Visiedocument Wijkbeheer 2011 – 2014

Visiedocument Wijkbeheer
2011 – 2014
1
Inhoudsopgave
SAMENVATTING EN CONCLUSIES................................................................... 5
INLEIDING................................................................................................... 7
1
DE KADERS: VISIE EN DOELSTELLING...................................................... 9
1.1
WERKEN AAN LEEFBAARHEID IN WIJKEN EN BUURTEN...................................... 9
Leefbaarheid .................................................................................................................................................... 10
Wijken en buurten ............................................................................................................................................ 10
1.2
SAMENWERKING TUSSEN PROFESSIONELE PARTNERS ..................................... 11
Gemeente......................................................................................................................................................... 11
Maasdelta......................................................................................................................................................... 11
Politie .............................................................................................................................................................. 12
Stichting PUSH................................................................................................................................................ 12
SWS Welzijn ................................................................................................................................................... 12
1.3
BEWONERS....................................................................................... 12
Hoe vindt het wijkbeheer bewoners................................................................................................................... 13
Hoe vinden bewoners het wijkbeheer ................................................................................................................ 13
1.4
2
RESUMÉ........................................................................................... 14
WIJKBEHEER TOT NU TOE: VOORTGANG 2009/2010............................... 15
2.1
ORGANISATIE ................................................................................... 16
2.1.1
Intern ..................................................................................... 16
2.1.2
Extern..................................................................................... 17
Stuurgroep ....................................................................................................................................................... 17
Adviesgroep..................................................................................................................................................... 17
Projectgroepen ................................................................................................................................................. 18
Samenwerking algemeen .................................................................................................................................. 18
2.2
INSTRUMENTEN EN WERKVELDEN VAN WIJKBEHEER ...................................... 19
Beke ................................................................................................................................................................ 19
Bureau Wijkbeheer........................................................................................................................................... 19
Buurtaanpak..................................................................................................................................................... 20
Buurtbemiddeling en Buurtpreventie................................................................................................................. 22
Communicatie en media ................................................................................................................................... 23
Greenteams ...................................................................................................................................................... 23
Hondenbeleid ................................................................................................................................................... 24
Leefbaarheidsinitiatief ...................................................................................................................................... 24
Leefbaarheidsmonitor....................................................................................................................................... 24
Meldpunt openbare ruimte ................................................................................................................................ 25
Speelvoorzieningen .......................................................................................................................................... 26
Zelfbeheer........................................................................................................................................................ 26
2.3
RESUMÉ........................................................................................... 27
2
3
4
WIJKBEHEER ANNO 2011...................................................................... 28
3.1
WERKEN AAN LEEFBAARHEID IN WIJKEN EN BUURTEN.................................... 28
3.2
SAMENWERKING TUSSEN PROFESSIONELE PARTNERS ..................................... 28
3.3
BEWONERS....................................................................................... 29
3.4
RESUMÉ........................................................................................... 29
DE TOEKOMST VAN HET WIJKBEHEER: NAAR EEN DRIEJARENPLAN ......... 30
4.1
ORGANISATIE ................................................................................... 30
4.1.1
Intern ..................................................................................... 30
4.1.2
Extern..................................................................................... 31
Stuurgroep ....................................................................................................................................................... 31
Beheeroverleg .................................................................................................................................................. 31
Adviesgroep..................................................................................................................................................... 32
Werkgroepen.................................................................................................................................................... 33
4.1.3
4.2
Cultuur ................................................................................... 33
INSTRUMENTEN EN WERKVELDEN VAN HET WIJKBEHEER................................. 34
4.2.1
Bestaande instrumenten en werkvelden.................................... 34
Beke ................................................................................................................................................................ 34
Bureau Wijkbeheer........................................................................................................................................... 34
Buurtaanpak..................................................................................................................................................... 35
Buurtbemiddeling en Buurtpreventie................................................................................................................. 41
Communicatie en media ................................................................................................................................... 42
Greenteams ...................................................................................................................................................... 42
Hondenbeleid ................................................................................................................................................... 42
Leefbaarheidsinitiatief ...................................................................................................................................... 43
Leefbaarheidsmonitor....................................................................................................................................... 43
Meldpunt Openbare Ruimte .............................................................................................................................. 43
Speelvoorzieningen .......................................................................................................................................... 43
Zelfbeheer........................................................................................................................................................ 43
4.2.2
Nieuwe instrumenten en werkvelden ........................................ 44
Bewonersschouw.............................................................................................................................................. 44
Digitaal netwerk............................................................................................................................................... 44
Integraal jaarplan.............................................................................................................................................. 45
JOP-beleid ....................................................................................................................................................... 46
Uitleenservice .................................................................................................................................................. 46
4.3
FINANCIËN....................................................................................... 46
4.4
RESUMÉ........................................................................................... 47
3
BIJLAGE I: SCHEMATISCHE UITWERKING INTERVIEW .................................. 49
BIJLAGE II: WIJKEN EN BUURTEN VAN HELLEVOETSLUIS.............................. 54
BIJLAGE III: IMPRESSIE EVALUATIE DIVERSE BUURTAANPAKKEN................. 56
BIJLAGE IV: ANALYSEKAART ACRES............................................................. 63
BIJLAGE V: ORGANOGRAM WIJKBEHEER ...................................................... 66
BIJLAGE VI: SCHEMATISCH OVERZICHT DRIEJARENPLAN.............................. 69
BIJLAGE VII: ANALYSEKAART LEMON .......................................................... 75
BIJLAGE VIII: BUURTAANPAKGEBIED DORP EN HOONAART .......................... 79
BIJLAGE IX: BUURTAANPAKGEBIED OMGEVING MELKWEG ............................ 83
BIJLAGE X: BUURTAANPAKGEBIED OMGEVING VLINDERBUURT ..................... 87
BIJLAGE XI: BUURTAANPAKGEBIED OMGEVING KREEFT................................ 91
4
Samenvatting en conclusies
De visie die ten grondslag ligt aan het Wijkbeheer van de
Hellevoetsluis, kan als volgt in één enkele zin worden samengevat:
gemeente
‘Wijkbeheer Hellevoetsluis’ is een samenwerkingsverband tussen de gemeente
Hellevoetsluis, Woningcorporatie Maasdelta Hellevoetsluis, de politie, stichting PUSH en
SWS Welzijn, dat er op gericht is samen met de inwoners van Hellevoetsluis de
leefbaarheid in de wijken en buurten te verbeteren.
Het algemene doel van het Wijkbeheer is, daarop volgend, het op effectieve en
efficiënte wijze organiseren en realiseren van de drie aspecten die deze definitie omvat,
te weten:
• De samenwerking tussen de gemeente Hellevoetsluis, Maasdelta, de politie,
stichting PUSH en SWS Welzijn;
• De samenwerking met bewoners;
• Het verbeteren van leefbaarheid in de wijken en buurten.
Deze visie en doelstelling geven de kaders weer waarbinnen terug wordt geblikt op het
verleden, conclusies worden getrokken over het heden, en plannen worden gemaakt
voor de toekomst.
Het wijkbeheer heeft de afgelopen jaren een aantal flinke stappen gezet, zeker
waar het gaat om de inhoudelijke werkzaamheden. Zo zijn Buurtpreventie en
Buurtbemiddeling succesvolle projecten, en neemt het aantal zelfbeheerprojecten en
leefbaarheidsinitiatieven toe. Ook zijn voor zowel het hondenuitlaatbeleid als het
speelvoorzieningenbeleid heldere kaders gesteld. Met deze maatregelen en de recente
introductie van de leefbaarheidmonitor (Lemon) als instrument om de beleving van
leefbaarheid in de buurten van Hellevoetsluis periodiek te meten, beschikt het
Wijkbeheer over een evenwichtig maatregelenpakket om de leefbaarheid in de gemeente
te meten en daarop de anticiperen.
De grootste slag die Wijkbeheer de afgelopen jaren heeft geslagen is de
introductie van de Buurtaanpak. Het verbeteren van de leefbaarheid in de wijken en
buurten, één van de drie aspecten uit de definitie van ‘Wijkbeheer Hellevoetsluis’ is door
de Buurtaanpak op veel grotere schaal dan voorheen gerealiseerd. De hierbij
gerealiseerde kwaliteitsverbetering ligt door het integrale karakter van de aanpak op een
hoger niveau. De gebieden waar een Buurtaanpak heeft plaatsgevonden zijn enorm
opgeknapt en bewoners geven aan dat ook de sociale cohesie is verbeterd (zie ook
bijlage III).
De Buurtaanpak betekent naast verbreding en verdieping van het wijkbeheer een
belangrijke aanzet voor een verbeterde samenwerking met zowel interne als externe
partners. Het proces is in de loop van de afgelopen jaren geprofessionaliseerd naarmate
de ervaring met de werkwijze is toegenomen. Ten behoeve van de (interne)
samenwerking tussen het team Wijkbeheer en de afdeling Stedelijk Beheer hebben in
2011 bovendien gezamenlijke trainingen plaatsgevonden, gericht op de organisatie van
dagelijkse afstemming en projectmatig werken. Het resultaat van deze trainingen en de
hierover gemaakte afspraken komen ten goede aan de toekomstige samenwerking.
5
Met betrekking tot de samenwerkingverbanden tussen de gemeente, Maasdelta
Hellevoetsluis, Politie Rotterdam Rijnmond, Stichting Push (opbouwwerk) en SWS
Welzijn (jongerenwerk), kan worden geconcludeerd dat de partners op hoofdlijnen met
de neuzen dezelfde kant op staan (zie ook bijlage I). We willen ons in de toekomst met
name richten op verdere ontwikkeling van gezamenlijke planvorming, effectieve
overlegvormen en betere wederzijdse informatievoorziening.
Bij het geven van invulling aan de rol van bewoners in het Wijkbeheer, wordt
uitgegaan van verschillende niveaus van participatie. Het eerste niveau betreft het
informeren van bewoners over plannen en voornemens. Wijkbeheer gaat echter duidelijk
verder dan dit eerste niveau en beweegt zich vooral op het derde niveau; het geven van
invulling aan en het uitvoeren van concrete plannen in de directe leefomgeving. De
Buurtaanpak is een schoolvoorbeeld van vergaande participatie op het derde niveau door
ruimte te bieden aan bewoners in het mede ontwerpen en uitvoeren van concrete
plannen. Het wijkbeheer in Hellevoetsluis speelt zich vooralsnog beperkt af op het
tweede niveau (het betrekken van bewoners bij de totstandkoming van hoofdlijnen van
plannen en voornemens) af. Geconstateerd wordt dat dit nog om de nodige ontwikkeling
vraagt.
Wat betreft de toekomst van het Wijkbeheer zijn heldere afspraken gemaakt over
interne samenwerking in de komende jaren. In de externe samenwerkingsstructuur zal
een belangrijke aanpassing plaatsvinden om de samenwerking te professionaliseren en
integrale planvorming te bevorderen, namelijk de toevoeging van het Beheeroverleg.
Inhoudelijk ligt de nadruk bij het continueren van bestaande instrumenten vooral op de
Buurtaanpak. Hierin zitten ook voornamelijk de financiële consequenties die dit
visiedocument met zich meebrengt. De onderbouwing van de noodzaak tot continuering
van de Buurtaanpak in de periode 2012 2014, de selectie van hiervoor in aanmerking
komende buurten en de hiervoor benodigde middelen, in totaal 2,4 miljoen euro, komt
aan bod in hoofdstuk vier. Daarnaast zal gewerkt worden aan de ontwikkeling van een
aantal nieuwe instrumenten. Ten eerste is dat het integrale jaarplan, dat jaarlijks door de
Wijkbeheerpartners (Maasdelta Hellevoetsluis, Politie Rotterdam Rijnmond, Stichting
Push en SWS Welzijn) zal worden opgesteld, ter verbetering van de integrale
planvorming. Daarbij zal ook aandacht worden besteedt aan het betrekken van
bewoners, waarmee het , zoals eerder geconstateerd, achterblijvende tweede niveau van
burgerparticipatie wordt versterkt. Daarnaast zal worden onderzocht of het mogelijk is
een digitaal netwerk op te richten waarin all Wijkbeheerpartners participeren. Dat
netwerk is erop gericht de samenwerking, afstemming en informatie uitwisseling tussen
de partners in de alledaagse uitvoeringspraktijk te bevorderen. Tot slot is in overleg met
de Wijkbeheerpartners besloten om de functie van Bureau Wijkbeheer af te bouwen,
omdat deze ondanks verschillende investeringen in het verleden niet op de gewenste
manier functioneert. In plaats daarvan zal de focus in de uitvoeringspraktijk meer komen
te liggen op het aanwezig zijn in de wijken. In de komende periode zal worden bezien of
deze decentrale variant op het Bureau Wijkbeheer goed uit de verf komt.
In Bijlage VI is een schematisch overzicht opgenomen van alle, doorlopende en
nieuw te ontwikkelen, werkzaamheden en de tijdsplanningen voor de komende drie jaar
op hoofdlijnen
6
Inleiding
Al dertien jaar timmert het Wijkbeheer in Hellevoetsluis aan de weg. In die jaren
heeft het zich ontwikkeld tot een cruciale schakel tussen interne en externe
samenwerkingspartners van de gemeente. Bovendien levert Wijkbeheer een substantiële
bijdrage aan zowel de fysieke als de sociale leefbaarheid in Hellevoetse wijken.
Maar daarmee is de kous niet af. Wijkbeheer is een werkveld dat om continue
doorontwikkeling, vernieuwing en aanpassing vraagt. Zowel de betrokkenheid van
verschillende belangengroepen als veranderende omstandigheden vormen de aanleiding
voor de totstandkoming van dit document. Om te beginnen leeft er onder de
Wijkbeheerpartners
(gemeente
Hellevoetsluis,
woningcorporatie
Maasdelta
Hellevoetsluis, Politie Rotterdam Rijnmond, Stichting Push en SWS Welzijn) behoefte aan
een revitalisering van de samenwerking en een meer structurele aanpak. Tegelijkertijd
hebben er gemeenteraadsverkiezingen plaatsgevonden, is er een nieuw college
geïnstalleerd en worden we geconfronteerd met noodzakelijke bezuinigingen. Daarbij
loopt het budget dat Wijkbeheer de afgelopen vier jaar ontving voor het belangrijkste
instrument van het Wijkbeheer, de Buurtaanpak, eind 2012 af en zijn er nieuwe
middelen nodig om de aanpak te kunnen continueren. Al deze omstandigheden maken
het noodzakelijk om het functioneren van het Wijkbeheer onder de loep te nemen en te
zoeken naar doorgroei en ontwikkelmogelijkheden passend binnen en aansluitend op
verander(en)de omstandigheden.
In dit document wordt de manier waarop het Wijkbeheer de komende jaren vorm
wil geven aan die groei en ontwikkeling vast gelegd. Hier is een intensief voorbereidend
traject aan vooraf gegaan. Dit traject ging van start met een analyse van de huidige
vakliteratuur over wijkgericht werken. Op deze manier ontstond een theoretische
grondslag voor een verdere verkenning van de praktische invulling van het Hellevoetse
Wijkbeheer en de richting waarin deze zich de komende jaren zal moeten ontwikkelen.
Op basis van die grondslag zijn we met alle Wijkbeheerpartners het gesprek aan gegaan.
Om te beginnen zijn met vertegenwoordigers van alle betrokken partijen interviews
gehouden, waarin de thema’s “visie & doel”, “organisatie en afstemming”
“instrumenten”, “rol/bijdrage eigen organisatie”, “rol/bijdrage partners” (Gemeente,
Maasdelta, Politie, PUSH, SWS) en “rol/bijdrage bewoners” zowel met betrekking tot de
huidige, als de gewenste situatie aan de orde zijn gesteld. De uitwerking van deze
interviews (zie bijlage I) is vervolgens verspreidt onder de leden van de Adviesgroep,
waarin alle externe partners,team Wijkbeheer en de afdeling Stedelijk Beheer
vertegenwoordigd zijn. Op basis daarvan heeft een aantal Adviesgroepvergaderingen
plaatsgevonden die zich specifiek op de herijking van Wijkbeheer richtten. Tegelijkertijd
heeft een extern adviesbureau een aantal trainingen gericht op het verbeteren van de
samenwerking tussen team Wijkbeheer en de afdeling Stedelijk Beheer verzorgd. Ook
deze trainingen hebben waardevolle input voor dit document opgeleverd. Op deze
manier is gewerkt aan een stevig fundament voor de ontwikkeling van het Wijkbeheer de
komende jaren.
7
Om te beginnen is op basis van de hiervoor besproken literatuurstudie,
interviews, overleggen en trainingen een heldere en breed gedragen visie tot stand
gekomen. Deze visie zal in hoofdstuk één uitwerking vinden. De reden dat de visie als
eerst aan bod komt is dat deze de grondslag van het Wijkbeheer vormt. De visie biedt
een kader waarbinnen we terug kunnen blikken op het verleden en vorm kunnen geven
aan plannen voor de toekomst. Hiermee is ook meteen de vervolgstructuur van het
document aangeduid. In hoofdstuk twee zal namelijk worden terugblikt op de
ontwikkelingen van het Wijkbeheer tot nu toe. Daarbij ligt de nadruk op de jaren 2009
en 2010. Op basis van deze terugblik, en met de visie als kader, kan vervolgens worden
geconcludeerd waar het Wijkbeheer nu staat. Wat zijn de sterke punten van Wijkbeheer?
Wat kan beter? Waar liggen kansen voor de toekomst? Etcetra. Op dergelijke vragen zal
hoofdstuk drie antwoord geven. Tot slot kan in hoofdstuk vier een gefundeerd plan
van aanpak voor de komende vier jaar uiteen worden gezet.
8
1
De kaders
Visie en doelstelling
Zoals gezegd gaan we van start met de visie die aan het Wijkbeheer ten
grondslag ligt. Uit die visie vloeit ook het algemene doel van het wijkbeheer voort. Beide
zijn tot stand gekomen in samenwerking met alle in en externe Wijkbeheerpartners en
worden derhalve door alle betrokken onderstreept. De visie en doelstelling die in dit
hoofdstuk uitwerking vinden vormen het kader waarbinnen we vervolgens kunnen
terugblikken op het verleden, conclusies trekken over het heden en plannen maken voor
de toekomst.
“Wat is Wijkbeheer?” Dit is een regelmatig, door velen gestelde vraag. Het is
tegelijkertijd een vraag die niet zo makkelijk te beantwoorden is. Om te beginnen is het
goed om de vraag te specificeren naar “wat is het Wijkbeheer van Hellevoetsluis”? Want
Wijkbeheer in de ene gemeente kan essentieel verschillen van Wijkbeheer in een andere
gemeente. In één zin samengevat, luidt ons antwoordt op die vraag als volgt:
‘Wijkbeheer Hellevoetsluis’ is een samenwerkingsverband tussen de gemeente
Hellevoetsluis, Woningcorporatie Maasdelta Hellevoetsluis, de politie, stichting PUSH en
SWS Welzijn, dat er op gericht is samen met de inwoners van Hellevoetsluis de
leefbaarheid in de wijken en buurten te verbeteren.
Hieruit blijkt dat Wijkbeheer bestaat uit drie aspecten: ten eerste het samenwerken van
professionele partners, ten tweede het samenwerken met bewoners en ten derde het
werken aan leefbaarheid in wijken en buurten. Al deze aspecten vormen een even
essentieel onderdeel van het Wijkbeheer. Als één van de drie wegvalt verliest
Wijkbeheer zijn (gewenste) karakter. Het algemene doel van het Wijkbeheer kunnen we
dus formuleren als het op effectieve en efficiënte wijze organiseren en realiseren van
deze drie aspecten. Om aan dit doel ‘handen en voeten’ te kunnen geven, is het echter
van essentieel belang om een helder beeld te creëren van wat deze aspecten dan precies
inhouden. Vandaar dat de volgende paragrafen eerst dieper in zullen gaan op elk van de
drie genoemde aspecten voor zich. Op deze manier wordt inhoud gegeven aan de visie
die de grondslag van het Hellevoetse Wijkbeheer vormt.
1.1 Werken aan leefbaarheid in wijken en buurten
Om te beginnen richt het Wijkbeheer zich op het op peil houden en verbeteren
van de leefbaarheid in wijken en buurten van Hellevoetsluis. Dit doel kent twee
componenten die om verdere uitwerking vragen, namelijk ‘leefbaarheid’ en ‘wijken en
buurten’.
9
Leefbaarheid
‘Leefbaarheid’ is misschien wel de meest complexe component van het wijkbeer.
De term heeft het laatste decennium in hoog tempo de politieke, bestuurlijke en
maatschappelijke agenda bestormd, maar ondanks alle aandacht blijft het een relatief
ongrijpbaar begrip. Enerzijds is het daarom wenselijk het begrip enigszins af te kaderen
maar tegelijkertijd vraagt het juist om flexibiliteit en ruimte voor (situationele)
interpretatie. Waar denken we precies aan bij leefbaarheid? Om te beginnen speelt een
netjes uitziende buitenruimte daarbij een rol, in de praktijk vaak aangeduid als ‘schoon
en heel’. Ook fysieke inrichting van de buitenruimte kan de leefbaarheid beïnvloeden.
Bestrating, verlichting, straatmeubilair; het heeft allemaal invloed op hoe men de
buitenruimte
gebruikt
en
ervaart.
Voorzieningen,
zoals
scholen,
winkels,
hondenuitlaatroutes en speelvoorzieningen, vormen een ander ‘fysiek’ aspect van
leefbaarheid. Maar leefbaarheid heeft naast een fysieke kant, ook een sociale kant. Te
denken valt aan binding met en betrokkenheid bij de buurt en de buren. En zowel
objectieve als subjectieve veiligheid, veilig zijn en je veilig voelen, zijn van groot
belang. Verder is ook het nemen van eigen verantwoordelijkheid een belangrijk
onderdeel van leefbaarheid. Aan een prettige leefomgeving zul je immers zelf ook
moeten bijdragen. En dat is eigenlijk waar leefbaarheid op neer komt; een prettige leef
en woonomgeving. Maar ‘prettig’ is natuurlijk een uiterst subjectief woord; het is een
gevoelskwestie. Dat is dan ook hetgeen wat leefbaarheid zo complex en ongrijpbaar
maakt. Het is daarom van belang om die complexiteit te erkennen. Het ‘dichtspijkeren’
van het begrip leefbaarheid, en daarmee het inhoudelijke werkveld van Wijkbeheer, zou
die complexiteit tekort doen. Ruimte voor flexibiliteit en creativiteit is noodzakelijk om
het maatwerk te kunnen leveren dat Wijkbeheer zo’n uniek karakter geeft.
Wijken en buurten
Hellevoetsluis kent 8 wijken, die elk zijn onderverdeeld in een aantal buurten (zie
bijlage II). Het werk van het Wijkbeheer richt zich niet altijd op het niveau van de wijk.
Voor veel bewoners is de wijk namelijk niet een vanzelfsprekende leefwereld
(bijvoorbeeld met betrekking tot sociale contacten, werk, maatschappelijke inzet etc.).
Ze begeven zich op hoger niveau (bijvoorbeeld lokaal), of hun binding beperkt zich juist
tot een kleiner gebied (bijvoorbeeld de straat). Bovendien betekenen concentratie en
zichtbaarheid van problemen in bepaalde gebieden niet automatisch dat ook de oorzaak
en de oplossing van deze problemen in de wijk liggen. Het is dus noodzakelijk dat het
Wijkbeheer effectief kan schakelen tussen niveaus.
Het werkveld van Wijkbeheer kan bovendien ook een thematische, in plaats van
een gebiedsgerichte, grondslag hebben. Het gaat dan om thema’s die gemeentebreed
spelen, maar in de praktijk een sterke weerslag hebben op de leefomgeving/de wijk.
Voorbeelden van dergelijke thema’s zijn spelen, hondenpoep, woonoverlast en
jeugdoverlast.
10
1.2 Samenwerking tussen professionele partners
Aansluitend bij het voorgaande, is niet alleen schakelen tussen niveaus, maar ook
schakelen tussen partners van groot belang om tot effectief Wijkbeheer te komen. Het
Wijkbeheer moet rekening houden met, en inspelen op alle ontwikkelingen die van
invloed zijn op (een deel van) de wijk, ook als dit plaatsvindt op een ander niveau of
wordt geïnitieerd door een partnerorganisatie. Het is daarom van belang om
verbindingen tussen samenwerkingspartners te bewerkstelligen die de efficiëntie en
effectiviteit van het werken aan de leefbaarheid in wijken bevorderen. Het gaat erom dat
de partijen elkaar weten te vinden, dat er een netwerk ontstaat met korte lijnen, zodat
langs elkaar heen werken voorkomen kan worden en snel en effectief gereageerd kan
worden als dat nodig is.
Het Wijkbeheer bestaat uit een vijftal vaste partners, die in dit document steeds
worden benoemd als de Wijkbeheerpartners. Dit zijn de Gemeente Hellevoetsluis,
woningcorporatie Maasdelta Hellevoetsluis, politie Rotterdam Rijnmond, Stichting Push
(opbouwwerk) en SWS Welzijn (jongerenwerk). Hieronder zullen de kerntaken van elk
van de partners binnen het Wijkbeheer kort worden beschreven.
Gemeente
Team Wijkbeheer van de afdeling Samenlevingszaken vormt de schakel tussen de
gemeentelijke organisatie en de externe Wijkbeheerpartners. Bovendien vervullen zij in
veel gezamenlijke projecten de regisseursfunctie. Communicatie en coördinatie zijn dan
ook kerntaken van het team Wijkbeheer. Daarbij richt het team zich niet alleen op de
interne organisatie en de externe partners, maar ook, en zeker niet in de laatste plaats,
op burgers. Zij moeten worden geïnformeerd over en betrokken bij het werk dat
Wijkbeheer doet. Dat werk richt zich immers op burgers en hun leefomgeving. Paragraaf
2.1.1 zal dieper ingaan op de rol van (verschillende teams/afdelingen binnen) de
gemeente in het Wijkbeheer.
Maasdelta
Maasdelta Hellevoetsluis, onderdeel van de Maasdelta Groep, is een
woningcorporatie die in Hellevoetsluis ruim 4800 woningen en bedrijfsruimten verhuurt.
Niet alleen de kwaliteit van het te verhuren huis, appartement of kantoor zelf is voor een
woningbouwcorporatie van belang, ook de kwaliteit van de omgeving speelt een
belangrijke rol. Met bezit verspreidt over vele wijken en buurten van de gemeente is
Maasdelta dan ook een belangrijke partner in het Wijkbeheer. Binnen het
samenwerkingsverband leveren zij diverse fysieke (bv. opknappen van tuinen t.b.v. de
algemene uitstraling van een wijk), sociale (bv. leefbaarheidsinitiatieven en greenteams)
en financiële (bv. het adviesgroepbudget en de leefbaarheidsmonitor) bijdragen.
11
Politie
De rol van de politie binnen het wijkbeheer richt zich voornamelijk op het aspect
van veiligheid. Daarbij valt te denken aan (ernstige) overlast, overtredingen en
criminaliteit, maar ook subjectieve veiligheid, de beleving of het veiligheidsgevoel. Ook
als het gaat om preventie van overlast, criminaliteit, et cetera, kan de politie uiteraard
een belangrijke bijdrage leveren.
Stichting PUSH
Stichting Push, opbouwwerk, vormt binnen het wijkbeheer vooral de link naar
bewoners. Te denken valt daarbij aan:
- het organiseren van maatschappelijke betrokkenheid onder bewoners
- het betrekken van bewoners bij buurtaanpakken en andere Wijkbeheer projecten
- een preventieve / signaleringsfunctie m.b.t. zaken als woonoverlast en zorg
SWS Welzijn
Waar Stichting Push de link is naar bewoners, is SWS Welzijn (jongerenwerk) dat
naar de jeugd. In het kader van Wijkbeheer houden zij zich dus bezig met:
- het organiseren van maatschappelijke betrokkenheid onder jongeren
- het betrekken van jongeren bij buurtaanpakken en andere Wijkbeheer projecten
- preventie / signalering m.b.t. zaken als jongerenoverlast en zorg
Daarnaast zijn ook de projecten buurtbemiddeling en buurtpreventie (zie § 2.2)
neergelegd bij SWS Welzijn.
Naast deze vaste externe partners kunnen per project of situationele aanpak
derde partijen worden betrokken. Te denken valt bijvoorbeeld aan scholen en andere
maatschappelijke instellingen of bedrijven.
1.3 Bewoners
Wijkbeheer Hellevoetsluis hecht veel waarde aan de betrokkenheid van bewoners
bij projecten. Het richt zich op klant en servicegerichte dienstverlening waarbij de
burger centraal staat. Bewoners moeten mee kunnen denken, beslissen en werken op
een moment dat er nog daadwerkelijk iets in te brengen valt. In de vakliteratuur over
wijkgericht werken worden veel nuttige handvatten gegeven over hoe men hieraan op
een goede manier invulling kan geven. Één van die handvatten is dat
bewonersparticipatie het beste uit de verf komt als het plaatsvindt op een zo concreet
mogelijk niveau, waar de inspraak van bewoners direct zichtbaar/merkbaar is in de
directe leefomgeving. Hoe we in de praktijk bewoners (willen gaan) betrekken komt
uiteraard later in dit document aan bod. In dit hoofdstuk besteden we aandacht aan het
uitgangspunt dat daaraan ten grondslag ligt. Daarbij zijn twee vragen, die in feite twee
kanten van dezelfde medaille vormen, van belang, namelijk: hoe vindt het Wijkbeheer
(de juiste) bewoners, en hoe vinden de bewoners het wijkbeheer.
12
Hoe vindt het wijkbeheer bewoners
Het betrekken van bewoners bij het Wijkbeheer kan plaatsvinden op verschillende
niveaus. Op algemeen, bijvoorbeeld gemeentebreed niveau, gaat het voornamelijk om
informeren. Te denken valt bijvoorbeeld aan tijdige publicatie van plannen en
voornemens, op een manier die mensen bereikt en aanspreekt. Huis aan huis folders en
de lokale media zijn bijvoorbeeld een belangrijk en veel gebruikt medium in de
communicatie met burgers op dit niveau. Een tweede, iets concreter, niveau is het
betrekken van burgers bij de totstandkoming van de hoofdlijnen van plannen en
voornemens, bijvoorbeeld middels wijkavonden of enquêtes. Het derde niveau van
participatie bij Wijkbeheer vindt plaats bij het geven van invulling aan en het uitvoeren
van concrete plannen. De schaal waarop dit plaatsvindt is zeer divers; van herinrichting
van een de wijk tot het vervangen van een speeltoestel. Hiervoor kunnen bijvoorbeeld
bewonersavonden en buurt of huisbezoeken worden ingezet.
Hoe vinden bewoners het wijkbeheer
Het is niet alleen aan het Wijkbeheer om burgers te betrekken, maar ook aan
burgers om initiatief te nemen. Het stimuleren van eigen verantwoordelijkheid is een
belangrijk speerpunt van het Wijkbeheer. Om die eigen verantwoordelijkheid te
stimuleren is het belangrijk dat men weet wat er mogelijk is. Mensen willen vaak best
een bijdrage leveren aan een prettige woonomgeving, maar hoe? Als mensen hun opties
(zoals zelfbeheer, buurtpreventie of het bewonersinitiatief) kennen is de kans groter dat
ze daar ook daadwerkelijk gebruik van maken. Daarom is de bekendheid en
vindbaarheid van Wijkbeheer van groot belang. Om te beginnen kunnen we die met
elkaar creëren door zoveel mogelijk aanwezig te zijn in de wijken en ons ‘visitekaartje’
daar achter te laten. Maar we leven in een tijd waarin vele alternatieven voor fysieke
aanwezigheid bestaan. Ook daar zullen we als Wijkbeheer gebruik van moeten maken.
Het internet speelt hierin een belangrijke rol. Een goede, vindbare, aansprekende
website die mensen prikkelt om de mogelijkheden die het Wijkbeheer biedt te verkennen
zou daaraan bij kunnen dragen.
13
1.4 Resumé
Resumerend, vormt de volgende definitie het uitgangspunt op basis waarvan wij
de komende jaren aan het Wijkbeheer invulling zullen geven:
‘Wijkbeheer Hellevoetsluis’ is een samenwerkingsverband tussen de gemeente
Hellevoetsluis, Woningcorporatie Maasdelta Hellevoetsluis, de politie, stichting PUSH en
SWS Welzijn, dat er op gericht is samen met de inwoners van Hellevoetsluis de
leefbaarheid in de wijken en buurten te verbeteren.
Het algemene doel van het Wijkbeheer vatten wij, daarop volgend, samen als het
op effectieve en efficiënte wijze organiseren en realiseren van de drie aspecten die deze
definitie omvat, te weten:
• De samenwerking tussen de gemeente Hellevoetsluis, Maasdelta, de politie,
stichting PUSH en SWS Welzijn;
• De samenwerking met bewoners;
Het verbeteren van leefbaarheid in de wijken en buurten.
Met het formuleren van deze visie en doelstelling is een kader ontstaan
waarbinnen we, in het volgende hoofdstuk, met evaluerende blik naar het verleden van
het wijkbeheer kunnen kijken.
•
14
2
Wijkbeheer tot nu toe
Voortgang 2009/2010
Het wijkbeheer van Hellevoetsluis heeft sinds de oprichting in 1996 niet
stilgestaan, zo blijkt overduidelijk uit de rapportages uit het verleden. Met ups en downs
heeft het zich ontwikkeld tot wat het nu is. Beleidsmatig zijn die ontwikkelingen
vastgelegd in een aantal documenten, zijnde:
• Het convenant wijkbeheer (1997),
• De startnotitie doorontwikkeling wijkbeheer (2003) met daaraan ten grondslag de
•
•
•
evaluatie van DSP groep (2003),
De beleidsvisie wijkbeheer (2005),
De notitie wijkimpuls (2007) en
Het maatschappelijk investeringsprogramma
wonen
en
leefbaarheid
in
Hellevoetsluis (2008).
Daarnaast zijn er drie jaarrapportages (2006, 2007 & 2008) en een handleiding
wijkbeheer Hellevoetsluis. Deze documenten vormen de kaders van het huidige
wijkbeheer. Maar ook nu staan we niet stil. Zoals gezegd blijft er behoefte aan verdere
ontwikkeling en professionalisering in de (nabije) toekomst. Leren van het verleden is
daarbij uiteraard van groot belang. Vandaar dat we in dit hoofdstuk het Wijkbeheer van
de afgelopen jaren nader onder de loep nemen en evalueren alvorens conclusies te
trekken over de huidige positie van het Wijkbeheer en plannen te maken voor verdere
ontwikkeling.
De nadruk zal in dit hoofdstuk liggen op de jaren 2009 en 2010. Voorgaande
jaren zijn namelijk al geëvalueerd in de hierboven genoemde jaarrapportages. Om te
beginnen zal de volgende paragraaf de organisatiestructuur van het Wijkbeheer nader
onder de loep nemen. Daar wordt onderscheidt gemaakt tussen de interne organisatie
en de externe organisatie. Vervolgens zal worden ingezoomd op de werkzaamheden die
het Wijkbeheer de afgelopen jaren heeft verricht. Aan het eind van dit hoofdstuk zullen
de conclusies die we op basis hiervan kunnen trekken op hoofdlijnen aan bod komen. In
het volgende hoofdstuk zal vervolgens dieper in worden gegaan op de vraag waar het
Wijkbeheer nu staat en welke implicaties dat heeft voor de toekomst.
15
2.1
Organisatie
Zoals gezegd wordt bij het evalueren van de organisatorische kant van het
Wijkbeheer onderscheidt gemaakt tussen de interne en de externe organisatie. De
interne organisatie richt zich op de samenwerking tussen verschillende afdelingen en
teams binnen de gemeentelijke organisatie. Daarbij is met name de samenwerking
tussen het team Wijkbeheer van de afdeling Samenlevingszaken en de afdeling Stedelijk
Beheer van belang. Met de externe organisatie wordt gedoeld op de samenwerking
tussen de Wijkbeheerpartners, zijnde de gemeente Hellevoetsluis, woningcorporatie
Maasdelta Hellevoetsluis, politie Rotterdam Rijnmond, Stichting Push (opbouwwerk) en
SWS Welzijn (jongerenwerk).
2.1.1
Intern
Het Wijkbeheer van de gemeente Hellevoetsluis staat middenin de
uitvoeringspraktijk en is in die zin dus een ‘spin in het web’. Tegelijkertijd dient het
Wijkbeheer een helikopterview te hebben. Het moet inzichtelijk maken wie, wat,
wanneer gaat doen in de wijken, zowel op sociaal als op fysiek vlak. Het team
Wijkbeheer van de afdeling Samenlevingszaken is verantwoordelijk voor de invulling en
bewaking van deze taken. Tot voor kort gebeurde dit, naar aanleiding van de impuls
wijkbeheer en met name ten behoeve van de uitvoering van de Buurtaanpak, met
externe inhuurkrachten. Medio 2010 is die inhuur van capaciteit beëindigd en wordt de
inzet met eigen mensen vanuit het team Wijkbeheer geleverd. Dit team bestaat uit een
wijkmanager en drie wijkcoördinatoren. Hun rol zou in vier kernwoorden kunnen worden
samengevat. Om te beginnen zijn zij beleidsmedewerker. In die hoedanigheid leveren ze
een bijdrage aan beleidsontwikkeling op het gebied van gebiedsgericht werken en
leefbaarheid. In de tweede plaats is de wijkcoördinator projectleider. Deze rol is
voornamelijk van belang waar het gaat om de Buurtaanpak, maar ook bij andere
(kleinere) projecten of activiteiten kan de wijkcoördinator een projectleidersrol vervullen.
In de derde plaats is de wijkcoördinator een eerstelijnswerker, die als aanspreekpunt
voor bewoners fungeert en hen informeert, betrekt, activeert etcetera. Tot slot is de
wijkcoördinator een netwerker, die afstemming en samenwerking met in en externe
partners dient te organiseren en regisseren.
Het team Wijkbeheer werkt nauw samen met andere afdelingen. Belangrijke
interne partners zijn Stedelijk Beheer en het team Handhaving, maar ook bijvoorbeeld
Bestuursondersteuning, OPM, Zorg of Sociale Zaken zijn als samenwerkingspartner in
het Wijkbeheer van belang gebleken. Team Wijkbeheer beoordeelt wanneer welke
afdelingen of teams betrokken moeten worden en draagt zorg voor de organisatie en
coördinatie daarvan. Hierbij worden de competenties van de verschillende afdelingen in
onderlinge afstemming optimaal benut. Meestal gebeurt dit ad hoc, maar met name met
de afdeling Stedelijk Beheer is sprake van een meer structurele samenwerking. In de
Buurtaanpak bijvoorbeeld, trekken Wijkbeheer en Stedelijk Beheer vanaf het begin van
het proces tot en met de afronding intensief met elkaar op. Ook met betrekking tot het
Meldpunt Openbare Ruimte, ook wel bekend als 330250, is afstemming en
samenwerking tussen Stedelijk Beheer en Wijkbeheer van belang. Daarnaast bestaan
16
samenwerkingsverbanden met betrekking tot de beleidsthema’s speelvoorzieningen en
het uitlaten van honden in de openbare ruimte. Hoe de verhoudingen tussen de
afdelingen precies liggen, welke verantwoordelijkheid waar ligt en op welk moment, is
een zich continu ontwikkelende zoektocht. Met de tijd, verloopt die samenwerking
merkbaar soepeler. Wel bleek er ook in de afgelopen jaren nog ruimte voor verbetering,
met name waar gaat om onderlinge afstemming, communicatie en een heldere verdeling
van taken. Daarom is eind 2010 een traject, verzorgd door een extern bureau, gestart
om de samenwerking te verbeteren en tot heldere afspraken over de verdeling van
taken en verantwoordelijkheden te komen. In hoofdstuk drie zal verder op de inhoud en
uitkomst van dit traject in worden gegaan.
2.1.2
Extern
De afstemming tussen de externe Wijkbeheerpartners (gemeente, Maasdelta,
Politie, Push en SWS) wordt georganiseerd middels een drietal organen, namelijk de
Stuurgroep, de Adviesgroep en projectgroepen. Hieronder zullen de organen kort worden
omschreven en zal in worden gegaan op het functioneren van de organen in de
afgelopen twee jaar.
Stuurgroep
De stuurgroep bestaat uit de portefeuillehouder Wijkbeheer (tevens voorzitter),
een vertegenwoordiging van het management van de deelnemende organisaties en de
wijkmanager. Indien gewenst kunnen leden van de Adviesgroep worden uitgenodigd om
deel te nemen aan een Stuurgroep vergadering. De Stuurgroep vergadert structureel vijf
keer per jaar. Daarbij worden stukken met betrekking tot wijkgericht werken ter
besluitvorming aan hen voorgelegd.
Op dit moment heeft de Stuurgroep nog
onvoldoende grond om datgene te doen wat van
haar verwacht wordt, namelijk sturen. Dat sturen
zou gericht moeten zijn, zo is het uitgangspunt, op
de (zowel praktische en inhoudelijke) hoofdlijnen van
het Wijkbeheer. De Stuurgroep zou hieraan richting
moeten geven middels de te voeren besluitvorming
omtrent (beleids)stukken. Momenteel gebeurd dit
echter nog onvoldoende, waardoor het aantal
vergaderingen van de Stuurgroep soms achter blijft
en de inhoudt te veel aan de oppervlakte.
Adviesgroep
De Adviesgroep bestaat uit een vertegenwoordiging van alle deelnemende
organisaties en vier bewoners. De Adviesgroep komt maandelijks bijeen en dient voor
het signaleren en oppakken van ontwikkelingen in het kader van schoon, heel en veilig
en de leefbaarheid in de wijken. De vergaderingen worden voorgezeten door een
directielid van één van de partners. De adviesgroep dient ook als afstemmingsorgaan
voor wat betreft de diverse projecten in de wijken en draagt zorg voor de continuïteit in
de activiteiten van het Wijkbeheer. Vanuit de Adviesgroep kunnen projecten verder
17
worden vormgegeven en ondersteund. Verder stelt de Adviesgroep middelen
beschikbaar en stelt zo nodig prioriteiten. De adviesgroep voedt de Stuurgroep, o.a. door
middel van de wijkplannen, halfjaarlijkse rapportages en het jaarverslag.
Een zeer positieve ontwikkeling is het aantal leefbaarheidsinitiatieven dat bij de
Adviesgroep wordt ingediend. Hier wordt in paragraaf 2.2 verder op ingegaan. Verder
merken de Wijkbeheerpartners op dat de onderlinge samenwerking in de afgelopen jaran
zichtbaar is verbeterd. Het bestaan en het belang van Wijkbeheer is voor de
Adviesgroepleden inmiddels vanzelfsprekend geworden. Toch valt er ook nog genoeg te
winnen. Om te beginnen is de input die de Adviesgroep levert aan de Stuurgroep nog
onvoldoende, zo bleek al in de voorgaande paragraven over de Stuurgroep. Dit hangt
samen met het gegeven dat, zo oordelen de Wijkbeheerpartners (zie bijvoorbeeld
bijlage I), het werk van de Adviesgroep teveel aan de oppervlakte en te ad hoc blijft.
De vergaderingen draaien voornamelijk om de leefbaarheidsinitiatieven (zie § 2.2) en
een basale bespreking van de stand van zaken met betrekking tot de Buurtaanpakken.
Structurele planvorming en inhoudelijke diepgang vinden hierbij onvoldoende doorgang.
Om dit te realiseren geven de Wijkbeheerpartners aan behoefte te hebben aan verdere
professionalisering van het overleg en kortere lijnen tussen de Wijkbeheerpartners
(gemeente, Maasdelta, politie, Push en SWS).
Projectgroepen
Onder de paraplu van de Adviesgroep wijkbeheer zijn er diverse projectgroepen
actief met onderwerpen die de leefbaarheid in een buurt of straat kunnen verbeteren.
Het kan ook gaan om onderwerpen die de gehele gemeente betreffen. Bewoners spelen
in de projectgroepen een voorname rol. Bewoners kunnen initiatieven voor een project
indienen bij de Adviesgroep wijkbeheer; de zogenaamde leefbaarheidsinitiatieven (zie §
2.2).
Ook wat de projectgroepen betreft leeft onder de Wijkbeheerpartners behoefte
aan verdere professionalisering. Momenteel is onvoldoende duidelijk wanneer gesproken
wordt van een projectgroep. Bovendien mist men kortere lijnen tussen partners, met
name buiten de bekende Adviesgroepleden. Het moet makkelijker worden voor
(eerstelijns) medewerkers van de verschillende partners om elkaar te vinden als dat
nodig is, ook zonder tussenkomst van de Adviesgroep. Op het moment bestaat er
onvoldoende duidelijkheid over rollen en taken van partners, mogelijkheden voor
samenwerking
en
het
nut/de
voordelen
daarvan.
Daarom
blijven
samenwerkingsverbanden in de alledaagse uitvoeringspraktijk vaak achterwegen of
komen ze te laat tot stand.
Samenwerking algemeen
Over het algemeen kan worden geconcludeerd dat partners binnen de
organisatiestructuur van het Wijkbeheer geregeld met elkaar samenwerken, maar dat er
behoefte is aan verdieping en verdere professionalisering. Men wil af van het ad hoc
karakter van de werkzaamheden en toewerken naar een meer planmatige vorm van
samenwerking. Tegelijkertijd mist men in de alledaagse uitvoeringspraktijk korte lijnen
tussen partners. Men weet onvoldoende wat de ander doet en wat men van elkaar kan
verwachten. Kennen en gekend worden, open communicatie en een heldere verdeling
18
van taken en verantwoordelijkheden zijn voorwaarden voor een goede samenwerking
waar volgens de partners nog winst valt te behalen.
2.2
Instrumenten en werkvelden van Wijkbeheer
Wijkbeheer is een breed werkveld. Het richt zich op de fysieke inrichting van de
wijk, maar ook op sociale aangelegenheden zoals jeugdoverlast en buurtbemiddeling en
–preventie. Verder zijn bijvoorbeeld thema’s als hondenpoep en speelvoorzieningen van
belang. En ook communicatie is een belangrijk thema binnen het Wijkbeheer. Kortom,
het werkveld van wijkbeheer kent een enorme diversiteit. In deze paragraaf komen al de
huidige instrumenten, methoden, beleidsthema’s, etc. die het wijkbeheer rijk is aan bod.
Beke
Diverse partners van het Wijkbeheer
(politie en jongerenwerk en waar nodig
opbouwwerk) nemen vanaf het begin deel
aan de regiegroep en/of werkgroepen van
de Beke methode, gericht op het bestrijden
van jeugdoverlast in groepsverband. Team
Wijkbeheer werd waar nodig ingeschakeld
bij de uitvoering van de plannen van aanpak
van geprioriteerde groepen (bijvoorbeeld
Evertseplein en Ravense Parkgroep). Zowel
in de Regiegroep als in de werkgroepen
leefde echter behoefte aan een definitieve
vertegenwoordiging van het Wijkbeheer.
Met ingang van het 2e kwartaal van 2010 schuift Wijkbeheer daarom structureel aan bij
zowel de Regiegroep als relevante werkgroepen (momenteel is dat de werkgroep
Ravense Park), hetgeen de aansluiting tussen omgevingsgerichte en groeps dan wel
individueel gerichte maatregelen bevordert.
Bureau Wijkbeheer
Het Bureau Wijkbeheer is sinds 2005 gevestigd aan de Plataanlaan 4 in De
Struyten en is opgericht als het centrum voor alle activiteiten van het wijkbeheer. Het
bood oorspronkelijk een werkplek aan vertegenwoordigers van de gemeente
Hellevoetsluis, zoals een gastvrouw, de wijkcoördinatoren en de gemeentelijk
opsporingsambtenaren. Daarnaast was het de bedoeling dat de politie, Maasdelta
Hellevoetsluis, Stichting PUSH en later SWS geregeld aanwezig zouden zijn, bijvoorbeeld
om met bewoners te spreken of om een activiteit voor te bereiden. Er worden
vergaderingen gehouden, bijvoorbeeld de reguliere overleggen van de Adviesgroep
wijkbeheer, de redactie van Kijk op de Wijk en de Stuurgroep wijkbeheer. In de loop der
tijd is gebleken dat bewoners beperkt gebruikmaken van het Bureau Wijkbeheer. Dit
komt tot uitdrukking in het aantal inkomende telefoongesprekken met bewoners en het
19
aantal bezoekers. Een verklaring is dat de activiteiten en werkzaamheden in het kader
van het wijkbeheer zich met name afspelen in de buurt zelf en dat het prettiger en
directer werkt om ‘on the spot’ bijeen te komen en te overleggen in nabijgelegen
beschikbare ontmoetingsruimtes.
Buurtaanpak
In 2009 en 2010 is fors ingezet op de implementatie van de Buurtaanpak. Zoals
bekend wordt sinds 2008 volgens deze methode verdieping gegeven aan het wijkgericht
werken. Eind 2009 is voor de tweede keer € 1.000.000,
op jaarbasis beschikbaar
gesteld om de Buurtaanpak in 2010 en 2011 te kunnen voortzetten.
In de Buurtaanpak worden kleinschalige buurten op zowel fysiek als sociaal
gebied verbeterd. Bewoners spelen hierbij de hoofdrol. Zij worden in een vroeg stadium
betrokken bij de planvorming en maken met de gemeente en partners in het wijkbeheer
het gehele proces tot en met de uitvoering intensief mee.
In onderstaand kaartje is aangegeven waar de Buurtaanpak in 2009 en 2010 is
uitgevoerd. In beide jaren is er voor circa € 1.000.000, geïnvesteerd in deze gebieden.
Zo is in 2009 de Schrijnwerker opgeleverd en begin 2010 is de Gorsingen Hoeck
opgeleverd. In 2010 zijn de werkzaamheden in de Kulck Noord zo goed als afgerond. In
2009 is gestart met de Buurtaanpak in het oudere deel van Nieuwenhoorn en in 2010 is
de planvormingfase en de voorbereiding van de aanbesteding in deze buurt afgerond. In
2010 is gestart met de planvorming in de Glaciswijk. Dit geldt ook voor de Buurtaanpak
parkeren in Wittens Hoeck en de Buurtaanpak Zalm/Bliek/Spiering. In 2010 zijn de
Buurtaanpak Brasem en Haring afgerond en zijn er diverse kleinere maatregelen in
winkelcentrum De Struytse Hoek gerealiseerd met middelen uit de Buurtaanpak.
20
Foto impressie Startweek Buurtaanpak
8
30
21
Het doel van de Buurtaanpak is dat buurten weer jaren meekunnen met tevreden
bewoners die er prettig wonen. Door de Buurtaanpak wordt de buitenruimte verbeterd
en is er veel draagvlak voor de gezamenlijk opgestelde plannen. De contacten en de
verstandhouding tussen bewoners onderling verbetert doordat zij samenwerken aan hun
eigen buurt. Ook verbeteren de contacten tussen de bewoners en gemeente en andere
partijen. De Buurtaanpak biedt voor bewoners aanknopingspunten om invulling te geven
aan hun eigen verantwoordelijkheid voor hun woon en leefomgeving. Het voorgaande
blijkt ook duidelijk uit de ‘voor/na foto’s’ en de citaten uit onder bewoners verspreide
evaluatie enquêtes, zoals opgenomen in bijlage III.
Inmiddels is met de Buurtaanpak drie jaar ervaring opgedaan. De methode wordt
continu aangepast op basis van opgedane kennis en verworven deskundigheden en ieder
aan te pakken gebied vraagt bovendien om maatwerk. In zijn algemeenheid zijn de
ervaringen zodanig positief dat de samenwerkende partijen zonder uitzondering
ambiëren deze methode in de komende jaren te continueren. Uit de recent gehouden
Leefbaarheidmonitor blijkt bovendien dat de buurten waar een Buurtaanpak is afgerond
goed scoren op leefbaarheid. De waardering van de bewoners voor de resultaten van de
Buurtaanpak wordt hiermee bevestigd.
Buurtbemiddeling en Buurtpreventie
In 2009 is gestart met Buurtbemiddeling als pilotproject in de wijken De Struyten
en De Kooistee. Bij Buurtbemiddeling treden getrainde vrijwilligers bemiddelend op in
conflicten tussen buren en bewoners. Het kan bijvoorbeeld gaan om overlast door harde
muziek of kinderen. Of door overlast als gevolg van een afwijkend leefritme. De
buurtbemiddelaars, die pas worden ingeschakeld als buren of bewoners er onderling niet
meer uitkomen, luisteren naar beide partijen en dragen waar mogelijk oplossingen aan.
In 2009 zijn er 39 aanmeldingen voor Buurtbemiddeling geregistreerd en is voor
19 zaken een oplossing bereikt. In 2010 zijn er 62 aanvragen gedaan met verzoeken tot
bemiddeling. In alle 62 zaken zijn de bemiddelaars het gesprek aangegaan met de
aanvragers. Het aantal zaken dat met succes door de bemiddelaars is opgelost bedraagt
39 geslaagde bemiddelingen. Deze geslaagde interventies kunnen zich afspelen binnen
de verschillende fases van het proces. Er is een duidelijke toename te zien van bewoners
die zelfstandig de weg naar Buurtbemiddeling weten te vinden. In 2009 waren dat er
nog 4, in 2010 is dit toegenomen naar 17.
Buurtpreventie is een vorm van informele sociale controle door en voor bewoners.
Vrijwilligers letten op onveilige of niet normale gebeurtenissen in de wijk. Bij ernstige
zaken wordt de hulp ingeroepen van de politie. Het Buurtpreventieteam loopt het hele
jaar door (ook tijdens de zomervakantie) wekelijks een ronde in de avonduren. Dit met
vier koppels, waarbij ieder koppel een eigen route loopt. Daarnaast wordt er 1 maal per
maand op de zaterdagavond gelopen. Met de viering van oud en nieuw hebben de
preventiemedewerkers in samenwerking met de politie een oogje in het zeil gehouden.
Voor 80% van alle door de Buurtpreventiemedewerkers gesignaleerde zaken is door de
gemeente binnen een termijn van een week voor adequate afhandeling gezorgd.
Het aantal bij beide projecten betrokken vrijwilligers bedraagt momenteel 30
personen. In het najaar van 2010 is besloten beide projecten te verlengen tot 2013 en
Buurtbemiddeling uit te breiden naar alle wijken.
22
Communicatie en media
In de laatste uitgave van iedere maand verschijnen in Groot Hellevoet de pagina’s
‘Kijk op de Wijk’. Op deze pagina’s wordt alle actuele informatie over het wijkbeheer in
Hellevoetsluis in een prettig leesbaar format gepresenteerd. De ‘Kijk op de Wijk’ wordt
samengesteld door bewoners, een opbouwwerker van Stichting PUSH en een
vertegenwoordiger van het team wijkbeheer.
In 2010 is een nieuwe folder over het wijkbeheer uitgegeven en huis aan huis
verspreid. Begin 2009 en begin 2010 is voor alle bewoners die actief zijn binnen het
wijkbeheer een contactavond georganiseerd. Op deze zowel informele als informatieve
bijeenkomsten was er een warm buffet en muziek als dank voor de inzet van al deze
bewoners die zich actief inzetten voor hun woonomgeving.
Alle communicatie in het kader van de Buurtaanpak verloopt door middel van
periodieke nieuwsbrieven die door het team wijkbeheer worden opgesteld. De
nieuwsbrieven worden huis aan huis verspreidt en zijn daarnaast terug te vinden op de
pagina van de desbetreffende Buurtaanpak op de gemeentewebsite.
Tenslotte is in Helius diverse keren aandacht besteed aan onder andere de
Buurtaanpak, het hondenpoepbeleid, Lemon en zelfbeheer.
Greenteams
Een greenteam is een team van kinderen in de leeftijd van 7 tot 14 jaar die,
bijvoorbeeld op hun vrije woensdagmiddag, karweitjes doen voor hun wijk en de
bewoners. Veel van deze karweitjes hebben betrekking op het openbaar gebied, maar de
kinderen kunnen ook andere activiteiten uitvoeren, zoals boodschappen doen voor zieke
buren. Daarbij kunnen de kinderen als het nodig is gebruik maken van divers
23
gereedschap en een bakfiets van Maasdelta. Momenteel zijn er 2 greenteams en werkt
Maasdelta aan de start van nog eens twee teams.
Hondenbeleid
Tijdens de Buurtaanpak Gorsingen Hoeck is gestart met een pilot voor het
bepalen van nieuwe honden uitlaatroutes. Alle buurtbewoners zijn uitgenodigd om met
elkaar vast te stellen waar men vrijstelling van de algemeen geldende opruim en/of
aanlijnplicht honden uit mag laten. Ook zijn in 2010 de regels en voorzieningen op het
gebied van het uitlaten van honden in beeld gebracht en uitgebreid gecommuniceerd
naar alle hondenbezitters. Daarnaast is er een aparte pagina over dit thema gecreëerd
op de website en zal de informatievoorziening aldaar continu up date worden gehouden.
De kaders voor de verdere uitvoering van het beleid zijn
door het college vastgesteld in de nota ‘Uitvoeringskader
hondenbeleid Hellevoetsluis’. Daar waar in de toekomst
uitlaatroutes dan wel losloopgebieden worden toegevoegd, gebeurt
dat in samenhang met en volgens de methode van de
Buurtaanpak.
Leefbaarheidsinitiatief
Bewoners die in hun buurt graag een leefbaarheidproject willen uitvoeren kunnen
aan de hand van een digitaal formulier bij de Adviesgroep Wijkbeheer een aanvraag
indienen. De Adviesgroep Wijkbeheer bestaat uit vertegenwoordigers van de
deelnemende organisaties en vier bewoners. De Adviesgroep Wijkbeheer komt
maandelijks bijeen en dient voor het signaleren en oppakken van ontwikkelingen in het
kader van schoon, heel en veilig en de leefbaarheid in de wijken. De Adviesgroep zorgt
voor afstemming tussen en continuïteit van de diverse projecten en activiteiten in de
wijken. Vanuit de Adviesgroep kunnen projecten verder worden vormgegeven en
ondersteund. De Adviesgroep stelt de middelen beschikbaar en stelt zo nodig prioriteiten
vast.
Zowel de gemeente als Maasdelta brengen ieder jaar middelen in (totaal € 73.000
per jaar) om deze bewonersprojecten financieel mogelijk te maken. Via de Adviesgroep
wijkbeheer zijn in 2009 en 2010 in totaal 62 projecten gehonoreerd en uitgevoerd. De
kosten hiervan bedragen respectievelijk € 59.000, en € 75.000, . Ten opzichte van
vorige jaren betekent dit dat bewoners zich in toenemende mate via kleinere
leefbaarheidprojecten inzetten om de eigen buurt te verbeteren. Het voornemen is dan
ook om deze mogelijkheden in de toekomst te behouden.
Leefbaarheidsmonitor
In juni 2010 is door de gemeente en woningcorporatie Maasdelta een onderzoek
uitgezet om te weten te komen hoe de bewoners de leefbaarheid in de verschillende
buurten beoordelen. Het is de eerste keer dat deze Leefbaarheidmonitor, in het kort
Lemon, is ingezet in Hellevoetsluis. De enquête is naar 6.388 bewoners gestuurd, 38
procent hiervan heeft de enquête ingevuld teruggestuurd.
24
In de Lemon enquête zijn aan de inwoners van Hellevoetsluis vragen gesteld over
hun fysieke en sociale woonomgeving, overlast, veiligheidsbeleving en het totaaloordeel
over de buurt. Bij elkaar komen 18 aspecten aan bod. Van 15 van deze aspecten is een
landelijk gemiddelde bekend, waarmee een vergelijking gemaakt kan worden. Daaruit
blijkt dat Hellevoetsluis op acht van deze vijftien aspecten hoger dan het landelijk
gemiddelde scoort. Dit betreft onder andere de woonomgeving, de kwaliteit van de eigen
woning, de algemene voorzieningen, de speelvoorzieningen en de groenvoorzieningen.
Op de drie aspecten; kwaliteit van de woningen in de buurt, betrokkenheid en omgang
met bewoners van verschillende afkomst, scoort Hellevoetsluis gelijk aan het landelijk
gemiddelde. Vier aspecten worden in Hellevoetsluis lager dan het landelijk gemiddelde
beoordeeld: overlast van personen, verkeersoverlast, criminaliteit en het totaaloordeel
over de buurt.
Voor zowel de gemeente als Maasdelta levert het onderzoek waardevolle
informatie op over waar de grootste knelpunten in de verschillende buurten zitten. Mede
op basis hiervan zullen prioriteiten kunnen worden gesteld voor toekomstig beleid. Zo zal
deze een belangrijke bron van input zijn voor de integrale jaarplannen van Wijkbeheer
(zie § 4.2.2). Het voornemen is om het onderzoek elke 2 jaar te herhalen. Zo wordt
inzicht verkregen op welke gebied vooruitgang of achteruitgang te zien is. Op die manier
biedt Lemon dus ook inzicht in het effect van de getroffen maatregelen.
Meldpunt openbare ruimte
Bij het Meldpunt Openbare Ruimte (ook wel bekend als 330250) van de gemeente
komen jaarlijks rond de 10.000 meldingen binnen over diverse onderwerpen. Van
meldingen over groenonderhoud, ophalen van huisvuil tot algemene sociale aspecten.
De achterliggende database bevat heel veel gegevens, die inzicht kunnen bieden over
wat er in de verschillende buurten speelt. Deze kunnen nuttig zijn bij het bepalen van
toekomstige Buurtaanpakgebieden. Ook tijdens het proces van de Buurtaanpak kan
meer gedetailleerde informatie uit de database gebruikt worden.
Vooralsnog is een kaart op hoofdlijnen beschikbaar met daarop aangegeven in
welke buurt relatief veel of weinig meldingen gedaan zijn. Deze is te zien in bijlage IV
Het behoeft echter meer tijdsinspanning om dit tot op het categorieniveau uit te werken.
In Accres onderscheiden we de volgende categorieën:
•
Begraafplaatsen
•
Openbare verlichting
•
•
•
•
Bouwen
Groen
Huishoudelijke afvalstoffen
Jongerenvoorziening
•
•
•
•
Reiniging
Riolering
Singels en sloten
Sociale veiligheid
•
•
•
Kunstwerken
Onbekend
Ongediertebestrijding
•
•
•
Straatmeubiliair
Verkeer
Wegverharding
Ook zou de analyse van de meldingendatabase naast de LEMON gelegd kunnen
worden, om te kijken of verbanden zichtbaar worden. Wellicht kan dit elkaar versterken
en leiden tot betere keuzes en planningen.
25
Speelvoorzieningen
Aan het speelvoorzieningen beleid ligt een aantal documenten ten grondslag,
zijnde het Wijkspeelplan 'Buitenspelen, ja leuk!'(2007) en het Meerjaren
vervangingsplan (2007; 2011). In het Meerjaren vervangingsplan zijn dit jaar een aantal
wijzigingen aangebracht in de budgetten vanaf 2011. Eerder was geen rekening
gehouden met (valdempende) ondergronden en ontmoetingsplaatsen voor jeugd vanaf
12 jaar. In het Meerjaren vervangingsplan zijn nu de ondergronden wel meegenomen
om de veiligheid van speelplekken te kunnen garanderen en is de vervanging van de JOP
aan de Plataanlaan toegevoegd.
Op dit moment wordt uitvoering gegeven aan de Wijkspeelplannen. Daarbij wordt
gebruik gemaakt van de daarvoor gereserveerde budgetten in het Meerjaren
vervangingsplan. In het geval dat er een Buurtaanpak plaatsvindt, kan indien gewenst
door de buurtbewoners wel extra aandacht aan de speelvoorzieningen besteed worden
en kan daar het budget van de Buurtaanpak voor worden ingezet.
Zelfbeheer
In Hellevoetsluis kunnen bewoners zelf een stukje van de openbare ruimte, zoals
een bloembak, pleintje of groenstrook, onderhouden. Hierdoor kunnen bewoners zelf
invloed uitoefenen op het beheer van hun woonomgeving en zelf bepalen hoe een stukje
groen erbij ligt. Wachten op een onderhoudsbeurt van de gemeente is niet meer nodig.
Bovendien is het leuk en gezellig om samen met andere bewoners te zorgen voor een
mooi pleintje of perkje. Zo leren mensen meteen hun buren beter kennen. Ook
bewoners die zelf geen tuin hebben kunnen, door voor een stukje groen te zorgen,
lekker in het groen werken. De woonomgeving
onderhouden en wordt op die manier een beetje meer
Een voorwaarde van Zelfbeheer is wel dat het
blijft. De gemeente en bewoners maken afspraken
kan naar eigen smaak worden
van de mensen zelf.
terrein voor iedereen toegankelijk
over welke werkzaamheden door
bewoners en welke door de gemeente worden uitgevoerd. Die afspraken worden
vastgelegd in een contract op basis waarvan een jaarlijkse evaluatie plaatsvindt. Voor
het Zelfbeheer stelt de gemeente een subsidie van € 1,00 p/m2 beschikbaar tot een
maximum van € 250,00. Hiervoor kan men bijvoorbeeld bloembollen of eenjarige
plantjes kopen.
In 2009 en 2010 zijn er in totaal negen
zelfbeheerprojecten
gerealiseerd.
Daarnaast
zitten twee nieuwe zelfbeheerprojecten in de
voorbereidingsfase. Het aantal projecten is
nog redelijk beperkt. Bovendien zijn het
kleinschalige projecten. Wel is de ervaring
deze projecten positief. Met name bij de
dus
vrij
met
iets
grotere projecten, zoals een speeltuintje aan de
Windhond, een groenstrook aan de golfslag en
het zogenaamde ‘Sprookjesbos’ aan de Nautilus, is een toename van betrokkenheid van
omwonenden bij hun directe leefomgeving merkbaar. Dit uit zich bijvoorbeeld in
leefbaarheidsinitiatieven en andere activiteiten op en om de zelfbeheerlocaties.
26
2.3 Resumé
Resumerend, heeft het wijkbeheer de afgelopen jaren een aantal flinke stappen
gezet, zeker waar het gaat om de inhoudelijke werkzaamheden. Zo zijn Buurtpreventie
en Buurtbemiddeling succesvolle projecten, en neemt het aantal zelfbeheerprojecten en
leefbaarheidsinitiatieven toe. Ook zijn voor zowel het hondenuitlaatbeleid als het
speelvoorzieningenbeleid heldere kaders gesteld. De grootste slag die Wijkbeheer de
afgelopen jaren heeft geslagen is de introductie van de Buurtaanpak. Waar in de
toekomst vooral nog winst te behalen valt voor Wijkbeheer is de (organisatie van)
samenwerking met zowel in als externe partners. In het volgende hoofdstuk zal dieper
in worden gegaan op zowel de sterke punten als de verbeterpunten van het Wijkbeheer
zoals Hellevoetsluis dat op dit moment kent.
27
3
Wijkbeheer anno 2011
Zoals gezegd vormt de visie die in hoofdstuk één aan bod kwam, de basis van het
toekomstige Wijkbeheer. De visie is bedoeld om richting te geven aan de ontwikkeling
van het Wijkbeheer. In hoofdstuk twee is vervolgens gekeken naar de ontwikkeling van
Wijkbeheer in de afgelopen jaren. Door in dit hoofdstuk die ontwikkeling van de
afgelopen jaren te beschouwen vanuit de visie voor de toekomst, willen we een beeld
schetsen van de huidige positie van het Wijkbeheer. Zitten we op het juiste spoor? Wat
gaat goed en wat kan beter? Op dergelijke vragen zal dit hoofdstuk een antwoord geven,
zodat in het volgende hoofdstuk een plan voor de toekomst kan worden uitgewerkt dat
het Wijkbeheer naar een volgend level kan tillen.
3.1
Werken aan leefbaarheid in wijken en buurten
Zoals aangegeven heeft het wijkbeheer in recente jaren, met name door de
Buurtaanpak, een forse ontwikkeling doorgemaakt. Het verbeteren van de leefbaarheid
in de wijken en buurten, één van de drie aspecten uit de definitie van ‘Wijkbeheer
Hellevoetsluis’ is door de Buurtaanpak op veel grotere schaal dan voorheen gerealiseerd.
De hierbij gerealiseerde kwaliteitsverbetering ligt door het integrale karakter van de
aanpak op een hoger niveau. De gebieden waar een Buurtaanpak heeft plaatsgevonden
zijn enorm opgeknapt en bewoners geven aan dat ook de sociale cohesie is verbeterd
(zie ook bijlage III). Met de introductie van de projecten Buurtbemiddeling en
Buurtpreventie, de leefbaarheidmonitor (Lemon) als instrument om de beleving van
leefbaarheid in de buurten van Hellevoetsluis periodiek te meten en de diverse
mogelijkheden voor bewoners om zelf initiatieven te ontplooien, beschikt Hellevoetsluis
nu over een evenwichtig pakket ten behoeve van dit doel.
Om hierin optimale resultaten te boeken is het de kunst de organisatie van het
wijkbeheer en de hierbij benodigde samenwerking met interne en externe partners zo
goed mogelijk in te richten. Hierop zal in de volgende paragraaf worden ingegaan.
3.2
Samenwerking tussen professionele partners
De Buurtaanpak betekent naast verbreding en verdieping van het wijkbeheer een
belangrijke aanzet voor een verbeterde samenwerking met zowel interne als externe
partners. Het proces is in de loop van de afgelopen jaren geprofessionaliseerd naarmate
de ervaring met de werkwijze is toegenomen. Alhoewel er ook op het gebied van de
samenwerking tussen de organisaties zeker de nodige vooruitgang is geboekt, wordt hier
gememoreerd dat er ook enkele ontwikkelpunten voor de komende jaren zijn
geformuleerd. Ten behoeve van de (interne) samenwerking tussen het team Wijkbeheer
en de afdeling Stedelijk Beheer hebben in 2011 gezamenlijke trainingen plaatsgevonden,
gericht op de organisatie van dagelijkse afstemming en projectmatig werken. Het
28
resultaat van deze trainingen en de hierover gemaakte afspraken komen ten goede aan
de toekomstige samenwerking. Ten aanzien van de externe samenwerking geldt dat in
het kader van de evaluatie een aantal verbeterpunten zijn geformuleerd, in het bijzonder
gericht op verbeterde gezamenlijke planvorming, effectievere overlegvormen en betere
wederzijdse informatievoorziening (zie ook bijlage I).
3.3
Bewoners
Met betrekking tot de samenwerking met bewoners wordt hier vooral de mate en
wijze van bewonersparticipatie bedoelt. Er zijn zoals eerder vermeld verschillende
niveaus van bewonersparticipatie. Het eerste niveau betreft het informeren van
bewoners over plannen en voornemens. Wijkbeheer gaat duidelijk verder dan dit eerste
niveau en beweegt zich vooral op het derde niveau. De Buurtaanpak is een
schoolvoorbeeld van vergaande participatie op het derde niveau door ruimte te bieden
aan bewoners in het mede ontwerpen en uitvoeren van concrete plannen. Tot nu toe is
de Buurtaanpak steeds ingezet als een op zichzelf staand project. De Buurtaanpak heeft
zich inmiddels echter zo ontwikkeld dat we zouden kunnen spreken van breed inzetbare,
flexibele methodiek die maatwerk mogelijk maakt. De Buurtaanpak methode hoeft dus
niet per se te worden ingezet bij een project dat ook daadwerkelijk vooraf als
‘Buurtaanpak’ wordt bestempeld, maar kan worden gebruikt voor alle (bouw)plannen die
plaatsvinden op het niveau van bijvoorbeeld de wijk, buurt of straat
Het wijkbeheer in Hellevoetsluis speelt zich vooralsnog beperkt af op het tweede
niveau (het betrekken van bewoners bij de totstandkoming van hoofdlijnen van plannen
en voornemens) af. Voor wat betreft het tweede niveau van participatie wordt hier
geconstateerd dat dit nog om de nodige ontwikkeling vraagt. Het voornemen is deze
ontwikkeling te koppelen aan de totstandkoming van integrale jaarplannen. Op deze
wijze zal de uitwisseling tussen kundige professionels en ervaringsdeskundige en
betrokken buurtbewoners beter tot stand kunnen worden gebracht. In hoofdstuk 4 zal
hierop concreet worden ingegaan.
3.4
Resumé
In de komende jaren zal het wijkbeheer zich verder dienen te ontwikkelen. Dit
betekent dat de bestaande kwaliteiten van de Wijkbeheerorganisatie optimaal dienen te
worden benut en dat er ruimte nodig is om de gewenste verbetervoorstellen te
implementeren. In het volgende hoofdstuk zal concreet worden uitgewerkt op welke
wijze, met behulp van welke instrumenten en met welke middelen dit wordt beoogd.
29
4 De toekomst van het Wijkbeheer
Naar een driejarenplan
Nu we weten waar we heen willen, hebben geanalyseerd waar we vandaan komen
en hebben geconstateerd waar we aan moeten werken, kunnen we op een gefundeerde
manier plannen maken voor de toekomst. Dit hoofdstuk zal op hoofdlijnen vastleggen
waar het Wijkbeheer de komende drie jaar mee aan slag gaat. Om te beginnen zal
paragraaf 4.1 ingaan op de organisatie van het Wijkbeheer, gevolgd door de inhoudelijke
werkzaamheden (§ 4.2). Daarnaast zal in worden gegaan op de benodigde financiën om
de plannen te kunnen realiseren (§ 4.3).
4.1
Organisatie
We gaan in dit hoofdstuk dus van start met het beantwoorden van de vraag hoe
we de organisatie, ofwel de samenwerkingsverbanden, van het wijkbeheer de komende
jaren vorm willen geven. Ook hier geldt dat eerst in wordt gegaan om samenwerking
tussen verschillende teams en afdelingen binnen de gemeentelijke organisatie, gevolgd
door de samenwerking met de externe Wijkbeheerpartners.
4.1.1
Intern
Wat de interne organisatie van het Wijkbeheer betreft, is gebleken dat in de
zoektocht naar een goede, soepel lopen samenwerking met een heldere verdeling van
taken en verantwoordelijkheden tussen het Team Wijkbeheer en de afdeling Stedelijk
beheer de laatste tijd flinke stappen zijn gezet. Dit proces willen we in de komende jaren
op dezelfde voet voortzetten. De uitkomst van de serie extern verzorgde trainingen
vormt hier de basis waarop we verder kunnen bouwen. Daarbij wordt uitgegaan van de
volgende verdeling van taken en verantwoordelijkheden:
Wijkbeheer
0 is coördinator voor verbeterprojecten in buitenruimte;
0 koppelt sociaal aan fysiek;
0 is trekker van bewonersparticipatie bij leefbaarheidsprojecten;
0 is regisseur in de samenwerking met meerdere partijen en afdelingen.
Stedelijk beheer:
0
0
0
is verantwoordelijk voor regulier en planmatig onderhoud;
is deskundige voor grijs en groen (onderhoud buitenruimte), ofwel adviseur voor de
inrichting en beheer;
is opdrachtgever voor aannemers/ uitvoerders.
Op overkoepelend niveau zal de continuïteit van de alledaagse en projectmatige
samenwerking worden gemonitord in driemaandelijkse projectgroepvergaderingen,
30
waarin een diverse vertegenwoordiging van Team Wijkbeheer, Stedelijk Beheer,
Bouwen, Milieu en Ruimte en team Communicatie zitting neemt.
4.1.2
Extern
Uit de evaluatie van de organisatie van samenwerking met de externe
Wijkbeheerpartners (§ 2.1.2) is gebleken dat de samenwerking met externe partners de
nodige professionalisering en verdieping behoeft. Daaraan geven we invulling door een
op planvorming gericht overleg tussen de participerende partners toe te voegen aan de
organisatiestructuur van het Wijkbeheer. Dit voorstel tot aanpassing de
organisatiestructuur is tot stand gekomen op basis van de interviews en de daarop
volgende overleggen met de professionele partners. Verder is het streven om de
organisatiestructuur van het Wijkbeheer (zie bijlage V) in de toekomst aan te vullen
met een digitaal netwerk waarin alle partners participeren. Hier zal in paragraaf 4.2.2
verder op in worden gegaan. In deze paragraaf zal de organisatiestructuur waarmee de
komende jaren willen samenwerken met de externe partners worden toegelicht.
Stuurgroep
Wat de Stuurgroep betreft bleek uit de evaluatie in hoofdstuk twee vooral dat
deze meer input nodig heeft op basis waarvan zij hun sturende functie kunnen
uitoefenen. De integrale jaarplannen (zie § 4.2.2) en evaluaties daarvan zullen het
belangrijkste instrument vormen dat hieraan een impuls dient te geven. Eens per jaar
zullen de Stuurgroep en het Beheeroverleg bovendien samen vergaderen. Dit overleg is
gericht op terugblikken en vooruitkijken en vindt plaats in het derde kwartaal van elk
jaar en zal worden gepland door de voorzitter van het Beheeroverleg.
Beheeroverleg
De structuur van de voormalige Adviesgroep zal met de vaststelling van dit
document een andere vorm aannemen dan tot nu toe het geval is geweest. Tot nu toe
waren de leefbaarheidsinitiatieven (zie § 2.2) het hoofdonderwerp tijdens
Adviesgroepvergaderingen. Daaraan namen, naast vertegenwoordigers van de
professionele partners, ook vier bewoners deel. In paragraaf 2.1.2 bleek echter dat de
deelnemende professionals behoefte hebben aan een meer structurele afstemming van
de algemene werkzaamheden van het Wijkbeheer. Daarom is besloten de
Adviesgroepvergaderingen op te splitsen in twee delen. In het eerste deel bespreken de
professionals, die samen het Beheeroverleg vormen, de planvorming en monitoring
daarvan. Daaropvolgend schuiven ook de deelnemende bewoners aan in het overleg. Dit
deel van de vergadering komt hierna aan bod.
Het Beheeroverleg bestaat uit een vertegenwoordiging van de Wijkbeheerpartners
(zie § 1.2). De vertegenwoordiger maakt, bij voorkeur, deel uit van het (midden)
management van de organisatie. Het zijn medewerkers die dicht bij de uitvoering staan,
maar tegelijkertijd voldoende kennis hebben van ontwikkelingen binnen de eigen
organisatie. Bovendien is het van belang dat Beheergroepleden, indien nodig, invloed uit
31
kunnen oefenen binnen de eigen organisatie om plannen van het Beheeroverleg een plek
te geven in de uitvoeringspraktijk. Deelnemers aan het Beheeroverleg zijn namelijk
verantwoordelijk voor het creëren van draagvlak binnen de eigen organisatie m.b.t.
gezamenlijke besluiten en werkzaamheden. Ieder lid heeft een gelijkwaardige positie in
het Beheeroverleg, hetgeen inhoud dat onderwerpen uit naam van het Wijkbeheer vanuit
de eigen professionele deskundigheid aan de orde worden gesteld. Het voorzitterschap
van het Beheeroverleg ligt bij de directie van één van de deelnemende organisaties. De
voorzitter vormt bovendien de schakel met de Stuurgroep.
Het Beheeroverleg komt maandelijks bijeen en heeft zowel een signalerende als
een planmatige functie. Op basis van signalen met betrekking tot leefbaarheid (zie §
1.1), die via diverse wegen bij de deelnemende partijen binnenkomen, stelt het
Beheeroverleg een concept integraal jaarplan op (zie § 4.2.2) die ter besluitvorming aan
de Stuurgroep wordt voorgelegd. Het Beheeroverleg monitort vervolgens de uitvoering
van dit jaarplan en zorgt waar nodig voor bijsturing, aanpassing van, of aanvulling op de
plannen. Verder dient het Beheeroverleg de continuïteit in de activiteiten van het
Wijkbeheer te bewaken. Ook draagt het Beheeroverleg zorg voor de concept evaluatie
van de jaarplannen, welke vervolgens ook door de Stuurgroep kan worden vastgesteld.
Naast deze structurele plannen kan het Beheeroverleg te allen tijde op basis van
de actualiteit nieuwe projecten opstarten. Hiervoor is het communiceren van ‘alledaagse’
signalen die bij de verschillende partijen binnenkomen uiteraard van groot belang. Die
alledaagse signalen kunnen echter niet allemaal in het Beheeroverleg worden besproken.
Alle aan het Wijkbeheer deelnemende partijen hebben daarom behoefte aan korte lijnen
tussen de verschillende professionals. Men moet elkaar weten te vinden, regelmatige,
heldere en eenduidige communicatie en samenwerking moeten vanzelfsprekend worden.
Paragraaf 4.2.2 zal hier verder op in gaan.
Adviesgroep
In dit deel van de vergadering zullen de leefbaarheidsinitiatieven worden
beoordeeld en de uitvoering daarvan worden gemonitord. De Adviesgroep beoordeelt
projectaanvragen die bewoners via de zogenaamde opstartformulieren aan het
Wijkbeheer voorleggen. De leden beoordelen of het project voldoende verband houdt
met / bijdraagt aan leefbaarheid. Indien nodig kan de Adviesgroep middelen beschikbaar
stellen en ondersteuning bieden om de realisatie van de projecten mogelijk te maken.
De Adviesgroep vergadert maandelijks aansluitend op de het Beheeroverleg.
Naast de deelnemende professionals schuiven dan ook bewoners aan. Het gaat hier om
circa vier bewoners die op vrijwillige basis mee willen denken over het bieden van
ondersteuning aan en begeleiding van leefbaarheidsinitiatieven. Deze bewoners vormen
geen vertegenwoordiging van ‘de Hellevoetse burger’ of een bepaalde wijk. Zij nemen
aan dit overleg deel om vanuit hun persoonlijke visie en ervaringen als actieve en
betrokken bewoners
ondersteuning.
bij
te
dragen
aan
te
nemen
beslissingen
en
te
bieden
32
Werkgroepen
Werkgroepen vormen het uitvoerende orgaan van het Wijkbeheer. Voor alle
activiteiten en projecten van het Wijkbeheer, groot of klein, structureel (o.b.v jaarplan)
of incidenteel (o.b.v. de actualiteit), zal een werkgroep worden samengesteld. Welke
organisaties en welke personen deelnemen aan een werkgroep is afhankelijk van zaken
als omvang en onderwerp en moet derhalve per project worden bepaald. Dit geldt ook
voor het voorzitterschap van een werkgroep. De werkgroepen vergaderen naar eigen
inzicht. Het is daarbij hun taak de om (de juiste) bewoners en (desgewenst)
instanties/organisaties bij het betreffende project te betrekken.
4.1.3
Cultuur
De organisatiestructuur biedt mogelijkheid tot goede samenwerking en
afstemming tussen de Wijkbeheerpartners. De invoering van een digitaal netwerk (zie §
4.2.2) kan de mogelijkheden hiertoe in de toekomst zelfs nog verder uitbreiden. Het is
aan de medewerkers om daar daadwerkelijk zo goed mogelijk gebruik van te maken.
Naast de structuur van de organisatie is ook dus ook de cultuur waarin we met elkaar
samenwerken van belang. Elke organisatie kent zijn eigen doelen en belangen en zelfs
binnen betrokken organisaties kunnen op dat gebied tegenstellingen bestaan. Het zou
dan ook geen realistisch uitgangspunt zijn om te streven naar totale eensgezindheid
binnen het Wijkbeheer. De diversiteit maakt het echter des te belangrijker om open en
eerlijk met elkaar om te gaan. Uitgangspunt daarbij is dat we zoveel mogelijk samen
optrekken en met hetzelfde verhaal naar buiten treden. Uiteraard kun je ‘cultuur’ niet
afdwingen door er iets over op papier te zetten. Waar we het als partners in elk geval
over eens zijn is dat we er in elk geval alert op zijn en over kunnen en blijven praten met
elkaar. De volgende punten kunnen daarvoor als basis dienen:
o
o
o
o
Positieve, open houding voor nieuwe ideeën en initiatieven van inwoners,
organisaties en ondernemers;
Plannen en voornemens tijdig bespreken en een regelmatig terugkoppelen over stand
van zaken;
Waar mogelijk zoeken naar aansluiting bij/aanvulling op elkaars plannen. Samen kun
je vaak meer bereiken dan alleen;
Samen optrekken in het proces. Niet achterover leunen en denken dat het de
verantwoordelijkheid van ‘de ander’ is. Wijkbeheer zijn we met elkaar;
o
Samen hetzelfde verhaal vertellen aan de bewoners. Daarvoor is een goede
afstemming noodzakelijk. ‘Achter de schermen’ kun je het oneens zijn, maar naar
buiten toe is het belangrijk dat we zoveel mogelijk één lijn trekken. Discussies gaan
we zoveel mogelijk onderling aan, niet in het bijzijn van bewoners;
o
Als de ene partij tijd en middelen beschikbaar heeft voor een project, betekent dat
niet automatisch dat andere partijen dat ook hebben. Bespreek prioriteiten open en
eerlijk en maak goede afspraken over de wederzijdse verwachtingen en inzet;
Leg uit hoe zaken in elkaar zitten, waarom bepaalde dingen wel of niet kunnen of hoe
o
lang bijvoorbeeld procedures duren.
33
4.2
Instrumenten en werkvelden van het Wijkbeheer
Ook inhoudelijk willen we het Wijkbeheer in de komende jaren verder ontwikkelen
en optimaliseren. Om te beginnen zullen doen we dat door de bestaande instrumenten
en werkwijzen te continueren en waar nodig te verbeteren of uit te breiden. Daarnaast
zullen we aan de slag gaan met de ontwikkeling van een aantal nieuwe instrumenten en
werkwijzen. Hoe we met de bestaande werkzaamheden verder willen de komende drie
jaar wordt behandeld in paragraaf 4.2.1, waarna in paragraaf 4.2.2 de nieuw in te zetten
instrumenten worden toegelicht. In Bijlage VI is bovendien een schematisch overzicht
opgenomen van alle, doorlopende en nieuw te ontwikkelen, werkzaamheden en de
tijdsplanningen voor de komende drie jaar op hoofdlijnen
4.2.1
Bestaande instrumenten en werkvelden
Zoals gezegd gaat deze paragraaf in op de bstaande werkzaamheden van het
wijkbeheer. Hierbij gaat om dezelfde thema’s als besproken in paragraaf 2.2.
uitbreidingen, beperkingen, veranderingen etc. in deze werkzaamheden zijn gebaseerd
op de op de terugblik zoals uiteengezet in hoofdstuk 2 en de daaraan verbonden
conclusies die in hoofdstuk drie aan bod kwamen.
Beke
De deelname van Wijkbeheer aan de Beke aanpak zal in de toekomst worden
gehandhaafd. De kans is zelfs aanwezig dat de rol van Wijkbeheer binnen deze werkwijze
van toenemend belang zal zijn. Om de beginnen blijkt een vindplaatsgerichte aanpak in
sommige gevallen (bijvoorbeeld in het Ravense Park) beter aan te sluiten op de situatie
dan een groepsgerichte aanpak. Bovendien zal de politie in de nabije toekomst met de
zogenaamde gebiedsscan moeten gaan werken, hetgeen de aansluiting bij het
wijkbeheer een extra impuls geeft. Het is in dit geval dus vooral zaak om zo goed
mogelijk in te spelen op en aan te sluiten bij de algemene ontwikkelingen op
beleidsmatig en uitvoeringsniveau, en specifieke situationele kenmerken.
Bureau Wijkbeheer
Naar aanleiding van de hetgeen in hoofdstuk twee over het functioneren van
Bureau Wijkbeheer aan bod is gekomen, is dit voorjaar, in overleg met de
Wijkbeheerpartners, besloten deze voorziening in 2011 af te bouwen. In plaats daarvan
zal de focus in de uitvoeringspraktijk meer komen te liggen op het aanwezig zijn in de
wijken. Bewoners kunnen voor het organiseren van bijvoorbeeld vergaderingen of
activiteiten gebruik maken van de overige locaties die zowel de gemeente als Maasdelta
hiertoe beschikbaar hebben. In de komende periode zal worden bezien of deze
decentrale variant op het Bureau Wijkbeheer goed uit de verf komt.
34
Buurtaanpak
Zoals eerder vermeld blijkt uit de Lemon rapportage het rendement van een
integrale aanpak van de woonomgeving. Tegelijkertijd komt uit deze rapportage naar
voren dat enkele buurten aanmerkelijk lager dan het gemiddelde van Hellevoetsluis
scoren. De vitaliteit van deze buurten staat onder druk en de voorgenomen
bezuinigingen zullen hier extra zwaar wegen. Dit zijn in het bijzonder de buurten, waar
een leefbaarheidsaanpak in aanvulling op regulier onderhoud meerwaarde zal hebben.
Er zijn vooralsnog tot en met 2011 middelen beschikbaar gesteld voor de
uitvoering van de Buurtaanpak. Tot en met 2010 is er ruim € 2,3 miljoen uitgegeven aan
maatregelen en de begeleiding hiervan.
In 2011 en omdat er sprake is van een uitloop in de uitvoeringsplanning ook in
2012 – zal het resterende budget worden ingezet. In tabel 1 worden alle uitgaven en
ramingen in het kader van de Buurtaanpak over de periode 2008 tot en met 2011
verantwoord. De met een * gemarkeerde projecten zijn afgerond.
Onderaan de streep resteert er momenteel nog een marge van € 136.500, aan
nog niet aan nieuwe projecten gelabelde ruimte. Hierbij geldt dat vanuit deze som ook
eventuele tegenvallers voor lopende projecten moeten kunnen worden gecompenseerd.
Andersom geldt dat het mogelijk is dat er nog enkele aanbestedingsvoordelen zullen
optreden.
In dit overzicht is ook rekening gehouden met de voortzetting en uitbreiding van
de projecten Buurtbemiddeling en Buurtpreventie tot en met 2012 en met een verlenging
van de inzet van de twee medewerkers wijkbeheer voor de duur van een jaar tot eind
2012. Immers, er zullen nog tot ver in 2012 werkzaamheden in het kader van de
Buurtaanpak worden uitgevoerd op basis van de middelen 2008 tot en met 2011.
35
Tabel 1: Financieel overzicht Buurtaanpak 2008 t/m 2011
Begeleiding & projecten
Uitgaven jaren
’08 +’09 + ’10 + ’11
Begeleiding
Procesbegeleiding 2008/09/10/11/12
675.000
Subsidie begeleiding bewoners
50.000
Projecten buurtbemiddeling/
buurtpreventie
80.000
Projecten
GORSINGEN HOECK*
660.000
KULCK NOORD*
550.000
SCHRIJNWERKER*
176.000
EVERTSENPLEIN*
39.000
NIEUWENHOORN
750.000
RIJKSSTRAATWEG NIEUWENHOORN
76.000
GLACISWIJK
400.000
HARING*
120.000
BRASEM*
148.000
PARKEREN
BEEKMANSBRUG*
67.500
STRUYTSE HOEK*
8.000
KASTANJELAAN
75.000
PARKEREN OMGEVING OMMETJE
235.000
ZALM / BLIEK / SPIERING
200.000
KISS & RIDE A.I. Laan*
29.000
Subtotaal
4.338.500
Begroot Investeringen
4.475.000
Resterende ruimte
136.500
36
Nieuwe projecten 2012 en volgende jaren
Uit analyse van de Lemon rapportage (zie bijlage VII) blijkt dat met name de
volgende buurten aandacht behoeven en opgenomen zouden moeten worden in een
meerjaren planning Buurtaanpak. De scores van deze buurten tonen aan dat er op
meerdere dimensies aandachtspunten zijn:
0 Dorp en Hoonaart in de wijk Nieuw Helvoet (zie Bijlage VIII);
0 Koele Nacht in de wijk De Kooistee, omgeving Melkweg (zie Bijlage IX);
0 Hout Hoeffe / Koele Nacht in de wijk De Kooistee, omgeving Vlinderbuurt (zie
0
Bijlage X);
Hout Hoeffe in de wijk De Kooistee, omgeving Kreeft (zie Bijlage XI).
37
In deze buurten liggen er met name aandachtspunten op het gebied van wegen
en paden, groen en speelvoorzieningen, verkeersoverlast, overlast vervuiling en overlast
personen. Verder is hier sprake van vergrijzing, een relatief hoog aandeel bewoners met
een kwetsbare positie op de woningmarkt en blijkt er een relatief beperkte betrokkenheid
van de bewoners bij hun buurt.
Uit het meerjaren Wegenbeheerplan 2009 2013 (tabel 2) blijkt dat onder meer
in deze drie buurten diverse onderhoudsmaatregelen aan elementenverhardingen zijn
voorzien.
Het voornemen is om in bovenvermelde buurten, waar op grond van de
leefbaarheidsmonitor gerichte aandacht voor versterking van de leefbaarheid wenselijk
is, de buurtaanpak in te zetten in aanvulling op deze bestaande onderhoudsbudgetten
voor verhardingen. In onderstaand overzicht is vermeld welke onderhoudsmaatregelen
dit betreft en welke (bestaande) middelen hiermee gemoeid zijn.
Tabel 2: Onderhoudsmaatregelen Wegenbeheerplan 2009 2013
Dorp en Hoonaart
2009
2010
2011
2012
2013
Totaal
9.645
922
0
46.597
1.018
Omgeving Melkweg
2009
2010*
2011
2012
2013
Totaal
1.338
125.521
0
6.958
28.147
Vlinderbuurt
2009
2010
2011
2012
2013
0
1.294
0
28.500
33.983
Kreeft en omgeving
2009
2010
2011
2012
2013
Totaal
5.453
0
0
40.217
11.710
Totaal
In totaal betreft dit een beschikbaar budget van € 216.000, . De naar 2011
doorgeschoven onderhoudswerkzaamheden aan het asfalt van de Dierenriem (zie * in
onderstaand staatje) zijn hierbij niet inbegrepen. Op basis van inspecties zullen in het
najaar de planning en ramingen voor 2014 worden bepaald.
Conform bestaande planningen en ervaringen zijn tot dusver gemiddeld per jaar
een tweetal grote en enkele kleinere projecten onderwerp van de Buurtaanpak.
Op de kaart (p. 37) is per buurt aangegeven welke gedeeltes hiervan als nieuwe
actiegebieden voor de Buurtaanpak in aanmerking komen. Gelet op de relatief
omvangrijke oppervlaktes netto openbaar gebied van deze vier gebieden, is het
voornemen de Buurtaanpak met name te beperken tot deze gebieden en de hiervoor
benodigde middelen te verdelen over de jaren 2012 tot en met 2014.
In voorgaande jaren is voor de uitvoering van de buurtaanpak uitgegaan van een
normtarief van € 22 per m2. Dit zou gelet op de omvang van de genoemde buurtaanpak
gebieden een niet realistisch budget opleveren. Gelet echter op de ervaringen in de
afgelopen jaren blijkt het, afhankelijk van de lokale situatie, mogelijk om dit bedrag te
beperken. Er zal ook al naar gelang de financiële situatie, creatief met de beschikbare
38
middelen omgegaan moeten worden. Het benodigde budget voor een Buurtaanpak
varieert afhankelijk van de situatie grofweg tussen de € 150.000, voor de volledige
herinrichting van een straat dan wel diverse maatregelen in enkele straten, tot circa €
800.000, voor de integrale aanpak van een (deel van een) buurt, met aandacht voor de
sociale context, groen, parkeren, speelvoorzieningen, hondenpoep, zelfbeheer, verkeer,
veiligheid etc..
Meerjarenplanning Buurtaanpak 2012
2014
Naast de afronding van bestaande projecten Glaciswijk, Zalm / Bliek / Spiering en
parkeren omgeving Ommetje is het voornemen om als eerste om als eerste nieuwe
project in 2012 de werkzaamheden in de buurt Dorp en Hoonaart te starten. Vanaf
2013 zou gestart kunnen worden in De Kooistee met de omgeving Melkweg en de
Vlinderbuurt en in 2014 in de Kreeft en omgeving. Op jaarbasis is in de periode 2008
tot en met 2011 sprake geweest van een aanvullend budget van € 1 miljoen. In de
uitvoering worden daarbij overigens ook de beschikbare onderhoudsbudgetten voor
verhardingen ingezet.
Gelet op het succes van de Buurtaanpak in de afgelopen jaren is het wenselijk
deze aanpak in vier genoemde buurten uit te voeren. De budgettaire consequenties
daarvan zullen echter afgewogen moeten worden in eerste instantie in het kader van de
begroting 2012. Hiervoor zal een beleidsoptie ingediend worden, die ter afweging zal
worden meegenomen bij de behandeling van de begroting 2012. De resterende middelen
uit de huidige middelen Buurtaanpak kunnen daarop in mindering worden gebracht. Het
uiteindelijke saldo uit de jaren 2008 tot en met 2011 wordt dus toegevoegd aan de
middelen ten behoeve van de uitvoering van de meerjarenplanning 2012 – 2014. Tabel
3 geeft de globale meerjarenplanning schematisch weer.
Inbreng Maasdelta
Woningcorporatie Maasdelta is binnen het wijkbeheer een belangrijke
samenwerkingspartner maar is ook een belangrijke mede investerende partner in
leefbaarheid in Hellevoetsluis. Maasdelta draagt voor 1/3 deel bij aan het budget van de
Adviesgroep wijkbeheer en heeft in het kader van de Buurtaanpak in de afgelopen jaren
onder andere geparticipeerd en geïnvesteerd in de Schrijnwerker, de Brasem en
Gorsingen Hoeck. Ook zal dit nog gebeuren in de Glaciswijk en aan de Zalm / Bliek en de
Spiering.
39
Tabel 3: Planning werkzaamheden en financiën Buurtaanpak
planning
projecten
2012
2013
2014
Totaal
Bestaande projecten
Zalm, Bliek, Spiering
Bestaand
budget
Nieuwenhoorn
Bestaand
budget
Glaciswijk
Bestaand
budget
Parkeren Ommetje
Bestaand
budget
Nieuwe projecten
Dorp & Hoonaart
514.000
514.000
Omgeving Melkweg
257.000
257.000
514.000
Omgeving
Vlinderbuurt
257.000
257.000
514.000
514.000
514.000
Omgeving Kreeft
Buurtprojecten
Bewonersbegeleiding
procesbegeleiding
Beschikbaar regulier
onderhoudsbudget
Afweging
(meerjaren )
begroting
Bestaand
budget
40.000
(exclusief
middelen
Adviesgroep)
40.000
80.000
16.500
16.500
16.500
49.500
Bestaand
budget
105.000
110.000
215.000
58.000
100.000
58.000
216.000
p.m.
p.m.
p.m.
p.m.
40
Maasdelta bezit in Hellevoetsluis 4.800 woningen, vooral eengezinswoningen
gebouwd in de jaren tachtig. Volgens het nieuwe Ondernemingsplan moet de focus van
Maasdelta komen te liggen op integraal wijkbeheer waarbij de woning, woonomgeving
en sociaal beheer als totaalpakket worden gezien. Maasdelta zal hierbij samen met
lokale partners, zoals de gemeente, monitoren op de gewenste leefbaarheid, vitaliteit en
waardeontwikkeling in de wijk en sturen op maatschappelijk rendement. Voor
Hellevoetsluis betekent dit in de komende jaren met name aandacht voor de kwaliteit
van zogeheten Bloemkoolwijken als De Struyten en De Kooistee, door middel van
kleinschalige, buurtgerichte activiteiten en projecten gericht op sociaal beheer en
toezicht en verbetering van de woonomgeving. Conform het Maatschappelijk
Investeringsprogramma Wonen en Leefbaarheid stelt Maasdelta hiervoor jaarlijks een
leefbaarheidsbudget van € 200.000,
beschikbaar. Kwaliteitsverbetering van de
bestaande
woningvoorraad
wordt
gerealiseerd
door
middel
van
het
investeringsprogramma SOB.
Gezien de kwetsbaarheid in sociaal opzicht van De Struyten en De Kooistee wil
Maasdelta samen met de gemeente voor deze twee wijken een wijkregisseur aanstellen.
Deze heeft de taak om in samenwerking met andere partijen (welzijnswerk, politie,
zorgaanbieders) knelpunten op sociaal gebied in de wijk aan te pakken en biedt
continuïteit in de aandacht voor de sociale aspecten van leefbaarheid.
Maasdelta heeft alle voornemens voor maatregelen beschreven in wijkenatlassen
en deze worden opgenomen in de meerjarenbegroting. Besluitvorming over de
daadwerkelijke maatregelen vindt jaarlijks plaats bij het vaststellen van de begroting.
Met Maasdelta zal in de loop van dit jaar, vooruitlopend op de formele
besluitvorming inzake de continuering van de Buurtaanpak, op basis van bovenstaande
planning de gezamenlijke inzet voor de periode 2012 tot en met 2014 worden
afgestemd. De hiervoor bepaalde selectie van buurten sluit aan op de wijkenatlassen en
het SOB van Maasdelta.
Opgemerkt wordt dat de wijkenatlassen periodiek zullen worden bijgesteld en dat
het Lemon onderzoek, dat in 2012 wordt herhaald, eveneens tot aanpassingen in
prioriteiten kan leiden.
Buurtbemiddeling en Buurtpreventie
In 2010 heeft besluitvorming plaatsgevonden over de continuering van beide
buurtprojecten in 2011 en 2012 en de uitbreiding naar de westzijde van Hellevoetsluis
voor wat betreft het project Buurtbemiddeling. Buurtbemiddeling Hellevoetsluis beschikt
inmiddels over 19 getrainde bemiddelaars. Medio mei 2011 blijkt het aantal verzoeken
voor bemiddeling gestegen tot 34 hetgeen een verdubbeling betekent ten opzichte van
vorig jaar gerekend over dezelfde periode. In 2012 zullen beide projecten opnieuw
worden geëvalueerd.
41
Communicatie en media
Gemeentewebsite
De gemeente is, o.a. op basis van het Nationale Uitvoeringsplan Dienstverlening
en e overheid, bezig om een vernieuwde gemeentewebsite op te realiseren. Dit biedt
uiteraard ook kansen voor het Wijkbeheer. In samenwerking met Team Communicatie is
Team Wijkbeheer op zoek naar een heldere een aansprekende manier om informatie
over Wijkbeheer naar buiten te brengen. Gebleken is dat het mogelijk is om ook door de
andere Wijkbeheerpartners aangeleverde informatie op de website kan/mag worden
gepubliceerd. Dit maakt het mogelijk om er, indien gewenst, een gezamenlijke
Wijkbeheerwebsite van te maken. De nieuwe website is zodanig ingericht, dat informatie
rechtstreeks vanuit het Team Wijkbeheer van de gemeente kan worden aangepast. Dit
biedt kansen om nieuwe informatie snel te kunnen plaatsen. Wel behoeft het blijvende
aandacht om de website bij te houden en te verbeteren.
Digitaal netwerk Wijkbeheerpartners
De wens is ontstaan te onderzoeken of een digitaal netwerk opgezet kan worden
ter ondersteuning en professionalisering van de huidige werkzaamheden. Dit
onderzoeken en opzetten van het netwerk zal extra inzet vragen van de
Wijkbeheerpartners. Zie verder paragraaf 4.2.2.
Het zou een mogelijkheid zijn om een website aan het digitale netwerk te
koppelen door met een publiek en een beveiligd deel te werken. De vraag is of dit dan
ook gekoppeld zou kunnen worden aan de gemeentewebsite. Indien er een werkgroep
voor de verdere uitwerking van het digitale netwerk wordt samengesteld, zullen deze
opties in de overwegingen meegenomen worden.
Kijk op de Wijk
Het maandelijks uitgeven van een editie van Kijk op de Wijk zal worden
voortgezet in de huidige vorm. Wel behoeft de inzet van een aantal Wijkbeheerpartners
enige aandacht.
Greenteams
Het greenteamproject zal door Maasdelta worden gecontinueerd. Indien nodig
en/of wenselijk kan worden bezien of in de toekomst ook in wijken waar Maasdelta geen
of weinig woningbezit heeft greenteams kunnen worden opgericht, bijvoorbeeld vanuit
de adviesgroep.
Hondenbeleid
Zoals in hoofdstuk twee al aan de orde kwam, heeft het college middels een
advies (d.d. 14 1 2011) de uitvoeringskaders van het hondenuitlaatbeleid vastgesteld.
Dit uitvoeringskader zal dan ook worden aangehouden als leidraad bij de uitvoering van
het hondenbeleid. Voor het Wijkbeheer is daarin met name het uitgangspunt dat nieuwe
uitlaatroutes binnen de kaders van de Buurtaanpak zullen worden vastgesteld relevant.
42
Leefbaarheidsinitiatief
Ook in de toekomst worden bewoners op laagdrempelige wijze via de Adviesgroep
in de gelegenheid gesteld om voorstellen voor kleinere leefbaarheidprojecten in te
dienen en uit te voeren. Het hiervoor bestemde werkbudget, dat zowel door de
gemeente als maasdelta wordt ingebracht, blijft ongewijzigd op € 73.000, . Zoals
eerder in dit hoofdstuk is aangegeven vormt de behandeling van deze projectaanvragen
voortaan een apart onderdeel van de vergadering.
Leefbaarheidsmonitor
Het voornemen is om de Leefbaarheidsmonitor vanaf nu om de 2 jaar in te
zetten. De volgende onderzoeken zullen in ieder geval in 2012 en 2014 plaatsvinden.
Vanaf 2012 zal de Leefbaarheidsmonitor ook inzicht gaan bieden in veranderingen in
waardering van de leefbaarheidsaspecten door de Hellevoetse bewoners. De hiermee
gemoeide kosten worden geraamd op €20.000 per onderzoek. De kosten voor het
uitvoeren van de lemon enquête maken onderdeel uit van het budget buurtaanpak, af te
wegen bij de begroting 2012.
Meldpunt Openbare Ruimte
Het Meldpunt Openbare Ruimte zal in de toekomst, zoals bekend, worden
voortgezet als onderdeel van het KCC. In het kader van deze ‘overstap’ wordt
overwogen met een nieuw registratieprogramma te werken. Dit biedt kansen om bij de
keuze voor / het ontwerp van dit programma op voorhand na te denken over hoe de
opgeslagen informatie kan worden gebruikt om inzicht te krijgen in aandachtspunten op
het gebied van (fysieke) leefbaarheid in wijken, buurten of straten.
Speelvoorzieningen
Voor de speelvoorzieningen geldt dat werkzaamheden in de huidige vorm
gecontinueerd worden. Daarbij zal de komende tijd wel een striktere uitvoering binnen
de beleidskaders gelden. De inzet zal de komende tijd met name gericht zijn op (behoud
van) veiligheid van speelvoorzieningen. Nieuwe initiatieven zullen aan bod komen in het
kader van de projecten buurtaanpak.
Zelfbeheer
Gezien de conclusie dat de ervaringen met zelfbeheer enerzijds positief zijn, maar
het aantal en de omvang van de lopende projecten anderzijds nog beperkt, zullen we er
in de komende jaren naar streven het aantal projecten uit te breiden. Daarbij willen we
met name aanhaken bij de kansen die zich voordoen in Buurtaanpak gebieden. Daarbij
zullen ook de mogelijkheden voor diversiteit in beheervormen worden onderzocht.
43
4.2.2
Nieuwe instrumenten en werkvelden
Naast het optimaliseren en in stand houden bestaande instrumenten willen we
het Wijkbeheer de komende vier jaar verder uitbreiden, doorontwikkelen, knelpunten
oplossen en kansen creëren middels een aantal nieuwe instrumenten. Sommige van
deze instrumenten staan nog in de kinderschoenen, voor andere zou zelfs dat al teveel
gezegd zijn. Hieronder worden de eerste ideeën en kaders voor de totstandkoming van
de instrumenten uiteen gezet. Het is aan de Wijkbeheerpartners om deze plannen te
realiseren en verdere invulling te geven.
Bewonersschouw
Team Wijkbeheer en afdeling Stedelijk Beheer waren voornemens in de toekomst
een jaarlijkse bewonersschouw te organiseren in Buurtaanpakgebieden. Dit is een
periodieke ronde (te voet) door een buurt waarbij buurtbewoners, begeleid door
professionals, kunnen aangeven hoe zij verschillende aspecten in hun buurt ervaren. De
fysieke inrichting van de wijk wordt beoordeeld op basis van de vastgestelde
kwaliteitsbeelden voor onderhoud. Ook sociale aspecten zouden daarbij aan de orde
kunnen worden gesteld. Helaas hebben we moeten concluderen dat het niet haalbaar is
om de bewonersschouw in deze vorm uit te voeren in alle Buurtaanpakgebieden. Er zal
derhalve gezocht worden naar een alternatieve manier om opvolging te geven aan de
Buurtaanpak. Bij het maken van een plan van aanpak hiertoe zullen zowel in als
externe partners betrokken worden.
Digitaal netwerk
Het doel van het digitale netwerk heeft vooral betrekking op het creëren van een
professioneel netwerk met korte lijnen in de dagelijkse praktijk, zoals besproken in
paragraaf 1.2. In deze paragraaf bleek dat men binnen een complex werkveld als
Wijkbeheer rekening moet houden met, en inspelen op alle ontwikkelingen die van
invloed zijn op (een deel van) de wijk, ook als dit plaatsvindt op een ander niveau of
wordt geïnitieerd door een partnerorganisatie. Elkaar informeren is hier een
noodzakelijke voorwaarde. Dit gebeurt onder meer in de Stuurgroep, het Beheeroverleg
en de werkgroepen. In de huidige praktijk blijkt echter dat de verschillende partijen
elkaar onvoldoende weten te vinden met betrekking tot signalering, planvorming en
uitvoering. Dit geldt met name op het niveau van eerstelijnswerkers, terwijl dit juist het
niveau is waarop het Wijkbeheer in de dagelijkse praktijk vorm krijgt. Om de
communicatie, informatie uitwisseling, afstemming en samenwerking in de dagelijkse
uitvoeringspraktijk te bevorderen willen de aan het Wijkbeheer deelnemende
organisaties zich bundelen in één digitaal ‘social network’. Dit netwerk kan o.a. de
volgende zaken omvatten:
1) Profielen (kennen en gekend worden)
• Niveau 1: Wijkbeheer
• Niveau 2: partnerorganisaties
• Niveau 3: medewerkers
2) Groepen
• Stuurgroep, Beheergroep en project/werkgroepen
44
• Zelf groepen samenstellen (zoekfunctie wie moet wat weten o.i.d.)
3) Informatie uitwisseling
• Zaak maken en mensen uitnodigen
• Niveaus van betrokkenheid (actief/informatief)
4)
5)
6)
7)
Monitoren van uitvoering
Agenda’s / planner
Wiki (instrumenten, ‘beleidsvelden’, projecten etc.)
Beveiligde omgeving
Indien de wenselijkheid van het digitale netwerk door de Stuurgroep wordt
onderkend zal het Beheeroverleg een werkgroep samenstellen die zich bezig houdt met
de verdere uitwerking van het digitale netwerk. Belangrijk is dat daarbij ook wordt
gedacht aan juridische voorwaarden voor informatie uitwisseling, in het kader van
privacywetgeving.
Bij de eventuele invoering van het netwerk is het de taak van de Stuurgroepleden en
de deelnemers aan het Beheeroverleg om het gebruik van het netwerk binnen de
organisaties te stimuleren.
Integraal jaarplan
Zoals inmiddels al een aantal keer is genoemd willen de partners van het
Wijkbeheer Hellevoetsluis in de toekomst gaan werken met een integraal jaarplan. In dit
integrale jaarplan wordt voor elke wijk bekeken wat de wijk het komende jaar ‘nodig
heeft’ op het gebied van leefbaarheid. Als dat inzichtelijk is gemaakt kunnen vervolgens
prioriteiten worden gesteld. Op basis van die prioriteiten kunnen de partners afspraken
maken over wat ze het komende jaar aan willen pakken en hoe ze dat willen doen. Naast
deze plannen die de partners gezamenlijk maken, zullen ook bestaande plannen van alle
partners in het integrale jaarplan worden opgenomen. Zo ontstaat een complete
jaarplanning, welke vervolgens op een overzichtelijke en aansprekende manier naar de
burgers kan worden gecommuniceerd. De basis van het plan zal worden gevormd door:
Lemon en het SOB van Maasdelta,
(jaar)plannen van alle betrokken organisaties,
signalen uit de dagelijkse praktijk.
Voor het eind van 2011 zal de Stuurgroep het door het Beheeroverleg
voorbereide integraal jaarplan 2012 vaststellen. Bewoners hebben op dit jaarplan slechts
indirect, namelijk via Lemon en de signalen die in de dagelijkse praktijk bij de instanties
binnen komen, invloed op de inhoud van het jaarplan. Het streven is echter om met
elkaar op zoek te gaan naar een manier om bewoners op een meer directe en structurele
manier inspraak te geven bij het vaststellen van de jaarplannen, bijvoorbeeld middels
(half)jaarlijkse wijktafels. In 2011 zal het Beheeroverleg zich bezig houden met de
planvorming hieromtrent. In 2012 kan dan gestart worden met de uitvoering van een
pilot voor het jaarplan van 2013, waarna toegewerkt kan worden naar een uitbreiding
over de hele gemeente.
45
JOP beleid
Voor het plaatsen van jongerenontmoetingsplekken (JOP) zijn enkele kaders
opgenomen in het Speelplan en de Speelnorm. In de praktijk blijkt echter dat bij het
plaatsen van JOP meer komt kijken dan deze ‘objectieve’, fysieke voorwaarden. Er zijn
veel partijen die met de (sociale) consequenties van de JOP’s te maken hebben.
Jongeren, jongerenwerk, buurtbewoners, opbouwwerk, de gemeente en de politie, het
zijn voorbeelden van partijen die belang kunnen hebben bij de precieze invulling van een
te plaatsen JOP. Zij kunnen dan ook elk van uit hun eigen visie bijdragen aan die
invulling. Bovendien kunnen problemen achteraf voorkomen worden als alle
belanghebbenden tijdig bij het proces betrokken worden. Wijkbeheer streeft ernaar om
in 2011, in samenwerking met de beleidsmedewerker jeugd,
een standaard
werkwijze/stappenplan gericht op participatie en inspraak in een vroeg stadium te
ontwikkelen.
Uitleenservice
Wijkbeheer heeft in de loop der jaren een flink aantal leefbaarheidsinitiatieven
financieel gesteund en begeleid. Daarvoor is met regelmaat materiaal aangeschaft, zoals
partytenten, vuilprikkers, bezems, etc. Het is natuurlijk zonde om dergelijk materiaal
ergens in een schuur van een vereniging te laten belanden en vervolgens voor een
andere activiteit weer nieuw materiaal aan te schaffen. Daarom wordt op dit moment
een overzicht gemaakt van het al beschikbare materiaal dat in de loop der jaren is
verzameld. Onder begeleiding van Stichting Push zal vervolgens een uitleenservice
worden gestart zodat het materiaal zo efficiënt mogelijk gebruikt wordt.
4.3
Financiën
De budgettaire mogelijkheden voor continuering van de buurtaanpak zullen
afgewogen moeten worden in de voorbereiding van de begroting 2012. In dat kader
moeten de mogelijkheden bezien worden voor de realisering van nieuwe projecten ten
behoeve van de revitalisering van –in meerjarenperspectief een viertal grotere
gebieden, de hiervoor benodigde procesbegeleiding en (eventueel) de continuering van
de projecten Buurtbemiddeling en Buurtpreventie na 2012. Zoals vermeld is dit een
aanvulling op de (relatief beperkte) reguliere budgetten voor Wegenbeheer. Daarbij zal
ook
rekening gehouden worden met het om het jaar uitvoeren van de
Leefbaarheidmonitor in 2012 en 2014; ook deze kosten worden gedeeld met Maasdelta.
Voor de gemeente komt dit neer op een bedrag van circa € 20.000 per onderzoek.
Daarnaast bestaat het reguliere jaarbudget wijkbeheer vooral uit een bedrag van
€ 45.000 dat beschikbaar is voor bewonersinitiatieven. Woningcorporatie Maasdelta
draagt hieraan jaarlijks € 28.000 bij. Een deel van deze gecombineerde middelen wordt
eveneens gebruikt om de kosten van de projecten Buurtbemiddeling en Buurtpreventie
te dekken.
Tot slot wordt na de zomer onderzocht of een digitaal netwerk opgezet kan
worden en welke kosten hiermee verbonden zijn.
46
4.4
Resumé
Resumerend, zijn heldere afspraken gemaakt over interne samenwerking in de
komende jaren. In de externe samenwerkingsstructuur zal een belangrijke aanpassing
plaatsvinden om de samenwerking te professionaliseren en integrale planvorming te
bevorderen, namelijk de toevoeging van het Beheeroverleg. In de externe
samenwerkingsstructuur zal een
samenwerking te professionaliseren
toevoeging van het Beheeroverleg.
bestaande instrumenten vooral op
belangrijke aanpassing
plaatsvinden om de
en integrale planvorming te bevorderen, namelijk de
Inhoudelijk licht de nadruk bij het continueren van
de Buurtaanpak. Hierin zitten ook voornamelijk de
financiële consequenties die dit visiedocument met zich meebrengt. Daarnaast zal
gewerkt worden aan de ontwikkeling van een aantal nieuwe instrumenten. Ten eerste is
dat het integrale jaarplan, dat jaarlijks door de Wijkbeheerpartners (Maasdelta
Hellevoetsluis, Politie Rotterdam Rijnmond, Stichting Push en SWS Welzijn) zal worden
opgesteld, ter verbetering van de integrale planvorming. Daarbij zal ook aandacht
worden besteedt aan het betrekken van bewoners, waarmee het , zoals eerder
geconstateerd, achterblijvende tweede niveau van burgerparticipatie wordt versterkt.
Daarnaast zal worden onderzocht of het mogelijk is een digitaal netwerk op te richten
waarin all Wijkbeheerpartners participeren. Dat netwerk is erop gericht de
samenwerking, afstemming en informatie uitwisseling tussen de partners in de
alledaagse uitvoeringspraktijk te bevorderen. In Bijlage VI is bovendien een
schematisch overzicht opgenomen van alle, doorlopende en nieuw te ontwikkelen,
werkzaamheden en de tijdsplanningen voor de komende drie jaar op hoofdlijnen. De
budgettaire consequenties maken onderdeel uit van de voorbereiding begroting 2012.
47
48
Bijlage I: Schematische uitwerking interviews
49
50
51
52
53
Bijlage II: Wijken en buurten van Hellevoetsluis
54
55
Bijlage III: Impressie evaluatie diverse Buurtaanpakken
56
Evaluatie Buurtaanpak Stryten: Kwaliteitsteam
Wat vond u van de rol van het Kwaliteitsteam binnen de Buurtaanpak?
•
Geweldig om mee te mogen denken en werken
Wat vond u van de rol van de gemeente binnen de Buurtaanpak?
•
Soms iets te krenterig als het om geld ging
•
Heel prettig, ze luisterden goed naar watvoor wensen wij hadden
•
De gemeente heeft als budgethouder natuurlijk de regierol. Dat is ook goed, juist omdat
door gemeente met minder emoties besluiten kunnen worden genomen. Bovendien moet
ergens het overall beeld zijn en dat kan volgens mij het beste als je ook het geld in beeld
hebt.
•
Prettig de steun en aanwijzingen die zij ons gaven
Hoe heeft u het contact met de gemeente tijdens de Buurtaanpak ervaren?
•
Verschillend. In 't begin nogal stroef met een aantal mensen. Pas later in 't proces leek het
te gaan wennen en werd de houding wat opener
Hoe heeft u tijdens de Buurtaanpak de contacten tussen bewoners onderling ervaren? Is er iets
veranderd in de contacten die u met buurtbewoners heeft?
•
Het contact met de leden van het kwaliteitsteam is nog steeds uitstekend. Jammer dat het
altijd de zelfde mensen zijn die iets moeten organiseren.
•
Ja, de mensen groeten veel gouwer en maken een praatje met je
•
Het contact met "de overkant" was er vroeger eigenlijk niet. Nu is dat er zeker wel.
•
Gezellig, praat meer met elkaar
Wat vond u van de duur en het tempo van de Buurtaanpak?
•
2 jaar is lang, maar als je bedenkt dat in die 2 jaar van niks is gekomen tot oplevering, dus
incl. kiezen ontwerper, maken ontwerp, kiezen aannemer, uitvoering, valt het best mee.
Voor de meesten misschien een te lange periode om interessant te blijven.
Wat vindt u van het eindresultaat van de Buurtaanpak?
•
Ziet er goed uit
•
Goed
•
Over de hele linie ben ik tevreden. Hier en daar wat minpuntjes in de afwerking.
Evaluatie Buurtaanpak Stryten: alle wijkbewoners
Wat vond u van de informatievoorziening vanuit de gemeente over de Buurtaanpak (denk
bijvoorbeeld aan frequentie en kwaliteit)?
Nieuwsbrief:
•
Vond de frequentie precies goed. De brief was ook duidelijk en overzichtelijk
•
Erg duidelijk omschreven, en tijdig aangekondigd wat de plannen waren
Informatiebijeenkomsten:
•
Vond het fijn dat het zo uitgebreid en duidelijk was
Wat vindt u van het resultaat van de Buurtaanpak?
Fysiek:
•
Het geheel is opgeknapt en veel fleuriger
•
Prima. De buurt is erg mooi.
Sociaal
•
Gezellig om eens meer van je buurtgenoten te zien
•
Zeer, je medebewoners beter kennen in de buurt. Erg gezellig.
Hoe heeft u tijdens de Buurtaanpak de contacten tussen bewoners onderling ervaren? Is er iets
veranderd in de contacten die u met buurtbewoners heeft?
•
Goed contact, fijn dat er een buurtcommissie is
•
Er is niets veranderd, ik praat toch wel met iedereen, ook voor de buurtaanpak al
57
Buurtaanpak Gorsingen Hoeck
Voor
Na
58
Tussenevaluatie proces Buurtaanpak Kulck Noord: Kwaliteitsteam
Positieve punten?
•
•
•
•
•
•
•
Wat kan in de toekomst
beter?
Heeft u meer
contacten in de
buurt gekregen?
Het informeren door de
gemeente
De samenwerking in de
buurt (sociale aspect)
• De begeleiding vanuit de
gemeente tijdens de
“thuissessies”
Ja
Overleg voeren
Gezamenlijk plannen
maken
Ideeën opdoen
• Meer leden werven voor
het Kwaliteitsteam
• Checken of de buurt
geïnformeerd wordt door
het Kwaliteitsteam
• Te lange discussies op
detailniveau afbreken
Nee
Het open karakter van
de gesprekken
Inspraakmogelijkheden
•
Wensen van bewoners
komen in een vroeg
stadium op tafel
Mogelijkheden (wensen)
kunnen beter ingepast
worden in het gehele
plan
•
Instemming bewoners
•
De regelmatige
bijeenkomsten
De regelmatige
informatie via de post
•
•
•
•
Communicatie
Mogelijkheid mee te
denken
•
Dat de mensen samen
een plan hebben
bedacht, er samen over
hebben kunnen praten
•
•
Bewoners betrekken
Je hebt als bewoners
echte inspraak
•
Dat we genoeg inbreng
hebben gehad.
• Als uitgangssituatie toch
een iets minder
vrijblijvend plan vanuit
de gemeente. In ieder
geval de wettelijke
kaders dienen
duidelijk(er) te zijn.
• Communicatie: voor
terugkoppeling
duidelijker afspraken
maken en op papier
zetten
• Geen tip
• Hondenpoep. De
verplichting van het
dragen van
hondenpoepzakjes zou
een must moeten zijn.
Met als gevolg een
schoon gebied en geen
irritatie. Dit heeft zolang
het niet verplicht is geen
kans.
• Inzicht geven in
beschikbare financiële
middelen, zodat het
Kwaliteitsteam ook
keuzes kan maken over
wat wel en wat niet kan.
Nu zijn een aantal
voorgestelde gewenste
zaken niet doorgegaan
• Misschien bij de
bijeenkomsten een
agenda met punten
klaar hebben, zodat er
niet elke keer weer
teruggekomen wordt op
een vorige discussie
• Kwaliteitsteam =
Kwaliteitsteam, dus
geen nieuwe mensen
toelaten
Ja. Contact gekregen
met omwonenden wat
anders waarschijnlijk
niet het geval was
geweest
Ja, erg positief
Vertrouwen dat de
buurt opgeknapt
wordt naar de
wensen v/d buurt?
Nee, door het
ontbreken van de
begeleiding tijdens de
“thuissessies” is de
inbreng marginaal.
Ja
Ja
Ja, goede
terugkoppeling per
ingebrachte wens. Wat
is wel, wat is niet
mogelijk en met goede
argumenten.
Nee
Ja
Niet echt. Mede als
gevolg van druk leven.
Contacten die ik heb
zijn voldoende
Ja, door de aanpak en
inzet
Nee, mentaliteit van
de bewoners. Zoals
het blijven plaatsen
van containers op de
stoep.
Een schoon gebied:
begin bij jezelf.
Nee
Nee, beperkt budget
Nee, ken wel meer
mensen van gezicht
Ja
Ja!!
Ja
Nauwelijks/niet
Ja, we hebben meer
dan genoeg inbreng
kunnen leveren.
59
Buurtaanpak Kulck Noord
Voor
Na
60
Buurtaanpak Schrijnwerker
Voor
Na
Buurtaanpak Brasem
Voor
Na
Buurtaanpak Buurthuis de Kooistee
Voor
Na
61
62
Bijlage IV: Analysekaart Acres
63
Toelichting
Totaal
•
•
•
•
•
waren er in Accres in 2010:
11.165 meldingen
3.474 daarvan hadden bij de locatie omschrijving geen nummer
102 hadden geen straat
227 konden niet gematched worden (bijvoorbeeld oneven nummers aan de
Ebstroom deze straat kent alleen een even nummering)
7.362 hebben dus uiteindelijk een plek op de kaart gekregen en daarmee een
relatie naar een buurt.
Aansluitend zijn de waarden van de volgende buurten eruit gelaten:
• Boomgaard (te weinig meldingen)
• Duinhoeck, Heliushaven (veel particulier terrein in combinatie met veel recreatie
woningen)
• Kickers Bloem (geen huishoudelijk afval)
De meldingen zijn afgezet tegen het aantal adressen (uitgezonderd de garageboxen) en
met de standaarddeviatie is vervolgens bepaald welke buurten daaronder en boven scoren.
64
65
Bijlage V: Organogram Wijkbeheer
66
Stuurgroep
Bestuur / directie
Beheeroverleg
Adviesgroep Bewonersinitiatieven
(midden)management
Deelnemers beheeroverleg+bewoners
Werkgroepen
Eerstelijnswerkers+bewoners
Bewoners
Gemeente
Maasdelta
Politie
Push
SWS
Digitaal netwerk
67
68
Bijlage VI: Schematisch overzicht driejarenplan
69
70
71
72
73
74
Bijlage VII: Analysekaart Lemon
75
Toelichting
Deze kaart brengt de scores die volgen uit het Lemon onderzoek van 2010 per
buurt in beeld. Het Lemon onderzoek is gehouden op basis van de oude wijk en
buurtindeling, maar is op deze kaart vertaald naar de nieuwe wijk en buurtindeling.
De kleine scorecirkels geven de scores voor de buurt voor de 18 verschillende
aspecten uit de Lemon enquête weer. Daarbij betekent groen dat de buurt op dat aspect
een significant hoger rapportcijfer krijgt dan het gemeentelijk gemiddelde rapportcijfer
voor dat aspect. Geel betekent dat de score voor de buurt niet significant afwijkt van het
gemiddelde. Rood betekent dat de score significant lager is dan het gemeentelijk
gemiddelde rapportcijfer voor dat aspect.
De grote cirkel in het midden geeft de totaalscore voor de buurt weer. Daarbij zijn
alle scores voor de deelaspecten bij elkaar opgeteld, waarbij een groene score als +1 telt,
een rode score voor 1 en een gele score als 0. Is de totaalscore 0, dan is de grote cirkel
geel gekleurd. Is de totaalscore 1 of hoger, dan is de grote cirkel groen gekleurd. Is de
totaalscore 1 of lager, dan rood.
Voor 3 buurten zijn er te weinig onderzoeksresultaten om betrouwbare uitspraken
te doen. Deze zijn wel opgenomen in de kaart met een sterretje in de grote cirkel, zodat
het wel een indicatie geeft van de score in die buurten.
Deze kaart geeft weer welke buurten hoger en lager scoren dan het gemeentelijk
gemiddelde en zegt dus niks over hoe de scores zich verhouden tot het landelijk
gemiddelde. Er kan overigens wel bepaald worden of scores in een buurt per aspect hoger
of lager zijn dan het landelijk gemiddelde, maar niet of dat een significante afwijking is
(omdat we niet over die gegevens beschikken).
76
77
78
Bijlage VIII: Buurtaanpakgebied Dorp en Hoonaart
79
80
81
82
Bijlage IX: Buurtaanpakgebied omgeving Melkweg
83
84
85
86
Bijlage X: Buurtaanpakgebied omgeving Vlinderbuurt
87
88
89
90
Bijlage XI: Buurtaanpakgebied omgeving Kreeft
91
92
93