Artikel over thermografie - Paarden

Thermografie bij paarden
Een onderzoeksmethode die steeds vaker toegepast wordt bij paarden om de oorzaak van
vage klachten op te sporen. Moeilijk te detecteren kreupelheden in beeld brengt. Tevens op
eenvoudige wijze de overige probleemgebieden in beeld brengt die anders over het hoofd
gezien zouden worden.
Beide voorbenen hebben duidelijk een
verschillende warmte-uitstraling. Reden
voor verder onderzoek!
Wat is het unieke aan thermografie?
Deze onderzoeksmethode berust op de warmteuitstraling van het lichaam, die wordt vastgelegd m.b.v.
een infrarood camera. Zo kan er op enige afstand van
het paard ledematen, rug en hoofd onderzocht worden
op afwijkingen. Een hogere temperatuur kan
samengaan met ontstekingen of verhoogde
doorbloeding. Een lagere temperatuur kan wijze op een
slechte doorbloeding of bijv. neurologische processen.
Een paard hoort symmetrisch te zijn, dus met andere
woorden, de linkerkant en rechterkant hoort dezelfde
temperatuur te hebben. Is dit niet het geval dan is altijd
nader onderzoek aanbevolen.
Wat wordt er gemeten?
Thermografie is een inspectiemethode waarbij
contactloos de warmte-uitstraling van de huid gemeten
wordt door een infrarood camera.
Deze infraroodcamera zet de gemeten warmte-uitstraling
van de huid om in een kleurenplaatje, het thermogram.
Aan de hand van deze verschillende kleuren in het
thermogram is de locatie vast te stellen van een blessure,
dit omdat een blessure normaliter warmer is als de rest
van het lichaam als gevolg van een ontsteking of een
verhoogde doorbloeding. Donkere kleuren, zoals zwart,
donkerblauw en paars geven hier aan dat het gemeten
oppervlak verhoudingsgewijs koud is. Rode, gele en witte
kleuren staan voor warm tot zeer warme oppervlakken.
Waarom is thermografie van grote toegevoegde waarde?
Paarden laten van nature niet zien dat ze pijn hebben. Dit komt omdat het paard van oorsprong
een prooidier is. Hierdoor zal het paard zich ook nooit aanstellen (dat is immers “gevaarlijk”
en absoluut geen zinnig gedrag voor een prooidier in de natuur: “Kijk roofdier, ik ben kreupel, ik
heb pijn, nu kun je me gemakkelijk pakken..... “) Een paard zal dan ook zo lang mogelijk vage pijn
verbergen totdat de pijn te erg is en het paard wel kreupel moet gaat lopen of hevig in verzet gaat.
Thermografie is een goede aanvulling op de
röntgenologie en echografie, het brengt namelijk
fysiologische processen in beeld. Met andere woorden,
het meet de reactie van het lichaam op een blessure. Is
er op een röntgenfoto een OCD zichtbaar? Het paard is
nog niet kreupel? Het kan immers erg goed vage pijn
verbergen, dan kan met behulp van thermografie
gekeken worden of er een actief proces gaande is. Op
deze manier kan de keuze gemaakt worden om het
paard wel of niet te opereren. Een ander voordeel van
thermografie is, het kan in een heel vroeg stadium
celschade aantonen, 2 weken eerder dan met echografie
aan te tonen is. Zoals we wel weten is voor
Thermografie brengt de blessurelocaties in
peesblessures en bandproblemen een vroege
beeld. Echografie of bijvoorbeeld
opsporing van cruciaal belang voor een snel en
röntgenologie brengt de mate van schade in
voorspoedig herstel.
beeld! Dit is een opname van de voorzijde
Indien op een echografie een peesblessure is
van het spronggewricht. OCD in het
aangetoond komt thermografie pas om de hoek kijken
linkerspronggewricht dmv een röntgenfoto
als op de laatste echo geen schade meer aan te
bevestigd. Het paard toonde rugpijn als
tonen is. Toont thermografie daarna nog een
klacht.
afwijkend beeld dan kan hiermee tijdens de
trainingsopbouw rekening gehouden worden. Tijdens deze opbouwfase gaat het vaak weer mis,
hierin kan thermografie behulpzaam zijn om het paard vakkundig te begeleiden bij de opbouw van
zijn training.
Vage pijn
Wat gebeurt er als een paard pijn heeft maar deze niet toont? Het paard gaat compenseren! Het
gaat het deel wat pijn heeft ontlasten zonder dat u het echt in de gaten heeft. Andere plaatsen
gaan na verloop van tijd ook pijn doen. Één van de vele problemen die we tegen komen is een
slecht passend zadel. Het paard accepteert deze pijn zeer lang, soms wel jaren, totdat het te erg
wordt. Het krijgt pijn in het SI-gewricht, pijn in het bekken, wervelkolomproblemen, etc. etc. Deze
pijnproblemen sluipen erin. Soms merkt men pas dat er problemen zijn omdat het paard verzet
toont, dit is zijn manier van “praten”, het paard verteld dat het pijn heeft. Hier is vaak “doorheen” te
rijden met behulp van zweep en sporen. Het paard
accepteert de pijn en gaat weer door. Er ontstaan
langzaam aan steeds meer pijnklachten bij het paard die
voor meer en meer problemen zorgen. Zelfs kreupelheden
kunnen hierdoor ontstaan, vage onregelmatigheden die
maar niet op te sporen zijn, of wisselende kreupelheden.
Vroege opsporing is ook hier weer van cruciaal belang.
Thermografie brengt weefselschade in beeld! Zelfs
overbelasting van één of meerdere benen is aan te tonen.
Niet alleen zadels veroorzaken vage pijnklachten, ook
arthrose, OCD, kniepijn (vooral jonge paarden),
spronggewrichtpijn (vooral sportpaarden), etc. etc.
Rugpijn veroorzaakt door het zadel.
Vroegtijdige opsporing is hierbij vooral kostenbesparend en
Het zadel leek in eerste instantie
het paard gaat beter presteren.
goed te liggen.
De diagnostische waarde.
Thermografie is vele malen gevoeliger dan onze handen
hierdoor is het mogelijk om in een zeer vroeg stadium
blessures en lichte weefselschade vast te stellen.
Thermografie maakt de warmte uitstraling van een blessure
zichtbaar voor het menselijk oog.
Kreupelheden zijn soms moeilijk te diagnosticeren, vooral als
de oorzaak in het bovenbeen of hoger gelegen is. Bij dit paard
is er duidelijk een verschil van temperatuur in het bovenbeen
zichtbaar. Met behulp van thermografie weten we direct de
locatie van de blessure die we nader kunnen onderzoeken.
Infraroodfoto van de bovenbenen
Indien hier aanleiding toe is kan bijvoorbeeld van deze
van het paard. Duidelijk verschil in
locatie een röntgenfoto, echo, MRI of CT-scan gemaakt
warmte-uitstraling!
worden om de mate van schade vast te stellen.
Thermografie is een uitstekende aanvulling op het klinisch
onderzoek mits correct uitgevoerd.
Om kwalitatief goede en vooral betrouwbaar uit te lezen infraroodfoto’s te kunnen maken moet de
infraroodcamera wel geschikt zijn voor veterinaire thermografie en de persoon achter de camera
goed opgeleid door gecertificeerd thermografen. Immers deze gecertificeerde thermografen zijn
getoetst op het hebben van voldoende kennis en op correcte werkwijze uitvoeren van het
thermografisch onderzoek om op studenten over te kunnen dragen. Thermografie is een vrij
beroep, let dan ook goed op of en door wie de thermograaf opgeleid is!
Irma Wensink
Gecertificeerd Clinical Technologist in Veterinary Thermology
Praktijk Healthy Horse
www.thermografie-paard.nl

Download Report