Hoofdredactioneel

Jaap Modder
Hoofdredacteur S+RO
S+RO 2014/04 5
Intro
Hoofdredactioneel
De Nederlandse Deltametropool
Wat een lelijke stad! Zeker, Amsterdam heeft ook buurten
die niet door de schoonheidsbeugel kunnen. Maar daar heb
je in ieder geval het IJ, de grachtengordel en Zuid. Zelfs Noord
is mooi. En Rotterdam heeft dat imposante waterfront. Den
Haag, stad aan zee en het Belgische Park. En Utrecht heeft
de Oude Gracht. Maar Eindhoven? Dat heeft niks. Wat een
lelijke stad! Toen de internationale pers de loftrompet stak
over het economisch wonder dat Eindhoven heet, reisde een
Amerikaanse journalist af naar de stad van Frits Philips. Hij
wist niet wat hij zag. Dacht dat hij zich vergist had. Nee, het
was echt Eindhoven. Marcus Fairs van het tijdschrift Dezeen
noteerde: ‘I’ve seen the future and it’s a small ugly town in
the south of Holland.’
volle toeren. De Randstad kan, als het gaat om economische
performance niet meer om Eindhoven heen. Er is behoefte
aan een herijking van onze ruimtelijke economie. Laten we
het voorlopig even de Nederlandse Deltametropool noemen.
Met op de hoekpunten Amsterdam, Rotterdam en Eindhoven.
En daarbinnen Den Haag en Utrecht.
Nu het kabinet met het oog op het voorzitterschap van de
Europese Unie in 2016 in de benen moet met een overtuigend verhaal over de stad en de nieuwe economie is dat een
geschikt moment om onze al decennialang gehanteerde
beelden in te ruilen voor de nieuwe werkelijkheid van een
Europese megaregio in dit land. Volgende vraag is hoe die te
faciliteren. Het was de Engelse urbanist Peter Hall die lang
geleden vol bewondering was over de voordelen van het
Het lijkt de internationale kenniswerkers allemaal niet te
deren. In 2007 waren het er nog 1670. En in 2012 al 4300. Deze polycentrische stedennetwerk Randstad, met een verdeling
van vitale functies over meerdere steden, groen ertussen en
cijfers zijn te vinden in de Brainport monitor, 2014, de regioprima onderlinge verbindingen. Nu noemen we dat borrowed
nale ontwikkelingsmaatschappij van Zuidoost-Brabant. De
size. Het geheel is meer dan de som der delen. Het merkeconomie van Eindhoven en de regio ontwikkelt zich in een
niet te stuiten tempo. Europees kampioen in patenten (1290, waardige is dat die stad, die Randstad, maar betrekkelijk
vergelijk München met 780) en een groei van 4 procent. In de magertjes is gefaciliteerd. Het functioneert niet optimaal
als stad. Dat moet veel beter. En als we mee blijven willen
Brainport regio werd in 2013 1.9 miljard euro door bedrijven
uitgegeven aan R&D, een stijging met 8 procent. In Nederland blijven doen in de global economy van de eenentwintigste
eeuw dan kan dat niet zonder Eindhoven. En het kan ook niet
als geheel daalde het met 0.7 procent. Eindhoven is de new
zonder een betere strategie om van die nieuwe ‘Randstad
kid on the bock en het is een blijvertje. Een lelijke autostad
plus Eindhoven’ een goed functionerende global metropolis
met een pover aanbod aan cultuur. En een hightech- en
designeconomie waar Amsterdam en Rotterdam een puntje te maken. Verbindingen onderling moeten beter en sneller.
En Eindhoven mag wel wat Q of life toevoegen aan het eigen
aan kunnen zuigen.
stedelijke aanbod.
Hoe willen we in deze eeuw onze welvaart behouden? Dat
In dit nummer treft u onder andere een boekbespreking
kan alleen als we een prominente rol kunnen spelen in de
aan van Good cities, better lives van Peter Hall, die op 30 juli
global economy. Niet met massa maar met kwaliteit, met
2014 overleed na een lang en rijk leven. Voor mij was hij een
een hightech kenniseconomie die kan innoveren maar ook
held. Mijn kennismaking met het vak begon bij hem. In 2011
maken. Dat is in Nederland natuurlijk niet alleen in Eindliep ik met hem door St Pancras station in Londen en vroeg
hoven te vinden. Inderdaad, in de economische motor van
hem naar de verklaring voor dit succesvolle project. Zijn
Nederland, de Randstad. Maar het is zeer de vraag of dit
antwoord: ‘It’s all about urgency’. Zo is het. De Nederlandse
ruimtelijk-economische concept uit de jaren 1950 nog wel
Deltametropool komt er ook alleen met een groot gevoel
de huidige stedelijke economie van dit land representeert.
Amsterdam keek altijd naar Rotterdam. Amsterdam kijkt nu voor urgentie.
naar Eindhoven. De Zuidvleugel is aan een onderhoudsbeurt
toe maar in de Brainport regio draait de economie al jaren op Jaap Modder

Download Report