Uitnodiging

NouW Faculteitsvereniging
Open Universiteit
Uitnodiging voor de Rijp- en Groendag
op 13 juni 2014
Farmaceutica - Toepassingen en risico’s voor mens en dier.
De rijpe NouW-leden OU MSc alumnus Nathalie Smits, MSc student Monique
Bienenmann-Ploum en docent prof. dr. Ad Ragas geven ons op het RIKILT-WUR een
kijkje in de wereld van de farmaceutica. Het RIKILT-WUR is het onderzoeksinstituut
van de universiteit van Wageningen waar veel onderzoek wordt gedaan naar
toepassingen, risico’s en alternatieven voor (o.m.) antibiotica.
Een farmacon (meervoud: farmaca) is een (meestal exogene) stof die een
interactie aangaat met een biologisch systeem. Farmacon is afgeleid van het
Griekse woord phármakon wat staat voor geneeskrachtige stof. Nu is het maar net
van welke kant je dit bekijkt. Penicilline is voor de mens geneeskrachtig, maar voor
een bacterie niet bepaald. Farmaca kunnen ook voor mens en dier toxisch zijn en
daarmee is gelijk de controverse van deze dag voor het voetlicht gebracht.
Resistentie
In de veeteelt
worden veel
farmaceutische
toevoegingen
toegepast.
Microorganismen die
(net) niet
worden gedood
door een
farmacon,
werken
resistentie in
de hand.
Resistentie
leidt tot een noodzakelijke zoektocht naar nieuwe middelen, en een wedloop lijkt
geboren. Maar wie ligt hier voorop? Is er wel zicht op nieuwe middelen en wordt
hier wel voldoende onderzoek naar gedaan? En daarbij, wie toetst de risico’s voor
mens en dier en hoe sluitend is de controle hierop?
NouW is de faculteitsvereniging van de vakgroep Natuurwetenschappen van de Open Universiteit Nederland
Secretariaat: Elly Gudden-van den Boomen, St. Gerarduslaan 31, 5644 NN Eindhoven
E-mail: [email protected]
Triodosbanknr: 212281585, IBAN: NL94 TIO 0212 2815 85 en BIC: TRIONL2U
Internet: www.nouw.nl
1 van 4
NouW Faculteitsvereniging
Open Universiteit
Ochtendprogramma: Toepassingen, (natuurlijke) aanwezigheid en risico’s
De eerste spreker is dr. Bjorn Berendsen. Bjorn is onderzoeker bij RIKILT-WUR en
in 2013 bij de WUR gepromoveerd. Bjorn heeft in zijn proefschrift aangetoond dat
antibiotica ook via (onbekende) onbedoelde verspreidingsroutes in de voedselketen
terecht kunnen komen. Bijvoorbeeld door stro dat voor dierlijke consumptie wordt
geteeld en via grondbacteriën wordt besmet met het (in de EU verboden)
antibioticum Chlooramfenicol. Daarnaast zal Bjorn ons meenemen naar het nieuwe
tijdperk van de antibiotica-analyse, gericht op de voeding en de
resistentieproblematiek.
De tweede spreker deze ochtend is drs. ing. Tina Zuidema. Tina is expertiseleider
dierbehandelingsmiddelen bij het RIKILT-WUR. In 2003 is zij aan de Open
Universiteit afgestudeerd in de richting voeding en toxicologie, op het onderwerp:
Adducten van nitrofuranen, metabolismen, kinetiek en toxicologische effecten. Haar
presentatie gaat over de strijd tegen antibiotica resistentie en antibiotica residuen
in dierlijk materiaal.
Middagprogramma: Controle van de keten
Het middagprogramma wordt ingeleid door prof. dr. Ad Ragas.
Ad studeerde biologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Hij promoveerde in 2000 op een proefschrift over onzekerheden
in milieukwaliteitsnormen. Momenteel is hij als hoogleraar
Milieu-natuurwetenschappen verbonden aan de Open
Universiteit en als universitair docent aan de afdeling
Milieukunde van de Radboud Universiteit.
Ad verzorgt onderwijs over milieurisico’s van gevaarlijke stoffen en geografische
informatiesystemen. Zijn onderzoek richt zich primair op het modelleren van
milieurisico’s van gevaarlijke stoffen, onzekerheidsanalyse en risicoperceptie.
Daarnaast is Ad voorzitter van de wetenschappelijke klankbordgroep Normstelling
Water en Lucht (ministerie van Infrastructuur en Milieu) en adviseert de European
Food Safety Authority (EFSA) over de risicobeoordeling van gevaarlijke stoffen.
Tijdens zijn presentatie zullen we meer te weten komen over het identificeren van
medicijnen en geografische locaties met een relatief groot risico op verspreiding.
Hiervoor is een model ontwikkeld waarmee vanuit de gebruiksgegevens van
medicijnen bepaald kan worden wat de emissie naar het milieu zal zijn, evenals
concentraties in bodem, water en lucht. Deze concentraties worden vervolgens
doorvertaald naar relatieve risico's voor mens en milieu.
NouW is de faculteitsvereniging van de vakgroep Natuurwetenschappen van de Open Universiteit Nederland
Secretariaat: Elly Gudden-van den Boomen, St. Gerarduslaan 31, 5644 NN Eindhoven
E-mail: [email protected]
Triodosbanknr: 212281585, IBAN: NL94 TIO 0212 2815 85 en BIC: TRIONL2U
Internet: www.nouw.nl
2 van 4
NouW Faculteitsvereniging
Open Universiteit
Workshop “traceer het antibioticum”
In het middagprogramma gaan we zelf aan de slag in het
lab. We kijken hoe het onderzoek naar een antibioticum
is ingericht. Daarbij volgen een monster vanaf
binnenkomst tot uitslag, waarbij alle tussenliggende
handelingen om tot een resultaat te komen onder de
loep worden genomen. Dit doen we door het monster in
ontvangst te nemen bij de monsterkamer en vervolgens
gaan we naar de verschillende laboratoria om de
benodigde methoden (zelf) toe te passen.
Agenda
10.00-10:30
10:30-10:40
10:40-11:15
11:30-12:00
12:15-13:15
13:30-14:10
14:10-16:00
16:00-17:00
Ontvangst met koffie.
Voorwoord/introductie dagprogramma
Dr. Bjorn Berendsen, Antibioticumanalyses in een nieuw tijdperk
Drs. ing. Tina Zuidema, Detectie van antibiotica residuen in de
strijd tegen antibiotica resistentie
Lunch (buffet)
Prof. dr. Ad Ragas, Prioritering van humane en ecologische
milieurisico's als gevolg van medicijngebruik
Workshop in lab ‘traceer het antibioticum’
Borrel
Locatie
Vrijdag 13 juni zijn wij te gast bij het RIKILT-WUR (www.rikilt.nl), hét
onderzoeksinstituut naar voedselveiligheid. Het Rikilt is onderdeel van de WUR
(Wageningen University and Researchcentre).
Bezoekadres RIKILT
Akkermaalsbos 2
Gebouw 123
6708 WB WAGENINGEN
Meer informatie over bereikbaarheid is te vinden op bijgevoegde plattegrond en op:
http://www.wageningenur.nl/nl/ExpertisesDienstverlening/Onderzoeksinstituten/rikilt/Over-RIKILT/contact-rikilt.htm.
Bij het gebouw is voldoende parkeergelegenheid aanwezig.
NouW is de faculteitsvereniging van de vakgroep Natuurwetenschappen van de Open Universiteit Nederland
Secretariaat: Elly Gudden-van den Boomen, St. Gerarduslaan 31, 5644 NN Eindhoven
E-mail: [email protected]
Triodosbanknr: 212281585, IBAN: NL94 TIO 0212 2815 85 en BIC: TRIONL2U
Internet: www.nouw.nl
3 van 4
NouW Faculteitsvereniging
Open Universiteit
Organisatie
De organisatie van deze dag ligt in handen bij OU MSc alumnus Nathalie Smits en
MSc student Monique Bienenmann-Ploum (beiden NouW-lid). Vanuit het bestuur is
Wilco Urgert betrokken (06-14743854 – [email protected]).
Kosten
Voor NouW-leden en AVM-studenten wordt een bijdrage gevraagd van €10,00.
Niet-leden betalen € 30,00. Dit kan ter plaatse bij de penningmeester van NouW
worden voldaan, maar het heeft de voorkeur dat je de bijdrage bij aanmelding
overmaakt. De bankgegevens staan in de footer van deze brief.
Clausule
Elk lid mag 1 introducé meenemen. Deelnemers dienen zelf te zorgen voor een
ongevallen-, reis- en annuleringsverzekering. De organisatie kan niet aansprakelijk
worden gesteld voor materiële of personele schade.
Ga mee!
Laat deze unieke kans om een kijkje in het lab van het RIKILT-WUR te nemen niet
schieten en meld je vóór 8 juni 2014 aan per e-mail via [email protected] met je
naam en mobiele nummer. Ook horen we graag of mede-leden mee kunnen reizen
met de auto en/of je bereid bent leden vanaf (bijvoorbeeld) stations WageningenEde en Arnhem op te pikken.
NouW is de faculteitsvereniging van de vakgroep Natuurwetenschappen van de Open Universiteit Nederland
Secretariaat: Elly Gudden-van den Boomen, St. Gerarduslaan 31, 5644 NN Eindhoven
E-mail: [email protected]
Triodosbanknr: 212281585, IBAN: NL94 TIO 0212 2815 85 en BIC: TRIONL2U
Internet: www.nouw.nl
4 van 4