Profielschets definitief

Profielschets burgemeester Assen
30.06.2014
1. Over Assen
Assen is een stad met ambities. De gemeente was het afgelopen decennium de snelst
groeiende van Noord-Nederland. Nu telt de hoofdstad van Drenthe ruim 67.000 inwoners.
Naast de stedelijke kern omvat de gemeente de dorpen Loon, Rhee, Ter Aard, Ubbena en
Witten.
De ambitie is een verdere groei naar 75.000 inwoners in 2030. Dit is ook een belangrijk
uitgangspunt in de Regio Groningen-Assen, het bestuurlijk samenwerkingsverband van
twee provincies en twaalf gemeenten. De Regio is het economisch kerngebied in NoordNederland en heeft de status van Nationaal Stedelijk Netwerk. Ook het rijksbeleid is gericht
op de belangrijke rol van deze regio voor Noord-Nederland. De arbeidsmarkt is geen
Assense markt maar een regionale markt.
De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in en rondom Assen: een nieuw theater, een
vernieuwd Drents museum, de Florijn-As met zijn projecten ter verbetering van de
bereikbaarheid (www.Florijnas.com) en een aantrekkelijke binnenstad. Bovendien is Assen
het middelpunt van expertise op het gebied van Sensortechnologie.
Mensen zijn graag in Assen en haar waardevolle, groene omgeving. Niet alleen om te
wonen. Ook om te werken, te winkelen, onderwijs te volgen, te sporten en uit te gaan. Het
voorzieningenniveau is hoog. Assen is een aantrekkelijke woonstad, waar nieuwe inwoners
van harte welkom zijn.
Uitdagingen in de komende jaren
De grote opgaven voor de toekomst liggen niet meer alleen in het fysieke domein, maar
verschuiven richting sociaal-fysieke domein. Aandacht voor de ‘bestaande stad’ staat
voorop. Dit om te zorgen dat de huidige inwoners voldoende werk hebben en houden én
wonen in goede woningen in aantrekkelijke wijken. Een aantrekkelijke en levendige stad is
van belang om de groeiopgave te realiseren. De binnenstad heeft daarbij een belangrijke
functie als economische motor.
Assen zet vol in op behoud en verbetering van de werkgelegenheid. Economische
ontwikkeling is daarom onze belangrijkste ambitie. Zorg, onderwijs en overheid
(Rijksdiensten, JWF-kazerne) zijn belangrijke werkgevers die wij graag willen behouden. De
komende jaren zal het accent moeten liggen op de blik naar buiten en het zoeken en
versterken van regionale allianties die goed zijn voor Assen op economisch en sociaalcultureel gebied. Dat beperkt zich niet alleen tot het noorden van Nederland, maar ook
richting onze oosterburen.
Het realiseren van onze ambities vraagt meer inventiviteit, samenwerking (regionaal,
bestuurlijk), participatie en promotie van de stad. Wij zetten Assen op de kaart met een
keur aan sportieve (onder andere Dutch TT en de Internationale Jeugdtour) en culturele
evenementen.
De sociale agenda wordt steeds belangrijker. Wij houden rekening met een groei van
zorgbehoevende inwoners en een toename van mensen aan de onderkant van de
arbeidsmarkt. Bij verdeling van schaarse middelen is onze zorg vooral gericht op de meest
kwetsbaren en de jeugd.
“Niet zorgen voor, maar zorgen dat” is de rol die de gemeente de komende jaren wil
pakken. Actief naar buiten treden, de samenwerking zoeken en inwoners, ondernemers,
organisaties en instellingen betrekken bij de dingen die moeten gebeuren.
De inwoners van Assen voelen zich bij hun woon- en leefomgeving betrokken. Assen is
leefbaar en gemoedelijk. En tegelijk heeft Assen bijna alles wat je van een grote stad mag
verwachten, inclusief de bijbehorende stedelijke problematiek. En hierin ligt een
belangrijke opgave voor de komende jaren: sociaal en duurzaam doorgroeien en zich
verder ontwikkelen als de dynamische, aantrekkelijke en karakteristieke hoofdstad van
Drenthe.
Bestuurlijke context
De gemeenteraad van Assen bestaat uit 33 leden, verdeeld over 9 fracties: PvdA (6 zetels),
D66 (5 zetels), ChristenUnie (5 zetels), Stadspartij PLOP (4 zetels), CDA (4 zetels), SP (4
zetels), VVD (3 zetels), GroenLinks (1 zetel) en OpAssen (1 zetel).
Het recent gevormde college telt vier wethouders (PvdA, D66, ChristenUnie en Stadspartij
PLOP) , waarvan twee nieuw zijn aangetreden. De bestuurlijke cultuur is informeel en
kenmerkt zich door samenwerking. De verhouding tussen raad en college is goed.
Bestuurlijke samenwerking vindt vooral plaats in noordelijk verband, onder andere in de al
genoemde Regio Groningen-Assen, maar ook in het Samenwerkingsverband NoordNederland (3 provincies en 4 steden) en in het kader van de bedrijfsvoering met de
gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo. De burgemeester van Assen is lid van het dagelijks
bestuur van de Veiligheidsregio Drenthe, een samenwerkingsverband van alle 12 Drentse
gemeenten.
De portefeuille van de burgemeester bevat -naast wettelijke taken als openbare orde en
veiligheid- de ambassadeursfunctie, de algemeen bestuurlijke en juridische
aangelegenheden, burgerzaken, communicatie, Samenwerkingsverband Noord-Nederland
en specifieke evenementen.
2. Over de burgemeester die wij zoeken
Ambitie in de netwerken
De burgemeester is het boegbeeld van de gemeente, ambassadeur van de kansen en de
gezamenlijke belangen. Hij1 is er op gespitst Assen te positioneren in de brede omgeving
(Den Haag, Noord-Duitsland en/of Brussel).
De burgemeester zal positie en gezag in de netwerken moeten hebben c.q. verwerven en
gericht moeten zijn op het zoeken van verbinding. Visie en strategisch inzicht zijn voor hem
van belang, alsook het samen optrekken en elkaar successen gunnen. Hierbij geldt dat het
belang van de regio ook het belang van Assen is.
Het kunnen opbouwen en onderhouden van relevante netwerken en het daarbinnen werken
aan de ambities van Assen is een belangrijke vereiste voor de burgemeester.
Zichtbaar als burgervader
Voor de eigen inwoners is de burgemeester zichtbaar en aanspreekbaar. Hij heeft een sterk
ontwikkeld inlevingsvermogen, wat naar de inwoners toe betekent dat hij zorgen en noden
van mensen begrijpt. In zowel goede als slechte tijden leeft hij als burgervader mee. Zijn
1
Waar hij staat kan ook zij worden gelezen.
2
open houding maakt hem nieuwsgierig naar kansen en (on)mogelijkheden voor inwoners,
bedrijven en maatschappelijke organisaties.
Voorzitter van de raad
De raad is open, constructief, onderling respectvol en kan tegen een stootje. Als voorzitter
brengt de burgemeester structuur en bewaakt hij de vergaderorde, rolvastheid en goede
besluitvorming. Hij kan strak leiding geven, maar ook ruimte bieden voor debat. Hij is in staat
bestaande patronen tegen het licht te houden en voorstellen voor verandering te doen.
De burgemeester moet hart hebben voor de raad en de raad op stimulerende wijze steunen
in de ontwikkeling naar bij Assen passende duale verhoudingen (meer onderling debat in de
raad; een eigen strategische agenda).
In relatie tot individuele raadsleden verwachten wij van de burgemeester dat hij toegankelijk
is, belangstelling toont en in voorkomende gevallen gevolg geeft aan zaken waarvoor zijn
aandacht wordt gevraagd.
De burgemeester ziet het zijn van voorzitter van zowel raad als college vooral als een kans. Zo
heeft hij in het college oog voor de belangen van de raad en andersom.
Wanneer kandidaten geen ervaring hebben met het raadswerk is aantoonbare affiniteit wel
het minste dat wij van kandidaten verwachten.
Voorzitter van het college
De burgemeester is voorzitter van het college. Hij neemt verantwoordelijkheid voor de
vergaderorde en handhaaft de norm voor wat betreft menselijke en bestuurlijke
omgangsvormen.
Eenheid van beleid vraagt om zowel rolvastheid als om het functioneren als team. De
burgemeester vertoont op professionele wijze dienend leiderschap; hij zet daarbij de
wethouders in hun kracht en geeft hen ruimte. Hij heeft als burgemeester een eigen inbreng
en neemt als het ware de samenleving mee het college in. Hij creëert in het kader van
collegiaal bestuur de veiligheid om met elkaar mee te denken over andermans portefeuille
en creëert ruimte voor kritiek. Hij maakt bespreekbaar wat nodig is –vaak ook vanuit een
visie op de lange termijn of op noordelijke samenwerking- en bewaakt de beeldvorming naar
buiten.
De burgemeester heeft een strategische oriëntatie en visie en is zich zeer bewust van wat er
speelt. Hij is in staat tot abstraheren en heeft een helicopterview.
De burgemeester heeft zelf geen politiek gebonden portefeuilles.
Samen met gemeentesecretaris en griffier
Burgemeester, gemeentesecretaris en griffier hebben elk hun eigen rol en
verantwoordelijkheden. Het is van groot belang dat ze nauw en goed samenwerken. Wij
verwachten van de burgemeester dat hij investeert in het goed functioneren van deze
zogeheten bestuurlijke driehoek. Tussen hen drieën zal een vertrouwensband moeten
ontstaan, waarbij zij -als sparringpartners- over en weer open staan voor elkaars adviezen.
De vertrouwensband tussen burgemeester en gemeentesecretaris zal ook zichtbaar moeten
zijn in het college. Het goed kunnen samenwerken is een voorwaarde voor deze vaak als
'tandem' gekwalificeerde relatie.
Veiligheid
Het beleidsterrein van openbare orde en veiligheid is een wettelijke taak voor de
burgemeester. Met de burgemeesters van Emmen en Meppel vormt hij het dagelijks bestuur
van de veiligheidsregio. Wij verwachten van de burgemeester dat hij oog heeft voor het
collectief belang, zich bewust is van het belang van een lange termijn visie op het
3
veiligheidsdossier en in het debat positie kiest en zich een plek verwerft. Zowel binnen de
gemeente als in de regio verwachten wij van de burgemeester gevoel voor verhoudingen en
het vermogen tot samenwerken en verbinden.
Bij alle veiligheidsvraagstukken vragen wij van de burgemeester om -ook bij gebrek aan
informatie- daadkrachtig te handelen, om rust en kalmte uit te stralen en om
stressbestendigheid. Bij zowel grote als bij kleinere calamiteiten, maar zeker ook bij
gevoelens van dreigende onveiligheid, onderhoudt de burgemeester steeds als burgervader
de relatie met de bevolking en de media. Omgevingsbewustzijn en invoelend vermogen zijn
daarbij belangrijke competenties. Niet in de laatste plaats ten overstaan van de hulpverleners
en de vele vrijwilligers die zich inzetten. Men moet trots kunnen zijn op de burgemeester.
Veiligheid wordt als aandachtsveld en beleidsterrein veelomvattender en steeds belangrijker.
Vanuit de relatie met openbare orde liggen hier onderwerpen die om een coördinerende
inzet van de burgemeester vragen. Zijn rol in de lokale gezagsdriehoek (met het OM en de
politie) is daarbij uitermate belangrijk.
Reflectie en integriteit
Ook het functioneren van een burgemeester moet zijn ingebed in een systeem van checks
and balances. Het burgemeesterschap is niet zelden een eenzaam ambt. Wij verwachten van
de burgemeester zelfreflecterend vermogen. Als raad zetten wij ons er nadrukkelijk voor in
om feedback te geven ten behoeve van een constructieve samenwerking. Naast de
periodieke functioneringsgesprekken zijn er de veelvuldige momenten van reflectie op
elkaars functioneren. Ook de burgemeester heeft hierin een aandeel en een
verantwoordelijkheid.
De samenleving is permanent in ontwikkeling en de uitdagingen van morgen kunnen andere
zijn dan die van vandaag. Wij verlangen van de burgemeester lerend vermogen om indien
nodig, in te kunnen spelen op gewijzigde omstandigheden.
Ten aanzien van het onderwerp integriteit heeft de burgemeester zowel een taak als een
belangrijke voorbeeldfunctie. Die taak kan de vorm aannemen van een wettelijke zorgplicht.
Hij bewaakt de integriteit van handelen binnen college en raad en maakt het grijze gebied
bespreekbaar. Transparantie, elkaar bevragen en elkaar aanspreken behoren tot de kern van
integer handelen.
In alle relaties die de burgemeester onderhoudt – met de raad, het college, ambtelijk en
extern – is altijd sprake van professionele distantie.
Alles overziende
De stevige, onafhankelijke en representatieve burgemeester die Assen zoekt is een
verbindend netwerker. Hij is een drijvende factor achter de ontwikkeling van de stad.
Initiatieven die hij neemt zijn er op gericht de stad te positioneren en de successen en kansen
van Assen te promoten. Daarom zet hij zich in voor een passende ontplooiing van raad en
college. Hij heeft een goed ontwikkeld gevoel voor verhoudingen, is empathisch en op een
prettige manier eigenwijs. Ambitie, strategische oriëntatie en zelfreflectie zijn onontbeerlijk.
Tenslotte
Wij verwachten van de burgemeester dat hij in Assen woont en zich committeert om zich
langjarig aan Assen te verbinden.
Een assessment kan deel uitmaken van de procedure.
4