OPBOUW Evangelisch-Lutherse Gemeente Groningen Nr. 7, december 2013 66e jaargang 1 Bijdragen voor de Evangelisch-Lutherse Gemeente Groningen zijn nodig om de activiteiten van de gemeente te kunnen financieren. U kunt uw bijdrage overmaken op de volgende rekening: Gironummer NL88 INGB 0000 8203 17 t.n.v. Evangelisch-Lutherse Gemeente Groningen. Alvast hartelijk bedankt voor uw bijdrage. Bestellen collectebonnen: De Collectebonnen (10 x € 1, 10 x € 2, 4 x € 5 ) zijn op een vel ter waarde van € 50 verkrijgbaar. U bestelt ze door het bedrag van € 50 (of het meerdere ervan) plus € 1 voor papier en versturen over te maken aan de lutherse gemeente (gironummer NL88 INGB 0000 8203 17) en vermeldt in het betref ‘collectebonnen’ en uw postadres. U ontvangt de collectebonnen per post thuis. 2 Inhoud “Je bent een engel” .......................................................................... 5 Kerkdiensten december – februari 2014 ......................................... 7 Bij de kerstdiensten ........................................................................ 10 22 december kerstboom versieren ................................................. 10 19 december ontmoetingsmiddag in kerstsfeer .............................. 12 8 december muziekdienst ‘Maria’ ................................................... 14 Agenda concerten december 2013-februari 2014 ........................... 15 Cantorij ........................................................................................... 15 Lied van de week ........................................................................... 16 Brandenburgs Buffet 2014 vervalt .................................................. 16 Bij de acceptgiro ............................................................................. 17 Geslaagde Duitse adventsmiddag .................................................. 19 Zwijgende film Lucky Star van Frank Borzage ................................ 20 Weihnachts-Oratorium - Johann Sebastian Bach ........................... 21 Ton Koopman ................................................................................. 22 Collectedoelen................................................................................ 22 Voedsel om uit te delen .................................................................. 25 Collecteopbrengsten....................................................................... 26 9 februari start de kindernevendienst .............................................. 26 Nederlands Luthers Genootschap voor in- en uitwendige zending . 28 Uit het gemeenteblad van 60 jaar geleden ..................................... 29 10e Lutherse schaakdag met Luther ............................................... 30 Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis nummer 41 - 2013 . 31 Van de kerkrentmeesters ............................................................... 32 3 Agenda december 2013 – februari 2014......................................... 34 4 Meditatie “Je bent een engel” “Je bent een engel” dat zeggen we, of denken we, wanneer iemand ons precies dat handje help dat we tekort komen of die opbeurende woorden spreekt die we op dat moment nodig hebben. Misschien zeggen we dat met nog meer overtuiging, als iemand tijd voor ons blijkt te hebben, als we even de weg in het leven kwijt zijn of als iemand echt naar ons luistert, wanneer we ons geen raad meer weten of wanneer we overspoeld raken door zorgen of verdriet. “Je bent een engel!” Hoe doet iemand dat: een engel zijn? Een engel doet iets goeds. Iets waardoor de wereld er even iets anders, wat beter uitziet. Een engel verschijnt ook onverwacht, niet gepland en niet georganiseerd. Het is de ander die er ineens is, precies als je die nodig hebt. Daarom lijken engelen vleugels te hebben. Ze komen onverwacht, zonder dat we het zien aankomen of erop konden rekenen, alsof ze uit de hemel zijn komen vallen. Ja, ze komen uit de hemel omdat ze verwijzen naar God, die het goede wil. Dat verrassende en onverwachte ervaar je ook, als je zelf degene bent die een ander een handje helpt. Je bent dan ook zelf verrast, je wist een tel eerder ook niet dat je dat zou doen, maar ineens zie je het, wat er aan de hand is en weet je dat jij daar wat aan kunt doen en dat blijkt het juiste te zijn ook. In dat engelengebeuren ligt ook een boodschap besloten. Een engel is namelijk ook een boodschapper van God. Wie voor de ander een engel wordt is tegelijk ook een boodschapper van Gods liefde voor de mensen. Waar mensen elkaar helpen bouwen we aan de vrede op aarde, zoals de engelen het de herders verkondigden: “vrede op aarde aan alle mensen die hem liefhebben”. De engelen in het kerstverhaal 5 brengen aan de herders en dus ook ons de boodschap van het kind van God dat licht en vrede brengt. Het is een boodschap van vrede op aarde en vrede voor alle mensen. Deze woorden tillen ons uit, uit het aardse zoals we dat ook meemaken. Hoe vaak niet lopen we de ander voorbij omdat we haast hebben en het druk hebben? Dan komt er weinig terecht van de helpende hand. Dan komt er weinig terecht van ons engelen-zijn. En wat, wanneer er misbruik gemaakt wordt van je bereidheid om te helpen? Of wanneer zo een engel geen engel is maar alleen het eigen belang najaagt? Dat is dan de nacht waarin we soms leven. Dan rest ons niets anders dan het voorbeeld van de herders te volgen en op weg te gaan om het kind, dat de redder en de Messias is, met eigen ogen te aanschouwen. De hemelse boodschap van liefde en vrede vinden we juist in dit kleine, aardse kind. In het licht van dit kind zie je het misschien weer en herken je het onverwacht: waar je een engel voor de ander kunt zijn … zo geef je een beetje kerstlicht door aan elkaar. Een gezegend kerstfeest gewenst, Ds. Susanne Freytag 6 Kerkdiensten De diensten beginnen in principe om 10.00 uur in de Kerkzaal. Diensten met een zijn diensten waarin het heilig avondmaal wordt gevierd. Diensten kindernevendienst. aangeduid met hebben Kerkdiensten december – februari 2014 DECEMBER dec 8 2e Advent muziekdienst voorganger: ds. D. Strasser mevr. K. Weber zang en dhr J. Havinga piano organist: T.J. Bronda bd improvisatie ed improvisatie dec 15 3e Advent voorganger: ds. R. Yetsenga organist: T.J. Bronda bd Nun komm, der Heiden Heiland – J.S. Bach ed Nun komm, der Heiden Heiland – J. S. Bach dec 22 4e Advent voorganger: ds. L.E. Vos organist: T.J. Bronda bd Vom Himmel hoch da komm‘ ich her – J.S. Bach ed Vom Himmel hoch da komm‘ ich her – J.S. Bach 7 dec 24 Kerstavond Kinderdienst 16:00 uur Kerstdienst voorganger: ds. S. Freytag organist: T.J. Bronda 19.30 uur dec 25 Eerste kerstdag Met medewerking van de cantorij voorganger: ds. S. Freytag organist: T.J. Bronda bd Praeludium in d kleine terts (dorisch) – J.S. Bach ed Fuga (gigue) - J.S. Bach dec 29 Zondag na kerstmis gezamenlijke dienst van de kleine oecumene en Regiodienst in de Lutherse Kerk Groningen voorganger: ds. S. Freytag organist: T.J. Bronda bd Magnificat – Dietrich Buxtehude ed improvisatie JANUARI jan 5 Epifaniën voorganger: ds. S. Freytag organist: T.J. Bronda bd Wie schön leuchtet der Morgenstern – Dietrich Buxtehude ed Wie schön leuchtet der Morgenstern – Helmuth Walcha 8 jan 12 1 na Epifaniën voorganger: ds. B.H. Nieminen organist: T.J. Bronda bd Sonate VI – Felix Mendelssohn-Bartholdy ed Finale uit Sonate VI - Mendelssohn jan 19 2 na Epifaniën 10:00 uur Zondag van de eenheid, dienst in de Nieuwe kerk jan 26 3 na Epifaniën voorganger: mevr. W. Jansen-Baltink organist: M. de Vreugd FEBRUARI feb 2 4 na Epifaniën voorganger: ds. W. Tinga-Bosma organist: T.J. Bronda feb 9 5 na Epifaniën Muziekdienst voorganger: ds. S. Freytag organist: T.J. Bronda feb 16 Septuagesima voorganger: ds. S. Freytag organist: T.J. Bronda 9 Bij de kerstdiensten Kerstavond Op Kerstavond 24 december om 19.30 uur houden we de traditionele kerstavonddienst. Het kerstverhaal spreekt tot de verbeelding. De geboorte van Jezus is dan ook op vele verschillende manieren afgebeeld. Ook dit jaar zullen we door de ogen van een kunstenaar, een beeld geprojecteerd op de kerkmuur, kijken naar het kerstverhaal. In het donker van de kerstnacht warmen we onze ziel en ons gemoed bij het licht van de kerstboom en kaarsen. Na de dienst is er bij koffie, thee of een glaasje glühwein gelegenheid elkaar in kerstsfeer te ontmoeten. Eerste kerstdag Op kerstochtend vieren we dat Jezus geboren is. Wat betekent dit voor ons? Hoe kan dit ons leven beïnvloeden?. Aan deze dienst verleent de cantorij haar medewerking. Bij de koffie met iets lekkers en is er gelegenheid elkaar een gezegende kerst te wensen. Gemeenteactiviteit 22 december kerstboom versieren Het is in de afgelopen jaren een goede gewoonte geworden dat we samen na de dienst van vierde Advent de kerstboom gaan versieren. De één klimt met plezier de ladder op en de ander houdt diezelfde ladder stevig vast en samen zorgen we ervoor dat de kerstballen en slingers mooi over de boom worden verdeeld. Na de dienst van 5 januari zullen we de versieringen weer uit de boom halen en opbergen. 10 Kling klokje klingelingeling – Jezus is geboren Speciale kerstdienst voor ouders met kleine kinderen op 24 december 16 uur in de Lutherse kerk, Haddingestraat 23 De lutherse gemeente houdt een speciale kerstdienst voor de kleintjes. Deze dienst richt zich op kinderen. Ouders, grootouders, zijn natuurlijk van harte welkom. Deze dienst vindt plaats op de kerst(voor)avond, op 24 december om 16:00 uur. In de kerk komen we bijeen waar een stralende kerstboom de kerststal verlicht. In deze - hooguit driekwartier durende - dienst zal het verhaal van Jezus’ geboorte worden verteld en worden een aantal bekende kinder-kerstliederen gezongen, waarbij de kinderen muziek zullen maken. Neem daarom voor uw kind(eren) een rammelaar, trommel of ander instrumentje mee. 11 Ontmoetingsmiddag 19 december ontmoetingsmiddag in kerstsfeer We willen graag iedereen uitnodigen op deze speciale ontmoetingsmiddag in kerstsfeer. We vragen wel iedereen die komt om iets bij te dragen aan de kerstsfeer door iets mee te nemen wat voor hem of haar met kerst te maken heeft. Dat kan een gedicht zijn, een bijzondere kerstbal, wat lekkers, een verhaal … alles wat voor u bijdraagt aan een kerstgevoel. Op deze middag luisteren we naar elkaars verhalen en gedichten, bekijken wat mensen hebben meegebracht en proeven van het lekkers dat we met elkaar delen. Deze ontmoetingsmiddag in kerstsfeer is een goede gelegenheid om eens op de ontmoetingsmiddag te komen. De middag in kerstsfeer vindt plaats Woensdag 19 december van 14:00 – 15:30 uur De deur is vanaf 13:30 uur geopend zodat zij die wat eerder komen niet voor een gesloten deur komen te staan. De eerste ontmoetingsmiddag in het nieuwe jaar is op woensdagmiddag 15 januari, zelfde tijd en plaats. 12 19 januari 2013 Oecumenische viering Het thema van deze viering is: “Is Christus dan verdeeld?” (1 Korintiërs 1:13). Deze dienst wordt voorbereid door de Oudkatholieke parochie, de Rooms-katholieke parochie en de RussischOrthodoxe parochie. Het koor van de St.Jozef-kathedraal zal zingen. Ook zal er kindernevendienst en kinderoppas zijn. 13 8 december muziekdienst ‘Maria’ Advent is de tijd van verwachting, verwachting van de komst van de Heer. Maria is het die letterlijk en lijfelijk in verwachting is van het door God verwekte kind. Op deze tweede adventszondag worden door Kathi Weber (zang) en Johanan Havinga (piano en orgel) een gevarieerde samenstelling aan advents- en kerstliederen ten gehore gebracht waarin o.a. Maria centraal staat. De aria’s ‚Bereite dich, Zion‘ uit het Weihnachtsoratorium van J.S. Bach en ‚Domine Deus‘ van Antonio Vivaldi “Gloria” klinken en verder de liederen ‘Angelus ad virginem’ (Anonym 13th of 14th eeuw), ‚Ich brach drei dürre Reiselein‘ (Text: H. Grunow, Melodie: G. Wolters), ‚Maria durch ein Dornwald ging‘ (Duits kerstlied, arrangement: J. H. Suthcliffe), ‚Mariae Wiegenlied‘ (Text M. Boelitz, Melodie M. Reger) ‘Maria durch ein Dornwald ging’ (Maria door een doornwoud ging) De oorspronkelijk geplande invulling voor deze muziekdienst kon niet doorgaan. De muziekdienstcommissie is mevrouw K. Weber en de heer J. Havinga zeer erkentelijk dat zij op een zo korte termijn invulling kunnen geven aan deze muziekdienst. De muziekdienstcommissie 14 concerten Agenda concerten december 2013-februari 2014 De volgende concerten en activiteiten worden door andere organisaties in de Lutherse Kerk gehouden, waarbij publiek welkom is. Cursief gedrukte data zijn in optie. DECEMBER 2013 vrijdag 13 december: Junior Orkest zaterdag 14 december: Daponte Music zondag 15 december: Jongvrouwenkoor Roxie maandag 16 december: concert Conservatorium donderdag 19 december: eindexamen Conservatorium zondag 22 december: concert A Capelli dinsdag 24 december: kerstnachtdienst JANUARI 2014 zaterdag 4 januari: masterclass Ton Koopman zaterdag 18 januari: Daponte Music vrijdag 24 januari: Orgel Anders 19.30 u. 20.15 u. 20.15 u. 20.00 u. 20.00 u. 15.00 u. 19.30 u. 12.30 u. 20.15 u. 20.15 u. cantorij Cantorij De laatste repetities van dit jaar vinden plaats op de onderstaande data: (19.15 - 21 uur) met om 19.15 koffie/thee. MA 9 dec (19 uur!) MA 16 dec MA 23 dec We zingen toe naar Kerstmorgen 25 december om 10 uur. 15 Lied van de week December 15 ‘Verblijd U, nu en altijd’. Lied 432c. T. naar Filippenzen 4,4 M. Jaco van Leeuwen 22 ‘De engel Gabriël komt aangesneld’. Lied 443. T. kerst lied uit Baskenland M. Gabriel’s Message 25 ‘In dulci jubilo’ Lied 471. T. Andries Govaart. M. ca 1480. 29 ‘Betlehem, o uitverkoren stad’ Lied 489. T Wonno Bleij. M. Henry John Gauntlett – Irby Januari 5 ‘Een kind geboren te Betlehem. Lied 515. T. anoniem, middeleeuws. M. voorreformatorisch 12 ‘Daar komt een man uit Nazareth’. Lied 533. T. Karel Deurlo. M. Jetty Podt Gemeenteactiviteit Brandenburgs Buffet 2014 vervalt Het is sinds enkele jaren een goed gebruik dat allen die op enigerlei wijze betrokken zijn bij de Lutherse kerk elkaar aan het begin van het nieuwe jaar ontmoeten tijdens het zogenaamde Brandenburgs Buffet. In goed onderling overleg hebben de besturen van het Luthers Bach Ensemble, de Vrienden van de Lutherse Kerk en de Evangelisch Lutherse Gemeente Groningen echter besloten om in 2014 bij wijze van uitzondering af te zien van de organisatie van het buffet. Jan Bouma , voorzitter Luthers Bach Ensemble Rienk Bijma, voorzitter Vrienden van de Lutherse kerk Jan Hovy, voorzitter kerkenraad Evangelisch-Lutherse Gemeente Groningen 16 Bij de acceptgiro De bijgevoegde acceptgiro is de vierde en laatste in het kader van de Actie Kerkbalans 2012. Uw bijdrage middels deze acceptgiro is bestemd voor onze eigen gemeente. In het overzicht in de rubriek “Van de kerkrentmeesters” over de in dit jaar reeds ontvangen bijdragen ziet u dat we al veel hebben bereikt, en dat uw verdere financiële bijdrage zeer welkom is. We hebben al meer bijdragen dan in 2011 mogen ontvangen. Graag willen we de in 2010 ontvangen bijdragen evenaren of zelfs overtreffen. Met uw bijdrage maakt u het mogelijk de kosten op te brengen die de gemeente maakt, bijvoorbeeld voor onze predikante en cantor/organist. Hun werk en inzet is een belangrijke reden dat we zo’n actief en inspirerend gemeenteleven hebben. We roepen u daarom op om gul aan de gemeente te geven, ook middels deze acceptgiro. Onze hartelijke dank hiervoor. 17 18 Geslaagde Duitse adventsmiddag Nu al weer zeven jaar organiseert de evangelisch-lutherse gemeente Groningen een Duitse adventsmiddag op de eerste adventszondag. De kerkenraad realiseert zich hierbij dat mensen met een Duitse achtergrond de grootste groep buitenlanders in Groningen vormen. Deze keer hebben we daarom de uitnodiging ook via een persbericht verspreidt. Zo hebben een aantal nieuwe mensen de weg naar deze bijeenkomst gevonden. Ook hebben gemeenteleden actief in hun kennissenkring mensen uitgenodigd. We moesten zelfs stoelen en tafels bijplaatsen! Van binnen en buiten de gemeente wordt deze middag in de traditionele Duitse adventssfeer zeer gewaardeerd. Als prettig wordt ook ervaren dat het een bijeenkomst voor jong en oud is. Foto: Philipp Jäger 19 Zwijgende film Lucky Star van Frank Borzage Vrijdag 24 januari 2014, 20:15 uur in de Lutherse kerk | Joost Langeveld (improvisaties bij de beelden op orgel). Geregisseerd door Frank Borzage (1929), met Janet Gaynor, Charles Farrell en Guinn 'Big Boy' Williams. Mary is een jong boerenmeisje die haar liefde Tim ontmoet op het moment dat de Eerste Wereldoorlog uitbreekt. Tim gaat het leger in en vecht in Europa waar hij zwaargewond raakt. Eenmaal thuisgekomen krijgt hij onmiddellijk bezoek van Mary. Ze zijn weer snel tot elkaar aangetrokken, maar door zijn nieuwe handicap durft hij niet zijn liefde voor haar te verklaren. Orgel Anders, elke 4e vrijdag van de maand (tenzij anders vermeld) om 20.15 uur. Entree: 10 euro (8 euro donateurs, kinderen tot 12, studenten). In de pauze bieden de Vrienden van de Lutherse Kerk u koffie/thee aan. Na afloop is er voor ieder in de 'Art Deco' Lutherzaal een glas wijn. Zie ook www.svlk.nl onder concerten / orgel anders. 20 Van het Luthers Bach Ensemble Weihnachts-Oratorium - Johann Sebastian Bach Op zaterdag 14 december sluit het Luthers Bach Ensemble het jaar 2013 af met een spetterend kerstoptreden in de Der Aa-kerk. Op het programma vijf cantates uit Bachs Weihnachts-Oratorium. Het projectkoor dat deze keer de honneurs waarneemt wordt begeleid door het eigen barokorkest. Solisten zijn de internationaal gelauwerde Duitse sopraan Gudrun Sidonie Otto, Andrew Hallock (altus), het Duitse talent Richard Resch (tenor), en vaste bekenden Michiel Meijer en Henk Timmerman (bas). Het Weihnachts-Oratorium is een van de meest gewaardeerde werken van Johann Sebastian Bach. In zes delen verklankt Bach het kerstverhaal, zoals beschreven in de evangeliën van Mattheüs en Lucas. Bach schreef deze cyclus van zes cantates in 1734 voor zes feestdagen: de beide kerstdagen, de dag na kerst, Nieuwjaarsdag, de zondag na Nieuwjaarsdag en Driekoningen. U hoort vijf van deze zes cantates in de vertolking van dirigent en artistiek leider Tymen Jan Bronda. In de pauze van het concert zal zijn nieuwe kerst-CD - onlangs opgenomen op het orgel van de Der Aa-kerk - worden gepresenteerd. ----------Kerstconcert in de Der Aa-kerk | zaterdag 14 december 15.00 uur | Der Aa-kerk, Akerkhof 2 Groningen. Op vrijdag 13 december 19.30 uur vindt de eerste uitvoering plaats in de Martinikerk van Bolsward (Groot Kerkhof 2) programma: J.S. Bach, cantates I, II, III, V & VI uit het Weihnachts-Oratorium BWV248 uitvoerenden: Luthers Bach Ensemble (projectkoor, barokorkest en solisten) o.l.v. Tymen Jan Bronda. Solisen: Gudrun Sidonie Otto (sopraan), Andrew Hallock (altus), Richard Resch (tenor), Michiel Meijer (bas), Henk Timmerman (bas). 21 entree: standaardprijs €23 (€21 vrienden LBE; €12,50 studenten; kinderen tot 12 jaar vrij); eerste rang €30 (alleen Der Aa-kerk, geen kortingen). Kaarten reserveren via 06 149 22 638 (ma-wo-vrij tussen 18 uur en 21 uur) of via de ticketservice op http://www.luthersbachensemble.nl. Ton Koopman RESERVEER NU OOK ALVAST KAARTEN voor het weekend TON KOOPMAN: Ton Koopman dirigeert op 4 en 5 januari van het nieuwe jaar LBE kleinkoor en orkest. Zie hier de specificaties: - zaterdag 4 januari 2014, 14:30 uur, openbare Masterclass Ton Koopman over het Magnificat, Lutherse kerk Groningen. - zondag 5 januari, 15:00 uur, afsluitend concert & Nieuwjaarsborrel in de Der Aa-kerk Groningen. i.s.m. Musica Antiqua Nova Groningen. programma: - Michel Corrette (1707–1795), Laudate Dominum de coelis (1766, Psalm 148) (naar de 'Lente' van Antonio Vivaldi) - J.S. Bach, Brandenburgs Concert no. IV (versie voor clavecimbel in F Dur BWV1057) - J.S. Bach, Magnificat in D Dur BWV243 Uit de diaconie Collectedoelen 8 december - Pastoraat | Open Hof Binnen onze kerkelijke gemeente zien wij om naar elkaar. Maar daar mag het niet bij blijven, wij moeten ook oog hebben voor de wereld om ons heen. Zo kijken we ook naar de mensen die De Open Hof in onze binnenstad geregeld bezoeken, om daar gezien en gehoord te worden. Voor hen is een huiskamer waar naast een broodmaaltijd ruimte is voor een gesprek bij een kop koffie, van groot belang. Met De Open Hof als concreet 22 doel voor ogen collecteren we voor deze en andere vormen van pastoraat in deze muziekdienst. 15 december - Exodus Nederland Exodus Nederland is het samenwerkingsverband van veertien Exodusstichtingen en een omvangrijk vrijwilligersnetwerk die toekomstperspectief bieden aan gedetineerden, ex-gedetineerden en hun familieleden. Een belangrijk aspect van het Exoduswerk is het bieden van begeleiding van gedetineerden en ex-gedetineerden voorafgaand aan en tijdens hun terugkeer in de samenleving. Werkprojecten uitgaande van een Exodushuis bijvoorbeeld helpen bij het (her)vinden van een dagritme, de sociale activering en het verbeteren van relaties. Ook wordt aandacht besteed aan de partners en kinderen van gedetineerden. Voor dit veelzijdige en belangrijke werk, dat een uit particulier initiatief is gegroeid en mede wordt gedragen kerken en overheid, vragen wij uw bijdrage in de diaconiecollecte. 22 december - Diaconale doelen in de stad en regio Heel wat diaconiecollecten hebben één bepaalde bestemming, dat blijkt ook weer uit de aankondigingen in deze rubriek. Veel kleinere diaconale doelen, zoals het werk van de Werkgroep Ziekenpastoraat GroningenDrenthe en van de Interkerkelijke Commissie voor de Pastorale verzorging van doven in de provincie Groningen, komen daardoor op het rooster niet voor. Maar ook zij krijgen elk jaar een bijdrage uit onze diaconale inkomsten, en vandaag collecteren wij speciaal om ook dit jaar deze doelen in Stad en Ommeland te kunnen blijven steunen. 24 en 25 december - Kerk in Actie | Kinderen in de knel Zoals in voorgaande jaren staan kinderen centraal in het collectedoel tijdens de kerstdagen. Voorbeeld van een organisatie die als partner van Kerk in Actie werkt vanuit het programma Kinderen in de Knel, is Cards in India. Cards, dat staat voor Community and Rural Delevopment Society, probeert via onderwijs kinderen te behoeden voor kinderarbeid en ondersteunt hen in het doorlopen van hun schoolperiode. Zij ondersteunt het reguliere overheidsonderwijs en zorgt ervoor dat kinderen niet afhaken. Voor en na schooltijd worden groepen kinderen geholpen met hun huiswerk en doen ze aan sport, culturele zang en dans. Voor organisaties als Cards collecteren wij tijdens de kinderkerstdienst, op kerstavond en op kerstochtend. Voor een licht in de duisternis van kinderen en jongeren in de knel. 29 december - Kinderen van Syrië 23 In het verlengde van Kinderen in de Knel collecteren we op de laatste zondag van het jaar voor de kinderen van het Syrische volk. Of ze nu nog in het land zelf leven, of over de grens in een vluchtelingenkamp in een van de buurlanden, veel kinderen zijn er slecht aan toe. De verschrikkingen van geweld en vlucht tekenen hen, en van spelen en leren komt vaak weinig terecht. We hebben gezien dat een ingewikkeld conflict als de (burger)oorlog in Syrië in geringere mate leidt tot een miljoenenopbrengst via een nationale actie dan de natuurramp op de Filipijnen. Daarom vragen we vandaag de aandacht voor de kinderen van Syrië, want we mogen hen niet vergeten, ook niet nu het conflict minder media-aandacht krijgt dan pakweg een half jaar geleden. 5 januari - Eigen diaconie Zoals al vaker in deze rubriek is geschreven, zijn er diaconale doelen waarvoor niet apart wordt gecollecteerd, maar die wel een bijdrage uit onze diaconiekas ontvangen. Ook komt het wel voor dat we als diaconie een collecte naar boven aanvullen, als we vinden dat doel en opbrengst niet helemaal in evenwicht zijn. Om de diaconiekas op orde te houden, collecteren we zo nu en dan voor de eigen diaconie. Zo ook op deze eerste zondag van 2014. Helpt u mee om ook dit jaar deze bijdragen voor verschillende doelen mogelijk te maken? 12 januari - Voedselbank Groningen Al twee maanden hebben wij in onze gemeente voedsel voor de Voedselbank in Groningen ingezameld. Hartelijk dank daarvoor, ook namens de Voedselbank. Petra heeft regelmatig de geschonken levensmiddelen daar naartoe gebracht, en gezien hoe de Voedselbank haar organisatie heeft ingericht. Vandaag collecteren wij voor dit doel, en gaat de opbrengst naar de Voedselbank, zodat men daar kan inkopen waaraan op dat moment de meeste behoefte is. En ondertussen vragen wij u ook de mand waarin de meegebrachte waren kunnen worden gelegd, niet te vergeten ... 19 januari - PKN | Oecumene Vandaag start de week van het gebed, waarin wij als christenen worden opgeroepen eensgezind te zijn. De Protestantse Kerk draagt zorg voor onderlinge verbondenheid, maakt deel uit van de Wereldraad van Kerken, en is daarnaast ook mede-organisator van bijzondere oecumenische activiteiten in Nederland. Zo bracht de PKN vorig jaar samen met acht verschillende kerkgenootschappen het nieuwe Liedboek uit. Met The Passion worden enkele dagen voor Pasen één miljoen mensen bereikt met het Evangelie, niet alleen leden van kerken, maar ook mensen die niet (meer) naar de kerk gaan. Dit jaar vindt The Passion plaats in Groningen, 24 een reden temeer om deze collecte ter ondersteuning van een waaier aan oecumenische presentie in de samenleving van harte bij u aan te bevelen. 26 januari - PKN | Catechese en educatie Het doorgeven van het geloof in God, van generatie op generatie, gebeurt in de kerk ook via de catechese. In deze tijd vraagt dat veel van de mensen die zich hiervoor inzetten, de catecheten. Voor hen zijn er mogelijkheden voor training en toerusting via het toerustingscentrum van de PKN. De catecheet is en blijft via de catechese-ontmoetingen een ontzettend belangrijke schakel naar een nieuwe generatie. Als jongeren zo een plek hebben waar zij kunnen leren geloven, is er hoop voor de kerk van de toekomst. Met de opbrengst van de collecte van deze ochtend kan de kerk blijvend investeren in catechese en educatie. Helpt u mee? 2 februari - Kerk in Actie | Werelddiaconaat De Werelddiaconaatcollecte staat vandaag in het teken van Bouwen aan een beter bestaan. Zoals in het uiterste noorden van India. Daar schijnt de zon bijna het hele jaar, maar verwarmen de bewoners hun huizen met kerosine en hout. Met het oog op zowel de gezondheid van de mensen als hun leefmilieu bouwt de organisatie LEDeG samen met de bevolking huizen met speciale wanden die de zonnewarmte opslaan. De bewoners bouwen en betalen mee aan deze woningen. Met de collecte steunt u LEDeG en andere werelddiaconale projecten van Kerk in Actie. 9 februari - Stichting Lutherse Werkgroep voor Kerkmuziek De eerste muziekdienst van het nieuwe kalenderjaar is voor ons de perfecte aanleiding om voor de Stichting Lutherse Werkgroep voor Kerkmuziek te collecteren. De werkgroep ijvert voor het verbreiden van de kerkmuziek in het algemeen, en - uiteraard - voor die van de lutherse kerkmuziek in het bijzonder. Wij hopen dat de opbrengst van deze collecte mag bijdragen aan het hart van ons gemeenteleven, de eredienst, waarin muziek een wezenlijk onderdeel van de liturgie vormt. Voedsel om uit te delen De afgelopen weken hebben we voedsel ingezameld voor de Voedselbank in Groningen. Zie ook de collecteaankondiging voor zondag 12 januari. Wij als diakenen willen daarmee nog doorgaan, ook al staat het er met de voorraden van de Voedselbank nu beter voor dan twee maanden geleden. Maar de nood blijft hoog in onze stad, en van de eerste tekenen van herstel die sommigen menen te zien, profiteert lang niet iedereen. Daarom, blijf de mand in de foyer vullen (zie voor waar met name behoefte aan is de vorige Opbouw, 25 pagina 25) en wij zorgen er mede voor dat minder bedeelde stadgenoten niet aan hun lot worden overgelaten. Petra Vogl | Patryk Piwocki | Henk Schaaf Collecteopbrengsten 8 september 15 september 22 september 13 oktober 27 oktober 31 oktober 03 november 10 november 17 november vrijwillige bijdragen PKN Jop Vredeswerk KiA Werelddiaconaat PKN Hervormingsavond Najaarszending eigen diaconie KiA binnenlands diaconaat 28,31 67,82 31,76 52,85 54,25 47,93 42,05 166,15 27,83 20,00 30,00 Bedankt aan alle gevers 9 februari start de kindernevendienst Op zondag 9 februari 2014 starten we met het aanbieden van kindernevendienst voor kinderen vanaf 4 jaar. We willen beginnen met een frequentie gemiddeld eens per zes weken, afgestemd op het rooster van diensten. De kindernevendienst heeft tot doel de kinderen bekend te maken met een breed palet van Bijbelse verhalen. Naar aanleiding van de verhalen zal er getekend, geknutseld en gespeeld worden. We beginnen de dienst gezamenlijk met jong en oud en vervolgens gaan de kinderen naar de Lutherzaal voor hun eigen programma. We hopen dat de ouders zo veel mogelijk rekening 26 houden met deze data zodat er een min of meer vaste groep kan ontstaan. Alle kinderen in de basisschoolleeftijd zijn van harte welkom! Na deze dienst op 9 februari is er gelegenheid om met elkaar afspraken te maken over de organisatie en begeleiding van de kindernevendienst. Gemeenteleden (niet alleen de ouders) die ook eens een kindernevendienst willen verzorgen zijn van harte uitgenodigd bij dit overleg. Susanne Freytag 27 Nederlands Luthers Genootschap voor in- en uitwendige zending Geachte Kerkenraad, Diaconie, predikant, gemeentelid Uiteraard staat ook het gironummer 43360 (IBAN: NL28 INGB 0000 0433 60) van het Nederlands Luthers Genootschap open voor financiële bijdragen ten behoeve van de hulp die vanuit de Lutherse Wereld Federatie bij de ramp op de Philippijnen geleverd wordt. De Lutherse Wereld Federatie (LWF) heeft direct vanaf haar oprichting in Zweden in 1947 hulp verleend aan slachtoffers van natuurrampen en oorlogen. Noodhulp, die vaak uitmondde in ontwikkelings-samenwerking. De LWF heeft hiervoor een speciale afdeling. Ook op de Philippijnen is de LWF direct begonnen. Een team samengesteld uit mensen die voor de LWF al in projecten in Azië werken is naar Samar en Leyte in het rampgebied gegaan om de hulpteams van de lokale kerken verenigd in de National Council of Churches te ondersteunen. Reeds op 13 november konden er drie trucks naar Oost-Samar gestuurd worden met 5.000 voedselpakketten voor families. Met een voedselpakket kan een gezin van vijf personen vier dagen overleven. In het voedselpakket zit acht kilo rijst, vijf blikjes met sardientjes, een pond suiker, een halve gedroogde vis, een pond bonen een halve liter zonnebloemolie, wat zout en twee pakken biscuitjes. De voedselpakketten worden vandaag en morgen uitgedeeld. Dit is natuurlijk maar het eerste begin van deze noodhulp. Hulp die de mensen bereikt en waarvoor veel geld nodig is. Voor nadere informatie kunnen wij u ook verwijzen naar de website van de LWF (www.lutheranworld.org) die regelmatig updates geeft van de situatie. Ook via onze eigen website (www.luthersgenootschap.nl) zullen wij verslag doen. U kunt hiervoor uw bijdrage storten op rekening nummer 43360 t.n.v. Nederlands Luthers Genootschap te Woudrichem onder vermelding van Philippijnen Met een vriendelijke groet, 28 Coby Aartsen-Kraaypoel Secretaris Nederlands Luthers Genootschap Uit de oude Doos Uit het gemeenteblad van 60 jaar geleden In deze rubriek treft u oud nieuws aan. Hoe verging het de lutherse gemeente Groningen in 1953. We vertellen en citeren uit het gemeenteblad van 60 jaar geleden. Uit de 6e jaargang 1953/1954 no. 3 In dit kerstnummer lezen over de zondag na kerst het volgende: Op Zondag 27 December om 10:30 uur wordt een korte zangdienst gehouden, zoals dit verleden jaar ook gebeurd is. Eerst werd het zangdienst i.p.v. een gewone dienst en vele jaren later werd er helemaal geen dienst meer op die zondag na kerst gehouden. Sinds 2012 vieren we deze zondag na kerst gezamenlijk in het verband van de kleine oecumene. Dit jaar vindt deze dienst bij ons in de kerk plaats. We hebben dus na tientallen jaren voor het eerst weer een dienst in onze kerk op de zondag na kerst. Onder de rubriek ‘van de kerkenraad’ lezen we in één zinnetje iets over het aantal avondmaalsdiensten in de gemeente toen: De kerkenraad besloot het aantal Avondmaalsdiensten te verhogen. Er zullen tenminste twee avondmaalsdiensten gehouden worden. Ik vermoed dat het om het aantal avondmaalsdiensten per jaar gaat. Het gaat dus om een verdubbeling van een naar twee. Het aantal is in de 29 tussenliggende jaren verder gegroeid. In onze tijd hebben we maandelijks een avondmaalsdienst. Onlangs is er weer één bijgekomen. We vonden het jammer dat er tijdens de zomerdiensten een langere periode geen avondmaalsdienst gevierd werd. Daar komt in het nieuwe jaar verandering in. We gaan in één van de zomerdiensten in de Lutherse kerk ook het heilig avondmaal vieren. Ook de restauratie waarover in afgelopen nummer in deze rubriek werd verteld gaat verder: Iets over hetgeen reeds is tot stand gebracht en wat noch zal moeten geschieden Uit het hierboven gepubliceerde verslag van de ingekomen bedragen, bestemd voor de restauratie van ons Kerkgebouw blijkt wel, dat het beroep, gedaan op de offervaardigheid van onze gemeenteleden, weerklank heeft gevonden. … De getrouwe bezoekers van onze kerkdiensten hebben al wel gezien, dat er gewerkt is. De electrische installatie isinmiddels grotendeels vernieuwd en uitgebreid, de nieuwe orgelmotor geplaatst en in gebruik genomen, terwijl van de voor het aanbrengender lampen in het tongewelf benodigde steiger, meteen gebruik is gemaakt omdit gewelfopnieuw en in ‘een lichte kleur te schilderen. Het resultaat is niet anders dan gunstig en een grote verbetering te noemen. Ƒ 1080,50 werd bijeengebracht. Hierop volgt een uitvoerige verantwoording van de gemaakte kosten en een oproep aan de gemeenteleden om meer bij te dragen aan deze restauratie om ook de resterende plannen te kunnen uitvoeren. Samenstelling: S. Freytag 10e Lutherse schaakdag met Luther De 10e Lutherse Schaakdag op Kasteel Hoekelum zal worden gehouden op zaterdag 8 maart 2014. Als altijd vindt zij plaats in het Koetshuis van Kasteel Hoekelum, Edeseweg 124 in Bennekom. Ontvangst vanaf 10.00 uur, begin om 10.30 uur, einde in de namiddag. Aan dit tweede lustrum zal bijzondere luister worden bijgezet door de aanwezigheid van Internationaal Grootmeester en oud-kampioen 30 van Duitsland Thomas Luther. In het middagprogramma zullen de deelnemers in een simultaanvoorstelling dus kunnen strijden tegen een heuse LUTHER. Thomas Luther is een verre afstammeling van Maarten Luther, van wie bekend is, dat hij een groot liefhebber was van het prachtige schaakspel. 'Wer auff dem Schach wil spielen, der sol die Augen nicht inn beutel stecken' luidt een van diens vele beeldrijke uitspraken. In de ochtend worden onderlinge ‘rapid’partijen (geen snelschaak) gespeeld. In de middag binden we de strijd aan met Luther. Het geheel wordt afgesloten met de prijsuitreiking en een gezellige nazit. De dag staat onder auspiciën van de ‘Vrienden van Hoekelum’ en wordt opnieuw geleid door Hans Mudde en Klaus Bodlaender. De deelnemersprijs (inclusief koffie, thee, drankje en lunch) bedraagt € 20 te voldoen bij aankomst. De lunch vindt in het Kasteel plaats. Gezien de te verwachten belangstelling en het beperkte aantal plaatsen uw opgave liefst zo spoedig mogelijk doch uiterlijk 20 februari per e-mail: [email protected] (of schriftelijk bij Hans Mudde, Thomas Jeffersonlaan 48, 2285 BB Rijswijk, tel. 070 3659738 of Klaus Bodlaender, Bosweg 33, 6721 HM Bennekom, tel. 0318 414073). Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis nummer 41 - 2013 Zojuist verscheen een nieuw nummer van het Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis (nr. 41, 2013). Sinds de Lutherse najaarssynode 1987 rolt dit periodiek jaarlijks van de pers. Drie bijdragen trekken in dit nummer voorbij: drs. J. Faber schrijft over het boek van dr. Jacques Bras, dat handelt over het godsdienstgesprek te Regensburg in 1541; en drs. Th.A. Fafié sprokkelde het “Levensbericht van de Lutherse predikant Dirk Drijver (1879-1946)” bij elkaar en probeert meer gegevens te krijgen over de Dordtse Lutheraan Joh. J. Zehnpfenning (1884-1971). 31 Losse nummers van dit kerkhistorische tijdschrift (53 bladzijden) kunnen worden besteld door het overmaken van € 4,50 naar postbanknummer 5779925 (IBAN NL 45 INGB 0005 779925) t.n.v. Th.A. Fafié inz. Documentatieblad Lutherse Kerkgeschiedenis te Haarlem, onder vermelding van: graag toezending nr. 41/ 2013. Mocht U ook de komende nummers (één keer per jaar) willen ontvangen, geeft U dat dan aan op de girokaart; bij internet bankieren – gezien de verzending - ook graag uw naam en adres vermelden. Luthers antiquariaat Tenslotte maken wij U attent op het bestaan van het Luthers antiquariaat te ’s-Gravenhage, een nieuw onderdeel van de SLUB. Via www.slub.nl is dit antiquariaat bereikbaar. Onder andere bijna het gehele oeuvre van de Lutherse theoloog en cultuurhistoricus dr. C.W. Mönnich is nog verkrijgbaar. Maar ook de geschriften van dr. W.J. Kooiman, dr. C.Ch.G. Visser en dr. Ant. Johannes zijn nog voorhanden. E-mail: [email protected]. Ook het boekje over de beginjaren van de Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond, de geschriften van J.W. Pont, J. Loosjes en D. Drijver. Van de kerkrentmeesters Van de kerkrentmeesters Bijdragen levend geld in 2013 In de relatief korte periode van één maand sinds de telling voor de laatste editie van Opbouw heeft de gemeente rond 3.300 euro aan bijdragen levend geld ontvangen. Hiervan werd een gift van 100 euro aan ds. Freytag meegegeven die het op de rekening van de gemeente heeft overgemaakt, en werden de overige giften rechtstreeks op de rekening van de gemeente gestort. Daarmee hebben de leden een belangstellenden sinds het begin van het jaar rond 26.700 euro aan de gemeente geschonken. De gemeente dankt alle gevers hartelijke voor hun gaven. 32 Eerder had ik al aangekondigd dat we ons ook dit jaar gezamenlijk en met alle kracht moeten inspannen om de bedragen te evenaren die de gemeente in 2010 (34.800 euro) en in 2012 (36.800 euro) heeft mogen ontvangen. Om deze bedragen te bereiken moeten we dit jaar nog rond 8.000 tot 10.000 euro bij elkaar brengen. Dit bedrag klinkt veel, maar komt overeen met het bedrag dat we in de voorafgaande jaren tussen november en het einde van het betreffende jaar hebben ontvangen. Ik roep u dan ook allen op om tot het einde van het jaar gul te geven, ook in het kader van de Actie Kerkbalans 2013 en met het bij deze Opbouw gevoegde acceptgiro. Ik ben er van overtuigd dat we met z’n allen het resterende bedrag van 8.000 tot 10.000 euro bij elkaar kunnen brengen. In een oogopslag is de situatie als volgt: Actie Kerkbalans - acceptgiro Bij deze uitgave van Opbouw vindt u de vierde en laatste acceptgiro in het kader van de Actie Kerkbalans 2013. We verzoeken u deze acceptgiro voor uw bijdrage aan de gemeente te gebruiken. Invoering van IBAN 33 Op dit moment voeren de banken IBAN in en dat betekent dat ook de rekeningnummers van de gemeente langer worden. We zullen dan ook vanaf volgend jaar nieuwe acceptgiro’s gebruiken. Voor u informatie noemen we al de nieuwe IBAN’s van de twee rekeningen van de gemeente waarop giften kunnen worden gestort: Was Rekening bij ING 820317 Rekening bij ABN 446281603 AMRO Wordt NL88 INGB 0000 8203 17 NL62 ABNA 0446 2816 03 De meeste banken passen periodieke overschrijvingen en opgeslagen rekeningnummers naar wat wij hebben begrepen automatisch aan. Dus in de meeste gevallen hoeft u zelf niets te doen. Philipp Jäger Agenda Agenda december 2013 – februari 2014 December Maandag 9 december Cantorij kerkzaal 19.00 uur Maandag 16 december Kerkenraad KR-kamer 19:30 uur Maandag 16 december Cantorij kerkzaal 19:15 uur Dinsdag 17 december Leren van Luther 19:30 uur Nieuwe kerk Centrum, Nieuwe Boteringestraat 1-15 Woensdag 18 december Ontmoetingsmiddag Lutherzaal 14:00 uur Maandag 23 december Cantroij kerkzaal 19:15 uur Januari 2014 Maandag 13 januari Westerkwartiergroep 19:45 uur 34 Bij mevr. Takkenkamp, Frankrijkerlaan 13 /12, Zuidhorn, 0594697788 Woensdag 15 januari Ontmoetingsmiddag Lutherzaal 14:00 uur Maandag 20 januari Kerkenraad KR-kamer 19:30 uur Dinsdag 21 januari Leren van Luther 19:30 uur Nieuwe kerk Centrum, Nieuwe Boteringestraat 1-15 Maandag 27 janurari Kring Zuid 19:20 uur Bij mvr.Taxis en dhr.Jäger, Bordewijklaan 86, Groningen, 0505251775 35 Colofon Opbouw is het officiële orgaan van de Evangelisch-Lutherse gemeente in Groningen. Opbouw verschijnt acht maal per jaar. 66e jaargang, december, nummer 7 Copy voor het volgende nummer dient uiterlijk 20 jan 2014 in het bezit te zijn van de redactie te zijn. Redactie: Redactie-adres: ds. S. Freytag en Antje van der Tak Haddingestraat 23 9711 KC Groningen Email: [email protected] Reproductie en verzending: Jaap Venekamp, Gisela Klein en Klazien Opten Bedrukken acceptgiro’s en etiketten: Gisela Klein Oplage: 300 exemplaren Foto omslag: optuigen van de kerstbooom 36
© Copyright 2024 ExpyDoc