Verslag door Frank Kloeck - 478 kb

Auteur Paul Claes te gast bij de leesgroep Davidsfonds-Mortsel
Veelzijdig veelschrijver
Auteur Paul Claes (°1943) valt niet zomaar onder één noemer te vatten. Romancier, vertaler,
essayist, dichter, pasticheur, exegeet …. Een hedendaagse uomo universale, naar het tijdens de
renaissance gekoesterde ideaalbeeld dat streefde naar een zo volledig mogelijke ontwikkeling van de
mens (kunst, wetenschap, ethiek). Deze eredocent Vertalen aan de KULeuven studeerde Klassieke
én Germaanse talen. Wat hem niet belet ook zeer grondig de Franse, Spaanse en Italiaanse literatuur
en cultuur te beheersen.
Niet alleen kwalitatief, ook kwantitatief gooit deze auteur hoge ogen: onder de titel “C” publiceerde
hij in 2011 zijn honderdste werk (in het Latijn staat “C” voor 100).
Op dinsdag 14 oktober waren we dan ook niet weinig in onze nopjes deze eminente “touche- à- tout”
als gast in onze leesgroep te mogen verwelkomen.
Intertekstualiteit
In 1981 verscheen De mot zit in de mythe, waarin de auteur onderzoek doet naar de wijze waarop
Hugo Claus inspiratie zocht bij de klassieke auteurs. “Intertekstualiteit” (het speuren naar verbanden
en raakpunten tussen diverse teksten) is dan ook een aspect dat Claes na aan het hart ligt.
Reizen in de tijd
Bij het bredere publiek raakte onze gast bekend door onder meer De kameleon (2001) en De
leeuwerik (2010) . Beide romans kwamen tijdens onze bijeenkomst uitvoerig aan bod. Wie ze leest,
maakt een reis in ruimte en tijd: de eerste titel voert ons naar de Verlichting van de 18de eeuw, de
tweede naar de tijd van de troubadours (de Provence - 12de eeuw).
De kameleon
Dit merkwaardig dier, dat zich soepel transformeert al naar gelang de variërende omstandigheden,
staat ongetwijfeld model voor een motto dat Paul Claes dierbaar is: mobilis in mobili (beweeglijk in
het beweeglijke). De mens moet zich voortdurend aanpassen aan wisselende contexten.
Schijn en zijn is dan ook een hoofdthema in deze roman. Vrouw/man, edelman/ bedelman,
pion/spion, licht/donker: alles lijkt wel naar hartenlust inwisselbaar. Een overheerlijk taalspel
onderbouwt een web aan intriges met onwaarschijnlijke plotwendingen. Een ware degustatie voor
de lezer-fijnproever! In 2001 werd dit werk dan ook bekroond met drie prijzen! Als een echo
AuteurPaulClaes-DavidsfondsMortsel14okt.docx
weerklinkt dertien jaar later in de Mortselse bib een hartelijk applaus als blijk van waardering voor
het doorleefd voorgelezen fragment!
De leeuwerik
De leeuwerik speelt in de tijd van de troubadours. De trouvères bedachten (trouver) niet alleen
thema’s, ze werkten er ook variaties op uit (cf. het Griekse tropein - “veranderen”). Ten slotte
componeerden ze er muziek bij en voerden ze, als zanger/instrumentalist de composities ook uit.
Muziek is overigens nóg een interessesfeer van de auteur. Op de tonen van het gezang van de
leeuwerik werkt hij het thema geraffineerd uit in de roman, waarin voorts de “hoofse liefde” centraal
staat. Paul Claes wijst erop dat daarin de kiem lag die zou uitgroeien tot het latere begrip van de
“romantische liefde”.
Project
Hoewel Paul Claes de pensioengerechtigde leeftijd al even voorbij is, staat nog heel wat werk in de
steigers! Op de Boekenbeurs vind je momenteel zijn meest recente creatie: Kinderen van Rousseau.
Hier bespeelt de auteur meesterlijk een nog niet vermeld genre: dat van het pamflet. Hij revolteert er
onder meer tegen de dictatuur van “supermarktmuziek” die ons haast voortdurend in de greep
houdt. Ook tegen een soort “gestroomlijnd eenheidsdenken” in onze samenleving, waarin nauwelijks
nog ruimte lijkt te zijn voor een gedurfde mening of enige echt tegendraadse opinie.
Dit nieuwe werk biedt u alleszins hét gedroomde alibi om het oeuvre van deze onvolprezen auteur te
(her)ontdekken!
Frank Kloeck
(Bronnen: cobra.be – schrijversgewijs.be)
AuteurPaulClaes-DavidsfondsMortsel14okt.docx