Verslag coschap chirurgie A. Buijs Zambia

Verslag coschap chirurgie Katete, Zambia
Anne Buijs
Na een reis door Oeganda in 2008, wist ik dat ik ooit nog eens terug zou willen naar Afrika.
Inmiddels, 6 jaar en vele studie uren later, heb ik een coschap chirurgie gelopen in het St
Francis hospital in Katete, Zambia. Het St. Francis hospital is een lokaal streekziekenhuis
gelegen in de uitgestrekte, groene vlaktes van Oost Zambia. Het ziekenhuis biedt officieel
plaats aan 360 patiënten maar met geïmproviseerde bedden van matrassen op de grond is
dit aantal haast verdubbeld. De afdeling chirurgie kent een aparte male en female ward en
een surgical OPD (out patiënt department) wat dient als een polikliniek en een SEH ineen. De
OPD bestaat uit een aantal kleine kamertjes waarvoor lange rijen mensen staan te wachten
op hun beurt. Niet zelden wordt iemand binnen gebracht die bij aankomst al blijkt
overleden. Sommige van de patiënten hebben dagen gelopen, anderen komen met de
ossenkar of hebben het geluk het public transport te kunnen betalen. Vaak is voor dit laatste
echter geen geld. Dit is ook een van de redenen dat mensen met kanker vaak niet kunnen
worden behandeld. Chemotherapie is alleen beschikbaar in de hoofdstad en er is vaak geen
geld om daar te komen. Een coschap chirurgie in Zambia is in veel opzichten nauwelijks te
vergelijken met een coschap chirurgie in Nederland. Zo kreeg ik tijdens een grote
buikoperatie de taak om met een vliegenmepper de vliegen weg te slaan van de wond.
Omdat de stroom uitvalt, overlijden patiënten omdat er geen zuurstof meer toegediend kan
worden. Operaties kunnen vaak niet worden uitgevoerd omdat er geen bloed op voorraad is.
Tijdens mijn coschap werd een 12 jarig meisje binnengebracht met open wonden aan beide
benen veroorzaakt door een aanval van een krokodil. Terwijl ze probeerde een rivier over te
steken werd ze mee het water in getrokken. Tegelijkertijd gebeuren er ook hele mooie
dingen. Een zwangere vrouw waarbij geen harttonen van het kind meer worden gehoord en
gezien op de echo ondergaat een sectio en het kindje blijkt toch te leven. Het echo apparaat
dat was gebruikt bleek niet meer te werken. Een 11 jarige vluchteling uit Burundi kreeg een
aantal jaar geleden kokende olie over zich heen gegooid en kan nu dankzij sponsoring vanuit
Amerika plastische chirurgie ondergaan. Door schaamte draagt hij al jaren lang een grote
trui met capuchon waardoor de brandwonden in zijn gezicht minder zichtbaar zijn. Nu heeft
hij voor het eerst weer een T-shirt aan en wil hij later dokter worden. Ik kan iedereen
aanraden een aantal maanden naar het buitenland te gaan voor coschappen. Zelf ben ik me
tijdens dit coschap nog meer bewust geworden van de goede organisatie van de
Nederlandse gezondheidszorg en het feit dat dit niet vanzelfsprekend is. Tegelijkertijd heb ik
ook veel geleerd van de inventiviteit van de Zambiaanse bevolking. Ook met weinig
middelen zijn veel doelen te bereiken. Het belang om als arts betrokken te zijn bij de patiënt
komt hier nog meer naar de voorgrond omdat er soms zo weinig is wat gedaan kan worden.
Een bemoedigend woord of goede uitleg kan dan al heel veel waard zijn. Kortom, een
fantastische ervaring die ik iedereen kan aanraden.

Download Report