14-8352 - Gemeente Venlo

Raadsvoorstel
GEMEENTEBESTUUR
onderwerp
team ABJZA
steller mr. MRV Buurman
doorkiesnummer +31 77 3596448
raadsnummer 2014
collegevergadering
d.d.
raadsvergadering
d.d.
fatale termijn
programma
portefeuillehouder
Vaststellen van economische activiteiten in
het algemeen belang als bedoeld in artikel
25h Mededingingswet
60
22 juli/16 september 2014
24 september 2014
e-mail [email protected]
registratienummer 14-8352
datum 16 september 2014
bijlage(n)
datum verzonden
19 augustus 2014
Dienstverlening
W. van den Beucken
Voorstel om te besluiten
De volgende economische activiteiten aanwijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het
algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet :
1.
2.
3.
4.
5.
Exploitatie sportaccommodaties.
Verhuur maatschappelijk vastgoed.
Exploitatie parkeergarages en parkeerterreinen.
Exploitatie fietsenstallingen.
Verhuur vastgoed in herontwikkelingslocaties en ingebruikgeving van panden ter
voorkoming van leegstand of verloedering.
Voor al deze activiteiten geldt dat wij deze van algemeen belang achten.
Burgemeester en wethouders van Venlo
de secretaris
de burgemeester
Piet Lucassen
Antoin Scholten
Raadsvoorstel
Samenvatting (Verplicht, maximaal een half A4)
Op grond van de Wet Markt en Overheid door de gemeente ondernomen economische
activiteiten aanwijzen die plaatsvinden in het algemeen belang. Als gevolg van zo’ n aanwijzing
zijn de gedragsregels van de wet – waaronder het integraal in de prijs doorberekenen van alle
kosten – niet van toepassing. De betreffende activiteiten kunnen dan op de zelfde voet als
voorheen worden voortgezet.
Bijlagen
Nr.
1.
2.
3.
4.
5.
Naam
Concept raadsbesluit
..
..
..
..
Datum
..
..
..
..
..
2
Raadsvoorstel - onderbouwing
Onderbouwing
Algemene toelichting
1.
Wat is kernopgave (Wat is de belangrijkste opdracht voor de gemeenteraad?)
Een besluit nemen dat past binnen de kaders van de Wet Markt en Overheid, en ertoe leidt
dat geen blokkades ontstaan voor activiteiten die het algemeen belang dienen.
2.
Relatie met programma
Dienstverlening
3.
Wat is het beoogde maatschappelijke resultaat (Wat wilt u bereiken?)
Het voorstel heeft tot gevolg dat de gemeenteraad vanuit het algemeen belang aangeeft
welke economische activiteiten zijn uitgezonderd van de gedragsregels van de Wet Markt
en Overheid, opgenomen in de Mededingingswet.
Dit voorstel beoogt dat activiteiten worden aangewezen die plaatsvinden in het algemeen
belang, zodat die op de bestaande voet mogen worden voortgezet.
4.
Wat en waarom? (Waarom is dit voorstel nodig?)
Op 1 juli 2012 is de Wet Markt en Overheid van kracht geworden. De wettelijke regeling
geeft gemeenten twee jaar de tijd om bestaande activiteiten in overeenstemming te brengen
met die regeling. Op dit moment wordt bij veel gemeenten een inhaalslag gepleegd om
alsnog aan deze verplichting te voldoen.
Deze wet (opgenomen in de Mededingingswet) geeft een viertal gedragsregels, die
overheidsinstanties zoals gemeenten in acht moeten nemen als zij economische activiteiten
uitvoeren. Organisaties in de sectoren onderwijs, sociale werkvoorziening en publieke
omroep zijn uitgezonderd van de werking van de wet.
Onder economische activiteiten wordt begrepen het aanbieden van goederen en diensten
op een markt.
De belangrijkste gedragsregel die in acht moet worden genomen, is dat de gemeente
dergelijke activiteiten wel mag aanbieden, maar dan in beginsel aan de afnemer de integrale
kostprijs in rekening moet brengen. Verder bevat de wet bepalingen over het gebruik van
overheidsgegevens voor die activiteiten en over functiescheiding tussen uitvoerders en
toezichthouders op die activiteiten. Voor overheidsbedrijven geldt, dat de overheid deze
bedrijven niet mag bevoordelen bijvoorbeeld door hen diensten of middelen ter beschikking
te stellen onder de integrale kostprijs. De vierde gedragsregel is dat personen die zijn
betrokken bij de uitoefening van een publiekrechtelijke bevoegdheid ten aanzien van een
economische activiteit, niet tevens bij het verrichten van de economische activiteiten zijn
betrokken.
De wet is o.a. niet van toepassing indien economische activiteiten plaatsvinden in het
algemeen belang (artikel 25h, lid 5, Mededingingswet). Of daarvan sprake is, dient door de
Raadsvoorstel - onderbouwing
raad in een besluit te worden vastgesteld.
Waar dat is gebeurd, is het dus mogelijk om af te wijken van de gedragsregels.
De wet maakt dat mogelijk, als de betreffende activiteit maar door de gemeenteraad
gemotiveerd wordt aangewezen als zijnde in het algemeen belang.
Er zijn meer door de overheid uitgevoerde activiteiten die niet onder de reikwijdte van de
wet vallen. Belangrijk is dat typische overheidstaken niet onder de wet vallen, en in het
verlengde daarvan ook niet het uitvoeren van die taken ten behoeve van andere overheden
zoals regiogemeenten. Als specifieke overheidstaken (in de woorden van de wet: “ ter
uitvoering van een publiekrechtelijke taak” ) gelden onder meer handhaving openbare orde,
vergunningverlening, aanleg en beheer openbare ruimte.
Dat betekent bijvoorbeeld dat, als het ingenieursbureau van de gemeente Venlo tegen
betaling werkzaamheden verricht ter voorbereiding van een wegconstructie in een
buurgemeente, voor deze activiteit de regels van de Wet Markt en Overheid niet gelden.
Activiteiten die worden verricht door zelfstandige rechtspersonen, bijvoorbeeld stichtingen
of verenigingen, vallen niet onder de wet. Dat blijft het geval als deze rechtspersonen
subsidie van de gemeente ontvangen. De Wet Markt en Overheid ziet niet op de
economische activiteit van een gesubsidieerde stichting. Wel kán de wet in beginsel van
toepassing zijn op het verhuren van een pand door de gemeente aan die stichting.
Zoals gezegd richt dit voorstel zich op activiteiten waarvan de gemeenteraad bepaalt dat
deze van algemeen belang zijn.
5.
Afweging / argumentatie (Welke politieke keuzevraagstukken dienen zich aan? Zijn er
reële alternatieven? Welke belangenafweging moet daarbij door de raad worden
gemaakt?)
Uit navraag bij alle betrokken afdelingen in de gemeentelijke organisatie is gebleken, dat er
door de gemeente een aantal economische activiteiten wordt uitgevoerd, waarbij niet de
integrale kostprijs in rekening wordt gebracht, terwijl het uit een oogpunt van algemeen
belang wel wenselijk is, dat deze activiteiten op die manier worden aangeboden. Dit voorstel
beoogt dat de navolgende activiteiten worden aangewezen die plaatsvinden in het
algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet, zodat die op
de bestaande voet mogen worden voortgezet.
1.
2.
3.
4.
5.
Exploitatie sportaccommodaties.
Verhuur maatschappelijk vastgoed.
Exploitatie parkeergarages en parkeerterreinen.
Exploitatie fietsenstallingen.
Verhuur vastgoed in herontwikkelingslocaties en ingebruikgeving van panden ter
voorkoming van leegstand of verloedering.
Ten aanzien van sommige activiteiten zijn in het verleden weliswaar al dan niet expliciet
besluiten genomen waaruit blijkt dat de raad vindt dat deze in het algemeen belang zijn,
4
Raadsvoorstel - onderbouwing
maar het is wenselijk om dit te formaliseren en transparant te maken via dit raadsvoorstel
tot het nemen van het raadsbesluit.
Motivering per activiteit :
1. Exploitatie sportaccommodaties
Indien kostendekkende tarieven in rekening zouden worden gebracht zou dit ten
koste gaan van het deelnemen aan sportactiviteiten. Dit terwijl wij als bestuurlijk doel
hebben om de deelname aan sportbeoefening van volwassenen en jeugdigen juist
zoveel mogelijk te bevorderen. De gemeentelijke binnen-,
buitensportaccommodaties en het zwembad worden verhuurd aan verenigingen
tegen niet kostendekkende tarieven. Indien de integrale kostprijs zou worden
verwerkt in de tarieven, zou dit ertoe leiden dat deze tarieven fors in prijs zouden
moeten worden verhoogd. Het is zeer aannemelijk dat dit leidt tot minder gebruik
van deze accommodaties. Gelet op het belang van sporten uit het oogpunt van
gezondheid (beweging), participatie en integratie is dit ongewenst. Het zijn de
verenigingen die mede bijdragen om deze maatschappelijke doelen middels gebruik
van de gemeentelijke sportaccommodaties te realiseren. De beleidsdoelen zijn
vastgelegd in de Sportvisie Venlo 2013-2018, door de raad in oktober 2013
vastgesteld.
2. Verhuur vastgoed t.b.v. maatschappelijke functies
Het gaat hierbij om de verhuur of in het in gebruik geven van accommodaties op
grond van diverse beleidsnota’ s en – visies op de terreinen welzijn, zorg, cultuur,
jeugdwerk, dierenwelzijn en educatie.
Het in rekening brengen van de integrale kostprijs zal er toe leiden dat
beheerstichtingen alsook de aanbieders van activiteiten op het gebied van
voormelde beleidsterreinen hogere kosten krijgen en zo de vanuit publiek belang
van belang geachte maatschappelijk gewenste activiteiten niet of niet volledig meer
kunnen uitvoeren.
3. Exploitatie parkeergarages en parkeerterreinen
Het parkeerbeleid heeft raakvlakken met de leefbaarheid, bereikbaarheid en het
economisch functioneren van de stad. Het parkeerbeleid beoogt spreiding en
inrichting, aantal, soorten en verdeling parkeerplaatsen te reguleren en daarmee het
(parkeer)gedrag van mensen en de sturing van verkeersstromen.
De volgende beleidsdoelen kunnen worden afgeleid uit de vastgestelde
beleidsnota’ s:
versterken economie en ruimtelijke structuur van de stad en in het bijzonder
de binnenstad, door voldoende parkeergelegenheid te bieden, en tegen redelijke
tarieven;
stimuleren wonen in het centrum, door bewoners tegen sterk gereduceerd
tarief parkeerplaatsen aan te bieden;
stimuleren werken in het centrum, door hen die daar beroep of bedrijf
5
-
Raadsvoorstel - onderbouwing
uitoefenen tegen sterk gereduceerd tarief parkeerplaatsen aan te bieden.
Op grond van de met het exploiteren van parkeergarages en -terreinen
nagestreefde beleidsdoelen wordt deze economische activiteit aangemerkt als
zijnde in het algemeen belang.
4. Exploitatie fietsenstalling Vleesplein
De gemeente exploiteert op het Vleesplein een tegen betaling bewaakte
fietsenstalling. Doel hiervan is het fietsgebruik te stimuleren, zowel vanuit mobiliteits‐
als uit gezondheidsoogpunt. Daarnaast is deze aangelegd om het aantal fietsen op
straat te beperken en zo overlast te voorkomen. Bovendien beoogt een beheerde
fietsenstalling fietsendiefstal tegen te gaan.
5. Verhuur vastgoed in herontwikkelingslocaties en ingebruikgeving van panden ter
voorkoming van leegstand of verloedering.
Dit vergemakkelijkt de verhuur dan wel het voortgezet gebruik van deze panden
met als doel het tegengaan van verloedering, veelal in periodes van transformatie
van een buurt of straat. Voor dit soort vastgoed geldt dat het ontbreken van een
reguliere huurbescherming op zich al een reden is om geen integrale kostprijs door
te berekenen. De gemeente heeft vooral in plangebied Q4 vanuit het algemeen
belang van herontwikkeling en stadsvernieuwing vastgoed gekocht met
gebruikmaking van het publiekrechtelijke verwervingsinstrument van het
voorkeursrecht. In sommige gevallen was bij verwerving sprake van
huurcontracten die van rechtswege blijven doorlopen.
Het is in het bredere publieke belang om in de transitiefase van een
bestemmingsplanontwikkeling, in afwachting van de sloop, nieuwe bestemming of
verkoop van de diverse vastgoedobjecten leegstand, verpaupering te voorkomen
en daarmee de leefbaarheid en sociale veiligheid in wijken en op locaties in Venlo te
behouden.
In het bijzonder in stadsvernieuwingsgebied Q4 zijn er voor een groot aantal
vastgoedobjecten vanuit het algemeen belang redenen om voor een kortere periode
geen integrale kostprijs door te berekenen aan huurders, of tegen alleen de
vergoeding van reguliere energiekosten in gebruik te geven.
Voor al deze activiteiten geldt dat wij deze van algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h
lid 5 Mededingingswet achten.
6.
Welke externe partners en adviesraden zijn erbij betrokken?
Een grote verscheidenheid aan personen en instanties zijn in de hoedanigheid van
concurrerende medeaanbieders op een markt, als ondernemers dus, belanghebbende bij
dit algemeen belang besluit, aangezien de reikwijdte van de wet en het daarin opgenomen
begrip “ economische activiteit” zich uitstrekt richt tot ondernemers en aanbieders van
goederen en diensten op een markt. De gemeente verricht economische activiteiten op
diverse wijze op diverse markten.
6
Raadsvoorstel - onderbouwing
7.
Financiële paragraaf
Dit voorstel beoogt dat activiteiten worden aangewezen die plaatsvinden in het algemeen
belang, zodat die op de bestaande voet mogen worden voortgezet. In die zin heeft dit
raadsbesluit geen financiële gevolgen. Wel kan uit de bezwaar en beroepsprocedure een
rechterlijke uitspraak volgen waaruit kan voort vloeien dat de gemeente de integrale
kostprijs voor een bepaalde economische activiteit moet gaan toepassen. Dat is echter nu
nog niet aan de orde.
8.
Risicoparagraaf (welke risico’ s spelen een rol bij de besluitvorming?)
Wel of geen risico
Juridische aspecten en wettelijk kader
Wel of niet
N
Financiële risico’ s en aspecten
N
Economische risico’ s
N
Maatschappelijke risico’ s
N
Exploitatie, realisatie, ontwikkeling, beheer, bouw- en planschade
N
Afbreukrisico’ s en mogelijke contractschade (in relatie tot externe partners)
N
Overige strategische risico’ s
N
9.
Vervolgprocedure voor de raad
Het raadsbesluit dient te worden bekend gemaakt. Er staat bezwaar en beroep tegen open.
7
Raadsbesluit
GEMEENTEBESTUUR
onderwerp
team ABJZA
steller mr. MRV Buurman
doorkiesnummer +31 77 3596448
raadsnummer 2014
raadsvergadering
d.d.
Vaststellen van economische activiteiten in
het algemeen belang als bedoeld in artikel
25h Mededingingswet
60
24 september 2014
e-mail [email protected]
datum 16 september 2014
De raad van de gemeente Venlo;
gelezen het voorstel van het college van 22 juli 2014, registratienummer 14-8352;
gelet op artikel 25h lid 5 Mededingingswet;
overwegende dat het wenselijk is activiteiten die plaatsvinden in het algemeen belang aan te
wijzen, waarop de Wet Markt en Overheid niet van toepassing is;
besluit:
De volgende economische activiteiten aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het
algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet :
1.
2.
3.
4.
5.
Exploitatie sportaccommodaties.
Verhuur maatschappelijk vastgoed.
Exploitatie parkeergarages en parkeerterreinen.
Exploitatie fietsenstallingen.
Verhuur vastgoed in herontwikkelingslocaties en ingebruikgeving van panden ter
voorkoming van leegstand of verloedering.
Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 24 september 2014.
De griffier
De voorzitter
Geert van Soest
Antoin Scholten