De smokkelaar en de ezel

"De smokkelaar en de ezel"
Nasir El-issidri was een kleine smokkelaar gedurende het grootste deel van zijn leven. Wekelijks ging hij de grens
over tussen Marokko en Algerije met een leeg karretje voortgetrokken door een ezel en kwam terug van Algerije
naar Marokko met hetzelfde karretje volgeladen met citrusvruchten.
Douanebeambten aan beide kanten van de grens lieten hem meestal ongemoeid passeren. Zij zweetten hevig en
zochten zo vaak als zij konden verkoeling op in de schaduwen van de dadelpalmen die welig groeiden rond de
grensovergang. Soms werd hij weleens tegengehouden, steevast door een jonge, pas in dienst gestelde beambte die
meende tegenover grensoverschrijders indruk te moeten maken. Soms sneerden de andere beambten, na een
schampere blik op zijn kar waarin de citrusvruchten hoog opgestapeld lagen:
‘Moet je daarvoor over de grens, man ? Is het fruit bij ons in Marokko niet lekker genoeg ?’
Nasir sneerde terug: ‘Natuurlijk is ons fruit lekker genoeg. Maar net over de grens is het wel enkele dirhans per kilo
goedkoper...’
Wat onderin de kar lag, bedolven onder de citrusvruchten, was niet lekkerder maar wel profijtelijker dan in
Marokko. Sloffen met Amerikaanse sigaretten, flessen Jack Daniels, Johnny Walker, Gilbey, Courvoisier, Pastis,
Pernod. Allemaal dingen die hij in ruil voor Amerikaanse dollars kon slijten bij plaatselijke hotelletjes in Oujda. De
flessen Courvoisier, Pastis en Pernod waren voornamelijk bestemd voor Franse toeristen die Marokko bezochten
omdat zij daar een koloniaal verleden hadden. Zij hadden dat ook in Algerije. Zij beleefden het verleden graag terug
onder het genot van sterke dranken die bijzonder Frans en erg nostaligisch waren.
Belgische toeristen daarentegen vroegen vaak naar jenever van het merk Vieux Temps. Belgische toeristen werden
niet toevallig aangeduid als oude Belgen; zij leefden in een verleden van duizenden jaren geleden, in een oude tijd
waarmee de huidige niet kon worden vergeleken.
Daarnaast bracht hij ook, tenminste wanneer hij tot een overeenkomst kwam met een Algerijnse verkoper, enkele
honderden grammen hashich mee. Hij verborg die niet onder de citrusvruchten en evenmin op zijn eigen lichaam,
want het was hem eens overkomen dat een jonge overijverige douanebeambte hem verplichtte het kantoortje binnen
te stappen en hem beval zich helemaal uit te kleden om er zich van te vergewissen dat hij niets op zijn torso of op
een andere plaats van zijn lijf had vastgeplakt, maar onderin de voedselzak van de ezel die de kar voorttrok.
Niemand keek ooit in de voedselzak van een ezel want niemand wou een ezel zijn behalve een ezel. Om precies te
zijn was het twee maal gebeurd dat een jonge, pas in dienst gestelde douanebeambte, zijn kar grondig controleerde
en onderin dingen aantrof die niet als vitaminerijk konden worden omschreven. Twee maal ook had Nasir wat
Dirhans aangeboden om oogjes te sluiten. Hij zou zelfs bereid geweest zijn om een slof sigaretten of een fles Jack
Daniels aan te bieden, bovenop de dirhans. Eenmaal was het niet van een leien dakje verlopen en had hij moeten
zweren bij zijn levende en nog ongeboren kinderen om niet in herhaling te vallen, om te voorkomen dat zijn
volgeladen kar geconfisceerd werd en hijzelf een lange tijd achter tralies kon aftellen. De jonge, pas in dienst
gestelde en overijverige douanebeambte bij die gelegenheid voelde zich trots op de prestatie om smokkelwaar
gevonden te hebben en liet de arme sukkel door, zelfs zonder dirhans te ontvangen maar niet zonder twee flessen
Johnny Walker in beslag te nemen. Dat was maar goed ook want Nasir had niet minder dan een halve kilo hashish
kunnen aankopen aan een erg voordelige prijs, die voorraad zoals gewoonlijk verborgen onderin de voedselzak van
de ezel en het zweet was hem uitgebroken toen de douanebeambte zijn tijd nam om de inhoud van de kar te
inspecteren, onder de citrusvruchten sloffen sigaretten en flessen sterke drank aantrof en meende hem uitgebreid te
moeten berispen.
‘Wat is dit allemaal, man? Ben jij werkelijk zo onnozel om te denken dat je hiermee ongestoord de grens kunt
oversteken?’
Nasit sputterde wat tegen maar niet al te luid noch al te demonstratief, want het zou onverstandig geweest zijn om de
douanebeambte uit te dagen. Het berispen ging gedurende een uitgebreide tijd verder en Nasir wierp van tijd tot tijd
verontruste blikken naar de ezel die rustig doorging met eten uit de voedselzak die aan zijn muil was voorgebonden
met wat aan elkaar geknoopte touwtjes. Als het berispen lang genoeg duurde, zou de ezel door zijn voorraad
voedsel heen raken en met zijn stevige kiezen het omhulsel van wat onderin de voedselzak verborgen lag openrijten.
Als de ezel eenmaal daarvan begon te eten, kon de profeet, geheiligd zij zijn naam, niet voorspellen wat er zou
gebeuren aan dat kleine douanepostje op de grens tussen Marokko en Algerije. Gelukkig sloot de jonge,
overijverige en vooral ambitieuze douanebeambte zijn preek af vooraleer de ezel door zijn voorraad gras, hooi en
stro heen raakte en verleende doorgang op Marokkaans grondgebied. Nasir kon enkele weken comfortabel leven
van de opbrengsten van wat onderin de voedselzak van de ezel verborgen was geweest. Toen hij later voorzichtig
poolshoogte nam aan het douanekwartier op de grens tussen Marokko en Algerije, vertelde men hem dat de jonge,
overijverige beambte was overgeplaatst naar Rabat waar hij andere, meer ambitievolle taken kon verrichten om de
criminaliteit te bestrijden. En om zijn eigen talent voor corruptie doeltreffender te kunnen aanwenden,
veronderstelde Nasir. De overblijvende, niet meer zo jonge, al lang niet meer ijverige en nooit voorheen ambitie
koesterende douaneambtenaren, waren zoals altijd ter plaatse klagend over het gebrek aan mankracht. ‘s
Anderendaags waagde Nasir het er opnieuw op om met een lege kar voortgetrokken door zijn trouwe ezel de grens
over te steken en met een volle kar terug te keren en er werd hem geen duimbreed in de weg gelegd. Het leven
voltrok zich weer zoals het hoorde. Ook dat van de ezel die nooit de bodem van zijn voederzak bereikte.
© februari 2014, Joseph Avers, BasicPublishing.nl