Inhoud - VVHBiesbosch.nl

BLAD
Jaargang 28 nr. 2 Herfst 2013
Keetnieuws (1) en (2)
Inhoud
Winterbanjertocht 2014
De winterse banjertocht: elk jaar
anders
De Jeugdnatuurgroep
Redactioneel
De Nieuwjaarsduik
Jaarkalender
Maandagmiddagactiviteiten
1e halfjaar 2014
Click here
Jaarverslagen:
 Jeugdnatuurgroep
 Maandagmiddagactiviteiten
Bedankje
Nieuwe havens ambachtelijk
beschermd
Oproep
Een dromedaris in de Biesbosch
Van vetbollen en pindaslingers
Nie alleên dunen en strange!
Diplomauitreiking Biesboschgids
Bestuur en werkgroepen
Colofon
BLAD is een uitgave van de Vereniging
Vrijwilligers Hollandse Biesbosch
Secretariaat:
Pieter J. van Rijsbergen
p/a. Baanhoekweg 53
3313 LP Dordrecht
[email protected]
Penningmeester:
Peter Nienkemper
p/a. Baanhoekweg 53
3313 LP Dordrecht
Contributie:
€ 15,00 per jaar
Minimale bijdrage donateurs:
€ 7,50 per jaar
Gironummer: 4372961 t.n.v.:
Penningmeester VVHB
Baanhoekweg 53
3313 LP Dordrecht
www.vvhbiesbosch.nl
Blad verschijnt vier keer per jaar op de site van de VVHB
naar begin
Redactioneel
Dit jaar viel de lente wel heel vroeg! Maar daar trekt de redactie zich
niets van aan, het Lentenummer verschijnt gewoon bij het begin van
de astronomische lente, rond 21 maart. Nu ja, ietsje later, maar het is
dan ook een best dik nummer geworden.
Veel pagina’s over het wel en wee binnen de Vereniging (2 afleveringen
Keetnieuws bijvoorbeeld), over de VVHB-activiteiten (Winterbanjertocht en Nieuwjaarsduik), verslagen van activiteiten (Pindaslingers en
vetbollen maken), verschillende jaarverslagen (Jeugdnatuurgroep,
maandagmiddagactiviteiten).
Informatief zijn de artikelen over de Tweede Maasvlakte en over de
Takkenluis. Het laatste verhaal geeft een doorkijkje over welke wegen
de redactie soms moet bewandelen om aan kopij te komen!
Aan het eind en verhaal waar de spellingscontrole op crashte, het is
geschreven in het Zeeuws, met fraaie verbuigingen als “ontstoeng”.
Wie een vertaling nodig heeft moet dit even laten weten, dan zorgen
we daarvoor in het volgende Blad!
Veel leesplezier!
De deadline voor het volgende Blad is: i juni 2014.
Het mailadres van de redactie: [email protected].
Robert en Hans
naar begin
1
Vo
or
ja
ar
20
14
Ja
ar
ka
le
n
de
r
VV
H
B
naar begin
zaterdag 22 maart 2014 zaterdagmorgenkanovaren
zaterdag 29 maart 2014 laatste keer zaterdagmorgenkanovaren
Bijeenkomst Biesboschonderzoekers
maandag 31maart 2014 Maandagmiddag activiteiten; Algemene Ledenvergadering
maandag 7 april 2014
zaterdag 12 april 2014
maandag 14 april 2014
dinsdag 15 april 2014
maandag 21 april 2014
maandag 28 april 2014
Maandagmiddag activiteiten, Start Maandagavond kanovaren
Bijeenkomst Biesboschonderzoekers
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Natuurgidsenvergadering
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
maandag 5 mei 2014
zaterdag 10 mei 2014
maandag 12 mei 2014
maandag 19 mei 2014
zaterdag 24 mei 2014
maandag 26 mei 2014
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Bijeenkomst Biesboschonderzoekers
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Bijeenkomst Biesboschonderzoekers
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
maandag 2 juni 2014
maandag 9 juni 2014
zaterdag 14 juni 2014
maandag 16 juni 2014
maandag 23 juni 2014
zaterdag 28 juni 2014
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Bijeenkomst Biesboschonderzoekers
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Maandagmiddag activiteiten, Maandagavond kanovaren
Laatste bijeenkomst Biesboschonderzoekers voor zomervakantie
naar begin
2
naar begin
Maandagmiddag activiteiten
april tot en met juni 2014
Informatie bij Cees :
078-6200202
7 April: Natuurgebied de Pannenhoef
Na de geslaagde wandeling in september bezoeken we dit natuurgebied
nu in het vroege voorjaar.
De Pannenhoef is een door Brabants Landschap beheerd natuurgebied
met bossen, heide, vennen, moerassen en het beekje de Bijstroom. Het
gebied ligt tussen Rijsbergen, Zundert en Sprundel.
In het gebied zijn cultuurhistorische sporen te vinden zoals de
turfvaart, een landhuis, het bakkershuisje en twee oude werkschuren.
Tevens staat bij een van de moerasgebieden een vogelkijkhut.
Verzameld wordt op de parkeerplaats Vaartven bij Rijsbergen.
14 april: Huiswaard met fluisterbootjes
In plaats van het
gebruikelijke rondje
Hel- en Zuilespolder,
wordt vandaag gevaren naar en gewandeld
door de
polders
Huiswaard
en Oude Kat. We
varen er naar toe
met
2
fluisterbootjes.
Het is een goede
gelegenheid
om
informatie
en
anekdotes over de Huiswaard met elkaar uit te wisselen.
Verzamelen bij het Biesboschcentrum.
5 Mei: Eendenkooi Bakkerswaal
De eendenkooi is ook in 2012 door ons bezocht.
naar begin
3
naar begin
De excursie begint
met een fraaie
beeldpresentatie
in het bezoekersgebouwtje aan de
rand van het kooibos. Daarna wordt
onder leiding van
een
gids
een
wandeling door de
eendenkooi en het
omliggende
prachtige kooibos
gemaakt.
Tussen Lekkerkerk en Krimpen aan de Lek is de Lekdijk in het verleden
een aantal malen doorgebroken. Waarschijnlijk is bij de doorbraak in
1421 (de Sint Elisabethsvloed) bij de buurtschap Schuwacht een groot
wiel of waal ontstaan.
Omdat het jaren duurde voordat de dijk werd gerepareerd, werd de
waal steeds groter. In 1430 besloot men uiteindelijk het gat te dichten.
Deze waal is toen gedeeltelijk binnendijks komen te liggen en voor een
deel buitendijks.
De buitendijkse waal heeft in de loop der eeuwen steeds meer het
uiterlijk van een uiterwaard gekregen. De binnendijks gelegen
Bakkerswaal is nu een eendenkooi.
Verzamelen op de parkeerplaats bij de eendenkooi, Schuwacht 232,
2941 EK Lekkerkerk.
19 mei: Oosthaven
Deze keer wordt niet gewandeld vanaf het Biesboschcentrum, maar
wandelen we vanaf de parkeerplaats bij de Oosthaven door de
grienden, rietvelden, langs beverburchten en zandstrandjes. Een extra
“uitje” dus!
naar begin
4
naar begin
2 Juni: Loonse en Drunense duinen
Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen heeft een zeer
afwisselende natuur. De arme, droge en zanderige stuifzanden van De
Loonse en Drunense Duinen staan in schril contrast met de
voedselrijke, weelderig begroeide, zompige moerassen en weilanden
van De Brand. Dankzij de gevarieerde landschappen is er een
verscheidenheid aan flora en fauna.
De wandeling over de Roestelbergroute is ongeveer 6m lang.
Verzameld wordt op de parkeerplaats van Café restaurant De
Roestelberg, Roestelbergseweg 2, 5171 RL Kaatsheuvel, een van de 6
hoofdpoorten van dit Nationale Park.
16 juni:
Tongplaat
Ter afwisseling van het
wekelijkse rondje Helen Zuilespolder, wordt
vandaag
gewandeld
langs
en
op
de
Tongplaat
en
het
Zuidplaatje.
Verzamelen op het
parkeerterrein van de
Zuidhaven.
Algemeen
Op elke maandagmiddag (uitgezonderd die op een feestdag) wordt gewandeld
vanaf het Biesboschcentrum.
Op de eerste maandagmiddag van de maand (behalve januari) is er een bijzondere
(wandel)activiteit. 14 dagen voor deze activiteit wordt een aparte mailing met
bijzonderheden verstuurd.
In april, mei en juni staan extra “uitjes” gepland.
Alle tochten starten om 13.30 uur.
De eerste maandagmiddagwandeling van het nieuwe jaar is op 6 januari 2014 vanaf
het Biesboschcentrum.
naar begin
5
naar begin
Vooruitblik op 3e en 4e kwartaal
7 Juli
Hilpolders
In 2013 zijn de Hilpolders, bestaande
Catharinapolder en de Hooge Hof opgeleverd.
Augustus Eiland van Brienenoord
uit
de
Jantjesplaat,
September
Oktober
Paddenstoelen Elzen
Voor de zesde maal wordt onder leiding van Cees Mastenbroek gezocht
naar paddenstoelen. Dit maal geen verrekijker meenemen maar een
spiegeltje en/of zoomlens en paddenstoelenboeken. Tot nu toe zijn 41
soorten paddenstoelen gevonden en benoemd. Bij aanmelding wordt
een paddenstoelenoverzicht gestuurd.
Verzamelen op de parkeerplaats bij de Viersprong.
3 November Rondje Dordt
Ook in 2014 laat Cees Bakker ons weer een oud stukje Dordrecht zien.
Hofjes, kerken en geveltjes worden hierbij bekeken.
Verzamelen bij de Waterbus op de Merwekade.
1 December Sinterklaas
Een korte wandeling in de Hel- en Zuilespolder met na afloop een
gezellig samenzijn met sintversnaperingen, zelfgebakken speculaas
e.d.
Verzamelen bij het Biesboschcentrum.
Tips voor interessante hyperlinks:
Oranjetipje is er weer vroeg bij
(bron: natuurbericht.nl; met dank aan peter Nienkemper)
De Biesbosch: Niet alleen boven maar ook onder water uniek
(bron: Zoekbeeld, uitgave van Stichting Anemoon; zie pagina 5-15; met dank aan
Herman Offereins)
naar begin
6
naar begin
Bedankje
Beste allemaal,
Woorden schieten tekort om jullie te bedanken van de vele reacties
in de vorm van kaarten, persoonlijk contact, bloemen en
mailberichten tijdens mij verblijf in het ziekenhuis en bij thuiskomst.
Ook aandacht tijdens de pluis- en struinavonden over het verloop van
de operatie en na mijn thuiskomst heeft mij goed gedaan.
Op het ogenblik gaat het redelijk, maar ik heb nog een lange weg te
gaan en ik moet de Biesboschactiviteiten even achterwege laten.
Ik hoop jullie daarna weer spoedig te ontmoeten.
Ik dank jullie ook namens mijn vrouw voor deze belangstelling. Het
gaat jullie goed.
Huib en Annie
Oproep
Versterking gezocht voor de werkgroep Jeugd
De werkgroep Jeugd voor natuurgroep De Biesboschonderzoekers bestaat
op dit moment uit 6 werkgroepleden. De werkgroep maakt deel uit van de
structuur waarin andere werkgroepen functioneren binnen het
Biesboschcentrum. De werkgroep is op zoek naar uitbreiding van de
werkgroep met 1 persoon. Er wordt gezocht naar iemand die:
o basiskennis heeft op het gebied van flora en fauna;
o basisvaardigheden heeft om kindergroepen te kunnen begeleiden;
o minimaal een derde deel van de bijeenkomsten die per seizoen
worden georganiseerd aanwezig kan zijn als begeleider;
o na een inwerkperiode een programma voor een bijeenkomst kan
ontwikkelen en leiden;
o lid is van de VVHB;
o enthousiast is een bijdrage te leveren om kinderen een band te
helpen ontwikkelen met onze prachtige Biesbosch
Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Clarien van der Wilt,
coördinator werkgroep Jeugd
E
[email protected]
T
0180-623018
naar begin
7
naar begin
Van Vetbollen en Pindaslingers
Een activiteit die een beetje ondergesneeuwd is maar traditioneel al
jaren bestaat en een kleine maar selecte fanclub heeft.
Maar laat ik bij het begin beginnen: het begrip vetbol is bij elke
natuurvorser bekend maar in het Biesboschcentrum is de bolvorm
vervangen door een bekervorm.
Op zich even wennen maar met als voordeel dat je de bekervorm weg
kan zetten zonder dat de zaak wegrolt; wel opletten: de beker moet
eerst verwijderd worden anders breken de mezen de tandjes (het lijkt
op de verloren bekisting uit de bouw).
De procedure is als volgt: het vet (ossewit) wordt gesmolten door de
meestersmelter Evert Jan (die dit jaar ivm. gezondheidsklachten niet
kon komen). De juiste temperatuur van het gesmolten vet is een
gevoelsmatige zaak en gebaseerd op ervaring en zeker niet
wetenschappelijk te noemen.
De smeltpan is van zwaar gietijzer waar oma normaal de ballen gehakt
in braadt.
Ondertussen is de groepsruimte van het centrum volgestroomd met
kinderen in de leeftijd van 4-10 jaar.
Een deel van de groep neemt plaats aan de vettafel het andere deel
aan de rijgtafels.
De vettafel-kinderen krijgen een plastic koffiebekertje met 3 scheppen
(juslepel) vloeibaar vet waarna de beker afgevuld wordt met vogelzaad
en geroerd met een omgebogen grote paperclip die na het uitharden
als ophangoog fungeert.
Een sluw en low cost doordacht plan.
De rijgtafelkinderen proberen de stopnaald met draad door de
ongebrande pinda’s te duwen wat soms wel eens misgaat met die
kleine vingertjes vandaar het bundeltje pleisters op de centrale tafel.
Het totale proces is voor een normaal denkend mens vrij snel onder de
knie en met de deelnemers krijg je snel een diep menselijk contact,
zeker als je handig bent met de naald.
Bij de rijggroep zaten twee broertjes (geschatte leeftijd 4 en 7 jaar)
waarvan de ouders zich teruggetrokken hadden in de Biestro.
Het was al snel duidelijk dat onze 4 jarige niet echt goed met de naald
overweg kon vandaar mijn assistentie vanaf het begin.
De oudste zag mijn grijs/blonde haren en de vertrouwensband was
direct aanwezig, zonder omwegen zei hij: er is wat ergs gebeurd bij
ons: oma is overleden.
Snel probeerde ik mijn gezicht in de juiste plooi te zetten maar zijn
reactie kwam toch nog onverwacht: het is niet erg hoor ik heb nog een
naar begin
8
naar begin
oma. Kijk dat is nog eens positief en op mijn vraag hoe het ging met
opa kwam als antwoord: opa Kees zit in Zuid Frankrijk in zijn huisje.
Aangezien het redelijk koud was die dag vroeg ik of ze liever niet bij
opa Kees wilden zijn kwam geen duidelijk antwoord totdat aan het
eind van de sessie de moeder de kinderen kwam halen waarna ik vroeg
(medelijden met opa Kees) of ze nog naar Zuid Frankrijk vertrok.
Het antwoord was verrassend; ze wilde heel graag maar het dak van
het huisje lekte en ze wachtte op bericht van opa Kees wanneer de
klus klaar was.
Vrolijk vertrok het gezin met de vetbekers en pindaslingers naar huis.
Ondertussen gaat het goed met mijn vrijwilligersloopbaan. Na de
ossewit-instructie ben ik een groep hoger in de hiërarchie gekomen en
mag ik mij nu assistent vetsmelter noemen.
Nieuwsgierig hoe het werkt? Kom eens kijken aan het eind van dit jaar.
Uw assistent vetsmelter
(Bram van de Velden, red)
Een blik op de rijgtafel
naar begin
9
naar begin
Diploma-uitreiking Biesboschgids
Op woensdag 22 januari was het dan zover. De Opleiding tot
Biesboschgids 2012/2013 werd in het Biesboschcentrum Drimmelen
afgesloten met de uitreiking van het diploma (met NP-badge!). Dit
gebeurde in feestelijke stijl met koffie en gebak vooraf en een
afzakkertje na afloop.
In het anderhalve jaar, dat
de cursus duurde, is heel wat
informatie gegeven over de
flora, fauna en de cultuurhistorie
van
het
Biesboschgebied. Gedurende
de cursus werd een aantal
kennistoetsen gemaakt en
werd over een periode van
driekwart jaar (oktober tot
juni) de flora en fauna van
een klein stukje Biesbosch (in omvang 5 m2!) geobserveerd, beschreven
en aan de andere cursisten gepresenteerd. Onder leiding van onze
boswachters werden de (Kleine) Noordwaard, Kop van de Oude Wiel en
de Tongplaat bezocht. Jan Reuser liet
de eendenkooi op de
Hofmansplaat zien. Ook het bezoek aan de drinkwatervoorziening van
het spaarbekken Petrusplaat was een succes.
Als je wilde slagen, moest
je flink aan de bak en heel
wat uurtjes investeren in
het
maken
van
de
kennistoetsen
en
het
volgen van de rond 30
bijeenkomsten.
De cursus ging van start
met 36 cursisten. Hiervan
behaalden 32 het diploma;
7 geslaagden moeten nog wel een vervolgtraject doorlopen.
Marijke Vos, bestuurslid van het Parkschap Nationaal Park De
Biesbosch, sprak in haar openingswoord over de belangrijke taak die
Biesboschgidsen hebben op het gebied van educatie en hoe belangrijk
de inzet van de vrijwilligers is voor het Parkschap.
naar begin
10
naar begin
Wim Ruis, coördinator Voorlichting & Educatie, kwam hierna aan het
woord en feliciteerde de geslaagden.
De
diploma’s
werden
uitgereikt door verschillende
docenten, die voor een ieder
een
persoonlijk
woordje
en/of een kritisch noot had.
Na de uitreiking lieten Han
en Gerda verschillende dia’s
zien van de bijzondere
momenten en hoogtepunten
van de cursus. De feestelijke
avond werd met een drankje
afgesloten aan de bar.
De
meesten
van
de
afgestudeerden
uit
de
regio Dordrecht hebben
zich vorig jaar aangemeld
als stagegids bij het
Biesboschcentrum
Dordrecht en de VVHB. Een
aantal
van
hen
is
ondertussen actief als gids.
naar begin
11
naar begin
Proficiat voor Albert, Bart, Cees, Jacqueline, Jose, Gerwin, Henk,
Kees, Marion, Marionnel, Laurens en Rien voor het behalen van het
Biesboschgidsendiploma, lichting 2012/2013. Een puike lichting gidsen!
De docenten van de cursus t.w. Han, Peter, Willy en Pieter en
cursuscoördinator Gerda worden bedankt voor hun inspanningen en hun
enthousiasme. We hebben veel van ze kunnen leren!
Cees van Waas
Uit: Altena Nieuws, 30-1-2014
naar begin
12
naar begin
(Dit artikel kon wegens technische problemen niet in het winterblad geplaatst worden;
bij deze alsnog! – de redactie)
Nieuws vanuit de keet (1)
Het is ons al een tijdje bekend dat er hoog nodig onderhoud aan de keet moest
gebeuren. De kleine mankementen werden grote mankementen en ons werd
duidelijk dat als deze niet aangepakt werden, het dan wel eens zou kunnen zijn dat
de keet in verval zou raken, ondanks al onze goede zorg de afgelopen jaren.
Nou hebben wij gelukkig een Leen die bovenop zulke dingen zit - en het zijn plicht
maar ook taak ziet om verval tegen te gaan - en een oplossing te gaan zoeken.
Deze oplossing kwam in de vorm van subsidie en een onderbouwd plan om
werkzaamheden rondom de keet zo zorgvuldig mogelijk te verrichten zodat de
komende jaren het publiek nog kan genieten van bezoeken aan deze prachtige keet
en monument aan de Griendwerker.
Wat waren de klachten:
 Door het wegzakken van de oever begon de keet te verzakken - de oever en
beschoeiing is aangepakt!
 Scheuren in de schoorsteen veroorzaakten moeite met opgang komen van
het vuur door slechte ‘trek’ in de schoorsteen. - de schoorsteen is
gerestaureerd
 Het dak - ja dat moest nog aangepakt worden - nieuw folie, daklatten en
oud gebroken dakpannen vervangen
 Voegwerk aan de buitenmuren - ziet er weer geweldig uit met veel plekken
het voegsel vernieuwd
 De onderste buitenrand van de keet – de waterrand zeg maar- die was aan
het afbreken - de rand is opnieuw gestuukt en waterdicht afgewerkt.
 De afvoerpijpen van de goten lieten het water op pad en naast de keet
stromen daardoor ook vochtplekken en verzwakking van de hoekstenen - het
water wordt nu via een ondergrondse buis afgevoerd naar de kreek.
Een hele lijst dus. Samen met Geurt Verhoeks en met iemand van Ingenieurs
Bureau Drechtsteden ging Leen naar de keet om de schade op te nemen en uit te
zoeken hoeveel deze opknapbeurt zou gaan kosten. Eenmaal dat het bedrag
bekend was ging Leen opzoek naar geldbronnen die dit werk konden gaan
bekostigen. En dat is goed gelukt. De Rabobank en Staatbosbeheer hebben de
rekeningen betaald en wij mogen mededelen dat ‘onze’ keet weer helemaal op en
top in orde is gekomen. Het werk werd na de Historische dag gestart en eind
november was de klus geklaard.
En wat zijn wij daar blij mee. Geweldig. Dat betekent ook dat er volgend jaar ook
weer tochten naar de keet kunnen komen, dat wij bij harde wind en hoog water
gerust zijn dat de keet solide op zijn fundering staat.
Wij, de keetploeg sluiten een bijzonder positief jaar af- en kijken nu al uit naar het
nieuwe seizoen.
Anita Fijnekam- Schoffelmeer (namens allen)
naar begin
13
naar begin
Nieuws vanuit de Keet (2)
Ongelooflijk, het is alweer maart 2014. Je zou kunnen zeggen dat de
dagen verdwijnen als sneeuw voor de zon - maar we hebben helemaal
geen sneeuw gezien in de Biesbosch. Aan de ene kant prettig aan de
andere kant - een gemis voor de fotografen die graag mooie winterplaatjes willen schieten. Waar het niet aan ontbrak, is water en wind.
Gezien er geen grote belemmeringen waren om naar de keet te kunnen
gaan, is er afgelopen winter hard gewerkt, binnen zowel als buiten. De
greppels werden aangepakt, de schoorsteen van de Phija rookte zowel
als die van de keet en er werd grondig schoongemaakt. Ook troep
ruimen met een grijper - twee zakken vol en dat was alleen maar het
2e rondje GMP (eilandje na de hoge brug) waarvan het meeste
gevonden was op het pad langs het Wantij.
In 2001 ging de keet officieel
‘open’. Afgelopen oktobernovember werden er hoog
nodige en ingrijpende onderhoudsklussen uitgevoerd. Tijd
om alles onderhanden te
nemen en schoon te maken.
En wat een klus was dat.
Gezien de bijzondere weersomstandigheden waren er
mooie zonnige dagen en de
gelegenheid om alles buiten te zetten, te luchten en binnen - ja je
gelooft het niet – te STOFZUIGEN! De dakpannen waren er af geweest,
het dak opnieuw voorzien van een waterdichte laag kunststof en daarna
weer afgedekt met de Hollandse dakpannen zoals het hoort. Alle
viezigheid die daardoor naar binnen was gekomen moest grondig
verwijderd worden. Boven zag het er niet
uit, geloof me.
Bij de keet is geen stroom, dat weten we
allemaal. En dat ging al die jaren zonder
problemen. Toch zijn er nu meer redenen
en toepassingen waarom het wel handig is
om zelf een stroomvoorziening aan te
schaffen om al de nodige taken uit te
kunnen voeren. Zoals: Het uitpompen van
naar begin
14
naar begin
de Phija. In voorafgaande jaren hebben we gehoosd, en gehoosd en
gehoosd. Ik weet niet hoeveel liter er wel niet in en daarna uit de Phija
is gegaan. Onbegonnen werk - en onze ruggen en armen worden ook
niet jonger met de jaren.
Met het succes van de Historische dag – die dit jaar weer op de
kalender staat was het nodig een aggregaat te huren voor het
aansturen van de laptop en beamer om de film te kunnen draaien.
Deze kostenpost zou dan een probleem kunnen opleveren gezien al de
bezuinigingen die spelen rondom het financieren van activiteiten.
Onderhoudsbeurten aan de keet en Phija - waar bv. lasgereedschap
voor nodig kan zijn.
Dus werd er, in overleg met het Centrum, een aggregaat aangeschaft
die nu dienst doet wanneer nodig. Vandaar het stofzuigen. Zonder hulp
van derden te hoeven inschakelen zijn we wat meer zelfstandig en
wordt het nodige (klein) onderhoud ook wat makkelijker zelf te doen.
De aggregaat heeft nu al zijn kosten terugverdiend.
De stormen van de afgelopen
maanden
hebben
ook
veel
verandering teweeg gebracht
langs het GMP. Over kreken
liggen omgevallen bomen en in en
langs het water ziet het er ook
ruig uit. Er wordt aan gewerkt om
het gebied weer klaar te stomen
voor wandelaars en kanovaarders.
Ook tussen de houten- en
schrankkeet is behoorlijk wat omgegaan. Er liggen nog grote stammen
en takken die nu als brandhout dienst zullen doen.
De bever is duidelijk aanwezig in grote getallen. Glij- en oversteek
plekken alom. Wat dat betreft is het niet meer in te denken dat de
bever het niet naar zijn/haar zin heeft in ‘ons’ gebied. Ook krijg ik het
idee dat ze steeds minder moeite hebben om de Biesbosch met mensen
te delen - ze lijken minder schuw dan voorheen.
Wij, de keetploeg hebben veel zin in het komend seizoen en hopen
velen te verwelkomen in de keet.
Tot de volgende keer
Groeten van de Keetploeg
naar begin
15
naar begin
Winterbanjertocht 2014
Op een regenachtige zaterdag 1 februari rond 8 uur vertrokken we voor
de jaarlijkse winterbanjertocht. Ongeveer 15 man verzamelde bij het
bezoekerscentrum. Met een paar auto’s reden we af naar de Ottersluis.
Sommige stoere mannen (Robbert) gingen zelfs lopen vanaf het
bezoekerscentrum naar de Ottersluis. Enkele liepen voor het eerst
mee en begonnen met frisse moed ondanks het regenachtige weer.
Rond 10 uur stopte het met regenen en was het tijd voor ons eerste
bakje koffie na een heerlijk stuk gelopen te hebben en al heel wat
ganzen, paddenstoelen gespot te hebben. Iedereen zocht zijn plekje op
om zijn/haar koffie te verorberen met een heerlijke stroopwafel. Na
de eerste stop volgende de tweede etappe. Op naar de rookworst van
Leen en de verrassing wat Bart weer uit zijn tas zou toveren. Ook niet
te vergeten het kampvuurtje van John. Ondanks dat de wind tegenzat
liepen we toch aardig door, de (wilde) paarden kwamen ons al
begroeten, waarbij wij over het hoofd zagen dat Marianne aan het
seinen was naar ons. Marianne was te verdiept in een paddenstoel
waarbij zij achterover struikelde en haar been bezeerde. Gevolg
hiervan (kuitbeen gebroken): opgehaald worden met een (reddings-)
boot en 13 man en de wilde paarden die haar konden uitzwaaien. Op
naar de lunchplek. Iedereen vol verbazing. John had zijn kampvuur in
enkele seconden voor elkaar. Bart niks vreemd uit zijn rugtas toverde.
Leen had overheerlijke rookworst die hij uitdeelde. Nadat iedereen
zijn buik vol had gegeten werd de tocht vervolgd.
Op naar de boot die ons over zou varen naar de andere kant. Na een
pittige tocht, waarbij de visarend ons kwam begroeten, kwamen we
aan op de dijk. Hierbij hadden sommigen het toch wel zwaar. De dijk
was modderig en er stond veel wind. Dennis, die meerdere malen
herhaalde dat hij toch liever op een terras zat met een zonnetje en
een biertje. Nadat de eersten waren aangekomen bij de boot werden
zij overgezet naar de andere kant. John liet Leen zien hoe je over een
sloot moest springen met als gevolg dat Leen hierbij niet droog bleef.
Het laatste stuk werd iedereen toch wel wat stiller en kwam het eind
in zicht (het bezoekerscentrum). Dennis kuste bijna de muur van het
bezoekerscentrum zo blij was hij dat hij het had gered. Al met al was
het weer een schitterende en gezellige tocht. En kijken we met ze
allen al weer uit naar de volgende winterbanjertocht.
Groetjes,
Joke van Os
Vriendin van John van Steenbergen
naar begin
16
naar begin
De winterse banjertocht, ieder jaar anders
De afgelopen jaren heb ik heel wat verslagen over de winterse banjer
tocht mogen schrijven en zeg nu zelf ieder jaar is het weer een genot
om mee te gaan en … hem uit te lopen.
Meestal stond in de aanhef iets van: barre winterse banjertocht, een
wintertocht in de mist of natte banjertocht. Nooit eerder zou de
aanhef een gevaarlijke banjertocht van toepassing zijn. Of het nu het
jaar was dat we niet konden zien waar we liepen, het jaar dat de
diepvriezer thuis warmer was, of het jaar dat we bijna onder de voet
werden gelopen door wat Belgische knollen, het liep altijd goed af. Tot
2014 .
Bijna op de kop van het eiland bereikte ons in de middengroep een
telefoontje: kunnen jullie iemand terugsturen met een stok … we
hebben iemand met een verzwikte enkel. Bart dus terug met stokken
(Bart heeft alles… en wat hij niet in zijn handen heeft zit wel in zijn
rugzak).
Na nog een telefoontje stopte ook de kopploeg. Samen hebben we
gewacht op de staartploeg. Bij aankomst bleek al snel dat hier iets mis
was met Marianne. Een konijnenhol was haar noodlottig geworden
(levensgevaarlijk die langoren). Duidelijk was dat ze niet verder kon.
De KNRM ( Koninklijke Nederlandse Reddingsmaatschappij) werd gebeld
want ruim 10 kilometer terug- of doorlopen leek geen optie. Een groep
van ongeveer 15 personen wandelde alvast naar de eetplek om het vuur
vast aan te steken en de rookworsten op te warmen (natuurlijk met
John en Leen), de rest bleef achter . Wat toen volgde valt te lezen in
het reddingsrapport van de KNMR.
naar begin
17
naar begin
Reddingrapporten
Gevallen tijdens Biesbosch excursie
Dordrecht, 1 februari 2014
Tijdens een wandeltocht door de Hollandse Biesbosch, onder begeleiding van een gids, struikelde
een van de acht deelnemers ter hoogte van de Kop van de Oude Wiel, de uiterste oostpunt van het
Eiland van Dordt.
Aangezien de vrouw niet verder kon lopen en er geen hulp over land ter plaatse kon komen, belde de gids
naar de KNRM om de gewonde vrouw over het water naar de bewoonde wereld te transporteren.
Ter plaatse zag de bemanning van reddingboot KBW 1910 het groepje mensen staan zwaaien, het was
daar echter te ondiep om de oever te bereiken. Op de kop van de krib werden twee opstappers afgezet,
ondertussen voer de reddingboot rustig een insteek in. Het was mogelijk de wal tot acht meter te
benaderen, hier is een opstapper met brancard overboord gestapt om de brancard te brengen.
De vrouw werd voorzichtig de brancard in geholpen en lekker warm in de isolatiedekens gestopt, waarna de
redders haar aan boord van de KBW 1910 brachten. Op de kop van de pier werd een 2e persoon opgepikt
die met de vrouw meeging.
De auto van de twee wandelaars aan boord stond bij het Biesbosch Bezoekerscentrum in Dordrecht. Vanaf
het bezoekerscentrum zijn de personen op eigen gelegenheid naar het ziekenhuis gegaan.
Achteraf bleek de vrouw haar enkel te hebben gebroken.
Dat in het rapport een aantal gegevens niet klopt (we waren niet onder
begeleiding van 1 gids, er waren geen acht deelnemers, de enkel was
niet gebroken het kuitbeen wel …. doet niets af aan de eigenlijke titel
van de winterbanjertocht van 2014: de gevaarlijkste winterbanjertocht.
De foto`s, met dank aan Sjaak vd Steen , spreken voor zich.
Peter
naar begin
18
naar begin
Fotoverslag Jeugdnatuurgroep de
Biesboschonderzoekers
oktober 2013 – februari 2014
In enkele foto’s een sfeerverslag van de activiteiten die de deelnemers
hebben ondernomen tijdens de afgelopen maanden.
Dierenverzorging
(bezoek aan het
Wellant college in
Dordrecht)
naar begin
19
naar begin
Natuurwerkdag
(wilgenknotten
in het Moldiepgriend)
De vogelvlucht nader bestudeerd
naar begin
20
naar begin
Bouw je eigen onderkomen
(huttenbouwen met wilgenhout in het speelbos)
Bomen zonder blad
(herkenning van bomen en bijzonderheden van bomen in wintertijd)
Nieuwjaarsbijeenkomst (helaas geen foto van!!)
naar begin
21
naar begin
Wintervogels tellen
Weer of geen weer
(onderzoeken van de water kringloop)
Vuil ruimen aan de Oosthaven
naar begin
22
naar begin
De nieuwjaarsduik 2014-03-12
Tja, het begint echt
een traditie te worden.
De Nieuwjaarsduik met
de kano, van de VVHB.
Ook begin 2014 stond
een groep vrijwilligers
op de steiger om voor
het eerst in 2014 in de
kano
te
stappen.
Natuurlijk hoorden hier
de eerste IJsvogels en
bevers bij en die waren er dan ook. Waarom ook niet, het weer was
geweldig. We waren dus even bang voor enige concurrentie van de
Nieuwjaarsduik in Scheveningen.
Maar
met
weer
meer
deelnemers dan de afgelopen
jaren kreeg de concurrentie
geen enkele kans.
Natuurlijk werden er ook
oliebollen en appelflappen
gegeten
en
…
gegooid.
Proefondervindelijk
werd
aangetoond dat oliebollen niet
kunnen drijven. En … er werd
gekletst en gelachen … veel gelachen. Al met al een geweldig
kanobegin van een Nieuwjaar.
Peter
naar begin
23
naar begin
Jaarverslagen 2013
VVHB-werkgroepen maken jaarverslagen voor hun deelactiviteiten. Twee
coördinatoren vroegen hun jaarverslag in Blad te plaatsen. Hier volgen ze! (red.)
Jeugdnatuurgroep De Biesboschonderzoekers
Ook dit jaar zijn we weer om de ongeveer 2 weken bijeen geweest. De
totale groep bestaat uit 25 deelnemers. In het afgelopen seizoen hebben 6
kinderen afscheid genomen en zijn er even zoveel nieuwe deelnemers
gestart. Per bijeenkomst zijn gemiddeld zo’n 20 deelnemers aanwezig.
In 2013 hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden:
 Nieuwjaarsspeurtocht met GPS
 Op zoek naar reeën
 Watching de Stars – bezoek aan de Sterrenwacht
 Ontdektocht over het Ruige Biesboschpad
 Werken met wilgentenen
 Bekijken van de Biesboschfilm van Du Parant
 Rondwandeling Hel- en Zuilespolder
 Uilenballen onder de loupe
 Ontdekken van nieuwe natuur – Wandeling in de Noordwaard
 Bezoek aan de boerderij in Oud Alblas – planten determineren op
weiland dat niet bemest wordt, bekijken moderne diervriendelijke stal
en helpen met de verzorging van de koeien
 Over bloemen en bijtjes
 Op pad met boswachter van der Neut – bezoek aan Ruigten bezuiden
de Peerenboom
 Door het oog van de camera (de natuur bezien door een cameralens)
 Nachtwandeling over het Griendmuseumpad met bezoek aan de Stenen
keet
 Paddenstoelen in de Biesbosch
 Dierenverzorging (bezoek aan het Wellantcollege in Dordrecht)
 Natuurwerkdag – wilgenknotten in het Moldiepgriend
 De vogelvlucht nader bestudeerd
 Bomen zonder blad – herkenning van bomen en bijzonderheden van
bomen in wintertijd
De werkgroep bestaat eind 2013 uit de volgende personen:
Hans Bruning
Conny de Jong
Riet Keijzer
Peter Nienkemper
Susanne Pinto
Clarien van der Wilt (coördinator)
naar begin
24
naar begin
Marion Plaisier heeft in 2013 afscheid genomen van de werkgroep.
De jeugdnatuurgroep was de afgelopen 9 jaar een zelfstandig onderdeel van
de VVHB. De financiering van deze activiteit bestond enerzijds uit
deelnemersbijdragen en daarnaast een subsidie vanuit het Nationaal Park De
Biesbosch. Vanaf 2013 kon vanwege bezuinigingen geen subsidie meer
worden verkregen. In het afgelopen jaar is daarom in overleg met het
bestuur van de VVHB gekeken hoe de continuïteit kon worden geborgd voor
de toekomst. Het bleek logisch in eerste instantie na te gaan welke
mogelijkheden er waren de jeugdnatuurgroep over te dragen aan Het
Parkschap. Na enkele intensieve gesprekken met vertegenwoordigers van het
Biesboschcentrum en het opstellen van een afsprakenlijst heeft begin 2014
de overdracht van de jeugdnatuurgroep aan Het Parkschap plaatsgevonden.
De structuur en manier van werken zullen gehandhaafd blijven. De
jeugdnatuurgroep maakt nu deel uit van activiteiten die vanuit het
Biesboschcentrum plaatsvinden.
Maandagmiddagactiviteiten VVHB
Algemeen
Ook in 2013 werd elke maandagmiddag vanuit het Biesboschcentrum
gewandeld. Alleen op de eerste maandag van de maand waren de gidsen niet
thuis (lees: Biesboschcentrum) maar te vinden op een andere locatie zoals
een ander natuurgebied, de binnenstad van Dordt of op bezoek bij een
bedrijf.
Op de maandagmiddag staan natuurbeleving, het herkennen van de planten,
paddenstoelen, insecten en vogels centraal. Veldgidsen, verrekijkers (en
soms een telescoop), spiegeltjes en fototoestellen ontbreken niet. Door de
onderlinge uitwisseling van informatie en discussies wordt de eigen
natuurkennis op peil gehouden of vergroot. Ook de gezellige babbel en het
onderling contact (heel belangrijk!) ontbreken niet.
De maandagmiddagactiviteiten leveren een bijdrage aan het handhaven van
de deskundigheid van de gidsen en het opleiden van aspirant-gidsen.
De Donkse laagten
naar begin
25
naar begin
Programma 2013
De maandelijkse uitstapjes in 2013 was een mix van verschillende soorten
activiteiten:
 Bezoek brengen aan onze naaste buren zoals de DuPont fabriek en de
hofjes, kerken, etc. in de binnenstad van Dordrecht;
 Spotten van vogels bij de Ackerdijkse plassen, de Tongplaat, de Donkse
laagten en de Zouweboezem;
 Updaten en uitbreiden van kennis over muurplanten (in Dordrecht) en
paddenstoelen (de Elzen) en kennismaken met een andere biotoop
t.w. de Pannenhoef bij Rijsbergen;
 Houden van een workshop “Uitpluizen braakballen”
 Wandelen en smullen rondom Sinterklaas.
Beverburcht
Oosthaven
Opkomst
De wekelijkse opkomst varieerde met het weer en het vakantieseizoen.
De excursies buiten het Biesboschgebied konden rekenen op veel
belangstelling: gemiddeld deden 15 tot 20 personen mee.
Eendekooi
Zouweboezem
naar begin
26
naar begin
In 2013 hebben 30(!) gidsen, dit is ongeveer de helft van het ledenbestand,
een of meerdere keren deelgenomen aan de maandelijkse uitstapjes. Een
aantal donateurs, IVN’ers, familieleden, een collega-gids uit het Brabantse,
waren eveneens present. Op een van de tochten liep Daan Bruysters uit
Frankrijk mee, wat zorgde voor een kleine reünie. In de loop van het jaar
groeide de club van maandagmidders met nieuwe stagegidsen. Voor hen was
en is het een uitstekende mogelijkheid om kennis op te doen en
terreinoriëntatie te krijgen en de andere gidsen te leren kennen.
Het meest werd de Hel-en Zuilespolder belopen, maar ook rondjes GMP
werden gedaan.
De wekelijkse wandelingen worden niet vooraf gepland. Onverwachts kon
meegevaren worden met de Sterling (rondje Biesbosch) of konden
fluisterbootjes gebruikt worden. Het was jammer dat door het slechte weer
en de harde wind de geplande wandeling (en vaartocht) op de Huiswaard
geen doorgang kon vinden. Deze tocht is verschoven naar 2014.
Begeleiding
Een paar excursies werd begeleid door onze eigen Biesboschgidsen t.w. Dirk
Hubers, Cees Bakker en Marionnel Meijer. Na afloop van veel
buitenbiesboschtochten stond de cadi wagen van Riet Keyzer klaar met wat
lekkers.
Cadi-Riet in de Elzen
De paddenstoelenspeurtocht in de Elzen o.l.v. Cees Mastenbroek ging zijn
eerste lustrum in. Het overzicht van aangetroffen paddenstoelen over 5 jaar
groeit gestaag; de teller staat op 41 paddenstoelen.
Allen worden bedankt voor hun bijdrage aan de tochten en het slagen ervan.
naar begin
27
naar begin
Gekraagde aardsterren
aan de Baanhoekweg
Waarnemingen
Veel ogen tijdens de tochten betekenen ook meer observaties van bijv.
vogels, planten, vlinders, paddenstoelen, insecten, sporen. Bij sommige
tochten zijn de waargenomen soorten vastgelegd in een verslag, waarnaar
verwezen wordt.
Grutto, zwarte stern?
in de Zouweboezem
Programma in 2014.
Ook in 2014 is het maandagmiddagprogramma een mix van diverse soorten
activiteiten. Het programma is uitgebreid met extra uitstapjes (in april, mei
en juni) naar vogelgebieden in de directe omgeving.
Vanuit de groep maandagmidders kwam de wens om de tijdens tochten
gemaakte foto’s te uploaden naar een bepaalde website zodat deze
beschikbaar komt voor andere gidsen en deelnemers. Gepland wordt dit
project in 2014 te realiseren.
Het Centrum heeft in zijn 2014 programma een Braakballenworkshop in het
programma opgenomen! We hebben er nu voldoende braakbalgidsen voor!
Cees van Waas
naar begin
28
naar begin
Nieuwe havens ambachtelijk beschermd
Bij het woord Maasvlakte krijgen sommigen van ons al koude rillingen
maar als je je een beetje erin verdiept dan wordt er tegenover Hoek
van Holland een fantastisch bouwwerk gerealiseerd.
Een nieuw havencomplex, aangestuurd door computers, dat inspeelt op
te verwachten marktontwikkelingen tot het jaar 2035.
Er worden nu al containerschepen gelost met een lengte van bijna 400
meter. Op zo’n schip kunnen 15000 containers van 6 meter lengte
geplaatst worden.
Als je niet bekend bent met deze bedrijfstak dan heb je nog het idee
dat de kraandrijver boven in de kraan zit. Niets is minder waar, de
schepen worden gelost via computerschermen op het kantoor en
afgevoerd naar de zgn. stapelplaats aan de wal met onbemande
voertuigen.
Met al deze activiteiten zie je geen mens op het terrein.
Bij de aanleg van het havencomplex (20 meter diepe havens) zijn
fossiele resten gevonden van planten en dieren van 10.000 jaar
geleden, een deel hiervan wordt tentoongesteld in
Futureland.
Ook aan recreatie is gedacht, aan de zeekant is een 8 km lang prachtig
zandstrand ontstaan dat tijdens zonnige zomerdagen druk bezocht
wordt.
Wil je meer weten wat wij als
Hollanders
overhoophalen?
Bezoek het informatiecentrum
Futureland
of
de
website(www.futureland.nl).
Je zult je afvragen waarom dit
gedram over deze high tech
ontwikkelingen?
Welnu, verbazingwekkend maar
waar, de havenbodems (en dat
zijn vele vierkante meters) worden beschermd met zinkstukken van
wilgenhout.
Zo zie je dat zelfs in een computeromgeving wilgentakken niet gemist
kunnen worden.
Voor meer hierover: zie het artikel in magazine MV2 2013, uitgave van het
Havenbedrijf van Rotterdam
Bram
Fotografie: Tijmen Kielen
naar begin
29
naar begin
Een dromedaris in de Biesbosch?
Dit stukje gaat over de Tuberolachnus salignus. Salignus komt van
Salix. “Salix” betekent wilg, dat weet iedere Biesboschgids, want
wilgen zijn een groot deel van ons gidsgebied, zowel letterlijk als
figuurlijk. En de meesten van ons weten dat een wilg een
leefgemeenschap op zichzelf is. Zozeer zelfs, dat diverse plant- en
diersoorten hun soortnaam van de wilg afgeleid gekregen hebben. Denk
aan Leucoma salicis (Satijnvlinder), Stigmella salicis (Gewone
wilgenmineermot), Rabdophaga salicis (bladmineerder, veroorzaker
van gallen op takken en knopen), Brenneria salicis (een bacterie die
watermerkziekte in wilgen veroorzaakt), diverse solitaire bijtjes, zoals
de Perdita salicis euxantha, Amphibulus salicis (een sluipwesp),
Pteronus salicis (Wilgenbladwesp), Alnicola salicis (Wilgenzompzwam).
Ook het dier dat ik hier wil beschrijven heeft zijn wetenschappelijke
naam afgeleid van de wilg. Het is de Tuberolachnus salignus. Zijn
Nederlandse naam is Dromedarisluis. Maar ook Takkenluis,
Haaievinnenluis en Grote wilgenbastluis konden we vinden op het
internet. De Engelse naam is Giant Willow Aphid, vertaald
'Reuzenwilgenluis' dus. Een toepasselijke naam, net als de laatste
Nederlandse naam.
Ik vond deze luizensoort, die er uit ziet als een reusachtige bladluis, op
mijn eigen knotwilgje. Elk jaar als het blad van de wilg is, zitten er
naar begin
30
naar begin
hele kolonies op de kale takken. Dat is op zich vreemd, je verwacht
geen bladluizen in december, januari of februari. Opvallend is, dat
juist in de 'luizentijd' van maart tot augustus, deze luis in geen velden
of wegen te bekennen is. Hij is in deze periode nergens in Europa ooit
waargenomen.
Ik maakte foto's en enig speurwerk op internet, vooral door Hans,
leverde dus deze soortnaam op. Als tegenprestatie wilde Hans dat ik
een stukje voor het blad schreef ;-) .
De luis is donker van kleur met nog donkerder vlekken en strepen. Van
een afstand kan een kolonie een 'melig' uiterlijk hebben. Dit komt
omdat de luizen een witte, zijdeachtige vacht hebben, die bij de
jongere dieren dichter opeen staat. Hierdoor kan er verwarring
optreden met de Zwarte bonenluis en de Melige koolluis (Brevicoryne
brassicae).
Zijn naam Dromedarisluis dankt hij aan het zwarte bultje op zijn
achterlijf. Van veraf is het duidelijk een bladluis, maar bekijk je hem
van dichtbij, dan ziet hij er heel wat minder bladluisachtig uit.
Voornamelijk omdat de syphons aan het achterlijf, die bij de meeste
bladluizen nadrukkelijk aanwezig zijn, bij deze soort ontbreken. Ook
de houding van poten en sprieten en het formaat van de luis doen
eerder aan een snuitkevertje denken dan aan een bladluis.
Ook in de Biesbosch komt deze luis voor op de wilgen. Net als de
bekende bladluizen hebben deze luizen zowel gevleugelde als
ongevleugelde generaties.
De luizen worden gegeten door vogels, lieveheersbeestjes en hun
larven.
Bronnen:
www.nhm.ac.uk (Natural historic museum)
www.eol.org/pages/480755/overview (Encyclopedia of life)
www.wageningenur.nl file Takkenluis
(foto en tekst: Conny de Jong).
Nie alleên dunen en strange!
As mensen de naeme Zoetelande ore, dan dienke ze ’t eeste an ’t strange en
de dunen, an de meulen of de kèreke, misschien wè an de kustmarathon of
an de Meêuwen. Toch is t’r in Zoetelande ies te zien wi naebie iedereên
achteloôs an vôbie loopt. Ik vinde’t mien taâk die kleine bezienswaerdigheid
toch wereldkundig te maeken. ’t Is een geschiedenis vol drâma!
naar begin
31
naar begin
Bie de meulen is een klein weitje. Jaeren gelee leefde di twi ganzen op, twi
dâmes-ganzen op leeftied. Waere ’t zussen, nichten, vriendinnen of een
lesbisch stel? Ik weet het nie, mè zôas die tweê leefde, oorde een
naegeslacht tot de onmogelijkheden. Eêl de buurte oorde ze tegen mekaore
“kwettere”, ze deeë nie onder vô menselijke dâmes..
Mè.. “de mens” ei ingegrepe en ze bin, toen ze, ondanks d’r leeftied, wi es
broedziek waere, blie gemaekt mee een echt ganze-ei, klaer om uut te
broeën. Saemen ebbe ze die taâk verricht en ’t resultaât wier een meisjesgans. Aole drie gekortwiekt heerste ze over ’t hosveld en liete dat dudelijk
an iedereên ore!
Toen is eên van de ouwe dâmes “heen”gehae. De andere ouwe gans, dertig
jaer oud onderwiele, ao de zwaere taâk d’r dochter, en toch nie d’r dochter
( ’t was een vreemd ei, eêl modern dus…) hroôt te briengen. Ze schreêuwde
wat af tegen mekaore, vô m’n gevoel was de joenge dâme an ’t puberen en
probeerde moeder ze toch wat in ’t gareêl t’ouwen. Ze kreeg zwemles in ’t
angrenzende dulfje, ze probeerde, naebie zonder resultaât, de meêuwen te
verdrieven van de voerbak en een ienkele keer krege ze bezoek van “ome”
reiger, zonder da di een hechte vriendschap deu ontstoeng.
Op een aeven of nacht is ’t gebeurd. De joenge gans ei “de bênen” genome.
Ze was ineêns weg! Ondanks d’r kortwiek toch weggevlohe? Deu een
joengeman-gans verleid? Vô d’r eihen begonne zonder dat ouwe “mens”? Me
zulle ’t nooit wete, wan niemand ei ze zien vertrekke en ze ei hin sporen
achtergelaete, of ’t zouwe wat veren geweest moete ebbe, die de buren de
volgende dag in de straete vonde! Di is hin DNA-onderzoek gestart, dus de
ouwe mevrouw Gans was een eênzaeme, ouwe vrijster hore. Ze liep noe nog
arder dan anders te zeuren en te roepen om d’r naegeslacht. D’r ouwe buuk
sleepte naebie over de grond van ellende
Mè…, meer dan dertig jaeren oud, kreeg ze toch nog nieuw leven toegeweze.
Joeng leven in de vurm van twi joenge loopènden. Die kunne nie vliehe. Die
twi ènden lope aoltied saemen op, het liekt een bitje op iesdansen vô
paeren, zô mooi hliek gaen ze. Volgens mien vinde ze moeder gans een
kollosâle beschermvrouwe. Ze brienge wi een bezoek an ’t dulfje, vô d’r
zwemdiplomâ’s. Ze jaehe bescheie mee op de meêuwen bie de voerbak en
kieke op nè de ouwe tange, die gedurig anwiezingen liekt te geven. Ik ore ze
iedere dag, en nacht, â weken lang op dat weitje.
Me ebbe eêl de geschiedenis gevolgd, wan me kieke â jaeren op dat weitje.
Mè ik ebbe moete wachte totda’k broedziek wier om het op te schrieven.
Het is echt de moeite waerd om d’r even langs te haen bie de meulen, as je
in Zoetelande op bezoek komt. Ao je bie de meulen bin, oor en zie je ze wè.
Met dank aan Jo Buijs
naar begin
32
naar begin
Vereniging Vrijwilligers Hollandsche Biesbosch
Bestuur: mailto:[email protected]
Robert van Andel
voorzitter
Pieter J. van Rijsbergen
secretaris
Peter Nienkemper
penningmeester
Cees van Waas
Bram van der Velden
Aad Scholten
Coördinatoren:
Bibliotheek
BBO
BitterZoet
Blad
Cultuurhistorie
Juno
Kanogidsen
Keetploeg
Middag P&S
Natuurgidsen
Pluis & Struin
Schoolgidsen
SDNI
Website
Henk Ligthart
Clarien van der Wilt
Eisje Strikwerda, Riet Keyzer
Hans Bruning en Robert van Andel
Aad Vermeulen
Peter Nienkemper & Clarien van der Wilt
John van Steenbergen
Leen Fijnekam
Cees van Waas
Hans Bruning
Aad Scholten & Peter Nienkemper
Thea Schouten & Pieter van Rijsbergen
Robert van Andel
Erik van Egmond
Redactie Blad: mailto:[email protected]
Hans Bruning
Robert van Andel
Ja, ik heb dit Blad helemaal gelezen!
naar begin
Ik heb dit Blad gedeeltelijk gelezen.
33

Download Report