VUmc Basispresentatie huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde Huisarts en Vallen. PJM Elders, huisarts Disclosures: geen Mijn praktijk 2 1 VUmc Basispresentatie Inhoud presentatie Maatschappelijke relevantie Waarom vallen ouderen Valpreventie Wat kunt u zelf doen Waar heb ik als huisarts behoefte aan 3 Vallen Thuiswonende ouderen ≥ 65 jaar: - 30% valt 1x per jaar - 15% valt vaker dan 1x per jaar - 20% van deze vallen zijn bekend bij de huisarts Verzorgingshuis- of verpleeghuisbewoners: - 50% valt vaker dan 1x per jaar - gemiddeld wordt er 2x per jaar gevallen 4 2 VUmc Basispresentatie Letsels door vallen: 0 88.000 SEH-behandelingen 0 43.000 ziekenhuisopnames 0 29.000 fracturen pols/arm (5.000) heupfracturen (15.000) bekken (1.700) wervelfracturen (1.300) 0 4.400 schedel/hersenletsel Letsels door vallen: 0 88.000 SEH-behandelingen 3 VUmc Basispresentatie Medische kosten van vallen: G € 9100 per ongeval bij SEH behandeling of opname G € 22.000 bij heupfractuur G € 820 miljoen per jaar G verwachting € 1.4 miljard in 2030 Veiligheid.NL Factsheet valongevallen 65+ Gevolgen van vallen: 70% ondervindt blijvende gevolgen: G Verwonding (6-10%) G Inactiviteit (bij 40% van alle vallers) Verhoogd risico op vallen G Valangst (50% na een val) Verminderde G Verlies van zelfstandigheid (opname verpleeg- /verzorgingstehuis) reflexen G Sterfte (1% direct; 25% binnen een jaar) Verlies van spiersterkte Verminderde conditie Val Angst om te vallen Verminderde activiteiten 4 VUmc Basispresentatie Vaak vallen: vaak meerdere oorzaken Factoren van buitenaf Veroudering spieren reactievermogen balans Andere persoonlijke factoren duizeligheid slecht zien hersenfunctie 9 Belangrijke risiscofactoren Eerdere val Mobiliteit en balansproblemen Valangst Geneesmiddelen Veel geneesmiddelen Moeite met activiteiten van het dagelijkse leven Problemen met zien Artrose Urine incontinentie Duizeligheid Depressie Achteruitgang van de hersenfuncties 10 5 VUmc Basispresentatie Valbeslisboom ontwikkeld in 408 vallers 408 (65+) 1 val voorgaande jaar geen loophulpmiddel geen valangst 205 18 9% 219 22 10% 261 31 12% 76 19% wel loophulpmiddel ≥ 2 vallen voorgaande jaar geen valangst 42 9 21% 147 45 31% 43 18 104 27 26% 42%I wel valangst: 14 4 29% wel valangst: AUC=0.65 G.Peeters et al. 2008 Belangrijke risicogroep voor de huisarts Vaker gevallen 1x gevallen en bang om te vallen 1x gevallen en problemen met bewegen 12 6 VUmc Basispresentatie Wat doet de huisarts Mobiliteit beoordelen Ernstige oorzaken uitsluiten Geneesmiddelen saneren Behandelbare risicofactoren aanpakken Bewegingsprogramma of fysiotherapie Eventueel loophulpmiddel Verwijzing naar valpolikliniek - als veel problemen tegelijk - als oorzaak niet duidelijk is - als vallen niet verbetert 13 Behandeling om het vallen te verminderen Behandeling van meerdere problemen tegelijk Kracht- en balansoefeningen in groepsverband thuis Huisaanpassingen ↓24% ↓29% ↓32% ↓19% Vitamine D bij vitamine D gebrek, multifocale brillen ↓, aanpassing van medicatie, staaroperaties, pacemaker bij ritmeproblemen van het hart. Gillespie et al. 2012 14 7 VUmc Basispresentatie Onderzoek dagelijkse praktijk Teleurstellende resultaten Onderschatting van het probleem Therapietrouw Veel onoplosbare problemen Wellicht te kwetsbare groep 15 Wat kunt u zelf doen Bewegen en balansoefeningen Alcoholgebruik en slaapmiddelen Gebruik vitamine D Ga naar de opticiën Huisaanpassingen Ga naar uw huisarts als u - gevallen bent en angstig bent om opnieuw te vallen - gevallen bent en slecht ter been bent - vaker dan 1 maal gevallen bent 16 8 VUmc Basispresentatie Dagelijkse bewegingen positief effect op: Spiermassa en power Dagelijks functioneren Cognitief functioneren Gemoedstoestand Landi et al. Biogerontology 2010 Fysieke activiteit daalt met leeftijd Ministry of Health; guidelines on physical activity for older people 2013 9 VUmc Basispresentatie Norm Gezond Bewegen Groep Frekwentie Duur Intensiteit Volwassenen 5 dagen/ (18-55 jr) week 30 mins Matig intensief Ouderen (55+) 30 mins Matig intensief 5 dagen/ week Dagelijks aantal aanbevolen stappen – Volwassenen: 10.000 stappen/dag – Ouderen: 8000 stappen/dag Percentage inactieve mannen en vrouwen Ministry of Health; guidelines on physical activity for older people 2013 10 VUmc Basispresentatie Eigen inschatting Onderschatting ↔ Overschatting Beweegprogramma’’s Landelijke oefenprogramma’s valpreventie in Nederland: - Vallen verleden tijd (Sint Maartenskliniek) - In Balans (NISB) - Gezond en Vitaal (GGD) - Halt! U valt (Consument en Veiligheid) - Bewegen valt goed (NISB en C&V) - Blijf staan (C&V en TNO) - Tevens van alles georganiseerd door fysiotherapeuten in uw eigen buurt http://valpreventie.veiligheid.nl 11 VUmc Basispresentatie Wat heb ik als huisarts nodig? Meting om de mate en de kwaliteit van het bewegen beter te beoordelen Interventie om de therapietrouw te verbeteren Meting om het effect van een behandeling te beoordelen 23 Conclusie Vallen is een immens probleem Bewegen is een belangrijke factor Meetinstrument nodig om 1 het bewegen in kaart te brengen 2 effecten van behandeling te evalueren 3 betere behandelingen te ontwikkelen 24 12
© Copyright 2024 ExpyDoc