Stand van zaken business cases AGV

Bestuurlijk Overleg Water AGV-gebied (BOWA)
Stand van zaken business cases
Versie 19-05-2014
Stand van zaken business cases van het BOWA
Inhoud:
1
Neerslaggegevens ......................................................................................................... 1
2
Calamiteitenplannen ...................................................................................................... 1
3
Meten en monitoren....................................................................................................... 2
4
Opstellen OAS (Optimalisatie Afvalwatersysteem) per zuiveringskring .................................. 2
5
Opstellen ‘afvalwaterovereenkomst’ per zuiveringskring ..................................................... 2
6
Gezamenlijke storingsdienst(en) ..................................................................................... 2
7
Versterken opdrachtgevers schap. ................................................................................... 2
8
Opstellen VGRP’s PVA .................................................................................................... 2
9
Databeheer................................................................................................................... 2
10
Cursus afvalwater .......................................................................................................... 3
11
Investeringen ............................................................................................................... 3
12
Financiering (opbrengsten en kapitaalslasten) ................................................................... 3
13
Optimalisatiestudie Amstelveen ....................................................................................... 3
14
Kennisdelen en innovaties .............................................................................................. 3
15
Verplaatsing zuivering Uithoorn (verkenning) .................................................................... 4
16
Regionaal model opstellen BRP ........................................................................................ 4
17
Handreiking stedelijk afvalwater ...................................................................................... 4
18
Maatregelen achter de voordeur ...................................................................................... 4
Bijlage: Planning business cases
Inleiding
Er is in 2011, 2012, 2013 en voorjaar 2014 enthousiast gewerkt aan 13 van de 18 businesscases. De
nummering van onderstaande beschrijvingen is gebaseerd op de bijgevoegde planning (zie bijlage).
Omdat er in de regel geen sprake is van een besparing (het geld was nog niet uitgegeven) wordt er
gerekend met vermeden kosten (kosten die niet gemaakt dienen te worden in verband met het in een
vroegtijdig stadium samen optrekken). Voor de volledigheid zijn de business cases, die in 2012 en
2013 zijn afgerond, weer meegenomen in deze rapportage.
1 Neerslaggegevens
Als verplichting binnen de wetgeving zouden de gemeenten minimaal twee regenmeters moeten
plaatsen voor het verzamelen van neerslaggegevens. Op basis van overleg en een verzoek aan het
waterschap is besloten gebruik te maken van radarbeelden gecombineerd met gegevens van
beschikbare regenmeters. Door gezamenlijk op te treden is een korting van € 2.000,- per gemeente
op het entreebedrag en € 200,-- op het jaarabonnement bij adviesbureau Hydronet verkregen.
Vermeden kosten: Bij de deelname van 16 gemeenten, zijn de vermeden kosten eenmalig € 32.000,-en jaarlijks € 3.200,-- ( ten opzichte van de WVO versus een abonnement bij Hydronet zijn dit voor de
regio eenmalig € 125.500,-- vermeden kosten). Daarnaast geeft de gekozen aanpak, de combinatie
van bestaande regenmeters én Hydronet, een kwaliteitsverbetering van gegevens.
Noot
Het Waterschap heeft in 2013 in de regio 5 regenmeters bijgeplaatst. Dit is uitgevoerd in verband met
de kwaliteitsverbetering voor haar eigen systeem en voor het verbeteren van de dekking ten behoeve
van de data voor de deelnemende gemeenten.
2 Calamiteitenplannen
Het hebben van een calamiteitenplan voor de riolering is een oude verplichting uit de WVO. Los van
een eventuele verplichting was er een wens bij de deelnemers van het ISARIZ om te kunnen
beschikken over een dergelijk plan, om bij een calamiteit adequaat op te kunnen treden. Op basis van
een drietal voorbeelden is een werkgroep bezig geweest om een “standaard” calamiteitenplan op te
stellen, waar de gemeenten gebruik van kunnen maken. Normaal kost het opstellen van een dergelijk
plan door een extern bureau € 20.000,-- à € 30.000,-- (per gemeente) De werkgroep heeft hier circa
120 uur aan gewerkt dit afgezet tegen een uurtarief van € 85,-- zijn de kosten € 10.200,--. De
vermeden kosten zijn dan bij een deelname van 18 gemeenten minimaal € 349.800,-- en maximaal €
529.800,--
Website: www.samenwerkenaanwater.nl
Pagina 1 van 4
E-mailadres: [email protected]
Bestuurlijk Overleg Water AGV-gebied (BOWA)
Stand van zaken business cases
Versie 19-05-2014
3 Meten en monitoren
De business case meten en monitoren is tijdelijk stilgelegd omdat bleek dat het beter was eerst na te
gaan of gezamenlijk databeheer mogelijk zou kunnen zijn. Vandaar dat er voorrang is gegeven aan de
business case Databeheer (zie punt 9). Wel is de wens geuit om in 2013 te onderzoeken in hoeverre
het mogelijk is gezamenlijk een grondwatermeetnet op te zetten om verder vorm en inhoud te kunnen
geven aan het grondwaterbeleid binnen de regio (lees gemeenten). Door gebrek aan ambtelijke
capaciteit heeft een wisseling in bezetting van deze werkgroep plaatsgevonden en is daarom deze
business case vertraagd. Zoals eerder aangegeven bestaat er als regio de behoefte om te kunnen
beschikken over een vaste bezetting (zie punt 7) ten dienste van alle gemeenten. In de regio Vallei en
Veluwe is gebleken dat de gemeenten gezamenlijk 6 FTE reserveerden voor meten en monitoren en
dat bij centralisatie er aan full time inzet van 2 FTE met meer specialistische kennis er een betere
kwaliteit informatie te bereiken was. Dit is de basis voor betere rekensommen en derhalve betere
beslissingen in de investeringen. Dit is voor Vallei en Veluwe een structurele besparing van circa €
280.000,-- op jaarbasis. Gezien de omvang van onze regio (aantal gemeenten, oppervlakte en
inwoners) zou dat wel eens een structurele besparing voor de regio van € 500.000,-- tot € 700.000,-op jaarbasis kunnen zijn. Het is zeker de moeite waard dit in 2014 te onderzoeken.
4 Opstellen OAS (Optimalisatie Afvalwatersysteem) per zuiveringskring
Het uitvoeren van de Optimalisatie Afvalwatersysteem (OAS) per zuiveringskring in de regio lopen
volgens de planning. De OAS voor de zuiveringen Hilversum, Loenen, Maarssen, Uithoorn, Amstelveen,
Horstermeer en de Ronde Venen zijn in een eerder stadium afgerond. De zuiveringen in Amsterdam
zijn afgestemd op de aanvoer het afvalwater uit de Amsterdamse regio. In 2013/2014 voert AGV in
samenwerking met aangesloten gemeenten een OAS uit voor de rwzi Huizen en Blaricum. Het
waterschap betaalt 50% van de kosten van een OAS en de betrokken gemeenten de overige 50%. In
2014, 2015 en 2016 zal nog bekeken worden welke effecten deze studies hebben op de investeringen
in de toekomst. Voor zover nu bekend heeft de OAS de Ronde Venen door een goed overleg en
slimmere keuzes te maken een besparing van circa € 1.000.000,--. Als gevolg van de OAS Amstelveen
heeft de gemeente een extra investering gerealiseerd in her rioolstelsel van € 100.000,-- dat op
termijn voor de zuivering Amstelveen een beperking in de investering van circa € 3.000.000,-- à
€ 4.000.000,-- op zal leveren. Voor de OAS Amstelveen zie punt 13.
5 Opstellen ‘afvalwaterovereenkomst’ per zuiveringskring
Na het afronden van de OAS Ronde Venen is in samenspraak met partijen een concept
afvalwaterovereenkomst opgesteld. Begin 2014 wordt bekeken hoe voor de andere zuiveringskringen,
de afspraken tussen het waterschap en betrokken gemeenten vastgelegd kunnen worden in een
standaard afvalwaterovereenkomst.
6 Gezamenlijke storingsdienst(en)
Deze business case is gepland in 2015.
7 Versterken opdrachtgevers schap.
Deze business case is gepland in 2014.
8 Opstellen VGRP’s PVA
Voor deze businesscase is een startdocument opgesteld (zie ook de agenda voor het BOWA op 27
november 2013) als vervolg op de het opgestelde “Handboek Stedelijk Afvalwater” (zie business case
nummer 17). Het bleek zinvoller het eerst met elkaar eens te worden over de uitgangspunten voor
gezamenlijk beleid in de regio en daarna deze business case op te starten. Inmiddels is een start
gemaakt met een Pilot tussen de gemeenten Amstelveen en Hilversum. Op basis van die ervaring
wordt gekeken hoe zinvol het is in een breder verband samen op te trekken.
9 Databeheer
De werkgroep Databeheer is gestart met een inventarisatie en een behoefte bepaling. De verzamelde
gegevens dienden als basis voor een rapportage begin 2013. Hiervoor is eind 2012 een adviesbureau
ingeschakeld voor het houden van een workshop en het opstellen van de rapportage. De rapportage
gaf aan een volgende stap te nemen en om te kijken naar een gezamenlijke aanpak. De externe
Website: www.samenwerkenaanwater.nl
Pagina 2 van 4
E-mailadres: [email protected]
Bestuurlijk Overleg Water AGV-gebied (BOWA)
Stand van zaken business cases
Versie 19-05-2014
kosten bedragen € 5.000,-- voor 2013 en worden bestreden uit het beschikbare budget. De werkgroep
heeft een planning voor 2013 en 2014 voor een tweede fase en om deze business case af te ronden.
Eind 2014 zullen we met voorstellen komen hoe dit in te vullen.
10 Cursus afvalwater
Er is door een kleine werkgroep in 2012 een aanzet gegeven voor het organiseren van een cursus
afvalwater. Hier wordt gebruik gemaakt regionale kennis binnen ISARIZ en van cursusmateriaal dat
intern bij Waternet aanwezig is. Uit een inventarisatie is gebleken dat 8 gemeenten met 37
deelnemers belangstelling hebben voor de cursus. De cursus bestaat uit 4 dagdelen algemene
rioleringskennis en heeft tot doel de kennis in de regio te vergroten bij met name werkvoorbereiders,
projectleiders en toezichthouders. De voorbereiding is gestart en de cursus is gepland na de
zomervakantie in 2014. Dit beïnvloedt zowel de reductie van kosten, het verhogen van de kwaliteit als
het verkleinen van de kwetsbaarheid. Indien het een succes blijkt te zijn, dagen we de overige 10
gemeenten uit om ook deel te nemen.
11 Investeringen
Het blijkt uit landelijk onderzoek dat deze business case de kern kan worden van de minder meer
kosten in onze regio. Ongeveer 75% van de kosten van de rioolheffingen worden veroorzaakt door de
kapitaalslasten van de investeringen. De grootste voordelen moeten dus worden gevonden door
besparingen in de investeringen. Onderlinge samenwerking en vooral kennisuitwisseling over het doen
van investeringen is dus essentieel. Omdat we als regio niet opnieuw het wiel willen en/of moeten
uitvinden, is een beroep gedaan op de RIONED organisatie om gebruik te maken van kenniscoaches.
Dit zijn collega’s uit andere regio’s die zijn of haar kennis en ervaring bij ons in de regio inbrengt.
Tevens is een externe procesbegeleider ingeschakeld die ook verantwoordelijk is voor de rapportage.
De business case is opgestart in 2013. De kosten bedragen respectievelijk € 7.000,-- en € 2.500,-De kosten worden betaald vanuit het beschikbare budget. De uitkomsten zijn gedeeld in het BOWA
van 27 november 2013. De usiness case krijgt een vervolg in de vorm van de businescase Financiering
(zie punt 12).
12 Financiering (opbrengsten en kapitaalslasten)
Deze businesscase ligt in het verlengde van de voormelde businesscase Investeringen en wordt in de
tweede helft van 2014 opgestart.
13 Optimalisatiestudie Amstelveen
Een uitgevoerde optimalisatie studie (OAS) wijst uit dat door (grotendeels reeds uitgevoerde)
afkoppeling van regenwater door de gemeente en door beschikbare bergingsruimte in rioolstelsel het
effectief is om in natte perioden minder water naar de rwzi te leiden. Een geringe investering in het
rioolstelsel (circa € 150.000,--, waarvan € 50.000,-- begroot) kan een aanzienlijke besparing in de
toekomstige uitbreiding van de zuivering betekenen (circa € 3.000.000,-- tot € 4.000.000,--). Het
voordeel is dat de rwzi op termijn bij uitbreiding met woonwijken het extra afvalwater nog kan
zuiveren zonder een uitbreiding van de rwzi. Nadeel is dat er iets meer overstorten zullen ontstaan
(blijft ruimschoots binnen de normen). Besloten is de gemeente een bijdrage te verstrekken van €
100.000,-- door het Waterschap als tegemoetkoming in de extra kosten van de gemeente.
Dit traject maakt geen onderdeel uit van een voorstel om het effluent van de zuivering te gebruiken
voor het doorspoelen van het stedelijk oppervlaktewater. Dit traject moet nog bestuurlijk worden
goedgekeurd. Ook hier is er sprake van te vermijden kosten in de toekomst.
14 Kennisdelen en innovaties
De routekaart voor de afvalwaterketen (dit onderwerp stond op de agenda voor het BOWA van 14
februari 2013) geeft een handreiking om te kijken wat deze routekaart kan betekenen voor onze regio.
Inmiddels is in het leidend team besloten samen op te trekken in het onderzoeksprogramma van
Waternet. Er wordt eind 2014 een plan van aanpak en een onderzoeksprogramma opgesteld. In het
eerste kwartaal 2014 kunnen gemeenten hun onderzoeksvragen via het ISARIZ aanmelden bij het
Leidend Team, waarna een planning en kostenraming wordt opgesteld. Eind 2014 zal het
onderzoeksprogramma aan het BOWA worden aangeboden.
Website: www.samenwerkenaanwater.nl
Pagina 3 van 4
E-mailadres: [email protected]
Bestuurlijk Overleg Water AGV-gebied (BOWA)
Stand van zaken business cases
Versie 19-05-2014
15 Verplaatsing zuivering Uithoorn (verkenning)
In een meerjarenbeleidstuk van de gemeente Uithoorn staat de wens om de huidige zuivering te
verplaatsen (naar een locatie die valt binnen de geluidscontouren van Schiphol). Mede gezien de
afschrijvingstermijn van de zuivering is in gezamenlijk overleg besloten in 2020 een studie uit te
voeren naar de mogelijkheden van centralisatie van meerdere zuiveringen in deze regio waar dan
tevens de verplaatsing van de zuivering in Uithoorn een onderdeel vanuit maakt.
16 Regionaal model opstellen BRP
Deze business case wordt nog niet opgestart in verband met de business case: “opstellen Handreiking
Stedelijk Afvalwater” (zie business case nummer 17). Na het gereed komen van de handreiking zal
mede op basis van de richtlijn van RIONED er een regionaal model worden opgesteld waar iedere
gemeente gebruik van kan maken.
17 Handreiking stedelijk afvalwater
In de vorige rapportage was er nog sprake van een “Handboek Stedelijk Afvalwater” op te stellen door
het Waterschap. Dit zou geen recht doen aan de intenties uitgesproken in de mantelovereenkomst. Er
is dan ook besloten dat een gezamenlijke werkgroep (gemeenten en Waterschap) zich ging buigen
over de inhoud van het handboek. Het Handboek Stedelijk Afvalwater geeft aan de overgang van de
oude wet- en regelgeving naar de nieuwe situatie die recht doet aan artikel 3.8 van de Waterwet “gij
zult samenwerking op basis van gelijkwaardigheid”. Het Waterschap heeft inmiddels positief
gereageerd door middel van een besluit. Op vrijdag 11 oktober is het definitieve exemplaar tijdens een
regionale bijeenkomst representeert en ook toegepast op een praktijksituatie tijdens kringgesprekken.
In het BOWA van 27 november is ingestemd met de inhoud van dit handboek en kan deze business
case worden afgesloten. In de komende jaren is dit Handboek Stedelijk Afvalwater het uitgangspunt
om in goed overleg met elkaar de goede zaken, goed te doen.
18 Maatregelen achter de voordeur
Er zijn landelijk enkele proefprojecten als voorbeeld (gemeente Delft en gemeente Sneek) om te
kijken naar de mogelijkheden en kosten, als het afvalwater lokaal gezuiverd wordt voordat het
afvalwater een instelling, een wooncomplex of een wijk verlaat. Deze business case was gepland in
2014 te starten. Van wege de deelname van het Waterschap aan “de grondstoffenfabriek” en “de
energiefabriek” van de Unie van Waterschappen is er een proef gestart om in het ARENA gebied van
Amsterdam een proef te starten met het apart inzamelen van urine. Inmiddels wordt in de “Heineken
Music Experience” de urine opgevangen en verwerkt op de RWZI West om fosfaat te winnen.
Alle relevante stukken van het BOWA en overige van belang zijnde de informatie zijn terug te
vinden op de website: www.samenwerkenaanwater.nl met het volgende pad:
http://www.samenwerkenaanwater.nl/wiki/regionale-organisatie-van-de-samenwerking/de-65regios/werkeenheid-3-agv/
Website: www.samenwerkenaanwater.nl
Pagina 4 van 4
E-mailadres: [email protected]

Download Report