ondernemend vermogen de nederlandse private equity en

DE NEDERLANDSE
PRIVATE EQUITY EN
VENTURE CAPITAL MARKT
IN 2013
ONDERNEMEND
VERMOGEN
APRIL 2014
TOELICHTING
OP HET ONDERZOEK
De Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP)
onderzoekt samen met het Corporate Finance team van PwC Advisory
jaarlijks de belangrijkste private equity en venture capital ontwikkelingen
in Nederland. De cijfers worden verwerkt door PEREP_Analytics, een
pan-Europese organisatie, die wordt ondersteund door de Europese
Private Equity & Venture Capital Association (EVCA), de NVP en haar
Europese zusterorganisaties.
In dit onderzoek wordt een onderscheid gemaakt tussen cijfers over
in Nederland gevestigde participatiemaatschappijen (de industrieanalyse) en investeringen in Nederlandse bedrijven door (binnen- of
buitenlandse) participatiemaatschappijen (de markt-analyse). De
hoofdtekst in deze publicatie refereert altijd naar de industrie-analyse,
het kader op een pagina naar de markt-analyse.
De gegevens worden verzameld door middel van een enquête
en betrouwbare openbare bronnen. Daarmee dekt het onderzoek
over 2013 zo goed als 95% van de investeringen door Nederlandse
participatiemaatschappijen en ongeveer 95% van de investeringen in
Nederlandse bedrijven.
Het is bij de interpretatie van de cijfers belangrijk te onthouden dat
de vermelde bedragen bankfinancieringen buiten beschouwing laten.
Alleen de inleg van een participatiemaatschappij wordt vermeld.
Andere onderzoeken tellen meestal bankfinancieringen wel mee, zij
komen dan ook op andere bedragen uit.
Het bleek nodig om enkele correcties te maken op cijfers tot 2013.
Oorzaak hiervoor is het beschikbaar komen van betere informatie
over transacties uit het verleden, het aanpassen van definities en ,
in het geval van de maatschappelijk economische kengetallen, het
beschikbaar komen van nieuwe informatiebronnen (Bureau van Dijk).
Het kan daarom voorkomen dat cijfers in deze publicatie afwijken van
die van vorige publicaties van Ondernemend Vermogen.
Voor wetenschappelijk onderzoek heeft de NVP uitgebreidere data
beschikbaar. Dit zijn geaggregeerde gegevens die niet te herleiden zijn
naar individuele partijen.
De NVP spreekt haar hartelijke dank uit aan de deelnemers aan
de enquête die samen opnieuw een zeer hoge respons hebben
gerealiseerd , en aan het Corporate Finance team van PwC Advisory
voor haar niet aflatende inzet om dit onderzoek tot een succes te maken.
ONDERNEMEND
VERMOGEN
DE NEDERLANDSE PRIVATE EQUITY EN
VENTURE CAPITAL MARKT IN 2013
APRIL 2014
Meer weten?
Op nvp.nl zijn nog meer data beschikbaar!
For a full English version
visit nvp.nl or contact us
Hoofdstuk
Ondernemend vermogen
Hoofdstuk
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
NEDERLANDSE
PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJEN
1.307
bedrijven in Nederland
met een omzet van €66 miljard
€ 989 miljoen
aan investeringen,
waarvan 84% in Nederland
€ 150 miljoen
aan venture capital investeringen
€ 575 miljoen
aan investeringen in buyouts
€ 768 miljoen
aan nieuwe fondsen geworven
€ 29,8 miljard
vermogen onder beheer
(inclusief co-investeringsmandaten)
Pr
i
E q va te
uit
y
€2
M
€
19
IL J
M
ILJ 8 0
€M
AR
38
0.
00
0
D
,4
ILJ
AR
D
1
N
n
D e N e d er la
e c o n o m ie
dse
aa
in d n investerin g e n ono
c
eN
e d e rl a n d s e e
aa
c l e n hig h- e
n
ante
ch investeringen
o
1 3 m ze
t
%
van in 1.404
het b bedrijven,
bp
we
2
OE
&
ie
bedrijven wereldwijd waarin geparticipeerd wordt
m
1.472
rkn
em
e r s in
N e d e rl a n d
3
2011
2012
2013
2,8
416,0
418,8
2
6
8
0,3
20,5
20,8
1
3
4
0,9
134,8
135,7
2
3 +
5
venture capital
private equity
alle investeringen
Metropool regio
32,8
449,3
482,1
26
27
53
85,6
218,1
303,7
36
32
68
66,1
897,2
963,3
52
29 +
81
venture capital
private equity
alle investeringen
Zuid-Holland
26,9
911,0
937,9
15
20
35
49,2
254,5
303,6
18
25
43
25,2
312,3
337,5
19
24 +
44
venture capital
private equity
alle investeringen
Utrecht
30,8
200,3
231,1
7
13
20
6,7
181,6
188,4
8
10
18
40,9
548,1
589,0
13
12 +
25
venture capital
private equity
alle investeringen
0
3
3
0
1
1
0,2
0
0,2
1
0
1
0
34,2
34,2
0
3 +
3
venture capital
private equity
alle investeringen
4,3
0
4,3
5
0
5
2,4
0
2,4
1
0
1
1,1
15,5
16,6
1
1 +
2
venture capital
private equity
alle investeringen
0
140,0
140,0
0
1
1
0
0,6
0,6
0
1
1
0
42,6
42,6
0
4 +
4
venture capital
private equity
alle investeringen
Overijssel
14,0
35,4
49,4
11
12
23
3,0
118,6
121,6
9
11
20
6,8
58,4
65,3
10
8 +
18
venture capital
private equity
alle investeringen
Flevoland
0,7
0
0,7
1
0
1
0,6
25,9
26,5
3
1
4
0,4
0
0,4
3
0 +
3
venture capital
private equity
alle investeringen
Gelderland
7,9
92,2
100,2
37
31
68
10,6
30,4
41,0
39
21
60
13,7
18,7
32,3
43
20 +
63
venture capital
private equity
alle investeringen
Zeeland
0
113,6
113,6
0
3
3
0
3,6
3,6
0
1
1
5,8
6,8
12,5
2
3 +
5
venture capital
private equity
alle investeringen
Noord-Brabant
29,8
192,7
222,5
5
14
19
3,7
218,9
222,6
4
12
16
11,7
23,8
35,5
7
5 +
12
venture capital
private equity
alle investeringen
Samenwerkingsverband Regio
6,1
70,9
77,0
4
5
9
5,2
30,2
35,4
2
6
8
9,6
6,8
16,4
3
4 +
7
venture capital
private equity
alle investeringen
Limburg
4,8
57,6
62,4
8
8
16
3,8
21,0
24,8
19
8
27
3,7
21,7
25,4
16
7 +
23
venture capital
private equity
alle investeringen
Onbekend
9,5
57,9
67,4
28
34
62
9,7
75,1
84,8
21
22
43
7,7
57,8
65,5
19
22 +
41
venture capital
private equity
alle investeringen
Noord-Holland
Amsterdam
Friesland
Groningen
Drenthe
Eindhoven
n
ge
in
al m
nt rne
aa de rd
on tee
s
ve
ïn g
ge dra
be
n
ge
in
al m
nt rne
aa de rd
on tee
s
ve
ïn g
ge dra
be
n
ge
in
al m
nt rne
aa de d
on teer
s
ve
ïn g
ge dra
be
Cijfers voor de provincies Noord-Holland, Flevoland en Noord-Brabant zijn exclusief respectievelijk de Metropoolregio Amsterdam en Samenwerkingsverband regio Eindhoven.
Private equity is inclusief buyout, groei, rescue/turnaround en vervangingskapitaal
REGIONALE SPREIDING
INVESTERINGEN
Inhoud
Ondernemend vermogen
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
Inhoud
INHOUD
SAMENVATTING EN CONCLUSIES
8
1 ALGEMENE MARKTONTWIKKELINGEN
10
2 ONTWIKKELINGEN PER FINANCIERINGSFASE
18
3 ONTWIKKELINGEN PER BEDRIJFSSECTOR
24
4 VOORUITBLIK
26
BEGRIPPENLIJST28
Meer weten?
Op nvp.nl zijn nog meer data beschikbaar!
For a full English version
visit nvp.nl or contact us
6
7
Samenvatting en conclusies
Ondernemend vermogen
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
SAMENVATTING
Samenvatting en conclusies
PORTEFEUILLEBEDRIJVEN HERVINDEN KRACHT Het aantal
investeringen is weliswaar stabiel vergeleken met vorige
jaren, maar bovengemiddeld veel investeringen zijn gedurende het proces gestrand, schijnbaar omdat koper en
verkoper niet tot elkaar konden komen. Nederlandse participatiemaatschappijen desinvesteerden in 2013 €1 miljard
uit 155 bedrijven, iets meer dan in 2012 toen dit €900
miljoen was uit 196 bedrijven. Het aantal afschrijvingen is
relatief hoog, maar zij vertegenwoordigen een bescheiden
waarde. In 16% van de gevallen is een participatie
verkocht aan een strategische partij. De meest gebruikte
desinvesteringsmethode was (terug)verkoop aandeelhouders (incl. aflossing aandeelhoudersleningen en cumulatief preferente aandelen) met 45% van de gevallen. Dit
betekent dat deze portefeuillebedrijven er goed voorstaan
en de mogelijkheid hadden om zich bancair of anderszins
voordeliger te financieren.
AANTAL INVESTERINGEN OP PEIL, WAARDE OMLAAG De inves-
teringen van Nederlandse participatiemaatschappijen zijn
in 2013 gedaald, van €1,4 miljard naar €989 miljoen. Dit
bedrag werd geïnvesteerd in 352 bedrijven. Er werd voor €1
miljard aan participaties verkocht of anderszins gedesinvesteerd en €768 miljoen aan nieuwe fondsen geworven.
In 2012 was dit respectievelijk nog €881 miljoen en €1,3
miljard.
LICHTE STIJGING INVESTERINGEN IN STARTERS In 2013
kregen 210 bedrijven een financiering van een Nederlands
venture capital1 fonds voor in totaal €150 miljoen. In 2012
waren het 90 die samen €169 miljoen kregen. Opvallend is
dat Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) 52%
van het aantal venture capital investeringen doen. Over
de hele markt lijkt er een trend waarneembaar richting
meer financiering voor starters.
FONDSENWERVING GEDAALD Nederlandse participatiemaatschappijen hebben in 2013 €768 miljoen aan nieuwe
fondsen geworven. Dit is een daling ten opzichte van
de €1,3 miljard in 2012. De fondsenwerving voor venture
capital is op een zeer veel lager niveau dan een aantal
jaar geleden. Met name fondsenwerving gericht op de
vroege fase is problematisch.
MEESTE INVESTERINGEN IN HET MKB, GROOTSTE INVES-
Ultimo 2013 hadden Nederlandse participatiemaatschappijen ongeveer €29,8 miljard2 onder beheer.
TERINGEN DOOR BUITENLANDSE PARTIJEN Nederlandse
partijen deden afgelopen jaar bijna geen grote transacties. Buitenlandse partijen deden wel een klein aantal
grote investeringen, zie hiervoor de markt-analyse, In 91%
van de investeringen gaat het om een bedrag van minder
dan €5 miljoen. Dat zijn bijvoorbeeld investeringen in
MKB-bedrijven met een bedrijfsresultaat van rond de €2,5
miljoen.
MARKT-ANALYSE In 2013 ontvingen 336 Nederlandse
bedrijven €2,4 miljard van binnen- en buitenlandse
participatiemaatschappijen. Een stijging ten opzichte
van 2012 toen dit €1,4 miljard was voor 315 bedrijven.
Voornamelijk komt dit door een aantal grote investeringen in 2012 door buitenlandse partijen. Afgelopen
jaar is er voor €1,9 miljard gedesinvesteerd uit 157
Nederlandse bedrijven door binnen- en buitenlandse
participatiemaatschappijen. In 2012 was dit €1,6
miljard uit 197 bedrijven.
1
Seed, start en later stage venture
nclusief significante
co-investeringsmandaten.
2I
8
9
Hoofdstuk 1
Ondernemend vermogen
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
ALGEMENE
MARKTONTWIKKELINGEN
1
marktsegment zeer verschillend. Voor de grote investeringen (waar vooral buitenlandse partijen actief zijn) is
ruim vreemd vermogen beschikbaar, en worden hoge
prijzen betaald, terwijl de midden- en ondermarkt het
tegenovergestelde ziet.
MARKT-ANALYSE In 2013 ontvingen 336 Nederlandse
ONZEKERE MARKT MET UITSCHIETERS UIT HET BUITENLAND
Nederlandse participatiemaatschappijen hebben in 2013
€989 miljoen geïnvesteerd in 352 bedrijven. In 2012 was dit
nog €1,4 miljard in 348 bedrijven. Het totale investeringsbedrag van Nederlandse participatiemaatschappijen is
daarmee bijna 30% afgenomen. Erg grote investeringen
door Nederlandse partijen zijn in 2013 uitgebleven.
Buitenlandse partijen deden wel enkele grote transacties,
zie hiervoor de markt-analyse. Het feit dat Nederlandse
partijen niet veel grote investeringen gedaan hebben
is voor een deel te verklaren doordat een groot aantal
investeringen uiteindelijk geen doorgang vond. Het aantal
bedrijven waarin geïnvesteerd werd viel nauwelijks terug
en ligt op een niveau vergelijkbaar met eerdere jaren. In
2013 was 90% van het aantal investeringen gedaan door
Nederlandse participatiemaatschappijen kleiner dan €5
miljoen. Daarmee spelen participatiemaatschappijen een
belangrijke rol in de financiering van groei en innovatie in
het MKB.
Werd er in 2012 voor €881miljoen aan participaties
verkocht of op andere wijze gedesinvesteerd, in 2013 was
dit €1 miljard3. Opvallend is dat er uit minder bedrijven
gedesinvesteerd werd, 155 ten opzichte van 196, maar dat
het gemiddelde gedesinvesteerde bedrag steeg van €4,5
miljoen naar €6,6 miljoen. Het grote aantal afschrijvingen
in 2013 evenaart weliswaar het uitzonderlijke jaar 2009,
maar qua waarde vormen zij in tegenstelling tot 2009 een
bescheiden gedeelte van het totaal.
Het feit dat veel investeringsprocessen veel tijd in beslag
nemen maar niet succesvol afgerond kunnen worden
duidt op problemen in de markt. Kopers en verkopers
hebben niet dezelfde prijsperceptie en komen daardoor
niet tot elkaar. Daarnaast zijn de ontwikkelingen per
10
Hoofdstuk 1
In 336 Nederlandse bedrijven
geïnvesteerd
bedrijven €2,4 miljard aan investeringen van binnenen buitenlandse participatiemaatschappijen. In
2012 was dit €1,4 miljard voor 315 Nederlandse
bedrijven. Deze stijging is vooral te danken aan een
aantal erg grote investeringen door buitenlandse
participatiemaatschappijen.
In 2013 werd er uit 157 Nederlandse bedrijven €1,9
miljard gedesinvesteerd door binnen- en buitenlandse
participatiemaatschappijen. In 2012 was dit nog €1,6
miljard uit 197 bedrijven. In 16% van de desinvesteringen was een strateeg de overnemende partij. Weinig
Nederlandse bedrijven namen via de beurs afscheid
van een participatiemaatschappij.
Veel onderhandelen, weinig
investeringen
TOENAME AANTAL INVESTERINGEN IN JONGSTE STARTERS
90% van de investeringen < €5
miljoen
Aantal investeringen stabiel
Het feit dat de desinvesteringen
voor het eerst de investeringen
overstijgen is vooral het gevolg
van steeds betere metingen door
het PEREP_Analytics platform dat
sinds 2007 actief is.
4
Zie daarvoor pagina’s 6 en 7.
Nederlandse participatiemaatschappijen hebben in
2013 €150 miljoen aan venture capital geïnvesteerd
in 210 jonge bedrijven, in 2012 was dit €168 miljoen
in 190 bedrijven. Het aantal en bedrag aan seedfinancieringen, investeringen in zeer jonge bedrijven,
is toegenomen. Kregen in 2012 6 bedrijven voor €2,2
miljoen aan seed-financiering, in 2013 kregen 11
bedrijven samen €3,5 miljoen aan seed-financiering.
Opmerkelijk is het grote aantal investeringen die Regionale
Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) doen terwijl het
bedrag dat zij tezamen investeren bescheiden is. Uit het
feit dat hun gemiddeld geïnvesteerde bedragen per
onderneming veel kleiner zijn blijkt dat ROM’s niet tot
nauwelijks concurreren met reguliere venture capital
partijen. Hoogstens investeren zij een periode gezamenlijk
met een andere partij.
3
Als gekeken wordt naar de regionale spreiding van investeringen is te zien dat investeringen zich concentreren in
sommige regio’s4. Dat is voor een deel te verklaren vanuit
het feit dat bepaalde regio’s meer hoofdkantoren hebben
11
Hoofdstuk 1
(alleen hoofdvestigingen worden geregistreerd). De investeringen van de ROM’s vinden plaats in gebieden waar
andere venture capital partijen minder actief zijn.
Ondernemend vermogen
Grote verschillen regionale
spreiding investeringen
Venture capital fondsenwerving
sterk gedaald
MARKT-ANALYSE In 2013 ontvingen 190 Nederlandse
jonge bedrijven voor €194 miljoen aan financiering van
een binnen- of buitenlandse venture capitalist. In 2012
waren dit 162 bedrijven die €181 miljoen aan financiering ontvingen.
GEEN GROTE INVESTERINGEN Gemiddeld werd er in 2013
door Nederlandse participatiemaatschappijen €2,8
miljoen geïnvesteerd per bedrijf. Dit is een afname ten
opzichte van 2013 toen dit nog €4,0 miljoen was. Volumes
bleven stabiel over de langere termijn met 352 bedrijven.
De daling van het totale investeringsbedrag is daarom
vooral toe te schrijven aan het uitblijven van grote transacties. In 2013 investeerden Nederlandse participatiemaatschappijen geen één keer meer dan €50 miljoen in een
bedrijf terwijl dit in voorgaande jaren meerdere malen het
geval was.
Hoofdstuk 1
Venture capital fondsenwerving is sterk gedaald. Werd
er in 2011 nog €136 miljoen opgehaald, in 2012 was
dit €189 miljoen en in 2013 €75 miljoen. Een meer dan
halvering die waarschijnlijk toe te schrijven is aan uitstelgedrag als gevolg van het nog niet operationeel zijn
van het Dutch Venture Initiative (DVI). Het bedrag staat
in geen verhouding tot de €782 miljoen die in 2007 werd
opgehaald.
OPLEVING IN PORTEFEUILLES EN STABIELE VERKOOP VAN
PARTICIPATIES Nederlandse participatiemaatschappijen
hebben in 2013 voor €1 miljard 155 participaties verkocht
of anders gedesinvesteerd, meer dan in 2012 toen dat 196
participaties waren. Het bedrag is een lichte stijging ten
opzichte van 2012 .
Buitenlandse partijen doen
grote investeringen
DALING FONDSENWERVING, VOORAL BIJ VENTURE CAPITAL
In 2013 werd er voor €768 miljoen aan nieuwe fondsen
geworven, significant minder dan in 2012. Dit komt doordat
voornamelijk door kleinere buyout en venture capital
fondsen werd geworven. Pensioenfondsen droegen voor
6% bij aan deze geworven fondsen, fondsen-in-fondsen
voor 22%, banken voor 3% en family offices en privépersonen voor 41%.
Opvallend is dat privé-personen en family offices veel
toevertrouwen aan Nederlandse participatiemaatschappijen terwijl zij vroeger een klein deel vormden. Van deze
categorie komt ongeveer 90% van family offices.
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
Family offices beleggen meer in
participatiemaatschappijen
De belangrijkste desinvesteringsroute was (terug)verkoop
aandeelhouders (incl. aflossing aandeelhoudersleningen en cumulatief preferente aandelen) met 45%.
De verhouding is ongeveer 1/2. Het feit dat een portefeuillebedrijf kan herfinancieren uit de kasstromen is positief
en duidt op goede resultaten in de portefeuilles. De beurs
wordt weinig gebruikt om aandelen te vervreemden. Voor
bepaalde venture capital bedrijven waren buitenlandse
openbare beurzen echter een interessante methode
om extra investeringen aan te trekken omdat zich daar
beleggers bevinden die gespecialiseerd zijn in hun
marktsegment.
In 2013 werd voor €110 miljoen aan investeringen in
39 bedrijven van Nederlandse participatiemaatschappijen afgeschreven, ofwel 11% van het gedesinvesteerde
bedrag. In 2012 was dit met €248 miljoen 28% maar in
2013 was er een groot aantal relatief kleine afschrijvingen.
.
MARKT-ANALYSE Er werd €85 miljoen door binnen- en
Participatiemaatschappijen die onderdeel zijn van een
groter geheel (zogenoemde captives, bijvoorbeeld van
een bank) wierven €244 miljoen bij hun moeder. Banken
speelden een bescheiden rol in de fondsenwerving voor
onafhankelijke participatiemaatschappijen.
Uit Nederland komt 56% van de geworven fondsen. Uit
de rest van Europa 18% en van buiten Europa 23% (het
overige is onbekend).
12
buitenlandse participatiemaatschappijen afgeschreven op 37 Nederlandse participaties. Dit was 4,6%
van het totale bedrag van €1,9 miljard aan desinvesteringen uit Nederlandse bedrijven. In 2012 was dit 14%
en 47% in 2009. In 2012 werd voor €764 miljoen, oftewel
40% van het totaal aan Nederlandse participaties
verkocht via een binnen- of buitenlandse beurs door
binnen- of buitenlandse participatiemaatschappijen.
13
Hoofdstuk 1
1.1
Ondernemend vermogen
Investeringen en desinvesteringen door Nederlandse
participatiemaatschappijen 2003-2013 in € miljard (industrie-analyse)
Hoofdstuk 1
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
1.3
Investeringen en desinvesteringen in Nederlandse ondernemingen
2007-2013 in aantallen ondernemingen (markt-analyse)
3,5
350
3,0
300
2,5
250
2,0
200
1,5
150
1,0
100
0,5
50
0,0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
0
Investeringen
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Investeringen
1.2
2013
Desinvesteringen
Investeringen en desinvesteringen in Nederlandse ondernemingen
2007-2013 in € miljard (markt-analyse)
1.4
5
Investeringen van Nederlandse participatiemaatschappijen
uitgesplitst naar omvang 2009-2013 (industrie-analyse)
Omvang investering
4
3
2
2009
2010
2011
2012
2013
€ 0 tot € 1 miljoen
268
66,7%
279
66,7%
264
60,8%
297
65,1%
301
65,9%
€ 1 tot € 5 miljoen
101
25,1%
92
22,0%
103
23,7%
100
21,9%
114
24,9%
€ 5 tot € 10 miljoen
18
4,5%
17
4,1%
22
5,1%
29
6,4%
19
4,2%
€ 10 tot € 25 miljoen
8
2,0%
15
3,6%
23
5,3%
19
4,2%
17
3,7%
€ 25 tot € 50 miljoen
5
1,2%
10
2,4%
12
2,8%
8
1,8%
4
0,9%
€ 50 tot € 100 miljoen
2
0,5%
3
0,7%
6
1,4%
2
0,4%
1
0,2%
> € 100 miljoen
Totaal
1
Desinvesteringen
0
0,0%
2
0,5%
4
0,9%
1
0,2%
1
0,2%
402
100%
418
100%
434
100%
456
100%
457
100%
Noot: Het totaal aantal investeringen is groter dan het totaal aantal bedrijven waarin geïnvesteerd
is, omdat er meerdere investeringen per jaar in een onderneming kunnen plaatsvinden.
0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Investeringen
14
2013
Bijvoorbeeld in 2013: 457 investeringen in 352 ondernemingen.
Desinvesteringen
15
Hoofdstuk 1
1.5
Ondernemend vermogen
Herkomst geworven fondsen 2010-2013 (industrie-analyse)
x € miljoen
2010
2011
1.7
2012
116
9%
348
15%
283
23%
22
3%
Pensioenfondsen
336
25%
456
20%
119
9%
49
6%
Kapitaalmarkt
Niet-financiële instellingen
Fonds in fonds
Publieke sector
privé personen en family offices
Academische instellingen
Sovereign wealth funds
Overige
Totaal
Methoden van desinvestering in € miljoen 2008-2013 (industrie-analyse)
2013
Banken
Verzekeringsmaatschappijen
0
0%
-
0%
-
0%
-
0%
75
6%
92
4%
95
8%
30
4%
0
0%
118
5%
27
2%
15
2%
256
19%
395
18%
260
21%
170
22%
83
6%
96
4%
64
5%
104
14%
316
24%
422
19%
358
29%
314
41%
5
0%
2
0%
-
0%
-
0%
133
10%
242
11%
2
0%
1
0%
0
0%
76
3%
42
3%
63
8%
1.321
100%
2.247
100%
1.249
100%
768
100%
2013
2012
2011
2010
2009
2008
0
1.6
Allocatie geworven fondsen 2010-2013 (industrie-analyse)
x € 1.000
High-Tech Early-Stage
Non High-Tech Early-Stage
Onbekend Early-Stage
Totaal Early Stage
2010
12.000
2011
1,0%
18.270
Hoofdstuk 1
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
1.8
2012
2013
0,8%
12.000
1,0%
0
0%
0
0%
0
0%
4.000
0,3%
0
0%
14.750
1,2%
29.760
1,3%
8.000
0,6%
21.000
2,7%
500
1.000
1. 500
2000
Verkoop aan derden
Verhandeling via effectenmarkt
Verkoop aan andere beleggers
(Terug)verkoop aandeelhouders
(incl. aflossing)
Faillissement / Voorzieningen
Overige / Niet gespecificeerd
Methoden van desinvestering in aantallen 2008-2013 (industrie-analyse)
Methode van desinvesteringen
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Verkoop aan derden*
39,8%
14,0%
22,5%
39,2%
41,5%
27,1%
0,7%
6,7%
1,8%
1,1%
5,3%
10,6%
Verkoop aan andere beleggers***
Verhandeling via effectenmarkt**
30,2%
14,6%
26,3%
44,8%
15,3%
17,0%
(Terug) verkoop aandeelhouders (incl. aflossing)
26.750
2,2%
48.030
2,1%
24.000
1,9%
21.000
2,7%
22,9%
11,7%
30,9%
13,2%
8,7%
33,9%
High-Tech Later Stage Venture
0
0%
35.790
1,6%
0
0%
0
0%
Faillissement / voorzieningen
5,9%
49,1%
4,6%
1,3%
28,1%
10,7%
Non High-Tech Later Stage Venture
0
0%
0
0%
0
0%
0
0%
Overige/Niet gespecificeerd
0,6%
4,0%
13,9%
0,4%
1,1%
0,7%
Onbekend Later Stage Venture
0
0%
50.000
2,2%
86.500
6,9%
8.900
1,2%
2008
2009
2010
2011
2012
2013
59
35
30
33
25
25
5
8
2
4
5
6
24
9
12
24
20
9
Totaal Later Stage Venture
0
0%
85.790
3,8%
86.500
6,9%
8.900
1,2%
Methode van desinvesteringen
80.000
6,5%
2.000
0,1%
60.610
4,8%
44.610
5,8%
Verkoop aan derden*
106.750
8,7%
135.820
6,0%
171.110
13,7%
74.510
9,7%
Verhandeling via effectenmarkt**
High-Tech Groei
18.000
1,5%
51.880
2,3%
0
0%
10.000
1,3%
Verkoop aan andere beleggers***
Non High-Tech Groei
36.000
2,9%
99.500
4,4%
11.000
0,9%
98.200
12,8%
(Terug) verkoop aandeelhouders (incl. aflossing)
70
56
66
53
92
73
Onbekend Groei
34.450
2,8%
179.200
7,9%
0
0%
113.000
14,7%
Faillissement / voorzieningen
16
38
26
14
46
39
Overige/Niet gespecificeerd
5
9
4
4
13
7
Onbekend Venture
Venture Capital
Totaal Groei
Buyout
Onbekende Allocatie
Totaal geworven fondsen
88.450
7,2%
330.580
14,6%
11.000
0,9%
221.200
28,8%
859.500
70,4%
1.558.000
68,9%
887.600
71,0%
263.200
34,3%
*
Doorgaans verkoop aan strategische partijen.
Zowel tijdens beursintroductie als verhandeling van stukken na beursintroductie.
167.020
13,7%
237.630
10,5%
181.190
14,5%
209.080
27,2%
**
1.221.720
100%
2.262.030
100%
1.250.900
100%
767.990
100%
*** Zowel verkoop aan andere participatiemaatschappij alswel aan een financiële instelling.
Noot: Onbekend kan ook generalistisch fonds zijn
16
17
Hoofdstuk 2
Ondernemend vermogen
ONTWIKKELINGEN PER
FINANCIERINGSFASE
2
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
Corporate venture capital is een kleine maar groeiende
subgroep. Omdat grote bedrijven toch deels afhankelijk
zijn van de innovatie die venture capitalists financieren,
maar tegelijkertijd steeds minder beschikken over grote
traditionele onderzoeksafdelingen, besluiten zij steeds
vaker het venture capital-model te gebruiken.
ROM’s belangrijk voor start-ups,
pakken eigen rol
Per bedrijfsfase zijn er verschillende financieringsbehoeften. Participatiemaatschappijen kunnen een rol
spelen in iedere fase van een bedrijf. In de vroege fase zijn
er verschillende vormen van venture capital (b.v. seed-,
start- of later stage venture financiering), in de volwassen
fase gaat het meestal om (management) buyouts of
expansiefinanciering. Een participatiemaatschappij
kan later in de levenscyclus ook een rescue/turnaround
financieren.
INVESTERINGEN VENTURE CAPITAL STABIEL, BEDRAG LICHT
GEDAALD In totaal is er in 2013 €150 miljoen aan venture
Venture capital investeringen
stabiel. Ver weg van hausse
capital geïnvesteerd in 210 bedrijven. In 2012 was dit nog
€169 miljoen in 190 bedrijven.
Het aantal investeringen in start-ups en later stage
ventures is licht gestegen en er is een voorzichtige
verschuiving van later fase venture naar start-ups waar te
nemen. Het bedrag dat in start-ups is licht gestegen maar
over meer bedrijven verspreid. In 2012 kregen 124 start-ups
voor €88 miljoen aan financiering van een Nederlandse
participatiemaatschappij, in 2013 was dit €91 miljoen
voor 145 bedrijven. Investeringen in later stage ventures
groeiden van €78 miljoen voor 61 bedrijven in 2012 naar
€55 miljoen voor 54 bedrijven in 2013.
Het is opvallend dat het aantal seed-financieringen toegenomen is. In 2012 ontvingen 6 bedrijven voor €2,2 miljoen
aan seed-financiering, in 2013 waren dit 11 bedrijven die
€3,5 miljoen ontvingen. Dit zou kunnen betekenen dat
overheidsbeleid dat erop gericht is om het aantal seedinvesteringen te vergroten succesvol is. Maar gezien het
geringe aantal kunnen onnauwkeurigheden in de meetmethode zeker niet uitgesloten worden.
18
Hoofdstuk 2
Ook de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s)
zijn erg belangrijk voor het financieren van seed en startups. Hun doelstelling is het stimuleren van een regionale
economie en zij hebben een overheid als aandeelhouder.
In 2013 investeerden zij in 146 bedrijven, waarvan 105
jonge bedrijven die venture capital ontvingen. Alhoewel
zij in totaal maar voor €51 miljoen investeerden (5% van
het totaal), was dit wel 50% van het totaal aantal bedrijven
(53% van het aantal investeringen) waarin venture capital
werd geïnvesteerd. ROM’s concurreren over het algemeen
niet of nauwelijks met reguliere participatiemaatschappijen. Zo richten zij zich voornamelijk op risicovollere kleine
investeringen en financieren zij bij een volgende investeringsronde over het algemeen niet zulke grote bedragen
mee als andere partijen.
Nederlandse participatiemaatschappijen financierden
13 rescue/turnaround financieringen ter waarde van
€ 50 miljoen in 2013. In 2012 was dit €33 miljoen voor 15
bedrijven.
Nederland aantrekkelijke plek
om te investeren
MARKT-ANALYSE In 2013 kregen 13 Nederlandse
bedrijven in totaal €6,8 miljoen aan seed-financiering
van een binnen- of buitenlandse participatiemaatschappij. In 2012 kregen nog 6 bedrijven in totaal €2,2
miljoen aan seed-financiering.
In 2013 ontvingen 14 Nederlandse bedrijven een
rescue/turnaround financiering ter waarde van €87
miljoen. In 2012 waren dit er evenveel ter waarde van
€66 miljoen.
19
Hoofdstuk 2
Ondernemend vermogen
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
Hoofdstuk 2
INVESTEREN OM TE GROEIEN In 2013 werd €181 miljoen in 73
BASIS BLIJFT DICHT BIJ HUIS Nederlandse participatie-
bedrijven geïnvesteerd specifiek als groeikapitaal. In 2012
was dit nog €223 miljoen in 78 bedrijven. Het gaat hier om
volwassen bedrijven waarvoor alleen vreemd vermogen
onvoldoende is om hun groeiplannen te realiseren. Vaak
gaat het hier om minderheidsparticipaties die met relatief
veel eigen vermogen gefinancierd worden.
maatschappijen investeren voornamelijk in eigen land. In
2013 werd ongeveer 85% van het geïnvesteerde bedrag in
Nederland besteed, vergelijkbaar met 2012 toen dit 82%
was. Voor het overige werd 11% in Europa geïnvesteerd en
maar 4% buiten Europa, bijvoorbeeld de V.S. waar relatief
veel Nederlandse participatiemaatschappijen investeren
in life sciences bedrijven.
MKB drijvende kracht
MARKT-ANALYSE In 2013 ontvingen 71 Nederlandse
MKB BLIJFT DE HOOFDMOOT Nederlandse participatie-
bedrijven €194 miljoen aan groeifinanciering van een
(buitenlandse) participatiemaatschappij terwijl dit in
2012 nog €231 miljoen voor 70 bedrijven was.
maatschappijen richten zich voornamelijk op het MKB. Van
de 352 bedrijven die in 2013 een financiering ontvingen
van een Nederlandse participatiemaatschappij, ging
het in 91% van de gevallen om een bedrag kleiner dan
€5 miljoen. Inclusief bankfinanciering gaat het dan vaak
maximaal om transacties van circa €10 miljoen voor
bedrijven met ongeveer €2,5 miljoen aan bedrijfsresultaat.
Overigens is bij een aanzienlijk aantal investeringen geen
sprake van bankfinancieringen, vooral bij venture capital
en groeifinancieringen. Dit beeld is representatief voor de
lange termijn.
STABIELE VERHOUDING NIEUWE EN VERVOLGINVESTERINGEN
In 2013 kwamen 152 bedrijven voor het eerst in aanraking
kwamen met een Nederlandse participatiemaatschappij
en trokken bij hen in totaal bijna €453 miljoen aan5. In
2012 was dit nog €521 miljoen voor 140 bedrijven.
In 2013 ging €536 miljoen naar 205 bedrijven die al eens
eerder financiering van een Nederlandse participatiemaatschappij ontvingen, in 2012 waren het 214 bedrijven
die €862 miljoen ontvingen.
MARKT-ANALYSE In 2013 kregen 6 Nederlandse
bedrijven een investering van een (buitenlandse) participatiemaatschappij van meer dan €50 miljoen
MARKT-ANALYSE In 2013 kregen 149 Nederlandse
bedrijven voor €1,5 miljard aan eerste financiering van
een (buitenlandse) participatiemaatschappij. In 2012
waren het nog 140 bedrijven die €639 miljoen aan
eerste financiering ontvingen.
GEEN GROTE BUYOUTS DOOR NEDERLANDSE PARTIJEN In
2013 is het aantal bedrijven waarin een buyout plaatsvond gedaald van 61 naar 48. Het totale bedrag van deze
buyouts bedroeg €926 miljoen in 2012 en €575 miljoen
in 2013. De belangrijkste oorzaak voor de daling van het
bedrag is dat er geen grote buyouts zijn gedaan door
Nederlandse participatiemaatschappijen in 2013. Van de
48 bedrijven die een buyout kregen in 2013, werd bij één
buyout meer dan €50 miljoen eigen vermogen geïnvesteerd door een Nederlandse participatiemaatschappij,
terwijl dit in 2012 meerdere malen gebeurde. Alle overige
investeringen zijn kleiner dan €50 miljoen geweest.
20
Geen grote buyouts door
Nederlandse partijen
Op lokale markten georiënteerd
5
Uitsplitsingen naar eerste
en vervolginvesteringen
beschikbaar in de uitgebreidere
data op nvp.n.l
21
Hoofdstuk 2
Investeringen per financieringsfase
Aantal ondernemingen 2011-2013 (industrie-analyse)
2.3
150
2013
Investeringen per financieringsfase exclusief
Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen 2010-2013 (industrie-analyse)
x € 1.000
Seed
Start-up
Later Stage Venture
2010
2011
2012
2011
2.4
2013
0,1%
7.819
0,4%
1.503
0,1%
1.417
0,2%
Seed
96.041
7,4%
99.493
4,8%
76.043
5,6%
71.148
7,6%
Start-up
55.171
4,3%
62.276
3,0%
73.282
5,4%
48.155
5,1%
152.212
11,8%
169.588
8,1%
150.828
11,2%
120.720
12,9%
Groei
t
yo
u
Bu
2012
2013
Investeringen door Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen 2010-2013
x € 1.000
1.000
Totaal Venture
Ve
rv
an
ka gin
pi g
ta sal
Se
ed
t
yo
u
G
La
te
r
Ve Sta
nt ge
ur
e
St
ar
t-
Bu
2012
Tu R
rn es
ar cu
ou e
nd /
0
ro
ei
0
G
300
La
te
r
Ve Sta
nt ge
ur
e
30
Ve
rv
an
ka gin
pi g
ta sal
600
Tu R
rn es
ar cu
ou e
nd /
60
ro
ei
900
up
90
Se
ed
1200
up
1500
2011
Later Stage Venture
2010
2011
2012
2013
25
0,1%
1.385
3,4%
738
2,4%
2.111
4,1%
12.549
35,0%
13.186
32,0%
11.494
37,1%
19.692
38,5%
1.059
3,0%
1.366
3,3%
5.205
16,8%
7.273
14,2%
Totaal Venture
13.633
38,0%
15.938
38,7%
17.438
56,2%
29.076
56,9%
Groei
32,4%
208.374
16,1%
371.682
17,8%
213.642
15,8%
164.248
17,5%
13.429
37,5%
17.890
43,5%
9.516
30,7%
16.584
Rescue/ Turnaround
30.626
2,4%
19.748
0,9%
29.620
2,2%
46.194
4,9%
Rescue/ Turnaround
3.837
10,7%
2.985
7,3%
3.655
11,8%
3.620
7,1%
Vervangingskapitaal
195.537
15,1%
48.224
2,3%
31.684
2,3%
32.623
3,5%
Vervangingskapitaal
25
0,1%
0
0,0%
0
0,0%
345
0,7%
Buyout
Totaal Investeringen
aantal bedrijven
Seed
Start-up
Later Stage Venture
Totaal Venture
Groei
704.794
54,6%
1.475.692
70,8%
925.377
68,5%
573.931
61,2%
1.291.542
100,0%
2.084.934
100,0%
1.351.150
100,0%
937.715
100,0%
1
0,5%
11
4,6%
4
1,7%
3
1,3%
72
34,0%
71
29,5%
58
24,6%
71
31,6%
2009
2010
2011
2012
Buyout
Totaal Investeringen
aantal bedrijven
Seed
Start-up
4.925
13,7%
4.353
10,6%
400
1,3%
1.487
2,9%
35.850
100,0%
41.165
100,0%
31.008
100,0%
51.112
100%
1
0,8%
8
6,2%
3
2,5%
9
6,2%
67
56,8%
67
51,5%
69
58,5%
83
56,8%
2010
2011
2012
2013
43
20,3%
40
16,6%
47
19,9%
47
20,9%
Later Stage Venture
10
8,5%
6
4,6%
16
13,6%
13
8,9%
116
54,7%
121
50,2%
108
45,8%
121
53,8%
Totaal Venture
78
66,1%
81
62,3%
88
74,6%
105
71,9%
Groei
19,9%
36
17,0%
56
23,2%
56
23,7%
47
20,9%
23
19,5%
37
28,5%
22
18,6%
29
Rescue/ Turnaround
8
3,8%
8
3,3%
6
2,5%
5
2,2%
Rescue/ Turnaround
7
5,9%
7
5,4%
6
5,1%
8
5,5%
Vervangingskapitaal
28
13,2%
11
4,6%
13
5,5%
12
5,3%
Vervangingskapitaal
1
0,8%
0
0,0%
0
0,0%
2
1,4%
Buyout
Totaal Aantal Bedrijven
22
Investeringen per financieringsfase
Geïnvesteerd bedrag in € miljoen 2011-2013 (industrie-analyse)
120
2.2
Hoofdstuk 2
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
St
ar
t-
2.1
Ondernemend vermogen
28
13,2%
46
19,1%
59
25,0%
46
20,4%
212
100,0%
241
100,0%
236
100,0%
225
100,0%
Buyout
Totaal Aantal Bedrijven
9
7,6%
5
3,8%
2
1,7%
2
1,4%
118
100,0%
130
100,0%
118
100,0%
146
100%
23
Hoofdstuk 3
Ondernemend vermogen
ONTWIKKELINGEN PER
BEDRIJFSSECTOR
3
3.1
Investeringen naar bedrijfssectoren 2010-2013 (industrie-analyse)
X € 1.000
2010
Chemische producten en agrarische sector
5,2%
99,8
7,2%
64,0
38,3
2,9%
15,9
0,7%
5,0
0,4%
26,4
2,7%
- Chemische producten en materialen
198,3
14,9%
94,6
4,4%
94,8
6,9%
37,6
3,8%
Zakelijke en industriële producten en diensten
287,7
21,7%
668,0
31,4%
335,8
24,3%
305,5
30,9%
88,3
6,6%
349,4
16,4%
239,3
17,3%
152,1
15,4%
199,5
15,0%
318,7
15,0%
96,5
7,0%
153,3
15,5%
359,6
25,8%
947,2
40,4%
330,6
23,9%
352,2
35,6%
311,5
23,5%
483,1
22,7%
295,2
21,4%
174,7
17,7%
30,4
2,3%
376,5
17,7%
35,3
2,6%
177,5
17,9%
17,8
1,3%
87,5
4,1%
111,9
8,1%
34,0
3,4%
108,8
8,2%
30,8
1,4%
32,3
2,3%
20,0
2,0%
108,5
8,2%
30,8
1,4%
29,3
2,1%
20,0
2,0%
- Zakelijke en industriële producten
- Zakelijke en industriële diensten
- Consumentengoederen en detailhandel
24% naar high-tech bedrijven
- Overige consumentenservices
Energie en mileu
Financiële diensten (incl. vastgoed)
- Financiële diensten
- Vastgoed
0,4
0,0%
0,0
0,0%
3,0
0,2%
0,0
0,0%
11,3%
149,8
7,0%
87,0
6,3%
90,0
9,1%
- Communicatie
77,3
5,8%
105,2
4,9%
3,1
0,2%
22,9
2,3%
- Computer en consumentenelectronica
72,7
5,5%
44,6
2,1%
83,9
6,1%
67,1
6,8%
129,3
9,7%
210,8
9,9%
188,0
13,6%
119,7
12,1%
Overige
1.382,8
4,2%
2.135,1
0,4%
196,8
14,2%
3,5
0,4%
- Bouw en constructie
34,7
2,6%
1,4
0,1%
12,5
0,9%
1,1
0,1%
- Vervoer en logistiek
17,4
1,3%
5,5
0,3%
181,7
13,1%
1,0
0,1%
3,4
0,3%
2,2
0,1%
2,6
0,2%
1,5
0,2%
1.327,4
100%
2.126,1
100%
1.382,2
100%
988,8
100%
- Onbekend
oen
milj
€ 3n
joe
€306
m
mil
oe
€20
n
mil
Chemische producten en agrarische sector
ljo
mi
52
€3miljoen
54
2
45
mi l j
90
20
Toename van clean-tech
investeringen
6i4ljoen
96
en
€9
0
Totaal
20n
€1miljoe
Zakelijke en industriële producten en diensten
36
€3
joe
n
6,5%
150,0
ICT
Gezondheidszorg en biotechnologie
6
2013
110,5
- Agrarische sector
€
2012
17,8%
Consumenten goederen, diensten en retail
geïnvesteerd in de sector consumentengoederen,
–diensten en detailhandel. Dit was 35,6% van het
totale bedrag aan investeringen. In 2012 was dit €335
miljoen, 24% van het totaal. Samen met de zakelijke en
industriële goederen en diensten zijn dit de sectoren
waarin traditioneel het meeste geïnvesteerd wordt door
Nederlandse participatiemaatschappijen.
2011
236,5
MEESTE INVESTERINGEN IN CONSUMENTENGOEDEREN,
-DIENSTEN EN DETAILHANDEL In 2013 werd €356 miljoen
Hoofdstuk 3
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJEN NEMEN HUN AANDEEL IN
HIGH- EN CLEAN-TECH In 2013 was 15 % van de investeringen in (€154 miljoen) in 81 high-tech bedrijven6. Dit is
een daling ten opzichte van 2012 toen dit €182 miljoen
was in 86 bedrijven. Afgelopen jaar is met €37 miljoen in
23 bedrijven meer geïnvesteerd in de clean-tech dan in
het jaar ervoor. Het jaar ervoor was dit €25 miljoen in 24
bedrijven.
4
Consumenten goederen, -diensten en detailhandel
Energie en milieu
Financiële diensten (incl. vastgoed)
ICT
Gezondheidszorg en biotechnologie
6
Beschikbaar in de uitgebreidere
data op nvp.nl
Overige
24
1
Aantal ondernemingen
25
Hoofdstuk 4
Ondernemend vermogen
De Nederlandse private equity en venture capital markt in 2013
Hoofdstuk 4
VOORUITBLIK
4
IN NEDERLAND LIGGEN KANSEN Het aantal transacties is
afgelopen jaar bijna op recordniveau gekomen. Dit is
goed nieuws voor het MKB-segment waar het merendeel
van de activiteit plaatsvindt. Grote buitenlandse partijen
hebben goede investeringen gezien in Nederland en
die ook benut. Nederlandse partijen zijn vaak in lange
processen terechtgekomen waarna uiteindelijk de investering toch geen doorgang kon vinden. Blijkbaar konden
kopers en verkopers elkaar vaker niet goed vinden.
Daarom is er relatief weinig activiteit van Nederlandse
partijen aan de bovenkant van de MKB-markt te zien.
Het afgelopen jaar was daarom vooral een jaar van
contrasten. Kijkend naar de mondiale markt voor private
equity, duiken zelfs weer herinneringen aan de pre-crisis
tijden op. Gemiddelde MKB-participatiemaatschappijen
zien een heel ander beeld. Bedrijven met interessante
proposities zijn er niet in overvloed, vreemd vermogen is
bescheiden voorhanden en fondsenwervingstrajecten
duren lang. Bepaalde venture capital participatiemaatschappijen maken weer uitgebreid gebruik van de
(buitenlandse) beurs om hun participaties te financieren
terwijl dat voor de meeste partijen geen haalbare route is.
Het komende jaar zal duidelijk worden of deze tegenstellingen verminderen. Nederlandse spelers moeten wellicht
zich meer specialiseren en actiever investeringen zoeken.
Tegelijkertijd moeten verkopers van bedrijven ook vooral
realistische verwachtingen hebben. Voor venture capital
zal de fondsenwerving moeten verbeteren na dit zeer
teleurstellende jaar, vooral omdat met venture capital
hoognodige innovaties worden gefinancierd.
Toezicht en regulering kunnen voor dit laatste punt
wellicht voor wat verlichting zorgen. Vanaf 22 juli eindigt
het overgangsjaar voor de AIFMD (Alternative Investment
Fund Managers Directive) en de EVCFR (European Venture
Capital Funds Regulation). Hiermee komen vrijwel alle
participatiemaatschappijen onder toezicht te staan.
Fondsenwerving in Europa voor venture capital fondsen
die via de EVCFR een EuVECA-label aanvragen zal dan
naar verwachting soepeler verlopen. Daarnaast zal het
operationeel zijn van het Dutch Venture Initiative (DVI)
in 2014 veel positiefs betekenen voor de venture capital
fondsenwerving.
Het feit dat participatiemaatschappijen aanzienlijke
waarde creëren staat wetenschappelijk buiten kijf.
Daarom zijn zij voor beleggers een belangrijke bron van
rendement. Nederlandse institutionele partijen investeren via grote internationale participatiemaatschappijen al aanzienlijk in het Nederlandse midden- en
grootbedrijf. Maar bijvoorbeeld Nederlandse pensioenfondsen die willen investeren in het Nederlandse MKB
zouden ook meer oog moeten krijgen voor Nederlandse
MKB-participatiemaatschappijen en venture capitalists.
Daarmee krijgt het Nederlandse bedrijfsleven een steun
in de rug, wordt innovatie bevorderd en wordt tegelijkertijd
een aantrekkelijk rendement gemaakt.
Participatiemaatschappijen staan klaar en hebben de
middelen om te investeren. Het afgelopen jaar heeft laten
zien dat Nederland kansen genoeg heeft, in 2014 zullen
die gegrepen moeten worden.
Philip Houben
Voorzitter NVP
26
27
Hoofdstuk 4
Ondernemend vermogen
BEGRIPPENLIJST
BUYOUT Financiering van overnames waarbij
een deel van de aandelen wordt gekocht
door het zittende management (management buyout, MBO) of door nieuw management (buy-in, MBI).
CAPTIVE (FONDS) Dochter van bank of verzekeraar of soms van een institutionele belegger.
Een van de kenmerken van een captive fonds
is dat het financieel een beroep doet op de
moeder op het moment dat de captive een
aantrekkelijk participatievoorstel heeft. Als
gevolg hiervan is de omvang van het beschikbare vermogen bij deze fondsen niet altijd
goed meetbaar.
DESINVESTERINGEN Geheel of gedeeltelijk
afstand nemen van een participatie, door
verkoop aan andere aandeelhouders of
derden, danwel (terug)betaling van leningen,
interest en dividend, danwel afboeking op
een participatie vanwege afschrijving of
faillissement.
EVCA European Private Equity & Venture
Capital Association. De Europese brancheorganisatie voor private equity en venture
capital.
EXIT Synoniem aan desinvestering maar wordt
meestal geen afschrijving mee bedoeld.
FINANCIERINGSFASE De fase waarin een
onderneming zich bevindt, op het moment
dat kapitaal verstrekt wordt. De volgende
financieringsfasen worden onderscheiden:
seed, start, groei, buyout en overig (turnaround en herfinancieringen).
FONDS-IN-FONDS Fonds dat in andere
fondsen deelneemt en derhalve indirect
participeert.
GROEIFINANCIERING Financiering voor het
verder commercialiseren van productie en
verkoop bij ondernemingen die hun productontwikkeling voltooid hebben, maar nog geen
winst genereren. Ook gebruikt voor groeifinanciering in volwassen bedrijven.
28
PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJ Bedrijf dat investeert door middel van private equity danwel
venture capital.
PRIVATE EQUITY Investeringen in niet-beursgenoteerde ondernemingen. Private equity
omvat investeringen in volwassen bedrijven.
SECONDARY BUYOUT Buyout waarbij de
participatie wordt overgenomen door een
andere participatiemaatschappij of financiële
instelling.
SEED-FINANCIERING/-KAPITAAL Financiering
voor onderzoek, bepaling en ontwikkeling van
het initiële concept voordat de start-upfase
wordt bereikt.
SOVEREIGN WEALTH FUND Fonds gefinancierd door een overheid, bijvoorbeeld
door opbrengsten uit winning natuurlijke grondstoffen. Investeert meestal niet
direct in bedrijven, maar indirect via een
participatiemaatschappij.
START-FINANCIERING/-KAPITAAL Financiering
voor productontwikkeling en initiële marketingactiviteiten van beginnende ondernemingen.
REGIONALE ONTWIKKELINGSMAATSCHAPPIJ
(ROM) Participatiemaatschappij gericht op
het versterken van de regionale economie.
RESCUE/TURNAROUNDFINANCIERING
Investering in een bedrijf dat verlies lijdt
en waarvan de continuïteit zonder extern
vermogen niet is gewaarborgd. Door middel
van een investering en een reorganisatie kan
de onderneming weer levensvatbaar worden.
VERVANGINGSKAPITAAL Wanneer een
investeerder de aandelen van een andere
aandeelhouder overneemt. In dit geval
ontvangt de onderneming geen extra
kapitaal.
COLOFON
© 2014 NVP
Overname is, met bronvermelding, toegestaan.
Aan de totstandkoming van deze uitgave is de grootst mogelijke
zorg besteed. Voor informatie die nochtans onvolledig of onjuist is
opgenomen, aanvaarden auteur(s) geen aansprakelijkheid.
Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen
Amstelveenseweg 760
1081 JK Amsterdam
T+31 (020) 571 22 70
[email protected]
Wwww.nvp.nl
ISSN: 2214-0514
Vormgeving:
LOTS OF/Concept & ontwerp
lots-of.nl

Download Report