“Voorschrift voor een zieke gezondheidszorg”

ACTUALITEIT
SP02
“Voorschrift voor een zieke
gezondheidszorg”
Geert Verrijken
“Taakafspraken tussen zorgverstrekkers zijn dringend nodig. De huisarts vangt liefst zoveel mogelijk
op maar hierover is er wel een kerntakendebat nodig. Door de dynamiek in de zorgsector is het begrip
echelonnering wel achterhaald.”
L
ouis Ide, senator voor N-VA en
klinisch bioloog in Gent, stelde
op 8 mei zijn jongste boek voor.
Net als de twee vorige werken van zijn
hand heeft het als titel ‘Lof der gezondheid’. Bij het eerste boek luidde de
ondertitel ‘Diagnose van het terminaal
falend gezondheidsbeleid’.
Daarna
volgde ‘Van apologie tot utopie’ waarmee dokter Ide naar eigen zeggen de
“frustraties van zich afschreef na de aanslepende maar mislukte regeringsonderhandelingen van 2010-2011. Het tweede
boek stelde een aantal krachtlijnen voor
een Vlaamse gezondheidszorg voor. Het
essay dat nu ter tafel ligt, heet ‘Voorschrift voor een zieke gezondheidszorg’,
een titel die in het vooruitzicht van de
parlementsverkiezingen niets aan duidelijkheid te wensen overlaat.
Bij de voorstelling ging Louis Ide in
dialoog met dokter Marleen Finoulst,
hoofdredacteur van het gezondheidsblad Body Talk. Een kritische analyse
van de stellingen in het boek door professor Dirk Ramaekers, medisch directeur van het christelijk ziekenfonds,
werd gevolgd door een slotwoordje van
ex-CD&V-politicus en huidig rector van
de KU Leuven professor Rik Torfs.
MS8569N
Kerntakendebat
In hoofdstuk acht staat dr. Ide stil bij
de ‘nulde, eerste, tweede en derde lijn
en het kerntakendebat’. Wie doet wat,
waar en hoeveel én hoe anticiperen we
op de toekomst? Voor Ide is een kadaster daarbij essentieel. Het vormt de
aanzet tot de vraag welke gezondheidszorg we willen. “Stel,” zo verduidelijkt
hij met een praktijkvoorbeeld, “dat er in
Louis Ide,
Lof der gezondheid.
Voorschrift voor een zieke
gezondheidszorg.
LannooCampus, 144 pagina’s,
ISBN 9789401418201, 19,99 euro.
een dorp vier huisartsen zijn en één gaat
met pensioen. Is er dan een probleem?”
Misschien niet als er een nieuw zorgberoep erkend wordt dat instaat voor
praktijkassistentie die ruimer is dan alleen maar administratie. “Meteen is dat
de link tussen een kadaster en een visie
op de gezondheidszorg. Als je nadenkt
over de planning van de zorgberoepen,”
aldus Ide, “geef je eigenlijk gestalte aan
je gewenste gezondheidszorg.”
Een verplichte echelonnering is voor
hem echter een achterhaald begrip. “De
cascade aan doorverwijzingen vandaag
is soms hallucinant. Stel dat de tandarts
vaststelt dat u tandenknarst, dan kan hij
u een behandeling voorschrijven bij een
MEDI-SFEER 445
11
21 MEI 2014
gespecialiseerde kinesitherapeut. Alleen
moet u daarvoor naar de huisarts die
dan een briefje voor de kine schrijft…”
Dat is niet de aangewezen weg volgens
de Gentse klinisch bioloog die wil dat
“in geselecteerde, wetenschappelijk
goed onderbouwde situaties een rechtstreekse toegang mogelijk is.” Wel vindt
hij dat de patiënt bij voorkeur eerst naar
de huisarts gaat. Tegelijk moet vlotter
doorverwezen worden naar een specialist indien nodig. Na een behandeling of
advies van een specialist is het belangrijk dat hij wordt terugverwezen naar de
huisarts. Ook moet er vlotter doorverwezen worden tussen specialisten zelf
en naar de derde lijn. Louis Ide: “Artsen
die alles kennen, bestaan niet en dus is
er nood aan een kerntakendebat. Het is
geen schande iets niet te weten. Multidisciplinair samenwerken en de eigen
grenzen kennen, lijken meer dan ooit
aangewezen.”
Vrij beroep
Voor hem is de apotheker, net zoals de
kinesitherapeut, een zorgverstrekker op
de nulde lijn. De apotheek is bijzonder
laagdrempelig. “In die zin is een honorarium voor specifiek farmaceutisch en
gezondheidsadvies een goede tendens.”
Waarbij dr. Ide terloops opmerkt dat
een apotheek zich dan wel niet mag beperkten tot de rol van warenhuis en verdeler van geneesmiddelen. “Meerwaarde kunnen apothekers, en zorgverstrekkers in het algemeen, bieden door hun
kennis – onafhankelijk en niet gebonden
aan een producent – te benutten. Een
vrij beroep met een zelfstandigenstatuut
biedt de beste garantie op intellectuele
onafhankelijkheid”, aldus nog dr. Ide.
ACTUALITÉS
ACTUALITEIT
MÉDICALES
SP02
“Dit is geen asociaal boek”
G.V.
“In het hoofdstuk over de toegankelijkheid van de gezondheidszorg - en dat is puur vanuit politiek oogpunt
misschien wel het belangrijkste - wil Louis Ide duidelijk naar een tweepijlersysteem gaan en wie weet ooit
slechts één pijler.” Hij wil dus geen aanvullende verzekering meer via de ziekenfondsen.”
B
ij de boekvoorstelling plaatste professor Dirk Ramaekers
(CM) enkele kritische kanttekeningen bij de stellingen
van N-VA-senator en klinisch bioloog Louis Ide. De politicus hekelt bijvoorbeeld de terugbetaling, via de verplichte aanvullende verzekering, van saunabeurten, reizen en niet-bewezen
therapieën. “Dat is achterhaald,” stelt Ide. “Met een goede basisverzekering geven we ongeveer 400 miljoen terug aan de Vlaamse
burger en daalt wat hij out-of-pocket moet betalen voor een deel.
“Er blijft dus maar één pijler van de twee overeind.”
Met die analyse was prof. Ramaekers het niet helemaal eens.
“De vraag is uiteraard”, zo zei hij, “waarom indertijd die aanvullende pijler ontstaan is. Inderdaad, als een soort van wachtkamer om vanuit medisch of sociaal perspectief innovaties al
te kunnen terugbetalen omdat de patiënt deze anders uit eigen
zak moest betalen. Dat saunabezoeken, margarines en watertherapie (homeopathie n.v.d.r.) daar niet bijhoren, daarvan
moeten de meesten niet overtuigd worden. Maar dan moet
men wel toelaten dat ziekenfondsen op een andere manier met
elkaar concurreren. Dan zouden ze nog veel sterker voor hun
leden kunnen opkomen”, aldus Ramaekers.
Toekomst van de conventie
MS8569Nb
In de ogen van de CM-directeur is de analyse van Ide vrij volledig. Hij zei eigenlijk slechts twee thema’s te missen. Ramaekers:
“In de eerste plaats zijn de voorstellen om de toevloed aan onbegrijpelijk dure geneesmiddelen aan te kunnen onvoldoende.
Daarnaast blijf ik wat op mijn honger over de toekomst van
het conventiemodel.” Hij stelde vast dat dokter Ide partiële
deconventie als principe behoudt. “Eigenlijk consolideren we
dus enigszins de tweesnelhedengeneeskunde waarbij menig
specialist in zijn extramurale praktijk vrij zijn tarieven bepaalt.
Dat kan toch niet de bedoeling zijn”, dixit Ramaekers. Maar,
zo voegt hij er nadrukkelijk aan toe, “dit is geen asociaal boek.
Louis Ide wil duidelijk solidariteit als basisprincipe in de gezondheidszorg behouden. Hij heeft zijn bedenkingen bij de
platte commercialisering die geruisloos in ons systeem binnensluipt. Zijn rode draad is dat juist de verspilling van de solidaire
middelen van de ziekteverzekering asociaal is en dat elke euro
omgedraaid zou moeten worden”, aldus Ramaekers.
Louis Ide, zo vervolgde hij, wil ook duidelijk af van de restanten van een paternalistische geneeskunde. “Op diverse plaatsen
trekt hij de kaart van de patiëntenparticipatie. En daarin doet
hij zeer concrete voorstellen en gaat hij veel verder dan de klassieke slogan ‘de patiënt staat centraal’.”
MEDI-SFEER 445
Toetssteen
Een euthanasie van de Belgische gezondheidszorg is het boek
niet, stelt Ramaekers vast. “Hoewel Louis Ide ultiem een eigen
Vlaamse gezondheidszorg voorop stelt, is hij ook wel zo verstandig om te beseffen dat dat niet voor morgen zal zijn. Nergens
schoffeert hij maar het ongeduld waarmee hij naar veranderingen
snakt, kan hij niet verbergen.”
Hoe dan ook is het voor Ramaekers een waardevol boek en “een
toetssteen voor het gezondheidszorgbeleid van de volgende jaren.
Gaan we naar structurele hervormingen, inclusief een responsabilisering, of blijven we nog wat morrelen aan symptomen in
de marge? Alleen al die vraag stellen, zal in bepaalde politieke
middens als ‘paniekzaaierij’ worden afgedaan. Het lijkt wat op de
discussie over het geslacht der engelen,” besloot prof. Ramaekers.
In zijn slotwoord wees de rector van de KU Leuven Rik Torfs
er in zijn onnavolgbare stijl onder meer op dat gezondheidszorg
bij uitstek de plek is waar men kan zien of een maatschappij ziek
of gezond is. “Er gaat veel geld in om en er worden gewichtige
keuzes gemaakt, onder meer over solidariteit. Gezondheidszorg is
een basis van solidariteit en beschaving, bijvoorbeeld door ervoor
te kiezen om mensen zo lang mogelijk te laten leven.” Torfs nam
stelling in. Over strikte echelonnering zei hij “dat formalistische,
mechanische structuren niet altijd getuigen van efficiëntie. Rigide
procedures zijn ook een uiting van een gebrek aan zelfvertrouwen
en geven slechts schijnzekerheid.”
DRIE EXEMPLAREN GRATIS
EN KORTING
Medi-Sfeer geeft in samenwerking met
Uitgeverij Lannoo drie exemplaren weg van
het boek ‘Lof der gezondheid. Voorschrift
voor een zieke gezondheidszorg’ van Louis
Ide (144 blz., winkelwaarde 19,99 euro).
De eerste drie lezers die een mail sturen
naar Esther De Groot ([email protected])
hebben prijs. We publiceren de namen van
de winnaars in onze volgende editie.
Daarnaast geeft Uitgeverij Lannoo in samenwerking met
Medi-Sfeer 20% korting (*) bij aankoop van dit boek. In
plaats van 19,99 euro betaalt u slechts 15,99 euro. De korting
wordt verrekend nadat u het boek hebt toegevoegd aan uw
winkelmandje. Surf hiervoor naar www.lannooshop.com/lof.
Betalen kan veilig online of via eenvoudige overschrijving.
(*) De korting: (1) is enkel geldig via de webshop van de uitgeverij; (2) wordt verrekend
nadat u het boek in de webshop hebt toegevoegd aan uw winkelmandje; (3) geldt enkel
indien u gebruikmaakt van bovenstaande actie-url en dit (4) zolang de voorraad strekt.
12
21 MEI 2014

Download Report