Handleiding VO - Werken in de wereld van olie en gas

Werken in de olie- en gasindustrie
Beste gastdocent,
Dit lespakket biedt u de handvatten om een leuke en
leerzame gastles te kunnen geven in vmbo en havo/vwo
klassen van het voortgezet onderwijs. Wij bevelen aan om
de les te geven in de 2e of 3e klas. Het bestaat uit kant-enklaar lesmateriaal, waarbij veel ruimte is voor eigen inbreng.
Op deze manier kunt u iedere les gemakkelijk toespitsen
op uw eigen bedrijf, vakgebied en vakkennis terwijl u
de aansluiting behoudt met de belevingswereld van de
jongeren. Het enige wat u voor de les nodig heeft, is deze
handleiding en een digibord met internetverbinding.
Met de les stimuleert u jongeren na te denken over
hun toekomst en carrièrewensen. U laat ze zien dat een
toekomst in de techniek heel breed kan zijn. Breder dan
zij vaak zullen vermoeden. Daarbij slaat u een brug naar de
olie- en gasindustrie, zodat de jongeren ook kennismaken
met deze sector. Daarnaast krijgen ze een beter beeld
van de mogelijkheden en de diversiteit van het werken
in de techniek. Het uiteindelijke doel van de gastles is
jongeren enthousiast te maken voor het kiezen van een
techniekstudie of beroep.
Het lesmateriaal voor deze gastles bestaat uit een digitale
schoolplaat, vier filmpjes en deze handleiding. Op de
volgende pagina’s staat de les uitgeschreven. Leest u
de opzet ter voorbereiding goed door en bekijkt u de
schoolplaat daarbij. U kunt eventueel zelf bepalen welke
delen van de les wel of niet aansluiten bij het verhaal dat u
zelf wilt vertellen.
U vindt de schoolplaat met de filmpjes op de website
www.werkenindewereldvanolieengas.nl onder het kopje
‘lespakketten’.
Veel succes!
1
Ter voorbereiding
Op de volgende pagina’s hebben we de gastles stap voor stap
uitgeschreven. Hierdoor is de handleiding ook goed te gebruiken als
geheugensteuntje tijdens de les. Wij raden u aan de les vooraf goed
door te nemen en de schoolplaat hierbij te bekijken. U vindt de plaat
op www.werkenindewereldvanolieengas.nl/lespakketten.
Voorkennis jongeren
Jongeren hebben vaak een abstract beeld van werken in de
techniek. Ze denken dat het slecht verdient, weinig bijdraagt aan
de maatschappij en dat het hoofdzakelijk individueel handwerk
is waar je vies van wordt. Met deze les proberen we dit beeld te
veranderen door in te spelen op verschillende beweegredenen
waarom techniek interessant kan zijn. De jongeren leren dat de
carrièrewensen die zij nu hebben, kunnen worden vervuld door te
kiezen voor een toekomst in de techniek en in het bijzonder de olieen gasindustrie.
Onderzoek wijst uit dat er voor jongeren een aantal motivaties
van belang zijn bij hun keuze voor een studie of beroep. De
belangrijkste hiervan hebben wij voor deze gastles samengevat in de
profielen innovatie, geld & carrière, maatschappelijke meerwaarde
en technisch vakwerk. Hiervan sluiten de profielen technisch
vakwerk en geld & carrière goed aan bij vmbo-leerlingen. De
profielen maatschappelijke meerwaarde en innovatie zijn goed te
koppelen aan havo/vwo-leerlingen.
Lesopzet
Duur: +/- 1 uur
Doelgroep: vmbo, havo/vwo (wij bevelen aan om de les te geven in
de 2e of 3e klas).
Materiaal: 1 digitale schoolplaat, 4 filmpjes en deze handleiding
Benodigdheden: digibord met internetverbinding (wij raden u aan
om vooraf bij de school te informeren of deze aanwezig is)
De aangeraden lesopzet is als volgt:
• Voorstellen - wie bent u en wat gaat u deze les doen. (5 min.)
• Schoolplaat - inleiding met als centrale vraag: welke wensen
heb jij als het gaat over je toekomstige carrière? (10 min.)
• Verdieping olie en gas – hoe carrièrewensen worden
verwezenlijkt in de olie- en gasindustrie. (20-35 min.)
• Afsluiting - terugblik op wat de jongeren gedurende de les
hebben geleerd.
2
Digitale schoolplaat
Tijdens de les wordt uw verhaal opgebouwd aan de hand van een
digitale schoolplaat. Op deze schoolplaat wordt op futuristische
wijze het belang van techniek voor onze samenleving weergegeven.
De schoolplaat heeft vier onderliggende fotocollages, die ieder een
profiel belichten waarmee leerlingen zich kunnen identificeren.
Filmpjes
Via de fotocollages vindt u vier filmpjes. In de filmpjes vertellen
rolmodellen (medewerkers van de olie- en gasindustrie en
toeleveringsbedrijven van deze industrie) welke carrièrewensen
zij hadden en hoe zij deze hebben verwezenlijkt in de olie- en
gasindustrie of bij aanverwante bedrijven. Ieder filmpje duurt
ongeveer 2 minuten.
Mogelijk hebt u zelf ook beeld- en/of filmmateriaal over het werken
in uw bedrijf. Vanzelfsprekend kunt u dit ook gebruiken tijdens de les.
Uw verhaal
De schoolplaat, collages en filmpjes bieden
verschillendeaanknopingspunten voor uw eigen verhaal. De motivatie
waarom u voor uw werk hebt gekozen, vormt een belangrijk onderdeel
van de les.
Op de volgende pagina’s staat uitgewerkt hoe u de les kunt
inrichten.
3
De gastles: Werken in de olie- en gasindustrie
Open de schoolplaat op het digibord.
Start de les door uzelf voor te stellen en te vertellen wat u vandaag
met de jongeren gaat bespreken. Vertel daarbij wie u bent, wat uw
toekomstdroom was en wat voor werk u nu doet. Leg kort uit waarom
u heeft gekozen voor uw huidige baan.
Bekijkt u vervolgens met de jongeren de digitale
schoolplaat. Hierop staan bekende situaties in
een futuristisch jasje gestoken.
Stel de volgende vragen bij de schoolplaat:
• Wat zie je op deze plaat?
• Welke beroepen zou je hierbij kunnen
bedenken?
• Als je kijkt naar de plaat, waar zou jij dan
willen werken?
En waarom?
Tip: Stel open vragen en vraag door. Wat is de motivatie van de
leerling?
De leerlingen zijn tijdens deze gespreksronde natuurlijk vrij om van
alles te noemen. Zorgt u ervoor dat de locaties die gekoppeld zijn aan
de vier profielen ook worden besproken, mochten de leerlingen deze
locaties zelf nog niet hebben genoemd.
Dit zijn:
• de lanceerbasis
• het ziekenhuis
• het kantoor
• het productieplatform
Vraag de leerlingen bij de hierboven genoemde locaties:
• Wat zou het werk daar inhouden?
• Welke kennis en vaardigheden hebben werknemers daar nodig?
Houd in de gaten of de leerlingen de kenmerken benoemen, zoals
deze hieronder per locatie staan beschreven. Doen ze dat niet,
benoemt u deze zelf dan. U herkent de locaties door de gekleurde
lijntjes.
4
Lanceerbasis
Profiel 1: innovatie
Vertel dat iemand die kiest voor deze
werkzaamheden vaak:
•
graag nieuwe producten bedenkt;
•
graag meewerkt aan nieuwe innovatieve
producten;
•
iemand is die zelf graag de allernieuwste
versie van producten wil hebben (early adapter);
• graag op de hoogte blijft van de laatste ontwikkelingen.
Klik op de lanceerbasis. Zo komt u op de onderliggende fotocollage.
Vertel dat het rolmodel, Lex, dezelfde wensen had. Dat hij nu werkt
in de olie- en gasindustrie als Exploration and Development Manager.
Stel Lex voor middels het filmpje. Klik hiervoor op de play button.
Vraag de leerlingen na afloop:
• Wie herkent zich in Lex of in zijn wensen?
• Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet?
Klik op vorige.
Kantoor
Profiel 2: geld & reizen
Vertel dat iemand die kiest voor deze
werkzaamheden vaak:
•
de voorkeur geeft aan modern en snel werk,
zodat hij/zij geboeid blijft;
•
status best belangrijk vindt, dus een groot
huis, mooie auto, maar ook status door een
hoge, leidinggevende functie;
• graag via zijn/haar baan meer van de wereld wil zien en
internationale contacten opbouwt;
• liever niet met de handen wil werken.
Klik op het kantoor. Zo komt u op de onderliggende fotocollage.
Vertel dat het rolmodel, Erik, dezelfde voorkeuren had. Dat hij nu
werkt bij een toeleveringsbedrijf van de olie- en gasindustrie als
Project Manager. Stel Erik voor middels het filmpje. Klik hiervoor op
de play button.
Vraag de leerlingen na afloop:
• Wie herkent zich in Erik of zijn wensen?
• Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet?
5
Klik op vorige.
Ziekenhuis
Profiel 3: maatschappelijke meerwaarde
Vertel dat iemand die kiest voor deze
werkzaamheden vaak:
• een brede interesse heeft;
• graag met andere mensen werkt;
• graag maatschappelijk betrokken/nuttig werk doet;
• geld niet het allerbelangrijkste vindt.
Klik op het ziekenhuis. Zo komt u op de onderliggende fotocollage.
Vertel dat het rolmodel, Laura, dezelfde voorkeuren had. Dat zij nu
werkt bij een toeleveringsbedrijf van de olie- en gasindustrie als
project management consultant. Stel Laura voor middels het filmpje.
Klik hiervoor op de play button.
Vraag de leerlingen na afloop:
• Wie herkent zich in Laura of haar wensen?
• Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet?
Klik op vorige.
Productieplatform
Profiel 4: technisch vakwerk
Vertel dat iemand die kiest voor deze
werkzaamheden:
• het leuk vindt om te sleutelen aan technische
producten, zoals bijvoorbeeld auto’s;
• graag met zijn/haar handen werkt (geen
kantoorbaan!);
• graag wil werken aan grote, belangrijke
machines;
• het leuk vindt om samen te werken met anderen, maar dan wel
graag een zelfstandige rol heeft.
Klik op het kantoor. Zo komt u op de onderliggende fotocollage.
Vertel dat het rolmodel, Paul, dezelfde voorkeuren had. Dat hij nu
werkt bij een toeleveringsbedrijf van de olie- en gasindustrie als
coördinator werkvoorbereiding. Stel Paul voor middels het filmpje.
Klik hiervoor op de play button.
Vraag de leerlingen na afloop:
• Wie herkent zich in Paul of zijn wensen?
• Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet?
6
Klik op vorige.
Bespreek met de jongeren of de verwachtingen die ze hadden bij de
medewerkers, overeenkomt met wat in het filmpje werd gezegd.
Afsluiting
Geef aan dat de wensen die passen bij de verschillende profielen,
kunnen worden vervuld in de sector waarin u werkt. U kunt hierbij
nog verder toelichten wat uw werk inhoudt en welke beroepen er
binnen uw bedrijf nog meer zijn. Laat de jongeren hier vragen over
stellen. Hier kunt u eventueel ook illustratief materiaal laten zien.
© 2014, Stichting Kik’r
Concept en realisatie Tante Yo
De gastles Werken in de olie- en gasindustrie is een initiatief van IRO
en Nogepa en kwam tot stand in samenwerking met Stichting Kik’r.
www.werkenindewereldvanolieengas.nl
7