Marktinformatie Kunststoffen.

16
Kunststoffenmarkt
in 2014
VAchampagne
Metaal | Kunststof | Bouw | Hout | Intern Transport | industrietechniek | Verbindingstechniek | Business
vraag en aanbod 16 januari 2014 nr 03
kunststof
Stabiele tot iets lagere prijzen verwacht
Joop Poortenga
DE BILT 2013 gaat de boeken in als een jaar
waarin in Nederland zowel de productie van
grondstoffen als de vraag naar kunststof eindproducten - in volume - met 2 tot 3 procent is
gedaald. De export naar landen buiten Europa
is afgenomen, mede als gevolg van een aangepaste productiebeperking - om de thuismarkt
niet te verstoren - en lagere opbrengsten in het
Verre Oosten.
In de tweede helft van 2013 kwam de vraag naar grondstoffen in de Benelux fractioneel boven het eerste halfjaar uit.
Opdrachten
De kunststofverwerkende industrie heeft door gebrek
aan opdrachten een deel van de aanwezige capaciteit
niet kunnen benutten. Bedrijven die zich toeleggen op
de toelevering van het bouwsegment hebben het qua
winstgevendheid en bezetting het zwaarst. Het aantal
nieuwe projecten is jarenlang niet zo laag geweest. Investeringen in of uitbreidingen van het machinepark
zijn in Europa op een laag niveau gebleven.
De financiële draagkracht van mkb-bedrijven is, na
een aantal jaren van inkrimping en bezuinigingen,
nauwelijks verbeterd. In 2014 zullen de bedrijven die
de productie zoveel mogelijk al geautomatiseerd hadden, rendement hebben van hun vroegere investeringen. Minder loonkosten, minder afhankelijk zijn het
inzetten van schaarse vakmensen en flexibeler qua
dienstverlening voor hun opdrachtgevers. Dat blijken
de elementen te zijn waarop met enig vertrouwen 2014
tegemoet gezien kan worden.
Technische grondstoffen
Daarentegen kennen compoundeurs van de meer technische grondstoffen een goed jaar. De vraag naar bruikbare compounds is toegenomen, niet alleen op grond
van een concurrerende prijsstelling, maar ook door de
groengetinte revolte van ongeleide projectielen die de
consument aan het schrikken heeft gebracht. Recy-
clestromen zijn niet meer ondergeschikt, ze maken een
groeiend deel van het verwerkte volume van grondstoffen uit. Ook in 2014 zal het volume van herverwerkbare
kunststoffen stijgen.
Zolang er nog problemen zijn met het goed gescheiden
houden van biopolymeren in de immense hoeveelheid
van kunststof afval zal verbranding van gemengde stromen niet kunnen worden voorkomen. Ondanks de impuls van groen en milieuvriendelijk beseft vrijwel geen
consument dat het veel meer een marketing-gestuurde
gedachte is dan een bijdrage aan een beter milieu. Het
imago van biopolymeren wordt er niet beter op, zolang
het verschil tussen bio-based en bio-afbreekbaar niet
duidelijker wordt gemaakt. Bio-based heeft betrekking
op het monomeer en is niet afbreekbaar.
Multinationals haken in op de beleving van consumenten en niet op milieueffecten.
We laten 2013 achter met een gevoel van opluchting.
Laat 2014 maar komen.
Aangezien elk polymeer zijn eigen marktomstandigheden kent, geven wij in de kaderstukken op deze pagina’s
per grondstof aan welke veranderingen te verwachten
zijn.
Naschrift
Het is van belang in ogenschouw te nemen dat een
op de huidige markt gebaseerde voorspelling voor het
komende jaar dat de lezer het met de schrijver eens
moet zijn dat elke vorm van onrust in de wereld, klein
of groot, vrijwel meteen invloed heeft op de door de
auteur verwachte veranderingen. Vrede in het Midden-Oosten is bijna een utopie. En zolang in die regio
aardolie aanwezig is, noodzakelijk om onze behoefte
aan energie te dekken, is het geringste gerucht al een
reden de olieprijs te laten dalen of stijgen. En zolang
speculanten die touwtjes in handen hebben komt een
neutrale, logische inschatting van elke markt meteen
in de gevarenzone terecht.
Toch, met 2014 als jaar van een licht economisch herstel aan de horizon, het zal toch weer uitkomen op de
zelf te leveren prestatie en het benutten van kansen.
Ook in 2014 zal het volume van herverwerkbare kunststoffen stijgen. Op
de foto pvc regranulaat.
Technische polymeren:
Europees aandeel 16 procent
In lijn met de minder goed draaiende economie is het verbruik van
kunststoffen voor de meer technische toepassingen nauwelijks gegroeid. De markt wordt gestuurd door de absolute wens tot verlaging
van een kostprijs. Echter, het eindproduct dient wel aan de vereiste
eigenschappen te voldoen. De vervanging door PP compounds is al
langer een trend die ten koste gaat van de duurdere soorten PPO, PA
en ABS.
Uit het Verre-Oosten komen de technische polymeren op commodity
prijzen binnen. Jarenlang is ABS een stoorzender geweest, de laatste
tijd is POM onder prijsdruk gekomen, en komen PC en PA 6 ook aan de
beurt. Grote nieuwe fabrieken zijn of worden gebouwd, de marketing­
strategie gericht op verkoop met een normale marge.
In de wereldwijde technische polymerenmarkt zet het Verre-Oosten
opnieuw de toon.
Dat doen ze trouwens met zowel hun eigen als met de hele wereldeconomie, zodat onze mogelijke economische opleving in 2014 afhankelijker lijkt van het doen en laten van China, India en Brazilië dan van een
eigen Europese prestatie.
In Europa zijn de automobielproducenten de grootste verbruikers van
technische kunststoffen geworden. Door gedegen onderzoek, gekoppeld aan de wens tot verlaging van de kostprijs blijven kunststoffen
bijdragen leveren tot verlaging van gewichten en kostprijzen, maar ook
aan ons milieu.
Onze prognose voor 2014: lichte toename van verbruik op flink lagere prijzen.
PET: Europees aandeel 6,5 procent
Vanuit de Akzo-laboratoria in Emmen en Arnhem destijds ontwikkelde PET, met Jan Stekelenburg als vlaggendrager, is dit polymeer in de
laatste decennia tot een spectaculaire groei gekomen. Met vallen en
opstaan, met ingenieuze Japanners aan de zijlijn – maar wel met de
eerste flessenproductie machines – kent iedereen PET nu als de grondstof voor frisdrankverpakkingen.
PET bewijst ook zijn diensten als component in legeringen met andere
meer technische grondstoffen als PBT en PC-PET. Samen met glasvezelversterking bieden deze materialen een gewenste matrix van
taaiheid, hittebestandheid en vormvastheid.
Onze prognose voor 2014: Stijging van verbruik, lichte daling van prijs.
VAchampagne
Metaal | Kunststof | Bouw | Hout | Intern Transport | industrietechniek | Verbindingstechniek | Business
vraag en aanbod 16 januari 2014 nr 03
17
HDPE: Europees aandeel 12 procent
Als spuitgiettype bekend als de grondstof voor kratten en kistjes. Als
extrusie-blaastype gekend als grondstof voor flesjes, vaten en dunwandige folie. Met uitzondering van de hierboven geschetste situatie voor
dunwandige PE-zakjes en folie verandert er weinig, tenzij de verdere
opmars van PET, ter vervanging van HDPE-flesjes en flacons doorzet.
Het vertrouwen van de Europese grondstoffen-producenten is afgenomen; vijf kleine locaties (nog altijd van circa 100.000 ton per jaar) zijn
of worden stilgelegd. De invoer van HDPE neemt toe van Oost-Europese
en Aziatische landen. Invloed van grotere producenten neemt toe door
wereldwijde joint-ventures, die uitsluitend grotere productielocaties
buiten Europa hebben gebouwd.
Exportmogelijkheden naar het Verre Oosten nemen verder af. China is
al de grootste producent van kunststof grondstoffen ter wereld. Bijna
een kwart van de wereldcapaciteit staat in dat land, omringd door
exportlanden als Korea, Japan en Maleisië.
Onze prognose voor 2014: Volume gelijkblijvend. Prijzen: iets dalende tendens,
mede door de invloed van de schaliegas-revolutie.
LDPE / LLDPE:
Europees aandeel 17,5 procent
Veel kunststoffen worden toegepast voor de productie van dunwandige en
dikkere folie.
PP: Europees aandeel 19 procent
Dit polymeer kent talloze toepassingen. Voornamelijk ingezet voor het
spuitgieten van verpakkingen en consumentenartikelen. Als foliemateriaal de cellofaanmarkt tot de grond toe gelijk gemaakt. Folie, deel
uitmakend van levensmiddelenverpakkingen.
Er is sinds een aantal jaren een probleem zichtbaar geworden, dat nog
geen echte aandacht heeft gekregen. Het heeft alles te maken met de
kostenstructuur van het monomeer propeen.
PP is in relatief korte tijd qua volume de meest populaire grondstof
geworden. Daarbij komt nog dat compounding mogelijkheden met
glasvezel en andere mineralen de vereiste eigenschappen voor stijfheid
en hittebestendigheid konden waarmaken. Ook de laatste jaren is door
de toepassing van continu-glasvezel een verdere stap gezet richting
automotive-toepassingen. Dit polymeer gaat nog steeds een goede
toekomst tegemoet.
Onze prognose voor 2014: Volume iets toenemend. Prijzen: stijgende tendens.
PU/TPU: Europees
aandeel 9 procent
De PU-markt kan worden
onderverdeeld in een segment
waarin producten als
geschuimde matrassen en
vullingen van meubels tot
autostoelen thuis horen. In
technische toepassingen blinkt
TPU uit qua slijtsterkte en elasticiteit, waardoor een groot
deel van de markt van natuurrubbers is overgenomen.
Onze prognose voor 2014: stabilisatie van verbruik, daling van
prijs.
Producenten van de dunnere verpakkingsfolie krijgen de komende
jaren te maken met extra belastingheffing. Een feitelijk externe factor
in een juridisch vergaand verdict schrijft voor het gebruik van poly­
ethyleenfolie als verpakkingsmateriaal te beperken. De invloed van de
groene waas zorgt voor een mistige toekomst in een aantal landen.
Door oplegging van hoge belastingen of het wettelijk verbieden van het
gebruik van tasjes of zakjes – ter beperking van CO2-uitstoot bij productie en verbranding – zijn sommige Europese landen als Denemarken
en Finland al vrijwel schoongeveegd. Er is in ons land nog geen heftige
discussie op gang gekomen, maar veel goeds voor de filmproducent
belooft het niet.
Als een alternatief wordt lukraak - vanuit Brussel - het vervangen van
conventionele PE-folie door bio-afbreekbare folie in een politiek getinte publicatie gemeld. Dat zou voor de EEG dus het toekomstperspectief
moeten zijn. Afgezien van de praktische haalbaarheid, laat Brussel het
aan de lidstaten over om zich stoer op te stellen.
Onze prognose voor 2014: Volume gaat 2-3 procent omlaag. Prijzen: dalende
tendens.
PS: Europees aandeel 7,5 procent
Het polymeer dat via het dieptrekproces tot prachtige zuivelverpakkingen of koffiebekertjes leidt, maar intussen vele toepassingen naar
concurrerender materialen als PP en PET heeft zien verdwijnen. Spuitgiettoepassingen van GPPS zijn glashelder, maar breukgevoelig, terwijl
de slagvaste HIPS de concurrentie met ABS of PP niet eeuwig blijkt te
kunnen volhouden.
Onze prognose voor 2014: Instabiliteit qua prijs, verder teruglopend volume.
PVC: Europees aandeel 11 procent
Een bulkpolymeer dat hoofdzakelijk zijn toepassingen in buizen kent.
Vrijwel alle delen voor waterafvoer maar ook vloerbedekking en extrudaten als raamprofielen, plinten en schroten. Veelal bouwtoepassingen. De markt van voedselverpakkingen en frisdranken heeft alternatieven gevonden. Voltooid verleden tijd door de zorgen over de
chloorcomponent en de toegepaste weekmakers bij de zachtere typen.
Er is sprake van overcapaciteit in de wereld van 18 miljoen ton per
jaar. Niet uitdagend. Dezelfde markt waar het aantal producenten maar
blijft teruglopen, zeker door de nieuwe samenwerking tussen Solvay
en Ineos waardoor een kolossale aanbieder in Europa de dienst gaat
uitmaken. Goedkopere invoer, zowel uit het Verre Oosten als uit de
Verenigde Staten blijft voor druk op de prijzen van de K-65 en K-67
typen zorgen. Europese producenten verdienen nog geld door de marge
op hun eigen voorproducten als chloor - dat op een lage prijs in de
markt was - met etheen tot VCM te mixen en daarmee het niet al te
kostbare polymerisatieproces in te gaan.
Ook bij de PVC-verwerkende industrie is te merken dat de ronduit
teleurstellende gang van zaken in de bouwwereld zijn tol gaat eisen.
De mogelijkheid om recyclaat deel uit te laten maken van de grotere
diameters buis spaart enige losten en haalt de ongewenste verbranding
van PVC uit de milieukritische discussie.
Onze prognose voor 2014: Gelijkblijvend tot iets stijgend volume op lage
prijzen.
De prijsontwikkeling van de belangrijkste commodity kunststoffen in 2013.