27/02/2014 Bind-Kracht in OCMW’s Een uitnodigend kader voor organisatorisch empowerment Antwerpen 21 februari 2014 Programma voor de studiedag 9u: In OCMW's empowerend aan de slag met kwetsbare doelgroepen: een complexe en dilemma-rijke uitdaging. Koen Vansevenant Een kader voor organisatorisch empowerment. Jan Depauw Een kader voor alle OCMW's? Katty Creytens 10u.: Pauze 10.30 u.: Werkwinkel 1 11.20 u.: Werkwinkel 2 12.15 u.: Bind-Krachtondersteuning in professioneel krachtgericht en verbindend werken. Een blik op de toekomst Kristel Driessens. 12.30 u.: Broodjeslunch 1 27/02/2014 In OCMW's empowerend aan de slag met kwetsbare doelgroepen Een complexe en dilemma-rijke uitdaging Koen Vansevenant Troeven van het OCMW voor kwalitatief maatschappelijk werk voor/met kwetsbare doelgroepen • brede, waardengeladen opdracht: ‘elkeen een leven laten leiden dat beantwoord aan de menselijke waardigheid’ belang van gedeelde visie • goed gekend en goed bereikbaar: laagdrempeligheid als kans op het bereiken van de meest kwetsbaren • breed aanbod van rechtenverstrekking en voorzieningen herstel van basisrechten en stabilisering • laatste vangnet 2 27/02/2014 Troeven van het OCMW voor kwalitatief maatschappelijk werk • volwaardige reïntegratie voor ogen appel op potenties en verantwoordelijkheid • mogelijkheid van huisbezoeken en outreachend werken Herontdekken leefwereld - erop af • kans op langdurige ondersteuning en procesmatig werken potentie op herverbinding en autonomisering • Mogelijkheid om diverse werkvormen en lokale initiatieven te ontwikkelen creativiteit in het aansporen van hulpbronnen Troeven van het OCMW voor kwalitatief maatschappelijk werk • maatschappelijke verweving van subgroepen via specifieke activiteiten diversiteitsbevorderend werken • samenwerking op organisatieniveau OCMW als netwerkversterker • gericht overleg met participatie van de cliënt OCMW als initiator en/of actor bij lokaal cliëntoverleg • de partner bij uitstek om op het lokale niveau om armoedebeleid te organiseren (Vranken) 27-2-2014 3 27/02/2014 Frustratie en onmacht in het OCMW-maatschappelijk werk • Snijvlak tussen twee werelden: street level bureaucrats (Lipsky) • Heterogene doelgroep met uiteenlopende vragen en problematieken • Toename van complexe tot uitzichtloze situaties • Hoge caseload en veel administratie • Complexe taakstelling met veel techniciteit, wetgeving, verslaggeving en procedures • Open doelstelling:problemen saneren en oplossen, basisrechten herstellen, integreren, werken aan persoonlijke groei, netwerkversterking, vaardigheden ontwikkelen • Hoge verwachtingen van hulpvragers en omgeving 27-2-2014 Frustratie en onmacht bij het maatschappelijk werk • Grote invloed en macht op het leven van cliënten • Meervoudige drukzetting en snelle beslissingen onder veelvoudige druk • Worden uitvoerders van wetten en afspraken met verminderde semi-autonome ruimte • Beperkte zichtbare resultaten • Ontbreken van doorverwijsmogelijkheden • Interne spanning tussen generalisme en specialisatie • Weinig gevalideerd door het politieke niveau, de doelgroep, andere hulpverleners en de burger 27-2-2014 4 27/02/2014 Dilemma’s waarmee maatschappelijk werk wordt geconfronteerd • • • • • • • • • • • • • • Outreacher/ toeleider Rechtenhersteller Vraaggericht Krachtgericht Procesgericht Participatief Integratief Integraal Begeleiden Nabij Focus op onderliggende Zorg Integreren Structureel • • • • • • • Poortwachter Rechtenonderzoeker Aanbodgericht Probleemgericht Concrete kortdurende aanpak Bevoogdend-schijnparticipatie Afgebakend • • • • • • Opvolgen Afstand Focus op wat zich aandient Activeren Assimilatie Individueel Complexe verhoudingen waar focust de hulpverlener op? Organisatiegericht cliëntgericht doelgericht 5 27/02/2014 Empowerend gelaagd aan de slag dialogisch en verbindend en werken autonomieverhogend netwerkversterkend Individueel empowerment doelgericht werken op korte en middenlange termijn Draagkrachtversterkend via realisatie basisrechten Participatieve Empowermentprocessen Belang van organisatorisch empowerment • Cliënten empoweren lukt pas als je als hulpverlener zelf empowerd wordt. • Empowerend werken in een niet-gedragen, stimulerend, congruent en steunend kader werkt burn-out in de hand. • OCMW’s kunnen hun maatschappelijk opdracht slechts waarmaken als de belangrijkste bron, het sociaal kapitaal van de medewerker en vrijwilliger, in zijn kracht wordt gezet. • OCMW’s kunnen hun maatschappelijke opdracht waarmaken door samen met de meest kwetsbaren volwaardig burgerschap mogelijk te maken aan de hand van empowerende processen. 6 27/02/2014 Een kader voor organisatorisch empowerment Jan Depauw Onderzoeker Expertisecentrum Krachtgericht Sociaal Werk 27-2-2014 - p.14 7 27/02/2014 Vragen • Wat kenmerkt krachtgerichte organisaties? • Hoe ondersteunt een OCMW haar sociaal werkers in het krachtgericht en verbindend werken? 27-2-2014 - p.15 Kader van organisatorisch empowerment • Beschrijvend en verklarend kader, vanuit een brede kijk • Een analysekader voor het werken aan organisatorisch empowerment. • Communicatie-instrument voor beleid en sociaal werkers: biedt een gemeenschappelijke taal 27-2-2014 - p.16 8 27/02/2014 27-2-2014 - p.17 Hard en zacht • Links: harde organisatorische elementen (structuur, infrastructuur…) • Midden en rechts: zachte organisatiekenmerken (cultuur, leiderschapsstijl…) 27-2-2014 - p.18 9 27/02/2014 Transformatie en transactie Transformationele elementen geven de organisatie vorm. Transactionele elementen geven de hulp -en dienstverlening vorm. 27-2-2014 - p.19 Niveaus Omgeving Organisatie Eenheid of team Medewerker(s)/ sociaal werkers • Cliënt(en) • • • • 27-2-2014 - p.20 10 27/02/2014 • Vinger aan de pols bij maatschappelijke evoluties. • Openheid naar een breed publiek met extra aandacht voor kwetsbare groepen. • Samenwerking ondersteunen: bruggenbouwer, netwerker en motor voor vernieuwende, lokale initiatieven. • Lokaal cliëntoverleg. 27-2-2014 - p.21 • Een gedragen visie en missie die effectief een leidraad vormt voor sociaal werkers. • Leidinggevenden als ambassadeurs van verbindend en versterkend werken. • Organisatiecultuur waarin conflicten motor tot vernieuwing worden. 27-2-2014 - p.22 11 27/02/2014 – Een faciliterende werkomgeving en passende organisatiestructuur – Stimulerend management: • • • • • Geeft erkenning en schouderklopjes. Reikt kansen tot ontwikkeling aan. Vangt signalen op en gaat ermee aan de slag. Verdedigt belangen van team of werkeenheid. Stimuleert samenwerking tussen teams. – Een positief teamklimaat verhoogt de kwaliteit van het werk. 27-2-2014 - p.23 • Kracht van diversiteit in het team: ruimte voor diverse hulpverleningsstijlen • Onderlinge steunsystemen versterken betrokkenheid en motivatie. • Handelingsruimte (discretionaire ruimte) en erkenning van professionele deskundigheid – betrokkenheid op organisatie en cliënten • Positieve basishouding en flexibiliteit in rolopname (zorg op maat) 27-2-2014 - p.24 12 27/02/2014 • Overleg met de doelgroep (dialoogmethode, cliëntraden, ervaringsdeskundigen,…). • Verhoogde participatie via (integrale) traject-, woon- en budgetbegeleiding, groeps- en, buurtwerk, en outreachend werken. • In een samenwerkingsrelatie heeft de cliënt greep op zijn persoonlijk hulpverleningstraject. De Cliënt zit aan het stuur en de hulpverlener stimuleert en faciliteert. 27-2-2014 - p.25 Conclusie • Een analysekader met organisatorische elementen die het versterkend en verbindend werken faciliteren en ondersteunen. • Niet één ‘ideaal’ organisatietype, wel een gunstig samenspel van factoren op verschillende niveaus. 27-2-2014 - p.26 13 27/02/2014 Contactgegevens Karel de Grote-Hogeschool Onderwijsgroep Welzijn, Onderwijs & Gezondheidszorg Campus Zuid Brusselstraat 23, 2018 Antwerpen E [email protected] www.kdg.be/saw Kristel Driessens Hoofd Expertisecentrum Krachtgericht Sociaal Werk Coördinator Bind-Kracht T +32 3 613 19 60 E [email protected] Jan Depauw Onderzoeker/Lector T +32 3 613 12 11 E [email protected] Een kader voor alle OCMW's? Katty Creytens stafmedewerker vorming sociale diensten VVSG. 14 27/02/2014 Een Kader voor alle OCMW’s? Kwaliteitskader op maat van sociale diensten De Werkwinkels A. Het lokaal cliëntoverleg: een empowerende methodiek voor samenwerking B. In dialoog naar een gedragen visie C. Naar een passende organisatiestructuur en een positief werkklimaat Tine Van Regenmortel Katrien Vandenbempt Hilde Vandeput Vanja Van Rompay Marcel Peutevinck Dinora De Waele Viviane Cornelissen Lokaal 102 Koen Vansevenant Maddy Claes Lokaal 100 Kristel Driessens D. Krachtgericht groepswerk in een OCMW-context: modellen van Wim De Clerck cliëntparticipatie Greet Meulenbergs Sandra Verhauwert E. Een meetschaal voor Jan Depauw Danny Grillet psychologisch empowerment als een 'gedragen' meetinstrument Lokaal 105 Lokaal 103 Lokaal 101 27-2-2014 15 27/02/2014 Bind-Kracht in OCMW’s Een blik op de toekomst Kristel Driessens 27-2-2014 16 27/02/2014 BIND-KRACHT in ARMOEDE • Samenwerkingsverband van onderzoekers, trainers en coaches • Missie: begeleiders versterken en ondersteunen in krachtgericht werken met mensen in armoede • Aandachtspunten: VERBINTENISPROBLEMATIEK AFHANKELIJKHEID • Hulpverlening VERBINDEND en VERSTERKEND werken in dialoog Krachtgerichte hulpverlening werkt verbindend veerkracht eigen drijfveren positieve ervaringen competenties krachten versterking van zelfbeeld vertrouwen betekenis samen op weg erkenning en respect verantwoordelijkheid greep Verbindend werken is versterkend en autonomieverhogend 17 27/02/2014 We verbinden om te versterken: – wetenschappelijke inzichten – de hulpverleningspraktijk – de perceptie van mensen in armoede In: (actie-)onderzoek, methodiekontwikkeling, vorming, supervisie en coaching 35 Met een sterk team - 18 27/02/2014 De ontwikkeling van Bind-Kracht • De boekenreeks en nu de cahiers • • • • vormingen in open aanbod en op maat in teams coaching en supervisies filmmateriaal actie-onderzoek Rollenspelen : • Een controlerend huisbezoek • Het consultatiegesprek 19 27/02/2014 Eigenheid van Bind-Krachtvorming HET SAMEN-SPEL • Het perspectief van de wetenschap, de hulpverlener en en de persoon in armoede • Eigen casussen, theoretische kaders en praktijkervaringen • Zoektocht in dialoog – samenwerken in partnerschap Doel: • Verrijking van kennis, vaardigheden en basishouding • Empowerment van alle betrokkenen Bouwstenen van Bind-Krachtvormingen 1. Bewust werken vanuit een visie 2. Aandacht voor de leef- en ervaringswereld van mensen in armoede 3. Evenwichtig omgaan met spanningsvelden en rolpatronen 4. De krachtgerichte basishouding 5. Versterkend en verbindend werken vanuit het empowermentparadigma 27-2-2014 - p.40 20 27/02/2014 Palet van inhouden, op maat inzetbaar • • • • • • • • • • • De intake Procesmatig werken aan duurzame resultaten Krachtgerichte arbeidstrajectbegeleiding Budgetbegeleiding Krachtgericht groepswerk en basisschakelmethodiek Gezinsgericht werken in de hulpverlening Armoede en culturele diversiteit Empowermentmeting Netwerkversterkend werken Lokaal cliëntoverleg Afbouw, warme overdracht en nazorg 27-2-2014 - p.41 Krachtgericht werken op organisatieniveau • In samenwerking met VVSG en Thomas More • Lerend netwerk voor leidinggevenden • Coaching in de ontwikkeling van een gedragen visie • Partner in onderzoek • … en uw vragen op maat In partnerschap zetten we samen stappen verder ! 27-2-2014 - p.42 21 27/02/2014 Contactgegevens Karel de Grote-Hogeschool Expertisecentrum Krachtgericht Sociaal werk – Bind-Kracht Brusselstraat 23, 2018 Antwerpen E [email protected] www.kdg.be/saw www.bindkracht.be Volg ons ook op Facebook Kristel Driessens Hoofd Expertisecentrum Coördinator Bind-Kracht T +32 3 613 19 60 E [email protected] Jan Depauw Onderzoeker/Lector T +32 3 613 12 11 E [email protected] Hilde Euben Coordinatie Bind-Krachtvormingen E [email protected] T +32 3 613 19 64 Koen Vansevenant Hoofdtrainer Bind-Kracht E [email protected] Dinora De Waele Trainer Bind-Kracht en docente Thomas More E [email protected] 22
© Copyright 2024 ExpyDoc
