RAADGEVER Integriteit In het openbaar bestuur is integriteit een belangrijk thema. Dit is niet voor niets. Integriteit hangt namelijk niet alleen nauw samen met het functioneren en de geloofwaardigheid van een bepaald persoon of overheidsorganisatie, “Kan ik als raadslid eigenlijk meestemmen bij onderwerpen die mijn eigen belang raken?” maar ook met het vertrouwen dat de samenleving in de overheid stelt als geheel. Dit maakt integriteit een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Net als alle andere spelers in het lokaal bestuur, wordt er ook van raadsleden verwacht dat zij integer zijn. Maar wat wordt daar precies mee bedoeld? Integriteit gaat over het handelen in overeenstemming met de geldende normen, waarden en regels in de samenleving. Voor raadsleden betekent integriteit vooral dat zij op een goede manier moeten omgaan met de bevoegdheden, macht, middelen en verantwoordelijkheden die zij als gekozen volksvertegenwoordigers hebben gekregen. Zij moeten altijd het algemeen belang voor ogen houden en zich kunnen verantwoorden voor de keuzes die zij maken. Wanneer een raadslid handelt in strijd met de geldende normen en waarden die er van hem of haar verwacht worden, is er sprake van integriteitsschending. Typen integriteitsschendingen • • • • • • • • • Corruptie: omkoping en/of bevoordeling van vrienden, familie, partij Fraude en diefstal Dubieuze giften en beloften Onverenigbare nevenfuncties, activiteiten en/of contacten Misbruik van bevoegdheden Misbruik en manipulatie van (de toegang tot) informatie Discriminatie, (seksuele) intimidatie en onfatsoenlijke omgangsvormen Verspilling en wanprestatie Wangedrag in de vrije tijd Bron: Heuvel, J.H.J. van den, L.W.J.C. Hubers, Z. van der Wal & K. Steenbergen (2010), Integriteit van het lokaal bestuur. Raadsgriffiers en gemeentesecretarissen over integriteit Maart 2014 RAADGEVER Wettelijke verplichtingen Een aantal zaken rondom integriteit zijn wettelijk vastgelegd. Zo zijn raadsleden verplicht om bij het aanvaarden van hun ambt of functie de ambtseed of belofte af te leggen. Hiermee verklaren zij dat zij geen giften of gunsten hebben gegeven of beloofd om tot raadslid te worden benoemd, dat zij geen geschenken of beloften aannemen, dat zij de wet zullen naleven en hun plichten als raadslid naar eer en geweten zullen vervullen. Verder moeten raadsleden hun betaalde én onbetaalde nevenwerkzaamheden openbaar maken en actueel houden. Omdat zij een publieke functie vervullen, is het belangrijk dat raadsleden open en transparant zijn over hun doen en laten. Door het melden van hun nevenwerkzaamheden laten raadsleden zien dat zij bereid zijn om verantwoording af te leggen en geven zij inzicht in hun handelen en beweegredenen. Relevante wetgeving integriteit • Artikel 12, 13, 14, 15, 27, 28, 99 van de Gemeentewet • Artikel 2:4 van de Algemene wet bestuursrecht Gedragscode De Gemeentewet verplicht de gemeenteraad om voor zichzelf en het college een gedragscode vast te stellen die de integriteit waarborgt en geldt als aanvulling op de wettelijke regels. Bij de invulling hiervan krijgt de gemeenteraad veel ruimte. De gedragscode kan gebruikt worden als beoordelingskader bij vragen, twijfels en discussies over bepaalde ‘grijze gebieden’. Integriteit is namelijk geen statisch, absoluut concept. In de eerste plaats is de publieke moraal veranderlijk en voortdurend in ontwikkeling, daarnaast oordeelt iedereen op basis van zijn eigen normen- en waardenkader. Dit kader kan per persoon erg verschillen. Het is daarom belangrijk om het onderwerp integriteit bespreekbaar en levendig te houden en elkaar daadwerkelijk aan te spreken op de gedragscode. Wanneer raadsleden of collegeleden zich niet aan de gedragscode houden, kan dit namelijk gevolgen hebben voor hun positie. Meer informatie • www.vng.nl/integriteit • www.vng.nl/handreiking-integriteit-politieke-ambtsdragers Deze raadgever is onderdeel van een reeks VNG-raadgevers over uiteenlopende onderwerpen. U vindt alle raadgevers op www.vng.nl/raadsleden. Op deze pagina staat nog meer informatie speciaal voor raadsleden. Vereniging van Nederlandse Gemeenten RAADGEVER
© Copyright 2024 ExpyDoc
