een interview gepubliceerd

Actief Zorg legt haar DNA vast
Er is iets veranderd bij Actief Zorg in Brabant. Ze timmerden altijd al aan de weg, maar hebben nu geleerd consequenter in te spelen op
wat de klant belangrijk vindt. In voor zorg! hielp ze een eind op weg.
'In het begin was de hulp van Actief Zorg niet goed. Steeds weer een ander gezicht. Sinds 1,5 jaar is het verbeterd. Er zijn vaste hulpen.
Ook kun je de organisatie nu normaal per telefoon bereiken als er wat is. En als er iemand ziek is of zo, dan bellen ze mij om te
overleggen. Veel beter zo', aldus Riet Leyten in haar knusse woning in Waalwijk.
Turbulent verleden
Actief Zorg is een betrekkelijk kleine thuiszorgorganisatie in Noord-Brabant met een turbulent verleden. De organisatie komt voort uit de
schoonmaakbranche. Gaandeweg is daar verpleging en verzorging bijgekomen. Maar er kwamen nog 14 andere nevenactiviteiten bij:
horeca, groen en uitzendbureau-taken bijvoorbeeld. Het werd een ondoorzichtig geheel, zowel financieel als organisatorisch. En dat ging
bijna verkeerd. Operationeel directeur Lia van Galen: 'We zaten 3 jaar geleden in zwaar weer. Klanten en medewerkers waren ontevreden,
en er waren schulden en oplopende verliezen.'
Een nieuw managementteam (MT) trad met algemeen directeur Hans Smit en Lia van Galen aan het roer en stelde orde op zaken. Op
eigen kracht is er flink gesneden en kwam de focus te liggen op huishoudelijk werk en thuiszorg. Hans Smit: 'We wilden dat zowel
medewerkers en klanten weer trots werden.' Gaandeweg dit proces nam en neemt Actief Zorg regelmatig huishoudelijke verzorging (en de
klanten over) van andere thuiszorgorganisaties die deze tak onaantrekkelijk vinden. Lia van Galen: 'Wij geloven erin dat de Huishoudelijke
verzorging in veel gevallen de eerste schakel is in het zorgproces, deze moet zo sterk mogelijk zijn. Huishoudelijk zorg is dus de basis, deze moet je niet loslaten. Sterker nog, daar willen we in groeien.'
Waar we staan in het zorglandschap
Het ging de goede kant op, maar toch wilde Actief Zorg meer professionele ondersteuning. Bij In voor zorg! werd een masterclass gevolgd
en In voor zorg-coach Guido de Ruiter trad aan. Hans Smit: 'Met behulp van het In voor zorg-traject wilden wij een extra slag maken waardoor de organisatie professioneler werd. Kostenbewuster en met meer structuur. Maar we werden minder enthousiast toen we
merkten dat we een dik pak papier als plan van panpak moesten invullen. We vonden het gedoe.'
Toch zijn ze er aan begonnen. Lia van Galen: 'We wilden weten waar we staan in het zorglandschap en wat onze toegevoegde waarde is.
In die analyse bleek Actief Zorg vooral een ondernemende en onconventionele organisatie te zijn.' Waar zit dat onconventionele dan in?
Hans: 'Voorbeeld: een klant kwam in februari bij ons in palliatieve zorg. In augustus leefde ze nog. Het zorgkantoor stopte toen de
vergoeding. Wij hebben toen gezegd dat we doorgaan, ook zonder budget. Daarna is er toch weer gesproken. En uiteindelijk is het budget
gewoon voortgezet.' Coach Guido de Ruiter: 'Die eigenwijsheid zit in de genen van de organisatie.'
Onderscheidende kenmerken verdiepen
Ondernemend en eigenwijs, onconventioneel als dat nodig is. Wat heeft In voor zorg! in dit licht voor hen kunnen betekenen? Lia van
Galen: 'De coach heeft samenhangen zichtbaar gemaakt. Lijnen getrokken naar de toekomst.' Andere zorgorganisaties werden bezocht
om te zien hoe het daar gaat en in korte tijd haalde Actief Zorg het gouden PREZO-certificaat binnen. Ook werd geleerd hoe stakeholders
zoals gemeenten beter kunnen worden betrokken bij de plannen van Actief Zorg. Hans Smit: 'Door In voor zorg! hebben we meer oog
gekregen voor de lange termijn.'
Het werd vooral een ondersteuningstraject waarin onderzocht is hoe die onderscheidende kenmerken zoals ondernemend, eigenwijs en
onconventioneel kunnen worden verdiept en ingepast in de lange termijnplannen. Dit cultuurtraject heeft opgeleverd dat we binnen een half
jaar, met elkaar, ons DNA hebben vastgesteld:
l
l
l
l
l
Betrokken
Daadkrachtig
Samen
Open/transparant
Betrouwbaar
In dit kader is ook het traject vergroten van de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers ingezet. Alle medewerkers zijn geschoold in
signaleren en omgaan met dementie. Binnen de verpleging en verzorging zijn zelfsturende teams ingericht. Informatie wordt voor iedereen
toegankelijk gemaakt en het ‘wij’-gevoel wordt gestimuleerd. Zorgmanager Renza van de Biggelaar: 'Teams leerden zelf roosteren en
plannen en zelf de behoefte van de klant signaleren en daar dan de ondersteuning op afstemmen.'
Lizette Meertens (P&O): 'Het heeft hier een hoog al-doende-leert-men gehalte. Onze mensen krijgen alle vrijheid om dingen te regelen.'
Ruimte voor het denkraam
Coach Guido de Ruiter: 'In veel organisaties wordt de te leveren zorg bepaald door de geldstromen. Bij Actief Zorg kijken ze naar de
behoefte van de klant en zoeken dan uit hoe die specifieke behoefte kan worden gefinancierd. Dit denkraam is belangrijker dan de
formele organisatiestructuur. De meerwaarde van In voor zorg! is dat de vrijheid van dit Actief Zorg-denkraam alle ruimte kan blijven
houden doordat strategie, kostenbewustzijn en communicatie in een solide kader zijn geplaatst.' Is dit aangescherpte ‘denkraam’-concept
te kopiëren? Lia van Galen: 'Wij denken van wel. Voorwaarde is dat je als bestuurder de credits wil overlaten aan de klant en de medewerkers. Wij als bestuurders zetten de koers alleen maar in gang.'
Interview door Rob van Es.
Meer informatie
l
Actief zorg: resultaten In voor zorg-traject
Geplaatst op: 23 mei 2014

Download Report