Download PDF

Spectrum
Zeeuws-Vlaanderen: (provinciale) reflectie
Peter van Kooten,1 Nadet Somers 1
De inwoners van krimpregio’s blijken minder gezond te zijn dan
in overig Nederland het geval is. In Zeeuws-Vlaanderen is dit
vooral in verband gebracht met de in die regio optredende
vergrijzing, de selectieve migratie en de lagere gemiddelde
sociaal economische status. Anticiperen op de gezondheidsachterstanden is complex.
Uit de inleidende bijdrage van Verweij en Van der Lucht blijkt dat
de inwoners van krimpregio’s minder gezond zijn dan in overig
Nederland het geval is. Eerder mocht de regio Zeeland met het
RIVM nadenken over mogelijke oorzaken van de geringere gezondheid in krimpregio’s. In Zeeuws-Vlaanderen is dit vooral in
verband gebracht met de in die regio optredende vergrijzing.
Tegelijkertijd is er sprake van ‘selectieve migratie’ in die zin dat
een gezond deel van de regiobevolking (jongeren tussen 18 en
25 jaar) wegtrekt om elders een opleiding te volgen. Daarnaast
hangt de lagere gemiddelde sociaal economische status in
Zeeuws-Vlaanderen samen met de gezondheidssituatie. Overigens blijkt zowel uit de Regionale Volksgezondheid Toekomst
Verkenning (rVTV) als uit het WoON-onderzoek dat de Zeeuwse
bevolking haar gezondheid positiever beoordeelt dan in Nederland als geheel. Krimpregio Zeeuws-Vlaanderen laat dus een
ander beeld zien.
Niet alleen de zorgsector moet innoveren
Verweij en Van der Lucht stellen dat het ouder worden van de
bevolking, het afnemen van de bevolking en selectieve migratie
consequenties zullen hebben voor de vraag naar en het aanbod
van zorg. ‘‘De uitdaging voor de krimpgebieden is te anticiperen
op de gezondheidsachterstanden door rekening te houden met
de specifieke doelgroep, maar ook door bijvoorbeeld te innoveren in de zorg.’’ Deze oproep lijkt niet geheel recht te doen
aan de complexiteit van de problematiek die een afnemende en
veranderende bevolkingssamenstelling in een regio met zich
meebrengt. Niet alleen de vraag en het aanbod in de zorg
(moeten zich) wijzigen, op velerlei terrein zijn aanpassingen of
vernieuwingen noodzakelijk. De voorbeelden zijn eenvoudig op
te sommen: een kwaliteitsslag in het woonaanbod en de woonomgeving; een aangepast onderwijsaanbod met een goede
aansluiting op de arbeidsmarkt; een gezamenlijke aanpak voor
1
maatschappelijk vastgoed waarvoor leegstand dreigt, maar ook
voor het commercie¨le aanbod zoals de detailhandel en middenstand. Om met dit laatste de samenhang tussen verschillende domeinen te verduidelijken: leegstaande winkelpanden in
de straat hebben een negatieve invloed op het gevoel van veiligheid en (mogelijk) daarmee op de gezondheidsbeleving. Onlangs bracht het Zeeuwse lid van de Tweede Kamer De Vries een
initiatiefnota uit over de verschillen tussen regio’s waarin 51
aandachtsgebieden of maatregelen worden opgesomd samenhangend met de afnemende bevolking in een aantal regio’s.1
Kansen aan de andere kant van de grens
Een punt in het voordeel voor de krimpgebieden is hun ligging
aan de landsgrenzen. Veel krimpgebieden liggen perifeer ten
opzichte van de grote stedelijke gebieden in Nederland, maar
binnen het bereik van voorzieningen net over de grens. In
Zeeuws-Vlaanderen zien we Belgen (Vlamingen) de leegstaande
huizen van Zeeuws Vlamingen betrekken. De nabijgelegen
Vlaamse steden bieden de Zeeuws-Vlaamse bevolking kansen
voor onderwijs, werkgelegenheid en zorginnovatie.
Speciaal voor de regio Zeeuws-Vlaanderen is een integraal gezondheidsplan in ontwikkeling onder de titel GoedLeven, onder
andere aansturend op populatiebekostiging.2 Belangrijke factor
in deze aanpak: samenwerking in de regio. Inwoners/clie¨nten,
provincie, gemeenten, zorgverzekeraars, aanbieders van zorg
en welzijn en professionals werken gezamenlijk aan het gezond
houden, weer gezond maken en verzorgen van de afnemende en
veranderende bevolking in de regio.
Literatuur
1. www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail.jsp?id=2014Z04732&did=2014D09372
2. www.goedleven.nl
Correspondentieadres
Peter van Kooten, SCOOP, Zeeuws instituut voor sociale
& culturele ontwikkeling, Middelburg,
e-mail: [email protected]
SCOOP, Zeeuws instituut voor sociale & culturele ontwikkeling, Middelburg
tsg jaargang 92 / 2014 nummer 4 spectrum - pagina 137 / www.tsg.bsl.nl

Download Report