Beleidsmaatregelen en best practices in de Noordzee

Beleidsmaatregelen en best practices
in de Noordzee regio
Nicolien van der Grijp
Agni Kalfagianni
Onderzoeksdoel en -aanpak
Doel:
Input leveren aan:
1) KRM Regionale Actie Programma’s
2) KRM Programma’s van Maatregelen
3) CleanSea Roadmap
Aanpak:
Sterke en zwakke punten in beleid
Inventarisatie van good en best practices
Analyseren van 2 - 3 best practices
Typologie van instrumenten (Taylor et al, 2012)
Directe regulering
Economische instrumenten
Communicatie en informatie
Co-regulering en zelf-regulering
Onderzoek en kennisverspreiding
NOORDZEE (BE, NL, VK)
Sterke punten
Zwakke punten
Politieke bereidheid
Eerste commitment
Geen kwantitatieve doelstellingen
Institutioneel kader en capaciteit
Goed ontwikkeld
Regionale en lokale verschillen
Bezuinigingen
Circulaire economie en
afvalpreventie
Veelbelovende aanzetten
Nog weinig ontwikkeld
Relatief hoge afvalproductie per capita
Maatschappelijk verantwoord
ondernemen
Producentenverantwoordelijkheid
Publiek-private arrangementen
Enkele sterke pioniers
Vrijblijvendheid
Infrastructuur voor afvalverwerking
Adequate verwerkingscapaciteit
--
Afvalverwerking in de praktijk
Adequate implementatie van EU
regelgeving
Storten is uitzondering
Merendeel afval wordt verbrand
Afval uit scheepvaart en visserij
Illegale afvaltransporten
Onderbouwde consumentenkeuzes
Ecolabelling
Informatieve websites en apps
Beperkt consumentenbewustzijn
Niet alle noodzakelijke informatie is
(makkelijk) toegankelijk
Verantwoordelijk gedrag van
burgers
Diverse schoonmaakinitiatieven
Vrijetijdsbesteding is belangrijke bron
van zwerfvuil
Eerste suggesties voor beleidsopties
Harmoniseer de Regionale Actie Plannen voor Marien
Zwerfafval
Neem afvalpreventie expliciet mee in ander beleid zoals
structuurfondsen en overheidsaanbestedingen
Ga na in hoeverre bestaande regelgeving het gebruik van
eenmalige producten stimuleert (hygiene, veiligheid, etc.)
Versterk MVO en producentenverantwoordelijkheid door het due
diligence principe voor milieu te erkennen
Stimuleer een no-litter mentaliteit en lifestyle door een krachtig
beleid op nationaal niveau
Eerste resultaten inventarisatie good practices
Nederland
Initiatief
Product, dienst of
activiteit
Fase in levenscyclus
Belangrijkste
actoren
Innovatief element
Beat-the-Microbead
Cosmetica
Preventie
Milieu-organisaties,
cosmetica-industrie
Sociaal en technisch
Bescherm een Wrak
Visnetten
Opruimen en recycling
Duikers, sportvissers
en NGO’s
Sociaal
Fishing-for-Litter
Zwerfafval in zee
Visserij
Institutioneel
Green Deals
Strandtentexploitatie,
scheepvaart, visserij
Opruimen en
verwerken
Alle stadia
Overheid en diverse
sectoren
Institutioneel en
technisch
Kunststofketenakkoord
In principe alle
kunststofproducten
Alle stadia
Overheid en diverse
sectoren
Institutioneel en
technisch
Perpetual Plastic
Project
Plastic Heroes
Plastic bekertjes
Recycling
Designers en burgers
Sociaal en technisch
Verpakkingen
Inzameling en
recycling
Afvalverwerking,
recyclers en burgers
Sociaal en technisch
Vnl. apparaten en
kleding
Preventie
Burgers
Sociaal
Repair Café’s
Selectie van best practices
• Effectiviteit
• Fysieke effecten
• Maatschappelijke effecten
• Adoptie door doelgroep
• Gedragsverandering
• Cognitieve effecten
• Neveneffecten
• Innovatief gehalte (economisch, institutioneel, sociaal, technisch, etc)
• Business case
• Repliceerbaarheid
Shortlist van mogelijke best practices
Land
Initiatief
Product,
dienst of
activiteit
Fase in
levenscyclus
Belangrijkste
actoren
Innovatief
element
Duitsland
No-specialfee-system
MecklenburgPomerania
Scheepsafval
Preventie
Scheepvaart
Financieel
Spanje
Groene
Beach Bar
Certificaat
Verpakkingen
Opruimen en
preventie
Strandtentexploitanten
Sociaal
Verenigd
Koninkrijk
Courtauld
Commitments
Verpakkingen
Preventie en
recycling
Supermarktketens
Institutioneel
en technisch
Verenigd
Koninkrijk
A Greener
Festival
Award
Music festivals
and other
major events
Preventie en
recycling
Milieuorganisaties,
organisatoren
van festivals,
publiek
Sociaal
Verenigde
Staten
Verbod op
microplastics
in de Staat
Illinois
Cosmetica
Preventie
Overheid en
cosmeticaindustrie
Institutioneel
1)
2)
Hebben wij een belangrijke Nederlandse good practice
gemist?
Welke NL good practice is interessant als case study?