- 1 - - 8 - 1 juli 2014 44e jaargang, nr. 3

21e Vlaams Imkerscongres
VOB - vzw
6/9 - Provinciaal Domein Puyembroeck Wachtebeke
M.Z. Vautierstraat 29 - 1000 Brussel
Lidgeld (per kalenderjaar)
Progamma
•
•
•
8h30: onthaal
9h00: opening
9h05: Prof. Dr. C. Verbruggen:
40 jaar pollenonderzoek
9h55: Dr. T Blancquiere:
Mais en pesticiden
10h45: Dr W. Reybroeck:
Honinglabeling en GGO’s
11h35: Dr. M. Asperges:
Stuifmeel in beeld
Werkende en gepensioneerde leden: € 15
Studenten: € 10
Buitenlandse leden 5 euro extra.
Je ontvangt het Jaarboek en BIO en een lidkaart
met vrije toegang tot de ZOO, Planckendael, het
Serpentarium in Blankenberge, de Plantentuin in
Meise, het arboretum in Kalmthout, het KBIN, het
Zwin en het Afrikamuseum.
Verenigingen, scholen, e.d. betalen € 15 lidgeld
en krijgen enkel het Jaarboek en BIO.
Middagmaal
15h45: Dr. S. Roelandt:Europees project Epilbee
14h45: Prof Dr. D. de Graaf:
Het ontrafelen van de oorzaken van de bijensterfte
15h25: Dhr. G. De Roeck
Hoe omgaan met bijensterfte in de
praktijk
16h15: slot
Om lid te worden download je het aansluitingsformulier van onze website (www.vob-ond.be; rubriek:
Info/Lidmaatschap), je vult dit formulier in en stuurt
het naar het aangegeven adres. Tezelfdertijd stort
je het lidgeld op rekeningnummer van de VOB:
IBAN BE34 0680 6665 5090 - BIC GKCCBEBB
p.a. E. Van Damme,
Hoge Weg 234,
8200 St. Andries.
België – Belgique
P.B.
2020 Antwerpen 2
8/2569
P002477
Mededelingenblad van de Vereniging voor het Onderwijs in de Biologie,de Milieuleer en de Gezondheidseducatie- vzw
1 juli 2014
ISSN 0773 1361
www.vob-ond.be
[email protected]
Afgiftekantoor 2020 Antwerpen 2
Verschijnt DRIEMAANDELIJKS
Redactie:
Victor RASQUIN
Gulden-Vlieslaan 61 bus 7
8000 Brugge
V.U. Herman Snoeck,
Jan Van Rijswijcklaan 277
2020 Antwerpen
Raad van bestuur
Voorzitter
Ignace Nerinckx (Vrij Gesubsidieerd Onderwijs)
Muizenhoekstraat 37 - 2812 Muizen
E-mail: [email protected]
Ondervoorzitter
Marleen Van Strydonck (Officieel Onderwijs)
Te Boelaerlei 119 bus 1 - 2140 Borgerhout
E-mail: [email protected]
Secretaris, redacteur en webmaster
Victor Rasquin
Gulden-Vlieslaan 61 bus 7 - 8000 Brugge
Tel. +32-(0)50 691 871
E-mail: [email protected]
Downloaden van artikels Jaarboek
Penningmeester
Emiel Van Damme
Hoge weg 234 - 8200 Sint-Andries (Brugge)
E-mail: [email protected]
Op onze wesite kan je alle artikels
van de Jaarboeken 2008 t.e.m. 2014
downloaden. De pdf-bestanden kunnen alleen geopend worden na het
intikken van een wachtwoord. Dit is
telkens VOB gevolgd door het jaartal.
Vb. VOB2014 voor een artikel uit het
Jaarboek 2014.
Adreswijzigingen, lidkaarten,
ledenadministratie
Herman Snoeck
Jan van Rijswijcklaan 277 bus 5
2020 Antwerpen
E-mail: [email protected]
-8-
44e jaargang, nr. 3
-1-
Verslag Jaarvergadering 2014
Op zaterdag 7 juni 2014 was VOB te gast in
het Provinciaal domein Het Leen in Eeklo voor
haar jaarlijkse algemene vergadering.
van drie zullen opnemen tegen teams uit de
andere landen van de E.U.
De EUSO richt zich vnl. tot vijfdejaars en
is in vele opzichten een unieke olympiade.
Onze vereniging is sinds de start in 2003
mede-organisator van dit gebeuren en we
durven dan ook een beroep te doen op
je medewerking om deze olympiade bij je
leerlingen te promoten.
We verzamelden in het bosinfocentrum en brachten eerst een bezoek aan de tentoonstelling
‘Bos-Boom-Hout’ rond de onderwerpen ‘het bos’, ‘de bomen’, ‘het leven’ en ‘Het Leen’ . De
uitgebreide collectie boeken trok onze aandacht. Je moet echter wel de verplaatsing tot in het
Leen maken, want je kan/mag de boeken alleen ter plaatse inkijken. In het auditorium konden
we eerst genieten van de prachtige beelden van een multimediapresentatie over Het Leen.
De voorzitter verwelkomt de aanwezigen. Hij maakt enkele bedenkingen bij de geplande toelatingsproef voor kandidaat-leraren. Een toelatingsproef kan uiteraard veel problemen voorkomen, indien
ze zodanig opgesteld wordt dat ze de kandidaat- leraren toetst op een reeks essentiële kennisonderdelen en vaardigheden. Het hoeft geen betoog dat dit niet zo eenvoudig is als het lijkt… De vereniging zal de verschillende denkpistes van nabij volgen en - waar nodig - reageren.
• Financieel verslag door de penningmeester
De penningmeester geeft een gedetailleerd overzicht van de financiële verrichtingen gedurende het boekjaar 2013. Hieronder een beknopt overzicht van de grootboekbalans:
INKOMSTEN
Activiteiten (Congres + EUSO)
UITGAVEN
6 892,00 Activiteiten (Congres + EUSO)
8 222,63
Opbrengsten diverse rekeningen
721,02 Administratie
932,78
Foutieve stortingen
455,06 Bestuursvergaderingen
534,05
Lidgelden
19 122,00 Publicatie BIO
Terugbetaling van voorschotten
594,68 Jaarboek
Verenigingsopbrengsten
241,67 Terugbetaling lidgelden
VBO – IBO
Verenigingskosten
TOTAAL
Verdere info:
Voor alle inlichtingen + online inschrijvingen:
www.euso.be
• Verwelkoming door de voorzitter
28 026,43 TOTAAL
-2-
3 051,76
8 583,24
41,00
3 321,32
821,79
25 508,57
Indien je een probleem ondervindt bij het
invullen van de vragenlijst, of je wenst een
papieren versie te bekomen, aarzel dan niet
om een mailtje te sturen naar biodiversiteit@
natuurwetenschappen.be.
Indien je zelf niet aan de slag gaat met de
vragenlijst, gelieve dit bericht dan over te
maken aan de leerkracht(en), klassen, leerlingen en andere geïnteresseerden. De raadpleging loopt tot eind oktober 2014. Bij voorbaat hartelijk dank voor je deelname!
Laat van je horen ...
… en ontvang je gratis pakket!
Heb je al gehoord over biodiversiteit en wil je
het belang ervan aankaarten in de klas? Wil je
meer informatie over het bijenprobleem? Ben
je op zoek naar (les)instrumenten over deze
thema’s? Misschien heb je er zelf al goede
suggesties over bedacht of uitgewerkt? Wil
je, al dan niet samen met je leerlingen, graag
de handen uit de mouwen steken voor bijen
en biodiversiteit maar weet je niet hoe of ben
je al in de weer maar wil je meer doen? Wil
je graag een gratis informatie- en doepakket
over bijen en biodiversiteit ontvangen?
Laat dan van je horen op www.bijenvragen.be
en geef, al dan niet samen met je leerlingen,
je ongezouten mening. Of geef het als een
taak mee met je leerlingen en bundel hun
feedback in de vragenlijst. Als beloning voor
je deelname ontvang je een gratis pakket
waarmee je niet alleen in de klas, maar ook
rond de school aan de slag kan. Bovendien
gaan we met je antwoorden en suggesties
aan de slag zodat je in de toekomst nog beter kan informeren en aan de slag kan gaan.
Aarzel dus niet langer en doe mee op www.
bijenvragen.be!
Op www.ikgeeflevenaanmijnplaneet.be vind
je meer info over biodiversiteit.
Op http://ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be
vind je lesmateriaal over biodiversiteit.
Klik op ‘DOE MEE’ en schrijf je, al dan niet
samen met je leerlingen, in voor één of meerdere acties voor de bijen en de biodiversiteit!
Hersenkronkels
Kan je dit ontcijferen?
J4 h00r, j3 k4n d1t v4n4f d3 33rst3 k33r l3z3n! V3rr4ss3nd w4t j3 br31n 4ll3m44l k4n, n13t?
Dit is geen tovertruc: je brein kan zich pijlsnel
aanpassen en is kampioen in het leren van
nieuwe dingen. Maar hoe werkt het? En hoe
houden optische illusies en goocheltrucs je
voor de gek? Werken de hersenen van dieren op dezelfde manier?
Kraak je eigen brein in de nieuwste tijdelijke
tentoonstelling van het Museum voor Natuurwetenschappen, Vautierstraat 29 te Brussel.
-7-
onale Biologie Olympiade in Indonesië. Voor
de 25ste editie hebben we op zijn minst een
merkwaardig team: een identieke tweeling
enerzijds en twee klasgenotes anderzijds.
De eeneiige tweeling Ewout en Emiel Vereecke,
laureaten van de VBO
Bedankt!
• Activiteitsverslag door de secretaris
In naam van het organisatiecomité van
de Vlaamse Biologie Olympiade willen we
hierbij iedereen bedanken die bijdraagt tot de
realisatie van dit evenement:
• vooreerst de leerkrachten biologie,
die elk jaar opnieuw hun leerlingen
motiveren voor, voorbereiden op en
begeleiden bij dit avontuur;
• de universiteiten en het secretariaat
van de Vlaamse Olympiades voor
Natuurwetenschappen aan de K.U.
Leuven die door hun logistieke steun
de organisatie van de nationale
preselecties mogelijk maken;
• de docenten en werkers achter de
schermen die de stage voor hun
rekening nemen;
• de Vlaamse overheid en de sponsors
die zorgen voor de noodzakelijke
financiële steun.
De secretaris geef een overzicht van alle activiteiten, georganiseerd door de vereniging, of
waarbij de vereniging actief betrokken is:
Uitgebreider info is te vinden op de
webstek van Vlaamse Olympiades
Natuurwetenschappen (www.vonw.be).
Hugo Vandendries,
coördinator Internationale Biologie Olympiade
Marleen Van Strydonck, begeleider Internationale
Biologie Olympiade
EUSO - Drie tickets voor Oostenrijk
De twee Franstalige laureaten
Nicole Van Leeuwen en Cindy Nix
We wensen álle finalisten proficiat voor hun
enorme inzet en hopen dat dit voor hen het
begin van een beloftevolle wetenschappelijke carrière mag worden.
Even er op wijzen dat de selectieproeven voor
de Europese wetenschapsolympiade zeer
vroeg in het schooljaar vallen (tweede helft
van oktober). Gelieve dan ook niet te lang te
wachten om jullie leerlingen hiervan op de
hoogte te brengen.
De dertiende editie van deze olympiade
gaat door in mei 2015 in het Oostenrijkse
Klagenfurt. Zoals steeds mag België 6
laureaten afvaardigen, die het in ploegen
-6-
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
1 juni 2013: Jaarvergadering – VNBC “De Nachtegaal”
14 t.e.m.21 juli 2013 : IBO Bern - Zwitserland
16 oktober 2013: eerste selectieronde EUSO (theoretische proef) – VUB, UHasselt,
Artesis Hogeschool Antwerpen, KAI Gent en Katho Kortrijk
23 oktober 2013: VUB - tweede selectieronde EUSO (practicum)
16 november 2013: 18e Vlaams congres leerkrachten wetenschappen – UHasselt
7 december 2013: vergadering uitgebreid bestuur
29 januari 2014: eerste ronde VBO in de scholen
19 maart 2014: 2e ronde VBO – UHasselt
29 maart 2014: vergadering uitgebreid bestuur
30 maart – 6 april 2014: EUSO in Athene – Beide Belgische ploegen behalen brons.
4 – 7 april 2014: oefendagen finalisten VBO aan KUL en het KBIN
23april 2014: eerste ronde JON in scholen
26 april 2014: finale VBO - UHasselt
7 mei 2014: 2e ronde JON aan de KUL
24 mei 2014: proclamatie Vlaamse olympiades natuurwetenschappen aan de KUL
• Goedkeuring van de verslagen door de Algemene vergadering en ontlasting van de bestuurders.
De aanwezige leden keuren unaniem de voorgelegde verslagen goed en geven de bestuurders ontlasting voor het boekjaar 2012.
• Verdere activiteiten
Na de Jaarvergadering was het tijd om de meegebrachte boterhammetjes te verorberen in de
cafetaria.
In de namiddag kregen we een gegidste boswandeling door het domein. Onze gids van dienst,
Marc Schoonackers, bioloog en leraar natuurwetenschappen en fysica, toonde ons heel wat bijzondere planten en kon uit zijn rijke kennis putten om zelfs de doorgewinterde leraren biologie
onder ons nog iets nieuws te leren.
Van 1938 tot 1973 was Het Leen een militair munitiedepot met meer dan 150 magazijnen. Om
die magazijnen te bereiken legde het leger een netwerk van 18 km betonbanen aan in het bos.
Een deel van die betonpaden is uitgebroken. Daardoor wil de provincie meer kansen bieden
aan het aanwezige bosbiotoop en de hierbij horende flora en fauna. Door het wegnemen van
deze wegen worden immers grotere aaneengesloten bospercelen gecreëerd. Voor wie minder
mobiel is en toch wil genieten van een uitgebreide boswandeling is het uiteraard nog steeds
mogelijk om het bos te verkennen langs enkele flinke lussen die uitsluitend op betonbanen lopen. Je kan kiezen voor één van de uitgestippelde wandelingen of zomaar kuieren en genieten
van de prachtige natuur.
-3-
aan een 4-daagse stage. Deze ging door
aan de KU Leuven en het Koninklijk Belgisch
Instituut voor Natuurwetenschappen (of
KBIN). Omwille van het specifieke karakter
en om de teamgeest te verhogen is dit met
overnachtingen. De deelname aan deze stage
is gratis. Enkel de verplaatsingsonkosten
naar en van de stage zijn ten laatste van de
deelnemers. Het programma van de stage
is vooral gericht op praktische vaardigheden
zoals
• dissecties en determinatie van
ongewervelden, gekoppeld aan een
rondleiding in het Museum voor
Natuurwetenschappen te Brussel;
• via een PCR-lab en gelektroferese op
zoek gaan naar de ‘dader’ van een
vluchtmisdrijf;
• een stevige brok plantenanatomie en –
microscopie en
• een inleiding in de biostatistiek
Deze bereidden de finalisten voor op de
eindtoets.
VBO - Twee tickets voor Bali
Naast het bos van kan je ook het arboretum bezoeken. Het is een vrij jonge verzameling bomen
en struiken, de eerste bomen werden aangeplant in 1980. Ondertussen is het arboretum uitgegroeid tot een collectie bomen en struiken met internationale faam. De collecties van Camellia,
Magnolia, Rhododendron en Viburnum zijn de belangrijkste troeven van het arboretum. Daarnaast zijn er nog meer dan 500 andere geslachten van bomen en struiken te bewonderen. Er is
ook een aanzienlijke collectie vaste planten.
Wil je met je school het Leen bezoeken, dan kan je een gids boeken, een daguitstap plannen of
zelfs op meerdaagse bosklassen komen.
Je vindt alle nuttige informatie op http://www.hetleen.be/groepen-en-scholen/groepen-en-scholen.
• Voor liefhebbers van Geocaching*: in het Leen liggen enkele caches verborgen. Het enige
wat je nodig hebt is een wandel-gps of een smartphone met ingebouwde gps. Maak een gratis
account aan op www.geocaching.com en je kan op zoek naar de caches in Het Leen (of over
de hele wereld).
(*) Wat is geocaching?
Iemand verstopt ergens een waterdichte doos, met daarin een logboek en een aantal voorwerpen. Met
een GPS bepaalt hij de precieze coördinaten van de schuilplaats. Vervolgens publiceert hij die op het
internet: www.geocaching.com.
Andere mensen lezen op de Geocache-website die coördinaten en kunnen dan op zoek gaan naar de
“cache” (schat). Vinden ze hem, dan schrijven ze hun bevindingen over de tocht neer in het logboek en
mogen ze uit de doos een voorwerp nemen, maar ze moeten er ook weer één bijplaatsen. Zo verandert de
inhoud van de schat voortdurend.
Het plezierige aan geocaching is dat diegene die de schat verstopte u laat kennis maken met mooie plaatsen; natuurgebieden, bezienswaardigheden, enz., die u anders misschien nooit zou ontdekken.
(bron: www.geocaching.be)
-4-
Een ticket naar Bali is de beloning voor de twee
Vlaamse finalisten van de Vlaamse Biologie
Olympiade. Zij zullen begin juli deelnemen aan
de Internationale Biologie Olympiade aan het
Institut Teknologi Bandung op Bali, Indonesië.
Samen met 2301 leerlingen (203 meer dan
in 2012-2013) uit 222 scholen namen zij
deel aan de eerste ronde die doorging op
29 januari 2014. Voor de 2de ronde plaatsten
zich 109 leerlingen. Uiteindelijk daagden 84
onder hen op.
De finale bestaat uit twee delen:
• een theoretisch deel (35 meerkeuzevragen) over biotechnologie, biostatistiek,
ecologie, fysiologie en populatiegenetica.
• een praktische deel waarin de microscopievaardigheden en kennis van plantenanatomie worden getest. Het determineren van ongewervelden vormt het
tweede luik van het practicum. Theorie
en praktijk dus, net zoals op de internationale Biologie Olympiade.
De tweede ronde is vooral een motivatietest
die een grote inzet vraagt van de deelnemers.
De geselecteerden leggen immers een test
af over een stevige cursus waar ze zich door
zelfstudie doorheen worstelen. De gekozen
thema’s: biosystematiek, biodiversiteit en
biochemie komen van pas voor eenieder
die wetenschappelijke studies aanvat. De
beoogde inzet is dus geen maat voor niets.
Vijftien onder hen zagen hun inspanningen
beloond en konden zich voor de finale van
zaterdag 26 april aan UHasselt plaatsen.
Tim de la Croix, Sam Plessers en Holger
Willems verkozen deel te nemen aan de
finale van de fysica olympiade en werden
door opvolgers vervangen. Sybren Windels
was op eindejaarsreis en kon eveneens niet
deelnemen.
De laureaten..
zijn Emiel en Ewout Vereecke, broers en
… eeneiige tweeling. Ze kregen biologie van
Robert Vantomme aan het Guldensporencollege te Kortrijk. Zij zullen samen met hun 2
Franstalige collega’s Cindy Nix en Nicole
Van Leeuwen van het collège de SaintHadelin in Visé de kleuren van ons landje
verdedigen van 6 tot 12 juli op de Internati-
Ter voorbereiding van de finale konden de
finalisten aan het begin van de paasvakantie
(van vrijdag 4 tot maandag 7 april) deelnemen
-5-

Download Report