Lees verder in JFK.

elon musk
‘Ik wil sterven
op Mars, alleen
niet tijdens de landing’
elon musk
Elon Musk, het klinkt als de naam van een
superheld uit de toekomst. De ondernemer met
een voorliefde voor futuristische uitvindingen stond
dan ook model voor het personage van Tony Stark,
beter bekend als de geniale uitvinder en playboyCEO in de Iron Man-films. Musks bedrijven –
waaronder PayPal, Tesla en SpaceX – hebben één
ding gemeen: ze moeten de toekomst veranderen.
TEKST JONATHAN URSEM
lon Musk werd op 28 juni
1971 geboren in het ZuidAfrikaanse Pretoria. Vader
Errol, Zuid-Afrikaan, was ingenieur en ondernemer,
moeder Maye, Canadese, verdiende de
kost als diëtiste en kluste wat bij als model. Het ging het gezin Musk, dat naast
de ouders uit zoons Elon en Kimbal en
dochter Tosca bestond, ogenschijnlijk
voor de wind. Totdat pa er vandoor ging,
toen Elon acht jaar oud was. Het moet
een moeilijke tijd voor Elon zijn geweest. Hij werd op school gepest omdat
hij het kleinste en slimste jongetje van
de klas was en wist niet hoe snel hij uit
school naar huis moest komen. Thuis
stortte hij zich vanaf zijn tiende levensjaar op zijn nieuwe beste vriend: een
computer, waarop hij toen hij twaalf was
zijn eerste software schreef. Het computerspelletje Blastar, dat hij voor 500 dollar verkocht, was Musks eerste zakelijke
succes in een reeks onwaarschijnlijk lucratieve uitvindingen en investeringen.
Om onder de dienstplicht van het
Zuid-Afrikaanse apartheidsregime uit
elon musk
elon musk
How to become Mr. Musk?
trouwt met de
Britse actrice
Talulah Riley
Elon Musk wordt
op 28 juni
geboren in
Pretoria,
Zuid-Afrika
oprichting
SpaceX
oprichting
X.com
trouwt
Justine
Wilson
oprichting Zip2
te komen, emigreerde Musk op zijn zeventiende naar Canada om in Kingston
Bedrijfskunde te studeren en kreeg een
paspoort in het geboorteland van zijn
moeder. De trip naar Canada was onderdeel van een groter plan; Musk had zijn
zinnen gezet op een Amerikaans paspoort en had uitgezocht dat dit makkelijker te verkrijgen was met een Canadees
dan met een Zuid-Afrikaans paspoort op
zak. Na twee jaar hield hij het in Canada
voor gezien en trok hij zuidwaarts om in
Philadelphia Economie en Natuurkunde
te studeren. Met twee bachelors op zak
lonkte een master Natuurkunde aan
Stanford. Tijdens zijn eerste dagen aan
de universiteit filosofeerde Musk over de
vraag wat de grote vraagstukken van de
toekomst zijn en vond het antwoord in
wat zijn eigen heilige drie-eenheid zou
worden: internet, duurzame energie en
de verkenning van de ruimte. Musk besloot het academische leven twee dagen
na aankomst op het prestigieuze Stanford te verlaten en zijn leven te wijden
aan het vormgeven van de toekomst.
Serieel entrepreneur
In het jaar dat Musk de software voor
Blastar schreef, werd het internet geboren. Musks eigen carrière in de dotcomwereld begon in 1995, toen hij samen
met zijn jongere broertje Kimbal het bedrijf Zip2 startte; een leverancier van
verkoop Zip2
aan Compaq
voor $ 307 miljoen
online stadsgidsen voor kranten, met
The New York Times en Chicago Tribune
als grootste klanten. Twee jaar later verkochten de broers Zip2 aan Compaq
voor 307 miljoen dollar, waarvan 22 miljoen naar de bankrekening van Elon
werd overgemaakt. Een klap geld voor
twee jaar werken, maar het was dan ook
de tijd waarin de internetbubbel nog
niet was doorgeprikt. In diezelfde periode werd Musk grootaandeelhouder van
Everdream, het computerverhuurbedrijf
van zijn neven Peter en Lyndon Rive dat
zou uitgroeien tot een softwareontwikkelaar die in 2007 voor 120 miljoen dollar aan Dell zou worden verkocht.
De tijd van de eeuwwisseling was
een drukke – en lucratieve – voor Musk,
die zich liet gelden als serieel entrepre-
‘Het is ongelofelijk
hoeveel dingen je
kunt opblazen. Ik
mag van geluk
spreken dat ik al mijn
vingers nog heb’
(Business Week)
fusie X.com
met Confinity
tot PayPal
neur in investeren. In 1999 werd Musk
de medeoprichter van X.com, een bedrijf dat online betalen mogelijk maakte.
Kort na het millennium fuseerde het met
Confinity, dat onder de naam PayPal ook
in de online betaalbusiness zat. De bedrijven gingen samen verder onder de
PayPal-vlag en Musk bouwde het uit tot
een wereldmarktleider in internetbetalingen. PayPal ging in 2002 naar de
beurs en werd nog in datzelfde jaar voor
1,5 miljard dollar overgenomen door
eBay. Het betekende een flinke klapper
voor Musk, die de grootste aandeelhouder van het bedrijf was. Musk cashte 165
miljoen voor zijn belang van 11,7% en
meldde zich in de eredivisie van Silicon
Valley’s tech-entrepreneurs.
Hoewel het zakelijke succes na de
miljardendeal met eBay evident was, is
Musks grootste overwinning misschien
wel het verkrijgen van het felbegeerde
Amerikaanse paspoort in 2002. De Canadaroute bleek een goede keuze te zijn
om een paspoort in het land van de onbegrensde mogelijkheden te krijgen.
Hoewel hij in 2000 trouwde met de Canadese schrijfster Jennifer Wilson, tegenwoordig beter bekend als Justine
Musk, kende Musks privéleven in de periode rond de eeuwwisseling niet louter
pieken. Het echtpaar Musk ging door
een dal toen hun eerste zoontje tien weken na zijn geboorte plots stopte met
beursgang
PayPal
oprichting SolarCit
verkoop PayPal aan
eBay voor $1,5 miljard
ademen en stierf. Niet veel later schonk
Justine Elon vijf zoons, verdeeld over
een twee- en een drieling.
Bloedig gevecht
De zakelijk en privé roerige jaren rond
de eeuwwisseling leidden Musk naar
het tweede veld dat hij op Stanford formuleerde als vraagstuk van de toekomst: duurzame energie. In 2004 besloot hij te investeren in een bedrijfje dat
elektrische auto’s fabriceert. Deze autofabrikant, Tesla Motors, was een jaar
eerder opgericht en sloot, met de gecashte PayPal-miljoenen op zak, aan op
Musks interesse voor het vinden van een
duurzame oplossing van het energievraagstuk. Tesla maakt anno 2014 elektrische auto’s in twee smaken: de sportieve Roadster en de zakelijke Model S.
Een derde model, genaamd Model X,
moet eind dit jaar in productie gaan.
Tesla’s hoofdkantoor staat in Silicon
Valley, volgens Musk de beste plek ter
wereld voor tech-start-ups. Want zo ziet
hij Tesla; niet per se als autofabrikant
maar als technologiebedrijf. Om dit karakter te onderstrepen vond de beursgang van Tesla in 2010 niet plaats aan de
Dow Jones, waar oude autofabrikanten
als Chrysler en General Motors ooit een
notering hadden, maar aan de techbeurs Nasdaq, waar ook de aandelen
van Microsoft, Apple en Google verhan-
beursgang
Tesla
Motors
verkoop Everdream aan
Dell voor $120 miljoen
deld worden. De beursgang van Tesla
was de eerste van een Amerikaanse autofabrikant sinds Ford Motor Company
een deel van zijn aandelen in 1956 naar
de beurs bracht. De ruim halve eeuw die
tussen de twee beursgangen zit, maakt
niet alleen duidelijk dat de verbrandingsmotor zijn langste tijd heeft gehad.
Want bij Tesla is niet alleen de motor anders, ook het distributienetwerk verschilt van dat van de concurrentie. Tesla, dat de West-Europese markt bedient
vanuit een assemblagecentrum in Tilburg, verkoopt auto’s naar het model van
Apple: in eigen winkels in plaats van via
dealers. Dit is niet in alle Amerikaanse
staten toegestaan, wat Musk een bloedig
gevecht met de autobranche oplevert.
De concurrentie zit namelijk niet te
‘Er is een enorm
vooroordeel tegen het
nemen van risico’s.
Iedereen probeert
zichzelf zoveel
mogelijk in te dekken’
(Wired)
beursgang
SolarCity
wachten op een nieuwkomer die de spelregels wil veranderen en Musk weigert
zich te conformeren aan bestaande, in
zijn ogen ouderwetse mores.
Geldingsdrang
De strijd tegen de gevestigde orde is niet
de enige oorlog die Musk bij Tesla voert.
Net zoals bij PayPal doet Musk graag
aan de buitenwereld voorkomen dat hij
de oprichter van het bedrijf is, maar dat
is een fabel: Musk heeft de dagelijkse
leiding en bezit als investeerder 23 procent van de aandelen. Martin Eberhard
is wél een oprichter van de fabrikant van
elektrische auto’s, maar hij zal nog vaak
spijt hebben dat hij Musk als aandeelhouder en CEO aan boord heeft gehaald.
In 2007 wist Musk Eberhard na een slepend juridisch gevecht uit het bedrijf te
werken, waarna hij vrij baan had om zijn
eigen visie op de zaak los te laten. Dat
deed hij met zijn inmiddels befaamde
rechtlijnigheid en vastberadenheid. Zo
wist hij onder meer de autofabrikanten
Toyota en Daimler, het moederbedrijf
van Mercedes-Benz, te verleiden om in
Tesla te investeren. Het resultaat mag er
zijn: met de huidige beurskoers is Tesla
zo’n $ 24 miljard waard en Musks aandeel daarmee ruim $ 5,5 miljard.
Een andere relatie die Musks ego en
geldingsdrang niet overleefde, was het
huwelijk met zijn vrouw Justine. In 2008
elon musk
crashte hun relatie, na een huwelijk van
acht jaar. Niet dat het veel indruk op
hem maakte; Musk was acht weken later
alweer verloofd met de Britse actrice Talulah Riley. Na de trouwerij in 2010 liep
ook hun huwelijk al snel op de klippen,
maar het stel wordt na hun scheiding in
2012 nog regelmatig samen gezien. Wie
ook steeds vaker samen worden gezien,
zijn Musk en zijn neven Peter en Lyndon
Rive. Na hun gezamenlijke avontuur met
Everdream richtten ze in 2006 zonneenergieproducent SolarCity op. Musk is
als voorzitter en financier het brein achter de operatie en laat de gebroeders
Rive zich bezighouden met de dagelijkse
beslommeringen van het bedrijf. Het bedrijf ging in 2012 naar de beurs en
Musks aandelenpakket, met daarin 27
procent van de aandelen, is met de huidige koers zo’n $1,4 miljard waard.
Life to Mars
Musks aanzienlijke vermogen geeft hem
de gelegenheid om tijd te steken in het
derde vraagstuk voor de toekomst: de
verkenning van de ruimte. De visionair
heeft altijd een fascinatie voor het heelal
gehad en met name de planeet Mars
heeft zijn interesse. Musk noemde niet
voor niets een van zijn bedrijfjes Life to
Mars, naar het doel van de onderneming
om leven op de rode planeet te brengen.
Van de 165 miljoen dollar die Musk in
2002 aan de verkoop van PayPal overhield, stak hij nog in datzelfde jaar 100
miljoen in de oprichting van ruimtevaartbedrijf SpaceX. SpaceX is het eerste commerciële bedrijf dat in opdracht
van NASA het International Space Station heeft bevoorraad.
Musk is naast CEO en aandeelhouder
van SpaceX ook de technisch ontwerper
van de ruimteschepen. Is die studie Natuurkunde toch niet voor niets geweest.
Zijn grootste uitdaging is het herbruikbaar maken van raketten. Omdat een
vlucht naar de ruimte een eenmalige
Musk,
Elon Musk
Hyperloop
Musk heeft zich met Tesla en SpaceX vastgebeten in de toekomst van
vervoer. Ook zijn nieuwste uitvinding moet een game changer op het
gebied van transport worden. De Hyperloop is, na vervoer over weg,
rails en water, en door de lucht, wat hij zelf ‘ the 5th mode of transportation’ noemt. Het is een transportsysteem waarbij door middel van
luchtcompressie een capsule met reizigers op hoge snelheid door een
buis wordt geschoten. Het ontwerp voorziet in een verbinding tussen
San Francisco en Los Angeles, een traject dat dankzij een topsnelheid
van 1.220 km/u in 35 minuten moet kunnen worden afgelegd. De
geschatte kosten van dit project zijn zo’n $ 6 miljard. De Hyperloop ligt
nog op de tekentafel, maar gezien de vastberadenheid waarmee Musk
dit soort zaken doorgaans te lijf gaat, ligt het voor de hand dat het
transportsysteem er in de nabije toekomst daadwerkelijk gaat komen.
exercitie is voor de raket, is de prijs van
zo’n vlucht sky high. Musk denkt: als ik
een manier kan vinden om raketten herbruikbaar te maken, dan gaat de prijs
van een ticket naar beneden en kan
SpaceX commerciële vluchten naar het
ISS, de Maan of zelfs Mars uitvoeren.
Zijn fascinatie voor de rode planeet
heeft overigens een praktische grondslag. Met het tempo waarmee de zon
groeit, zal al het water op de Aarde op
termijn verdampen en er geen leven
meer mogelijk zijn. We moeten hier dus
weg, redeneert Musk, voordat het te laat
is. Met deze lijn van denken wil hij de
mens multi-planetary maken. De mens
moet op meerdere planeten kunnen leven en SpaceX gaat het vervoer tussen
deze planeten mogelijk maken. SpaceX
maakt een turbulente ontwikkeling
door, waarbij niet alleen successen worden behaald. Musk lanceert zijn raketten als een ware James Bond villain vanaf een eilandje in de Grote Oceaan en dat
gaat niet altijd goed. De pijnlijkste misser was het neerstorten van een Falconraket met daarin de as van de acteur die
Scotty speelde in Star Trek. Scotty is wel
eens succesvoller upgebeamd, zullen
we maar zeggen.
Musk lanceert niet alleen
raketten vanaf een eilandje
in de oceaan als in een
James Bond-film; ook bezit
hij Wet Nellie, de witte
Lotus Esprit uit
de Bondfilm The
Financiële klapper
Toch lijkt het een kwestie van tijd totdat
Musk – na PayPal, Tesla en SolarCity –
ook SpaceX naar de beurs brengt en wederom een financiële klapper van jewelste maakt. Zijn privévermogen wordt
door Bloomberg zo rond de 10 miljard
dollar geschat, waarmee de geboren
Zuid-Afrikaan op het randje van de top
100 met rijkste mensen ter wereld balanceert. Het is de vraag hoe lang dit zo
blijft, want Musk heeft een aantal dure
hobby’s. Als hij niet achter het stuur van
een Tesla zit, vervoert hij zich per Porsche 911, Audi Q7 of klassieke Jaguar EType door de heuvels rond woonplaats
Bel Air. Voor lange afstanden heeft hij
een Dassault Falcon 900 privéjet.
Daarnaast is Musk lid van het meest
exclusieve – en duurste – clubje ter wereld: The Giving Pledge. Musk is één van
de 122 leden, allen miljardairs, die de
oprichters Warren Buffet en Bill Gates
hebben toegezegd om minimaal de helft
van hun geld weg te geven aan goede
doelen. Dit heeft vanzelfsprekend nogal
een impact op zijn aardse vermogen,
maar dat is slechts een bijzaak. Want als
het aan Musk ligt, wordt hij ooit de rijkste man van Mars.
Spy Who Loved Me. Musk
kocht de onderwaterauto
op een veiling voor 866.000
dollar, maar kwam er, toen
de auto op de oprit stond,
achter dat het ding
helemaal niet werkt.
Voor Musk reden om de
Lotus vol te gooien met
Tesla-technologie in een
poging de legendarische
filmauto weer aan de praat
te krijgen. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Download Report