Benauwdheid in de palliatieve fase S.M. De Hosson Longarts Palliatieve Zorg in de Thuiszorg 4 april 2014 La Medicine, c’est guérir parfois, soulager souvent, consoler toujours. Ambroise Paré 1510 - 1590 Programma Dyspneu Inleiding Symptoombestrijding dyspneu ◦ Niet-medicamenteus ◦ Medicamenteus Benauwdheid Dyspneu Kortademig Kort op de borst Poestig Druk op de borst Moe op de borst Ademnood Ongemakkelijke ademhaling Niet kunnen doorzuchten Definitie encyclopedie “Gevoel dat je moeilijk ademt” Beoordeling van benauwdheid Subjectief! Gebruik van hulpademhalingsspieren ◦ Intercostaalspieren ◦ Paradoxale ademhaling ◦ Lip pursing Ademfrequentie (Saturatie/cyanose) Circel van Loeser Wat zijn oorzaken van benauwdheid bij kanker? Oorzaken benauwdheid bij kanker Groep Oorzaak Direct betrokkenheid ademhalingsstelsel Tumorobstructie trachea/bronchiën/atelectase Indirecte betrokkenheid ademhalingsstelsel Pleuravocht “ Postobstructie” pneumonie VCSS Pijn Angst Effecten antikankerbehandeling Radiatiepneumonitis Chemotherapie-pneumonitis Cardiomyopathie Complicaties van de ziekte Anemie Longembolie Pneumonie Co-morbiditeit COPD hartfalen spierdepletie Oorzaak behandelen ◦ Als dit zinnig geacht wordt (toxiciteit vs effectiviteit) ◦ Als dit haalbaar geacht wordt (tijdscriterium) ◦ Als dit gewenst geacht wordt (autonomie van patient) Voorbeelden oorzakelijke behandeling Pleuravochtdrainage Ascitesdrainage Palliatieve chemotherapie Symptomatische behandeling Niet-medicamenteuze behandeling: ◦ Longrevalidatie/Inspanningstraining, fysiotherapeutische interventie ◦ Voedingsondersteuning ◦ Zelfmanagement (pursed lip breathing, huffer) ◦ Psychosociale ondersteuning ◦ Ventilator op gezicht ◦ Ondersteuning (gespreksvoering, psycholoog) Medicamenteus: ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ Morfine Benzodiazepines Zuurstof? Steroiden (dexamethason; prednisolon) Inhalatiemedicatie (continueren) Morfine Krachtig analgeticum 1806: Friedrich Sertuener (apotheker, Paderborn) Werkzame bestandsdeel van opium Geextraheerd uit de papaverplant Inmiddels synthetische productie Morpheus Griekse God van de dromen Zoon van Hypnos (God van de Slaap) Kon de vorm aannemen van elk mens Verscheen in je dromen als geliefde Trouw 26/10/2013 Dyspneubestrijding in het sterfbed Klinische verschijnselen Longkanker Klacht Percentage bij presentatie Hoest 65% Dyspneu 7-40% Thoracale pijn 20-33% Hemoptoe 6-31% Slechte eetlust 1-5% Botpijn (M1) 6-13% Supraclaviculaire klier 16-30% (N3) Vena cava superior syndroom 11% Pleuravocht* 12-33% Hepatomegalie* 3-20% Percentage bij ‘end-of-life’ 90% Klinische verschijnselen Longkanker Klacht Percentage bij presentatie Hoest 65% Dyspneu 7-40% Thoracale pijn 20-33% Hemoptoe 6-31% Slechte eetlust 1-5% Botpijn (M1) 6-13% Supraclaviculaire klier 16-30% (N3) Vena cava superior syndroom 11% Pleuravocht* 12-33% Hepatomegalie* 3-20% Percentage bij ‘end-of-life’ 90% End of life bij dyspneu Symptomatische behandeling Euthanasie Palliatieve sedatie Acute palliatieve sedatie Vragen?
© Copyright 2024 ExpyDoc
