Raadsvoorstel - Gemeente Borne

Raadsvoorstel
raadsvergadering
11-3-2014
agendapunt
nummer
14INT00311
onderwerp
Vaststellen (proces-) kaders ten behoeve van de locatie keuze voor de eerste spooronderdoorgang in
Borne.
Aan de gemeenteraad.
Samenvatting voorstel
Het locatieonderzoek naar de eerste spooronderdoorgang in Borne is breed opgezet. Er zijn zes locaties
voor onderdoorgangen op verschillende criteria beoordeeld. Er zijn nog twee criteria niet ingevuld. Eén
criterium wordt ingevuld o.b.v. bestuurlijke gesprekken met de andere (externe) partners. Hier worden
hun meningen, randvoorwaarden en financiële bijdrage opgehaald zodat voor besluitvorming van de raad
de randvoorwaarden en de financiële bijdrage van de gemeente helder zijn. Het andere criterium is de
mening van de bewoners welke o.b.v. een communicatie- en participatieplan opgehaald wordt. De
mening van de bewoners is niet bindend maar wordt samen met de andere criteria meegenomen in de
afweging door de raad.
Om een goede afweging van de criteria te maken zijn wegingsfactoren aangegeven welke voor
besluitvorming vastgesteld moeten worden. Om het proces verder uit te voeren wordt aan de raad een
bedrag van € 160.000 gevraagd uit het krediet dat de raad in het besluit van 10 december 2013
(13int02360) beschikbaar heeft gesteld.
Nadat alle criteria zijn opgehaald kan de gemeenteraad op 24 juni 2014, rekening houdende met de
scores, de locatie voor de 1e spooronderdoorgang vaststellen. Waarbij rekening moet worden gehouden
met de financiële uitwerking welke samen met de partners is gemaakt. Hierna is het duidelijk welke
gemeentelijke bijdrage per onderdoorgang nodig is en/of voor de voorkeurslocatie voldaan kan worden
aan de eisen met betrekking tot de realiseringstermijn en/of de financiering.
1 Inleiding
Het spoor door Borne vormt een grote barrière in het dorp. Er zijn in de kern vijf overwegen die allen
gelijkvloers het spoor kruisen. Door het intensief bereden spoor liggen de dichtligtijden van de vijf
overwegen in de huidige situatie maximaal tussen de 12 en 22 minuten per uur. Hoe dichter bij het
station een overweg ligt hoe langer de overweg gesloten is. De dichtligtijden van de overwegen zullen in
de toekomst door de toename van het goederenvervoer over spoor alleen nog maar toenemen. Voor de
zeer korte termijn wordt er door ProRail, in het kader van de Landelijke Verbetering Overwegen (LVO)
Rheineplein 1
7622 DG
Postbus 200
7620 AE Borne
Telefoon 14074
fax 074 – 266 33 38
[email protected]
www.borne.nl
en het Programma Verbetering Veiligheid Overwegen (PVVO), al gekeken om de dichtligtijden te
minimaliseren. Maar Borne is op zoek naar een duurzame oplossing in de vorm van
spooronderdoorgangen (‘tunnel’). Dit zal de barrière verminderen en de leefbaarheid en veiligheid
verbeteren. De gemeente moet voor de zomer de keuze maken waar de eerste spooronderdoorgang in
Borne gerealiseerd gaat worden.
In het onderzoek zijn zes overwegen op verschillende criteria beoordeeld. De vijf bestaande overwegen
in de kern zijn; Oonksweg, Bornerbroeksestraat, Azelosestraat, Deldensestraat en de Jupiterstraat. Een
zesde locatie wordt gevormd door de onderdoorgang in de gemeentelijke verbindingweg (GVW). Echter
de termijn voor het aanleggen van de GVW is afhankelijk van enerzijds de procedures voor het
aanleggen van een nieuwe weg langs Borne maar ook de beschikbaarheid van de financiële middelen
die nodig zijn voor deze nieuwe weg. De financiële middelen voor de tunnelbak van de eerste
onderdoorgang zijn voor een groot deel gereserveerd en toegezegd.
De zes onderdoorgangen zijn vooralsnog op een objectief technische wijze getoetst op de criteria;
verkeersfunctie, leefbaarheid, veiligheid, ruimtebeslag, ruimtelijke kwaliteit, landschap,
investeringskosten en tijd. De nog niet ingevulde criteria ‘Raadpleging bevolking’ en ‘Standpunten
ProRail/Ministerie, Provincie Overijssel en Regio Twente worden na vaststelling van dit raadsvoorstel op
11 maart 2014 opgesteld conform het advies zoals opgenomen in het bijgevoegde startdocument.
Voorgesteld wordt om de stem van de bewoners in het proces mee te laten wegen maar niet als een
bindend advies te zien.
De kosten van de verschillende onderdoorgangen en infrastructuur zijn voor enkele locaties hoger dan
de voorafgaande schatting van € 15 miljoen (op dit moment nagenoeg dekking voor). Het college vraagt
aan de raad de ruimte om met de overige partners te overleggen over de mogelijke financiële bijdrage
voor de financiën die nodig zijn voor duurdere onderdoorgangen of de aanleg van de benodigde
infrastructuur, zoals bijvoorbeeld bij de GVW.
Naast het locatie onderzoek naar eerste spooronderdoorgang in Borne is onderzocht waar de
onderdoorgang voor de fietssnelweg (F35) het best kan worden gerealiseerd. Vanaf Hengelo komt de F35
aan de oostkant binnen en komt de F35 vanuit Almelo aan de westkant binnen, is er sprake van een
spooroverschrijding binnen de kern van Borne bij realisering van de F35. Uit het onderzoek blijkt dat de
Bornerbroeksestraat hierin het beste scoort.
2 Beoogd resultaat
Door de kaders en het proces op 11 maart 2014 door de raad vast te stellen is het mogelijk om op 24
juni 2014 de locatie voor de eerste spooronderdoorgang weloverwogen op basis van de vastgestelde
criteria en de vastgestelde wegingsfactoren te kiezen. Met daarbij als opmerking dat de best scorende
onderdoorgang wel moet voldoen (zie Voorstel punt 6.) aan de realisatietermijn en dat de totale
financiën voor aanleg voorhanden zijn.
Pagina 2
3 Argumenten
1. door alle zes overwegen mee te nemen kan een weloverwogen besluit door de raad genomen worden
waarbij alle criteria worden beoordeeld (met toepassing van de vooraf vastgestelde wegingsfactoren);
2. door voor de besluitvorming de criteria en de wegingsfactoren vast te stellen ontstaat er een proces dat
open en transparant is;
3. opgehaald moet worden of de gemeentelijke verbindingsweg een volwaardig alternatief kan zijn voor het
uitvoeren van de knip in de N743;
4. door de standpunten en de mogelijk financiële bijdragen van de partners ProRail/Ministerie, Provincie
Overijssel en Regio Twente op te laten halen voordat de bewoners worden gevraagd zich uit te spreken over
de locatie voor de eerste spooronderdoorgang, ontstaat er een transparant proces en kunnen de bewoners
ook rekening houden met de realiseerbaarheid van de onderdoorgangen op korte termijn;
5. de mening van de bewoners wordt als één van de criteria meegewogen conform het voorstel in de
startnotitie (zie tabel);
6. gezien de eis die de provincie aan haar beschikbaar gestelde financiële middelen heeft gekoppeld (op 1
maart 2015 ‘zicht’ op realisatie) is het noodzakelijk dat de gemeenteraad op 24 juni 2014 de locatiekeuze
voor de eerste spooronderdoorgang in Borne vaststelt. De vervolgstap is dat er een intentieovereenkomst
tussen alle betrokken partijen afgesloten dient te worden voor 1 januar2015 om voor 1 maart 2015 ‘zicht’ op
de realisatie te hebben;
7. op het moment dat de realiseringstermijn niet haalbaar is en/of er geen zicht is om op korte termijn de
totaal benodigde financiën beschikbaar te hebben zal er toch een keuze voor een eerste
spooronderdoorgang gemaakt moeten worden. Uit de resterende locaties zal het beste alternatief
vastgesteld moeten worden, zodat de financiële middelen die nu al beschikbaar zijn, ingezet kunnen worden
om daarmee de barrière, veiligheid en leefbaarheid in Borne te verbeteren;
8. het proces gaat gewoon door en om de deadline van 1 maart 2015 te halen zullen de
voorbereidingswerkzaamheden voortvarend gecontinueerd dienen te worden. Hiervoor is € 160.000
benodigd voor de komende periode (t/m september 2014).
Vervolgens zal gelijktijdig met de vaststelling door de gemeenteraad van de locatie voor de eerste
spooronderdoorgang in Borne op 24 juni 2014, een volgend voorbereidingskrediet worden aangevraagd voor
de verdere doorengineering van de gekozen spooronderdoorgang met evt. bijkomende werken en het
opstellen van een intentie- en realisatieovereenkomst met prorail en overige partners. Gelijktijdig met het
vaststellen van de realisatieovereenkomst wordt het realisatiekrediet aangevraagd.
4 Kanttekeningen
1.Na overleg met de verschillende partners kan blijken dat één of meerdere spooronderdoorgangen niet op
korte termijn realiseerbaar zijn omdat of niet aan de realiseringstermijn kan worden voldaan of de financiën
niet voldoende zijn om tot aanleg over te gaan;
2. de voorgestelde criteria en/of de wegingsfactoren kunnen door de raad niet volledig beoordeeld worden.
Het is dan wel noodzakelijk, gezien de planning, dat de raad dan eventueel bijgestelde criteria en/of
wegingsfactoren vaststelt voordat alle criteria zijn ingevuld;
3. afhankelijk van de opgehaalde randvoorwaarden kan de gemeentelijke verbindingsweg mogelijk de knip in
combinatie met regionale voorkeursvariant in tijd naar achteren plaatsen;
4. het is mogelijk dat niet alle partners concrete toezeggingen over mogelijke financiële bijdragen durven te
doen. Ook kan naar voren komen dat partners een locatie als niet mogelijk beschouwen. In deze gevallen zal
een locatie kunnen komen te vervallen. Dit moet dan wel helder zijn voordat de bewoners in staat worden
gesteld een keuze te maken;
5. alle uitgangspunten, criteria en wegingsfactoren, als ook de standpunten van partners en financiële
dekkingmogelijkheden dienen helder voor en uitlegbaar aan de bewoners te zijn;
Pagina 3
6. als de raad geen keuze op 24 juni 2014 maakt voor een locatie voor de eerste spooronderdoorgang zal de
deadline van 1 maart 2015 niet meer haalbaar zijn en zal de bijdrage van de provincie Overijssel (€ 4,7
miljoen) mogelijk komen te vervallen;
7. de raad zal een (tijdige) keuze dienen te maken om de bijdrage van de provincie Overijssel veilig te stellen
en dus te kunnen benutten. De hierdoor mogelijk in beeld komende second best locatie zal ook binnen de
realiseringstermijn aangelegd moeten kunnen worden en ook zullen de (volledige) benodigde financiële
middelen voorhanden moeten zijn;
8. wordt het benodigde krediet niet beschikbaar gesteld dan wordt de deadline van 1 maart 2015 niet
gehaald omdat het project dan stil komt te liggen.
5 Kosten, baten en dekking
De verschillende locaties van de onderdoorgangen verschillen sterk wat betreft de investeringskosten.
Bij meerdere van de onderdoorgangen is het beschikbare bedrag voor een spooronderdoorgang van €
15 miljoen niet voldoende en zal er naar extra dekking (met externe partners) gezocht moeten worden.
Om een goede en realistische keuze te kunnen maken dient de financiële haalbaarheid van de
spooronderdoorgangen voor aanvang de participatie met de bewoners helder te zijn. Hierdoor is het ook
duidelijk hoeveel euro’s de gemeente Borne eventueel aan haar bewoners zal vragen. De uiteindelijke
afweging zal dus ook beïnvloed worden door de realiseringstermijn en de financiële haalbaarheid om op
korte termijn een spooronderdoorgang te realiseren.
6 Vervolg na besluitvorming
Na besluitvorming van de gemeenteraad op 11 maart 2014 zal het college met de verschillende partners
in overleg gaan om draagvlak en mogelijke (extra) financiële bijdragen op te halen. Voordat de
bewoners gevraagd worden om hun mening over de locatie voor de eerste spooronderdoorgang te
geven moet inzichtelijk zijn wat de realiseringstermijn en de financiële haalbaarheid per
spooronderdoorgang is. Afhankelijk van de bereidheid van partners om bij te dragen zal de raad op 24
juni 2014 aan moeten geven of ze zelf het resterende bedrag voor de gekozen oplossing kan
financieren. De raad geeft opdracht aan het college om de burgers te betrekken (zoals beschreven in
het communicatie- en participatieadvies) bij de locatie keuze en deze op te nemen als een van de
vastgestelde criteria met de vastgestelde wegingsfactoren om uiteindelijk de eerste
spooronderdoorgang te kunnen kiezen op basis van deze criteria en wegingsfactoren. Er vanuit gaande
dat de benodigde overleggen met betrokken partners snel en constructief verlopen en het draagvlak bij
burgers geborgd wordt, kan de raad op 24 juni 2014 de keuze maken waar de eerste
spooronderdoorgang in Borne gerealiseerd moet worden.
Pagina 4
Voorstel
Aan de raad wordt voorgesteld om:
1. alle 5 bestaande overwegen en de spoorkruising in de gemeentelijke verbindingsweg te betrekken bij de
afweging welke in het breed opgezette locatieonderzoek naar de eerste spooronderdoorgang in Borne zijn
uitgewerkt;
2. de objectief technisch geformuleerde criteria en de wegingsfactoren per criterium zoals aangegeven in
het startdocument vast te stellen op 11 maart 2014;
3. in de periode maart t/m april 2014 te onderzoeken of de gemeentelijke verbindingsweg een volwaardig
alternatief kan vormen voor het realiseren van de 'knip' in de N743 en de provincie Overijssel bij dit
onderzoek te betrekken;
4. in de periode maart t/m april 2014 op basis van een lobbytraject de beoordeling op het criterium
"Standpunten ProRail/Ministerie, Provincie Overijssel en Regio Twente" door het college te laten bepalen
en de financiële haalbaarheid voor de locatiekeuzes duidelijk in beeld te brengen, en dit conform de
vastgestelde wegingsfactor bij de eindbeoordeling te betrekken;
5. in de periode april t/m half mei 2014 het burgerparticipatietraject uit te voeren en de beoordeling
conform de vastgestelde wegingsfactor bij de eindbeoordeling te betrekken;
6. uiterlijk in de raad van 24 juni 2014 de voorkeurslocatie voor de eerste spooronderdoorgang in Borne
vast te stellen rekening houdende met de scores, mits voldaan is aan de eisen met betrekking tot de
realiseringstermijn en mits de totale financiering rond is;
7. indien niet voldaan kan worden aan de eisen met betrekking tot de realiseringstermijn m.b.t. de
voorwaarden die gekoppeld zijn aan de beschikbare middelen en/of wanneer onvoldoende zicht bestaat
op totale financiering, uit de resterende locaties het beste alternatief vast te stellen om daarmee de
barrière, veiligheid en leefbaarheid in Borne te verbeteren;
8. U heeft in de vergadering op 10 december 2013 middelen gereserveerd voor de gemeentelijke
cofinanciering van € 2.700.000 voor het project "ondertunneling spoorse doorsnijding Borne"(RB
13INT02360). U wordt hierbij gevraagd een krediet van € 160.000 ter beschikking te stellen voor de
voorbereiding van het project en dit krediet te dekken uit voorgenoemde cofinanciering.
Borne, 11-2-2014
Burgemeester en wethouders van Borne,
de secretaris,
de burgemeester,
G.J. Rozendom
Pagina 5
mr. drs. R.G. Welten

Download Report