klik hier om te downloaden

Music Palace The power of music seen by visual artists Tentoonstelling in de Villa Empain, Brussel 25 september 2014 – 8 februari 2015 Music Palace weerklinkt binnen de muren van de Villa Empain als een oproep tot vrijheid die alle beloften van de muziek inlost! De tentoonstelling omvat een selectie hedendaagse kunstwerken die de relatie tussen muziek en cultuur belichten. Door hun gedurfdheid, humor en bezieling toveren de kunstwerken de Villa Empain om tot een heus “Music Palace”. De muziek heeft het vermogen ons in vervoering te brengen, ons helemaal in bezit te nemen, ons te ontremmen, te spelen met ons lichaam, onze geest en hun ritmiek. Muziek bezit ook die vreemde gave om mensen samen te brengen in een geest van verbondenheid en om massa’s te begeesteren. De bewindvoerders uit uiteenlopende culturen en tijdperken hebben dat altijd goed begrepen. De geschiedenis, de fenomenologie en de sociologie van de moderne en hedendaagse muziek lopen parallel met de evolutie van de technologieën en hun verspreiding. De radio en de televisie, en al zeker de muziekzenders, hebben een sleutelrol gespeeld in de commercialisering van de muziek en haar normen. Door de in het digitale tijdperk razendsnel verlopende evolutie van de productie, distributie en consumptie van muziek kunnen we nu ook kennis maken met componisten, zangers en muzikanten die via de klassieke distributiekanalen niet aan bod komen. Muziek kan ook geheel onverwachts schokgolven teweegbrengen in de collectieve verbeelding. Het fenomeen Mahraganat, ook wel Electro Chaâbi genoemd, is daar een recent voorbeeld van. De Mahraganat-‐muziek wordt vanuit de arme buitenwijken van Caïro verspreid via mobiele telefoon. De jongeren ontlenen aan deze aanstekelijke mix van electrorap, Arabische sounds en rauwe straatcultuur een nieuwe identiteit en ze putten er ook energie uit om taboes te doorbreken. “Muziek is het grootste mysterie van de menswetenschappen. Muziek bevat de sleutel tot hun vooruitgang”, schreef Claude Lévi-‐Strauss in zijn boek Le Cru et le Cuit in 1964. Je zou dat zelfs kunnen zeggen van de artistieke productie in haar geheel. Het is altijd weer boeiend om verbanden te zoeken tussen de uiteenlopende artistieke expressievormen en te zien hoe ze elkaar wederzijds beïnvloeden.
Kunstenaars van wie werk is tentoongesteld Adel Abidin (Irak), Fikret Atay (Turkije), Chant Avedissian (Egypte), Taysir Batniji (Palestina), Pauline Beugnies (België), Zoulikha Bouabdellah (Algerije), Youssef Chahine (Egypte), Natalie Czech (Duitsland), Folkert de Jong (Nederland), Ende Wieder (Frankrijk), Ninar Esber (Libanon), Nicolas Fenouillat (Frankrijk), Babak Golkar (Iran / Canada), Dan Graham (Verenigde Staten), Khosrow Hassanzadeh (Iran), Gregor Hildebrandt (Duitsland), Rashid Johnson (Verenigde Staten), Joachim Koester (Denemarken), Jim Lambie (Verenigd Koninkrijk), Claude Lévêque (Frankrijk), Robert Longo (Verenigde Staten), Arnaud Maguet (Frankrijk), Maha Malluh (Saoedi-‐Arabië), Christian Marclay (Verenigde Staten), Ahmed Mater (Saoedi-‐Arabië), Youssef Nabil (Egypte / Verenigde Staten), Joe Namy (Libanon), Ivan Navarro (Chili), Shirin Neshat (Iran / Verenigde Staten), Melik Ohanian (Armenië / Frankrijk), Nam June Paik (Zuid-‐
Korea / Verenigde Staten), Charlemagne Palestine (Verenigde Staten / België), Cyprien Parvex de Collombey (Frankrijk), Hannu Prinz (Duitsland), Anahita Razmi (Duitsland), Pipilotti Rist (Zwitserland), Allen Ruppersberg (Verenigde Staten), Samir Sayegh (Libanon), Slavs & Tatars (Iran / Polen), Newsha Tavakolian (Iran), Issa Touma (Syrië), Joris van de Moortel (België), Massimo Vitali (Italië), Haegue Yang (Zuid-‐Korea). Bruikleengevers Agial Art Gallery (Beiroet) Brand New Gallery (Milaan) Collection Agnès B (Parijs) Carbon 12 (Doebai) Galerie Chantal Crousel (Parijs) D+T Project (Brussel) François de Coninck (Antwerpen) Dependance (Brussel) Edge of Arabia (Londen) Electronic Arts Intermix (New York) Selma Feriani Gallery (Londen / Tunis) FotoMuseum Provincie Antwerpen (Antwerpen) Hauser & Wirth (New York / Londen / Zürich) Galerie Ernst Hilger (Wenen) Gemeentemuseum (Den Haag) Institut du Monde Arabe (Parijs) Keitelman Gallery (Brussel) Kraupa-‐Tuskany Zeidler (Berlijn) Wim Lukatsch (Berlijn) MAC/VAL Musée d’Art contemporain du Val-‐de-‐Marne (Vitry-‐sur-‐Seine) MFC – Michèle Didier (Parijs) Musée départemental d’art contemporain (Rochechouart) Galerie Jan Mot (Brussel) Galerie Nathalie Obadia (Brussel / Parijs) Andre Simoens Gallery (Knokke-‐Heist) Galerie Sultana (Parijs) Galerie Micheline Szwajcer (Brussel) Galerie Daniel Templon (Brussel / Parijs) Gallery Isabelle van den Eynde (Doebai) Vanmoerkerke Collection (Oostende) Video Art / Büro für Videokunstangelegenheiten (Zofingen) Er verschijnt ook een rijkelijk geïllustreerde catalogus, met bijdragen van Joseph Ghosn, Pacôme Thiellement en Hind Meddeb. Ter gelegenheid van deze tentoonstelling worden ook verschillende activiteiten op touw gezet. Tentoonstelling Kuratorin : Diana Wiegersma Coördinatie : Diane Hennebert en Christophe Dosogne Boghossian Stichting – Villa Empain Centrum voor kunst en dialoog tussen oosterse en westerse culturen Franklin Rooseveltlaan 67 B-‐1050 Brussel [email protected] www.fondationboghossian.com Tel.: +32 (0)2 627 52 30 Music Palace in de Villa Empain
“Toen mij gevraagd werd deze tentoonstelling te concipiëren voor de Villa Empain, zat
mijn hoofd nog vol beelden en berichten over de opstanden die men gezamenlijk de
‘Arabische lente’ is gaan noemen en alles wat daaruit is voortgekomen. Bij mijn
contacten met sommige kunstenaars voelde ik dat die omwenteling heel diep ging,
dieper dan wat zichtbaar was, dan de beelden die we ervan te zien kregen. Mijn
aandacht spitste zich toe op wat misschien maar een detail lijkt, maar wat in
verschillende van die landen niettemin een belangrijke rol heeft gespeeld: de muziek. De
beelden van zangers als Ramy Essam op het Tahrirplein in Caïro, de miniclips verspreid
via YouTube door Tunesische, Marokkaanse en Libische rappers, de samenscholingen
rond muzikanten in het Gezipark in Istanboel, de provocerende stunts van Pussy Riot in
Moskou, die piano op een barricade op het Maidanplein in Kiev… Het zijn stuk voor stuk
beelden die getuigen van de formidabele kracht van muziek.
Muziek is geen randverschijnsel. Ze heeft een niet te onderschatten impact op het
menselijke gedrag en op de culturele, sociale en politieke evolutie. Soms ligt muziek zelfs
aan de basis van die veranderingen. Muziek bezit het vermogen om het woord, de
geesten te bevrijden, te verenigen, om tot het geweten te spreken, maar ook om de
geesten te manipuleren, om massa’s op te zwepen, ten goede of ten kwade.
Soms wordt muziek verboden of gecensureerd, omdat men bang is van haar invloed. Zo
is het in Iran verboden een muziekinstrument af te beelden en een concert of
groepsmuziek uit te zenden op de nationale radio- en televisiezenders. Vrouwen mogen
er niet in hun eentje zingen voor een mannelijk publiek. De fotoreeks Listen van Newsha
Tavakolian laat sommige van die zangeressen zien die het aandurven in opstand te
komen, door in stilte te zingen… Anahita Razmi rebelleerde op haar manier, door een
meer dan zes uur durende performance te filmen van een groep Iraanse jongeren, zowel
jongens als meisjes, die bleven dansen op de steeds weer herhaalde hit Domino Dancing
van de Pet Shop Boys, tot ze uiteindelijk een na een van uitputting neervielen.
Waar de sjiitische autoriteiten muziek onderwerpen aan allerlei beperkingen, hebben de
soennitische beslist ze te controleren, met en door haar.
Of muziek nu politiek dan wel religieus geïnspireerd is, feit is dat ze een hele bevolking
kan verenigen. Het Egypte van Nasser had dat heel goed begrepen. Door zangeres Oum
Kalthoum in de kijker te plaatsen, beschikte het regime meteen over een machtig wapen
om de patriottische geestdrift van grote menigten aan te wakkeren en zelfs tot buiten de
landsgrenzen de mensen te begeesteren. Oum Kalthoum, bijgenaamd ‘de vierde
piramide van Egypte’, is uitgegroeid tot een icoon van wie men heuse relikwieën
verzamelt. De Iraanse kunstenaar Khosrow Hassanzadeh suggereert ze in een vitrine te
plaatsen, zoals men dat doet met relikwieën van heiligen, om erbij te kunnen bidden.
Ook de katholieke kerk heeft een bizarre band met muziek, en dan vooral met rock-’nroll. In de jaren 1960 verguisde en veroordeelde ze nog groepen als The Beatles, maar
naderhand is ze zelf gebruik gaan maken van de bindende kracht van die muziek, door
het op te nemen voor de christelijke rock. Het collectief Ende Wieder verwijst fijntjes
naar dat bondgenootschap tussen de Kerk en rockmuziek, door op een vinyl
langspeelplaat een medley van 666 authentieke christelijke rocknummers te zetten,
waardoor een duivels kunstwerk ontstaat.
De verering die sterren, nieuwe goeroes, pausen en allerlei volksmenners te beurt valt,
wordt treffend geïllustreerd door de video Rock my Religion van Dan Graham en de
posters van de Banshees van Arnaud Maguet, waar de aanbeden vedettes zijn vervangen
door portretten van anonieme, schreeuwende fans die bijna in zwijm vallen bij de
gedachte dat ze hun nieuwe God kunnen benaderen.
Door muziek kun je inderdaad soms nader tot Hem komen, want ze kan ons in een
trance brengen. Muziek voert ons naar een andere wereld, we zijn heel even weg van de
onze. Kijk maar naar de wervelende derwisjen, de kronkelende bewegingen van de Men
in the Cities van Robert Longo, of luister naar het gezang van de recitanten in de video
van Yazid Oulab.
Muziek en trance zouden ook genezende eigenschappen hebben. De 16 mm-film
Tarantism van Joachim Koester laat ons kennismaken met dat heidense geloof uit ZuidItalië, waarbij dansers schokkende bewegingen uitvoeren op repetitieve muziek, tot het
lichaam uitgeput is en de ziekte veroorzaakt door een beet van een tarantula bezworen
is.
Muziek is op haar mooist wanneer ze een liefdesboodschap uitdraagt. De performance
van Ninar Esber die ik op een avond in december 2008 zag, is voor mij nog altijd een van
de absolute hoogtepunten wat dat betreft. Staand op het dak van een groot gebouw in
een volkswijk van de Egyptische hoofdstad zong ze het lied I wanna be loved by you van
Marilyn Monroe, maar dan in het Arabisch. Haar gezang raakte verspreid via de
luidsprekerboxen van de muezzin van de wijk. Binnen de kortste keren had zich een
hele menigte opgewonden mannen rond de zangeres verzameld. In extremis werd ze
beschermd door een spontaan opgetrokken ‘veiligheidsnet’ van talloze gesluierde
vrouwen rond haar.
Wie de kracht van muziek nog onderschatte, zal na kennismaking met de kunstwerken
op deze tentoonstelling zijn mening moeten herzien.”
Diana Wiegersma, Curator
Tentoonstelling Music Palace in Villa Empain
Persbeelden
1. Newsha Tavakolian, beeld uit de reeks Listen, 2010, fotoafdruk in kleur, 105 x 120 cm.
© kunstenares.
2. Youssef Nabil, beeld uit de reeks The Last Dance – Denver, 2012, met de hand
gekleurde zilvergelatinedruk, 26 x 39 cm. © kunstenaar. Met toestemming van Galerie
Nathalie Obadia, Brussel / Parijs.
3. Natalie Czech, A poem by repetition by Aram Saroyan #2, 2014, 4 fotoafdrukken in
kleur, 4 lijsten, ontspiegeld glas, 135,6 x 81,5 cm. Privéverzameling. © kunstenares.
4. Arnaud Maguet, Les Banshees, 2008, serie van offset posters, 80 x 60 cm © kunstenaar.
Met toestemming van Sultana, Parijs.
5. Ahmed Mater, Magnetism IV, 2011, zeefdruk, 150 x 190 cm. © kunstenaar. Met
toestemming van Edge of Arabia, Londen.
6. Adel Abidin, Three Love Songs (detail), 2010, video-installatie, © kunstenaar.
7. Robert Longo, Untitled, 1981, houtskool en grafiet op papier, 241,3 x 144,8 cm. ©
kunstenaar. Foto: met toestemming van de Vanmoerkerke Collection, Oostende.
8. Gregor Hildebrandt, Und ihr ginget selbdritt durch den Abend (P. Celan), 2013,
magneetbande, vernis op doek, 274,5 x 438,5 cm © kunstenaar.
Met toestemming van Almine Rech Gallery, Brussel / Parijs.
9. Folkert de Jong, The Practice, 2010, polystyreen, gekleurd schuimplastic en houten
laadborden, variabele afmetingen. © kunstenaar. Met toestemming van de Andre
Simoens Gallery, Knokke – Brand New Gallery, Milaan – Gemeentemuseum, Den Haag.
10. Chant Avedissian, Kawakab Al Sharq – Star of the East, ca. 1990, drieluik, pigmenten
en Arabische gom op gerecycleerd karton, 178 x 120 cm. Privéverzameling. ©
kunstenaar / foto: Maxime Legrand.
11. Dan Graham, Rock my Religion, 1982-84, videofilm (still). © kunstenaar. Met
toestemming van Electronic Arts Intermix, New York.
12. Ivan Navarro, Drums, 2009, neonbuizen, multiplex, metaal, spiegel, elektriciteit, 122
x 160 x 122 cm. © kunstenaar. Foto: ADAGP. Met toestemming van Galerie Daniel
Templon, Brussel / Parijs.
13. Claude Lévêque, Sans titre (Dansez !), 1995, veelkleurige neonbuizen, 15 x 150 cm.
Collectie agnès b. © kunstenaar. Foto: Marc Dommage.
14. Joachim Koester, Tarantism, 2007, videofilm (still). © kunstenaar. Met toestemming
van Galerie Jan Mot, Brussel.
15. Rashid Johnson, Space Odyssey, 2009, tegels van witte keramiek, email in sprayvorm,
boek, plastic plant, vinyl, galamboter, meteoriet, 185 x 247,5 x 23 cm. © kunstenaar. Met
toestemming van Hauser & Wirth, Zürich.
16. Zoulikha Bouabdellah, Dansons, 2003, videofilm (still). © kunstenares.
Met toestemming van Galerie Isabelle van den Eynde, Doebai.
17. Maha Malluh, Food for Thought 11300, 2013, gemengde techniek, 180 x 110 x 9 cm.
© kunstenares. Met toestemming van de Selma Feriani Gallery, Londen.
18. Christian Marclay, Ephemera, 2009, 90 ex., 28 folio’s, elk 40 x 60 cm. © kunstenaar.
Met toestemming van MFC-Michèle Didier, Parijs.
19. Shirin Neshat, Mystified, 1997, zilvergelatinedruk, inkt, 101,5 x 146,8 cm, ©
kunstenares.
20. Cyprien Parvex de Collombey, The Jackson Pollock Symphony (reeks Partitions
graphiques , Rébus), 2009-2014, Oost-Indische inkt op papier, 13 x 9 cm, © kunstenaar.
Met toestemming van de kunstenaar en François de Coninck.
21. Nam June Paik, Cage in a Cage in a Cage, 1989, Inkt, olieverf op doek, vogelkooi,
televisiescherm, muziekinstrument, collage, videospeler, VHS-cassette, 213 x 249 x 81
cm.
Met toestemming van de Keitelman Gallery.
-------- Einde -------Alle beelden in dit document zijn vrij van rechten indien gebruikt voor een artikel over
de tentoonstelling ‘Music Palace’, die plaatsvindt in de Villa Empain van 25 september
2014 tot 8 februari 2015.
Deze beelden zijn te krijgen in digitale vorm (HD, 300 dpi). Gelieve hiervoor contact op
te nemen met:
Clémentine Couplet: [email protected]
Christophe Dosogne: [email protected]

Download Report