RGF kwaliteitsconferentie Ouderen in Beweging Beweegstimulering voor ouderen Tinus Jongert, directeur NPi, lector GLSO Maatschappelijke ontwikkelingen • • • • • Stijgende zorgkosten, budgetten onder druk Terugtredende overheid > ↑ rol gemeente Verschuiving tweede naar eerste lijn ↑ Zelfregie zelfmanagement patiënt cliënt Innovatieve technologie in de zorg Demografische ontwikkelingen • • • • Vergrijzing ↑ chronisch zieken (7 miljoen in 2030)* ↑ multi-morbiditeit ↑ gezondheidsverschillen (lage-hoge SES) • * RIVM, 2014 Lage SES-groepen: korter (gezond)leven - Minder gezonde leefstijl Minder Health Literacy Minder gunstige leef- en werkomstandigheden Minder goede bereikbaarheid/toegankelijkheid zorg Huidige tijden bieden kansen voor iedereen die zich aanpast • Zware tijden voor fysiotherapeuten (ivm ↓€) • Bewegen biedt veel kansen! • Zitten is het nieuwe roken! • Fysiotherapie heeft veel te bieden, juist nu! ouderen : groeimarkt • • • • • • • • • Veel kansen voor innovatieve diensten Focus op activiteiten, participatie (ICF) Zelfredzaamheid/zelfmanagement M-coaching Ondersteuning (functionele) technologie Focus op groepen met gezondheidsachterstanden multimorbiditeit Idem participatie problemen Andere business modellen Bewegingsarmoede als gezondheidsbedreiging Steven Blair (2009) : “Physical inactivity is the biggest public health problem of the 21st century” Wat is het beste preventieve middel? http://www.youtube.com/watch?v=flykiqza6fQ Bewegen !* Zet in op Beweegstimulering bv Nationaal Preventie programma *Lancet 2012, 2014 Gezonde leefstijl theoretisch raamwerk Omgeving Sociale, politieke en fysieke omgeving Cognitieve mediatoren Attitude Sociale invloed Intentie Energie balans gerelateerd gedrag Eten Bewegen Kwaliteit van leven Gezondheid Vitaliteit Onbewuste processen (verleiden & omgeving) Producten Diensten Programma’s EnRG framework, Kremers et al., 2006 Nationaal programma preventie (2013) • Doel: volksgezondheid duurzaam beschermen tegen bedreigingen en verbeteren • Primaire plek voor preventie in de zorg • Grootste winst door gezondheidsbevordering en het voorkomen van (de gevolgen van) chronische ziekten • O.a. onvoldoende bewegen • Slimme, gebundelde aanpak in de wijk, school en werk (dicht bij de mensen) Soorten preventie (BCP ft, NPP) 1. Universele preventie Algemene voorlichting,geen risico’s/aandoeningen 2. Selectieve preventie algemene gezondheidsbevordering (hoog)risicogroepen: Bravo-adviezen 3. Geïndiceerde preventie individuele adviezen mensen @risk, stimuleren gezonde leefstijl 4. Zorg-gerelateerde preventie mensen met chronische aandoeningen Bewegen is gezond: evidentie als uitgangspunt Mate van bewijs Gezondheidsparameters Ontstaan van ziekten (primaire preventie) Beloop van ziekten (tertiaire preventie) Overtuigend bewijs positief effect (+++) Lichaamsgewicht Vetpercentage Bloeddruk HDL/LDL cholesterol Glucosetolerantie Insulinegevoeligheid Botdichtheid Slaappatroon Hart- en vaatziekten Diabetes mellitus II Overgewicht Osteoporose Coronaire hartziekten Diabetes mellitus II Overgewicht Beroerte Depressie Colonkanker Borstkanker COPD Osteoporose Beroerte Angst en depressie Reumatoïde artritis Epilepsie Cystic fibrosis Sterke aanwijzingen positief effect (++) Specifieke effecten bewegen voor ouderen • ↑ zelfredzaamheid (Barry& Carsson, 2004, Lathman, 2004) • ↑ participatie (Barry& Carsson, 2004, Lathman, 2004, Vreede 2005) • ↓valangst (Klieman, 2007), valrisico (v weerdestijn, 2005) • ↑ cognitieve functies (Klieman, 2007) • ↓ depressies (Klieman, 2007) Achtergronden beweeggedrag Norm % volwassen bevolking % ouderen (65+) Inactief 5,5 14 NNGB 60,9 52,8 Fitnorm 23,5 10,4 Combinorm 68,2 58,4 Ouderen blijven achter bij het landelijk gemiddelde + slechts 23% van de ouderen (65+) voldoet aan krachtnorm Chorus, in Hildebrandt et al, 2010 Registraties ouderen verpleeghuis: gem 5 min lich activiteit/ dag (1953 counts= 3 MET’s) Bron: Leni de Ligny 2007 determinanten van beweeggedrag ouderen • Attitude tav bewegen is goed; • De sociale omgeving is weinig stimulerend; • Eigeneffectiviteit is laag; 25% van de inactieve ouderen denkt dat het lukt om meer te gaan bewegen • Chronische aandoeningen leveren barrières (door klachten, angst) • Slechte balans/evenwicht leveren barrières • Lage spierkracht levert barrières tav ADL Chorus, in Hildebrandt et al, 2010 Normen: Beweegnormen en chronische AlgeChroH&v Long DM kanker aandoeningen hele bevolking nisch Zieken Ziekten COPD inactief 3,5 % 12,3 21,5 15,6 14,1 15,3 NNGB 61,7 54,9 40,7 48,7 51,2 49,3 Fitnorm 21,8 16,7 11,0 15,7 10,8 13,8 Combinorm 69,1 61,3 46,2 55,5 56,6 58,9 Chorus, in Hildebrandt 2010 Determinanten beweeggedrag chronisch zieken • • • • • • Attitude tav bewegen is slechter Meer bewegen wordt minder prettig ervaren Eigen effectiviteit tav bewegen is laag Ervaren sociale steun is relatief laag Klachten symptomen agv aandoening vormen drempel Idem tav Ilness beliefs/ (beweeg)angst Waar liggen kansen • Zelfredzaamheid: participatie (ICF) functioneel trainen • Lage SES-groepen : integrale aanpak • Multimorbiditeit • Technologie ICF Focus op activiteiten / participatie Zelfredzaamheid Lage Ses: geïntegreerde aanpak Cliënt Hulpverlener Zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie Holistisch en integraal werken 4 niveaus van integratie Organisatie Financiering Publiek private samenwerking Bekostiging over domeinen heen Beoogde resultaten + - Participatie in maatschappij en arbeid + Kwaliteit van leven + Ervaren gezondheid Kosten gezondheidszorg en welzijn Zelfredzaamheid: functioneel trainen is noodzakelijk voor verbetering in adl-functioneren Gemiddelde Totaal score ADL (ADAP score) 56 * * 54 52 50 Kracht Functie Controle ADAP 48 units 46 44 42 40 Baseline * p<0.05 vs baseline 3 maanden 9 maanden De Vreede et al, J Am Geriatric Soc 2005;53(1):2-10 Multimorbiditeit: klinisch redeneren (Sackett, 2000) Clinical state& circumstances Clinical expertise Patients preferences & actions Research evidence integrating the best research evidence with clinical expertise and patient values to achieve the best possible management (Sackett, 2000, BCP FT: KNGF 2014) Comorbiditeit vraagt integrale samenwerking: conform CVRM aanpak Chronic care model • • • • Zorgstandaard: hoe moet de zorg er idealiter uit zien Partnership tussen patiënt en behandelteam Chronic care model Integraal aanpakken risicofactoren CVRM: vitale vaten (vervolg) • Zelfmanagement betekent: - dat u zelf in actie komt dat u zelf oplossingen zoekt voor problemen dat u hulp zoekt bij anderen als u dat nodig heeft dat u samenwerkt met zorgverleners dat u zelf besluiten neemt NB zorgverleners ondersteunen de patiënt ! CBO zelfmanagement (2014) Belangrijke vragen voor de patiënt 1. Wat zijn mijn gezondheidsdoelen? 2. Hoe doe ik het? 3. Hoe houd ik het vol? Tav bewegen - Hoeveel beweegt u? - Voor/nadelen van bewegen - Hoe kunt u meer bewegen? - Maak een beweegplan en voer het uit Technologische ondersteuning: ↑activiteiten en participatie (functioneel) • Lifeline (Philips) • Chronisch hartfalen (Achmea, Philips, TNO, SLAZ) E-of M-coaching • E-coach model : stimuleert zelfzorg begrijpen, pers. doelen stellen, beweegprogramma, monitoren gedrag, feedback (e-health lijkt veel belovend bij dm patiënten (Cassimatis & Kavanagh, 2012) ) • Personal activity coach (TNO, Philips) : biomechanica, inspanningsfysiologie, psychologie • Virtueel trainen oa virtuagym • App’s/wearables 31 App’s / wearables : M-coaching • Apps: bv Moves • Nike Fuel • Google Apple watch • Google glass • ….. www.imedicalapps.com/2014/09/google-glass-calculate-heart-rate-respiratory-rate App’s voor beweegstimulering (Rabin & Bock 2011) Door gebruikers gewenste features : • Automatisch meten (lich activiteit, energieverbruik) • Vooruitgang tov doelen • Geintegreerde muziek • Registratie van verschillende soorten activiteiten • Gebruiksvriendelijke interface Beweegvriendelijke omgeving Omgeving is belangrijk voor beweegedrag (fysiek & sociaal) Persuasive technology: verleiden 35 Exergames als oplossing ??? • • • • • • 48 miljoen uur gamen per week (NGO, 2008) 75% van bevolking speelt computergames 57% vd ouderen speelt games sedentair gedrag vervangen door lich. activiteit Plezier Exergames bieden voldoende intensiteit (Simons, 2012, 2014, vd Sloot 2011, Helming, 2011, Jongert, 2009) • Adherence (?) (Simons 2010) • Persuasive technology 36 gametoepassingen • • • • • Claudicatio Game CVA Game WIIbol IC game Virtuele leefsstijlcoach Andere Business modellen: social impact/health bonds? Take home message • Er zijn veel kansen • Fysiotherapie is uitgerust voor de belangrijke uitdagingen • Werk vanuit: – – – – – – ICF functioneel trainen integrale aanpak technologische ondersteuning verleiden nieuwe business modellen Gaan we samen de uitdagingen aan? Het NPi ondersteunt u met kennis en innovaties Vragen ? [email protected]
© Copyright 2024 ExpyDoc
