Christus koning - Protestante Gemeente Bussum

Christus koning
Wie van u was hier vorige week? Dit vraag ik niet om te controleren, alleen om niemand de aansluiting te laten missen. We spraken toen over de koningspsalmen, hoe daarin wordt gezegd dat de Heer
koning is en dat Hij koning wordt. Weet u nog? Wel, Openbaringen spreekt er ook zo over. Johannes
ziet in een visioen de hemel open. Daar staat een troon. Daarop zit God. Hij is dus Heer, heerser,
koning. Toch wordt pas na een hele geschiedenis met mensen gezongen: De Heer, onze God, de Almachtige, heeft zijn koningschap aanvaard (Op 19:6). Het is dus ook waar dat Hij Heer wordt.
• Nu zegt Openbaringen er vaak nog iets bij. Op die troon in de hemel zit God en het Lam. Zij heersen, in de hemel en, en door een lange strijd heen, ook op aarde. God en het Lam, God en Jezus. Dat
lijkt een verschil met het Oude Testament, want daar is het toch alleen God die koning is en wordt?
Nou, ook daar is er een tweede persoon die naast God op de troon zit. Denk bv aan psalm 2, u herkent de tekst vast wel: ‘Wat woeden de volken toch? Waarom gaan de naties zinloos te keer? Zij
trotseren God en zijn gezalfde!’ Meerdere psalmen spreken over God en zijn gezalfde. Gezalfde (in
het hebreeuws: messias, grieks: christos) was de koning, een mens die het volk van God regeerde in
naam van het volk en in naam van God. Vanaf David loopt deze rode draad door het Oude Testament: het volk van God zal een koning hebben uit het geslacht van David. Een koning die doet wat
ook David niet helemaal deed: Gods wil. Er wordt zelfs gezegd dat deze Davidszoon niet alleen koning
over Israel zal zijn, maar over alle volken, en dat hij niet voor een tijd, maar voor altijd op de troon
van David zal zitten. Wel dat was duidelijk niet het geval met Davids nazaten in het Oude Testament.
Het Nieuwe Testament stelt, dat deze zoon van David Jezus is. Openbaringen noemt hem het Lam.
Zoals Johannes de Doper hem al noemde: Lam van God. Een visioen in Openbaringen vertelt hoe er
in de hemel een nijpende vraag opkomt. Wie kan de geschiedenis van mensen tot een goed einde
leiden, wie kan de zegels van het boek des levens verbreken? Niemand in de hemel en op aarde blijkt
dit te kunnen. Dan klinkt: het lam, hij kan het, die is het waardig gebleken (5:4-5). Hij heeft als mens
de wil van God in de hemel ook op aarde gedaan. ‘God en zijn gezalfde’ uit de Psalmen wordt zo ‘God
en het lam’ uit Openbaringen.
•Dus ook Jezus koning, koning onder God of zelfs naast God. Ik denk dat de meeste christenen bij
Christus als koning allereerst zullen denken aan de wederkomst van Jezus. De liturgie van het kerkelijk jaar doet dat ook. Wanneer Jezus wederkomt in glorie, dan komt het Koninkrijk. En is dat niet wat
Openbaringen aankondigt? We hoorden hoe Christus beloofde: Ik kom spoedig. Waarop de Heilige
Geest en de bruid (de gemeente van Christus) roepen: Kom! En dan eindigt het laatste hoofdstuk van
het laatste bijbelboek met diezelfde oproep: Kom, Heer Jezus. Maranatha! –Toch valt het nog niet
mee om in dit boek datgene terug te vinden wat wij gewoonlijk onder wederkomst verstaan: éen
moment aan het eind van de wereldgeschiedenis waarop Jezus neerdaalt uit de hemel, in glorie, ‘om
te oordelen levenden en doden’. Volgens Openbaringen lijkt de geschiedenis wel een reeks oordelen.
Alsof Christus door de geschiedenis heen terugkomt. Hoe moeten we dit begrijpen?
Laten we even teruggaan naar de bekendste tekst over de wederkomst, Handelingen 1. Als Jezus na
zijn opstanding en verschijningen ten hemel is gevaren, kijken de discipelen hem gespannen na. Dan
zeggen engelen: wat turen jullie naar de hemel? Deze Jezus, die van jullie is weggenomen, zal op
dezelfde wijze wederkomen als jullie hem naar de hemel hebben zien gaan (1:11). Is dit niet de aankondiging van de klassieke wederkomst? Jezus zal op de wolken neerdalen uit de hemel, met het
lichaam waarmee hij op aarde wandelde! Dan zal iedere knie zich voor hem buigen, die van de christenen of de joden als eerste, en dan komt er eindelijk overal vrede op aarde.
Toch is hier iets bijzonders aan de hand. De engelen die over Jezus’ terugkomst spreken zeggen niets
over een laatste oordeel. Ook niets over ‘het koningschap in Israel’ of de wereld, dat bij die wederkomst hersteld of gevestigd zou worden. Wat wel gezegd wordt, is een beetje raadselachtig geformuleerd. Er staat: Jezus zal terugkeren op dezelfde wijze als hij van jullie heenging. Heengaan, naar de
hemel gaan, kan in het Nieuwe Testament, net als in onze taal, een aanduiding zijn voor afscheid
nemen, sterven. Jezus zal terugkeren zoals hij van ons is heengegaan. Hoe is hij van ons heengegaan?
Langs de weg die in de evangeliën beschreven is. De engelen lijken dus te zeggen, dat het evangelie
opnieuw van kracht wordt nadat Jezus is heengegaan. Hij komt terug zoals hij kwam.
Wel, dat hebben we vier weken geleden, bij die tweede pinksterpreek van Petrus inderdaad zien
gebeuren. De apostelen richten zich tot de mensen die Jezus hadden afgewezen en zelfs laten doden.
Zij krijgen een tweede kans. Als Jullie je bekeren, komt de Messias tot jullie, zegt Petrus (Hand 3: 1720). In feite is dit Oudtestamentische profetie, samengevat in de prediking van Johannes de Doper.
Die profetie wordt kennelijk opnieuw van kracht. Het enige nieuwtestamentische dat hier klinkt is de
toevoeging van Petrus, dat die Messias Jezus is.
Heel opmerkelijk is nog, dat Petrus de terugkomst van de Messias bij hen die hem afwezen zo aankondigt, dat dit geen wederkomen om te oordelen kan zijn. Het is om te redden, om alsnog te redden. Anders zou Petrus niet meer tot bekering oproepen. Zelfs als die terugkomst pas aan het eind
van de tijd zou plaatsvinden – omdat zij die eersten waren bij de komst van de Heer vaak de laatsten
blijken om zich te bekeren – is het om te redden. Alleen wie ook dan geen spijt toont, is reddeloos.
Hij zal terugkomen zoals hij al gekomen is, zeggen de engelen bij Jezus’ hemelvaart. Dat lijkt dus te
gebeuren in de tijd na Pinksteren. Als we zijn wederkomen zo moeten zien, blijft van de traditionele
visie op de wederkomst staan, dat er aan Jezus terugkomen een keer een einde komt. Dan wordt de
periode van zijn komen en terugkomen afgesloten. –Wanneer zal dat zijn? Voor ieder mens persoonlijk is dat, menselijk gesproken, zijn of haar dood. Maar de bijbel suggereert sterk dat ook de mensheid een tijd van leven heeft. Ook de wereldgeschiedenis zal een keer ten einde lopen. Tot dan leven
we in de tijd van het komen van de Heer, de tijd van de eerste en tweede kans, de tijd van redding.
Misschien goed dit nòg een keer tot onszelf te zeggen. Christus komt en komt terug tot ons, en tot de
laatste dag is dat niet óm te veroordelen, maar om te redden. Hij komt terug als we hem onwetend
afwezen en daarvan spijt hebben. Wat het Nieuwe Testament de eindtijd noemt is de tijd van Christus’ komen. Wat traditioneel Christus’ wederkomst heet geeft aan, dat die tijd een keer ophoudt, dat
die niet eindeloos duurt. Zoals ons leven niet eindeloos duurt.
• Traditioneel is er nog een ander aspect dat met de wederkomst verbonden wordt: verlossing. Als
Christus wederkomt zullen zij die hem verwacht, verwelkomd en gevolgd hebben, eindelijk helemaal
verlost worden. –Wij geloven dat Christus ons redt, dat hij ons gered heeft; maar waarvan? Nog niet
van alle ellende die ons in dit leven kan overkomen; ook niet van alle onrecht die anderen ons kunnen aandoen; zelfs niet van alle onrecht dat wij zelf nog blijven doen. Als we zeggen: wij zijn verlost
van zonde, bedoelen we: vrij van schuld. We hebben nu een goed geweten tegenover God, en daarmee vrede in het hart. Maar verlossing omvat nog heel wat meer. En hoe meer we proberen in de
geest van Christus te leven, hoe meer we ook uitzien naar verlossing van die andere lasten.
Dat brengt me, tot slot, bij een brandende vraag. Gelovige joden, van Jezus’ tijd tot nu toe, zeggen:
wat is het Koninkrijk van God volgens het Oude Testament? Toch een samenleven van mensen op
aarde waarin geen onrecht en ellende meer is. De Messias brengt dat Koninkrijk, toch? Maar dat is
klaarblijkelijk met de komst van Jezus niet gebeurd. Westerlingen staan op dit punt opvallend dicht
bij de joden. Ja, dat rijk van gerechtigheid en voorspoed, daar gaat het om, dat moet op aarde opgericht worden. Er moet een betere samenleving komen, meer welvaart, een rechtvaardiger regering.
Deze stem leeft ook sterk onder christenen. Wat moeten tegen hen zeggen? Ik denk dat we hen
moeten vragen: wat turen jullie naar de hemel? Jullie verwachten kennelijk dat de Messias letterlijk
terugkomt, om eindelijk dat rijk op aarde te brengen waarin alles goed is. Jullie zien niet, dat hij zal
wederkomen zoals hij is heengegaan: langs de weg van het evangelie. Het Koninkrijk waarin alles
goed is ligt aan gene zijde van de dood. Jullie willen een overwinnend geloof, maar overwinnend is
alleen de liefde en gerechtigheid die Jezus tijdens zijn leven en sterven heeft laten zien. Kijk naar de
aarde, daar zal hij terugkomen: in de kracht van de Geest.
Daarmee zijn we weer bij Openbaringen. Want daar is overwinnen een kernwoord. Wat betekent
het, wat betekent bv dat het Lam overwint? Het lam is geen lammetje, het is machtig, het gebruikt
wapens. Alleen, dat is de macht van rechtdoen en liefde, het is het zwaard van Gods woord. Die
overwinnen de tegenstand. Zij die hem volgen overwinnen met dezelfde macht, dezelfde wapens.
Ze moeten hun kleren wassen in het bloed van het lam, zegt Openbaringen. Dat klinkt voor ons opnieuw gewelddadig, bloederig, maar wat wordt ermee bedoeld? Je kleren wassen in het bloed van
het lam betekent: je door Jezus laten verlossen van schuld én je laten omvormen naar het beeld van
Jezus, die leed en stierf en ondertussen recht bleef doen. Vergeving en discipelschap. Jezus’ leven en
sterven – leven en sterven als Jezus – dat is overwinnend, dat zullen we moeten leren, goedschiks of
kwaadschiks. Wie de weg gaat die het evangelie wijst, die overwint. Die mag ook regeren. Die wordt
zelfs naast God en het lam op de troon gezet, zegt Openbaringen (3:21).
Een meer glorieuze weg naar het rijk van God zal er op aarde niet zijn. Dit geslacht zal geen ander
teken krijgen dan het teken van Jona, zei Jezus. Glorie gaat door de dood heen. Glorie is er alleen als
er geen dood meer is. Kijk naar de opstanding van Jezus. Glorie is er zelfs in de hemel, de oude hemel
niet. Ook daar roepen de zielen nog om verlossing van onrecht (Openb 6:10). Dat Koninkrijk zonder
ellende en onrechtvaardigheid is er in de nieuwe hemel en op de nieuwe aarde. Als Jezus verschijnt in
glorie, is het met zijn opgestane lichaam, als eersteling van de nieuwe aarde.
Gebed om nood van wereld
Heer, in veel kerken wordt vandaag aandacht gegeven aan vluchtelingen. We bidden U voor hen die
vanwege oorlog of honger of een andere klemmende reden hun land en familie moesten verlaten.
We bidden U ook voor hen die worden vervolgd vanwege hun geloof. In ons Westen kan dat niet, er
kunnen geen martelaren ontstaan want niemand mag vanwege geloof gestraft worden. Maar is dat
een voorrecht of heeft het ook een schaduwzijde? Om de nood in Zuid en Noord, Oost en West roepen wij allen tot U…
Volgende week herdenken we overledenen in onze gemeente. God, we leggen u de nood van onze
samenleving voor, hoe zij met de dood omgaat, of liever gezegd er niet mee omgaat. We duwen de
dood nog steeds weg, we willen leven, jong leven tot het laatste toe, en dan niet verder denken. En
als we er toch over denken, dan zo gemakkelijk, alsof alles natúúrlijk goed komt, alsof alles goed is als
er na de dood geen leven meer is en het gemis bij de nabestaanden het enige erge is. Zijn we christen en geloven we in God en leven na de dood, dan denken we vaak nog gemakkelijker dat alles goed
komt. Heer, de afgelopen week herdachten we de slachtoffers van de MH17. In interviews en in het
nieuws bleek regelmatig die fascinatie voor de laatste seconden na de inslag van de raket en vóor de
crash. Wanneer daar een ongelukkig woord over valt, staat Nederland op z’n kop, regeringsleiders èn
nabestaanden. Waarom toch deze fixatie op die enkele seconden, en niets over de eeuwigheid die
daarna komt? Daarom roepen wij allen tot U:
Kindertijd
Jullie nemen het licht weer mee naar je eigen dienst. Weten jullie waarom je het licht meeneemt?
Het kinderlied van vanmorgen, lied 288, legt dat mooi uit. Wie kan en wil het voorlezen? (..) Kijk, hier
staat: ‘God, ik vraag u, kom in onze kring / wees er bij wanneer ik bid en zing’. Dat is het! Het licht
laat zien dat God bij ons wil zijn, hier in de kerk, vanmorgen. Door het licht mee te nemen, is God ook
bij jullie, in je eigen dienst.
Gebed van de zondag
Heer, help ons met het verstaan van de bijbel. Vanmorgen zullen we lezen uit Openbaringen, dat is
voor velen van ons een extra moeilijk boek. Het is vol visioenen, net als sommige profeten in het
Oude Testament, en die zijn ons vreemd geworden, of we vinden ze eng en dreigend, al die teksten
over de eindtijd, over rampspoed en gericht. Help ons, Heer, om ze goed te verstaan!
Gebeden
Vanochtend willen we U bidden voor het Midden-Oosten, voor Syrië en dit keer nog meer voor Israel. We bidden voor Jeruzalem dat de laatste weken met nieuwe geweld in het nieuws is. Heer, we
zijn verdeeld als we aan de Israëli’s en de palestijnen denken, help ons, geef ons helderheid. Als Jezus
de beloofde Davidszoon is, en als hij zijn leiderschap over mensen daadwerkelijk getoond heeft op de
weg die de evangeliën beschrijven, dan is hij, Israëls Messias, toch de enige die een duurzame uitweg
uit het conflict kan wijzen? Waar mensen hem gaan volgen, komt er gerechtigheid en vrede, en de
eersten die dat zouden kunnen doen zijn zij voor wie hij als eerste gekomen is en bij wie hij als eerste
is teruggekomen zelfs toen ze hem als Messias afwezen. Hoe pijnlijk is het dat juist zij, toen en zeker
sindsdien, de laatsten werden om hem alsnog te gaan volgen. Zie hun nood, Heer, die wij mede veroorzaakt hebben. Zie onze nood, die helaas zeer vergelijkbaar is. Zo bidden wij U tezamen…
We danken U voor het pionierswerk dat overal in Nederland op gang komt, ook in Bussum. Dank U
dat er zo velen zijn die het discipelschap van Messias Jezus serieus nemen en voor uw Koninkrijk willen gaan! Zegen de mensen die dit initiatief in onze gemeente aansturen, help en inspireer hen, zo
bidden wij U allen tezamen…
En we bidden vanmorgen voor alle jonge mensen die een relatie voor het leven aangaan. Velen durven dat niet meer, door een sterk idealisme of juist door pijnlijke ervaringen van niet haalbaar gebleken huwelijken. We bidden U voor Abbygail en Jelle die een week geleden getrouwd zijn hier in de
Verlosserkerk. Zegen onze relaties, Heer, genees oude wonden, geef nieuwe moed, zo bidden wij U
allen tezamen…