Ambachtsdag HISTORISCH METSELWERK PROGRAMMA

Ambachtsdag HISTORISCH METSELWERK
Donderdag 18 september 2014 Kathedrale Basiliek St. Bavo (Nieuwe Bavo)
Leidsevaart 146
2014HE Haarlem
PROGRAMMA
09.00
Inloop met koffie
09.30 Welkom en introductie van de Nieuwe Bavo en de restauratie, door Gijsbert van
Hoogevest, architect van de restauratie.
09.45
Opening + toelichting thema. Evert Jan Nusselder, dagvoorzitter.
10.05 Historisch kader: ‘Baksteen in verband gebracht: Hoe een gebakken product de
mode van zijn tijd volgt’. Ronald Stenvert, bouwhistoricus en onderzoeker van historisch
materiaal.
10.30 'Ik zie ik zie wat jij niet ziet': analyseren van schade door zelf uit te voeren
materiaalonderzoek. Rob Crèvecoeur, onderzoeker en praktisch adviseur.
10.50 Rondleiding – kraampjes en workshops op het bouwterrein
11.50 Keuzes maken begint op de steiger. Klaas Boeder, auteur URL Restauratievoegwerk.
12.15 Grondstoffen: ‘Herontdekte’ kennis van het metsel- en voegambacht. Louis
Gerdessen, projectleider bij Van Hoogevest Architecten en van de restauratie van de
Nieuwe Bavo.
12.35
Lunch & Rondleiding – kraampjes en workshops op het bouwterrein
13.30 Meten is weten; restauratie en vervangen van bouwkeramiek en
restauratiemetselwerk, hoe doe je dat?
Rob Vermeulen, bestuurslid Stichting Historie Grofkeramiek.
13.55
Waarop te letten bij de vervanging van historische mortels? Een praktisch
verhaal.
Caspar Groot, zelfstandig gevestigd onderzoeker en adviseur.
14.15
Rondleiding – kraampjes en workshops op het bouwterrein
15.15 Gevelreinigen, de mate waarin. Michiel van Hunen, materiaal expert (o.a.) baksteen,
voegwerk, RCE.
15.40 Restauratie; waarom doen we het? Geraakt door schoonheid en symboliek.
Bernadette van Hellenberg Hubar, onderzoeker kerkelijke interieurs.
16.00
Samenvatting en afsluiten, Evert Jan Nusselder, dagvoorzitter.
16.30
Borrel op het bouwterrein
Vooraankondiging –Ambachtsdag historisch metselwerk Nieuwe Bavo, 18 september 2014
1
Programma workshops en demonstraties op het bouwterrein
De theorie die tijdens de lezingen aan bod komt, wordt in workshops en demonstraties vertaald
naar de praktijk. Het bouwterrein van de Nieuwe Bavo is hiervoor speciaal ingericht. In
verschillende workshops kan de deelnemer de technieken en methodes uitproberen die tijdens de
lezingen besproken worden. Daarnaast zijn er demonstraties die inzicht geven in specialistische
technieken voor de restauratie van monumentaal metselwerk. Op het bouwterrein staan bovendien
kraampjes met voor het thema van de Ambachtdag relevante producten en organisaties. U kunt de
koepel van de Bavo vanuit een hoogwerker van 60 m (!) bekijken en een rondleiding door de Bavo
volgen. De rondleidingen worden gegeven door specialisten die bij de restauratie betrokken zijn
geweest. Ze vertellen u over de tijdens de herstelwerkzaamheden aangetroffen schadefenomenen
en de gekozen oplossingen.
Demonstraties
1. Het maken van een nieuwe bijpassende baksteen, profielsteen of
bouwkeramiek. Rob Vermeulen en Dick Zilverschoon.
Rob A.J. Vermeulen is specialist in historisch grofkeramiek voor monumenten en historische
kunstwerken en bestuurslid van de Stichting Historie Grofkeramiek. Dick Zilverschoon van
Steenfabriek Randwijk levert maatwerk baksteen en profielstenen voor restauratie.
Zij demonstreren hoe een bijpassende baksteen, profielsteen of bouwkeramiek gemaakt kunnen
worden.
2. Herstel bouwkeramiek Freddy de Witte
Freddy de Witte van ‘Het Stenen Labyrinth’ is restaurator van bestaand bouwkeramiek. Hij doet dit
deels in het werk. Tijdens de demonstratie laat hij zien wat er komt kijken bij het restaureren van
bouwkeramiek in situ.
Workshops
1. Bindmiddelen en zand
Aan de slag met de speciekuip en de proefmuur. Op diverse proefmuurtjes worden verschillende
soorten metselspecie, voegspecie en voegen getest. Wat is de invloed van verschillende
zandsoorten, bindmiddelsoorten en verhoudingen? Ervaar het verschil en discussieer mee over ‘het
waarom’ van voeg- en mortelkeuze, o.a. op basis van de bevindingen uit de nieuwe URL
Restauratie Voegwerk en de URL Restauratie Metselwerk. Tevens vindt er uitleg over
steenreparaties en inkleuren plaats. Deze workshop wordt gegeven door leden van het Gevelgilde
en van Voeggarant.
2. Analyseren van schade door zelf uit te voeren materiaalonderzoek. Rob
Crèvecoeur, onderzoeker en praktisch adviseur.
Bij het herstel van monumentaal metselwerk is het belangrijk te weten wat de mortelsamenstelling
en materiaaleigenschappen zijn en in hoeverre er sprake is van schadefenomenen zoals zouten in
de gevel. Deze vragen kunnen deels beantwoord worden door middel van eenvoudige proefjes. Een
professioneel (laboratorium)onderzoek kan eventueel een volgende stap zijn. Bij deze demonstratie
kunt u zelf de proefjes doen die Rob Crèvecoeur in zijn lezing, eerder op de dag, heeft toegelicht.
Kraampjes
Een keur van leveranciers en organisaties tonen voor het thema van de Ambachtdag relevante
producten en specialismen.
Vooraankondiging –Ambachtsdag historisch metselwerk Nieuwe Bavo, 18 september 2014
2
Vooraankondiging –Ambachtsdag historisch metselwerk Nieuwe Bavo, 18 september 2014
3

Download Report