nr.4 - Nederlandse Genealogische Vereniging

Nederlandse Genealogische Vereniging
Afdeling Zeeland
D'Oost-Indische werf tot Middelburgh
WIJ VAN ZEELAND
Mededelingenblad
16e jaargang, nummer 4
oktober 2014
Wij van Zeeland 16e jaargang nummer 4
INHOUDSOPGAVE
Kijk ook op de website van de afdeling: http://zeeland.ngv.nl
Van de Voorzitter
Van de Redactie
pag
pag
1
1
Bestuursmededelingen
Voorlopige agenda Najaarsledenvergadering afdeling Zeeland van de NGV
pag
2
Nieuws uit de Afdeling Zeeland
Hoe digitaliseert de afdeling Zeeland van de NGV?
Nieuw boek van Han Leune
De NGV-website
pag
pag
pag
3
4
5
Nieuws uit de Regio’s van de Afdeling Zeeland van de NGV
Regio Noord- en Zuid-Beveland met Willy van Meegen
Regio Walcheren, Uit Veerse bronnen 4, met Paul Harthoorn
pag
pag
6
8
Uit het Zeeuws Archief
Open Archievendag en Genealogische Contactdag
pag
10
PR-aktiviteiten, Sjaak Hoornick
pag
13
Uit betrouwbare bron….. met Mirjam Neuteboom
pag
14
Boeken, boeken, boeken met Hans van Felius
pag
16
Oud Schrift met PaiZ
pag
18
Lezers schrijven
Ineke Mallekoote
Philip Koudenburg
pag
pag
19
20
Toevalsvondsten met Jaap Heemskerk
Hypothese over een eerste huwelijk van Christina Verstegen uit Middelburg
pag
21
Genealogie, Voorouders komen tot leven
Uit het Antwerpse voorgeslacht van Susanna Ratel, deel 3 door Mirjam Neuteboom
Aan boord van d’Eenigheid (5), door Rob de Groot
Het blau huus aen de Sandicxen Steenwech III, door Jan Midavaine
Kan een overloper een zwakke schakel in …., door Sjako Ruster
Een zoektocht naar een stoute tapper I, door Jos Kaldenbach
Alfons Blomme en Kaatje de Feiter, door Hans van Felius
pag
pag
pag
pag
pag
pag
23
26
34
37
38
40
Zeeuwse aktiviteiten
Ledenmutaties
Stichting Genealogische Publicaties, advertentie
Wist u dat …
pag
pag
pag
pag
43
43
44
44
2
Van de Voorzitter
Afgelopen juli ben ik aan een lastig stukje onderzoek
begonnen. Een van mijn ooms is tijdens de Tweede
Wereldoorlog in 1944 tot 2 jaar tuchthuisstraf
veroordeeld wegens het in 1941 doorgeven van een wapen aan “een de bezetter vijandiggezinde
Nederlander”. Volgens de overleverde verhalen werd hij door de Russen uit het tuchthuis in Kassel
bevrijd. Ik besloot om eens naar het N.I.O.D. in Amsterdam te gaan om te kijken of ik daar iets meer
te weten kon komen. Met de trein naar Amsterdam was voor mij als verstokte autorijder een hele toer.
“Gratis reizen” vanuit Zeeland betekent dat voor Rotterdam-Schiphol toch weer een toeslag betaald
moet worden, maar ik kwam uiteindelijk waar ik zijn wilde. De ontvangst bij het NIOD was
allerhartelijkst en zeer vriendelijk. Mijn verwachtingen waren niet al te groot. Na een half uurtje
wachten bleek men over een brief van mijn oom te beschikken waarin hij in 1945 als ex-politieke
gevangene om extra distributiebonnen vroeg. In de brief had hij keurig opgesomd waar en hoelang
hij gevangen gezeten had. Hij bleek uiteindelijk in het plaatsje Prenzlau op 30 april 1945 door de
Russen bevrijd te zijn.
Ik was natuurlijk blij verrast om weer een stukje aan mijn familiegeschiedenis toe te kunnen voegen.
Ik was niet op het idee gekomen om naar Amsterdam te gaan als er enkele jaren geleden niet iemand
van het NIOD (Drs. David Barnouw) een lezing over het NIOD voor onze afdeling had gegeven. Zo
ziet U maar hoe belangrijk persoonlijk onderling contact in onze vereniging is. Laat eens wat van uw
ervaringen horen. Schrijf desnoods een kort stukje over uw vondst. Zo en nu weer gauw verder met
mijn onderzoek.
Ferrie Moubis, Voorzitter
Van de Redactie
Wat een zomer hebben we achter de rug! En hoewel, nu ik dit stukje schrijf,
september nog moet beginnen, kunnen we toch rustig van een uitzonderlijke zomer
spreken! En ik heb die dan ook doorgebracht met zomerse activiteiten, en niet
achter de computer, geen zoekwerk in het archief, geen transcriptiewerkzaamheden, geen artikelen schrijven of andere binnenhuisactiviteiten. En het beviel me
uitstekend!
Maar nu moet er weer een klus geklaard: het laatste nummer van deze 16e jaargang moet in elkaar
gezet worden. Alle ontvangen artikelen, geschreven door onze onmisbare vrijwilligers-auteurs moeten
weer tot een goed leesbaar geheel gecomponeerd worden, ikzelf moet het vijfde deel van de reis van
d’Eenigheid schrijven, en dat alles binnen de ruimte die het bestuur – onze penningmeester – ons
heeft toebedeeld. En daarvan ziet u hieronder het resultaat. Zoals altijd hoopt de redactie weer een
leesbaar blad gemaakt te hebben en wenst hij u een aantal genoegelijke uren bij het doornemen van
het blad. En u weet het: reacties naar [email protected]
Rob de Groot
1
Bestuursmededelingen
Het dagelijks bestuur van de
Afdeling Zeeland van de NGV
Nederlandse Genealogische Vereniging
Afdeling Zeeland
Secretariaat: Trompstraat 7, 4435 BT Terneuzen
De agenda voor de algemene ledenvergadering wordt altijd in Wij van Zeeland gepubliceerd.
Aangezien de sluitingsdatum voor het inzenden van copy reeds begin september is, volgt hieronder
een voorlopige agenda. De definitieve agenda zal tijdig (vóór medio november) op de website van de
afdeling Zeeland worden geplaatst samen met alle relevante vergaderstukken (http://zeeland.ngv.nl).
De stukken van de AV zullen na ontvangst per mail worden rondgestuurd.
Voorlopige Agenda Najaarsledenvergadering van de Afdeling Zeeland van de NGV
Het bestuur van de Afdeling Zeeland van de NGV nodigt haar leden en andere belangstellenden uit
voor de najaars-ledenvergadering die wordt gehouden op zaterdag 22 november 2014 in “De Vroone”,
C.D. Vereeke-straat 74 te Kapelle. Aanvang 14.00 uur.
Aan de orde komen de volgende punten:
*
Opening door de voorzitter en vaststelling van de agenda.
*
Mededelingen en ingekomen stukken.
*
Verslag van de voorjaarledenvergadering van zaterdag 29 maart 2014 (gepubliceerd op de
website van de afdeling Zeeland http://zeeland.ngv.nl).
*
Bestuursverkiezing.
Het bestuur draagt mw. Prieneke van Hoeve voor als nieuw bestuurslid ter vervulling van de
bestaande vacature.
*
Benoeming en mandatering van de (plv) afgevaardigden voor de najaar AV van de NGV. Het
bestuur stelt voor de heren Ferrie Moubis, resp. Evert Beket te benoemen.
2
*
*
*
Bespreking vergaderstukken voor de najaar AV van de NGV (worden na ontvangst op de
website van de afdeling Zeeland geplaatst, http://zeeland.ngv.nl)
Rondvraag.
Sluiting door de voorzitter.
Leden die zich willen aanmelden als kandidaat-bestuurslid dienen zich schriftelijk aan te melden bij
de secretaris uiterlijk zeven dagen vóór de datum van de vergadering. Deze aanmelding dient
vergezeld te zijn door de handtekeningen van vijf afdelingsleden.
Na deze vergadering – ca. 14.30 - zal de heer Ad Tramper, gemeentearchivaris van Vlissingen, voor
de leden en belangstellenden een lezing houden over een reis met een Zeeuws slavenschip.
Evert Beket
Nieuws uit de afdeling Zeeland
Hoe digitaliseert de afdeling Zeeland van de NGV?
Er zijn diverse digitalisering-activiteiten in Zeeland. En het meeste werk wordt verricht door
vrijwilligers, die dikwijls ook lid zijn van de NGV afdeling Zeeland. Veel werk is gedaan bij het
digitaliseren van de Burgerlijke Stand in het Zeeuws Archief. En ook de Stichting Genealogisch
Centrum Zeeland met de vrijwilligers heeft veel bronnen gedigitaliseerd en toegankelijk gemaakt via
Zeeuwen gezocht.
Recent heeft Wim de Groen enkele bronnen van Tholen bewerkt en beschikbaar gesteld aan de NGV
Zeeland, toegankelijk via onze eigen website. Op Genealogische Publicaties zijn de diverse digitale
uitgaven te bestellen die de afgelopen jaren door onze eigen afdeling zijn gemaakt.
En landelijk, hoe digitaliseert de NGV in Nederland?
Net als bij ons in Zeeland zijn ook vrijwilligers in diverse andere afdelingen heel actief in digitaliseringprojecten. Daar zijn verschillende samenwerkingsvormen met provinciale archieven en andere
organisaties. Het betreft dan onder meer bidprentjes, familie-advertenties, doop- en trouwboeken.
In het verenigingscentrum in Weesp is een programma gaande waarin grote delen van de collecties
gedigitaliseerd worden. Momenteel wordt het project “Digitaliseren Rouwkaarten” uitgevoerd en
ongeveer 40% van deze rouwkaarten zijn ook al voor de NGV leden raadpleegbaar in de nieuwe NGV
Database.
Meer bronnen zijn raadpleegbaar op Zoeken in Bronnen op de NGV website. Daar heb ik tot mijn
verrassing enkele zaken gevonden waarvan ik het bestaan niet eens vermoedde.
3
Wilt u ook meewerken in het “Digitaliseren Rouwkaarten” project?
De vereniging is op zoek naar meer vrijwilligers! Als u beschikt over een
computer met een internet aansluiting dan kunt u direct beginnen. Het werk is
niet gebonden aan plaats, tijd of dag van de week. 24 uur per dag en 7 dagen
per week kunt u in uw eigen tempo meewerken.
Dolf Houtman, NGV coördinator vrijwilligers digitalisering
Het is geen wedstrijd maar gewoon een plezierige tijdbesteding.
Als u mee wilt doen, stuur dan een e-mail naar [email protected] en Dolf Houtman zal u
precies informeren hoe het verder gaat.
Van de afdeling Zeeland zijn negen vrijwilligers actief in het project en daarmee lopen wij vooraan in
de deelname!
Jaap van Zweeden
http://www.genealogischcentrum.nl/index.html
http://www.zeeuwsarchief.nl/zoeken/?tab=people
http://www.ngv.nl/wwwZLD/homepage.php?action=Links&site=ZLD&frams=n
http://www.genpubl.nl
http://www.ngv.nl/IndexerenZoeken/homepage.php?site=NGV&frams=n
http://www.ngv.nl/Bronnen/homepage.php?frams=n&site=NGV
.
Nieuw boek van Han Leune:
“Pieter de la Rocque (1679-1760) en de capitulatie van Hulst in 1747”
Een opmerkelijke gebeurtenis tijdens
de Oostenrijkse Successieoorlog
(1740-1748) was de verovering van de
stad Hulst en het omringende
Hulsterambacht door het Franse leger
op 11 mei 1747. Hulst gold als een
belangrijke, goed te verdedigen
vestingstad in Staats-Vlaanderen. De
val ervan veroorzaakte een schok in de
Republiek der Verenigde Nederlanden.
De commandeur van de vesting, de
luitenant-generaal Pieter de la Rocque,
4
werd er verantwoordelijk voor gehouden. Een speciaal
in het leven geroepen krijgsraad veroordeelde hem ter
dood. Stadhouder Willem IV zette de straf om in
levenslang op het slot Loevestein, waarmee een einde
kwam aan een glanzende carrière in het Staatse leger.
Wat gebeurde er tijdens de belegering en capitulatie van
Hulst in 1747? Wat ging daar in het kader van de
Oostenrijkse Successieoorlog aan vooraf? Hoe lagen de
krachtsverhoudingen tussen het Staatse en het Franse
leger? Hoe verdedigbaar was Hulst in april-mei 1747?
Welke rol speelde commandeur De la Rocque daarbij?
Waar werd hij voor aangeklaagd? Hoe verliep het tegen
hem gevoerde proces en welke rol speelde daarin de net aangetreden stadhouder prins Willem IV?
Hoe verging het De la Rocque in zijn laatste levensfase op Loevestein? Een geruchtmakende affaire
in de 18de eeuwse militaire strafrechtspleging is aan een hernieuwd onderzoek onderworpen, met
verrassende bevindingen als resultaat.
Auteur van het boek is Prof. Dr. Han Leune, emeritus hoogleraar sociologie
aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij publiceerde eerder diverse
boeken, boekbijdragen en artikelen over de geschiedenis van de Staatse
forten aan de Schelde (zie www.hanleune.nl). Pieter de la Rocque was in de
periode 1745-1747 als commandeur van Staats-Vlaanderen bij hun defensie
betrokken.
De uitgave van het boek is mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van de
Stichting Menno van Coehoorn en de Stichting Vrienden van het Slot
Loevestein. Het boek (dat 255 bladzijden telt) is verschenen bij de uitgeverij GigaBoek te Broek op
Langedijk (www.gigaboek.nl) onder het ISBN 97890 8548 3878 en kost 24,95 euro. Diverse bijlagen
(met een omvang van 595 bladzijden) zijn gepubliceerd op de website van de auteur; zie:
http://www.hanleune.nl/pieter-de-la-rocque.
De NGV website.
Graag wil ik de lezers nogmaals attent maken op de
vernieuwde NGV-website. Er is steeds meer op te vinden. Als
U inlogt met lidno. en wachtwoord kunt U ook in de nieuwe
database zoeken op scans van bidprentjes en rouwbrieven. Deze database
is te vinden aan de linkerzijde van het scherm onder de knop “Zoeken in
nieuwe database+scans”. Er zijn al ruim 300.000 scans beschikbaar. Kijk ook
eens onder de knop “Actueel” aan de bovenzijde van het scherm. Op de
actueel pagina vindt U o.a. de mededelingen van het hoofdbestuur maar ook
de zeer lezenswaardige column van Antonia Veldhuis. Verder op deze
5
pagina informatie over cursussen, evenementen, prikbordmeldingen en nog veel
meer informatie. Voeg deze pagina toe aan de Favorietenlijst!
Dan zijn er ook nog de sites van de afdelingen te vinden onder de knop
“Afdelingen” aan de bovenzijde van het scherm. Door op de landkaart de
desbetreffende afdeling aan te klikken komt U op de site van die afdeling.
Op de site van de afdeling Zeeland is afgelopen jaar de pagina “Links”
toegevoegd. Op deze pagina die nog steeds uitgebreid wordt staan verwijzingen
naar Zeeuwse archieven. Tevens is op deze pagina diverse bestanden van
Tholen in te zien, deze zijn beschikbaar gesteld door Wim de Groen. Het ligt in
de bedoeling de pagina uit te breiden met meer bestanden, ook van andere
eilanden.
Bram Maljaars
Zeeuwse Activiteiten
Voor de evenementenlijst van de NGV zie:
www.ngv.nl/Agenda
Ledenmutaties
Per 01-08-2014 telde de afdeling Zeeland 368 leden, waarvan 43 bijkomende
U wordt verzocht al uw mutaties, ook adreswijzigingen, alleen door te geven aan:
NGV Ledenadministratie, Postbus 26, 1380 AA Weesp.
6
Stichting genealogische Publicaties
Voor al uw thuis-zoekwerk zie de website www.genpubl.nl.
Hier zijn uitgebreide cd’s en usb-sticks te koop, waarop alle doop-, trouw- en
begraafregisters staan, per plaats in de vermelde gemeenten.
Denkt u eens na over een correspondentschap voor uw regio…?
Wist u dat …..
… de website van de afdeling Zeeland – http://zeeland.ngv.nl – een rubriek Links bevat met
allerlei interessante websites voor genealogen met Zeeuwse wortels?
We noemen hier:
Genealogisch Centrum Zeeland,
inwonend bij het Zeeuws Archief in Middelburg.
Genealogische Publicaties Zeeland,
de site voor genealogie boeken, cdrom's en USB’s
met heel veel gegevens.
Genealogisch Centrum Goeree-Overflakkee,
het "Feijne Kwartier" in het Streekarchief Goeree-Overflakkee.
Ons lid Wim de Groen stelde een aantal data-bestanden beschikbaar aan de NGV afd.Zeeland,
waaronder:
Stavenisse reconstructie Doopboek 1616-1810
Stavenisse reconstructie Trouwboek 1616-1810
Poortvliet reconstructie Doopboek 1614-1810
Tholen Memories van Successie
Tholen extracten DTB de Vos
… en kijk ook eens op
http://www.zeeuwseankers.nl/nl-NL/
7
Nederlandse Genealogische Vereniging
afdeling Zeeland
Bestuurssamenstelling
F.A.J.M. Moubis (Ferrie)
E. B. Beket (Evert)
J.G. Polderdijk (Jan)
A. Maljaars (Bram)
J. F. de Priester
J. Hoornick (Sjaak)
Voorzitter
Secretaris
Penn.meester
webmaster
Cals
PR
Tabakstraat 24A
Trompstraat 7
Schippersweg 26
Majoorwerf 21
Piet Heinstraat 76
Notestraat 14
Correspondentieadres:
Secretariaat afdeling Zeeland NGV, Trompstraat 7, 4535 BT Terneuzen
4561 HW
4535 BT
4455 VP
4374 CA
4335 HX
4462 EB
Hulst
Terneuzen
Nieuwdorp
Zoutelande
Middelburg
Goes
[email protected]
Redactie Mededelingenblad “Wij van Zeeland”:
R.J. de Groot
Koudekerkseweg 19
M.P. Neuteboom-Dieleman
Postbus 25
A.L. Minderhoud
Kapelseweg 49
A.M. van Gessel
Kleine Beer 2
4373 RB Biggekerke
5110 AA Baarle-Nassau
4481 PD Kloetinge
4501 HP Oostburg
Webmaster
A. Maljaars
Majoorwerf 21
4374 CA Zoutelande [email protected]
Cals, afd Zeeland
Mw J. F. de Priester
Piet Heinstraat 76
4335 HX Middelburg [email protected]
Public Relations
J.L. Oosthoek
J.C.M Hoornick
Sterappelstraat 49
Notestraat 14
4421 LE Kapelle
4462 EB Goes
Haza-21 Helpdesk
J. Remijn
Claushof 41
4461 SL Goes
Werkgroep Computergenealogie:
G.C. Bek
J.C.M. Hoornick
A. Maljaars,
J.G. Polderdijk
J. van Zweeden
Spinellihof 40
Notestraat 14
Majoorwerf 21
Schippersweg 26
Nassaulaan 63
4463 GP Goes
4462 EB Goes
4374 CA Zoutelande
4455 VP Nieuwdorp [email protected]
3743 CB, Baarn
Afgevaardigde naar de ALV van de NGV
F.A.J.M. Moubis
Tabakstraat 24 A
[email protected]
[email protected]
4561 HW Hulst
Bij de voorplaat: Zeeuws Archief, KZGW, Zelandia Illustrata II : cat.nr ZI-II-458
“D'Oost-Indische werf tot Middelburgh". Met titel bovenaan. Kopergrav., z.n. en z.j., h. 13.3 cm., br.
33.6 cm. Uit: a.w Het Koninklijk Zeeuws Genootschap der Wetenschappen ondersteunde de uitgave door af te
zien van de vergoeding van de gebruiksrechten
8
data die u beslist niet mag vergeten!!
4 oktober 2014
1 november 2014
22 november 2014
door
Open Archievendag
en
Genealogische Contactdag
Najaars ledenvergadering
met aansluitend lezing over
Toon Franken
(Zeeuws Archief)
in het
Zeeuws Archief
Industrieel Erfgoed
Een reis met een Zeeuws
slavenschip
door
Ad Tramper
(Gemeentearchief Vlissingen)
Alle bijeenkomsten vinden plaats in “De Vroone”, C.D. Vereekestraat 74 te Kapelle en beginnen om
14.00 uur, tenzij anders aangegeven.
9