Meten is weten, doe je voordeel ermee in de praktijk

Meten is weten,
doe je voordeel ermee in de praktijk
Trudy Dunnink, senior adviseur NCJProjectleider Kwaliteitsbevordering,
Projectleider Landelijke implementatie richtlijnen
Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ)
Het innovatie- en kenniscentrum voor de JGZ
Missie NCJ
De fysieke, psychische en sociale gezondheid van
kinderen in Nederland te bevorderen door het
optimaliseren van de publieke zorg voor de jeugd
Stand van zaken richtlijnen voor de JGZ
- Gepubliceerd 22 richtlijnen + 1 deze week
- 3 richtlijnen in ontwikkeling;
- Programma richtlijnen 2013-2018, ontwikkeling
nieuwe richtlijnen en updates in 4 ronden;
http://www.ncj.nl/programmalijn-kennis/richtlijnen/overzicht-richtlijnen
JGZ-richtlijnencyclus
Implementatie en evaluatie richtlijnen; uitgangspunten
- JGZ-professionals: verantwoordelijk om volgens
richtlijnen te werken;
- JGZ-organisaties: verantwoordelijk voor de invoering
en kwaliteit van zorg in de eigen organisatie;
- NCJ: verantwoordelijk voor bevorderen
implementatie en evaluatie van richtlijnen.
Implementatie: structurele aanpak + ondersteuning
-
Netwerk implementatie richtlijnen voor JGZ-organisaties;
Scholing in regiobijeenkomsten;
Implementatie toolkit;
JGZ-academie/e-learning;
Verspreiding, promotie, helpdesk en FAQ;
Samenwerking met ketenpartners en opleidingsinstituten.
Evalueren gebruik: structurele aanpak + ondersteuning
- Kunnen sturen op implementatie en borgingsstrategieën
als onderdeel kwaliteitscyclus.
- Nagaan welke methoden geschikt en toepasbaar zijn in
JGZ-organisaties; advies TNO gevraagd.
- Opzetten ondersteuningsstructuur voor JGZ-organisaties
bij borgen en monitoren richtlijnen.
Meer informatie?
www.ncj.nl
www.zonmw.nl
www.jgzacademie.nl
[email protected]
Het meten van gebruik JGZ-richtlijnen
Margot Fleuren
Indeling
Waarom aandacht voor het meten van gebruik?
Opzet onderzoek: literatuur, experts, JGZ-veld
Resultaten
dimensies van gebruik en meetmethoden
wensen JGZ-veld
Vragen/discussie
Effectiviteit = Efficacy x Implementatie
Probleem: er treden geen effecten op bij 0-19 jarigen:
Is de richtlijn niet werkzaam (efficacy)?
Of wordt de richtlijn niet goed uitgevoerd (implementatie)?
Of beide?
Model voor invoering innovaties
(Paulussen 1994; Fleuren 1997; Fleuren e.a. 2002, 2004, 2006, 2010, 2012)
Determinanten
Innovatieproces
invoerstrategie(ën)
omgeving
verspreiding
organisatie
adoptie
gebruiker
implementatie
vernieuwing
continuering
Niveaus bij ontwikkeling, invoering en evaluatie
(Paulussen e.a. 2007)
Macro
niveau
Meso
niveau
Micro
niveau
Ontwikkelaar
Richtlijn zoals
bedoeld
JGZ-professional
Richtlijn zoals
geïmplementeerd
0-19 jarige
ouders
Richtlijn zoals
gerealiseerd
Verschillende soorten onderzoek
Effecten van richtlijn bij 0-19 jarigen (efficacy)
Mate van gebruik door JGZ-professionals (implementatie)
Mate van gebruik door 0-19 jarigen/ouders (implementatie)
Determinanten én blootstelling invoerstrategie (verklaring)
Verschillende soorten onderzoek
Effecten van richtlijn bij 0-19 jarigen (efficacy)
Mate van gebruik door JGZ-professionals (implemementatie)
Mate van gebruik door 0-19 jarigen/ouders (implementatie)
Determinanten én blootstelling invoerstrategie (verklaring)
Methode
Literatuur
Wat is gebruik (dimensies)? Hoe meet je dat (meetmethoden)?
Raadpleging experts
Implementatieonderzoekers, ontwikkelaars, statisticus,
VWS, IGZ, ZonMw (n=11)
Raadpleging JGZ-veld voor vertaalslag naar de praktijk
Managers, staffunctionarissen, deelnemers netwerk
implementatie JGZ (n=16)
Definitie gebruik
Mate waarin de richtlijn is uitgevoerd zoals bedoeld door de
ontwikkelaar en conform de onderliggende (theoretische) principes
Beschrijving essentiële elementen
Beschrijving alle activiteiten, gedragingen, materialen etc.
Beschrijving theoretische principes
Dimensies van gebruik richtlijnen
Kwantitatieve aspecten: of iets is uitgevoerd
Kwalitatieve aspecten: hoe iets is uitgevoerd
Conceptueel gebruik: uitvoering ‘in de geest van de richtlijn’
Conceptueel gebruik
Conform de onderliggende theoretische en empirische principes
Professional past richtlijn aan, aan cliënt- en praktijkomstandigheden:
laat onderdelen weg (deletion)
voegt onderdelen toe (addition)
verandert onderdelen (modification)
Is dat verkeerd of juist goed?
Richtlijn Secundaire Preventie Kindermishandeling
Eerste gesprek: uiterlijk 2-4 weken na ontstaan vermoeden
Meetmethoden naar dimensies van gebruik
Kwantitatief
Kwalitatief
Conceptueel
Vragenlijsten
+
-
+
Registraties / logboeken
+
-
+
Vignetten
+
+/-
+
Digitaal dossier
+
-
-
Observaties
+/-
+
+
Visitaties
+/-
+/-
+/-
Intercollegiale toetsing
+/-
+/-
+
Interviews
+/-
+/-
+
Meetmethoden naar toepassing
Aggregatie mogelijk
Niveau feedback
Vragenlijsten
+
land. / indiv.
Registraties / logboeken
+
land. / indiv.
Vignetten
+
land. / indiv.
Digitaal dossier
+
indiv. / land.
Observaties
+/-
indiv.
Visitaties
+/-
indiv.
Intercollegiale toetsing
+/-
indiv.
Interviews
+/-
indiv.
Vragen aan JGZ-veld
Is meten van gebruik nuttig?
Wat is primaire doel gegevensverzameling?
Welke dimensies van gebruik / meetmethoden
afgezet tegen doel en belasting professional / organisatie
Welke ondersteuning kan NCJ bieden?
Resultaten: doel meten van gebruik
Meten van gebruik is zinvol
Professional krijgt zicht op functioneren
Info helpt bij sturen op verbetering kwaliteit van zorg
Primaire doel gegevensverzameling
Feedback op individueel en organisatieniveau
Resultaten: dimensies en methoden
Alle dimensies van gebruik zijn zinvol
Kernelement / onderliggende theoretische principes zijn leidend
Bij bepaling dimensies
Bij bepaling geschikte meetmethode
Voorkeur 2-3 methoden per richtlijn
vignetten, vragenlijsten, observaties, intercollegiale toetsing en
aanvullende interviews
Resultaten: ondersteuning vanuit NCJ
Raadpleging netwerk voor geschikte meetmethoden
Aanreiken (uniforme) uitgewerkte meetinstrumenten
Aanreiken criteria voor beoordeling gebruik
Zo nodig ondersteuning bij analyse en rapportage data
Vragen?
Discussie / stellingen
Hoe zo evalueren gebruik richtlijnen? Professionals hebben hun eigen
professionele verantwoordelijkheid!
Organisaties kunnen heel goed zelf het gebruik van richtlijnen in hun
eigen organisatie evalueren. Landelijk ondersteuning is niet nodig.
Al die verschillende meetmethoden maakt het veel te verwarrend.
Kies gewoon voor één manier van evalueren.
Evalueren heeft alleen zin als je het conceptueel gebruik meet.

Download Report