Klik hier voor het volledige artikel

PROJECTMANAGEMENT
LET OP DE STAKEHOLDERS!
Projectmanagement is een complexe aangelegenheid: er zijn doorgaans veel partijen in het spel betrokken.
Het succes van een project hangt voor een groot deel af van de juiste omgang met de stakeholders.
Projectmatig werken blijkt bij uitstek geschikt voor organisaties die zich snel moeten kunnen aanpassen aan veranderende
omstandigheden – en dat is dus het overgrote deel. In elk project zijn naast opdrachtgever en uitvoerder nog veel meer
partijen betrokken die op de een of andere manier invloed hebben op het proces.
De projectleider zal dus een belangrijk
deel van zijn tijd en energie moeten steken in het managen en controleren van
alle stakeholders. Dat gebeurt in vier stappen.
stakeholder zonder macht
kan dat niet of nauwelijks.
Om de positie van de stakeholder te bepalen zijn respectievelijk het vertrouwen
in de relatie met hem of
haar en zijn of haar standpunt over het project cruciale factoren.
Voor 10
Coalitiepartner
10
B: 40
8
Bondgenoot
C: 20
6
Standpunt
(voor of tegen
het project)
5
Opportunist
Tribunezitter
Twijfelaar
4
2
A: 80
5
Tegen
Tegenstander
0
2
Opponent
8
10
4
6
5
Bepalen van de strategie
Laag
Vertrouwen
Hoog
per stakeholder. Uit de poX
Mate
van
invloed
sities in de beide figuren
kan de basisstrategie wor- Figuur 2 Analyseren van de positie (vrij naar Pinto, 1996
Identificeren van de stakeholders: wie zijn de den afgeleid. De crowd is
stakeholders en wat is hun belang? Er zijn in eerste instantie niet zo
twee soorten stakeholders: interne (zoals di- belangrijk, want ze heeft weinig of geen inzakelijke, duidelijk omgeschreven afsprarectie, opdrachtgever, projectteam, gebrui- vloed. Toch moet deze groep wel goed in
ken met deze partij te maken.
kers, lijnmanagement, portfoliomanager, de gaten worden gehouden, want de in- 3. Opportunist. Is qua steun een ‘zwevende’
concerncontroller) en externe (naast de vloed ervan kan gedurende het project verstakeholder, en wil geen openheid van zaklant en de leverancier ook belangengroe- anderen. De context setters hebben wel veel
ken geven. Vraag de opportunist in een
pen, maatschappelijke groeperingen, over- macht, maar weinig interesse. Om hen tegoed gesprek om duidelijkheid te verheden, financiers, aandeelhouders, en vak- vreden te houden moet de projectmanager
schaffen.
bonden).
hen regelmatig raadplegen. Een context set- 4. Tegenstander. Als hij veel invloed heeft
ter kan een potentiële player zijn (zie de pijl
vormt hij een bedreiging voor het project.
Analyseren van de stakeholders. Deze fase in de eerste figuur). De subjects (leveranEen mogelijke strategie is het verkleinen
kent twee onderdelen: bepalen van de in- ciers, eindgebruikers) hebben minder
van de interesse van deze categorie stakevloed van de stakeholder, respectievelijk van macht, maar moeten wel goed geïnforholders (vaak belangengroepen).
zijn positie in het project. Invloed is Macht x meerd worden. De players hebben veel 5. Opponent. Steunt het project niet, maar is
Interesse.
macht én veel interesse, dus de projectmadaar wel open over. Opponenten kunnen
Een stakeholder die veel macht én veel inte- nager moet goed in de gaten houden wat zij
bruikbaar zijn als sparringpartner.
resse heeft zal veel invloed uitoefenen; een willen.
6. Twijfelaar. ‘Zweeft’, vaak wegens onvolBij verfijning van de
doende betrokkenheid bij het project.
strategie zijn zeven
Houd deze stakeholder goed op de hoogMate van invloed = Macht × interesse
Hoog 10
posities te onderte, bijvoorbeeld door hem informeel bij te
scheiden:
praten.
B
A
8
1.
B
o
n
d
g
e
n
o
o
t
.
7.
Tribunezitter. De onduidelijkste speler.
Subjects
Players
(op de hoogte houden)
Betrouwbare stakeKan mogelijk worden overgehaald om
6
holder die vóór het
bondgenoot te worden door bijvoorbeeld
Interesse
(belangstelling 5
C
project is. Kan worde projectscope aan te passen.
voor het project)
4
den ingezet als sponsor van het project, Strategie uitvoeren en stakeholders monitoren.
Crowd
Context setter
als klankbord, of als De cyclus van management en control houdt
2
(minimale inspanning)
(tevredenhouden)
promotor.
niet op na het opstellen van een plan van aanLaag
2.
Coalitiepartner.
pak. Ze moet periodiek worden herhaald,
8
6
5
2
4
0
10
Laag
Is vóór het project, omdat de positie van de stakeholders geduHoog
Macht
(mogelijkheid om het
maar de relatie is rende een project steeds kan veranderen.
project te beïnvloeden)
niet op vertrouwen
gebaseerd. De pro- Bron: Guido Fröhlichs in: Finance & Control,
Figuur 1 Analyseren van de invloed (vrij naar Eden, 1998)
jectmanager dient december 2013
WWW.KLUWERMANAGEMENT.NL
Management Trends
JANUARI/FEBRUARI 2014
9