Cross sectoraal - Samenspelscan

Samenspelscan
Versie Cross-sectoraal
Hoe kunnen mantelzorgers, sociaal netwerk en beroepskrachten de samenwerking versterken om samen
met en aan cliënten goede zorg en ondersteuning te bieden? De Samenspelscan helpt u als organisaties
hierbij. U krijgt vanuit de diverse betrokken partijen een beeld wat er goed gaat en waar verbeteringen
wenselijk zijn. Aan de hand van de resultaten kunt u met mantelzorgers, familieleden, andere
betrokkenen uit het sociale netwerk, cliënten medewerkers in gesprek gaan over de mogelijkheden om de
samenwerking te versterken en goede randvoorwaarden daarvoor te creëren.
Toelichting
Veel mensen die zorg en ondersteuning ontvangen, hebben meestal ook een of meerdere mantelzorgers of
andere verwanten, vrienden en kennissen in hun sociale netwerk die een belangrijke rol in hun leven
vervullen. Deze personen uit dat sociale netwerk (voor het gemak spreken we in het vervolg alleen over
mantelzorgers, maar we bedoelen ook naastbetrokkenen) zijn, samen met de cliënt zelf, in de eerste
plaats expert: zij weten veel over zijn of haar wensen en behoeften. Zij kunnen ook zelf “hulpvrager”
zijn, als zij te zwaar belast (dreigen te) raken of anderszins ondersteuning nodig hebben bij de
begeleiding van hun naaste. De belangrijke personen uit het sociale netwerk zijn daarnaast te beschouwen
als partner in de ondersteuning. Ze voeren diverse werkzaamheden uit, zoals hulp bij het dagelijks leven,
het regelen/coördineren van zorg en ondersteuning, het bieden van emotionele en praktische steun. Ze
blijven eveneens altijd de partner, het kind, de ouder of de vriend, oftewel de persoonlijk betrokkene van
hun naaste.
Voor beroepskrachten in de zorg en ondersteuning betekent dit dat het nodig is deze rollen te
onderkennen om bewust samen met mantelzorgers en andere bekenden uit het sociale netwerk de zorg en
ondersteuning te kunnen vormgeven. We noemen dit ook wel ‘het samenspel’.
Samenspelscan
Om te achterhalen welke verbeteringen nodig zijn om de samenwerking tussen beroepskrachten en
mantelzorgers te versterken, kunt u diverse betrokkenen uitnodigen de Samenspelscan in te vullen.
De Samenspelscan is ingedeeld in vier categorieën, die gekoppeld zijn aan de rollen van mantelzorgers.
Om het Samenspel goed neer te zetten is aandacht nodig voor al deze rollen:
Rollen van het sociale
netwerk
Partner in ondersteuning
Hulpvrager
Persoonlijke relatie
Expert
Activiteiten voor beroepskrachten
Samenwerken
Ondersteunen
Faciliteren
Afstemmen
Als partner in de ondersteuning is het zinvol om te bekijken hoe het gaat met de samenwerking met
mantelzorgers en andere bekenden. Als de mantelzorger(s) een of meerdere hulpvragen heeft, is
ondersteuning door medewerkers wenselijk. Mantelzorgers kunnen gebaat zijn bij informatie en advies in
de omgang met hun naaste. Om de persoonlijke relatie tussen mantelzorger en cliënt te optimaliseren, is
het van belang dat medewerkers dit faciliteren. Denk bijvoorbeeld aan het borgen van privacy en het
respecteren van gewoontes van cliënt en zijn naasten. Het is essentieel om goed af te stemmen met
mantelzorger(s). Als expert beschikken zij over veel informatie over de cliënt, die relevant is om
bijvoorbeeld een goed zorgdossier op te stellen. En niet in de laatste plaats is het van belang dat diverse
betrokken organisaties en partijen ook onderling goed afstemmen en samenwerken.
Samenspelscan is een product van het Expertisecentrum Mantelzorg en het programma In voor Mantelzorg, waarin
Vilans en Movisie samenwerken om de positie en inbreng van mantelzorgers in samenspel met beroepskrachten te
versterken. De Samenspelscan mag alleen gebruikt worden met deze bronvermelding.
Samenspelscan
Versie Cross-sectoraal
Instructie
We vragen aan u als cliënt, vrijwilliger, medewerker, manager of bestuurder om aan te geven op welke
aspecten u vindt dat er verbeteringen wenselijk zijn in de samenwerking met mantelzorger(s) en
naastbetrokkenen (voor het gemak spreken we in scan alleen over mantelzorger, maar we bedoelen ook
naastbetrokkene/n). Het gaat in de Samenspelscan om uw eigen oordeel over deze aspecten over het
afgelopen jaar of jaren. Het invullen van de Samenspelscan duurt ongeveer vijftien minuten.
Ik ben … (a.u.b. één van de onderstaande vakjes aankruisen):
 Zorgprofessional
 Welzijnsprofessional
 Mantelzorgondersteuner
 Teamleider, leidinggevende (middenmanagement)
 Manager, directeur, lid raad van bestuur
 Cliënt
 Vrijwilliger
 Anders, namelijk ….
Hoeveel verbetering is volgens u nodig op de volgende aspecten van het samenspel tussen cliënten,
mantelzorgers en beroepskrachten?
Omcirkel het antwoord van uw keuze. Per aspect één antwoord omcirkelen a.u.b.
Geef aan in hoeverre u vindt dat er verbetering
nodig is als het gaat om …
Aspecten van Samenwerken
1 Algemene en persoonlijke mondelinge en schriftelijke
informatie aan mantelzorger(s) over de
zorgverlening, ondersteuning, organisatie etc
2 Vaste contactperso(o)n(en) die goed bereikbaar
is/zijn voor mantelzorger(s) en vragen tijdig
beantwoordt(en)
3 Mantelzorger(s) betrekken bij het opstellen van
ondersteunings- en/of zorgplan
4 Mantelzorger(s) leveren bijdrage aan (deel van) zorgen dienstverlening van cliënt
5 Mantelzorger(s) betrekken bij evaluatie van zorg en
ondersteuning
Aspecten van Ondersteunen
6 Regelmatig vragen hoe het met mantelzorger(s)
gaat
7 Aanleren van vaardigheden aan mantelzorger(s) met
instemming van cliënt (bv. tillen of medicijnen
toedienen)
8 Bijdrage van mantelzorger(s) waarderen
9 Belasting bij mantelzorger(s) in de gaten houden
10 Tips geven aan mantelzorger(s) hoe ze contact met
en zorg voor hun naaste kunnen blijven vol houden,
eigen grenzen bewaken
11 Mantelzorgers ondersteunen bij betrekken van
bekenden uit sociaal netwerk tbv zorg en
ondersteuning van cliënt
12 Verwijzen naar voorzieningen voor
Geen of
nauwelijks
verbetering
nodig
Verbetering
nodig
(Heel) veel
verbetering
nodig
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
1
2
2
3
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
13
mantelzorgondersteuning, zoals een steunpunt
mantelzorg, respijtzorg, vrijwilligersdiensten of
belangenorganisaties
Organiseren van activiteiten in het kader van de Dag
van de Mantelzorger, elk jaar op 10 november
Aspecten van Faciliteren
14 Mantelzorger(s) en cliënten faciliteren bij behoud
van de persoonlijke relatie en privacy waarborgen
15 Mantelzorger(s) en cliënt faciliteren om leuke
dingen te (blijven) doen
16 Gewoontes van cliënt en mantelzorger(s)
respecteren
Aspecten van Afstemmen
17 Informatie vragen aan mantelzorger(s) over de
wensen en behoeften, levensgeschiedenis,
aandachtspunten van de cliënt
18 Helderheid over wederzijdse verwachtingen:
aangeven wat de medewerker(s) kan/kunnen doen
en wat mantelzorger(s) kan/kunnen doen
19 Bespreken van verschillen in inzicht, bv. tussen
mantelzorger(s) en medewerker(s) over wat er met
een cliënt dient te gebeuren
20 Indien van toepassing tijdig mogelijkheden voor
verhuizing naar woonzorgvoorziening afstemmen
met de mantelzorger(s)
21 Klachten en tips van mantelzorger(s) bespreken
Randvoorwaarden
22 Informatie van diverse organisaties en instanties,
die duidelijkheid biedt over ondersteunings- en
zorgmogelijkheden en op elkaar is afgestemd
23 Duidelijk aanspreekpunt waar cliënten en
mantelzorgers met vragen over ondersteuning en
zorg terecht kunnen
24 Goede afstemming en samenwerking tussen diverse
organisaties en instanties als ze naar elkaar
doorverwijzen voor ondersteuning van
mantelzorgers
25 Goede afstemming en samenwerking tussen diverse
organisaties en instanties als het gaat om complexe
ondersteunings- en/of zorgsituaties van cliënten en
mantelzorgers
26 Goede afhandeling van klachten en overnemen van
tips van mantelzorgers
Ruimte voor opmerkingen:
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
Samenspelscan
Versie Cross-sectoraal –
mantelzorgers
Instructie
We vragen aan u als mantelzorger en naastbetrokkene (voor het gemak spreken we in scan alleen over
mantelzorger, maar we bedoelen ook naastbetrokkene) om aan te geven op welke aspecten u vindt dat er
verbeteringen wenselijk zijn in de samenwerking. Het gaat in de Samenspelscan om uw eigen oordeel over
deze aspecten over het afgelopen jaar of jaren. Het invullen van de Samenspelscan duurt ongeveer
vijftien minuten.
Ik ben:
 Partner
 Kind
 Kleinkind
 Anderszins familie, namelijk ….
 Vriend
 Buur
 Andere belangrijke persoon uit het sociale netwerk, nl. …..
Omcirkel het antwoord van uw keuze. Per onderdeel slechts één antwoord omcirkelen a.u.b.
Geef hieronder aan in hoeverre u vindt dat er verbetering
nodig is als het gaat om …
Aspecten van Samenwerken
1 Algemene en persoonlijke mondelinge en schriftelijke
informatie geven over de zorgverlening, organisatie etc
2 Vaste contactperso(o)n(en) die goed bereikbaar is/zijn en
vragen tijdig beantwoordt(en)
3 Betrokkenheid bij opstellen van ondersteunings- en/of
zorgplan
4
5
Bijdrage leveren aan (deel van) zorg- en dienstverlening van
naaste
Betrokkenheid bij evaluatie van zorg en ondersteuning (bijv.
bij multidisciplinair overleg)
Aspecten van Ondersteunen
6 Regelmatig gevraagd worden hoe het gaat
7 Vaardigheden aan kunnen leren indien gewenst (bv. tillen of
medicijnen toedienen)
8 Waardering voor uw bijdrage
9 Aandacht voor (over)belasting
10 Tips ontvangen) hoe u contact met en zorg voor hun naaste
kunt blijven vol houden, eigen grenzen bewaken
11 Tips en adviezen voor betrekken van bekenden uit sociaal
netwerk tbv zorg en ondersteuning van naaste
12 Verwijzing naar voorzieningen voor mantelzorgondersteuning,
zoals een steunpunt mantelzorg, respijtzorg,
vrijwilligersdiensten of belangenorganisaties
13 Organisatie van activiteiten in het kader van de Dag van de
Mantelzorger, elk jaar op 10 november
Geen of
nauwelijks
verbetering
nodig
Verbetering
nodig
(Heel)
veel
verbeteri
ng nodig
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
1
2
2
3
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
Aspecten van Faciliteren
14 Mogelijkheid om persoonlijke relatie met naaste voort te
zetten met respect voor privacy
15 Mogelijkheid om samen met naaste leuke dingen te (blijven)
doen
16 Respect voor gewoontes van u en van uw naaste
Aspecten van Afstemmen
17 Informatie kunnen geven over de levensgeschiedenis,
aandachtspunten, problemen van de cliënt
18 Wederzijdse verwachtingen: helderheid wat u van
medewerker(s) en organisatie kunt verwachten en wat u als
mantelzorger(s) kunt doen
19 Bespreken van verschillen in inzicht) over wat er met
naaste dient te gebeuren
20
21
Indien van toepassing tijdig geïnformeerd worden over
mogelijkheden voor verhuizing naar woonzorgvoorziening
van naaste
Klachten en tips bespreken
Randvoorwaarden
22 Informatie van diverse organisaties en instanties,
biedt duidelijkheid over ondersteunings- en
zorgmogelijkheden en is op elkaar afgestemd
23 Duidelijk aanspreekpunt waar u en uw naaste met
vragen over ondersteuning en zorg terecht kunnen
24 Goede afstemming en samenwerking tussen diverse
organisaties en instanties als ze naar elkaar
doorverwijzen voor ondersteuning
25 Goede afstemming en samenwerking tussen diverse
organisaties en instanties als het gaat om complexe
ondersteunings- en/of zorgsituaties
26 Goede afhandeling van klachten en overnemen van
tips
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
Ruimte voor opmerkingen:
Hartelijk dank voor het invullen!