OPBOUW - Evangelisch Lutherse Gemeente Groningen

OPBOUW
Evangelisch-Lutherse Gemeente
Groningen
Nr. 7, december 2013
66e jaargang
1
Bijdragen voor de Evangelisch-Lutherse Gemeente Groningen zijn
nodig om de activiteiten van de gemeente te kunnen financieren. U
kunt uw bijdrage overmaken op de volgende rekening:
Gironummer NL88 INGB 0000 8203 17 t.n.v. Evangelisch-Lutherse
Gemeente Groningen.
Alvast hartelijk bedankt voor uw bijdrage.
Bestellen collectebonnen:
De Collectebonnen (10 x € 1, 10 x € 2, 4 x € 5 ) zijn op een vel ter
waarde van € 50 verkrijgbaar. U bestelt ze door het bedrag van € 50
(of het meerdere ervan) plus € 1 voor papier en versturen over te
maken aan de lutherse gemeente (gironummer NL88 INGB 0000
8203 17) en vermeldt in het betref ‘collectebonnen’ en uw postadres.
U ontvangt de collectebonnen per post thuis.
2
Inhoud
“Je bent een engel” .......................................................................... 5
Kerkdiensten december – februari 2014 ......................................... 7
Bij de kerstdiensten ........................................................................ 10
22 december kerstboom versieren ................................................. 10
19 december ontmoetingsmiddag in kerstsfeer .............................. 12
8 december muziekdienst ‘Maria’ ................................................... 14
Agenda concerten december 2013-februari 2014 ........................... 15
Cantorij ........................................................................................... 15
Lied van de week ........................................................................... 16
Brandenburgs Buffet 2014 vervalt .................................................. 16
Bij de acceptgiro ............................................................................. 17
Geslaagde Duitse adventsmiddag .................................................. 19
Zwijgende film Lucky Star van Frank Borzage ................................ 20
Weihnachts-Oratorium - Johann Sebastian Bach ........................... 21
Ton Koopman ................................................................................. 22
Collectedoelen................................................................................ 22
Voedsel om uit te delen .................................................................. 25
Collecteopbrengsten....................................................................... 26
9 februari start de kindernevendienst .............................................. 26
Nederlands Luthers Genootschap voor in- en uitwendige zending . 28
Uit het gemeenteblad van 60 jaar geleden ..................................... 29
10e Lutherse schaakdag met Luther ............................................... 30
Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis nummer 41 - 2013 . 31
Van de kerkrentmeesters ............................................................... 32
3
Agenda december 2013 – februari 2014......................................... 34
4
Meditatie
“Je bent een engel”
“Je bent een engel” dat zeggen we, of denken we, wanneer iemand
ons precies dat handje help dat we tekort komen of die opbeurende
woorden spreekt die we op dat moment nodig hebben. Misschien
zeggen we dat met nog meer overtuiging, als iemand tijd voor ons
blijkt te hebben, als we even de weg in het leven kwijt zijn of als
iemand echt naar ons luistert, wanneer we ons geen raad meer
weten of wanneer we overspoeld raken door zorgen of verdriet. “Je
bent een engel!”
Hoe doet iemand dat: een engel zijn? Een engel doet iets goeds.
Iets waardoor de wereld er even iets anders, wat beter uitziet. Een
engel verschijnt ook onverwacht, niet gepland en niet georganiseerd.
Het is de ander die er ineens is, precies als je die nodig hebt.
Daarom lijken engelen vleugels te hebben. Ze komen onverwacht,
zonder dat we het zien aankomen of erop konden rekenen, alsof ze
uit de hemel zijn komen vallen. Ja, ze komen uit de hemel omdat ze
verwijzen naar God, die het goede wil.
Dat verrassende en onverwachte ervaar je ook, als je zelf degene
bent die een ander een handje helpt. Je bent dan ook zelf verrast, je
wist een tel eerder ook niet dat je dat zou doen, maar ineens zie je
het, wat er aan de hand is en weet je dat jij daar wat aan kunt doen
en dat blijkt het juiste te zijn ook.
In dat engelengebeuren ligt ook een boodschap besloten. Een engel
is namelijk ook een boodschapper van God. Wie voor de ander een
engel wordt is tegelijk ook een boodschapper van Gods liefde voor
de mensen.
Waar mensen elkaar helpen bouwen we aan de vrede op aarde, zoals de engelen het de herders verkondigden: “vrede op aarde aan alle mensen die hem liefhebben”. De engelen in het kerstverhaal
5
brengen aan de herders en dus ook ons de boodschap van het kind
van God dat licht en vrede brengt. Het is een boodschap van vrede
op aarde en vrede voor alle mensen.
Deze woorden tillen ons uit, uit het aardse zoals we dat ook
meemaken. Hoe vaak niet lopen we de ander voorbij omdat we
haast hebben en het druk hebben? Dan komt er weinig terecht van
de helpende hand. Dan komt er weinig terecht van ons engelen-zijn.
En wat, wanneer er misbruik gemaakt wordt van je bereidheid om te
helpen? Of wanneer zo een engel geen engel is maar alleen het
eigen belang najaagt? Dat is dan de nacht waarin we soms leven.
Dan rest ons niets anders dan het voorbeeld van de herders te
volgen en op weg te gaan om het kind, dat de redder en de Messias
is, met eigen ogen te aanschouwen. De hemelse boodschap van
liefde en vrede vinden we juist in dit kleine, aardse kind.
In het licht van dit kind zie je het misschien weer en herken je het
onverwacht: waar je een engel voor de ander kunt zijn … zo geef je
een beetje kerstlicht door aan elkaar.
Een gezegend kerstfeest gewenst,
Ds. Susanne Freytag
6
Kerkdiensten
De diensten beginnen in principe om 10.00 uur in de Kerkzaal.
Diensten met een
zijn diensten waarin het heilig avondmaal
wordt
gevierd.
Diensten
kindernevendienst.
aangeduid
met

hebben
Kerkdiensten december – februari 2014
DECEMBER
dec 8
2e Advent
muziekdienst
voorganger: ds. D. Strasser
mevr. K. Weber zang en dhr J. Havinga piano
organist: T.J. Bronda
bd improvisatie
ed improvisatie
dec 15
3e Advent
voorganger: ds. R. Yetsenga
organist: T.J. Bronda
bd Nun komm, der Heiden Heiland – J.S. Bach
ed Nun komm, der Heiden Heiland – J. S. Bach
dec 22
4e Advent
voorganger: ds. L.E. Vos
organist: T.J. Bronda
bd Vom Himmel hoch da komm‘ ich her – J.S. Bach
ed Vom Himmel hoch da komm‘ ich her – J.S. Bach
7
dec 24
Kerstavond
Kinderdienst
16:00 uur
Kerstdienst
voorganger: ds. S. Freytag
organist: T.J. Bronda
19.30 uur
dec 25
Eerste kerstdag
Met medewerking van de cantorij
voorganger: ds. S. Freytag
organist: T.J. Bronda
bd Praeludium in d kleine terts (dorisch) – J.S. Bach
ed Fuga (gigue) - J.S. Bach
dec 29
Zondag na kerstmis
gezamenlijke dienst van de kleine oecumene en
Regiodienst in de Lutherse Kerk Groningen
voorganger: ds. S. Freytag
organist: T.J. Bronda
bd Magnificat – Dietrich Buxtehude
ed improvisatie
JANUARI
jan 5
Epifaniën
voorganger: ds. S. Freytag
organist: T.J. Bronda
bd Wie schön leuchtet der Morgenstern –
Dietrich Buxtehude
ed Wie schön leuchtet der Morgenstern –
Helmuth Walcha
8
jan 12
1 na Epifaniën
voorganger: ds. B.H. Nieminen
organist: T.J. Bronda
bd Sonate VI – Felix Mendelssohn-Bartholdy
ed Finale uit Sonate VI - Mendelssohn
jan 19
2 na Epifaniën
10:00 uur
Zondag van de eenheid, dienst in de Nieuwe kerk
jan 26
3 na Epifaniën
voorganger: mevr. W. Jansen-Baltink
organist: M. de Vreugd
FEBRUARI
feb 2
4 na Epifaniën
voorganger: ds. W. Tinga-Bosma
organist: T.J. Bronda
feb 9
5 na Epifaniën

Muziekdienst
voorganger: ds. S. Freytag
organist: T.J. Bronda
feb 16
Septuagesima
voorganger: ds. S. Freytag
organist: T.J. Bronda
9
Bij de kerstdiensten
Kerstavond
Op Kerstavond 24 december om 19.30 uur houden we de
traditionele kerstavonddienst.
Het kerstverhaal spreekt tot de verbeelding. De geboorte van Jezus
is dan ook op vele verschillende manieren afgebeeld. Ook dit jaar
zullen we door de ogen van een kunstenaar, een beeld
geprojecteerd op de kerkmuur, kijken naar het kerstverhaal.
In het donker van de kerstnacht warmen we onze ziel en ons
gemoed bij het licht van de kerstboom en kaarsen. Na de dienst is er
bij koffie, thee of een glaasje glühwein gelegenheid elkaar in
kerstsfeer te ontmoeten.
Eerste kerstdag
Op kerstochtend vieren we dat Jezus geboren is. Wat betekent dit
voor ons? Hoe kan dit ons leven beïnvloeden?. Aan deze dienst
verleent de cantorij haar medewerking. Bij de koffie met iets lekkers
en is er gelegenheid elkaar een gezegende kerst te wensen.
Gemeenteactiviteit
22 december kerstboom versieren
Het is in de afgelopen jaren een goede gewoonte geworden dat
we samen na de dienst van vierde Advent de kerstboom gaan
versieren. De één klimt met plezier de ladder op en de ander
houdt diezelfde ladder stevig vast en samen zorgen we ervoor dat
de kerstballen en slingers mooi over de boom worden verdeeld.
Na de dienst van 5 januari zullen we de versieringen weer uit de
boom halen en opbergen.
10
Kling klokje klingelingeling –
Jezus is geboren
Speciale kerstdienst
voor ouders met kleine kinderen
op 24 december 16 uur
in de Lutherse kerk, Haddingestraat 23
De lutherse gemeente houdt een speciale kerstdienst voor de
kleintjes. Deze dienst richt zich op kinderen. Ouders, grootouders,
zijn natuurlijk van harte welkom. Deze dienst vindt plaats op de
kerst(voor)avond, op 24 december om 16:00 uur. In de kerk komen
we bijeen waar een stralende kerstboom de kerststal verlicht. In
deze - hooguit driekwartier durende - dienst zal het verhaal van
Jezus’ geboorte worden verteld en worden een aantal bekende
kinder-kerstliederen gezongen, waarbij de kinderen muziek zullen
maken. Neem daarom voor uw kind(eren) een rammelaar, trommel
of ander instrumentje mee.
11
Ontmoetingsmiddag
19 december ontmoetingsmiddag in kerstsfeer
We willen graag iedereen uitnodigen op deze speciale
ontmoetingsmiddag in kerstsfeer. We vragen wel iedereen die komt
om iets bij te dragen aan de kerstsfeer door iets mee te nemen wat
voor hem of haar met kerst te maken heeft. Dat kan een gedicht zijn,
een bijzondere kerstbal, wat lekkers, een verhaal … alles wat voor u
bijdraagt aan een kerstgevoel. Op deze middag luisteren we naar
elkaars verhalen en gedichten, bekijken wat mensen hebben
meegebracht en proeven van het lekkers dat we met elkaar delen.
Deze ontmoetingsmiddag in kerstsfeer is een goede gelegenheid om
eens op de ontmoetingsmiddag te komen.
De middag in kerstsfeer vindt plaats
Woensdag 19 december van 14:00 – 15:30 uur
De deur is vanaf 13:30 uur geopend zodat zij die wat eerder komen
niet voor een gesloten deur komen te staan.
De eerste ontmoetingsmiddag in het nieuwe jaar is op
woensdagmiddag 15 januari, zelfde tijd en plaats.
12
19 januari 2013 Oecumenische viering
Het thema van deze viering is: “Is Christus dan verdeeld?” (1
Korintiërs 1:13). Deze dienst wordt voorbereid door de Oudkatholieke parochie, de Rooms-katholieke parochie en de RussischOrthodoxe parochie. Het koor van de St.Jozef-kathedraal zal zingen.
Ook zal er kindernevendienst en kinderoppas zijn.
13
8 december muziekdienst ‘Maria’
Advent is de tijd van verwachting, verwachting van de komst van de
Heer. Maria is het die letterlijk en lijfelijk in verwachting is van het
door God verwekte kind. Op deze tweede adventszondag worden
door Kathi Weber (zang) en Johanan Havinga (piano en orgel) een
gevarieerde samenstelling aan advents- en kerstliederen ten gehore
gebracht waarin o.a. Maria centraal staat.
De aria’s ‚Bereite dich, Zion‘ uit het Weihnachtsoratorium van J.S.
Bach en ‚Domine Deus‘ van Antonio Vivaldi “Gloria” klinken en
verder de liederen ‘Angelus ad virginem’ (Anonym 13th of 14th
eeuw), ‚Ich brach drei dürre Reiselein‘ (Text: H. Grunow, Melodie: G.
Wolters), ‚Maria durch ein Dornwald ging‘ (Duits kerstlied,
arrangement: J. H. Suthcliffe), ‚Mariae Wiegenlied‘ (Text M. Boelitz,
Melodie M. Reger)
‘Maria durch ein Dornwald ging’ (Maria door een doornwoud ging)
De oorspronkelijk geplande invulling voor deze muziekdienst kon
niet doorgaan. De muziekdienstcommissie is mevrouw K. Weber en
de heer J. Havinga zeer erkentelijk dat zij op een zo korte termijn
invulling kunnen geven aan deze muziekdienst.
De muziekdienstcommissie
14

concerten
Agenda concerten december 2013-februari 2014
De volgende concerten en activiteiten worden door andere organisaties in de Lutherse Kerk gehouden, waarbij publiek welkom is.
Cursief gedrukte data zijn in optie.
DECEMBER 2013
vrijdag 13 december: Junior Orkest
zaterdag 14 december: Daponte Music
zondag 15 december: Jongvrouwenkoor Roxie
maandag 16 december: concert Conservatorium
donderdag 19 december: eindexamen Conservatorium
zondag 22 december: concert A Capelli
dinsdag 24 december: kerstnachtdienst
JANUARI 2014
zaterdag 4 januari: masterclass Ton Koopman
zaterdag 18 januari: Daponte Music
vrijdag 24 januari: Orgel Anders

19.30 u.
20.15 u.
20.15 u.
20.00 u.
20.00 u.
15.00 u.
19.30 u.
12.30 u.
20.15 u.
20.15 u.
cantorij
Cantorij
De laatste repetities van dit jaar vinden plaats op de onderstaande
data: (19.15 - 21 uur) met om 19.15 koffie/thee.
MA 9 dec (19 uur!)
MA 16 dec
MA 23 dec
We zingen toe naar Kerstmorgen 25 december om 10 uur.
15
Lied van de week
December
15 ‘Verblijd U, nu en altijd’. Lied 432c. T. naar Filippenzen 4,4 M.
Jaco van Leeuwen
22
‘De engel Gabriël komt aangesneld’. Lied 443. T. kerst lied uit
Baskenland M. Gabriel’s Message
25 ‘In dulci jubilo’ Lied 471. T. Andries Govaart. M. ca 1480.
29 ‘Betlehem, o uitverkoren stad’ Lied 489. T Wonno Bleij. M.
Henry John Gauntlett – Irby
Januari
5
‘Een kind geboren te Betlehem. Lied 515. T. anoniem,
middeleeuws. M. voorreformatorisch
12 ‘Daar komt een man uit Nazareth’. Lied 533. T. Karel Deurlo.
M. Jetty Podt
Gemeenteactiviteit
Brandenburgs Buffet 2014 vervalt
Het is sinds enkele jaren een goed gebruik dat allen die op enigerlei
wijze betrokken zijn bij de Lutherse kerk elkaar aan het begin van
het nieuwe jaar ontmoeten tijdens het zogenaamde Brandenburgs
Buffet.
In goed onderling overleg hebben de besturen van het Luthers Bach
Ensemble, de Vrienden van de Lutherse Kerk en de Evangelisch
Lutherse Gemeente Groningen echter besloten om in 2014 bij wijze
van uitzondering af te zien van de organisatie van het buffet.
Jan Bouma , voorzitter Luthers Bach Ensemble
Rienk Bijma, voorzitter Vrienden van de Lutherse kerk
Jan Hovy, voorzitter kerkenraad Evangelisch-Lutherse Gemeente
Groningen
16
Bij de acceptgiro
De bijgevoegde acceptgiro is de vierde en laatste in het kader van
de Actie Kerkbalans 2012.
Uw bijdrage middels deze acceptgiro is bestemd voor onze eigen
gemeente. In het overzicht in de rubriek “Van de kerkrentmeesters”
over de in dit jaar reeds ontvangen bijdragen ziet u dat we al veel
hebben bereikt, en dat uw verdere financiële bijdrage zeer welkom
is. We hebben al meer bijdragen dan in 2011 mogen ontvangen.
Graag willen we de in 2010 ontvangen bijdragen evenaren of zelfs
overtreffen. Met uw bijdrage maakt u het mogelijk de kosten op te
brengen die de gemeente maakt, bijvoorbeeld voor onze predikante
en cantor/organist. Hun werk en inzet is een belangrijke reden dat
we zo’n actief en inspirerend gemeenteleven hebben. We roepen u
daarom op om gul aan de gemeente te geven, ook middels deze
acceptgiro. Onze hartelijke dank hiervoor.
17
18
Geslaagde Duitse adventsmiddag
Nu al weer zeven jaar organiseert de evangelisch-lutherse gemeente
Groningen een Duitse adventsmiddag op de eerste adventszondag.
De kerkenraad realiseert zich hierbij dat mensen met een Duitse
achtergrond de grootste groep buitenlanders in Groningen vormen.
Deze keer hebben we daarom de uitnodiging ook via een persbericht
verspreidt. Zo hebben een aantal nieuwe mensen de weg naar deze
bijeenkomst gevonden. Ook hebben gemeenteleden actief in hun
kennissenkring mensen uitgenodigd. We moesten zelfs stoelen en
tafels bijplaatsen! Van binnen en buiten de gemeente wordt deze
middag in de traditionele Duitse adventssfeer zeer gewaardeerd. Als
prettig wordt ook ervaren dat het een bijeenkomst voor jong en oud
is.
Foto: Philipp Jäger
19
Zwijgende film Lucky Star van Frank Borzage
Vrijdag 24 januari 2014, 20:15 uur in de Lutherse kerk | Joost
Langeveld (improvisaties bij de beelden op orgel). Geregisseerd
door Frank Borzage (1929), met Janet Gaynor, Charles Farrell en
Guinn 'Big Boy' Williams.
Mary is een jong boerenmeisje die haar liefde Tim ontmoet op het
moment dat de Eerste Wereldoorlog uitbreekt. Tim gaat het leger in
en vecht in Europa waar hij zwaargewond raakt. Eenmaal
thuisgekomen krijgt hij onmiddellijk bezoek van Mary. Ze zijn weer
snel tot elkaar aangetrokken, maar door zijn nieuwe handicap durft
hij niet zijn liefde voor haar te verklaren.
Orgel Anders, elke 4e vrijdag van de maand (tenzij anders vermeld)
om 20.15 uur.
Entree: 10 euro (8 euro donateurs, kinderen tot 12, studenten). In de
pauze bieden de Vrienden van de Lutherse Kerk u koffie/thee aan.
Na afloop is er voor ieder in de 'Art Deco' Lutherzaal een glas wijn.
Zie ook www.svlk.nl onder concerten / orgel anders.
20
Van het Luthers Bach Ensemble
Weihnachts-Oratorium - Johann Sebastian Bach
Op zaterdag 14 december sluit het Luthers Bach Ensemble het jaar
2013 af met een spetterend kerstoptreden in de Der Aa-kerk. Op het
programma vijf cantates uit Bachs Weihnachts-Oratorium. Het
projectkoor dat deze keer de honneurs waarneemt wordt begeleid
door het eigen barokorkest. Solisten zijn de internationaal
gelauwerde Duitse sopraan Gudrun Sidonie Otto, Andrew Hallock
(altus), het Duitse talent Richard Resch (tenor), en vaste bekenden
Michiel Meijer en Henk Timmerman (bas).
Het Weihnachts-Oratorium is een van de meest gewaardeerde
werken van Johann Sebastian Bach. In zes delen verklankt Bach het
kerstverhaal, zoals beschreven in de evangeliën van Mattheüs en
Lucas. Bach schreef deze cyclus van zes cantates in 1734 voor zes
feestdagen: de beide kerstdagen, de dag na kerst, Nieuwjaarsdag,
de zondag na Nieuwjaarsdag en Driekoningen. U hoort vijf van deze
zes cantates in de vertolking van dirigent en artistiek leider Tymen
Jan Bronda.
In de pauze van het concert zal zijn nieuwe kerst-CD - onlangs
opgenomen op het orgel van de Der Aa-kerk - worden
gepresenteerd.
----------Kerstconcert in de Der Aa-kerk | zaterdag 14 december 15.00 uur |
Der Aa-kerk, Akerkhof 2 Groningen.
Op vrijdag 13 december 19.30 uur vindt de eerste uitvoering plaats
in de Martinikerk van Bolsward (Groot Kerkhof 2)
programma:
J.S. Bach, cantates I, II, III, V & VI uit het Weihnachts-Oratorium
BWV248
uitvoerenden:
Luthers Bach Ensemble (projectkoor, barokorkest en solisten) o.l.v.
Tymen Jan Bronda. Solisen: Gudrun Sidonie Otto (sopraan), Andrew
Hallock (altus), Richard Resch (tenor), Michiel Meijer (bas), Henk
Timmerman (bas).
21
entree: standaardprijs €23 (€21 vrienden LBE; €12,50 studenten;
kinderen tot 12 jaar vrij); eerste rang €30 (alleen Der Aa-kerk, geen
kortingen).
Kaarten reserveren via 06 149 22 638 (ma-wo-vrij tussen 18 uur en
21 uur) of via de ticketservice op http://www.luthersbachensemble.nl.
Ton Koopman
RESERVEER NU OOK ALVAST KAARTEN voor het weekend TON
KOOPMAN: Ton Koopman dirigeert op 4 en 5 januari van het
nieuwe jaar LBE kleinkoor en orkest. Zie hier de specificaties:
- zaterdag 4 januari 2014, 14:30 uur, openbare Masterclass Ton
Koopman over het Magnificat, Lutherse kerk Groningen.
- zondag 5 januari, 15:00 uur, afsluitend concert & Nieuwjaarsborrel
in de Der Aa-kerk Groningen. i.s.m. Musica Antiqua Nova
Groningen.
programma:
- Michel Corrette (1707–1795), Laudate Dominum de coelis (1766,
Psalm 148) (naar de 'Lente' van Antonio Vivaldi)
- J.S. Bach, Brandenburgs Concert no. IV (versie voor clavecimbel in
F Dur BWV1057)
- J.S. Bach, Magnificat in D Dur BWV243
Uit de diaconie
Collectedoelen
8 december - Pastoraat | Open Hof
Binnen onze kerkelijke gemeente zien wij om naar elkaar. Maar daar mag
het niet bij blijven, wij moeten ook oog hebben voor de wereld om ons
heen. Zo kijken we ook naar de mensen die De Open Hof in onze
binnenstad geregeld bezoeken, om daar gezien en gehoord te worden.
Voor hen is een huiskamer waar naast een broodmaaltijd ruimte is voor een
gesprek bij een kop koffie, van groot belang. Met De Open Hof als concreet
22
doel voor ogen collecteren we voor deze en andere vormen van pastoraat
in deze muziekdienst.
15 december - Exodus Nederland
Exodus Nederland is het samenwerkingsverband van veertien
Exodusstichtingen
en
een
omvangrijk
vrijwilligersnetwerk
die
toekomstperspectief bieden aan gedetineerden, ex-gedetineerden en hun
familieleden. Een belangrijk aspect van het Exoduswerk is het bieden van
begeleiding van gedetineerden en ex-gedetineerden voorafgaand aan en
tijdens hun terugkeer in de samenleving. Werkprojecten uitgaande van een
Exodushuis bijvoorbeeld helpen bij het (her)vinden van een dagritme, de
sociale activering en het verbeteren van relaties. Ook wordt aandacht
besteed aan de partners en kinderen van gedetineerden. Voor dit
veelzijdige en belangrijke werk, dat een uit particulier initiatief is gegroeid
en mede wordt gedragen kerken en overheid, vragen wij uw bijdrage in de
diaconiecollecte.
22 december - Diaconale doelen in de stad en regio
Heel wat diaconiecollecten hebben één bepaalde bestemming, dat blijkt
ook weer uit de aankondigingen in deze rubriek. Veel kleinere diaconale
doelen, zoals het werk van de Werkgroep Ziekenpastoraat GroningenDrenthe en van de Interkerkelijke Commissie voor de Pastorale verzorging
van doven in de provincie Groningen, komen daardoor op het rooster niet
voor. Maar ook zij krijgen elk jaar een bijdrage uit onze diaconale
inkomsten, en vandaag collecteren wij speciaal om ook dit jaar deze doelen
in Stad en Ommeland te kunnen blijven steunen.
24 en 25 december - Kerk in Actie | Kinderen in de knel
Zoals in voorgaande jaren staan kinderen centraal in het collectedoel
tijdens de kerstdagen. Voorbeeld van een organisatie die als partner van
Kerk in Actie werkt vanuit het programma Kinderen in de Knel, is Cards in
India. Cards, dat staat voor Community and Rural Delevopment Society,
probeert via onderwijs kinderen te behoeden voor kinderarbeid en
ondersteunt hen in het doorlopen van hun schoolperiode. Zij ondersteunt
het reguliere overheidsonderwijs en zorgt ervoor dat kinderen niet afhaken.
Voor en na schooltijd worden groepen kinderen geholpen met hun huiswerk
en doen ze aan sport, culturele zang en dans. Voor organisaties als Cards
collecteren wij tijdens de kinderkerstdienst, op kerstavond en op
kerstochtend. Voor een licht in de duisternis van kinderen en jongeren in de
knel.
29 december - Kinderen van Syrië
23
In het verlengde van Kinderen in de Knel collecteren we op de laatste
zondag van het jaar voor de kinderen van het Syrische volk. Of ze nu nog in
het land zelf leven, of over de grens in een vluchtelingenkamp in een van
de buurlanden, veel kinderen zijn er slecht aan toe. De verschrikkingen van
geweld en vlucht tekenen hen, en van spelen en leren komt vaak weinig
terecht. We hebben gezien dat een ingewikkeld conflict als de
(burger)oorlog in Syrië in geringere mate leidt tot een miljoenenopbrengst
via een nationale actie dan de natuurramp op de Filipijnen. Daarom vragen
we vandaag de aandacht voor de kinderen van Syrië, want we mogen hen
niet vergeten, ook niet nu het conflict minder media-aandacht krijgt dan
pakweg een half jaar geleden.
5 januari - Eigen diaconie
Zoals al vaker in deze rubriek is geschreven, zijn er diaconale doelen
waarvoor niet apart wordt gecollecteerd, maar die wel een bijdrage uit onze
diaconiekas ontvangen. Ook komt het wel voor dat we als diaconie een
collecte naar boven aanvullen, als we vinden dat doel en opbrengst niet
helemaal in evenwicht zijn. Om de diaconiekas op orde te houden,
collecteren we zo nu en dan voor de eigen diaconie. Zo ook op deze eerste
zondag van 2014. Helpt u mee om ook dit jaar deze bijdragen voor
verschillende doelen mogelijk te maken?
12 januari - Voedselbank Groningen
Al twee maanden hebben wij in onze gemeente voedsel voor de
Voedselbank in Groningen ingezameld. Hartelijk dank daarvoor, ook
namens de Voedselbank. Petra heeft regelmatig de geschonken
levensmiddelen daar naartoe gebracht, en gezien hoe de Voedselbank
haar organisatie heeft ingericht. Vandaag collecteren wij voor dit doel, en
gaat de opbrengst naar de Voedselbank, zodat men daar kan inkopen
waaraan op dat moment de meeste behoefte is. En ondertussen vragen wij
u ook de mand waarin de meegebrachte waren kunnen worden gelegd, niet
te vergeten ...
19 januari - PKN | Oecumene
Vandaag start de week van het gebed, waarin wij als christenen worden
opgeroepen eensgezind te zijn. De Protestantse Kerk draagt zorg voor
onderlinge verbondenheid, maakt deel uit van de Wereldraad van Kerken,
en is daarnaast ook mede-organisator van bijzondere oecumenische
activiteiten in Nederland. Zo bracht de PKN vorig jaar samen met acht
verschillende kerkgenootschappen het nieuwe Liedboek uit. Met The
Passion worden enkele dagen voor Pasen één miljoen mensen bereikt met
het Evangelie, niet alleen leden van kerken, maar ook mensen die niet
(meer) naar de kerk gaan. Dit jaar vindt The Passion plaats in Groningen,
24
een reden temeer om deze collecte ter ondersteuning van een waaier aan
oecumenische presentie in de samenleving van harte bij u aan te bevelen.
26 januari - PKN | Catechese en educatie
Het doorgeven van het geloof in God, van generatie op generatie, gebeurt
in de kerk ook via de catechese. In deze tijd vraagt dat veel van de mensen
die zich hiervoor inzetten, de catecheten. Voor hen zijn er mogelijkheden
voor training en toerusting via het toerustingscentrum van de PKN. De
catecheet is en blijft via de catechese-ontmoetingen een ontzettend
belangrijke schakel naar een nieuwe generatie. Als jongeren zo een plek
hebben waar zij kunnen leren geloven, is er hoop voor de kerk van de
toekomst. Met de opbrengst van de collecte van deze ochtend kan de kerk
blijvend investeren in catechese en educatie. Helpt u mee?
2 februari - Kerk in Actie | Werelddiaconaat
De Werelddiaconaatcollecte staat vandaag in het teken van Bouwen aan
een beter bestaan. Zoals in het uiterste noorden van India. Daar schijnt de
zon bijna het hele jaar, maar verwarmen de bewoners hun huizen met
kerosine en hout. Met het oog op zowel de gezondheid van de mensen als
hun leefmilieu bouwt de organisatie LEDeG samen met de bevolking huizen
met speciale wanden die de zonnewarmte opslaan. De bewoners bouwen
en betalen mee aan deze woningen. Met de collecte steunt u LEDeG en
andere werelddiaconale projecten van Kerk in Actie.
9 februari - Stichting Lutherse Werkgroep voor Kerkmuziek
De eerste muziekdienst van het nieuwe kalenderjaar is voor ons de
perfecte aanleiding om voor de Stichting Lutherse Werkgroep voor
Kerkmuziek te collecteren. De werkgroep ijvert voor het verbreiden van de
kerkmuziek in het algemeen, en - uiteraard - voor die van de lutherse
kerkmuziek in het bijzonder. Wij hopen dat de opbrengst van deze collecte
mag bijdragen aan het hart van ons gemeenteleven, de eredienst, waarin
muziek een wezenlijk onderdeel van de liturgie vormt.
Voedsel om uit te delen
De afgelopen weken hebben we voedsel ingezameld voor de
Voedselbank in Groningen. Zie ook de collecteaankondiging voor
zondag 12 januari. Wij als diakenen willen daarmee nog doorgaan,
ook al staat het er met de voorraden van de Voedselbank nu beter
voor dan twee maanden geleden. Maar de nood blijft hoog in onze
stad, en van de eerste tekenen van herstel die sommigen menen te
zien, profiteert lang niet iedereen. Daarom, blijf de mand in de foyer
vullen (zie voor waar met name behoefte aan is de vorige Opbouw,
25
pagina 25) en wij zorgen er mede voor dat minder bedeelde
stadgenoten niet aan hun lot worden overgelaten.
Petra Vogl | Patryk Piwocki | Henk Schaaf
Collecteopbrengsten
8
september
15 september
22 september
13 oktober
27 oktober
31 oktober
03 november
10 november
17 november
vrijwillige bijdragen
PKN
Jop
Vredeswerk
KiA Werelddiaconaat
PKN
Hervormingsavond
Najaarszending
eigen diaconie
KiA binnenlands diaconaat
28,31
67,82
31,76
52,85
54,25
47,93
42,05
166,15
27,83
20,00
30,00
Bedankt aan alle gevers
9 februari start de kindernevendienst
Op zondag 9 februari 2014
starten we met het aanbieden
van kindernevendienst voor
kinderen vanaf 4 jaar. We
willen beginnen met een
frequentie gemiddeld eens
per zes weken, afgestemd op
het rooster van diensten. De
kindernevendienst heeft tot
doel de kinderen bekend te
maken met een breed palet
van Bijbelse verhalen. Naar
aanleiding van de verhalen
zal er getekend, geknutseld
en gespeeld worden. We
beginnen de dienst gezamenlijk met jong en oud en
vervolgens gaan de kinderen naar de Lutherzaal voor hun eigen
programma. We hopen dat de ouders zo veel mogelijk rekening
26
houden met deze data zodat er een min of meer vaste groep kan
ontstaan.
Alle kinderen in de basisschoolleeftijd zijn van harte welkom!
Na deze dienst op 9 februari is er gelegenheid om met elkaar
afspraken te maken over de organisatie en begeleiding van de
kindernevendienst. Gemeenteleden (niet alleen de ouders) die ook
eens een kindernevendienst willen verzorgen zijn van harte
uitgenodigd bij dit overleg.
Susanne Freytag
27
Nederlands Luthers Genootschap voor in- en
uitwendige zending
Geachte Kerkenraad, Diaconie, predikant, gemeentelid
Uiteraard staat ook het gironummer 43360 (IBAN: NL28 INGB 0000
0433 60) van het Nederlands Luthers Genootschap open voor
financiële bijdragen ten behoeve van de hulp die vanuit de Lutherse
Wereld Federatie bij de ramp op de Philippijnen geleverd wordt.
De Lutherse Wereld Federatie (LWF) heeft direct vanaf haar
oprichting in Zweden in 1947 hulp verleend aan slachtoffers van
natuurrampen en oorlogen. Noodhulp, die vaak uitmondde in
ontwikkelings-samenwerking. De LWF heeft hiervoor een speciale
afdeling.
Ook op de Philippijnen is de LWF direct begonnen. Een team
samengesteld uit mensen die voor de LWF al in projecten in Azië
werken is naar Samar en Leyte in het rampgebied gegaan om de
hulpteams van de lokale kerken verenigd in de National Council of
Churches te ondersteunen.
Reeds op 13 november konden er drie trucks naar Oost-Samar
gestuurd worden met 5.000 voedselpakketten voor families. Met een
voedselpakket kan een gezin van vijf personen vier dagen
overleven. In het voedselpakket zit acht kilo rijst, vijf blikjes met
sardientjes, een pond suiker, een halve gedroogde vis, een pond
bonen een halve liter zonnebloemolie, wat zout en twee
pakken biscuitjes.
De voedselpakketten worden vandaag en morgen uitgedeeld.
Dit is natuurlijk maar het eerste begin van deze noodhulp. Hulp
die de mensen bereikt en waarvoor veel geld nodig is.
Voor nadere informatie kunnen wij u ook verwijzen naar de website
van de LWF (www.lutheranworld.org) die regelmatig updates geeft
van
de
situatie.
Ook
via
onze
eigen
website
(www.luthersgenootschap.nl) zullen wij verslag doen.
U kunt hiervoor uw bijdrage storten op rekening nummer 43360 t.n.v.
Nederlands Luthers Genootschap te Woudrichem onder vermelding
van Philippijnen
Met een vriendelijke groet,
28
Coby Aartsen-Kraaypoel
Secretaris Nederlands Luthers Genootschap
Uit de oude Doos
Uit het gemeenteblad van 60 jaar geleden
In deze rubriek treft u oud nieuws aan. Hoe verging het de lutherse
gemeente Groningen in 1953. We vertellen en citeren uit het
gemeenteblad van 60 jaar geleden.
Uit de 6e jaargang 1953/1954 no. 3
In dit kerstnummer lezen over de zondag na kerst het volgende:
Op Zondag 27 December om 10:30 uur wordt een korte zangdienst
gehouden, zoals dit verleden jaar ook gebeurd is.
Eerst werd het zangdienst i.p.v. een gewone dienst en vele jaren later werd
er helemaal geen dienst meer op die zondag na kerst gehouden. Sinds
2012 vieren we deze zondag na kerst gezamenlijk in het verband van de
kleine oecumene. Dit jaar vindt deze dienst bij ons in de kerk plaats. We
hebben dus na tientallen jaren voor het eerst weer een dienst in onze kerk
op de zondag na kerst.
Onder de rubriek ‘van de kerkenraad’ lezen we in één zinnetje iets over het
aantal avondmaalsdiensten in de gemeente toen:
De kerkenraad besloot het aantal Avondmaalsdiensten te verhogen.
Er zullen tenminste twee avondmaalsdiensten gehouden worden.
Ik vermoed dat het om het aantal avondmaalsdiensten per jaar gaat. Het
gaat dus om een verdubbeling van een naar twee. Het aantal is in de
29
tussenliggende jaren verder gegroeid. In onze tijd hebben we maandelijks
een avondmaalsdienst. Onlangs is er weer één bijgekomen. We vonden het
jammer dat er tijdens de zomerdiensten een langere periode geen
avondmaalsdienst gevierd werd. Daar komt in het nieuwe jaar verandering
in. We gaan in één van de zomerdiensten in de Lutherse kerk ook het heilig
avondmaal vieren.
Ook de restauratie waarover in afgelopen nummer in deze rubriek werd
verteld gaat verder:
Iets over hetgeen reeds is tot stand gebracht en wat noch zal
moeten geschieden
Uit het hierboven gepubliceerde verslag van de ingekomen
bedragen, bestemd voor de restauratie van ons Kerkgebouw blijkt
wel, dat het beroep, gedaan op de offervaardigheid van onze
gemeenteleden, weerklank heeft gevonden. … De getrouwe
bezoekers van onze kerkdiensten hebben al wel gezien, dat er
gewerkt is. De electrische installatie isinmiddels grotendeels
vernieuwd en uitgebreid, de nieuwe orgelmotor geplaatst en in
gebruik genomen, terwijl van de voor het aanbrengender lampen in
het tongewelf benodigde steiger, meteen gebruik is gemaakt omdit
gewelfopnieuw en in ‘een lichte kleur te schilderen. Het resultaat is
niet anders dan gunstig en een grote verbetering te noemen.
Ƒ 1080,50 werd bijeengebracht. Hierop volgt een uitvoerige verantwoording
van de gemaakte kosten en een oproep aan de gemeenteleden om meer
bij te dragen aan deze restauratie om ook de resterende plannen te kunnen
uitvoeren.
Samenstelling: S. Freytag
10e Lutherse schaakdag met Luther
De 10e Lutherse Schaakdag op Kasteel Hoekelum zal worden
gehouden op zaterdag 8 maart 2014. Als altijd vindt zij plaats in het
Koetshuis van Kasteel Hoekelum, Edeseweg 124 in Bennekom.
Ontvangst vanaf 10.00 uur, begin om 10.30 uur, einde in de
namiddag.
Aan dit tweede lustrum zal bijzondere luister worden bijgezet door de
aanwezigheid van Internationaal Grootmeester en oud-kampioen
30
van Duitsland Thomas Luther. In het middagprogramma zullen de
deelnemers in een simultaanvoorstelling dus kunnen strijden tegen
een heuse LUTHER.
Thomas Luther is een verre afstammeling van Maarten Luther, van
wie bekend is, dat hij een groot liefhebber was van het prachtige
schaakspel. 'Wer auff dem Schach wil spielen, der sol die Augen
nicht inn beutel stecken' luidt een van diens vele beeldrijke
uitspraken.
In de ochtend worden onderlinge ‘rapid’partijen (geen snelschaak)
gespeeld. In de middag binden we de strijd aan met Luther. Het
geheel wordt afgesloten met de prijsuitreiking en een gezellige nazit.
De dag staat onder auspiciën van de ‘Vrienden van Hoekelum’ en
wordt opnieuw geleid door Hans Mudde en Klaus Bodlaender.
De deelnemersprijs (inclusief koffie, thee, drankje en lunch) bedraagt
€ 20 te voldoen bij aankomst. De lunch vindt in het Kasteel plaats.
Gezien de te verwachten belangstelling en het beperkte aantal
plaatsen uw opgave liefst zo spoedig mogelijk doch uiterlijk 20
februari per e-mail: [email protected] (of schriftelijk bij Hans
Mudde, Thomas Jeffersonlaan 48, 2285 BB Rijswijk, tel. 070
3659738 of Klaus Bodlaender, Bosweg 33, 6721 HM Bennekom, tel.
0318 414073).
Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis
nummer 41 - 2013
Zojuist verscheen een nieuw nummer van het Documentatieblad
Lutherse Kerkgeschiedenis
(nr. 41, 2013). Sinds de Lutherse
najaarssynode 1987 rolt dit periodiek jaarlijks van de pers.
Drie bijdragen trekken in dit nummer voorbij: drs. J. Faber schrijft
over het boek van dr. Jacques Bras, dat handelt over het
godsdienstgesprek te Regensburg in 1541; en drs. Th.A. Fafié
sprokkelde het “Levensbericht van de Lutherse predikant Dirk Drijver
(1879-1946)” bij elkaar en probeert meer gegevens te krijgen over
de Dordtse Lutheraan Joh. J. Zehnpfenning (1884-1971).
31
Losse nummers van dit kerkhistorische tijdschrift (53 bladzijden)
kunnen worden besteld door het overmaken van € 4,50 naar
postbanknummer 5779925 (IBAN NL 45 INGB 0005 779925)
t.n.v. Th.A. Fafié inz. Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis
te Haarlem, onder vermelding van: graag toezending nr. 41/ 2013.
Mocht U ook de komende nummers (één keer per jaar) willen
ontvangen, geeft U dat dan aan op de girokaart; bij internet
bankieren – gezien de verzending - ook graag uw naam en adres
vermelden.
Luthers antiquariaat
Tenslotte maken wij U attent op het bestaan van het Luthers
antiquariaat te ’s-Gravenhage, een nieuw onderdeel van de SLUB.
Via www.slub.nl is dit antiquariaat bereikbaar. Onder andere bijna
het gehele oeuvre van de Lutherse theoloog en cultuurhistoricus dr.
C.W. Mönnich is nog verkrijgbaar. Maar ook de geschriften van dr.
W.J. Kooiman, dr. C.Ch.G. Visser en dr. Ant. Johannes zijn nog
voorhanden. E-mail: [email protected]. Ook het boekje over
de beginjaren van de Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond, de
geschriften van J.W. Pont, J. Loosjes en D. Drijver.
Van de kerkrentmeesters
Van de kerkrentmeesters
Bijdragen levend geld in 2013
In de relatief korte periode van één maand sinds de telling voor de
laatste editie van Opbouw heeft de gemeente rond 3.300 euro aan
bijdragen levend geld ontvangen. Hiervan werd een gift van 100
euro aan ds. Freytag meegegeven die het op de rekening van de
gemeente heeft overgemaakt, en werden de overige giften
rechtstreeks op de rekening van de gemeente gestort. Daarmee
hebben de leden een belangstellenden sinds het begin van het jaar
rond 26.700 euro aan de gemeente geschonken. De gemeente
dankt alle gevers hartelijke voor hun gaven.
32
Eerder had ik al aangekondigd dat we ons ook dit jaar gezamenlijk
en met alle kracht moeten inspannen om de bedragen te evenaren
die de gemeente in 2010 (34.800 euro) en in 2012 (36.800 euro)
heeft mogen ontvangen. Om deze bedragen te bereiken moeten we
dit jaar nog rond 8.000 tot 10.000 euro bij elkaar brengen. Dit bedrag
klinkt veel, maar komt overeen met het bedrag dat we in de
voorafgaande jaren tussen november en het einde van het
betreffende jaar hebben ontvangen. Ik roep u dan ook allen op om
tot het einde van het jaar gul te geven, ook in het kader van de Actie
Kerkbalans 2013 en met het bij deze Opbouw gevoegde acceptgiro.
Ik ben er van overtuigd dat we met z’n allen het resterende bedrag
van 8.000 tot 10.000 euro bij elkaar kunnen brengen.
In een oogopslag is de situatie als volgt:
Actie Kerkbalans - acceptgiro
Bij deze uitgave van Opbouw vindt u de vierde en laatste acceptgiro
in het kader van de Actie Kerkbalans 2013. We verzoeken u deze
acceptgiro voor uw bijdrage aan de gemeente te gebruiken.
Invoering van IBAN
33
Op dit moment voeren de banken IBAN in en dat betekent dat ook
de rekeningnummers van de gemeente langer worden. We zullen
dan ook vanaf volgend jaar nieuwe acceptgiro’s gebruiken. Voor u
informatie noemen we al de nieuwe IBAN’s van de twee rekeningen
van de gemeente waarop giften kunnen worden gestort:
Was
Rekening bij ING
820317
Rekening bij ABN 446281603
AMRO
Wordt
NL88 INGB 0000 8203 17
NL62 ABNA 0446 2816 03
De meeste banken passen periodieke overschrijvingen en
opgeslagen rekeningnummers naar wat wij hebben begrepen
automatisch aan. Dus in de meeste gevallen hoeft u zelf niets te
doen.
Philipp Jäger
Agenda
Agenda december 2013 – februari 2014
December
Maandag 9 december Cantorij
kerkzaal 19.00 uur
Maandag 16 december Kerkenraad
KR-kamer 19:30 uur
Maandag 16 december Cantorij
kerkzaal 19:15 uur
Dinsdag 17 december Leren van Luther
19:30 uur
Nieuwe kerk Centrum, Nieuwe Boteringestraat 1-15
Woensdag 18 december Ontmoetingsmiddag Lutherzaal 14:00 uur
Maandag 23 december Cantroij
kerkzaal 19:15 uur
Januari 2014
Maandag 13 januari
Westerkwartiergroep
19:45 uur
34
Bij mevr. Takkenkamp, Frankrijkerlaan 13 /12, Zuidhorn, 0594697788
Woensdag 15 januari
Ontmoetingsmiddag Lutherzaal 14:00 uur
Maandag 20 januari
Kerkenraad
KR-kamer 19:30 uur
Dinsdag 21 januari
Leren van Luther
19:30 uur
Nieuwe kerk Centrum, Nieuwe Boteringestraat 1-15
Maandag 27 janurari
Kring Zuid
19:20 uur
Bij mvr.Taxis en dhr.Jäger, Bordewijklaan 86, Groningen, 0505251775
35
Colofon
Opbouw is het officiële orgaan van de Evangelisch-Lutherse
gemeente in Groningen. Opbouw verschijnt acht maal per jaar.
66e jaargang, december, nummer 7
Copy voor het volgende nummer dient uiterlijk 20 jan 2014 in
het bezit te zijn van de redactie te zijn.
Redactie:
Redactie-adres:
ds. S. Freytag en Antje van der Tak
Haddingestraat 23
9711 KC Groningen
Email:
[email protected]
Reproductie en verzending: Jaap Venekamp, Gisela Klein en
Klazien Opten
Bedrukken acceptgiro’s
en etiketten:
Gisela Klein
Oplage:
300 exemplaren
Foto omslag:
optuigen van de kerstbooom
36