BRF20141205 - Büchmania

De Brief
Boudewijn Büch
Gezelschap Büchmania
Jaargang 12
Nummer 5
28 april 2014
Inhoud nieuwsbrief De Brief nummer 5:
Teylers Ontmoet, De laatste van het seizoen!
Spinozisme door de eeuwen heen
De helden van O’Hanlon : het boek
Judith Schalansky - De atlas van de afgelegen eilanden
Samenvatting “Driedaagse Reis” van Joseph Boyden
Duitse prins claimt Huis Doorn
Ruim twee keer zo snel lezen met de Spritz-app
Vergeten expeditie
Het afgebeelde nummer 2014-4 van het Postzegelblad Filatelie van april 2014
heeft als Thema de Eerste Wereldoorlog (WO l)
Onder tussen ergens anders
Gevangenispas ontdekkingsreiziger Sir George Back ontdekt
De manuscripten van Boerhaave
Psychische aandoeningen en literaire genezing
Oudste bibliotheek van Nederland 450 jaar
Reizen en reisboeken door de eeuwen heen
Bijzonder concert op begraafplaats Ysselsteyn
Fusie Tropenmuseum, Rijksmuseum Volkenkunde en Afrika Museum
Met dank aan voor het insturen van bijdragen aan: René van Haaster, Mart Jansen,
Ap Koopman, Alexander Reeuwijk en Robert-Jan Trügg.
Samenstelling en eindredactie Karin Piters.
Teylers Ontmoet, De laatste van het seizoen!
11 mei 2014
Ingezonden door: Alexander Reeuwijk
Ontmoet zondagmiddag 11 mei:
Roel Coutinho - De geplaagde mens
Eva Rovers - Rond de wereld in 60 eilanden (Eilandverhalen van Boudewijn
Büch)
Teylers Museum organiseert in samenwerking met Athenaeum Boekhandel
Haarlem een reeks middagen vol interviews met auteurs van recent verschenen
boeken over geschiedenis, reizen en natuurwetenschap. Teylers Ontmoet vindt
iedere tweede zondag van de maand plaats in de historische Gehoorzaal van
Teylers Museum. Dit is de laatste van het seizoen!
De auteurs worden geïnterviewd door samensteller van de middag: Alexander van
Reeuwijk (reisschrijver en fotograaf). In de pauze zullen de auteurs hun boeken
signeren.
Kosten
Voorverkoop: 8 euro (incl. koffie/thee in de pauze), op de dag zelf 10 euro. Kaarten
zijn verkrijgbaar in de Athenaeum Boekhandel aan de Gedempte Oude Gracht 70 in
Haarlem en online.
Programma zondag 11 mei 2014
Inloop: 13.30 uur, Aanvang: 14.00 uur, Einde: 16.00 uur
Roel Coutinho - De geplaagde mens
Infectieziekten hebben ons door de eeuwen heen bedreigd, van pokken en pest in
het verleden, tot de varkensgriep, Q-koorts, Mexicaanse griep en vogelgriep die de
afgelopen jaren de media hebben beheerst.
Een van de belangrijkste voorlichters in journaals en
talkshows is microbioloog, hoogleraar epidemiologie en
directeur van het Centrum Infectiebestrijding, Roel
Coutinho. Om de problemen rond infectieziekten te
verduidelijken schreef hij er een boek over: De geplaagde
mens. Hierin beschrijft hij in heldere hoofdstukken hoe de
mens in het verleden is omgegaan met de aanvallen van
virussen en bacteriën, zoals ebola en (dichter bij huis)
legionella, en hoe wij dat tegenwoordig doen.
Dat infectieziekten tot op de dag van vandaag een serieuze
bedreiging voor de volksgezondheid zijn is zeker. Maar,
hoe serieus was de bedreiging afgelopen jaren en wat staat
ons de komende jaren nog te wachten? En - wellicht belangrijker - wat kunnen we
er zelf aan doen?
Eva Rovers - Rond de wereld in 160 eilanden (Eilandverhalen van Boudewijn
Büch)
Boudewijn Büch noemde zichzelf graag islomaan of islofiel:
eilandgek. Een liefde die hij als kind al ontwikkelde toen hij
wegdroomde in de atlas op zoek naar afgelegen eilanden.
Later publiceerde hij zijn eerste stukken in de krant over
eilanden (die hij tot dan toe nog nooit had bezocht) en
reisde voor de televisieprogramma's onder andere naar
Paaseiland en Filfla. De kern van zijn eilandliefde vormen
vijf eilandboeken, maar hij publiceerde veel meer verhalen
over vergeten stipjes in immense zeeën, die hij bij voorkeur
van gestolde eenzaamheid noemde.
Biografe van Boudewijn Büch, Eva Rovers, las alle
eilandverhalen en stelde een indrukwekkende bloemlezing
samen met de 160 mooiste verhalen en voorzag het van een duidende inleiding.
Hoe zag het ideale eiland eruit voor Boudewijn Büch? En waar komt zijn fascinatie
voor fictieve eilanden vandaan, en wat zegt Büch's eilandliefde over hemzelf?
Spinozisme door de eeuwen heen
Ingezonden door René van Haaster
In 1677 publiceerden Amsterdamse vrijdenkers clandestien het controversiële
meesterwerk van Spinoza, de Ethica, dat een klassieker van het westerse denken zou
worden. Aanvankelijk was het verboden lectuur en bleef Spinoza in de ogen van
het grote publiek een gevaarlijke filosoof. De algehele verontwaardiging was zo
groot dat zelfs een halve eeuw later een predikant nog
dichtte: 'Spouw op dit graf. Hier ligt Spinoza. Was zijn leer
daar ook bedolven.'
Pas in de 19e eeuw werd Spinoza vereerd als de 'profeet
van een mondige mensheid'. De doorbraak van liberale
ideeën rond 1850 maakte de filosoof tot een icoon van
ons land. Het Nederland van nu lijkt minder gevoelig
voor Spinoza's lofzang op Verlichting, tolerantie en
redelijk denken, ook al is hij recent als 'Nederlands
beroemdste filosoof' opgenomen in de canon van
Nederland.
In Spinoza. Een paradoxale icoon van Nederland wordt
voor het eerst met een schat aan gegevens geanalyseerd
hoe en waarom Spinoza drie eeuwen lang de Nederlanders kon fascineren en wat
hij het Nederland van de 21e eeuw nog te zeggen heeft.
Henri Krop, Spinoza : een paradoxale icoon van Nederland (Amsterdam : Prometheus
Bert Bakker 2014) ISBN: 978-90-351-3871-1
De helden van O’Hanlon : het boek
Ingezonden door René van Haaster
Marc Argeloo, Emile Brugman en Alexander Reeuwijk
schreven een begeleidend boek bij de TV-serie De helden van
O’Hanlon getiteld In het spoor van de grote ontdekkers :
O'Hanlons helden (Atlas Contact 2014) ISBN 9789045026176.
Het boek is prachtig geïllustreerd en behandelt in kort bestek
de historische personen die in de TV-serie aan bod zijn
geweest, onder wie onder wie Charles Darwin, Alfred Russel
Wallace, Luigi Maria D Albertis, Georg Steller en Richard
Burton. Ze worden voorafgegaan door een biografische
schets van O’Hanlon als reiziger en als lezer door Emile
Brugman. Een aanrader!
Judith Schalansky - De atlas van de afgelegen eilanden
Ingezonden door: Robert Jan Trügg en René van Haaster
Dit zijn vijftig eilanden waar de Duitse schrijfster en graficus
Schalansky naar eigen zeggen 'nooit zou komen'. Het boek
werd in Duitsland tot 'mooiste boek van het jaar'
uitgeroepen.
Judith Schalansky is een van de origineelste Duitse stemmen
in lange tijd. In 2012 verraste de schrijfster annex graficus
met De lessen van mevrouw Lohmark, een roman die haar
prompt een plekje opleverde in de zeldzame reprise van Adriaan van Dis.
Het boek dat nu in Nederlandse vertaling verschijnt, is een atlas met vijftig
afgelegen eilanden, die ze voorzag van de ondertitel: "Vijftig eilanden waar ik nooit
naartoe ben geweest en ook nooit zal komen."
(Utrecht : Signature 2014) ISBN 978-90-5672-490-0.
Op de omslag staat ‘roman’. Dat is wat verwarrend, maar het is ook meer dan een
gewone atlas. De auteur neemt ons in dit boek mee naar vijftig afgelegen oorden van Tristan da Cunha tot het Clipperton, van Christmaseiland tot Paaseiland - en
vertelt grenzeloos absurde verhalen, zoals alleen de werkelijkheid die kan
bedenken. Het zijn verhalen over zeldzame dieren en zonderlinge mensen, over
gestrande slaven en eenzame natuuronderzoekers, verdwaalde ontdekkers en
verwarde vuurtoren-wachters, vergeten schipbreukelingen en muitende matrozen.
Guus Bauer schreef in zijn recensie van dit boek voor literatuurplein.nl :
“De atlas van afgelegen eilanden is een combinatie van fijn (carto)grafisch werkstuk,
essaybundel, avonturenroman en verhalenbundel…. De atlas van afgelegen eilanden is een
prachtig uitgevoerd boek dat je vele malen kunt lezen c.q. bestuderen en bekijken en dat in
geen enkele boekenkast zou misstaan.”
Samenvatting “Driedaagse Reis” van Joseph Boyden
Ingezonden door: Ap Koopman
Xavier en Elijah zijn twee jonge Cree-Indianen die in 1914 door
de Canadese regering worden opgeroepen om dienst te nemen.
Na hun training in Engeland worden ze ingezet, eerst in
Vlaanderen en later in Frankrijk, en daar slaat de neerbuigende
houding van hun medesoldaten al spoedig om in bewondering
wanneer blijkt dat de vrienden uitstekende scherpschutters zijn.
Waar Xavier echter al spoedig walgt van de oorlog, geeft Elijah
zich geheel en al over aan zijn bloeddorst (en aan een morfineverslaving) en vermoordt hij honderden Duitse vijanden alsof
het slechts pionnen op een bordspel zijn.
Deze roman heeft twee vertelstemmen, enerzijds die van Xaviers tante, een soort
Indiaanse waarzegster die over haar en Xaviers jeugd vertelt, en anderzijds die van
Xavier die achteraf vertelt over de af-schuwelijke loopgravenoorlog en de
onafwendbare climax van zijn steeds moeizamere relatie met Elijah.
Een prachtige roman met een fraai portret van de indiaanse cultuur en tegelijkertijd
een dieptriest, rauw en aangrijpend verslag van een hopeloze oorlog. Meer dan
uitstekend geschreven en vertaald.
Duitse prins claimt Huis Doorn
Ingezonden door René van Haaster
Georg Friedrich (Bremen, 10 juni 1976) Prinz von Preussen is de
achterkleinzoon van kroonprins Wilhelm von Preußen, de zoon van
de laatste Duitse keizer Wilhelm II. Sinds 1994 is hij het familiehoofd.
In een interview in De Telegraaf laat hij weten Huis Doorn te claimen
als familiebezit. 'Mijn overgrootvader probeerde het al terug te krijgen.
Daarna mijn opa. Ik neem de aanspraken nu over'. Het kasteel is
eigendom van de Rijksgebouwendienst, maar de prins ziet zijn familie
als de rechtmatige eigenaar. Nederland confisqueerde het ballingsoord van zijn
betovergrootvader na de Tweede Wereldoorlog. Alle Duitse eigendommen werden
beschouwd als vijandig bezit. 'Maar de keizer verzette zich tegen de nazi's', zei
Friedrich. 'En hij kocht het kasteel van zijn eigen geld.'
Nederland verleende keizer Wilhelm II na de Eerste Wereldoorlog asiel, op
voorwaarde dat hij zich niet met de politiek zou bezighouden. Hij stierf er in 1941.
Ruim twee keer zo snel lezen met de Spritz-app
Ingezonden door: Mart Jansen
Geen zin om dagen uit te
trekken voor dat boek die je
‘gelezen moet hebben?’
Gebruik
de
Spritz-app,
speciaal ontwikkeld voor de
Galaxy S5 en Gear 2 van
Samsung.
Een fanatieke lezer leest
ongeveer 400 woorden per
minuut. Met hulp van de
Spritz-app kan dat aantal
oplopen tot meer dan 1.000
woorden per minuut. Deze app zet teksten van E-Books en online artikelen om in
een carrousel van individuele woorden. Een gekleurde letter houdt de focus daar
waar die bij de lezer moet liggen.
Aangezien de woorden één voor één het beeldscherm te zien zijn, hoeft het display
niet groot te zijn en kan de app ook gebruikt worden met een Gear 2. Hoeveel
woorden kun jij per minuut lezen?
Wil je de woorden in de kaders hierboven zien lopen (in verschillende tempo’s), ga
dan naar de website:
http://www.apparata.nl/nieuws/ruim-twee-keer-zo-snel-lezen-met-de-spritzapp-5923
Vergeten expeditie
Ingezonden door René van Haaster
130 jaar lang verborg de bibliotheek van het KNMI een grote schat. Een ‘vergeten
doos’ met gegevens over een vergeten expeditie naar het Hoge Noorden. Een
expeditie met een verhaal, dat minstens zo dramatisch is als de tocht van Willem
Barentsz naar Nova Zembla. Een spannend verhaal, maar waarom waren we daar
eigenlijk, wat zochten we daar?
Het is 1882 en in het kader van het Eerste Internationale Pooljaar willen
meteorologen van het KNMI naar West-Siberië. Aanstichter van de Nederlandse
expeditie is niemand minder dan Buys Ballot, de oprichter van het KNMI. Op de
heenreis raakt hun schip bekneld in het pakijs van de Karazee en vergaat ergens
tussen Nova Zembla en Jamal Schiereiland. Ze moeten overwinteren en bouwen
daarom hun pre-fab huis op een ogenschijnlijk stevige ijsschots.
Na een overwintering en een koele zomer lijkt redding ver weg – geen schip kan
hun bereiken. De mannen besluiten naar het vaste land te lopen! Ze zoeken hun
weg over voortdrijvende en gevaarlijk schommelende ijsschotsen; ruim drie weken
zwerven ze over het ijs.
Dit boek over de Nederlandse poolexpeditie tijdens het Eerste Internationale
Pooljaar 1882-1883 schetst het relaas van een groep mannen die alleen door
samenwerking konden overleven. Terwijl ze streden voor hun leven op hun
ijsschots ‘Nieuw Holland’ hebben de KMNI-meteorologen toch alles op alles gezet
om het internationaal afgesproken waarneemprogramma te volgen.
Het boek De Nederlandse poolexpeditie
van 1882-1883 : overwintering op een
ijsschots is geschreven door Kees
Dekker en Frieda van Essen en
verschijnt medio april bij KNNV
Uitgeverij.
In dbnl.org staat een artikel uit 1948
over deze expeditie, dat digitaal
beschikbaar is op
dbnl.org/arch/_ver027194801_01/pa
g/_ver027194801_01.pdf
W. Voorbijtel Cannenburg, ‘De
Nederlandse poolexpeditie, 1882-1883
‘in : Verslag van de Algemene
vergadering der leden van het Historisch
Genootschap gehouden te Utrecht op 15
mei 1948 (Utrecht 1948) 9-25 (met
foto’s).
Het afgebeelde nummer 2014-4 van het Postzegelblad Filatelie van
april 2014 heeft als Thema de Eerste Wereldoorlog (WO l)
Ingezonden door: Ap Koopman
Het sluit heel mooi aan bij de activiteiten die Büchmania dit
jaar ontplooit rond De Eerste Wereldoorlog en behandelt
onderwerpen als:
• Hoe België bij de oorlog betrokken raakt
• Belgische vluchtelingen in Nederland
• De tandjes van de macht bijten in de Eerste
Wereldoorlog
• Engelse en Duitse geïnterneerden in Nederland 14-18
• Indië in een woelige wereld
• Oorlogsgasten in Gouda gedurende de Eerste
Wereldoorlog
• De post in het gebied van de opperbevelhebber Oost
tijdens en na WO I
• Een Tsjechoslowaakse pantsertrein in Siberië?
• Koninklijke familiebanden geen garantie voor vrede
Het blad kost € 4,75,
Zie ook www.defilatelie.nl onder Nieuws en dan de afbeelding van het Nieuwe
Nummer aanklikken.
Onder tussen ergens anders
Ingezonden door: Ap Koopman
De bibliotheek bood haar leden in 2014, net als vorig
jaar, een mooi cadeau aan: de bibliotheekbundel
Ondertussen ergens anders.
In deze bundel nemen vele bekende Nederlanders,
waaronder Frans Timmermans, André Rieu, Joris
Linssen, Adriaan van Dis, Floortje Dessing, Derk
Bolt, Redmond O'Hanlon, Lauren Verster en Petra
Stienen, u mee op reis naar hun meest bijzondere
reiservaring.
Een unieke bundel vol prachtige bijdragen,
waaronder een persoonlijk verhaal van Eva Rovers
over Boudewijn Büch!
Gevangenispas ontdekkingsreiziger Sir George Back ontdekt
Ingezonden door: Mart Jansen
Onlangs werd door een Nederlandse
verzamelaar een zeldzame vondst
gedaan. Het betreft de “gevangenispas”
van de Britse ontdekkingsreiziger
George Back (1796-1878). De pas werd
bij een Engelse handelaar te koop
aangeboden en toegeschreven aan
George Black, een Britse militair die
tegen Napoleon had gevochten.
Onderzoek toonde aan dat de naam in
de pas niet Black, maar Back is. George
Back (1796-1878) was van 1809 tot 1814 “Prisoner of War” en verbleef vijf jaar in het
krijgsgevangenenkamp van Verdun. Back was bij zijn gevangenneming 13 jaar oud.
In het kamp Verdun zaten circa vierhonderd krijgsgevangenen met een leeftijd van
rond de 16 jaar. Na de val van Napoleon in 1814 keerde Back terug naar Engeland
en maakte verschillende expedities; waaronder in 1818 naar de Noordpool en de
legendarische Frozen Strait Expedition naar Canada van 1836-1837. Back werd in
1839 in de adelstand verheven en in 1876 bevorderd tot Admiraal. George Back ligt
begraven op de begraafplaats Kensal Green in Londen.
Bijzondere carrière
George Back monsterde als 12-jarige jongen aan en was in 1808 betrokken bij de
zeegevechten voor de Spaanse kust. In 1809 werd hij tijdens gevechten in de Golf
van Biskaje door de Franse soldaten gevangen genomen en geïnterneerd in het
Kamp Verdun, waar hij vijf jaar
verbleef. Tijdens zijn verblijf in
Verdun leerde Back zichzelf Frans en
begon te tekenen, iets waar hij in zijn
latere
leven
tijdens
ontdekkingsreizen veel aan heeft
gehad.
Tekeningen
van
Back
bevinden zich in verschillende
museumcollecties. Van Back worden
nog zelden tekeningen te koop
aangeboden. Een recent te koop
aangeboden tekening bracht op een
Londense veiling ruim
€ 45.000 op.
Zeldzame vondst
De ontdekker van de pas, Patrick Buch had aanvankelijk niet door dat het om de
pas George Back ging. Patrick Buch: “Ook ik werd op het verkeerde been gezet doordat de
handelaar stellig was over de naam Black. Ik weet dat er in Frankrijk registers zijn met de
namen van de Engelse krijgsgevangenen, maar besefte ook dat de naam Black zo algemeen is
dat het moeilijk zou worden de man te traceren. De onderhandeling met de Engelse
handelaar verliep uiterst moeizaam en vergde al mijn aandacht. Ik wilde het pasje graag in
mijn verzameling hebben, omdat ik zoiets nog nooit eerder had gezien. Eenmaal in mijn
bezit kwam ik er achter dat ik iets heel bijzonders in handen had. Pasjes als deze zijn sowieso
zeer zeldzaam, maar dat het de pas van George Back blijkt te zijn is iets waar elke
verzamelaar niet eens van durft te dromen.”
De manuscripten van Boerhaave
Ingezonden door René van Haaster
Tijdens zijn werk aan de biografie van de beroemdste arts van de achttiende eeuw,
Herman Boerhaave (Voorhout, 31 december 1668 – Leiden, 23 september 1738),
raakte Luuc Kooijmans verzeild in de bizarre geschiedenis van diens manuscripten.
Die worden al meer dan 250 jaar als een waardevolle schat in Sint-Petersburg
bewaard. Maar niemand heeft ze ooit serieus kunnen bekijken, want ze worden
afgeschermd als militair geheim.
Waarom is het archief van een befaamde geleerde niet gewoon toegankelijk voor
onderzoek? Wat doen de manuscripten in Rusland? Waarom zijn ze in militair
bezit?
Kooijmans schreef er een boek over getiteld De geest van Boerhaave :
onderzoek in een kil klimaat (Amsterdam : Prometheus Bert Bakker
2014) ISBN: 978-90-351-3797-4. Hierin volgt hij het spoor van
Boerhaaves erfgenamen en leerlingen vanuit Leiden via Duitse
snijzalen en Parijse cafés naar de vorstelijke hoven in Wenen en SintPetersburg. Hij beschrijft hun pogingen om te profiteren van
Boerhaaves reputatie en laat zien hoe hun onderlinge rivaliteit de
ontwikkeling van hun vak stimuleerde.
De geest van Boerhaave gaat over de drijfveren achter wetenschappelijke
vooruitgang, en over Rusland. Het archief van Boerhaave vormt de aanleiding voor
een verhaal vol ambitie en misleiding, en ten slotte voor groteske onderhandelingen
tussen de auteur en het Russische ministerie van Defensie.
Luuc Kooijmans is historicus en schreef eerder onder andere Het orakel : de man die
de geneeskunde opnieuw uitvond: Herman Boerhaave 1669-1738 (Amsterdam : Balans
2011)
ISBN: 978-94-6003344-5
Psychische aandoeningen en literaire genezing
Ingezonden door René van Haaster
De boekenapotheek is een medisch handboek – maar dan anders. Of je nu de hik hebt
of een midlifecrisis, last van slapeloosheid of gebrek aan humor, liefdesverdriet of
obesitas, het zijn stuk voor stuk aandoeningen waarvoor je in De boekenapotheek een
medisch-literair advies aantreft.
In dit fascinerende handboek vind je fictionele zalfjes van Saramago, balsems van
Balzac en prozapleisters van Perec en Proust. In totaal 550 romans, inclusief het
werk van Gerard Reve, Tommy Wieringa en Kluun, bieden hulp bij niet minder dan
320 aandoeningen. Soms is het het verhaal zelf dat afleiding biedt, dan weer het
ritme van het proza dat de psyche streelt en stimuleert.
Lees bijvoorbeeld Kaas van Willem Elsschot als je jezelf verfoeit om een gebrek aan
ambitie, ervaar de neergang van een alcoholist in Malcolm Lowry’s Onder de vulkaan
wanneer je te dorstig begint te worden, of lees De 100-jarige man die uit het raam klom
en verdween van Jonas Jonasson als je het dagelijkse leven te zwaar opvat.
De boekenapotheek, die wereldwijd zal verschijnen, is geschreven door
twee gepassioneerde Engelse ‘bibliotherapeuten’. De oorspronkelijke
titel luidt The novel cure (Edinburgh : Canongate, 2013), Het boek is
voor een kwart aangevuld met recepten van Nederlandse en
Vlaamse bodem. Deze lemma’s zijn verzorgd door literair journalist
Maarten Dessing.
Ella Berthoud, Susan Elderkin, De boekenapotheek (Uitgeverij Podium
2013) ISBN 9789057596025
In De eenzaamheid van de waanzin verbindt Ranne Hovius ontwikkelingen in de
psychiatrie en de literatuur. Ze geeft tal van schrijvers uit de voorbije eeuwen het
woord: van Goethe, Dickens, Poe, Flaubert, Nabokov en Patrick McGrath, tot
schrijvers die over hun eigen ervaringen met de waanzin vertellen, zoals Gerard de
Nerval, Sylvia Plath en David Sedaris.
Daarnaast beschrijft zij de psychiatrische theorieën die in hun werk
doorklinken, waaronder die van Lombroso, Freud, Skinner en
Laing, en de onderliggende ideeën van het huidige handboek van
de psychiatrie, de DSM.
Met elke koerswijziging in de psychiatrie veranderen de literaire
verhalen. Want wie geloofwaardig over waanzin wil schrijven,
moet rekening houden met de psychiatrische opvattingen van zijn
tijd. De eenzaamheid van de waanzin is een boeiend verslag van een
literaire reis tegen de achtergrond van de ontwikkelingen in de
psychiatrie.
Ranne Hovius, De eenzaamheid van de waanzin : tweehonderd jaar psychiatrie in romans
en verhalen (Amsterdam : Nieuwezijds 2013) ISBN: 978-90-5712-219-4
In dit verband moet ook genoemd worden de serie Bipolaire cahiers
van uitgeverij Candide: een serie over manisch-depressieve
ziekten bij befaamde personen. Tot dusverre zijn er cahiers
verschenen over Virginia Woolf (2004), Lord Byron (2004), Charles
Baudelaire (2005), Vincent van Gogh (2006), Sylvia Plath (2006) en
Ludwig van Beethoven (2007). Alle titels zijn nog verkrijgbaar via
de website van de uitgeverij : www.uitgeverijcandide.nl
De vraag is natuurlijk of er ooit een cahier over Boudewijn Büch
zal verschijnen en wie die dan zal schrijven.
Oudste bibliotheek van Nederland 450 jaar
Ingezonden door René van Haaster
In 1564 werd te Zutphen een nieuwe bibliotheek geopend in een naar middeleeuws
model gebouwde kapelachtige ruimte aan de St. Walburgiskerk. In deze librije
plaatsten de kerkmeesters van de Walburg op houten lectrijnen geleerde, katholieke
boeken die een tegenwicht moesten bieden tegen de naderende Reformatie. De
boeken werden met kettingen vastgeketend aan een stang boven de lessenaars.
Deze situatie is tot op de dag van vandaag onveranderd in stand gebleven. De
librije van Zutphen is dan ook een monument en beschermd krachtens de wet
behoud cultuurbezit.
Het jubileumjaar werd geopend tijdens het Museumweekend van 5 en 6 april 2014.
In de St. Walburgiskerk werd een manifestatie gehouden rondom het oude boek.
Onder anderen presenteerden antiquaren, uitgevers en een restaurator zich.
Daarnaast demonstreerde een boekdrukker (margedrukker De Ammoniet) een
restauratiedruk en het drukken. Bovendien verzorgde hij demonstraties lettergieten
met de hand.
Tijdens het Monumentenweekend, 13 en 14 september 2014, zal de publieke viering
van het jubileum worden afgesloten met een publiekslezing en een boekpresentatie.
Het jubileum wordt op 9 oktober 2014 afgesloten met een wetenschappelijk congres
over historische stadsbibliotheken in Nederland
meer informatie: www.librije-zutphen.nl
Reizen en reisboeken door de eeuwen heen
Ingezonden door René van Haaster
In dit boek wordt aan de geïnteresseerde lezer een
overzicht geboden van de ontwikkelingsgang van het
reizen en de verslaggeving hiervan en hoe de
beeldvorming over landen en volken tot stand is
gekomen, waarbij het gedrukte boek als nieuw
massacommunicatiemiddel een cruciale rol speelde.
Wie gingen op reis, wat waren de motieven, hoe werd
er gereisd, welke landen werden bezocht, bleven
mensen voor een korte of een lange re tijd, vrijwillig of
gedwongen elders, en veel meer komt aan bod in dit
boek. Ook worden voorbeelden gegeven die een brug
slaan tussen de historie en het heden, want schrijvers,
filmmakers en kunstenaars laten zich steeds opnieuw
inspireren door historische (maritieme) gebeurtenissen.
Gert Jan Bestebreurtje, De wereld in vogelvlucht : reizen en reisboeken door de eeuwen
(Amsterdam : De Bataafsche Leeuw 2013) ISBN: 978-90-6707-662-3 gebonden
Bijzonder concert op begraafplaats Ysselsteyn
Ingezonden door: Mart Jansen
Op de Duitse militaire begraafplaats in Ysselsteyn vindt op 27 juli een bijzonder
concert plaats. Het concert staat volledig in het teken van de Eerste Wereldoorlog.
Konrad Koselleck
De bigband van Konrad Koselleck treedt op tijdens het concert. Onder anderen
zangeres Ellen ten Damme en acteur Hans Dagelet doen mee aan de voorstelling.
Konrad Koselleck werd in 1971 geboren in Duitsland. Hij leeft en werkt al twintig
jaar als muzikant in Nederland en leidt zijn eigen bigband.
Eigen show
Voor het concert in Ysselsteyn maakte hij samen met de bigband een eigen show.
Dit jaar is het een eeuw geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Nog nooit
eerder is er zo'n grootschalig concert geweest op de begraafplaats.
De tour van de Konrad Kosalleck Bigband gaat ook naar België en Duitsland.
Fusie Tropenmuseum, Rijksmuseum Volkenkunde en Afrika
Museum
Op 3 april is in bijzijn van minister Bussemaker en stakeholders uit de culturele
wereld bekend gemaakt dat het Tropenmuseum in Amsterdam, Rijksmuseum
Volkenkunde in Leiden en Afrika Museum in Berg en Dal gefuseerd zijn tot het
Nationaal Museum van Wereldculturen. Door de financiële toezeggingen van
nationale overheid in de zomer van 2013, kwamen de plannen voor een fusie in een
stroomversnelling. Het nieuwe nationale museum houdt drie locaties en blijft de
namen Tropenmuseum, Afrika Museum en Museum Volkenkunde voeren.
Stijn Schoonderwoerd, sinds juni 2012 algemeen directeur van Rijksmuseum
Volkenkunde, is de directeur/bestuurder. De fusie is de voortzetting van de steeds
nauwere samenwerking die de volkenkundige musea de afgelopen jaren in de
Stichting Volkenkundige Collectie Nederland (SVCN) gestalte hebben gegeven. De
centrale back office van het Nationaal Museum van Wereldculturen is in Leiden.
De drie musea versterken elkaar aanzienlijk op het terrein van publieksbereik,
educatie, wetenschappelijk onderzoek, internationale samenwerking en
ondernemerschap. Het nieuwe museum beheert een collectie van meer dan 400.000
objecten, die behoort tot de wereldtop. Wat publieksbereik betreft, behoort het
museum tot de top 10 van Nederlandse musea, met potentie om te groeien. De
wetenschappelijke activiteiten worden gebundeld in een nieuw op te richten
Research Centre for Material Culture.
De missie van het nieuwe museum is onverminderd actueel: bijdragen tot een open
blik op de wereld. De komende jaren zal daartoe in samenwerking met het publiek,
culturele, maatschappelijke en commerciële partners gewerkt worden aan
spraakmakende en aansprekende tentoonstellingen, educatieve programma’s,
wetenschappelijk onderzoek en publieksprogramma’s.

Download Report