Leraar kleuteronderwijs

DEPARTEMENT LERARENOPLEIDING
Professionele Bachelor
Leraar Kleuteronderwijs
(PBKO)
Infobundel beginassessments
“Onderwijs op Maat van bij de start”
Academiejaar 2014-2015
1. Woord vooraf
Je bent ingeschreven voor het studietraject in de 1ste bachelor van de lerarenopleiding.
Dat betekent dat je bij het begin van dit academiejaar deelneemt aan een aantal
verplichte beginassessments. Deze informatiebundel geeft je alvast meer uitleg bij het
hoe en het waarom.
Het begrip klinkt je misschien vreemd in de oren, maar beginassessments vormen de
eerste stap in de ontwikkeling en de begeleiding van je leerproces. Ze geven je de kans
om jezelf in te schatten op het vlak van kennis en vaardigheden en in welke richting je je
leerproces best oriënteert. Hiervoor kan je rekenen op de ondersteuning en de begeleiding
vanuit de opleiding.
Beginassessments zijn toetsen die peilen naar je kennis en vaardigheden bij aanvang van
de opleiding. Van elke beginnende student wordt verwacht dat hij/zij over minimale kennis
en vaardigheden beschikt. ‘Kun je kritisch nadenken? Kun je flexibel inspelen op nieuwe en
onverwachte situaties? Kun je zelfstandig werken en zelf creatieve ideeën aanreiken en
uitwerken?’ Het aantal verplichte beginassessments waaraan je deelneemt, verschilt per
opleiding.
We wensen je alvast veel succes met je eerste studietraject.
Infobundel beginassessments PBKO
1
onderwijsopmaat.kdg.be
Inhoud
1.
Woord vooraf ................................................................................................... 1
Inhoud ................................................................................................................... 2
2.
Beginassessments............................................................................................. 3
2.1 Wat, waar, hoe, wanneer en verder? .................................................................... 3
2.2 Beginassessment schriftelijke taalvaardigheid ........................................................ 5
2.3 Beginassessment mondelinge taalvaardigheid........................................................ 6
2.4 Beginassessment WO ......................................................................................... 7
2.5 Beginassessment Leerstijl & Motivatie-instrument (Lemo) ....................................... 8
2.6 Beginassessment Ontwikkelingspsychologie ........................................................... 9
3.
Leerroutes ..................................................................................................... 29
3.1 Wat, waar, hoe, wanneer en verder? .................................................................. 29
3.2 Overzicht leerroutes ........................................................................................ 30
3.3 Inschrijven voor een leerroute .......................................................................... 30
3.4 Leerroutes en het curriculum............................................................................ 31
4 Ter afsluiting ...................................................................................................... 31
Infobundel beginassessments PBKO
2
onderwijsopmaat.kdg.be
2. Beginassessments
2.1 Wat, waar, hoe, wanneer en verder?
Hoe ga ik met deze bundel aan de slag?
In deze bundel vind je een uitvoerige beschrijving van de inhouden van alle
beginassessments die per opleiding worden georganiseerd en vooral aan welke
beginsituatie je moet voldoen.
Wat is een competentie?
Een competentie is een geheel van kennis, vaardigheden en attitudes en geldt als
standaard voor elke leraar. Je bent een startbekwame leraar wanneer je op het einde van
de opleiding kunt aantonen dat je de basiscompetenties voor de leraar hebt verworven.
Gedurende je opleiding zal je nog uitvoerig kennismaken met de betekenis en het belang
van het begrip ‘competentie’.
Wat is een beginassessment?
Een beginassessment is een toets waaraan je kan deelnemen en waardoor je kan
aantonen dat je een bepaalde competentie of deelcompetentie reeds verworven hebt bij de
start van de opleiding. Je start dus met voorsprong want je kan meteen laten zien waar je
goed in bent.
Wat zijn de beginassessments in de Professionele Bachelor Kleuteronderwijs?
Professionele Bachelor Kleuteronderwijs (PBKO)
Verplicht: Hiervoor ben je automatisch ingeschreven
Beginassessment schriftelijke taalvaardigheid
Beginassessment mondelinge taalvaardigheid
Beginassessment wereldoriëntatie (WO)
Beginassessment leerstijl & motivatie (LEMO)
Niet-verplicht: hiervoor schrijf je in op de onthaaldag
Beginassessment ontwikkelingspsychologie
Waar en wanneer vinden de beginassessments plaats?
De beginassessments vinden plaats op campus Oudesteenweg (Oudesteenweg 81, OS) of
campus Pothoek (Pothoekstraat 125, PH).
Beginassessment schriftelijke taalvaardigheid (verplicht)
Vrijdag 12/09/2014, 10u30, PH
Infobundel beginassessments PBKO
3
onderwijsopmaat.kdg.be
Beginassessment mondelinge taalvaardigheid, logopedische screening
(verplicht)
Dinsdag 16/09/2014, 8u30-16u00, OS
Dinsdag 23/09/2014, 8u30-16u00, OS
Beginassessment WO (verplicht)
Vrijdag 12/09/2014, 13u30, PH
LeMo-test (verplicht)
De LeMo-test verloopt elektronisch en kan je thuis beantwoorden. Voor deze test ontvang je
in de loop van periode 1 (oktober-november) een bericht in je KdG-mailbox.
Beginassessment ontwikkelingspsychologie (facultatief)
Donderdag 11/09/2014, 13u30, PH E2.10
Wat is het voordeel van een beginassessment voor mij?
Een beginassessment geeft je de kans te laten zien wat je wel en niet kan. Zo hoef je niet
onnodig bepaalde lessen te volgen als je die kennis al onder de knie hebt, en krijg je
voldoende ondersteuning aangeboden als blijkt dat bepaalde startcompetenties
ontbreken.
Wat doe ik als ik niet slaag voor een beginassessment?
Deelnemen aan een beginassessment geeft je de kans om in te schatten hoe goed je
bent voor een bepaald leerdomein. Als blijkt dat je bepaalde normen niet haalt, wordt je
een bepaalde leerroute aanbevolen. Alle informatie hierover vind je in het hoofdstuk
Leerroutes.
Helpt een toets bij het begin van het academiejaar?
We zijn er als lerarenopleiding van overtuigd dat er minimale voorwaarden zijn om je
kansen op slagen te vergroten: motivatie, vertrouwen, planning, inzicht, regelmatige
feedback enzovoort. Je bent en blijft als student altijd zelf verantwoordelijk voor je leren
en voor je slagen op het einde van een academiejaar. De beginassessments geven je een
duidelijker zicht op wat er van jou wordt verwacht voor deze opleidingsonderdelen..
Kan ik tijdens het academiejaar nog deelnemen aan beginassessments?
Tijdens het academiejaar kan je niet meer deelnemen aan beginassessments. Wel krijg je
door opdrachten te maken en examens af te leggen doorheen het academiejaar een goed
beeld van je vorderingen voor een bepaald vak.
Infobundel beginassessments PBKO
4
onderwijsopmaat.kdg.be
2.2 Beginassessment schriftelijke taalvaardigheid
Verplicht
Duur: 2 uur
Vorm: schriftelijke opdracht
Vorm
Je krijgt een schrijfopdracht. De opdracht is een relevante taak die je later als
kleuteronderwijzer ook moet uitvoeren: een brief aan de ouders, een verslag van een
vergadering, … Je maakt de opdracht in de hogeschool, je mag een Nederlands verklarend
woordenboek en/of een groen boekje gebruiken (papieren versie).
Criteria
We beoordelen spelling, woordenschat, grammatica en tekststructuur.
Beginsituatie
Je beheerst de Nederlandse spelling en grammatica. Je kan zakelijke documenten
schrijven.
Infobundel beginassessments PBKO
5
onderwijsopmaat.kdg.be
2.3 Beginassessment mondelinge taalvaardigheid
Verplicht
Duur: 5 minuten
Vorm: mondelinge proef
Vorm
Je praat vijf minuten met een logopediste.
Criteria
We beoordelen je stemgebruik, de plaatsing van je ademhaling, de articulatie van klinkers,
tweeklanken en medeklinkers, en je stemvolume.
Beginsituatie
Je spreekt Standaardnederlands. Je kan alle klanken correct uitspreken. Je gebruikt je stem
zo dat je ze niet overbelast in een klascontext.
Infobundel beginassessments PBKO
6
onderwijsopmaat.kdg.be
2.4 Beginassessment WO
Verplicht
Duur: 2 uur
Vorm: multiple choice
Vorm
Je krijgt een examen op papier. Bij elke vraag krijg je een aantal keuzemogelijkheden, je
kiest het correcte antwoord. Dit antwoord neem je vervolgens over op het antwoordblad
(een ‘bubblesheet’). De antwoorden worden ingelezen door de computer.
Criteria
Je kennis over volgende onderwerpen kan bevraagd worden: planten (indeling van het
plantenrijk, de bouw van zaadplanten, de voortplanting van bloemplanten,
seizoensverschijnselen, schimmels en paddenstoelen), dieren (indeling van het dierenrijk,
aanpassingen aan de primaire levensbehoeften, aanpassingen aan de winter, aanpassingen
aan de omgeving, voortplanting), eigen lichaam en gezond gedrag (waarneming, stevigheid
en beweging, spijsvertering en voeding, ademhaling en bloedsomloop, voortplanting en
seksualiteit), ecologie en milieu (samenhang in ecosystemen, ecosystemen in verandering,
menselijke invloeden op ecosystemen), natuurkundige verschijnselen (vaste stoffen,
vloeistoffen en gassen, magnetisme, elektriciteit, geluid, licht en kleur), technische
inzichten (wat is techniek, constructies, energieomzettingen, bewegings- en
overbrengingsprincipes, informatie- en communicatietechnologie), weersverschijnselen,
hemellichamen en natuurverschijnselen.
Beginsituatie
Wanneer je de eindtermen uit het secundair onderwijs behaalde voor de vakken
aardrijkskunde, biologie/natuurwetenschappen, techniek en geschiedenis beschik je over
voldoende voorkennis om het examen af te leggen. Indien je PAV/maatschappelijke
vorming volgde, kan het zijn dat je sommige zaken niet behandeld hebt in de lessen.
Voorbereiding
Hoofdstukken 1, 2, 5 en 6 van het boek ‘Natuuronderwijs inzichtelijk’ van Carla Kersbergen
en Amito Haarhuis, uitgeverij Coutinho, ISBN 978 90 469 0190 8
Infobundel beginassessments PBKO
7
onderwijsopmaat.kdg.be
2.5 Beginassessment Leerstijl & Motivatie-instrument (Lemo)
Verplicht
Duur: 25 minuten
Vorm: Digitaal
Beginsituatie
Je bent ingeschreven voor het studietraject van het 1ste bachelorjaar.
Criteria
Aan de hand van het Leerstijl & Motivatie-instrument (LEMO) krijg je inzicht in de manier
waarop jij studeert. Het is een instrument dat bedoeld is om je ‘leerproces’ te
verbeteren. Daarnaast krijg je via het LEMO-instrument ook een beter inzicht in je
persoonlijke motivatie.
Op basis van het feedbackrapport – dat je 24 uur na het invullen van de vragenlijst krijgt
– heb je met je leertrajectbegeleider (en/of met de studieloopbaancoördinator) een
gesprek over welke tips voor jou belangrijk zijn en hoe je hiermee rekening kan houden.
Je scores op het feedbackrapport bepalen mee het advies dat je krijgt om eventueel naar
een remediëringsroute doorverwezen te worden.
Score
Zie
feedbackrapport
Lemo-test
Advies
Volgende leerroutes zijn voorzien voor leervaardigheden:
- Individueel gesprek studieloopbaancoördinator
Leerroute tutor@college
Datum en lokaal afname
Het LEMO-instrument wordt digitaal afgenomen in de week na het laatste examen van
periode 1 (november). Dit kan zowel thuis als op de campus gebeuren. Om de vragenlijst
te kunnen invullen, krijg je op je emailadres [email protected] een unieke login
toegestuurd. Het is belangrijk dat je deze email bijhoudt en zeker niet verwijdert.
Infobundel beginassessments PBKO
8
onderwijsopmaat.kdg.be
2.6 Beginassessment Ontwikkelingspsychologie
Niet verplicht!
Aantal studiepunten: 3
Duur: 30 minuten
Vorm: digitaal assessment met meerkeuzevragen
Vorm
Examen bestaande uit 30 gesloten vragen.
Het examen wordt op computer gemaakt en elektronisch verbeterd.
Criteria
Je kunt de basisbegrippen uit de discipline ontwikkelingspsychologie omschrijven,
illustreren en herkennen in voorbeelden.
Je kunt de ontwikkeling van de ongeboren baby, de baby, de peuter, de kleuter, het
lagere schoolkind en de adolescent op verschillende ontwikkelingsdomeinen omschrijven
en verklaren.
De betreffende ontwikkelingsdomeinen zijn: de lichamelijke ontwikkeling, de motorische
ontwikkeling, de perceptuele ontwikkeling, de cognitieve ontwikkeling, de taalontwikkeling, de sociaal-emotionele ontwikkeling, de seksuele ontwikkeling, de persoonlijkheidsontwikkeling, de morele ontwikkeling, de schoolse ontwikkeling en de tekenontwikkeling.
Je kunt aangeven op welke punten in de ontwikkeling van het kind er problemen kunnen
optreden en je kunt dit toelichten.
Beginsituatie
Kennis en inzicht hebben in de ontwikkelingspsychologie van ongeboren baby tot adolescent binnen de bovengenoemde ontwikkelingsdomeinen.
Vrijstelling
Indien je slaagt voor het beginassessment, ben je vrijgesteld voor het opleidingsonderdeel
Ontwikkelingspsychologie.
Infobundel beginassessments PBKO
9
onderwijsopmaat.kdg.be
3. Leerroutes
3.1 Wat, waar, hoe, wanneer en verder?
Ik wil mijn basiskennis taalvaardigheid bijspijkeren: bij wie kan ik terecht?
Je haalde een onvoldoende op je beginassessment schriftelijke taalvaardigheid, maar je wil
je basiskennis bijspijkeren. Hiervoor maak je een keuze uit een aantal leerroutes.
Er zijn 3de bachelorstudenten die je als tutor kunnen helpen (Tutor@college). Er zijn ook
KLIK-monitoren die studenten vrijwillig begeleiden. Daarnaast kan je ook een beroep
doen op zelfstudie en/of oefenpakketten.
Voor mondelinge taalvaardigheid kan je doorverwezen worden naar zelfstudie, een KLIKleerroute, logopedie of een NKO-arts.
Indien je niet geslaagd bent voor het beginassessment WO, word je doorverwezen naar
een zelfstudiepakket.
KLIK, tutor@college of zelfstudiepakketten: welke leerroute kies ik?
KLIK en tutor@college zijn evenwaardige leerroutes met een gelijkaardig aantal contacturen.
Het enige verschil is dat de leerroute wordt begeleid door een ervaren leerkracht of een
derdejaarsstudent. Maar zowel KLIK-monitor als de derdejaarstutor blijken erg goed op je
noden te kunnen inspelen.
Zelfstudiepakketten vragen een sterke zelfsturing. Je moet goed kunnen plannen en jezelf
motiveren om regelmatig met het zelfstudiepakket aan de slag te gaan. Deze leerroutes zijn
een aanvulling voor studenten die al een van de andere leerroutes volgen.
Wat is een leerroute?
In een leerroute wordt de leerstof van een bepaald opleidingsonderdeel of
deelopleidingsonderdeel ingeoefend, veelvuldig herhaald, uitgelegd en opnieuw toegepast.
Dat kan in (kleine) groep gebeuren of individueel.
Hoe lang duurt een leerroute?
Dat wordt bepaald door de leerroute waarin je terecht komt. Leerroutes met een tutor of
een KLIK-monitor nemen de tijd in beslag die nodig is, afhankelijk van wat jouw concrete
vragen en zorgen zijn. Een oefenpakket doe je uiteraard op zelfstandige basis.
Slaag ik door deel te nemen aan een leerroute?
Nee, deelnemen aan een leerroute verhoogt je kansen op succesvol studeren, maar biedt
geen garantie. Deelnemen aan een leerroute houdt in dat je de basiskennis verdiept die
nodig is om voor een bepaald opleidingsonderdeel te kunnen slagen.
Wil je je voorbereiden op je taak taalvaardigheid?
Dat kan. Hieronder vind je een aantal bronnen voor zelfstudie.
3.2

Taalvaardigheid - spelling
o Spel correct (die Keure) [cd-rom]
Beschikbaar in bibliotheek campus Noord – Oude Steenweg (842) en campus
Noord – Pothoek (485.1)
o Kameleon: Spelling 6: groene scheurblok (die Keure)
o Kameleon: Spelling 6: blauwe scheurblok (die Keure)
o Kameleon: Alfabeestje (die Keure)
o Taalsignaal 6: spellingboekje (Plantyn)
o Taalsignaal plus 6: alle deeltjes (Plantyn)
o Werken aan zorg: spelling (Averbode)
o Als spelling een kwelling is (De Boeck)
Beschikbaar in bibliotheek campus Noord – Oude Steenweg (475.24)
o Het spellingboekje voor scholieren (Plantyn)
Beschikbaar in bibliotheek campus Noord – Pothoek (842 j)

Taalvaardigheid - uitspraak
o Klink klaar: uitspraak- en intonatiegids voor het Nederlands (Davidsfonds)
Beschikbaar in bibliotheek campus Noord – Oude Steenweg (Nederlands 841)
en campus Noord – Pothoek (Nederlands 841)
o Christel Lacroix (2009). Goed gestemd! De weg naar een gezonder stem, een
mooie uitspraak en een vlotte presentatie! Tielt: Lannoo.
Beschikbaar in bibliotheek campus Noor - Oude Steenweg.
Overzicht leerroutes
De precieze data en locatie van de verschillende leerroutes vind je op
http://onderwijsopmaat.kdg.be.
3.3
Inschrijven voor een leerroute
Hoe kom ik terecht in een leerroute?
Je kan kiezen voor een leerroute na het afleggen van je beginassessment mondelinge
en schriftelijke taalvaardigheid. Op basis van je score krijg je het advies om één of
meerdere leerroutes te volgen.
Je bent geslaagd voor maximaal 10 spelfouten. Van 11 tot 15 spelfouten volg je best het
zelfstudiepakket spelling van SNS Plantyn. Bij meer dan 15 spelfouten volg je best een
leerroute bij KLIK of via Tutor@college
De logopedist wijst je indien nodig door naar een individuele leerroute ‘Stem en spraak’,
logopedie of een NKO-arts. Hij/zij kan je ook adviseren zelfstandig te trainen.
Vraag zeker ook advies aan je vaklector of je leertrajectbegeleider.
Hoe schrijf ik mij in voor een leerroute?
Inschrijven voor de leerroutes gebeurt via de website onderwijsopmaat.kdg.be.
Inschrijven kan eind september. Wil je nog later aansluiten bij een leerroute, neem dan
contact op met de studieloopbaancoördinator.
Moet ik voor een leerroute extra betalen?
Voor een consultatie bij een logopedist gelden de wettelijke tarieven. Voor deze laatste
kan je overigens via de dienst studentenvoorzieningen en je ziekenfonds op terugbetaling
rekenen. De begeleiding door een KLIK-medewerker of een tutor is gratis.
3.4
Leerroutes en het curriculum
Ben ik verplicht om aan een leerroute deel te nemen?
Nee, dit advies is niet bindend. Met andere woorden: het staat je vrij om het te volgen.
Maar we raden het ten zeerste aan omdat we ervan overtuigd zijn dat je deelname aan
een leerroute je kansen op slagen bij het eindexamen verhoogt. Niet deelnemen heeft ook
geen enkel gevolg voor je examenkansen.
Krijg ik een beoordeling voor mijn deelname aan een leerroute?
Een leerroute is een oefenmogelijkheid die je aangeboden wordt om je basiskennis uit te
breiden. Tutoren of monitoren geven geen beoordeling. Zij begeleiden je slechts op
inhoudelijk vlak. Een beoordeling krijg je in de eerste en/of tweede examenzittijd. Het is
de vaklector die een beoordeling geeft.
Mag ik tijdens het academiejaar nog in een leerroute stappen?
Dat kan in beperkte mate. Als je onvoldoende scoort op je taak taalvaardigheid in januari
dan kan je nog een beroep doen op een KLIK leerroute, die op dat moment van start gaat.
Je kan het hele jaar door beroep doen op een tutor, als die nog beschikbaar is (wend je
daarvoor tot de studieloopbaancoördinator).
Is aanwezigheid in een leerroute verplicht?
Vanaf het moment dat je je inschrijft voor een leerroute, geef je aan ook aanwezig te zijn op alle
sessies. Je hebt er baat bij dat je alle kansen maximaal gebruikt die een leerroute jou biedt om je
kansen op slagen (en het behalen van een goed eindresultaat voor dat opleidingsonderdeel) te
vergroten. Deelnemen aan een leerroute werkt motiverend en bevordert je zelfvertrouwen.
4 Ter afsluiting
Wat betekent het ‘onderwijs op maatprogramma’ voor mij?
‘Onderwijs op maat’ is een programma dat je de kans biedt om voor jezelf na te gaan in
hoeverre je voldoet aan de verwachtingen die bij aanvang van de lerarenopleiding worden
gesteld. We geven je kansen om je ‘sterktes’ aan te tonen. Waarom zou je iets opnieuw
moeten studeren wat je eigenlijk al beheerst? Je kan deze kennis verder uitbreiden en
verdiepen. Tegelijk willen we je ook kansen geven om gericht te kunnen werken aan die
basiskennis die je nog onvoldoende beheerst om succesvol te zijn.
We wensen je veel succes bij de start van je verdere studieloopbaan!

Download Report