Spiegel Het is nog niet zo makkelijk te vinden. Met de gekregen

Spiegel
Het is nog niet zo makkelijk te vinden. Met de gekregen uitleg in mijn achterhoofd loop ik de statige
laan op in de richting van de kapel. Aan weerszijde hoge bomen. Het is prachtig weer. Na de kapel sla
ik af naar links, het tweede pad is mij verteld. Een klein bord steekt net ver genoeg uit de grond om de
tekst te kunnen lezen; ‘Kastanjelaan’. Daarnaast een bordje met het opschrift: “De algemene graven
op vak H met de nummers 3518 t/m 3729 worden per 1 juli 2014 geruimd”. Dan een telefoonnummer
voor informatie. Zo gaat dat. Maar het graf waar ik naar zoek is er nog; het ligt er al zo’n 120 jaar.
Tussen graven en muren met urnen wandel ik verder. Zonnestralen vallen tussen takken en
gebladerte. Boven in de bomen kwettert een zwerm halsbandparkieten. Het mooie weer, de
kwetterende vogels en de planten- en bloemenweelde brengen mij in een lichte, bijna vrolijke
stemming. En dat op een begraafplaats. Tegen een laag hegje staat een rij van bezems, schoffels en
harken. Er is niemand te zien. Aan het eind van de pad kom ik bij een poort; de oorspronkelijke ingang
van begraafplaats. Hier moet het ergens zijn. Het graf zou op een soort terp liggen. Hoewel het me
goed is uitgelegd, moet ik toch even zoeken. Net als ik mijn telefoon wil pakken om meer uitleg te
vragen, valt mijn oog op de steen waarop de naam prijkt die ik zoek: ‘Familiegraf Rochussen’.
Daaronder een rij namen. Helemaal onderaan, de naam van degene die we dit jaar zo ongeveer tot de
beschermheilige van de kunstroute hebben gemaakt:
Charles Rochussen
1 augustus 1814 – 22 september 1894
Vanaf het moment van de ontdekking van de 200ste geboortedag van Charles Rochussen kreeg de
kunstroute 2014 een extra dimensie. Charles Rochussen; toonaangevend Rotterdams schilder,
ontwerper, bestuurder, vermeend Kralinger van geboorte en begraven in Crooswijk. Een lichte euforie
maakte zich meester van de organisatoren van de kunstroute. Een belangrijke doorgaande weg vanuit
het Centrum naar Delfshaven draagt de naam van deze Rotterdamse meester. Dit doet
veronderstellen dat hij een belangrijke plaats heeft in de geschiedenis van deze stad. En dat
initiatieven voor een herdenking van Rochussen warm onthaald zullen worden. Niets is minder waar.
Rochussen blijkt voor te komen in het stratenboek van Rotterdam, maar niet in het collectieve
geheugen van de Rotterdammers. Veel werken van Rochussen zijn in depots terecht gekomen;
schilderijen in dat van museum Boijmans, prenten in het depot van de Rotterdamse archiefdienst. Een
tegenvaller. Het is nog erger; sommigen brengen hem in verband met de slavenhandel waar zijn
voorvaderen zich aan bezondigd hebben, maar uit niets blijkt dat hij daar ook maar iets mee te maken
had. Of het moet zijn dat hij een versie van De negerhut van oom Tom illustreerde.
Een bezoek aan de directeur van de Rotterdamse archiefdienst maakte duidelijk dat het inderdaad
hard nodig is om deze kleurrijke stadgenoot, geworteld in Kralingen-Crooswijk uit de mottenballen te
halen. Een uitdaging voor de organisatie van de kunstroute. Rotterdammers, de inwoners van
Kralingen-Crooswijk in het bijzonder, worden getrakteerd op lezingen, een boekje en een herdenking.
Dat laatste gebeurt op de plek van zijn laatste rustplaats; in de kapel van de begraafplaats Crooswijk
en op de lommerrijke plek waar ik nu sta; zijn graf. En ook na de kunstroute gaat het zendingswerk
door. In een programma voor de bewoners van de Rochussenstraat. De echo van Rochussen zal
klinken over deze stad.
Over de Kerkenlaan wandel ik terug naar de uitgang. Ik passeer een veldje met oude graven die zijn
overgebracht uit oude Rotterdamse kerken. Uit de Grote kerk, na het bombardement en uit de
Oosterkerk. Die stond in de Hoogstraat en werd kort voor de oorlog gesloopt. Deze begraafplaats
staat voor Rotterdamse geschiedenis; de bijzondere grafmonumenten, de prachtige beelden en de
doden, bekende en onbekende rotterdammers.
Aan het eind van het pad valt mijn oog op een plaat glanzend zwart graniet. Daarop de naam van
degene die er begraven ligt en de datum van geboorte en van sterven. Bijna 66 jaar oud, reken ik snel
uit. Daaronder een tekst van de Iraanse dichter Ahmad Shamlu: “Ik zet een spiegel tegenover jouw
spiegel om jouw beeld oneindig te weerkaatsen”. Prachtig! En een opsteker voor de taak die wij op
ons genomen hebben.
Ik wens u een mooie kunstroute.
www.kunstroutekralingencrooswijk.nl
Arjen Baas
3 september 2014

Download Report