3.g-Afsluitdijk-projecten Rijkscontract

BIJLAGE – Nadere toelichting op de projecten die meegaan in het Rijkscontract
Deze bijlage geeft een overzicht van de projecten waar DNA aan werkt. Op de website
www.deafsluitdijk.nl is meer informatie te vinden over de projecten.
Vismigratierivier
€ 55 miljoen
De Vismigratierivier is een opening in de Afsluitdijk waar trekvissen door heen kunnen
zwemmen om vanuit de Waddenzee het IJsselmeer te bereiken en andersom. Trekvissen
hebben namelijk zoet- én zoutwater nodig voor hun levenscyclus. Door dijken en dammen
zoals de Afsluitdijk is dat niet of nauwelijks meer mogelijk.
De Vismigratierivier is een essentiële schakel voor het bereiken van een veerkrachtig
ecosysteem waarvan vissen, vogels en de maatschappij profiteren. Met de Vismigratierivier
wordt de Afsluitdijk bovendien aantrekkelijker voor (eco)toeristen en recreanten. Daarnaast
biedt de rivier beroeps- en sportvissers duurzaam toekomstperspectief. Tot slot is de
Vismigratierivier voor de Nederlandse waterbouwkunde een prachtig internationaal
uithangbord én exportkans.
In een aparte notitie wordt ingegaan op de (ecologische) meerwaarde van de Vismigratierivier.
Ontwerp Vismigratierivier ten westen van de spuisluizen bij Kornwerderzand
Energie
Nederland heeft een belangrijke internationale status op het gebied van export van
technologie en kennis over waterveiligheid en waterbeheer. Het vraagstuk over nieuwe en
duurzame vormen van energie is wereldwijd. Kennis over innovatieve en duurzame dijken en
waterkeringen versterken deze sterke Nederlandse marktpositie. Door demonstratieprojecten
op de Afsluitdijk te ontwikkelen vergroten we onze kennis en ervaring op dit gebied.
Stromingsenergie
€ 14,5 miljoen
Aan de Noord-Hollandse kant op de Afsluitdijk bij Den Oever is een proeflocatie voor
stromingsenergie ingericht. In dit testcentrum (Tidal Testing Centre) doen we een proef met
één (onderwater)turbine die aangedreven wordt door het water dat via de spuisluizen uit het
IJsselmeer naar de Waddenzee stroomt. De kennis en ervaring die we in het testcentrum bij
Den Oever opdoen, gebruiken we voor een demonstratieproject bij Kornwerderzand. Bij de
Lorentzsluizen aan de Friese kust gaan we dezelfde techniek voor stromingsenergie
toepassen. Er wordt een constructie voor de turbines geïntegreerd in een wandel/
onderhoudspad over de spuisluizen.
Lorentzsluizen Kornwerderzand, ruimtelijke voorstelling van stromingsturbines in de spuisluizen op
Kornwerderzand. Bron: Integrale ruimtelijke visie KWZ, Feddes/Olthof landschapsarchitecten bv en Paul de
Ruiter bv
Visualisatie van het familiepad/ onderhoudsweg over de spuisluizen, de stromingsturbines worden onder de brug
gebouwd. Bron: Concept Ruimtelijke Visie Kornwerderzand. Feddes/Olthof landschapsarchitecten bv en Paul de
Ruiter bv
Blue Energy
Blue Energy staat voor het winnen van energie uit het verschil in zoutconcentratie van zout
en zoet water. In Breezanddijk draait momenteel een proefopstelling waarmee we kennis
opdoen over deze nieuwe manier van energieopwekking. De centrale gebruikt water uit de
Waddenzee en het IJsselmeer.
Om de omgevingseffecten in beeld te brengen is een onderzoeksprogramma vormgegeven
samen met onder andere het NIOZ. Voor de financiering hiervan is een
Waddenfondsaanvraag gedaan en een aanvraag bij de Rijksbijdrage Ambities Afsluitdijk
(een bijdrage vanuit I&M aan het ambitieprogramma).
Wanneer de proeven succesvol zijn gaan we het project mogelijk opschalen tot een
demonstratie-installatie. In het Rijkscontract wordt rekening gehouden met deze mogelijke
opschaling in de toekomst.
Foto van de proefinstallatie op de Afsluitdijk (Breezanddijk)
Fietspad Waddenzee
€ 4 miljoen
DNA wil een nieuw fietspad aan de Waddenzeezijde realiseren als aanvulling op het al
bestaande fietspad langs de snelweg. Het nieuwe fietspad wordt in het rijkscontract
opgenomen. Via dit nieuwe fietspad ervaar je tijdens je fiets- of wandeltocht het UNESCO
werelderfgoed de Waddenzee veel beter en in alle rust omdat de dijk tussen snelweg en
fietspad ligt.
Visualisatie nieuwe fietspad Waddenzeezijde. Bron: Voorlopig Masterplan Beeldkwaliteit, Feddes/Olthof
landschapsarchitecten bv en Paul de Ruiter bv
Opwaardering Monument en kazemattenterrein Den Oever
€ 7,5 miljoen
Het Monument is momenteel de plek die veruit de meeste bezoekers trekt: meer dan
250.000 per jaar. De Nieuwe Afsluitdijk wil de toekomstige bezoekers meer bieden.
Bovendien verwachten we dat modernisering en uitbreiding van de faciliteiten zullen leiden
tot meer bezoekers die wat langer blijven. In samenspraak met de betrokken partijen willen
we de paden, informatieborden en horecavoorziening voorzien van een kwaliteitsimpuls.
Brug bij het Monument. Bron: afbeelding van www.deafsluitdijk.nl
Bij Den Oever wordt het kazemattenterrein opgewaardeerd. De voormalige
verdedigingswerken worden toegankelijker gemaakt voor publiek. Daarnaast wordt er een
wandelpad onder de A7 aangelegd om de verbinding van de haven naar het Zuiderstrand in
het IJsselmeer te leggen.
Visualisatie van de verbinding tussen de haven van Den Oever en het Zuiderstrand. Bron: concept Masterplan
beeldkwaliteit, Feddes/Olthof landschapsarchitecten bv en Paul de Ruiter bv