Recreatieondernemers krijgen ruimte – Ontslakken in Schagen

september 2014
Eenvoudig Beter
Naar de Omgevingswet
- het wetsvoorstel en meer -
Schets landschappelijke inpassing uitbreiding
Camping Tempelhof.
Beeld BügelHajema
niet aan de ondernemers en zouden we
niet gewoon kunnen laten weten of het
kan of niet? Want zelf weten we eigenlijk
al wel, zonder dikke beleidsnota, wat wel
en niet zou moeten kunnen. Marcel Mooij,
jurist bij de afdeling Ruimte, gemeente
Schagen, schetst de voorgeschiedenis.
‘In het coalitieakkoord na de fusie in
januari 2013 (Schagen, Zijpe en Harenkarspel) was deregulering als programmapunt al opgenomen. Toen onze voormalige
burgemeester Gerrit Westerink hoorde van
het Team Ontslakken heeft hij ons aangemeld als pilotgemeente. Zo is het balletje
gaan rollen.’
Ontslakken in Schagen
Toetsing
Recreatieondernemers
krijgen ruimte
In Schagen zitten recreatieondernemers met de gemeente om de tafel om de kansen en mogelijkheden
voor verdere ontwikkeling van de recreatiesector te
benutten; niet op basis van een visie, plan of kader,
maar met gezond verstand. Schagen krijgt bij deze
aanpak ondersteuning van het Expertteam Ontslakken,
dat gemeenten in het kader van de Actieagenda Bouw
helpt om sneller, goedkoper en flexibeler te acteren.
De recreatieondernemers vonden het een
goed idee, laat Mooij weten. Er werd besloten om met twee initiatieven de proef
op de som te nemen, omdat die al wat
concreter waren.
Eén plan betreft de uitbreiding met
een aantal hectares van een camping,
een vrij grote die goed bekend staat. Die
uitbreiding past niet in het bestemmingsplan, dus moet dat
worden gewijzigd. Een ander plan gaat over een drietal percelen naast elkaar, een woonhuis, een voormalig agrarisch bedrijf
en een kampeerterrein. De eigenaar van die drie percelen wil
er een recreatief complex met een kampeerterrein van maken.
Ook dat is niet passend binnen het huidige bestemmingsplan.
De gemeente kijkt slechts nog in algemene termen naar
de plannen. Mooij daarover: ‘In het verleden bemoeiden we
ons in detail met de inrichting van het terrein; de bebouwing,
de grootte van de standplaatsen. Dat doen we niet meer. Hoe
Schagen is een kustgemeente met veel recreatieontwikke-
het er van binnen uitziet interesseert ons eigenlijk niet zo-
ling. Langs de 14 km kust zijn heel wat recreatieondernemers
veel meer. We gaan er vanuit dat de ondernemer het wel
actief op campings, recreatieparken en in de horeca. Veel
zo aantrekkelijk zal maken dat de mensen er graag verblij-
daarvan willen uitbreiden, veelal buiten bestaand bebouwd
ven. Het plan moet wel voldoen aan onze voorwaarden voor
gebied. Over het algemeen betekent dat: lange procedures
veiligheid, ontsluiting, voldoende parkeergelegenheid. En we
en toetsing aan veel regels. De provincie heeft er ook zo z’n
kijken of het er fatsoenlijk uitziet vanaf de weg.’
gedachten over. De gemeente was van plan een beleidsnota
te schrijven over de toekomst van de recreatiesector en het
Visie
ruimtelijk beleid daarbij. Maar het probleem daarbij is dat de
Om de procedures sneller te laten verlopen, laat de gemeente
wereld vaak al is veranderd als de nota klaar is. Waarom doen
Schagen initiatiefnemers tegenwoordig binnen enkele weken
we het niet anders, vroegen de burgemeester, wethouder en
weten of het initiatief kansrijk is. De direct belanghebbenden
beleidsambtenaren zich af. Waarom laten we het initiatief
worden van het plan op de hoogte gesteld en die kunnen
september 2014 | 22
daar in het vooroverleg dan op reageren. Vervolgens wordt zo
Van tevoren is met de Provincie Noord-Holland gesproken
snel mogelijk een ontwerpbestemmingsplan ter inzage ge-
over de aanmelding als pilot voor het project Ontslakken. ‘Ze
legd en dan kan iedereen een zienswijze indienen.
reageerden wat lauw’, vond Marcel Mooij. ‘Ze hadden zoiets
‘Bij deze twee plannen hebben we niet samen met der-
van “Wij werken altijd al ontslakt, we hoeven niet zoveel te
den om de tafel gezeten; zo groot zijn ze niet’, laat Marcel
veranderen.” De praktijk laat toch zien dat het niet zo simpel
Mooij weten. ‘Wel hebben we het plan voor het recreatieve
complex neergelegd bij de dorpsraad en bij Natuurmonumenten, omdat het terrein grenst aan een natuurgebied. Daarnaast bespreken we de plannen met de vaste overlegpartners
zoals het hoogheemraadschap en de provincie.’
‘Uiteindelijk willen we de criteria
wat minder concreet maken’
Puur toetsen op de inhoud en niet aan de hand van crite-
ligt. De provincie toetst redelijk streng, zeker als het gaat om
ria in beleidsnota’s: Mooij zegt er een positief gevoel over te
plannen buiten bebouwd gebied. Dan komen ze achteraf met
hebben. Hij geeft toe dat de meningen verdeeld zijn. ‘Som-
bedenkingen en bezwaren. Dat is de worsteling waar we mee
migen vragen zich af of we niet toch een eindplaatje moeten
zitten. We willen de provincie altijd zo vroeg mogelijk bij onze
hebben, waar we naartoe willen als gemeente. De provincie
plannen betrekken, maar dat is nog een proces dat gaande is.’
heeft ons daar ook op gewezen.’
Schagen gaat in regionaal verband een omgevingsvisie
Marcel Bayer
maken voor de verblijfsrecreatie op lange termijn. Tegelijkertijd wil de gemeente voldoende flexibel zijn om op ontwikkelingen te kunnen inspelen. ‘Het blijft een spanningsveld’,
bevestigt Mooij. ‘Uiteindelijk willen we de criteria wat minder
concreet maken, zoals we dat al gedaan hebben met ons afwijkingsbeleid voor kruimelgevallen. Meer formuleringen dus
in termen als “geen overlast voor de buren, geen onevenredige aantasting van het straatbeeld”.
Worsteling
Het voorontwerp bestemmingsplan voor het recreatief complex is inmiddels door de provincie bekeken. De provincie is in
beginsel positief over het plan, maar wil nog wel een nadere
onderbouwing van nut en noodzaak. Aan het eerste plan voor
de uitbreiding van de camping wordt nog gesleuteld; daarna
gaat het naar de provincie. Het is bijvoorbeeld spannend of
de provincie mee gaat met het globale karaker ervan. Behoudens een groenstrook om het terrein is de ondernemer heel
erg vrij om de inrichting zelf te bepalen, dat betreft dus ook
de bouw van voorzieningen en gebouwen.
Impressie zichtlijnen ten behoeve van beeldkwaliteit uitbreiding
Camping Tempelhof.
Beeld BügelHajema
Bemoedigend
altijd leidt tot verantwoorde maar ook haalbare initiatieven.’
’Het mooie is dat Schagen het heeft aangedurfd om niet de
heel verschillend; soms is de pilot afgerond en gaat het er
weg van het vooraf formuleren van een beleidsvisie te be-
vooral om het geleerde breder in de gemeente toe te passen.
wandelen’, meent Jos Feijtel, lid van het Expertteam Ontslak-
Soms is men nog bezig met de eerste stapjes: durven we het
ken en adviseur van de gemeente Schagen. In veel gevallen
aan om veel los te laten?
De voortgang in de inmiddels 24 ontslakgemeenten is
kan het zonder, gewoon door zelf het gezond verstand te
Het Ministerie van BZK heeft net laten weten dat ook in
gebruiken en in overleg met de initiatiefnemers te gaan. Hij
2015 nieuwe pilots kunnen worden gesteund met de ontslak-
ziet dat in meer ontslakgemeenten. Bijvoorbeeld als er er-
aanpak. ‘Bemoedigend’, zegt Jos Feijtel. ‘Geïnteresseerde ge-
gens een onbebouwd of vrijkomend terrein een nieuwe kans
meenten kunnen zich melden bij mij.’
krijgt. ‘De eerste reflex is nog te vaak: we maken een stedenbouwkundige visie. Terwijl gewoon met initiatiefnemer(s) aan
Jos Feijtel
de slag gaan en vooral hen laten praten met de buurt, bijna
([email protected])
september 2014 | 23