Medisch Leiderschap

Medisch Leiderschap
Prof.dr. Margriet Schneider
Loes Nissen, aios MDL
Jessica Vogel, Bedrijfsleider MDL
Judith Voogt, student geneeskunde, onderzoeker V & V
Project CanBetter
01-04-2014
•
Patiëntveiligheid
•
Doelmatigheid
•
Ouderenzorg
•
Medisch Leiderschap
2
Medische professionals en leiderschap
“Als aios zijn
er al genoeg competenties
waar je aan moet
werken,moet daar medisch
leiderschap nog bij?
”
Quote:
“Wat
Wat versta jij
eigenlijk onder
medisch
leiderschap?”
Quote:
“Is een
goede dokter
worden niet mooi
genoeg?”
Quote:
“een cursus medisch
leiderschap of management moet
alleen beschikbaar zijn
voor artsen met talent voor
leiderschap/management
”
“Is medisch
leiderschap iets
anders als medisch
management?”
Quote:
Quote:
“Alle aios
moeten leiderschapsen managementkwaliteiten ontwikkelen
tijdens hun opleiding
”
Quote:
Wetenschap / Leiderschap
Elke arts doet een stevige cursus
wetenschappelijk onderzoek
De meeste artsen doen een
wetenschappelijke stage
Meerdere artsen promoveren
Sommige artsen worden
onderzoeker
Enkele artsen worden hoogleraar
Elke arts doet een stevige
basis cursus beleid en
beheer
De meeste artsen doen een
stage organisatie en
management
Meerdere artsen doen een
traineeship management
Sommige artsen worden
middenkader
Enkele artsen worden
topkader
5
Leiderschap
01-04-2014
Projectteam CanBetter
6
Leiderschap in en over eigen werk
Canadian College of Health Leaders
Leiderschap in en over eigen werk
frontline leadership
3e
2e
1e
Medisch Leiderschap plus (excellente AIOS)
Verwonder & Verbeter project (‘snuffelen’)
Onderwijs modules
Kenmerkende
beroepssituaties
Leiderschap in en over eigen werk
Voorbeelden 1ste niveau: kenmerkende beroepssituaties
Maatschappij
Politiek
Ziekenhuis
CAT over
controversieel
onderwerp
Vakgroep
VIM bespreking
Persoonlijk
Zorgverzekeraars
01-04-2014
1 op 1
Persoonlijke
effectiviteit
9
Leiderschap in en over eigen werk
frontline leadership
3e
2e
1e
Medisch Leiderschap plus (excellente AIOS)
Verwonder & Verbeter project (‘snuffelen’)
Onderwijs modules
Kenmerkende
beroepssituaties
‘en dit is de afdeling waar we onze
aios trainen in out of the box denken’
Wat doet ‘Verwonder & Verbeter’?
1. Leermoment AIOS
‘Leren innoveren en verbeteren’
– Competentie Leiderschap & Management
– Verandermanagement (wat kan ik zelf veranderen?)
– Identificatie van organisatorische drempels
2. Procesoptimalisatie/ doelmatiger werken
3. Verbetering van de kwaliteit van de patiëntenzorg
Hoe werkt ‘Verwonder & Verbeter’?
Bij Verwonder & Verbeter bedenken de AIOS groepsgewijs zelf
welke verwonderpunten zij zouden willen veranderen,
op welke wijze zij dit zouden kunnen realiseren en
wat zij hiervoor nodig hebben.
De verwonderpunten die worden uitgekozen om mee aan de slag
te gaan, worden door de AIOS groepsgewijs geselecteerd
volgens een vaste werkwijze.
De praktijk......
01-04-2014
14
Pilot Verwonder & Verbeter
6 verschillende opleidingen in verschillende ziekenhuizen
(perifeer, academisch) door heel Nederland.
–
–
–
–
–
–
Interne Geneeskunde
Heelkunde
Kindergeneeskunde
MDL-ziekten
Neurologie
Psychiatrie
Awareness AIOS
•
•
•
•
Inzicht in de organisatie (verschillende lagen)
AIOS voelen zich gehoord, serieus genomen
Empowerment: ik mag dit doen
Bewustwording eigen rol/verantwoordelijkheid
“..ik was door de sessie geënthousiasmeerd en ik heb daardoor ook
in de assistentenvergadering twee dingen opgepakt waarvan ik
dacht: “oké, dat kan ik wel gaan doen”.
Want je wordt aangezet om dingen zelf ook te gaan doen. Je bent
met elkaar verantwoordelijk, je moet niet gaan zitten wachten tot
van nou, eerst maar eens kijken een jaartje hoe het allemaal werkt,
je mag ook meteen mee doen.”
Resultaten (work in progress)
•
•
Resultaten USBO studenten gebundeld in leidraad voor opleiders
Praktische handvatten voor implementatie
Bijeenkomst
Voorzittersrol
Aanbeveling
Niet verplicht
Informele sfeer
Kost niet veel tijd
Bottom-up inbreng
Geen ventilatiesessie
Stuurt niet inhoudelijk
Tijdsgericht
Enthousiasmerend
Verkennend
Voorbij gaan aan
hiërarchie
01-04-2014
Voorbeeld
AIOS mogen hun pieper beantwoorden of later
binnenkomen/eerder weg gaan
Frisdrank, chips of (lunch)broodjes verzorgen
Tijdens de lunchpauze, na de overdracht
AIOS dragen de ideeën aan
Opbouwende inbreng via verwonderpunten
Verbeterpunten worden niet toegewezen
Strenge tijdsbewaking: bijvoorbeeld 3 x 20 min.
Er is gebleken dat te lange sessies het toekomstige
succes van de bijeenkomsten drastisch vermindert
Opleider pakt ook zelf een verbeterproject op
Alle ingebrachte punten worden serieus
overwogen
“Wie het weet mag het zeggen”
Projectteam CanBetter
17
Onderzoek Verwonder en Verbeter
Doel onderzoek
•
•
Identificeren randvoorwaarden implementatie V&V
Invloed V&V op competentieontwikkeling AIOS
Kwalitatieve methode: interviews, observaties, document analyse, literatuur
Geïnteresseerd?
[email protected]
“Als je iets wil bereiken in een organisatie of in je eigen leven dan moet je zelf daar de leiding over
nemen en dan moet je zelf zorgen dat je ergens heen gaat ..” – 4e jaars AIOS
01-04-2014
Projectteam CanBetter
18
Leiderschap in en over eigen werk
3e
2e
1e
Medisch Leiderschap plus (excellente AIOS)
Verwonder & Verbeter project (‘snuffelen’)
Onderwijs modules
Kenmerkende
beroepssituaties
Operationeel medisch leidinggeven
Een geslaagd initiatief!
Prof. dr. J. de Graaf
Mw. drs. L.C.H. Nissen
Mw. drs. J. Vogel
Achtergrond
Burnout bij jonge medisch specialisten door stress over
niet-medische zaken
18 december 2012
Beginnend medisch specialisten voelen zich goed
voorbereid op hun medische taken. Daarentegen
ervaren zij hun voorbereiding op competenties zoals
management, bestuurlijke zaken en omgaan met
financiële aspecten van de gezondheidszorg als
onvoldoende. Het grote aantal burnout verschijnselen
onder jonge specialisten is hiermee in verband te
brengen, blijkt uit onderzoek van Michiel Westerman.
Woensdag 19 december promoveert hij bij VUmc.
Inhoud training
•
MBTI: inzicht in competenties
– Internetvragenlijst
– Persoonlijk gesprek
– Evaluatie
•
Cursus: 4 modules:
1: bedrijfskunde in vogelvlucht
2: financiën in de zorg
3: operationeel medisch leidinggeven
4: samenwerking en communicatie
Tips & Tricks
•
•
•
•
•
•
Eenmalige cursus is onvoldoende, inbedden in curriculum MVO
Aansluiten behoefte aios
Inhoud cursus is specialisme specifiek (CRM sluit minder aan bij
medische oncologie)
MBTI niet alleen individueel, maar in groep bespreken
Opleidingsteam dient zich te professionaliseren
Gebruik alle mogelijkheden om aios te betrekken bij je afdeling;
- Vertegenwoordiger tijdens stafvergadering
- Voorzitter opleidingsvergadering
- AIOS overleg
- Verwonder en verbeter
Leiderschap in en over eigen werk
Wat leert een aios van....
Werkwijze:
1. In groepjes van 4-6 personen
2. Beantwoorden van vragen
3. Conclusie in groep terugkoppelen
Opdracht:
1. Bedenk 3 situaties
2. Kies er voor de opdracht 1 uit
3. Bedenk vragen die een aios vooraf moet bedenken
om van de situatie te kunnen leren.
4. Wat vindt u dat de aios in ieder geval moet leren?
5. Schrijf uw antwoorden op het formulier
Take home message
•
Behoefte bij aios om leiderschap te ontwikkelen
•
Op dit moment aios onvoldoende voorbereid
•
Diverse lokale initiatieven
– Zie site KNMG: Canbetter
•
In ieder ziekenhuis mogelijkheden om leiderschap te ontwikkelen
•
Belangrijke rol opleidingsteam

Download Report