Presentaties IB Themamiddag 20 mei 2014

20-5-2014
Overzicht
Niets is zoals het lijkt, als je....
- Van hulpeloosheid naar flow -
PPO Rotterdam
20 mei 2014
Harry Velderman
Velderman.Com
• Medisch en ecologisch denken (naturenurture)
• Van zwakte repareren naar kracht versterken
• Denken in stoornissen en praktijkvoorbeelden
• Invloed positieve benaderingswijze
• Toepassing positief denken in de praktijk
• Van zorg naar ondersteuning (beleidskeuzes)
• 164 scholen (google) in Rotterdam
• Kennismaken
A <1 jaar 1-5 jaar 5-10 jaar >10 jaar
B 0-5 jaar lesgeven > 5jaar
C LLN: <100 100-200; 200-300; 400-500; >500
D HGW-OGW
E wil volgend jaar weer IB
4
Waar denk je aan?
6
Medisch model
* Medische visie (Bio-) * Ecologische visie
• Ontstaan door complexiteit gedrag
• Deficiet denken (genezing)
• Maakbaarheid door nature (lobotomie)
8
Velderman.Com voor PPO Rotterdam 2014
1
20-5-2014
Ecologisch model
Medisch model
• Omgevingsdenken
• Maakbaarheid door nurture (opvoeding,
omgeving beïnvloeding)
•
•
•
•
•
• Onjuist ijskastmoeder
Van medisch naar ecologisch model
Testen – diagnosticeren
Remedieren (RT)
Rakkers – stakkers
Winst van medisch model
Kinder/jeugdpsychiatrie
Van bonken naar stimuleren
• Van pleisters plakken naar integrale behandeling
• Van individuele naar schoolbrede aanpak
• Van bonken op het defect naar stimuleren van de
kans
• Van perverse prikkel naar passende ondersteuning
• http://www.youtube.com/watch?v=P35CBmI13P4 –
Mark Lammers
14
Positieve psychologie
• Grondleggers: Seligman en Csikszentmihalyi (2000, p. 7)
"treatment is not just fixing what is broken; it is
nurturing what is best”
• Uitgaan van menselijke kracht
• Sterke punten stimuleren
• Het normale leven meer voldoening geven
Velderman.Com voor PPO Rotterdam 2014
15
Positieve psychologie
• Martin Seligman
• getrouwd, zeven kinderen
• Bekend van aangeleerde
hulpeloosheidsbegrip
• Hoogleraar in
Pennsylvania
• sinds 2000 voorzitter van
het Positive Psychology
Network.
• http://www.ppc.sas.upenn
.edu/index.html
2
20-5-2014
Aangeleerde hulpeloosheid (Seligman
Experiment: deel 1)
• Schok zonder
ontsnapping
• Krijgt schok
• Geen coping
mechanisme
• Geen manier om schok
te ontvluchten
• Passief gedrag
• Schok met
ontsnapping
• Coping strategie
• Druk neus tegen
button voor escape
• Actief gedrag
Conditionele prikkel (Seligman Experiment: deel 2)
• Dieren onder zelfde
conditie: schok met
ontsnapping
• Dier in kooi
• Licht dimt
• 10 seconden later wordt
schok gegeven, tenzij
naar de veilige helft is
gesprongen.
Actief-passief
Moeilijk gedrag makkelijker maken
• Honden in escape situatie leren snel naar
veilige kant te springen.
• Honden zonder escape Æ eerst onrustige
reactie; Æ daarna berusting (gaan liggen en
gelaten de schok ondergaan.
• Geen escape Æ aanleren hulpeloosheid
• … door ruimte te bieden voor eigen initiatief
om zelf oplossingen te bedenken.
21
Positieve psychologie: geluk (Seligman)
• Geluk is meetbaar
• Gelukkig versus ongelukkig
• 3 levenspaden en geluk
• Gelukkige mensen
leven 8 jaar langer.
– Plezier
– Betrokken
– Betekenisvol
• Peterson (2010): 2 woorden bepalen geluk
• Onbekende Sallander (2012): 1 woord bepaalt dat…
Opdracht: welke woorden zijn dat?
Velderman.Com voor PPO Rotterdam 2014
3
20-5-2014
Plezier
Flow (Csikszentmihalyi, 2000)
Leven met zoveel mogelijk plezier
• de ervaring van plezier is erfelijk
• 15/30% plezier kun je aanleren
• wet van de 4e chocolaatje - kroket
Alsof de tijd stopt, je
gaat op in activiteit, je
voelt niets dan intense
concentratie
IB-er: gedrag makkelijker maken
In de school: dankbaarheidsbezoekje
Zorgen voor flow door afstemming tussen
• Uitdaging en vaardigheid
• Angst en verveling
• Geluksbrief schrijven, aanbellen en dank
uitspreken.
• Als men dan 1 week, 1 maand, 3 maand later
deze mensen test, blijkt dat ze zowel gelukkig
als minder depressief zijn.
Æ 2 minutenbezoek met bedankje
Dus: door hoge eisen te stellen, maar niet meer
te vragen dan je krijgen kunt. En dat is niet
meer dan de LEERKRACHT geven kan.
28
Betekenisvol
• Sterkste punten kennen Æ inzetten om bij iets
groters dan jezelf te horen en met deze punten
dienstbaar zijn
• Collega die altijd piano speelt, …
• Voetbalcoach – leerlingraad - …
Pygamalion effect
• https://www.youtube.com/wa
tch?v=hTghEXKNj7g 1:50-3:40
• Bespreek in tweetallen of het
Pygmalion effect een effect
speelt in jouw klas
31
Velderman.Com voor PPO Rotterdam 2014
4
20-5-2014
Effecten Pygmalion
Bij leerlingen met hogere verwachting:
• Warmer klimaat (aardiger, vriendelijker)
• Input: meer instructie/informatie geven
• Meer kans om te antwoorden
• Feedback is positiever, meer gedifferentieerd
Toepassingen positief denken
Toepassingen positief denken
Complimenten rato
van IB-ers voor
voor leerkrachten
Positief denken
• Onvoldoende-vrije school
• Opbrengsten analyseren tbv verbetering
www-schriftje of item nieuwsbrief/twitter
Beleid: van curatie naar preventie
Bedankt voor uw aandacht
Velderman.Com voor PPO Rotterdam 2014
5
Passend onderwijs = denken in
oplossingen
Annemieke Mol Lous
Lector Passend Onderwijs/ Inclusive education
Thomas More Hogeschool Rotterdam en Hogeschool
Leiden
Mei 2014
What you see…
Is what you get…
Medisch
model
Sociaal model
Talent model
Centraal
begrip:
defect
behoefte
talent
Doelstelling:
compensatie
emancipatie
persoonlijke
groei
Begeleiding
door:
specialisten
regulier +
specialist
regulier wordt
specialist
Aard van de
begeleiding:
behandelen
reguleren
stimuleren
Sociaal proces:
segregatie
integratie
inclusie
Organisatie
separaat
gekoppeld
geïntegreerd
Begeleidingsvorm:
expertteam
zorgteam
succesteam
Positie
professional:
product
afleveren
proces
begeleiden
groei uitlokken
Participatie:
mogen
meedoen
zijn onderdeel
van
leveren
wezenlijke
bijdrage
Andreas Siegl
Salamanca World Conference of Special Needs
Education (1994):
(UNESCO, 1994, pp.viii-ix)
• every child has a fundamental right to education, and must be
given the opportunity to achieve and maintain an acceptable level
of learning,
• every child has unique characteristics, interests, abilities and
learning needs, disabled and gifted, …………….
• education systems should be designed and educational
programmes implemented to take into account the wide diversity
of these characteristics and needs,
United Kingdom (Mel Ainscow, 2009)
• Achtergrond bepaalt schoolsucces
• Meer separaat en duur inclusief
• 30.000 kinderen per jaar zonder kwalificatie van school
Malta
• Speciaal onderwijs afgeschaft
• Iedere SEN leerling eigen assistent
Voormalig oost- Europa
• Rusland: defectologie
• Litouwen: Russisch vs nieuwe wereld
• Leipzig: sociaal-economische motieven: discriminatie
Zweden
Integratie
Aparte
groep
groep
Reguliere
groepen
inclusief
Wales: Inclusive schools awards
• 99,4 % in regulier onderwijs
• 3o leerlingen per klas
• Speciale SEN tijd + onderwijsassistent
• Korttijdelijke units voor gedragsproblemen.
Op woensdag terug naar eigen klas.
Nederland internationaal:
Over de grenzen van de leerkracht……
(vd Meer, 2011 (ECPO))
•
•
•
•
•
Grotere klassen
Meer zorgleerlingen
Minder ondersteuning
Meer prestatiedruk
Minder ruimte voor flexibel inzetten personeel
• Attitudes minder positief! (Finland)
• Relaties inclusief onderwijs en burnout (Talmor, Reiter & Feigin,
2005)
Handelingsplannen
Waar is het kind achter alle cijfers?
Over welke leerlingen maakt u zich het meest zorgen?
Gedragsproblemen
Zwaar (meervoudig) beperkte leerlingen
Down syndroom
Hoogbegaafde leerlingen
Zorgen bij de leerkracht:
• Gedragsproblemen
• (Ernstige) functionele beperkingen
• Ernstige cognitieve problemen
• Down
• Hoogbegaafde leerlingen
(Jettinghof & Grootscholte, 20134; Van Klaveren, 2011; Olbers,
2012; Oudheusden & Mol Lous, 2013; Smeets & Ledoux, 2013)
Internationaal
Teachers report that they received very little help from the
educational system, and very little information on Special
Educational Needs (Payne & Fletcher, 1983, Fisher et al. 1999, vd
Meer, 2011 Olbers 2012; Klaveren, 2012).
Wat hebben leerkrachten nodig?
• Oplossingsgerichte (leer) gesprekken voeren met leerlingen en
groepen leerlingen
• Werken met leerlijnen
• Ondersteuning directie
• Snelle en adequate ondersteuning van experts
• Tijd en ruimte voor collegiale consultatie
• Kennis over wat er werkt voor welke kinderen.
Response to intervention
Inzetten van ICT
Arrangementen
School
in buurt
Groep
in
school
Kind in
groep
In gesprek met leerlingen
Leraar – leerling relatie
Coachen op talent
Solution focused approach
Berg, 2006)
• Eigen kracht
• Focus op wat er wel goed gaat
• Vieren
• Schaalvraag
• Kleine stapjes
• Helpers
(De Shazer in Jong &
Supportgroepen aanpak: pesters als helpers
Impulsklassen: Ouders als helpers
• Leerling met ouder
• 1 ochtend per week
• 12 weken lang
• Persoonlijke doelen
• Focus op wat er goed gaat
Intern begeleider?
Preventie van gedragsproblemen
Working On What Works!
Vertrouwen