Bekijk dit artikel in PDF

ONTWERP
Tekst en beeld: ir Michiel Saarberg
DA KENRA A D NU MME R 121 , SE P T E M B E R 2 014
I NNOVAT I E P L AT FOR M
Onlangs werd in het Eye-gebouw in Amsterdam duidelijk gemaakt wat de
samenwerking van enkele leveranciers van dakproducten en bedrijven uit
de dakenbranche tot nu toe heeft gebracht. Hans Kramer presenteerde
op 8 juli 2014 de stichting DAKlabel en de werking van haar eerste
dienst, de bestekservice. Voor een nieuw te bouwen plat dak beschikt een
architect nu over een kosteloze en online tool om snel de dakopbouw te
bepalen.
Een dakopbouw met op elkaar
afgestemde producten
DAKlabel
lanceert haar
bestekservice,
gemak voor de
architect
A
an de presentatie ging een
lange periode van intensieve
voorbereiding vooraf. Die
periode startte nadat Icopal de
interesse in samenwerking her
en der had gepolst. Dat leidde in
juni 2013 tot oprichting van de
stichting DAKlabel. “Het startpunt
was de vraag, aan de industrie èn
de dakbedekkingsbedrijven, wat
is belangrijk om te ontwikkelen,
waar ligt de behoefte?”, aldus
Hans Kramer. Hij is voorzitter en
formulemanager van de stichting
en benadrukt dat de stichting een
innovatieplatform wil zijn in de
dakenbranche, geen praatgroep.
De naam DAKlabel betreft géén
keurmerk of erkenningsregeling.
Het is feitelijk de benaming voor
een groep leveranciers die zo wil
uitdragen dat ze kennis delen en
samenwerken. De gelijknamige
stichting coördineert hun
inspanningen.
Samenwerking
Kramer: “In de bouw gaat het
opstellen van een bestek goed als
bouwpartijen vroegtijdig aan tafel
zitten, zoals bij DBMF-trajecten1) het
geval is. Een goede relatie, ervaring
met en vertrouwen in de dakbedekker
is ook een start om samen met
de opdrachtgever tot een goede
Hans Kramer presenteert de bestekservice van DAKlabel.
omschrijving van het dak te komen.
In die gevallen kunnen disciplines
ook afstemmen hoe een dak moet
worden gemaakt, in technisch en
logistiek opzicht, ten aanzien van de
kwaliteitsbeheersing en ook de prijs
kan men dan transparant maken.
Helaas komt dat in de nieuwbouw
minder voor dan bij renovatie en
onderhoud. In mijn tienjarige periode
bij Isover is gebleken dat goede
projecten worden gerealiseerd door
op voorhand de mogelijkheden en de
capaciteiten van de industrie en de
verwerker af te stemmen.”
Kramer: “De leveranciers zijn bereid
om met elkaar een dak te maken.
Ze leveren complementaire producten
en zijn marktleider voor hun
producten. Andere leveranciers zijn
welkom, mits ze de bestaande groep
met hun product(en) aanvullen.
Een aanvullende voorwaarde is ook
dat ze zich wel kwetsbaar durven
opstellen en ook daadwerkelijk iets
inbrengen.”
Bij het innovatieplatform
zijn zes leveranciers en elf
dakbedekkingsbedrijven betrokken.
30
DR121_030-031.indd 30
15-08-2014 13:48:21
ONTWERP
Voor wie?
Een architect spreekt over
gebruikseisen en functies en is geen
dakspecialist, maar moet zijn ontwerp
voor de dakopbouw wel specificeren
in een bestek dat de beoogde functies
vervult. Bestekteksten kunnen leiden
tot discussie en onduidelijkheid door
onjuiste of tegenstrijdige specificaties
of door (te) algemene omschrijvingen.
Hans Kramer vermoedt dat maar
liefst 90% van de bestekteksten voor
een plat dak voor de uitvoering
verandert. Hij wil dat partijen
in de bouw “appels met appels
kunnen vergelijken”, gelet op de
gewenste prestaties van het dak en
de dakopbouw. Kramer: “DAKlabel
wil een zo breed mogelijk scala van
producten en materialen aanbieden
om de architect zo compleet
mogelijke systemen te tonen. Met
leveranciers van minerale wol en
EPDM zijn ook gesprekken gevoerd,
maar om hen moverende redenen
hebben ze zich niet aangesloten.”
Bestekservice
Kramer: “De bestekservice is
opgezet door te kijken ‘door de
bril van de architect’. Architecten
zijn ook betrokken geweest bij de
totstandkoming van de bestekservice.
De vraagstelling is dan ook zo
helder mogelijk en zo kort mogelijk
gehouden. Hou het simpel, kregen we
te horen. Dat is soms heel moeilijk
geweest.”
De bestekservice richt zich op
platte, nieuw te maken daken. Het
is een interactieve webapplicatie,
die bestekteksten aanmaakt volgens
de STABU-methodiek, voor het
dakvlak en de dakrand. Details zoals
dakafvoeren, dakdoorvoeren en
opstanden komen niet aan bod.
Om duidelijk te maken dat hèt
platte dak niet bestaat, opent de
applicatie met een afbeelding, die
verschillende onderconstructies toont.
Kramer: “Laat de bestekservice voor
architecten bijna een soort leerschool
zijn: hé, ik kan meer met een dak
en er zijn consequenties voor de
materiaalkeuze.”
DA KENRA A D NU MMER 121 , SE P T E M B E R 2 014
IN NOVAT I E P L AT FOR M
‘Compleet doordacht’
Met de leus ‘compleet doordacht’ prijst de bestekservice zichzelf aan om in 3 minuten
en via 20 vragen bestekteksten te genereren. Dit proces begint met de selectie van de
onderconstructie (vraag 1: beton, staal of hout). De vragen of aspecten die volgen, betreffen het gebruik of de prestatie van het dak, dakprestatie genoemd en het daksysteem. Om
een minder geschikte dakopbouw te voorkomen, wordt rekening gehouden met bepaalde
ontwerpuitgangspunten en met productkenmerken. Daarna volgt een verfijning van het
daksysteem door een keuze voor het model isolatieplaat, de dakrandafwerking, de valbeveiliging en de gewenste garantieperiode. Tot slot volgt het aanmaken van de bestektekst,
die kan worden opgeslagen als SUF-bestand of als tekstbestand. De koppeling met een
productenbibliotheek van een leverancier, bij wijzigingen en nieuwe producten, moet de
bestekservice actueel houden.
De bestekservice is kosteloos en zonder aanmelding of login voor iedereen beschikbaar via
de website www.daklabel.nl.
Bij vragen en opmerkingen over de producten dienen architecten contact op te nemen met
de leveranciers, niet met de stichting DAKlabel.
De bestekservice hanteert ook enkele
ontwerpuitgangspunten. Dit maakt
de applicatie interactief, omdat
een bepaalde keuze bij een aspect
ook de keuzevrijheid bij andere
aspecten kan beperken of kan
uitsluiten. Duidelijk wordt ook hoe
ontwerpuitgangspunten zijn verwerkt
in de bestekservice, bijvoorbeeld:
Een onderconstructie van stalen
dakplaten moet op afschot liggen, is
niet geschikt voor de gebruiksfunctie
‘Terras en leef’ en sluit het gebruik
van ballast voor de windweerstand
uit.
Bij een betonnen onderconstructie
is een afschotlaag geen optie, maar
wel een onderconstructie op afschot
of afschotisolatie. Een afschotlaag
wordt beschouwd als niet praktisch,
omdat bijvoorbeeld veel vocht wordt
ingebracht en de kwaliteit van deze
laag (te) sterk weersafhankelijk is.
De combinatie van PV-panelen en een
PVC-dakbedekking is niet mogelijk.
De aanname is namelijk dat een
PVC-dakbedekking hiervoor (veelal)
niet of minder geschikt is, vanwege
het intensief belopen van het dakvlak
voor de installatie en het onderhoud
van de PV-panelen.
Bij een levensduurverwachting van
30 jaar is voor de dakrandafwerking
een (enkele) daktrim geen optie,
maar komen alleen muurafdekkers
(afdekkappen) nog in aanmerking.
Na de keuze voor een bepaald model
ligt de aanzichtmaat (randhoogte)
daarvan vervolgens vast.
Verzekerde garantie
De DAKlabelgarantie is de
garantie dat de verschillende producten op elkaar zijn afgestemd.
Het is een all-in-(project)garantie, die
alleen geldt voor een dakopbouw
met producten volgens het DAKlabelbestek. De garantie kan door iedere
dakbedekker worden verstrekt.
De garantieperiode is niet gelijk aan
de beoogde levensduur, maar betreft
10 jaar of 10 + 5 jaar. Een periode
van 10 jaar kan met 5 jaar worden
aangevuld, mits jaarlijks onderhoud
is verricht en als een inspectie na
9 jaar een goede conditie uitwijst.
Toekomst
De bestekservice is de eerste
dienst van de stichting DAKlabel.
Hans Kramer: “Plannen zitten in de
pijplijn, maar die heeft wel bochten
waarvan we nu weten of en hoe we
die kunnen nemen.
Het vaststellen en het vastleggen van
de werkelijke opbouw, voor renovatie
en onderhoud, is de volgende slag die
we willen maken.” Het voornemen
is om belangstellenden in het najaar
van 2014 weer te informeren over
concrete resultaten tot dan toe.
1)
Contracten, waarin ontwerp, bouw,
financiering en onderhoud zijn gecombineerd.
Logo’s van de aangesloten 6 leveranciers.
31
DR121_030-031.indd 31
15-08-2014 13:48:22