O.de Kort. Colouring Lives -Kunstzone 1-2015 p50-51

VAK-, FUNCTIE- EN SECTORSPECIFIEK
HOE KUNST EN
MUZIEK KLEUR IN
HET LEVEN VAN
KINDEREN KUNNEN
BRENGEN
COLOURING
LIVES
De lachende kinderen in de tuin
van de Amsterdamse Hermitage
verschillen op het eerste gezicht
weinig van elke andere museum
bezoekende klas. Totdat je de
rolstoelen en petjes van de kinderen
opmerkt. De lachende kinderen
zijn geen klas, en hun bezoek
aan Amsterdam is geen gewone
schoolreis. Een paar dagen daarvoor
waren de meeste van hen patiënt
van de oncologische afdeling van
het kinderziekenhuis nr. 31 in St.
Petersburg. En een paar dagen later
zijn ze dat weer.
AUTEUR:
OLGA DE KORT-KOULIKOVA // PO
Foto: Olga de Kort-Koulikova
M
aar in deze Amsterdamse tuin zijn ze gewone
kinderen en pubers,
die het samen met hun
Nederlandse leeftijdgenoten ontzettend naar hun zin hebben.
De begeleiders uit St. Petersburg, de organisatoren vanuit de Stichting Sviatoslav
en Rotaryclub Amsterdam Westertoren
(RAW) zijn blij en trots als ze deze in het
begin zo onzeker en serieus kijkende kinderen zien ‘ontdooien’ door het project
Colouring Lives.
KLEUREN VAN HET LEVEN
Het vierdaagse Amsterdamse verblijf van
dertien Russische en zeven Nederlandse
kinderen in augustus jl. is mede mogelijk gemaakt door vele organisaties en
vrijwilligers. De oorspronkelijke gedachte
van RAW om elk jaar een project voor kinderonderwijs te steunen, groeide na de
kennismaking met het werk van Sviatoslav
en het bezoek aan het ziekenhuis nr. 31 in
St. Petersburg uit tot een meerjarig Russisch project dat in 2010 van start ging.
50
De succesvolle fondsenwerving maakte
het mogelijk om niet alleen de nodige
kunstmaterialen aan te schaffen maar ook
om drie medewerkers aan te stellen voor
sociale en psychologische begeleiding
van kinderen en hun ouders. De twee lustra van dit jaar, het vijfjarige bestaan van
de Hermitage Amsterdam en het tienjarig
jubileum van RAW, gaf aanleiding om
een meerdaags programma voor de van
kanker herstellende kinderen tussen 12
en 16 jaar te organiseren.
Dat alle activiteiten verband zouden
hebben met kunst en cultuur, was
volgens Layana Mokoginta van RAW
vanzelfsprekend: ‘Met ons programma
wilden we heel graag meer ‘kleur’ in de
levens van deze kinderen brengen. En
wat kan het beter doen dan kunst en
cultuur? Kunst verbindt, inspireert, maakt
gelukkig. Ze gaat over alle barrières en
culturele verschillen heen. Met kunst en
kunsteducatie kun je veel in beweging
brengen en kinderen helpen om met
elkaar in contact te komen.’
Kunst verenigt, maar ook lijden aan
eenzelfde ziekte kan jongeren dichter bij
elkaar brengen. Mokoginta: ‘Iedereen in
deze groep had vergelijkbare ervaringen
en dat schiep een band. Eén van de
Nederlandse meisjes verwoordde het
heel mooi: ‘Eigenlijk ben je een soort
collega’s van elkaar!’
MET ALLES MEEDOEN
Alleen maar ziek zijn, dat is waar
deze kinderen in Amsterdam zo min
mogelijk aan probeerden te denken.
Hoewel sommigen met ‘een sporttas vol
medicijnen’ aankwamen en fysiek nog
niet sterk waren, wilden ze graag aan
alle activiteiten deelnemen. Naast een
grachtenboottocht, een wandeling en
een barbecue, deden ze mee aan een
bewegingsworkshop van Happy2Move,
de stichting die gespecialiseerd is in
beweging van kinderen met lichamelijke
beperkingen. In de Hermitage maakten
ze kennis met de tentoonstelling
Expeditie Zijderoute en gingen ze zelf aan
de slag met inkt en rijstpapier.
KUNSTZONE.NL
COLOURING LIVES
“JE MERKTE ECHT DAT
ZIJ DOOR HUN
LEVENSERVARING
VOLWASSENER
REAGEERDEN”
werkzame psychologe Elena Bogdanova
was ontzettend blij om de kinderen zo
gelukkig te zien: ‘Iedereen deed echt
mee. En wat hebben jullie een geweldige
collectie muziekinstrumenten. Het was
een plezier om ze te mogen bespelen.
Muziek is de beste therapie die er
bestaat!’
DANK
kan doen: ‘Elke keer als ik een workshop
geef aan kinderen die nog niet zo vaak
muziek hebben gemaakt, (of juist wel
maar nooit op een vrije manier) dan
gebeurt er iets bijzonders. Kinderen
die bij andere vakken op school niet
zo sterk zijn, blijken ineens heel goed
een oefening te kunnen leiden, of zijn
ritmisch heel sterk en kunnen de hele
groep op de rails houden. Daarom vind
ik het belangrijk dat liefst elke schoolklas
in Nederland een keer op een creatieve
manier muziek maakt. Ik heb nog nooit
een workshopdag gegeven zonder blije
koppies aan het eind van de dag!’
Als educatiemedewerker van de
St. Petersburgse Hermitage kon
Elena Tsvetkova de opzet van de
tekenworkshop en de inhoud van het
gevarieerde en intensieve programma
in Amsterdam zeer waarderen. De
Russische Hermitage heeft zelf een
programma voor zieke kinderen met
thematische excursies, lezingen en
concerten. Tsvetkova: ‘Er komen ruim
250 kinderen naar het museum die zich
al dagen van tevoren op een lezing en
een concert verheugen. Ze worden door
hun artsen zelden voor culture activiteiten
uit ziekenhuizen en rehabilitatiecentra
‘ontslagen’ en grijpen elke kans aan om
zelfs voor een korte tijd niet aan hun
ziekte te denken.’
EEN MUZIKALE OCHTEND IN SPLENDOR
De muziekworkshop werd verzorgd door
Iris Oltheten, enthousiast en bevlogen
workshopleidster en initiatiefneemster
van Splendor Kids. Ze werkt met kinderen
van alle leeftijden en is ervan overtuigd
dat de aanraking met muziek wonderen
JANUARI 2015
Aan blije koppies was ook deze keer geen
gebrek. Met elke minuut van de workshop
bloeiden de Russische en Nederlandse
kinderen op, en ze begonnen zich steeds
vrijer en zekerder te voelen. Het viel
op hoe blij de Russen waren met de
aanwezige muziekinstrumenten, een voor
Nederlandse begrippen heel gewoon
instrumentarium van diverse soorten
trommels, triangels, tamboerijnen,
maracas en een güiro. Er leek geen eind
te komen aan het schudden, trommelen
en schrapen, en dat in alle mogelijke
klanksterkten. Maar eenmaal aan het
werk, bijvoorbeeld met het instuderen
van een lied of het componeren van een
eigen muziekstuk, bleef iedereen heel
geconcentreerd. Oltheten: ‘Iedereen
luisterde echt naar elkaar. Er was veel
plezier, maar er werd ook echt met veel
inzet en energie gewerkt. Heel bijzonder!
Vooral elkaar het moment gunnen ging
bijzonder goed, veel beter dan bij andere
kinderen van deze leeftijd met wie ik heb
gewerkt. Je merkte echt dat zij door hun
levenservaring volwassener reageerden.’
De leukste momenten beleefden de
kinderen toen ze zelf mochten dirigeren.
Het was niet zo vanzelfsprekend voor
hen om in de kring te gaan staan, met
alle ogen op zich gericht, en even met
een hand te zwaaien zodat ineens van
alle kanten muziek klonk. Echt groot
werd het plezier toen alles lukte en
de gedirigeerde stukken hun vorm
begonnen te krijgen. De in het ziekenhuis
Geweldig, ontroerend, emotioneel,
inspirerend - dat zijn de woorden die
deelnemers en organisatoren het meest
gebruiken als ze op deze vier dagen in
Amsterdam terugkijken. Geweldig en
inspirerend waren ze zeker. Ontroerend:
ongetwijfeld. Emotioneel: nou en of.
Het was heel moeilijk om het droog te
houden toen de Russische kinderen
tijdens de afscheidsbarbecue alle
organisatoren spontaan begonnen te
bedanken. ‘Wij zijn jullie zo dankbaar’,
deze vijf woorden maakten duidelijk hoe
belangrijk dit project is geweest.
Terug naar St. Petersburg stuurden ze
de foto’s van de reünie, tekeningen,
goede wensen en opnieuw woorden
van dank, deze keer samen met hun
ouders. Bogdanova: ‘Vóór het vertrek
hadden de ouders slecht één wens: dat
de reis vreugde en positieve emoties
voor de kinderen zou brengen. De
Amsterdamse dagen hebben al onze
verwachtingen overtroffen. De kinderen
kwamen gelukkig, energiek en vol nieuwe
indrukken terug. Ze waren in een veel
betere stemming en gedroegen zich zelfs
anders, veel volwassener en zelfstandiger.
Ook daarvoor is onze dank!’
Deze mooie woorden van dank en
waardering gaan naar Rotary Club
Amsterdam Westertoren, Rotary Club
Neva in St. Petersburg, Hermitage
Amsterdam, Hermitage St. Petersburg,
Splendor, Happy2Move, KiKa,
geWoonboot en Stichting Sviatoslav. Het
project heeft oude banden versterkt en
veel nieuwe mensen bij elkaar gebracht.
Colouring Lives gaat door!
NIEUWSGIERIG GEWORDEN?
> Rotary Club Amsterdam
Westertoren: www.rcaw.nl
> Stichting Sviatoslav:
www.sviatoslav.com
> Happy2Move:
www.happy2move.nl
> Splendor Amsterdam:
www.splendoramsterdam.com
51