De wet van 9 maart 2014 Een strengere aanpak van

De wet van 9 maart 2014
Een strengere aanpak van verkeersovertreders
FORUM ADVOCATEN BVBA
Nassaustraat 34 A
2000 Antwerpen
T 03 369 95 65
F 03 369 95 66
E [email protected]
W www.forumadvocaten.be
1
Inleiding
 Heel aantal ingrijpende wijzigingen in het verkeersrecht
 Materiële strafrecht:
 Verlaging strafbare alcoholgehalte voor professionele
bestuurders
 Zwaardere bestraffing van bijzondere herhalingsvormen
 Procedureel:
 Meer mogelijkheden m.b.t. onmiddellijke inning en ANPRcamera’s
 Ruimere bevoegdheden officier van gerechtelijke politie
 Ruimere mogelijkheid tot herroeping van uitstel en
opschorting
 Algemene doelstelling: aantal verkeersdoden doen dalen
2
I. Verlaging strafbare alcoholgehalte voor
professionele bestuurders






Het strafbare alcoholgehalte voor professionele bestuurders wordt verlaagd tot 0,2 promille
in het bloed of 0,09 mg/l in alveolaire lucht
Conform Europese aanbevelingen
Professionele bestuurders:
 Bestuurders van voertuig waarvoor een rijbewijs C1, C, C1+E, C+E, D1, D, D1+E of
D+E
 Bestuurders die personen vervoeren met een voertuig van een andere
rijbewijscategorie voor wie dezelfde medische voorschriften gelden als voor
bestuurders van vrachtwagens en autobussen. B.v. Taxichauffeurs, leerlingenvervoer,
ambulances…
 Niet voor privéverplaatsingen
Bij gehalte tussen 0,09 mg/l en 0,22 mg/l verboden voertuig te besturen voor een duur van
twee uren + onmiddellijke inning verplicht
Strafmaat identiek aan huidige regeling in art. 34§1 Wegverkeerswet
Komt slechts gedeeltelijk tegemoet aan Europese aanbevelingen:
 Risicogroep van jonge onervaren chauffeurs worden niet geviseerd
 Meeste Europese landen wel een verlaging voor beide categorieën van bestuurders
ingevoerd
3
II.
Uitbreiding
mogelijkheden
onmiddellijke inning en consignatie
A.





tot
Het materiële toepassingsgebied van de onmiddellijke inning
De oude tekst van art.65 Wegverkeerswet beperkte het toepassingsgebied tot speciaal
door de Koning aangewezen overtredingen van de reglementen uitgevaardigd op grond
van de Wegverkeerswet
Met de nieuwe wet wordt onmiddellijk inning mogelijk voor overtredingen van de
Wegverkeerswet zelf, zoals o.m. voor het rijden onder invloed
Belangrijke toepassingsvoorwaarde blijft dat onmiddellijke inning enkel kan worden
aangeboden indien het feit geen schade aan derden heeft veroorzaakt.
 Er kan b.v. geen onmiddellijke inning voor alcoholintoxicatie worden aangeboden
wanneer de strafbare intoxicatie werd vastgesteld in het raam van een
verkeersongeval
Onmiddellijke rechtstreekse dagvaarding voor de politierechtbank wordt voorbehouden
voor gemeten gehaltes vanaf 1,2 promille.
Buitenlandse bestuurder: onmiddellijke inning tot 1.200,00 EUR mogelijk
 Art.65 §3 Wegverkeerswet bepaalt dat in dergelijk geval het bedrag geconsigneerd
moet worden en het voertuig van de overtreder kan worden ingehouden tot dit bedrag
betaald is
 In het verleden was deze werkwijze niet mogelijk met onbetaalde minnelijke
schikkingen en verstekvonnissen tot gevolg die niet of slechts beperkt konden worden
uitgevoerd
4
II.
Uitbreiding
mogelijkheden
onmiddellijke inning en consignatie
tot
B. Vervanging van de onmiddellijke inning door het
volgen van een opleiding
 Op basis van art.65 Wegverkeerswet onmiddellijke
inning vervangen door het volgen van een opleiding
Gedragsaanpassing van de overtreder
Geen verdere vervolging door parket
Gegroeid uit dagdagelijkse praktijk in een aantal
arrondissementen
 Duidelijke wettelijke basis sinds nieuwe wet
Verval van de strafvordering tot gevolg
5
III. Strengere aanpak verkeersrecidivisten



In de regel toepassingsvoorwaarde recidivist in de Wegverkeerswet:
 Identieke overtreding die binnen een bepaalde periode na een eerdere veroordeling werd begaan
T.a.v. bestuurders onder invloed eerste keer afgeweken met wet van 2 december 2011:
 Herhalingsregimes uitgebreid naar eerdere misdrijven van dezelfde aard
 Bijzondere herhaling: b.v. veroordeling sturen onder invloed van drugs voorafgegaan door
veroordeling wegens alcoholintoxicatie
Huidige wetswijziging zet evolutie verder:
 Recidive bepaald voor een combinatie van de zwaarste overtredingen van de
verkeerswetgeving
 Art. 38, §6 Wegverkeerswet: B.v. overtredingen van de vierde graad, zware snelheidsovertreding
met verplicht rijverbod, dronkenschap, vluchtmisdrijf…
 Wanneer overtreder voor één van de misdrijven binnen 3 jaar recidiveert, wordt verval van het recht
tot sturen verder gedifferentieerd naargelang de frequentie waarmee wordt gerecidiveerd
o
o
o
Één nieuw misdrijf binnen drie jaar:
Tweede maal binnen drie jaar
Derde maal binnen drie jaar
minimum rijverbod 3 maanden
“
6 maanden
“
9 maanden
 De gevolgen van deze nieuwe herhalingsregimes zijn derhalve uitsluitend te situeren op het vlak
van de strafmaat
 De verzwaring van de strafmaat ingevolge het nieuwe herhalingsregime zal pas worden toegepast
op strafbare feiten gepleegd vanaf de datum van inwerkingtreding van de nieuwe Wegverkeerswet
6
IV. Inperking modaliteiten rijverbod





Art. 38, §2bis Wegverkeerswet voorziet in de mogelijkheid voor de bodemrechters om het
door hen uitgesproken verval van het recht tot sturen te laten uitvoeren tijdens weekends
en feestdagen
Betwisting m.b.t. combinatie herstelexamens
 Contradictorisch om enerzijds het herstel in het recht tot sturen afhankelijk te maken
van het slagen in herstelexamens, maar anderzijds te verklaren dat men wel
rijgeschikt is tijdens de week
 Praktische uitvoeringsproblemen m.b.t. duplicaat rijbewijs
Correctionele Rechtbank te Antwerpen oordeelde bij vonnis van 1 april 2010 dat de
modaliteit van een weekenduitvoering kan worden opgelegd, ook wanneer herstelexamens
worden bevolen
 Sindsdien heeft combinatie van weekendverval en herstelexamens een hoge vlucht
genomen
Wetgever thans van oordeel dat bezwaarlijk kan worden verantwoord dat iemand
onvoldoende theoretische of praktische kennis zou hebben of medisch of psychologisch
ongeschikt zou zijn tijdens de weekends maar niet op weekdagen
Grote impact in de praktijk: b.v. Professionele vrachtwagenbestuurders die met hun
personenauto of bromfiets recidiveren in de zin van het nieuwe art. 38 §6 Wegverkeerswet,
zullen voortaan geen redding meer kunnen vinden in weekendmodaliteiten of in een
beperking van het rijverbod tot bepaalde categorieën van motorvoertuigen
7
V. Snellere mogelijkheid tot herroeping van
uitstel en opschorting





In de praktijk bijzonder veel straffen met gedeeltelijk uitstel van tenuitvoerlegging bevolen
en in beperkte gevallen wordt ook opschorting van de veroordeling gelast
Herroeping slechts wanneer betrokkene in de proefperiode definitief werd veroordeeld tot
een criminele straf of tot een effectieve hoofdgevangenisstraf van ten minste 1 maand
Onberispelijk parcours bevond zich dus in correctionele sfeer en veel minder betrekking op
verkeerszaken
Zwaard van Damocles de facto lege doos
Met de nieuwe wet:
 Herroeping mogelijk wanneer tijdens proeftijd nieuw misdrijf wordt gepleegd dat
veroordeling krachtens de wet betreffende de politie over het wegverkeer tot gevolg
heeft gehad
 Veel ruimere mogelijkheid tot herroeping
 Bijkomende mogelijkheid voor PdK, geen verplichting
 Dagvaarding in deze verruimde herroeping moet aanhangig gemaakt worden bij de
politierechter van de plaats van het misdrijf en niet langer bij rechtbank van eerste
aanleg van de verblijfplaats
 Politierechter oordeelt over opportuniteit herroeping, rekening houdende met de
omstandigheden van het dossier
8
VI. Uitbreiding mogelijkheden inzake vaststelling
met behulp van automatisch werkende toestellen
 Gebruik automatisch werkende toestellen is onontbeerlijk voor de
verkeershandhaving
 Vaststellingen bewijskracht zolang tegendeel is bewezen
 Vooralsnog enkel klassieke flitspalen en mobiele snelheidsmeters
 Thans opkomst ANPR-camera’s (Automatic Number Plate Recognition)
 Slimme camera’s die kentekenplaten herkennen: b.v. trajectcontrole
 Ook andere doeleinden: b.v. registreren kentekenplaten van een
voertuig waarvan technische schouwing is verlopen of niet meer gedekt
door een geldige verzekering
 Nieuwe wet biedt wettelijke basis
 Voor vaststellingen betreffende technische eisen voertuig
 Voor
vaststellingen
betreffende
de
verplichte
aansprakelijkheidsverzekering
 Wijziging art.4bis §1 Wet Technische Eisen
 Onmiddellijke inning mogelijk bij vaststelling met automatisch werkend
toestel
9
VII. De onmiddellijke intrekking van het rijbewijs
en de immobilisering van het voertuig als
beveiligingsmaatregel
 Tot 1 juli 2014 was enkel PdK bevoegd voor onmiddellijke intrekking
rijbewijs
 Politiediensten dienden contact op te nemen met substituut-PdK
 Omslachtige, tijdrovende en weinig zinvolle werkwijze
 Lokale omzendbrieven waarbij PdK bevoegdheid ter zake delegeerde
aan politiediensten
 Nieuw art.55 Wegverkeerswet voorziet in mogelijkheid voor de officier van
gerechtelijke politie (OGP) om zelfstandig de beslissing inzake de
onmiddellijke intrekking van het rijbewijs te nemen
 Voor zware snelheidsovertredingen, rijden onder invloed van drugs en
rijden onder invloed van te hoge alcoholconcentratie
 Afwijking algemene regel is volgens wetgever verantwoord, gelet op
betrouwbare meetinstrumenten waarover politiediensten beschikken
 PdK behoudt te allen tijde zijn bevoegdheid tot intrekking en kan beslissen
het door de OGP ingetrokken rijbewijs vervroegd terug te geven
 Parallel hieraan wordt ook de mogelijkheid om het voertuig bij wijze van
beveiligingsmaatregel te immobiliseren, onder dezelfde voorwaarden aan
de OGP toevertrouwd
10
VIII. Werking van de wet van 9 maart 2014
in de tijd
 Krachtens art.35 van de wet van 9 maart 2014
bepaalt de koning voor elke bepaling wanneer
deze in werking treedt
KB
21
april
2007:
gefaseerde
inwerkingtreding van de wet
 Uitgangspunt: principiële inwerkingtreding op 1
juli 2014
11
VIII. Werking van de wet van 9 maart 2014
in de tijd
Verruimde mogelijkheden
inzake herroeping van uitstel
en opschorting (art.28 en 29)
Uitbreiding toepassingsgebied
en mogelijkheden
onmidellijke inning (art.27)
1 juli 2014
Ruimere bevoegdheden OGP
inzake onmiddellijke
intrekking rijbewijs en
immobilisering voertuig
(art.15-19)
Verlaging van het strafbaar
alcoholgehalte voor
professionele bestuurders
1 januari 2015
Onmogelijkheid om een
weekenduitvoering van het
rijverbod te combineren met
herstelexamens (art.9, 3°)
Verruimde mogelijkheden
inzake het verrichten van
vaststellingen aan de hand
van automatisch werkende
toestellen (art. 30 en 33)
Nieuwe verruimde bijzondere
staat van herhaling
12
IX. Besluit


Strengere verkeershandhaving
 Voor Belgische ingezetenen vnl. verval recht op sturen
 Voor niet-ingezetenen maatregelen ontwikkeld/verruimd om daadwerkelijke gevolgen te verlenen
 Vooral verzwaring herhalingsregime in combinatie met de onmogelijkheid om modaliteiten te
koppelen aan rijverbod zal een gevoelige verstrenging van sancties met zich meebrengen
Beoordeling
 Het (tijdelijk) ontnemen van de rijbevoegdheid van de hardleerse verkeersovertreder is wellicht in
alle gevallen de meest gepaste straf
 De efficiëntere aanpak van buitenlandse verkeersovertreders kan vanuit het perspectief van de
verkeersveiligheid in een transitland als België enkel positief worden onthaald
 Het succes van het wetgevend initiatief zal evenwel afhangen van de mate waarin actoren op het
terrein de nieuwe regelgeving succesvol kunnen toepassen
o
o
Politie, jusititie en gemeentebesturen moeten beschikken over een efficiënte, performante databank inzake
rijbewijzen
Gegevensbank is reeds wettelijk voorzien maar blijft in praktijk tot op de dag van vandaag een lege doos
 Art.68 Wegverkeerswet bepaalt dat de verjaringstermijn
verkeersovertredingen in beginsel één jaar bedraagt
o
o
voor
de
strafvordering
voor
Gemiste kans dat, wanneer wordt ingezet op een verstrenging van de rijverboden en de herstelexamens, de
handhaving van de naleving van dit verval van het recht tot sturen niet wordt ondersteund door een ruimere
verjaringstermijn voor deze overtreding te bepalen.
In praktijk wordt vastgesteld dat vele veroordelingen sneuvelen wegens een verval van de strafvordering
ingevolge verjaring, zeker wanneer door de hardleerse overtreders structureel zowel in eerste aanleg als in
beroep verstek wordt gelaten om later verzet aan te tekenen
13
Meer weten?
 DE ROY, C., “Een volgende stap in de strengere
aanpak van verkeersovertreders: kritische
analyse van de wet van 9 maart 2014”, R.W.
2014-15, 3-18.
14
Contact
Forum Advocaten: Altijd bereikbaar.
FORUM ADVOCATEN BVBA
Nassaustraat 34 A
2000 Antwerpen
T 03 369 95 65
F 03 369 95 66
E [email protected]
W www.forumadvocaten.be
FORUM ADVOCATEN
 03/369.95.65
[email protected]
www.forumadvocaten.be
15

Download Report