Gebiedsverkenning Maatschappelijk Vastgoed Oud

A
gemeente Eindhoven
versie 20140523
Gebiedsverkenning
Maatschappelijk Vastgoed
Oud-Tongelre
April 2014
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Tongelre -
Colofon
Uitgave
Gemeente Eindhoven
Datum
april 2014
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Inhoudsopgave
Colofon------------------------------------------------------------------------------------2
Inhoudsopgave -------------------------------------------------------------------------3
1
1.1
1.2
1.3
1.4
Inleiding ----------------------------------------------------------------------------------4
Inleiding gebiedsverkenningen ------------------------------------------------------4
Het gebied van deze verkenning: Oud-Tongelre----------------------------------4
Leeswijzer---------------------------------------------------------------------------------4
Verantwoording -------------------------------------------------------------------------5
2
2.1
2.1.1
2.1.2
2.1.3
2.1.4
2.2
Gebiedsschets ---------------------------------------------------------------------------5
Buurten in Oud-Tongelre --------------------------------------------------------------6
Muschberg/Geestenberg --------------------------------------------------------------6
‘t Hofke ------------------------------------------------------------------------------------6
De Karpen/Koudenhoven--------------------------------------------------------------6
Urkhoven----------------------------------------------------------------------------------7
Rol van de gemeente in Oud-Tongelre----------------------------------------------7
3
Bouwstenen voor Oud-Tongelre----------------------------------------------------8
4
4.1
4.2
4.2.1
4.2.2
Gebiedsverkenning --------------------------------------------------------------------9
Activiteiten en gemeentelijk maatschappelijk vastgoed------------------------9
Wat is er in Oud-Tongelre------------------------------------------------------------ 10
Activiteiten ----------------------------------------------------------------------------- 10
Maatschappelijk vastgoed----------------------------------------------------------- 10
5
Constatering gemeente Eindhoven ---------------------------------------------- 12
6
6.1
6.2
Kansen en bedreigingen ------------------------------------------------------------ 13
Kansen ----------------------------------------------------------------------------------- 13
Bedreigingen --------------------------------------------------------------------------- 13
7
7.1
7.2
Proces: realiseren gebiedsvisie---------------------------------------------------- 14
Co-creatie: wat is dat en met wie doe je dat? ------------------------------------ 14
Co-creëren in Oud-Tongelre -------------------------------------------------------- 14
8
Tot slot ---------------------------------------------------------------------------------- 15
9
Bijlagen --------------------------------------------------------------------------------- 15
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Tongelre -
1
Inleiding
1.1
Inleiding gebiedsverkenningen
De gemeente Eindhoven wil graag haar beleidsdoelstellingen realiseren op het
terrein van onderwijs, jeugd, cultuur, sport en welzijn. En op het gebied van
maatschappelijke activiteiten. De gemeente streeft daarom naar een optimale mix
van voorzieningen op gebiedsniveau door gemeentelijk maatschappelijk vastgoed
gericht in te zetten, in samenhang met het vastgoed van samenwerkingspartners.
Hiervoor is een actueel en volledig beeld nodig van de maatschappelijke activiteiten
die er in een gebied al zijn, de maatschappelijke activiteiten waaraan behoefte is en
de huisvesting van deze activiteiten. Deze gebiedsverkenningen dragen bij aan een
beter inzicht in zowel de financiële als maatschappelijke ontwikkelingen in relatie tot
het (gemeentelijk) maatschappelijk vastgoed.
Alle sectoren die betrokken zijn bij de totstandkoming van deze gebiedsverkenning
hebben minder (financiële) middelen. Daarom wil de gemeente maatschappelijk
vastgoed zo effectief en efficiënt mogelijk inzetten en afstemmen op de behoefte in
een gebied.
1.2
Het gebied van deze verkenning: Oud-Tongelre
Per wijk brengt de gemeente de maatschappelijke activiteiten (vraag) en het
maatschappelijk vastgoed (aanbod) in kaart. Hierbij worden ook sportactiviteiten
betrokken, omdat de gemeente de sportparticipatie wil verhogen om bij te dragen
aan het gezondheidsniveau. Deze verkenning gaat over de wijk Oud-Tongelre in het
stadsdeel Tongelre. We hebben de bij ons bekende gegevens verzameld en waar
mogelijk met elkaar verbonden. Deze informatie is vervolgens vertaald naar een
gemeentelijk beeld van het gebied en van de rol die de gemeente zou kunnen spelen
in de samenwerking met de externe partijen. Deze verkenning is een eerste aanzet.
1.3
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 leest u enkele kerngegevens Oud-Tongelre. Ook gaat het hoofdstuk in
op de rol die de gemeente voor zichzelf ziet bij deze wijk. Hoofdstuk 3 gaat over de
bouwstenen in Oud-Tongelre die kunnen dienen als uitgangspunt voor de co-creatie.
Vervolgens komt in hoofdstuk 4 het proces van de gebiedsverkenning aan de orde:
Welke informatie hebben we verzameld en hoe verhoudt deze zich tot het
gemeentelijke beleid? De huidige situatie brengen we volledig in beeld. In hoofdstuk
5 geven we onze constatering over het gebied. Hoofdstuk 6 laat de kansen en
bedreigingen van het gebied zien. In hoofdstuk 7 leest u hoe we komen tot een
gezamenlijke invulling van de gewenste situatie.
4
gemeente Eindhoven
A
1.4
gemeente Eindhoven
Verantwoording
De gemeente nam het initiatief voor deze integrale gebiedsverkenning en
verzamelde eerst alle interne informatie over het gebied. De sectoren Grond en
Vastgoed, Gebiedsontwikkeling, Mens en Maatschappij, Sport en Bewegen en
Economie en Cultuur verzamelden de andere relevante gegevens. Daarna volgde een
toets van de interne gebiedsverkenning, met aanvullingen uit het gebied zelf.
Dit leidde tot een totaalbeeld van wat er is, wat er zou moeten zijn en hoe we met
elkaar kunnen zorgen dat het er komt. Daarbij is de gemeente slechts één van de
stakeholders in de stad naast samenwerkingspartners zoals wijk- en
bewonersorganisaties, besturen van VTA’s (vrijetijdsaccommodaties), SPIL-centra
(een alomvattend concept voor peuterwerk, kinderopvang, basisonderwijs en
jeugdgezondheidszorg), corporatiebesturen, school- en sportverenigingsbesturen en
welzijnspartners.
2
Gebiedsschets
De wijk Oud-Tongelre ligt in het stadsdeel Tongelre, buiten de ring en ten noorden
van de spoorlijn naar Maastricht. De wijk bestaat uit de buurten
Muschberg/Geestenberg, ’t Hofke, De Karpen/Koudenhoven en Urkhoven.
Muschberg/Geestenberg ligt tussen de spoorlijnen die in Tongelre splitsen naar
Venlo en het zuiden. Geestenberg is een buurt met experimentele woningbouw uit
de zeventiger jaren. Daar ligt ook buurtcentrum ’t Karregat. De Tongelresestraat leidt
naar het oude dorp ’t Hofke dat door de brede Eisenhowerlaan gescheiden wordt van
de villawijk De Karpen/Koudenhoven.
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Tongelre -
De inwonersenquête laat zien dat in 2013 in Oud-Tongelre 64 procent van de
bewoners sportte; in heel Eindhoven was dat 68 procent. De norm gezond bewegen
wordt gehaald door 73 procent, het gemiddelde in Eindhoven is 72 procent.
Leefstijlen Eindhoven karakteriseert de Oud-Tongelrenaren in Karpen/Koudenhoven
als ambitieuze, zelfverzekerde, zakelijk mensen. De bewoners van ’t Hofke en
Muschberg/Geestenberg worden getypeerd als sociale, open mensen die gericht zijn
op gezelligheid.
2.1
Buurten in Oud-Tongelre
De verkenning voor Oud-Tongelre richt zich op alle buurten in het gebied. Per 1
januari 2014 wonen er 8.730 mensen. Het aantal huurwoningen is 51 procent, het
aantal koopwoningen 49 procent.
21 procent van de bewoners is jonger dan twintig en 18,4 procent is ouder dan 65
jaar. In Oud-Tongelre zijn geen actiegebieden. Het gebied heeft een standaard
voorzieningenaanbod. Een plek met stedelijke bekendheid is Groendomein ’t
Wasven. Winkels liggen verspreid aan de Tongelresestraat en in ’t Hofke. De
activiteiten en het maatschappelijk vastgoed in Oud-Tongelre zijn te vinden in
wijkactiviteitencentrum Orka, wijkcentrum ’t Oude Raadhuis en bij Scouting Sint
Frans en Scouting Doornakkers.
2.1.1
Muschberg/Geestenberg
Muschberg/Geestenberg is ooit ontworpen als experimentele woningbouw. Er
wonen ruim 4.000 inwoners in 1.890 woningen; ongeveer evenveel huur als koop. De
filosofie van openheid van het ontwerp van de wijk werd ook doorgevoerd in
buurtcentrum ’t Karregat (supermarkt, school en kinderopvang). Nu is het centrum
aan renovatie en revitalisering toe. Dat staat binnenkort te gebeuren, momenteel is er
daarom tijdelijk beheer. Ook het gebruik van het buurtcentrum wordt aangepast.
SPIL-centrum ’t Karregat krijgt dit jaar als eerste een facelift. In de buurt is een
Cruyffcourt aangelegd.
2.1.2
‘t Hofke
’t Hofke is het oude dorp in Tongelre met veel historische elementen rond kerk en
kerkhof, ’t Oude Raadhuis, de naast gelegen boerderij en het beukenlaantje naar het
oude hof in Groendomein ’t Wasven. Deze buurt telt 3.500 inwoners in ruim 1.550
woningen. Daaronder zijn veel huurwoningen, namelijk 62 procent. De Vlinderflats
vormen daarin een bijzondere eenheid. De scheidslijnen Eisenhowerlaan en het spoor
vormen barrières naar aangrenzende wijken De Karpen/Koudenhoven en
Muschberg/Geestenberg.
2.1.3
De Karpen/Koudenhoven
De Karpen en Koudenhoven zijn twee kleinere villawijken ten noorden van de
Eisenhowerlaan. In beide wijken staan iets meer dan 200 woningen; voor meer dan 90
6
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
procent koopwoningen en grotendeels eengezinswoningen. Ze worden voor de helft
bewoond door tweepersoonshuishoudens zonder kinderen. In De Karpen wonen 440
mensen. De gemiddelde WOZ-waarde van de woningen is er 851.000 euro.
Koudenhoven heeft 480 inwoners en een gemiddelde WOZ-waarde 534.00 euro. De
buurten hebben geen eigen voorzieningen, maar zijn wel aantrekkelijk gelegen aan
de Karpendonkse plas, de IJzeren Man en het Eckartse bos.
2.1.4
Urkhoven
Urkhoven is een buitengebied met maar 184 inwoners.
2.2
Rol van de gemeente in Oud-Tongelre
De rol van de overheid en dus ook van de gemeente Eindhoven verschuift van alles
bepalen (government) naar beleid ontwikkelen (governance). Bij governance staat de
gebruiker, de burger dus, centraal. In een coalitie kan de gemeente verschillende
rollen aannemen. Binnen coalities in het domein van maatschappelijke voorzieningen
onderscheidt Van Leent (2012) vier rollen voor de gemeente.
Ze zijn geordend naar twee dimensies, te weten ‘hardware’ (hoe actief stuurt de
gemeente op het vastgoed?) en ‘software’ (hoe actief stuurt de gemeente op
programma’s en subsidies?).
Leidinggevende gemeente: deze vervult een actieve rol. Ze initieert, coördineert en
selecteert partijen waarmee ze samen wil werken. Ze kan de leidende rol zelf
ambiëren of kan deze opgelegd krijgen (burgers en maatschappelijke partners gaan
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Tongelre -
er vanuit dat gemeente deze rol oppakt) onder het motto “daar hebben we de
overheid toch voor?”.
Voorwaardenscheppende gemeente: staat haaks op de leidinggevende gemeente en
initieert en coördineert juist niet, maar laat ze over aan de bedrijven, instellingen en
particulieren. Ondersteunen kan de gemeente hierin wel. ‘Slapende’ initiatieven en
ambities worden losgemaakt en waar mogelijk met elkaar verbonden.
Accommoderende gemeente: hier ontstaat de overeenkomst met de openbare
ruimte. De gemeente zoekt binnen iedere wijk naar aantrekkelijke plekken waar
burgers, instellingen en bedrijven elkaar kunnen treffen voor uiteenlopende
activiteiten. Ze laat de verantwoordelijkheid voor activiteiten en programma’s bij de
partijen zelf.
Programmerende gemeente: deze staat tegenover de accommoderende gemeente en
concentreert zich op programma’s en activiteiten. Instrument hiervoor is
bijvoorbeeld de subsidieverordening, waarmee de gemeente de meest geschikte
partij selecteert en afspraken maakt om haar maatschappelijke doelen te bereiken.
Voor de gebiedsverkenningen zoekt de gemeente samenwerking met haar partners
in het gebied, in dit geval Oud-Tongelre. De gemeente ziet voor zichzelf in ’t Hofke en
Muschberg/Geestenberg een programmerende rol weggelegd, voor De
Karpen/Koudenhoven en Urkhoven een voorwaardenscheppende rol.
3
Bouwstenen voor Oud-Tongelre
De gemeente wil het gemeentelijk beleid op het terrein van onderwijs, jeugd, cultuur,
sport en welzijn op een goede wijze vertalen naar de wijk. Hoe zorg je voor een goede
uitvoering van het beleid in de wijk Oud-Tongelre? De gebiedsschets dient daarbij als
uitgangspunt, samen met een overzicht wat er al in de wijk aanwezig is en wat er nog
ontbreekt (hoofdstuk 4).
- De gemeente wil een netwerk van ontmoetingsplaatsen voor sociaalmaatschappelijke activiteiten over de hele stad. Dit betekent niet dat er
automatisch in elke buurt een ontmoetingsplaats moet zijn.
- De gemeente ziet voor zichzelf in ’t Hofke en Muschberg/Geestenberg een
programmerende rol weggelegd, voor De Karpen/Koudenhoven en Urkhoven
een voorwaardenscheppende rol.
- De gemeente nodigt sportverenigingen uit om de maatschappelijke focus nog
verder te verbreden naar en voor hun (directe) omgeving, in het verlengde van
hun kernactiviteiten. Komend jaar beginnen we met die sportverenigingen die
zélf aangeven daaraan toe te zijn om het vervolgens op langere termijn
(vraaggericht) uit te breiden naar alle sportverenigingen.
8
gemeente Eindhoven
A
4
gemeente Eindhoven
Gebiedsverkenning
De gemeente heeft veel informatie over gebieden, wijken en buurten, deze gegevens
zijn echter over de hele organisatie verspreid. De eerste stap is dus om beschikbare
informatie uit de organisatie op te halen en deze te bundelen. Vervolgens wordt
beoordeeld of de informatie actueel en compleet is.
4.1
Activiteiten en gemeentelijk maatschappelijk
vastgoed
Per gebied brengen we activiteiten en maatschappelijk vastgoed in kaart. De
gemeente onderscheidt 5 typen activiteiten. Elke activiteit draagt bij aan een of
meerdere gemeentelijke doelstellingen:
1
2
3
4
5
sociaal-maatschappelijke activiteiten: gericht op meedoen en participeren
sportactiviteiten: bevorderen van sport en bewegen
economische activiteiten (niet meegenomen in deze verkenningen, hebben geen
rol in maatschappelijk vastgoed)
culturele activiteiten: dragen bij aan culturele participatie en educatie van
bewoners
leefbaarheidsactiviteiten: behouden en verbeteren van de leefbaarheid in een
gebied
Ondernemers die commerciële doelstellingen nastreven, komen in eerste instantie
niet in aanmerking voor huisvesting in gemeentelijke (maatschappelijke)
accommodaties, ook al zijn hun activiteiten op sociaal-maatschappelijk gebied (zorgen kinderopvang). De gemeente verwijst hen naar de vrije markt.
Voordat we tot de inventarisatie overgaan is het goed om ook het begrip
maatschappelijk vastgoed duidelijk te definiëren:
Maatschappelijk vastgoed is verwant aan het begrip publiek vastgoed. Deze termen
komen vaak in het spraakgebruik met elkaar overeen, maar hebben nader beschouwd
in de kern een verschillende betekenis.
Van Leent (2012) geeft aan dat onder het begrip publiek vastgoed het vastgoed met
een publieksfunctie moet worden verstaan. De financiering met betrekking tot het
vastgoed speelt hierbij eveneens een belangrijke rol om de scheiding tussen publiek
en maatschappelijk vastgoed te duiden. Publiek vastgoed (zoals een bakkerij) wordt
‘particulier’ gefinancierd, terwijl maatschappelijk vastgoed (zoals scholen) via
collectieve middelen worden gefinancierd.
Uiteindelijk is de definitie die door Van Leent (2012) gegeven kan worden aan het
begrip maatschappelijk vastgoed “het vastgoed dat nodig is om collectief
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Tongelre -
gedefinieerde doelen te realiseren. Dat vastgoed kan een publieksfunctie hebben,
zoals bij een school, maar kan ook privaat van aard zijn, zoals bij sociale
woningbouw”.
Daarmee is de definitie primair een beleidsmatig en bestuurskundig vraagstuk,
waarbij de verhouding tussen de in te zetten middelen en de te realiseren effecten zo
goed mogelijk afgestemd moet worden.
4.2
Wat is er in Oud-Tongelre
4.2.1
Activiteiten
De buurten in Oud-Tongelre hebben verschillende buurt- en straatverenigingen die
allerlei activiteiten organiseren. De gemeente bracht in kaart of een activiteit op
buurt/wijk, gebied, stad of regionaal/landelijk georiënteerd is.
4.2.2
Maatschappelijk vastgoed
De ontmoetingsplekken van de wijk vindt u op de ontmoetingskaart van OudTongelre.
Fig. Ontmoetingskaart Oud-Tongelre
Eigendom gemeente
Een deel van de activiteiten vindt of vond plaats in het maatschappelijk vastgoed van
de gemeente Eindhoven
10
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Adres
Broekakkerseweg 1
‘t Hofke 15
Urkhovenseweg 27
Vuurvlinderstraat 99
Urkhovenseweg 6
Accommodatie
Wijkactiviteitencentrum Orka
Wijkcentrum ‘t Oude Raadhuis
Scouting Doornakkers
Scouting Sint Frans
Salto basisschool ’t Karregat
BVO m2
Ca. 550 m2
Ca. 344 m2
Ca. 513 m2
Ca. 505 m2
Ca. 1.867 m2
Accommodaties en voorzieningen
Het gebouw van wijkactiviteitencentrum Orka, Broekakkerseweg 1 in
Muschberg/Geestenberg wordt gehuurd door stichting wijkcentrum ’t Oude
Raadhuis. Het functioneerde jarenlang als kinderdagverblijf. In 1995 won het de
Architectuurprijs van de gemeente Eindhoven. De afgelopen jaren stond het ooit
bejubelde gebouw leeg en te vervuilen totdat vrijwilligers het (met hulp van
gemeente) verbouwden en er activiteiten opzetten. Ze exploiteren en beheren Orka
zelf. Daarom herbergt Orka behalve ruimtes voor buurtbewoners ook commerciële
plekken zoals vergaderruimtes, flexwerkplekken en een distributieruimte voor het
Eindhovens Dagblad. Orka is een belangrijke verbinding tussen de buurten
Geestenberg/Muschberg en ’t Hofke. Voor het eerst in de geschiedenis vindt
samenwerking plaats. Orka heeft dit jaar de gemeentelijke waarderingssubsidie
gewonnen. Orka heeft bewezen te kunnen verbinden, het is het enige
activiteitencentrum in Eindhoven met een grote groep jongeren als vrijwilliger, de
eigen kracht en samenkracht is groot.
Orka organiseert voor alle leeftijden cultuur, ontspanning en educatie. Voorbeelden
zijn: een biljartclub voor senioren, fotoclub Karregat, Volksuniversiteit, Cook4U, Zero
Party,Vinylparty, The Bulldog Buddies (darten voor jongeren), Quiz-tivity,
huiswerkbegeleiding en een jongensinloop.
De huurrelatie die zij met de gemeente heeft is echter voor bepaalde tijd (tot 31
augustus 2015), omdat het object, zoals bij huurder eveneens bekend is, op de
nominatie staat om verkocht te worden.
In wijkcentrum ’t Oude Raadhuis, aan ’t Hofke 15 vinden veel activiteiten plaats
zoals een servicepunt/wijkagent, een wandel/fietsgroep, handwerken, jazzballet,
vrouweninloop, jeugdschaken, een koffie-uurtje, een Chinese dansgroep, een
zwemgroep, lessen Nederlandse taal, de Voedselbank, dans- en beweging, naailessen
en zangkoren zoals Oma’s aan de Top.
Scouting Doornakkers, Urkhovenseweg 27. Met ruim 175 leden is deze groep een
van de grootste scoutinggroepen van Eindhoven. Samen met ruim 40 kaderleden is
het iedere zaterdag druk in en rond Blokhut ‘De Wierde’.
Scouting Sint Frans, Vuurvlinderstraat 99. Scouting Sint Frans is al meer dan 60 jaar
een begrip in stadsdeel Oud-Tongelre in Eindhoven. Deze scoutinggroep is een
kleine, hechte club, waar van alles te doen is. Voor de scouts, maar ook voor de
mensen in de buurt. Alle speltakken zijn gemengd (jongens én meisjes).
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Tongelre -
Scholen en SPIL-centra
Het nieuwe SPIL-centrum ’t Hofke, Koudenhovenseweg-Zuid 202, met basisschool
De Boog, Korein Kinderplein en Sport Eindhoven en (openbare) Salto basisschool ’t
Karregat, Urkhovenseweg 6 als toekomstig gerenoveerd (medio 2015) SPIL-centrum
met Korein.
Sport
Gymzaal Koudehovensweg, inpandig SPIL-centrum ’t Hofke, bezet door basisschool
de Boog overdag (wettelijke taak), in de avonduren en weekend bezet door
Teakwondo (grootste huurder).
Gymzaal Urkhovenseweg, inpandig ’t Karregat, uit exploitatie bij S&B, vanaf januari
2014 i.v.m. herontwikkeling. De kinderen gymmen nu tijdelijk in De Toeloop (in
Doornakkers).
Maatschappelijk vastgoed derden
Voor zover we informatie hebben over het maatschappelijk vastgoed van derden, is
die opgenomen in de ontmoetingskaart. In de co-creatie met de partners in de stad is
een van de eerste stappen om het overzicht aan te vullen en te actualiseren.
Sectie C, Daalakkersweg 2, een kunstenaars- en creatief ondernemerscollectief op
het voormalige Stork-Nolte complex.
De Wasvenboerderij, Celebeslaan 30, is in eigendom van Stichting Groendomein. De
stichting organiseert activiteiten voor behoud en verbetering van de leefbaarheid en
stimuleert betrokkenheid bij de eigen leefomgeving.
Het onderkomen van Scouting Graaf Folke Bernadotte Groep 2 (GFB2), gelegen aan
de Van Oldebarneveltklaan 11, kent een recht van opstal (Waterschap de Dommel).
GFB2 bevordert talentontwikkeling.
Scouting Roosevelt Eindhoven, Oude Muschbergweg 1, is een scoutinggroep voor
gehandicapten.
Het Lorentz Casimir Lyceum, Celebeslaan 20, is een school met 1.200 leerlingen met
een havo- atheneum- en gymnasiumafdeling. De klassen 1 en 2 zijn apart gehuisvest
in het Casimirgebouw. De volgende leerjaren zijn gehuisvest in het Lorentzgebouw.
Zo voelt de school voor de leerling kleinschalig, gezellig en veilig. De school besteedt
veel aandacht aan talentontwikkeling op intellectueel, cultureel en sociaal terrein.
5
Constatering gemeente Eindhoven
Op basis van de kennis over de wijk, de geformuleerde bouwstenen, de inventarisatie
van de activiteiten, het gemeentelijke maatschappelijk vastgoed en de rol die de
gemeente voor zichzelf in het gebied ziet, komt de gemeente tot de volgende
propositie:
-
Er is een goed beeld van de relatie tussen de activiteiten en accommodaties in
het totale gebied. Daaruit blijkt dat er voldoende ruimte is voor alle in Oud12
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
Tongelre gewenste maatschappelijke activiteiten (ontmoeting, ontspanning,
ontplooiing). We stellen wel voor te bekijken waar mogelijk activiteiten slim
geprogrammeerd kunnen worden. In het gebied zijn activiteiten voornamelijk
geconcentreerd in wijkactiviteitencentrum Orka en VTA ’t Oude Raadhuis en de
twee scoutinggroepen. Door de geïsoleerde ligging van de buurten (tussen de
sporen, Eisenhowerlaan en buitengebied) is het belangrijk dat er voldoende
mogelijkheden zijn voor buurtontmoeting, jongerenactiviteiten en sport in de
buurt zelf.
6
Kansen en bedreigingen
De gemeente ziet kansen en bedreigingen voor Oud-Tongelre. Samen met partners in
de stad wil de gemeente bepalen welke kansen te grijpen en welke bedreigingen af te
wenden.
6.1
-
-
-
6.2
-
Kansen
Het recent geopende SPIL-centrum De Boog in ’t Hofke biedt ruimte voor sport
en beweging voor de buurt. Maar De Boog kent op dit moment een
overcapaciteit aan ruimten. Voor de leegstand van De Boog zullen er oplossingen
moeten worden gevonden in andere vormen van medegebruik.
De ontwikkeling in Groendomein ’t Wasven, behoud van cultuur en
natuurhistorisch groen, samenwerking vrijwilligers, inzet Lunetzorg enz.
Vrijwilligers die wijkactiviteitencentrum Orka exploiteren en beheren voor
buurtontmoeting in Muschberg/Geestenberg. Orka heeft in korte tijd een
belangrijke rol gekregen in de buurt, een rol die verbindt, samenwerking
bevordert, een plek voor jeugd biedt enz.
Renovatie en revitalisering van ’t Karregat is positief voor de uitstraling op de
buurt.
Hergebruik van Stork-Noltecomplex door initiatiefnemers als Sectie C, inbreng
van creativiteit in de buurt.
Verbetering van de programmering en efficiënter ruimtegebruik in het
maatschappelijk vastgoed zorgt voor een betere exploitatie van objecten. Niet
langer gebruikte accomodaties kunnen dan vrij van huur en gebruik aangeboden
worden aan de markt (voor bijvoorbeeld verkoop). Bezettingsgraad Orka en ’t
Oude Raadhuis is goed.
Bedreigingen
Renovatie en revitalisering van ’t Karregat. Voor ’t Karregat geldt nog, dat door
de bijzondere omstandigheden van de ‘inpandige’ vernieuwbouw binnen het
winkelcentrum er in de planvorming rekening wordt gehouden met een
capaciteit van twintig lokalen. Dat past niet in de lange termijnbehoefte van de
school. Hierover is overleg gaande met de gemeente.
April 2014
Gebiedsverkenning
Oud-Tongelre -
-
7
Stagnatie in revitaliseren van ’t Karregat, het pand geeft een verloederde indruk.
Ontbreken voldoende vrijwilligers voor werkzaamheden ’t Oude Raadhuis.
Zonder duidelijke uitgangspunten krijgen partners verkeerde verwachtingen van
hun eigen rol en van wat er mogelijk is. Partners willen duidelijke
uitgangspunten en uitspraken: Wat wil de gemeente doen met het leegstaande
maatschappelijke vastgoed. Is het onduidelijk dat de gemeente dat wil verkopen,
dan gaat hier veel energie in zitten.
Proces: realiseren gebiedsvisie
Niet langer is het de overheid die het maatschappelijk perspectief bepaalt, maar de
burger met zijn vraag. En in het geval van deze gebiedsverkenning is dat de burger
met een behoefte aan sociaal-maatschappelijke, culturele, sportieve en educatieve
activiteiten. Waren sporten, spelen, onderwijs, vrijetijdsbesteding, zorg voor ouderen
en jeugdbegeleiding voorheen gescheiden werelden, nu programmeren we
gebiedsgericht. Daarbij wordt per buurt of wijk bekeken hoe sport-, beweeg- en
vrijetijdsaccommodaties passen in het totale wijk- of buurtconcept. Daarbij kan en wil
de gemeente als slechts een van de spelers in het veld niet alleen de visie op de stad
en het gebied bepalen. Daarom zoekt zij de samenwerking met de bewoners en de
partners in de stad.
7.1
Co-creatie: wat is dat en met wie doe je dat?
Co-creatie is een vorm van samenwerking waarbij alle deelnemers invloed hebben op
het proces en het resultaat van dit proces, zoals een plan, advies of product.
Kenmerken van co-creatie zijn dialoog, 'common ground', enthousiasme, daadkracht
en focus op resultaat. Voorwaarden voor succesvolle co-creatie zijn gelijkwaardigheid
van de deelnemers, wederkerigheid, openheid en vertrouwen.
Voor de gebiedsverkenningen zoekt de gemeente de samenwerking met haar
partners in het gebied.
7.2
Co-creëren in Oud-Tongelre
Doel van de co-creatie is om te komen tot gezamenlijk en gedragen beeld van het
gebied en wat we met elkaar in het gebied willen, hoe we daar invulling aan geven,
wanneer we dat doen en wie dat doet.
Er is een inspanningsverplichting om met elkaar het beste voor de wijk te doen. Dat
betekent dat zowel de partners als gemeente hun verantwoordelijkheid nemen om
hier invulling aan te geven. Niet langer is het de gemeente die alleen bepaald en
doet.
14
gemeente Eindhoven
A
gemeente Eindhoven
De gemeente heeft daarom voor zichzelf in kaart gebracht hoe zij de wijk ziet, welke
activiteiten er zijn en of deze activiteiten bijdrage aan de beleidsdoelstellingen, wat
het gemeentelijk maatschappelijk vastgoed hier is en met welk maatschappelijk
vastgoed zij kan deelnemen aan de volgende stap, de co-creatie.
De gemeente vraagt haar partners in de eerste co-creatiestap om hetzelfde te doen
voor het vastgoed van haar partners en ook om het overzicht met activiteiten
compleet te maken. Zodat er een totaal overzicht komt van wat er op dit moment in
de wijk aan activiteiten en maatschappelijk vastgoed is.
Het beeld van de huidige situatie is de basis het co-creatieproces. Van hieruit werken
we gezamenlijk aan de toekomst voor de wijk. Wat gaat er goed, wat kan beter? Waar
liggen kansen en belemmeringen? Wat kan nu en wat kan later?
8
-
-
-
9
1
2
Tot slot
Deze verkenning is een momentopname. Wil dit instrument toegevoegde
waarde voor de stad en de gemeente Eindhoven houden, dan moet de
gebiedsverkenning een structurele plaats in de beleidsontwikkeling krijgen.
Sommige beleidsterreinen krijgen vorm op stedelijk niveau, waarbij we kijken
naar de inhoud, maar niet naar het gebied of buurt en wijk. Voor een goede
gebiedsgerichte aanpak, is een heldere vertaling van stedelijk beleid naar
gebiedsgericht beleid een must.
De verbanden met parallel lopende ontwikkelingen moeten worden
gecoördineerd en geborgd: Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP), drie
decentralisaties (jeugdzorg/AWBZ/Wmo), bibliotheek, WIJeindoven. Dit valt
buiten de scope van deze gebiedsverkenningen, maar heeft wel effect op
activiteiten, vastgoed en partners in de stad.
Bijlagen
Buurt in cijfers: Oud-Tongelre;
Leefstijlen in Eindhoven;

Download Report