Dag- en nachtmens

Dag- en nachtmens
De vraag
Zijn er (pre)historisch – net als bij de dieren – nacht- en dagmensen geweest?
Een soort die in het donker 's avonds/'s nachts zijn kostje bij elkaar scharrelde en zijn
veiligheid zocht? En een soort die overdag ditzelfde deed?
A.A. Klein, Ter Apel
Het antwoord
Vermoedelijk is het onderscheid tussen vroege en late chronotypes (ochtend- en
avondmensen) al heel oud, al hebben we daar nu nog geen bewijzen voor. Uit onderzoek
naar extreme chronotypes (mensen die extreem vroeg of laat ‘op hun best zijn’) weten we
dat er een genetische basis is: het chronotype is erfelijk. Verder onderzoek kan uitwijzen
welk gen of welke genen deze eigenschap bepalen. Die kennis maakt het misschien in de
toekomst mogelijk uitspraken te doen aan de hand van oude biopten (DNA in prehistorisch
weefsel) om te zien hoe oud deze eigenschap is.
Er vindt op dit moment al onderzoek plaats naar chronotypes bij natuurvolken die zonder
elektriciteit leven. Dat maakt het mogelijk om iets te leren over ‘ongestoorde’ chronotypes,
zonder verschuiving in het dag/nachtritme door kunstlicht en TV.
Overigens komen chronotypes niet alleen bij de mens voor. Bijvoorbeeld bij de koolmees is
het voorkomen van vroege en late types aangetoond.
Met vriendelijke groet,
Prof.dr. M.P. Gerkema, Chronobiologie
Rijksuniversiteit Groningen

Download Report