Onderzoek: Titel Engels: 61 A one year pilot project to trace biology of neuroblastoma tumour growth and dissemination behaviour by MIBG imaging patterns and gene expression data Titel Nederlands: Welke biologische processen spelen een rol bij neuroblastoom tumorgroei? Centrum: Emma Kinderziekenhuis - AMC Amsterdam Startjaar: 2010 Looptijd: 1 jaar Afgerond in: 2011 Totale kosten/bijdrage KiKa: € 85.720 Introductie Neuroblastomen zijn tumoren die zich bij elke patiënt heel anders kunnen gedragen. In gunstige gevallen kunnen ze spontaan verdwijnen, maar meestal verloopt de ziekte zeer snel en fataal. De helft van de patiënten heeft reeds uitzaaiingen op het moment dat de ziekte wordt vastgesteld. De overlevingskans voor deze hoog-risico patiënten is minder dan 30%. Wij denken dat het verschillende beloop van neuroblastomen samenhangt met verschillende vormen van tumorgroei en uitzaaiingen. In een vooronderzoek van 22 patiënten bleek dat op scans van neuroblastoompatiënten verschillen in tumorgroei en uitzaaiingen waren te zien. Op basis van de mate van uitzaaiingen waren de patiënten in te delen in twee groepen: een groep patiënten met uitgebreide uitzaaiingen binnen veel lichaamsdelen en een groep patiënten met vooral kleine uitzaaiingen in weinig lichaamsdelen. De patronen van tumorgroei en uitzaaiing die op nucleaire scans te zien zijn kunnen waarschijnlijk worden verklaard door verschillende biologische processen. Als deze biologische processen bekend zouden zijn, dan zouden patiënten kunnen worden ingedeeld in biologische risicogroepen en op basis hiervan zou er een meer op de biologie gerichte behandeling kunnen worden ontwikkeld. Om de biologische processen te vinden die patronen van tumorgroei en uitzaaiingen kunnen verklaren, wordt van elke tumor onderzocht welke genen ”hard” of juist “zacht” aanstaan, oftewel afwijkend zijn. We zullen daarvoor de genen van gezonde cellen vergelijken met die van tumorcellen. Daardoor kunnen we achterhalen welke genen afwijkend zijn. De afwijkende genen coderen elk voor een eiwit en deze eiwitten spelen een rol bij bepaalde biologische processen. Op deze manier kunnen we ontdekken welke biologische processen belangrijk zijn voor de tumorgroei en uitzaaiingen. Het doel van ons onderzoek is dan ook om de patronen van tumorgroei en uitzaaiingen te vinden en daarnaast de biologische processen te achterhalen die hiermee samenhangen. Stichting Kinderen Kankervrij werft fondsen voor onderzoek naar kinderkanker in Nederland Conclusie Wij hebben onderzocht of er een verband bestaat tussen patronen in de uitgezaaide neuroblastoomcellen en een aantal variabelen zoals leeftijd en de aanwezigheid van genetische afwijkingen. Om deze patronen in beeld te brengen, hebben we gebruik gemaakt van scans met metaiodobenzylguanidine (MIBG). MIBG is een radioactief molecuul dat wordt opgenomen door sympathische zenuwcellen (deze cellen maken onderdeel uit van het autonome zenuwstelsel, wat onwillekeurige activiteit aanstuurt van organen zoals longen en darmen). Neuroblastoomcellen zijn sympathische zenuwcellen en nemen het radioactieve molecuul op, waardoor de cellen zichtbaar zijn op de scan. Zo kunnen alle tumorcellen, dus ook de uitgezaaide cellen, in beeld worden gebracht met de scan. Met behulp van deze scan bekeken we onder andere of de tumorcellen binnen het weefsel bleven waar ze zich bevinden (focale laesie) of naar de omliggende weefsels doorgroeiden (diffuse laesie). Het lichaam was opgedeeld in veertien lichaamssegmenten en we telden in hoeveel lichaamssegmenten de uitgezaaide cellen voorkwamen. In ons onderzoek hebben we 50 diagnostische MIBG scans bekeken van patiënten met een neuroblastoom met uitzaaiingen. Er leken twee patronen van uitzaaiingen te bestaan. Patroon 1: de tumorcellen blijven in het weefsel en er zijn weinig uitgezaaide tumorcellen. Patroon 2: er zijn veel uitgezaaide tumorcellen die naar omliggende weefsels groeien. Na correlatie met klinische en biologische factoren bleken deze patronen samen te hangen met een belangrijke genetische afwijking, MYCN amplificatie. Een MYCN amplificatie is een vermeerdering van het MYCN gen tem opzichte van normaal. Patiënten met deze afwijking hebben een slechte prognose. Van de patiënten met het focale en minder uitgebreide patroon (patroon 1) had 75% deze genetische afwijking in tegenstelling tot 30% van de patiënten met het diffuse en uitgebreide patroon (patroon 2). Tot nu toe hebben wij niets in de literatuur kunnen vinden dat deze twee patronen kan verklaren. Het is dan ook belangrijk dat deze twee patronen worden bevestigd in een tweede, grotere patiëntengroep. Bovendien is het belangrijk om te onderzoeken wat de onderliggende biologie is van deze twee patronen, zodat er kandidaat genen gevonden kunnen worden die aanknopingspunt voor nieuwe therapie kunnen zijn. De vraagstellingen hebben we in een nieuw onderzoeksvoorstel verwerkt, waarvoor wij bij KiKa ook financiële steun hebben gevraagd. We zijn nog in afwachting van hun beslissing. Stichting Kinderen Kankervrij werft fondsen voor onderzoek naar kinderkanker in Nederland
© Copyright 2024 ExpyDoc
