Jaarrekening 2013 Indeling/leeswijzer programmarekening 2013........................................................................ 5 1. Aanbiedingsnota................................................................................................................ 9 Financieel .........................................................................................................................10 2. Jaarverslag 2013 ..............................................................................................................21 2.1 Programmaverantwoording.........................................................................................23 2.1.0 Programma: 0 Algemeen bestuur ........................................................................25 2.1.1 Programma: 1 Openbare orde en veiligheid .........................................................31 2.1.2 Programma: 2 Verkeer, vervoer en waterstaat .....................................................35 2.1.3 Programma: 3 Economische zaken .....................................................................39 2.1.4 Programma: 4 Onderwijs .....................................................................................43 2.1.5 Programma: 5 Cultuur, recreatie en welzijn .........................................................49 2.1.6 Programma: 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijk werk ...........................55 2.1.7 Programma: 7 Volksgezondheid ..........................................................................63 2.1.8 Programma: 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting .....................................69 2.1.9 Programma: 9 Algemeen (WOZ, kosten heffing en invordering ...........................75 belastingen, stelposten, saldi kostenplaatsen en saldo .................................................75 begroting/rekening) .......................................................................................................75 2.1.10 Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutaties .......................................79 reserves........................................................................................................................79 2.1.11 Toelichting verdeeldienst ...................................................................................79 2.2 Paragrafen..................................................................................................................87 2.2.1 Paragraaf lokale heffingen ...................................................................................89 2.2.2 Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing...........................................93 2.2.3 Paragraaf grondbeleid .......................................................................................103 2.2.4 Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen .............................................................111 2.2.5 Paragraaf bedrijfsvoering ...................................................................................115 2.2.6 Paragraaf verbonden partijen.............................................................................121 2.2.7 Paragraaf financiering ........................................................................................128 2.2.8 Subsidieparagraaf ..............................................................................................129 2.2.9 Paragraaf informatisering ...................................................................................131 3. Jaarrekening ..................................................................................................................135 3.1 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling ..................................................137 3.2 Balans per 31 december 2013 ..................................................................................140 3.3 Toelichting op de balans ...........................................................................................142 3.4 Publicatie Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke sector.................161 3.5 Single Information Audit (SISA) ................................................................................163 3.6 Het overzicht van baten en lasten in de rekening......................................................173 3.7 Recapitulatie per programma en rekeningsaldi 2013. ...............................................175 4. Controleverklaring ..........................................................................................................177 Indeling/leeswijzer programmarekening 2013 Hierbij treft u een programmarekening aan die in overeenstemming is met de eisen van het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) en de eisen zoals de financiële verordening van de gemeente Dronten deze stelt. Onderstaand gaan wij er op in hoe u deze rekening kunt lezen. Programmarekening 2013 Hoofdindeling De hoofdindeling van de programmarekening is als volgt: 1. Aanbiedingsnota 2. Jaarverslag, bestaande uit: 1. Programmaverantwoording 2. Paragrafen 3. Jaarrekening, bestaande uit: 1. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 2. Balans per 31 december 2013 3. Toelichting op de balans 4. Single Information Audit (SISA) 5. Het overzicht van baten en lasten in de rekening 6. Recapitulatie per programma en rekeningsaldi 2013 en 2012 Hieronder zoomen we nader in op deze onderdelen. 1. Aanbiedingsnota In de aanbiedingsnota gaan wij in op de algemene ontwikkelingen die zich in het jaar 2013 hebben voorgedaan. Daarnaast wordt in de aanbiedingsnota een financiële beschouwing gegeven op hoofdlijnen van de oorzaken die hebben geleid tot het jaarrekeningresultaat over 2013. 2.1 Programmaverantwoording In de programmaverantwoording wordt per programma aangegeven wat het programma inhoudt, wat u (de raad) en wij (college) wilden bereiken, welke acties zijn ondernomen en wat het financieel resultaat is per programma met de daarbij behorende analyse. Daarnaast wordt ingegaan op de algemene dekkingsmiddelen en het bedrag voor onvoorziene uitgaven. 2.2 Paragrafen In afzonderlijke paragrafen wordt verslag gedaan van de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot beheersmatige aspecten, alsmede lokale heffingen. We hanteren de minimaal vereiste 7 paragrafen met daarbij nog de paragrafen subsidies en informatisering. De wettelijk vereiste paragrafen zijn: a. paragraaf lokale heffingen; b. paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing; c. paragraaf grondbeleid; d. paragraaf onderhoud kapitaalgoederen; e. paragraaf bedrijfsvoering; f. paragraaf verbonden partijen; g. paragraaf financiering. Jaarrekening 2013 5 4 Controleverklaring Op het moment van het drukken van deze jaarrekening zijn de controlewerkzaamheden door PWC nog gaande, daarom ontvangt u hierbij een jaarrekening zonder controleverklaring. In het definitieve boekwerk zal de getekende controleverklaring worden opgenomen. Jaarrekening 2013 6 1. Aanbiedingsnota Jaarrekening 2013 7 Jaarrekening 2013 8 1. Aanbiedingsnota In het verlengde van de jaren 2011 en 2012 kunnen wij het jaar 2013 ook bestempelen als een jaar waar de recessie een grote invloed had op het gemeentelijke beleid en het financiële handelen. Wij besloten een nieuwe bezuinigingsoperatie in gang te zetten om naar de toekomst toe te kunnen voldoen aan een structureel sluitend meerjarenbeeld. Vanzelfsprekend zijn er in 2013 ook weer de nodige zaken gerealiseerd zoals u kunt lezen in deze jaarrekening. 2013 was ook het laatste volle jaar van deze collegeperiode. We hebben verder uitvoering gegeven aan het collegeprogramma. Graag verwijzen wij u naar de brief ‘eindevaluatie collegeperiode 2010 – 2014’ van februari 2014. Voor de volledigheid hebben we de betreffende brief ook in het bijlageboek opgenomen. In het oog springende ontwikkelingen/gebeurtenissen binnen de gemeente in het jaar 2013 zijn: Programma 0 Algemeen bestuur - Uitvoering gegeven aan het Project Verbetering Dienstverlening (incl. Egem-i); - Uitvoering gegeven aan het project Duurzaamheid; - Voorbereidingen getroffen voor het herijken van de Toekomstvisie; Programma 1 Openbare orde en veiligheid - Participatie in de veiligheidsregio in samenwerking met de overige partijen; - Uitvoering gegeven aan het Integraal Veiligheidsplan;. Programma 2 Verkeer, vervoer en waterstaat - Overleg met de provincie Flevoland over de N23 ‘passage Dronten’; - Overleg met de provincie Flevoland over de OV-Visie; - Planvoorbereiding voor het traject Corridor Roggebot; - Het bestemmingsplan IJsseldelta Zuid is vastgesteld; Programma 3 Economische ontwikkeling - Met betrokkenen vanuit de gebiedsvisie voor de Drieslag en de Wisentweg ‘Van Eiland naar WIJland’ werken aan het uitvoeringsprogramma; - Uitvoering van de opdrachten door de kerngroepen voor de Sociaal economische agenda; - Uitvoering gegeven aan het uitvoeringsprogramma Oostkantvisie; - Meegewerkt aan de realisatie van een fietsknooppuntenstelsel. Programma 4 Onderwijs - Stimuleren en voorbereiden van passend onderwijs; - Uitvoering beleidskader Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) 2011-2014; - Voorbereiden onderwijszone voortgezet onderwijs; - In het kader van de leerplicht een ‘straatactie’ georganiseerd; - Door de komst van het Educatief Centrum is de brede school gerealiseerd. Programma 5 Cultuur, recreatie en welzijn - Realisatie en ingebruikname van het Educatief Centrum Biddinghuizen; - Voorbereiding verdere ontwikkeling voor het MFC Swifterbant; - Realisatie jongerencentrum USRA/Nirwana; - Vaststelling en uitvoering gegeven aan het beheerplan buitensport; - Aanstelling buurtsportcoach; - Vaststelling voorlopige monumentenlijst. Programma 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijk werk - Voorbereiding van de drie transities: Participatiewet, Jeugdzorg en AWBZ; Jaarrekening 2013 9 - Pilot ‘snelbalie’ is gecontinueerd; Voorbereiding op de participatiewet en positionering WSW; Een start gemaakt met het opzetten van het vrijwilligers- en mantelzorgbeleid. Programma 7 Volksgezondheid en milieu - Voorbereiding transitie jeugdzorg; - Realisatie stichting Hospice Dronten; - Voorbereidingen voor de ontwikkeling van windparken; - Realisatie van samenwerking met de gemeenten Urk en Noordoostpolder voor de uitvoering van de toezichts- en handhavingstaken in het kader van de Drank en Horecawet; - Verkennend onderzoek naar de mogelijkheden van het uitbesteden van afvalinzameling en reiniging; - Realisatie van de omgevingsdienst Flevoland, Gooi en Vecht (OFGV). Programma 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting - Beleid ontwikkeld voor toezicht en handhaving van illegale permanente bewoning recreatiewoningen; - Voorbereidingen Basisregistratie grootschalige topografie (BGT); - Woningbouwprogramma is geactualiseerd; - Verdere uitwerking van de plannen: De Gilden (2e fase en het Palet), het Heuvelpark, de Havenkom, De Graafschap (afronding aanleg Park), Poort van Dronten, het Hanzekwartier, Ellerveld (108 ha. Spijkweg) en het nieuw vastgestelde plan Heuvelpark De Noord. Programma 9 Algemeen - Voorbereidingen nieuwe bezuinigingen 2015 – 2019; - Realisatie overgang afdeling belastingen naar het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus Tricijn (GBLT). Wij zijn, over het geheel genomen, dan ook trots op de ontwikkelingen die zich in 2013 in de gemeente Dronten hebben voorgedaan. Deze trots wordt mede ingegeven door het beleid dat de gemeente ten aanzien van de toekomst uitstraalt. Tijdig inspelen op de ontwikkelingen, zowel positief als negatief, en hier de noodzakelijke besluiten voor nemen zodat de Drontenaren in de toekomst niet de rekening gepresenteerd krijgen. Financieel In deze paragraaf wordt in het kort ingegaan op alle producten uit de budgetcyclus over het jaar 2013. Per product wordt in het kort de belangrijkste financiële ontwikkelingen en mutaties toegelicht. Deze jaarrekening is het laatste product uit budgetcyclus 2013. In onderstaande tabel is het resultaat per product in 2013 weergegeven: Resultaat per product: Begrotingssaldo 2013 Storting Onttrekking (-/- = positief + = negatief) Programmabegroting 4e firap 2012 1e firap 2013 incl. tussentijdse wijz. 2e firap 2013 incl. tussentijdse wijz. 3e firap 2013 incl. tussentijdse wijz. 4e firap 2013 incl. tussentijdse wijz. Jaarrekening 2013 (na resultaatsbestemming) Totaal mutaties Algemene Reserve Per saldo gestort met betrekking tot jaarschijf 2013 Jaarrekening 2013 10 -711.000 174.000 537.000 181.000 1.000.000 782.000 0 195.000 2.114.000 2.490.000 708.000 1.782.000 Programmabegroting 2013 De programmabegroting 2013 vertoonde een positief saldo van € 711.000 in 2013. Dit voordeel was met name te danken aan meevallers op het gebied van het WWB Inkomensdeel en de onder-uitputting van de begroting. Voor de periode 2014 en verder liet de begroting een structureel positief beeld zien. Naast dit positieve beeld was in de begroting 2013 ook nog ruimte beschikbaar voor de op ons af komende gevolgen van de recessie (o.a. kortingen van het Rijk) in de stelpost ‘te verwachten kortingen van het Rijk’. 4e Financiële rapportage 2012 De 4e firap van 2012, vastgesteld na de begrotingsbehandeling van 2013, had voor de jaarschijf 2013 nog een negatief effect van € 174.000. Dit nadeel werd veroorzaakt door de uitkomsten van de septembercirculaire algemene uitkering gemeentefonds 2012. 1e Financiële rapportage 2013 inclusief tussentijdse wijzigingen In 2013 zijn er vier financiële rapportages geweest. In de 1e financiële rapportage van 2013 kwam een aantal tussentijdse ontwikkelingen zoals wmo-vervoer, tegemoetkoming kinderopvang, bijstelling algemene uitkering en inhuur capaciteit aan de orde. De 1e financiële rapportage 2013 betekende, inclusief de tussentijdse wijziging voor groot onderhoud en vervanging buitensport, voor het jaar 2013 een nadeel van € 356.000 (537.000 – 181.000). Het meerjarig resultaat in deze 1e financiële rapportage was structureel negatief. Echter door een aangenomen amendement op het creëren van een stelpost voor ICT bleef dit negatieve effect beperkt waardoor het structurele begrotingsbeeld positief bleef. 2e Financiële rapportage 2013 inclusief tussentijdse wijzigingen De 2e financiële rapportage betekende, inclusief de tussentijdse wijzigingen voor 2013 een nadelig resultaat van € 1.000.000. Dit nadelige resultaat was met name het gevolg van het informatieplan ICT en het leerlingenvervoer. Met ingang van 2014 was effect van de 2e financiele rapportage positief door met name de huurinkomsten gemeentelijke accommodaties, echter door de tussentijdse wijzigingen van het beheerplan openbare verlichting en het informatieplan ICT was het uiteindelijke structurele effect negatief. Het begrotingsbeeld liet in 2015 en 2016 tekorten zien gevolgd door een licht positief begrotingsbeeld in de jaren 2017 en 2018. 3e Financiële rapportage 2013 De 3e financiële rapportage betekende voor 2013 wederom een nadeel. Ditmaal van € 782.000. Dit nadeel voor de jaarschijf 2013 werd veroorzaakt door met name de meicirculaire gemeentefonds en de vorming van de APPA voorziening. Met ingang van 2014 ontstond er met name door de structurele effecten van de meicirculaire gemeentefonds een sterk aflopend begrotingsbeeld. De begrotingssaldi van 2014 en 2015 waren nog positief. Met ingang van 2016 was er een negatief begrotingssaldo, oplopend tot € 1.200.000 in 2018. Ook de stelpost ‘te verwachten korting van het Rijk’ was door de gevolgen van de meicirculaire gemeentefonds volledig benut. 4e Financiële rapportage 2013 In de 4e financiële rapportage van 2013 kwamen de overhevelingen van de budgetten van 2013 naar 2014 aan de orde en een aantal tussentijdse ontwikkelingen. De 4e financiële rapportage 2013 betekende voor het jaar 2013 een voordeel van € 195.000. Voor de periode 2014-2018 was er voor de jaarschijf 2014 een voordeel van ruim € 700.000 vanwege de hogere doeluitkering voor het WWB inkomensdeel. Voor de jaarschijven 2015 tot en met 2018 ontstond net als in de 3e financiële rapportage een oplopend tekort door met name de septembercirculaire gemeentefonds. Het begrotingsbeeld is voor 2014 dus nog positief, echter loopt op naar een nadeel van € 2.600.000 in 2018. Jaarrekening 2013 11 Daarnaast is bij de 4e financiële rapportage voor een bedrag van € 3.458.000 aan budgetten overgeheveld van 2013 naar 2014. Voor een specificatie van de overgehevelde budgetten verwijzen wij u naar de bijlage van de 4e financiële rapportage 2013. Alle bovenstaande financiële producten zijn te vinden op onze website, via: http://www.dronten.nl/bestuur-organisatie/gemeentefinancian_231/ Jaarrekening 2013 De jaarrekening 2013 sluit met een positief resultaat van € 3.399.000 (voor bestemming). Het positieve saldo bestaat uit 2 onderdelen, te weten: (- = voordeel, + = nadeel) Nr. Omschrijving 1 Resultaat Algemene Dienst (AD) 2 Resultaat Grondexploitatie (GREX) Totaal saldo jaarrekening 2013 voor resultaatbestemming Bedrag -3.433.000 34.000 -3.399.000 Analyse van het saldo van de exploitatie 2013 De begroting en meerjarenraming van Dronten probeert telkens een zo realistisch mogelijk financieel beeld van de toekomst te geven. Door het verder ontwikkelen van het financiële beheersinstrumentarium en het opstellen van managementrapportages, wordt gestreefd naar een beter inzicht in de exploitatie van de gemeente. Uiteraard zijn aan deze ramingen soms onzekerheden en risico’s (negatieve en positieve) gekoppeld. Het definitieve saldo van de rekening 2013 wijkt af van de prognose in de 4e financiële rapportage 2013. De belangrijkste reden voor de financiële afwijkingen tussen de 4e financiële rapportage en de jaarrekening is dat de organisatie de 4e financiële rapportage heeft voorbereid in de maanden september en oktober. Onderstaande ontwikkelingen waren over het algemeen niet te voorzien ten tijde van het opmaken van de 4e financiële rapportage. Hieronder worden op hoofdlijnen de grotere mutaties belicht. (-/- = voordeel, + = nadeel) Nr. Omschrijving Bedrag Effect 1. Resultaat Algemene Dienst Programma 0 Lagere uitgaven Project EGEM-I (claim rekeningsaldo) -114000 éénmalig Programma 2 Lagere kosten ombouw busstation (claim rekeningsaldo van € 126.000) Lagere uitgaven aanpassing drempels en abri's Landmaten (claim rekeningsaldo) Lagere uitgaven voor bermverstevigingen Lagere kosten diensten van derden voor openbare verlichting -186.000 -49.000 -66.000 -48.000 éénmalig éénmalig éénmalig éénmalig Programma 3 Lagere kosten Sociaal Economische Agenda (claim rekeningsaldo) Lagere kosten Oostkantvisie (claim rekeningsaldo) -50.000 éénmalig -20.000 éénmalig Programma 4 Lagere kosten Ichthus College Lagere kosten diensten van derden voor lokaal onderwijsbeleid -31.000 éénmalig -33.000 éénmalig Programma 5 Lagere kosten diensten van derden bij exploitatie binnen- en buitensport Lagere subsidieverlening voor stimulering sport Hogere liquidatiewinst OZD BV (claim rekeningsaldo) Hogere huurinkomsten binnensportaccommodaties (indexering) Jaarrekening 2013 12 -45.000 -30.000 -610.000 -28.000 éénmalig structureel éénmalig structureel (-/- = voordeel, + = nadeel) Nr. Omschrijving Bedrag Programma 6 Lagere kosten WWB inkomensdeel (claim rekeningsaldo € 58.000) Lagere kosten WMO huishoudelijke verzorging (claim rekeningsaldo € 268.000) Lagere kosten WWB werkdeel (claim rekeningsaldo) Lagere kosten voor de drie transities (claim rekeningsaldo) Lagere kosten voor WMO hulpmiddelen Programma 7 Nadeel afvalstoffenheffing (BTW/uren/kapitaallasten) Nadeel rioolheffing (BTW/uren/kapitaallasten) Nadeel door realisering minder rioolaansluitingen -209.000 -285.000 -158.000 -51.000 -139.000 éénmalig éénmalig éénmalig éénmalig éénmalig 142.000 éénmalig 122.000 éénmalig 75.000 éénmalig Programma 8 Lagere kosten vastgoed en landmeten (claim rekeningsaldo € 59.000) Hogere opbrengst project oneigenlijk grondgebruik Hogere opbrengst leges bouwvergunningen Hogere verkoopopbrengst erfpachtsgronden -73.000 -37.000 -101.000 -350.000 Negatief resultaat GREX in verband met voorraad grond en hulpstoffen (VGHS) (Claim rekeningsaldo) éénmalig éénmalig éénmalig éénmalig 612.000 éénmalig Algemene dekkingsmiddelen Hogere algemene uitkering 2013 en voorgaande jaren Hogere opbrengst OZB gebruikers Hogere opbrengst OZB eigenaren Verdeeldienst Kapitaallasten - lagere afschrijving - lagere rente Totaal voordeel kapitaallasten Administratiekosten Personeelskosten - lagere kosten inhuur derden - lagere kosten loopbaan en mobiliteit - lagere kosten HRM-beleid - vrijval frictiekosten OFGV Effect -520.000 éénmalig -83.000 éénmalig -44.000 éénmalig -352.000 -11.000 -363.000 éénmalig -89.000 éénmalig - lagere overige personeelskosten (fuwa/cao a la carte/ reiskosten) - diverse voordelen (zie toelichting verdeeldienst "personeelskosten") Totaal voordeel personeelskosten Tractie- en gereedschappen Gebouwen Diversen -96.000 -93.000 -47000 -60000 -65.000 -119000 -480.000 éénmalig -59.000 éénmalig -110.000 éénmalig 77.000 Totaal resultaat Algemene Dienst -3.433.000 2. Resultaat grondexploitatie 34.000 éénmalig Negatief resultaat GREX 2013 (bruto) Totaal jaarrekeningresultaat 2013 -3.399.000 Jaarrekening 2013 13 Zoals hiervoor geschreven sluit de jaarrekening 2013 per saldo (Algemene Dienst en Grondexploitatie) met een positief saldo van € 3.399.000. In onderstaande toelichting wordt in het kort aangegeven wat in hoofdlijnen de oorzaken zijn voor het ontstaan van dit positieve saldo. Voor een gedetailleerder inzicht verwijzen wij u naar de toelichting van de afzonderlijke programma’s. 1. Resultaat algemene dienst Naast de bovengenoemde onderdelen wordt het jaarrekeningresultaat ten slotte nog bepaald door diverse overige mutaties. Per saldo hebben alle mutaties een positief effect op het jaarrekeningresultaat van € 3.433.000. Zoals uit de tabel blijkt zijn er op een veelheid van terreinen onderschrijdingen. De meest opvallende afwijkingen (groter dan € 150.000) hebben betrekking op: Een positieve bijstelling algemene uitkering gemeentefonds (€ 528.000 voordeel); Lagere personele kosten (€ 480.000 voordeel); Hogere verkoopopbrengst erfpachtsgronden (€ 350.000 voordeel); Lagere kapitaallasten (€ 363.000 voordeel); Hogere liquidatiewinst zwembad Overboord (€ 610.000 voordeel) Lagere kosten WMO huishoudelijke verzorging (€ 285.000 voordeel); Lagere kosten WWB inkomensdeel (€ 209.000 voordeel); Lagere kosten ombouw busstation (€ 186.000 voordeel); Lagere kosten WWB werkdeel (€ 158.000 voordeel); Negatief resultaat GREX in verband met afwaarderingen VGHS (€ 612.000 negatief) Voor de overige inhoudelijke toelichting op de mutaties verwijzen wij u naar de financiële analyse per programma in hoofdstuk 2. 2. Resultaat grondexploitatie Het bruto resultaat van de grondexploitatie over 2013 bedraagt € 34.000 negatief. Dit resultaat dient gecorrigeerd te worden met de bijdrage vanuit de grondexploitatie aan de bestemmingsreserve bovenwijkse voorzieningen van € 28.000. Aangezien de bijdrage voor 2012 niet is geraamd, wordt bij de resultaatsbestemming voorgesteld dit saldo alsnog te storten in de bestemmingsreserve bovenwijkse voorzieningen. Het feitelijke resultaat van de grondexploitatie komt hiermee voor 2013 op € 62.000 negatief. Dit resultaat is als volgt opgebouwd: Jaarrekening 2013 14 (- = voordeel, + = nadeel) * Resultaat grondexploitatie 2013 na storting bijdrage bovenwijkse voorzieningen in bestemmingsreserve Dit resultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door de noodzakelijke aanvulling van de voorziening van De Graafschap 1e fase, het kunnen laten de vervallen van de voorziening voor de Poort van Dronten en de winstnemingen door afwikkeling van de plannen Business Zone Delta hoofdstructuur en 4e fase. De ook in 2013 zeer beperkte opbrengst grondverkopen hebben een drukkend effect op de te verwachten exploitatieresultaten. Deze komen verder onder druk te staan door de bevriezing van de grondprijzen voor de komende 4 jaar en de verdere aanpassing van de uitgifteprognose van de gronden voor woningbouw. Het laatst vastgestelde woningbouwprogramma van november 2013 is hiervoor als uitgangspunt gebruikt. Het in de afgelopen jaren afboeken van te hoge boekwaarden binnen de grondexploitatie leidt er toe dat Dronten zich op dit moment, in vergelijking met vele andere gemeenten, niet in een al te moeilijke situatie bevindt. De verantwoording van het afboeken van de te hoge boekwaarden van gronden waarvoor nog geen concreet raadsbesluit aanwezig is om deze in exploitatie nemen, zijnde de VGHSgronden, vindt afzonderlijk plaats. Jaarrekening 2013 15 Het toekomstige weerstandsvermogen van € 16,9 mln. ligt, ondanks de aanhoudende recessie en de daarvoor opgenomen risico’s, ruim boven het gewenste niveau van € 8,3 mln. Voor de benoemde algemene en projectgebonden risico’s zijn dezelfde uitgangspunten gehanteerd dan in 2012. Wel moet worden geconstateerd dat de algemene reserve grondexploitaties, na aanvulling uit algemene middelen 2012, op 1-1-2013 nul bedroeg en op 31-12-2013 op € 0,8 mln. staat. Het opvangen van tegenvallers op korte termijn kent daardoor wel beperkingen. Investeringswerken Voor de jaarrekening zijn alle investeringskredieten geanalyseerd. Bij de analyse is in overleg met de budgethouders gekeken of er investeringskredieten konden worden afgerond of doorgeschoven moesten worden naar 2014. Als bleek dat de werkzaamheden van de investeringskredieten in 2013 nog niet afgerond waren, zijn de investeringskredieten doorgeschoven naar 2014. Bij de afsluiting is gekeken naar de afwijking van de werkelijke kosten ten opzichte van de raming. De verschillen zijn meegenomen in de bovenstaande grove analyse. Voor een specificatie van de afgesloten investeringswerken in 2013, verwijzen wij u naar de investerings- en financieringsstaat in het bijlagenboek, behorende bij deze jaarrekening. Geplande maar niet uitgevoerde c.q. nog niet afgeronde activiteiten die doorgeschoven zijn naar 2014 Bij de 4e Financiële rapportage 2013 is voorgesteld om in te stemmen met de overheveling van diverse budgetten van 2013 naar 2014. Het betrof hier een totaalbedrag van € 3.458.000. Voor een tekstuele toelichting verwijzen wij u naar de 4e Financiële rapportage 2013. Bij deze jaarrekening wordt voorgesteld om nog een bedrag van € 737.550 te claimen ten behoeve van 2014. Dit bestaat enerzijds uit claims met betrekking tot bestemmingsreserves en anderzijds uit overhevelingen. Een specificatie van claims is te vinden op de volgende bladzijde. In totaal wordt er een bedrag van € 4.196.000 geclaimd voor het volgende jaar. Dit is ongeveer 4 procent van de totale exploitatie van de gemeente. Jaarrekening 2013 16 Resultaat jaarrekening 2013 na resultaatbestemming Per saldo sluit de jaarrekening 2013 na onderstaande resultaatbestemming af met een positief resultaat van € 2.052.000. De voorgestelde resultaatsbestemming ziet er als volgt uit: (-/- = voordeel, + = nadeel) Saldo jaarrekening 2013 Algemene Dienst voor bestemming -3.433.000 Voorgestelde claim(s) Algemene Dienst m.b.t. bestemminsreserves: - Storting in bestemmingsreserve renovatie zwembad Overboord (prog. 5) - Storten voordeel WMO in de bestemmingsreserve WMO (prog. 6) 610.000 268.000 - Storting in de bestemmingsreserve WWB inkomensdeel (prog. 6) 58.000 - Storting in bestemmingsreserve knelpunten inburgering (alg. dekk) 36.000 - Storting in bestemmingsreserve WMO (alg. dekk) 21.000 993.000 Totaal claim(s) Algemene Dienst m.b.t. bestemmingsreserves Voorgestelde claims a.g.v. overhevelingen Algemene Dienst: - Aanpassing drempels en abri's Landmaten (prog. 2) 49.500 - Project EGEM-I (prog. 0) 114.000 - Ombouw bussstation (prog. 2) 126.000 - Sociaal Economische Agenda (prog. 3) - Oostkanvisie (prog 3) 50.000 20.000 - Project budget de drie transities (prog. 6) 51.000 - Armoede en schuldenbeleid (prog. 6) 18.000 - WWB werkdeel (prog. 6) 158.000 - Project Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) (prog. 8) - Verschuiving budget van 2014 naar 2013 ivm sloop panden Hanzekwartier (GREX VGHS) (prog. 8) 59.000 -319.000 Totaal voorgestelde claims a.g.v. overhevelingen Algemene Dienst naar 2014: 326.500 Totaal voorgestelde claims ten laste van het jaarrekeningsaldo Algemene Dienst: 1.319.500 -2.113.500 Saldo jaarrekening 2013 Algemene Dienst na bestemming 34.000 Saldo jaarrekening 2013 Grondexploitatie voor bestemming Voorgestelde claim(s) Grondexploitatie: - storting in bestemmingsreserve bovenwijkse voorzieningen cf nota kostenverhaal GREX (prog 8) Totaal voorgestelde claims ten laste van het jaarrekeningsaldo Grondexploitatie: Saldo jaarrekening 2013 Grondexploitatie na bestemming Totaal resultaat jaarrekening na resultaatsbestemming (positief) 28.000 28.000 62.000 -2.051.500 Dekkingsvoorstel jaarrekening resultaat na bestemming - Storting resultaat Algemene dienst na bestemming in de algemene reserve vrij aanwendbaar - Onttrekking resultaat Grondexploitatie na bestemming aan het algemene reserve grondexploitatie vrij Totaal resultaat Jaarrekening 2013 na dekkingsvoorstel: Jaarrekening 2013 17 2.113.500 -62.000 0 Conclusie We blikken terug op een productief 2013 met een reëel en aanvaardbaar slotbeeld dat goed kan worden verklaard. Voor zover wordt voorgesteld over te hevelen is dat nodig en legitiem omdat de praktijk van de uitvoering van gemeentetaken zich nu eenmaal niet altijd in het bestek van exact 12 maanden laat persen. Jaarrekening 2013 18 Analyse begrotingsrechtmatigheid Uw raad heeft de budgetten geautoriseerd op programmaniveau. In het kader van de begrotingsrechtmatigheid is voor de accountant het toetsingscriterium of wij binnen de beschikbare budgetten op programmaniveau zijn gebleven. De gesaldeerde resultaten van de rechtmatigheidcontrole per programma zijn in de navolgende tabel weergegeven (- = positief / + = negatief). Programma Programma 0 Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7 Programma 8 Programma 9 Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Mutaties in reserves Saldo rekeningsresultaat na bestemming (betreft storting positief jaarrekening-resultaat ad € 3.399.000 (AD 3.433.000 minus GREX 34.000) in reserve rekening-saldi conform BBV) Begroting 2013 Werkelijk 2013 na wijziging 5.361.843 5.167.199 2.714.142 2.672.528 7.308.394 7.055.573 1.205.813 1.028.509 7.151.283 6.400.822 14.403.432 13.119.077 10.083.068 9.250.524 2.511.052 2.625.727 4.257.150 3.904.388 1.101.190 1.169.705 -50.642.895 -51.253.369 0 0 -5.454.474 -4.540.229 Totaal 2 - 3.399.546 0 Verschil -194.644 -41.614 -252.821 -177.304 -750.461 -1.284.355 -832.544 114.675 -352.762 68.515 -610.474 0 914.245 3.399.544 0 Uit de tabel constateren wij dat er in programma’s 7 Volksgezondheid, 9 Algemeen en in het onderdeel mutaties reserves sprake is van een begrotingsoverschrijding. Deze begrotingsoverschrijdingen worden in de ‘globale analyses’ van de afzonderlijke programma’s toegelicht. In het raadsvoorstel bij deze jaarrekening vragen wij u om de overschrijdingen op deze programma’s alsnog te autoriseren door middel van vaststelling van de jaarrekening 2013. Jaarrekening 2013 19 Jaarrekening 2013 20 2. Jaarverslag 2013 Jaarrekening 2013 21 Jaarrekening 2013 22 2.1 Programmaverantwoording Jaarrekening 2013 23 Jaarrekening 2013 24 2.1.0 Programma: 0 Algemeen bestuur Algemene omschrijving Het programma omvat het openbaar bestuur, de communicatie met de inwoners, de gemeentelijke basisadministratie en de interne en externe dienstverlening. Vastgestelde beleidsnota’s: - Collegeprogramma 2010 - 2014 - Financiële en controle verordeningen 2004 (artikel 212 & 213 Gemeentewet) - Verordening doelmatigheids- en doeltreffendheidonderzoeken (artikel 213 a Gemeentewet) - Toekomstvisie 2025 - Meerjarenprogramma “Koersen op dienstverlening 2010-2015” - Kwaliteitshandvest Dienstverlening - Rond de procedures, rollen en taak van raad, raadscommissie (waaronder rekenkamer) en college zijn diverse richtlijnen vastgesteld - Beleidsnota Duurzaam Dronten (2012-2016) Algemene beschouwing In 2013 is verder uitvoering gegeven aan het meerjaren beleidsplan “Koersen op Dienstverlening”. De projectleider heeft een presentatie in de Raad verzorgd in december 2013, waarin resultaten zijn vermeld. Er is verder uitvoering gegeven aan de realisatie van ombuigingen, die door de raad zijn vastgesteld. Dronten participeert in diverse samenwerkingsverbanden in de regio. Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: Duurzaam Dronten (Amendement Kadernota 2013) DEON, in zijn oorspronkelijk vorm, is niet doorgegaan omdat verschillende oorspronkelijke partners zijn afgehaakt. Ook Dronten heeft besloten om niet mee te doen. Inmiddels heeft Provinciale Staten van Flevoland in december besloten DEON zelfstandig vanuit de provincie te ontwikkelen. Gemeenten en andere partners kunnen, als zij dat willen, structureel of op projectniveau participeren. Digitalisering van de archieven De komende jaren werkt de gemeente Dronten toe naar digitalisering van documenten/dossiers. Enerzijds om te voldoen aan de vraag: burgers, bedrijven en organisaties waarmee we (gaan) samenwerken willen snel en digitaal beschikken over de gevraagde informatie. Anderzijds is het een voorwaarde om zaakgericht te gaan werken, Jaarrekening 2013 25 één van de doelen die we onszelf gesteld hebben in het Meerjarenplan 'Verbetering Dienstverlening'. We willen dan bij de zaak ook direct de bijbehorende documenten digitaal kunnen raadplegen. In 2013 hebben we de brondocumenten voor de afdeling Publiekszaken gedigitaliseerd. Hierdoor kunnen medewerkers in de dienstverlening volledig digitaal alle akten van de burgerlijke stand en persoonskaarten opvragen en direct verstrekken aan de burger. Ook zijn voor de ketensamenwerking met de Omgevingsdienst Flevoland Gooi en Vechtstreek (OFGV) alle milieudossiers gedigitaliseerd. De ontsluiting hiervoor moet nog worden geregeld (1e kwartaal 2014). Hierdoor kunnen medewerkers van de gemeente Dronten en het OFGV volledig digitaal bij alle milieudossiers. Motie zonnepanelen op daken gemeentelijke gebouwen De motie is uitgewerkt en in de kadernota 2014 opgenomen. Vervolgens zijn de financiële gevolgen in de begroting van 2014 opgenomen. In het voorjaar van 2014 wordt een aantal gemeentelijke gebouwen (gemeentehuis en loods op de milieustraat (deels) van zonnepanelen voorzien. Motie onderzoek instellen duurzaamheidsfonds naar voorbeeld van SVn De motie is uitgewerkt en de duurzaamheidslening volgens het model SVn is vanaf mei 2013 operationeel. Voor de jaren 2013 tot en met 2016 is per jaar een bedrag van € 200.000 beschikbaar. In 2013 (8 maanden) hebben 20 woningeigenaren een aanvraag voor een lening voor het uitvoeren van energiebesparende en/of energieopwekkende maatregelen ingediend. Dit voor een totaalbedrag van circa € 160.000. Bestaande ontwikkelingen 2013: Toekomstvisie Met het realiseren van de zeven perspectieven zoals beschreven in de Toekomstvisie 2025 zijn in de afgelopen 5 jaren goede vorderingen gemaakt. In diverse beleidsdocumenten is een goede verdere uitwerking gegeven om de doelstellingen op langere termijn effectief te kunnen realiseren. Voorbeelden zijn de woonvisie, de Strategische visie Oostkant Dronten en voor het economische beleid Koersen op Karakter. Ruimtelijk zijn we ver gevorderd met de vaststelling van de structuurvisie Dronten 2030. Hierin is ruimtelijk aan gegeven waar invulling van ontwikkelingen gerealiseerd kunnen worden. In de Oostkant zijn belangrijke stappen gezet voor het structureel mogelijk maken van het organiseren van evenementen met goede voorzieningen op het nationaal evenemententerrein Ellerveld. We hebben subsidie ontvangen voor het realiseren van de ecologische verbindingen en infrastructuur voor het evenemententerrein. Stichting Net wordt de vaste huurder en coördineert het gebruik voor de verschillende evenementen. Op voorzieningen niveau zijn voor de kernen Biddinghuizen en Swifterbant belangrijke stappen gezet met maatschappelijke partners om intensiever te gaan samenwerken in het verlenen van maatschappelijke dienstverlening. Er is concreet ook een beeld geschetst waar welke voorzieningen en wanneer ( mogelijk ) gerealiseerd kunnen worden. Het educatief centrum in Biddinghuizen is in gebruik gekomenen en de tweede fase van de plannen is in voorbereiding. In de voorbereidingen van het plan voor de realisatie voor een MFG/woonzorg complex in Swifterbant zijn belangrijke stappen gezet, de initiatiefnemers hebben zich verenigd in de stichting De Oeverwal i.o . Voor de verdere ontwikkeling van de groei van Dronten zijn belangrijke stappen gezet voor het Hanzekwartier en het Palet. Voor aankomende decentralisaties van de taken AWBZ, participatie en jeugdbeleid bereiden we ons ( programmatisch ) voor op onze nieuwe aankomende taken voor de samenleving in de sfeer van zorg en participatie. Ook is verder invulling gegeven aan het beleid Duurzaam Dronten. Op het gebied van duurzame energie verstrekken we leningen en een klimaat beleidsplan is in voorbereiding. De actualisering / update van de Toekomstvisie is voorbereid en kan in 2014 in de nieuwe raad worden vastgesteld. Jaarrekening 2013 26 Historie omtrent de inrichting van het plein Bij de ontwikkeling van het plein in 2005-2006 is nadrukkelijk met alle partijen die destijds ‘belangen’ hadden op het plein, gekomen tot een inrichtingsvoorstel zoals dat er nu in de basis nog steeds is. Evenementen als Meerpaaldagen en markt moesten goed gefaciliteerd worden. In 2009 is ook al gekeken naar het functioneren van het plein. Op basis hiervan zijn plannen ontwikkeld door de Stijlgroep Rotterdam (ook de ontwerper van het plein). Door de gemeenteraad is besloten om het project uit te voeren in 2 fasen. In de eerste fase zijn de groene voorzieningen gerealiseerd. De overige aspecten zoals de muziektent en de waterelementen, waren gepland voor fase 2. De uitvoering van fase 2 zou slechts mogelijk zijn na het verkrijgen van Leader-subsidie. Dit was een voorwaarde, tenzij te zijner tijd andere besluiten worden genomen met een andere financiële dekking. De leader subsidie is echter niet beschikbaar gekomen. Mede naar aanleiding van het initiatiefvoorstel worden als onderdeel van het Actieplan Centrum met diverse belanghebbenden in het centrum zoals de (horeca)ondernemers, De Meerpaal, de vastgoedeigenaren etc., plannen ontwikkeld voor aanpassingen aan het plein. In 2014 wordt een voorstel aan u aangeboden. Project Verbetering Dienstverlening In 2013 is volop uitvoering gegeven aan de door de Raad vastgestelde Jaarprogramma Dienstverlening 2013. Zo zijn eind 2013 11 medewerkers allround opgeleid als allround frontofficemedewerker en werd het digitaal loket verder uitgebreid met meer digitale producten en diensten. Hiervan wordt ook steeds meer gebruik gemaakt door burgers en bedrijven. De wachttijden voor klanten zijn verder afgenomen en de klanttevredenheid voor de balie is wederom verder toegenomen. Burgers en bedrijven waarderen ons zeer op de aspecten van betrouwbaarheid, levertijd, tarieven, maar bovenal bejegening. Alle inkomende post wordt nu digitaal opgeslagen en steeds meer archieven zijn gedigitaliseerd, daar waar mogelijk op weg naar publicatie op het internet. De 1e lijns telefonie werd gecentraliseerd, waardoor klanten veel sneller en eenvoudiger de gemeente kunnen bereiken en in steeds meer gevallen meteen een antwoord op hun vragen kunnen krijgen. Voor de verdere doorontwikkeling van de dienstverlening en als onderdeel daarvan het gemeentelijk KCC, is in 2013 de KCC-visie voor de gemeente Dronten opgesteld en vastgesteld. Alle uitgevoerde (deel-)projecten hebben plaatsgevonden binnen de financiële kaders zoals door de Raad toegekend. mGBA / Basisregistratie Personen (BRP) Nog steeds zijn de noodzakelijke onderdelen en daarmee samenhangend de financiële gevolgen onvoldoende in beeld gebracht door het Rijk. In de kadernota 2014 en begroting 2014 is voorzien in een extern projectleider die een Plan van aanpak zal opleveren, waarin de inhoudelijke, technische, juridische en financiële implicaties van de komst van de basisregistratie personen staat weergegeven. Verloren en Gevonden voorwerpen De gemeenteraad van Dronten heeft in de 4e firap van 2012 middelen ter beschikking gesteld om de wettelijke taak van de administratie en beheer rondom gevonden en verloren voorwerpen uit te kunnen voeren. Deze taak is sinds 1 januari 2013 een reguliere taak geworden en opgenomen binnen de bestaande bedrijfsvoering. Nieuw in de uitvoering is dat de burger de mogelijkheid heeft gekregen om zelf de administratie rondom de gevonden en verloren voorwerpen uit te voeren door het voorwerp te registreren op de website www.verlorenofgevonden.nl. Hij of zij kan het voorwerp ook zelf bewaren. Burgerparticipatie in het klein. Jaarrekening 2013 27 Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Indicatoren bestaand beleid : Rapportcijfer Klant Tevredenheids Onderzoek (KTO) dienstverlening balie Rapportcijfer KTO dienstverlening telefoon Gemiddelde wachttijd burger aan balie (min.) Aantal e-formulieren Aanvraag uittreksel GBA via e-formulier Adreswijziging via e-formulier Afschrift burgerlijke stand via e-formulier aantal onderzoeken artikel 213a (basis was 2 onderzoeken) Begroot 2013 Werkelijk 2013 7,6 7,8 7,7 7,6 6,3 26 133 758 26 1 7,7 < 10 30 500 700 200 1 7,4 4,3 32 200 1052 25 0 Wat heeft het gekost? Lasten Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten Baten - overig Totaal baten Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Verschil 3.850.284 10.946 2.711.625 6.572.856 3.357.453 22.740 2.538.044 5.918.237 3.119.725 22.740 2.891.878 6.034.343 3.297.054 11.813 2.625.171 5.934.038 177.329 10.927266.707100.305- 894.917 894.917 812.500 812.500 672.500 672.500 766.839 766.839 94.33994.339- 5.677.938 650.972 958.797 5.370.113 5.105.737 173.784 455.000 4.824.521 5.361.843 851.056 1.115.323 5.097.576 5.167.199 851.056 1.115.323 4.902.932 194.644194.644- Globale analyse Uitgaven: verschillen Apparaatskosten (€ 177.000 nadeel) begroting 2013 - Hogere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie (€ 177.000 éénmalig versus nadeel), onder andere veroorzaakt door: werkelijkheid - hogere doorverdeling uren voor promotie, representatie en 2013 communicatie (€ 57.000 éénmalig nadeel); - hogere doorverdeling uren voor project verbetering dienstverlening (€ 106.000 éénmalig nadeel); - Diversen (€ 14.000 éénmalig nadeel). - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 11.000 voordeel) - Lagere kapitaallasten op diverse posten binnen programma 0 (€ 11.000 éénmalig voordeel). Overig (€ 267.000 voordeel) - Lagere kosten voor raad en raadscommissies (€ 13.000 éénmalig voordeel). - Lagere kosten voor college van burgemeester en wethouders (€ 11.000 éénmalig voordeel) Jaarrekening 2013 28 - - - - Lagere uitgaven in het kader van het Project EGEM-I (€ 114.000 éénmalig voordeel). Bij de bestemming van het jaarrekeningsaldo wordt voorgesteld om dit geld opnieuw te claimen en voor 2014 beschikbaar te stellen. Hogere uitgaven voor Citymarketing (€ 42.000 éénmalig nadeel), hier staan deels hogere inkomsten tegenover, zie ‘inkomsten’; Hogere kosten voor de aanschaf van waardepapieren in de vorm van eigen verklaringen paspoorten etc. (€ 31.000 éénmalig nadeel). Het nadeel moet in combinatiegezien worden met de hogere legesopbrengst burgerzaken (zie ook toelichting “Inkomsten”). Hoger kosten voor het inschakelen van externe juridische ondersteuning van de gemeente (€ 44.000 éénmalig nadeel). Lagere kosten voor duurzaamheidsleningen 2013 (€ 200.000 éénmalig voordeel). Hier staat een nadeel bij de mutaties in reserves tegenover omdat er geen onttrekking wordt gedaan aan de algemene reserve Nuon vrij aanwendbaar. Wij houden altijd een vordering op deze uitstaande gelden bij Svn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting) en dienen dit te activeren op de balans. Het deel wat is verstrekt als duurzaamheidslening door Svn wordt geactiveerd onder financiële vaste activa en het deel wat nog in rekening courant staat bij Svn bij overige vorderingen. Lagere kosten voor inhuur derden voor het project verbeteren dienstverlening (€ 17.000 éénmalig voordeel); Lagere kosten voor inhuur derden voor het project duurzaam Dronten (€ 13.000 éénmalig voordeel); Lagere kosten voor het project digitaal archiveren (€ 14.000 éénmalig voordeel); Diversen kleine voordelen, per saldo (€ 3.000 éénmalig voordeel). Inkomsten (€ 94.000 voordeel) - Hogere opbrengsten secretarieleges (€ 65.000 éénmalig voordeel). Voor een totaal beeld moet het voordeel gecombineerd worden met de hogere kosten voor de aanschaf van waardepapieren (zie ook toelichting “Uitgaven”). - Niet geraamde bijdragen van derden voor Citymarketing (€ 21.000 éénmalig voordeel). Hier staan de hogere directe kosten tegenover (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Diversen (€ 8.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 29 Jaarrekening 2013 30 2.1.1 Programma: 1 Openbare orde en veiligheid Algemene omschrijving Het programma omvat activiteiten die gericht zijn op integrale veiligheid, het waarborgen van veiligheid, het voeren van regie op evenementen(beleid), het voorkomen van rampen en daarnaast de coördinatie bij rampbestrijding. Vastgestelde beleidsnota’s: - Dertien rampenbestrijdingsplannen. - Regionaal crisisplan - Regionaal beleidsplan - Regionaal risicoprofiel - IVB 2012-2015 Algemene beschouwing In 2013 hebben diverse ontwikkelingen op het gebied van de openbare orde en veiligheid plaatsgevonden. De meest in het oog springende ontwikkelingen zijn de diverse activiteiten die voortvloeien uit het integraal veiligheidsplan. Hieronder wordt kort ingegaan op de belangrijkste gebeurtenissen in 2013 op het gebied van integrale veiligheid. Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: 1.1 Veiligheidsregio’s/Crisisorganisatie. De zorg voor de bevolking is een belangrijk onderdeel van crisisbeheersing en rampenbestrijding. In opdracht van de beide besturen van de Veiligheidsregio’s Flevoland en Gooi en Vechtstreek is in 2013 hard gewerkt aan de totstandkoming van een nieuw organisatieplan bevolkingszorg dat moest voldoen aan o.a. de eisen van de Wet op de Veiligheidsregio, voldoen aan competentieprofielen en opleidingskaders voor gemeentelijke functionarissen in de rampenbestrijding en voldoen aan het vastgestelde regionaal crisisplan. Het Veiligheidsbestuur heeft inmiddels in zijn vergadering van 13 november 2013 het organisatieplan bevolkingszorg vastgesteld. Daarmee is een omvangrijk proces afgerond waaraan veel mensen uit de deelnemende gemeenten een bijdrage hebben geleverd. In 2014 zal het organisatieplan verder in de gemeentelijke organisatie worden geïmplementeerd. Met de vaststelling van het organisatieplan is nu duidelijk welke (inter) regionale crisisfuncties op piket worden gezet. De gemeente kan aanvullend hierop zelf nog een aantal functies op piket zetten indien zij dit noodzakelijk acht. Een van de functies waaraan gedacht wordt betreft de functie van Officier van Dienst (OVD) bevolkingszorg. Deze functie staat momenteel op lokaal piket, maar met de gemeente Lelystad vinden gesprekken plaats om te bezien of deze functionaris niet voor beide gemeenten kan opereren. Met de komst van het nieuwe organisatieplan is tevens een nieuw opleidings- en oefenplan opgesteld. In 2014 zal begonnen worden met het werven van piketfunctionarissen voor diverse piketfuncties. Deze functionarissen zullen in 2014 worden getraind en opgeleid waarmee ze Jaarrekening 2013 31 voldoen aan de meest recente opleidingseisen. In afwachting van het nieuwe organisatieplan is in 2013 dus minder tijd besteed aan het opleidingsaspect. De jaarlijkse oefening voor het gemeentelijk beleidsteam is in 2013 gehouden en voor de voorbereiding op een aantal grote evenementen zijn zogenaamde tabletop-oefeningen gehouden waaraan de dienstdoende OVD-en hebben meegedaan. Bestaande ontwikkelingen 2013 : Uitvoering geven aan het IVB 2012-2015 Op 16 september 2013 is het Integraal Veiligheidsplan 2012-2015 (IVB 2012-2015) geëvalueerd. De (jaarlijkse) veiligheidskrant is medio november 2013 huis-aan-huis verspreid. De uitvoering van het evenementenbeleid is verder geprofessionaliseerd. De Beleidsregels Cameratoezicht in openbare gebieden zijn vastgesteld. Er is flink ingezet op het verhogen van het aantal deelnemers aan Burgernet (o.a. door een zeer succesvolle flyeractie op de weekmarkt van Dronten, het aansluiten van alle zakelijke mobiele telefoons op Burgernet en een interne campagne) waardoor het aantal deelnemers met ruim 200% is gestegen t.o.v. 2012. Inmiddels is 7,7% van het aantal inwoners van de gemeente Dronten aangesloten bij Burgernet. Het Jeugd Interventie Team (JIT) zet zich bij de afwezigheid van overlast gevende en hinderlijke groepen voortvarend in op preventieve acties, zoals de gezamenlijke straatactie met leerplicht. Ter bestrijding van het aantal woninginbraken is een drietal voorlichtingsavonden (per kern één) door de gemeente georganiseerd. De gemeente Dronten heeft zich in 2013 aangesloten bij de pilot Bij (Bestuurlijke Informatie Justitiabelen). Het winkelcentrum van Dronten is genomineerd voor een tweede ster inzake het keurmerk veilig ondernemen. Implementatie van nationale politie Op 1 januari 2013 is de nationale politie van start gegaan en de vorming ligt grotendeels op schema. De operationele resultaten zijn op peil en de realisatie vordert gestaag. Wel moet er nog veel gebeuren voordat de nationale politie “af “is. Door de inrichting van de Real Time Intelligence Centra (RTIC’s) en invoering van de gebiedsscan beschikt elke politieman/-vrouw op straat over real time operationele informatie. Het is mogelijk om in het hele land aangifte te doen, evenals dat het mogelijk is om op locatie aangifte te doen van bijvoorbeeld woninginbraken. De gemeente Dronten maakt deel uit van het robuuste basisteam Dronten / Noordoostpolder / Urk en valt binnen het district Flevoland. Onveranderd is de politie "waakzaam en dienstbaar" aan de waarden van de rechtsstaat. Het uitgangspunt blijft een lokale verankering en samenwerking. Immers, de basis van het politiewerk ligt in de wijk. Veiligheidsproblemen spelen zich namelijk grotendeels lokaal af. De politie is dan ook nauw verbonden met de lokale overheid en met de burgers in een gemeente. Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Begroot 2013 Werkelijk 2013 Indicatoren nieuw beleid: Aantal voorlichtingsbijeenkomsten (intern) (Veiligheidsregio) Aantal inzetten OVD Bevolkingszorg (OVD Bz) (Veiligheidsregio) Indicatoren bestaand beleid : Aantal oefeningen rampenbestrijding Aantal woninginbraken * Aantal vernielingen * Aantal geweldsdelicten * Aantal evenementen en meldingen Aantal BIBOB adviezen Jaarrekening 2013 32 0 0 2 12 2 2 3 120 304 83 284 Nvt 2 120 304 83 300 1 4 176 238 137 310 1 Aantal RIEC adviezen Aantal hinderlijke of overlast gevende jeugdgroepen Aantal Burgernetberichten preventief Aantal Burgernetberichten alerteringen Aantal Burgernetdeelnemers Nvt Nvt Nvt Nvt Nvt 1 0 5 2 1.500 3 0 5** 0 3.120 * de werkelijke cijfers van 2012 wijken af van de eerder vermelde aantallen. De oorzaak hiervan zijn de jaarlijkse administratieve veranderingen binnen de politie (o.a. het hanteren van andere categorieën) en het “vakantie effect” (Bij woninginbraken ontdekt men pas na de vakantie dat is ingebroken). ** waarvan 1 nieuwsbrief Wat heeft het gekost? Lasten Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten Baten - overig Totaal baten Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves Globale analyse verschillen begroting 2013 versus werkelijkheid 2013 Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Verschil 747.070 234.397 1.497.786 2.479.254 1.134.445 241.942 1.640.760 3.017.147 1.079.832 230.942 1.505.368 2.816.142 1.052.890 230.726 1.526.563 2.810.179 26.94221621.195 5.963- 117.499 117.499 102.000 102.000 102.000 102.000 137.651 137.651 35.65135.651- 2.361.755 10.000 143.408 2.228.347 2.915.147 128.953 2.786.194 2.714.142 15.000 138.953 2.590.189 2.672.528 15.000 138.953 2.548.575 41.61441.614- Uitgaven: Apparaatskosten (€ 27.000 voordeel) - Lagere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie op integraal veiligheidsbeleid (€ 16.000 éénmalig voordeel); - Lagere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie op vergunningen openbare orde en veiligheid (€ 12.000 éénmalig voordeel); - Diversen (€ 1.000 éénmalig nadeel); - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Overig (€ 21.000 nadeel) - Hogere kosten door inhuur extra capaciteit evenementenvergunningen in de zomerperiode en evenementenadvies inzet van de Officier van Dienst bij grote festivals (€ 23.000 éénmalig nadeel). Hier staan hogere inkomsten uit leges tegenover, zie analyse ‘inkomsten’; - Diverse kleine voordelen, per saldo (€ 2.000 éénmalig voordeel). Inkomsten: Overig (€ 36.000 voordeel) - Hogere huuropbrengsten brandweerkazerne Dronten (€ 9.000 structureel voordeel). Bij de 1e financiële rapportage 2014 zal dit structurele voordeel worden meegenomen; - Hogere inkomsten uit leges en rechten voor vergunningen openbare orde en veiligheid (€ 23.000 éénmalig voordeel). - Diverse kleine voordelen ( € 4.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 33 Jaarrekening 2013 34 2.1.2 Programma: 2 Verkeer, vervoer en waterstaat Algemene omschrijving Het programma omvat activiteiten gericht op het beheer en onderhoud van (water)wegen, straten, bermen, pleinen, bruggen openbare verlichting en gladheidbestrijding. Daarnaast het opstellen/ vernieuwen van beleid en het treffen van verkeersmaatregelen ten behoeve van de verkeersafwikkeling, de verkeerscirculatie en de verkeersveiligheid. Vastgestelde beleidsnota’s: - Beleids- en beheerplan wegen 20122016 - Beleids- en beheerplan bruggen 20122016 - Beleids- en beheerplan openbare verlichting 2013-2017 - Gemeentelijk verkeer en vervoerplan, 2003-2013, update 2007 - Beleidsplan gladheidbestrijding 2012 - OV-visie 2007 - Parkeervisie Centrum Dronten - 2009 Algemene beschouwing In 2013 zijn binnen programma 2 onder andere de onderstaande zaken gerealiseerd: - Ombouw oude busstation naar parkeerterrein als onderdeel van de parkeervisie centrum Dronten. Door deze ombouw is dit deel van het centrum nu volledig afgerond. - Ten behoeve van de stadslijn 21/22 is de inrichting van De Landmaten aangepast door drempels te verwijderen en/of aan te passen + aanleg van 2x2 bushaltes. Deze aanpassing was een wens van de provincie, Connexxion en de gemeente om de oppervlakte-ontsluiting van de kern Dronten te verbeteren. - In 2013 zijn de maatregelen in de Kamperfoelielaan gerealiseerd om doorgaand verkeer als gevolg van de nieuwe N307 terug te dringen. Deze maatregelen zijn tot stand gekomen middels bewonersparticipatie. In nauw overleg met bewoners zijn de maatregelen tot stand gekomen. Het draagvlak voor de maatregelen is dan ook hoog in de straat. - Na de zomervakantie zijn de scholen in Educatief centrum in Biddinghuizen in gebruik genomen zo ook de openbare ruimte die in de zomervakantie is opgeleverd. De scholen zijn zeer tevreden met hoe de openbare ruimte wordt gebruikt/is ingericht. - Vanwege volle fietsenstallingen op station Dronten zijn gesprekken met ProRail opgestart om te komen tot uitbreiding van de fietsenstalling. Jaarrekening 2013 35 Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: : Beheerplan wegen Het volledige onderhoudsprogramma is in 2013 uitgevoerd. Van het rehabilitatieprogramma zijn delen van de Van der Plasschelaan, Tarpanweg, Vuursteenweg en fietspad Fazantendreef uitgevoerd. De rehabilitatie van de parkeerplaats Educalaan is in de planvoorbereiding en wordt uitgevoerd in 2014. Bestaande ontwikkelingen 2013: OV-visie De provincie is gestart met opstellen van een nieuwe OV-visie waarbij een belangrijk uitgangspunt is dat er op het OV fors moet worden bezuinigd. In 2014 loopt de 2-jarige pilot stadslijn Dronten af en moet besloten worden of de lijn een vervolg krijgt. Passage Dronten. De focus van de gemeente ligt op de passage Dronten. In 2013 is een convenant gesloten met de provincie over de aanleg van de passage Dronten. Naast financiele afspraken is tevens vastgelegd dat de provincie zorgdraagt voor realisatie van deze passage in 2016. Inmiddels is de voorbereiding gestart en heeft een eerste informatieavond voor inwoners, bedrijven en andere belangstellenden plaatsgevonden in november 2013. Corridor Roggebot Op de N307 traject Roggebotsluis – N50 is in toenemende mate sprake van congestie. De bestaande infrastructuur biedt onvoldoende capaciteit om de huidige verkeersintensiteiten te verwerken. Daarnaast kan langzaam rijdend (landbouw)verkeer en de opening van de brug in de oeververbinding vooral in de spitsuren de verkeersafwikkeling belemmeren. Het traject corridor Roggebot bestaat uit 4 onderdelen: de rotonde N307/N306 aan Flevolandse zijde. de oeververbinding bij Roggebotsluis ter plekke van de provinciegrens. de N307 tussen Roggebotsluis en de aansluiting op de N50 aan de Overijsselse zijde. aansluitingen op de N50 aan de Overijsselse zijde. Fase 1 bestaat uit een verlaging van het zomerbed van de IJssel bij Kampen over een lengte van 7 kilometer en de aanleg van een beperkte bypass bij Kampen. De planvoorbereiding is er op gericht om de komende jaren te komen tot realisatie van deze oplossingen. Bestemmingsplantechnisch worden zaken voorbereid en afgestemd met de omgeving/bewoners. IJsseldelta-Zuid. De raad heeft in december 2013 het bestemmingsplan IJsseldelta Zuid vastgesteld. Het project wordt gefaseerd uitgevoerd. De 1e fase (beperkte afvoercapaciteit voor de korte termijn) is momenteel in voorbereiding. Voor wat betreft de 2e fase (volledige afvoercapaciteit voor lange termijn) wordt gesproken over een mogelijke voorfinancieringsconstructie, zodat die wellicht eerder kan worden uitgevoerd (2018 i.p.v. 2023) Dit betekent, dat ook de corridor Roggebotsluis sneller kan worden gerealiseerd. Jaarrekening 2013 36 Indicatoren / kengetallen Indicatoren nieuw beleid Totaal verwacht te beheren areaal wegverharding in m2 Indicatoren bestaand beleid : Aantal strekkende km weg binnen bebouwde kom Aantal strekkende km weg buiten bebouwde kom Aantal civieltechnische kunstwerken (bruggen, tunnels, steigers en vlonders) inclusief damwanden en wegduikers Aantal parkeerplaatsen centrum Dronten Aantal treinverbindingen per uur die stoppen in Dronten Aantal treinverbindingen per uur die Dronten passeren Onderhoudsniveau wegen in CROW norm Niveau straatverlichting Gladheidbestrijding: aantal gehonoreerde schadeclaims door burgers en bedrijven, streefcijfer 0 Gladheidbestrijding: aantal meldingen van burgers en bedrijven, streefcijfer maximaal 100 Werkelijk 2012 Begroot 2013 Werkelijk 2013 3.220.000 3.269.100 3.264.768 241 302 242 302 242 302 389 1.724 4 8 CROW Wettelijke norm 0 389 1.900 4 8 CROW Wettelijke norm 0 395 1.775 4 8 CROW Wettelijke norm 0 13 100 20 Wat heeft het gekost? Lasten Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Verschil Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten 1.497.707 442.964 7.714.209 9.654.880 1.555.738 235.597 6.588.191 8.379.526 1.864.080 266.290 7.121.619 9.251.989 1.919.607 232.044 7.067.690 9.219.341 55.527 34.24653.92932.648- Baten - overig Totaal baten 2.399.470 2.399.470 2.117.831 2.117.831 1.943.595 1.943.595 2.163.768 2.163.768 220.173220.173- Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves 7.255.410 1.592.327 2.231.381 6.616.356 6.261.695 103.597 36.104 6.329.188 7.308.394 1.237.043 1.225.604 7.319.833 7.055.573 1.237.043 1.225.604 7.067.012 252.821252.821- Globale analyse Uitgaven: verschillen Apparaatskosten (€ 56.000 nadeel) begroting 2013 - Hogere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie (€ 56.000 éénmalig versus nadeel), onder andere veroorzaakt door: werkelijkheid - hogere doorverdeling uren voor openbare verlichting (€ 52.000 2013 éénmalig nadeel); - hogere urenverdeling voor parkeervoorzieningen (€ 31.000 éénmalig nadeel); - lagere doorverdeling uren voor gladheidsbestrijding (€ 20.000 éénmalig voordeel); - diverse kleine onderschrijdingen door lagere urenverdeling op diverse posten (€ 7.000 éénmalig voordeel); Jaarrekening 2013 37 Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 34.000 voordeel) - Lagere kapitaallasten voor rehabilitaties wegen in 2013 (€ 33.000 éénmalig voordeel) - Diversen (€ 1.000 éénmalig voordeel). Overig (€ 73.000 voordeel) - Lagere uitgaven voor bermverstevigingen in 2013. (€ 66.000 éénmalig voordeel). In 2013 zijn werkzaamheden gecombineerd met werkzaamheden in 2014. In 2014 kan hierdoor een overschrijding ontstaan waarover we u in een van de financiële rapportages over zullen informeren; - Hogere kosten onderhoud wegen (€ 78.000 éénmalig nadeel). Hier staat een hogere onttrekking aan de voorziening wegen tegenover (zie ook toelichting “inkomsten”); - Lagere kosten armatuur- en kabelvervanging (€ 51.000 éénmalig voordeel) hier staat een lagere onttrekking aan de voorziening openbare verlichting tegenover (zie ook toelichting “Inkomsten”). - Hogere kosten voor BDU (Brede Doel Uitkeringen) projecten(€ 133.000 éénmalig nadeel). Hier staan deels ook hogere inkomsten tegenover (zie ook toelichting “Inkomsten”). Per saldo zijn de uitgaven voor BDU € 18.000 hoger dan de inkomsten doordat niet alle gemaakte kosten voor 100% gedekt worden door BDU gelden. - Lagere uitgaven voor aanpassing van drempels en abri’s Landmaten (€ 50.000 éénmalig voordeel). Bij de bestemming van het rekeningsaldo zal voorgesteld worden dit budget weer beschikbaar te stellen voor 2014; - Lagere kosten voor de ombouw van het busstation. (€ 126.000 éénmalig voordeel). Door een hogere inkomst van de provincie Flevoland (zie ook toelichting “inkomsten”) is het totale voordeel van de ombouw in 2013 € 186.000. De afrekening van de ombouw vindt in 2014 plaats daarom wordt bij de besluitvorming over deze jaarrekening voorgesteld € 126.000 weer beschikbaar te stellen voor 2014. - Diverse kleine nadelen (€ 9.000 éénmalig nadeel). - Inkomsten: Overig (€ 220.000 voordeel) - Hogere onttrekking aan de voorziening onderhoud wegen (€ 78.000 éénmalig voordeel), hier staan hogere kosten voor onderhoud wegen tegenover (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Lagere onttrekking aan de voorziening openbare verlichting (€ 51.000 éénmalig nadeel), hier staan lagere kosten armatuur en kabelvervanging tegenover (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Hogere ontvangen BDU gelden van de provincie Flevoland (€ 115.000 éénmalig voordeel), hier staan ook hogere uitgaven tegenover (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Hogere inkomsten door ontvangen ISV gelden van de provincie Flevoland voor de ombouw van het busstation (€ 60.000 éénmalig voordeel); - Diverse kleine voordelen (€ 18.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 38 2.1.3 Programma: 3 Economische zaken Algemene omschrijving Het programma omvat activiteiten die gericht zijn op ondersteuning en uitbouw van het bestaande economisch potentieel. Hieronder vallen bedrijventerreinen, land en tuinbouw, winkelcentra, werkgelegenheid, markten en exploitatie van gemeentelijke eigendommen. Vastgestelde beleidsnota’s: - Nota detailhandel 2002, update 2006 - Structuurvisie Dronten 2030 (2012) - Kantorenvisie 2004 - Nota grondbeleid 2010 - Standplaatsenbeleid / herziening 2013 - Bestemmingsplan Buitengebied, 2007 - Koersen op karakter, 2010-2015 - Beleidsnota toerisme en recreatie, 2008 - Strategische visie Oostkant Dronten, 2010 - Ruimtelijk economisch ontwikkelingskader en uitvoeringsprogramma initiatieven Oostkant Dronten, 2012-2018 - Van Eiland naar WIJLand, gebiedsvisie Drieslag – Wisentweg 2012 - 2025 Algemene beschouwing Economisch gezien lijkt Europa de weg naar herstel gevonden te hebben. Ook Nederland en de gemeente Dronten zien hier de eerste positieve signalen van. Als gemeente hebben we ook in 2013 getracht ons steentje aan de verbetering van de economie bij te dragen. In onze gesprekken met ons bestaande bedrijfsleven die vanuit accountmanagement geïntensiveerd zijn horen we ook weer positieve geluiden naast de nog steeds aanhoudende negatieve geluiden. Groei zien we in nagenoeg de volle breedte, maar dit wordt nog niet vertaal in veel nieuwbouwontwikkelingen, behoudens de agrarische sector. De 5 kerngroepen die uitvoering geven aan de sociaal economische agenda (SEA) hebben wederom grote stappen vooruit gezet, waarbij vooral de inzet van de betrokken ondernemers en maatschappelijke partners meer dan gemiddeld is. Het uitvoeringsprogramma Oostkant krijgt door diverse initiatieven steeds meer body. Het Natuur- en Recreatieschap heeft zich getransformeerd tot de coöperatie gastvrije meren. Met het actieplan centrum, winkeliersvereniging Suydersee , een nieuwe eigenaar van een groot gedeelte van het centrum en andere betrokkenen werken we aan een vitaal toekomstbestendig centrum. In de luchthavenontwikkeling Lelystad blijven we op alle mogelijke plekken en tijdstippen onze standpunten kenbaar maken. Jaarrekening 2013 39 Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: Sociaal economische agenda. De kerngroepen zijn aan de slag gegaan met hun opdrachten en hebben hier uitvoerig verslag van gedaan richting uw raad. Oostkantvisie. Het uitvoeringsprogramma van de oostkantvisie is volop in uitvoering. Ondanks dat onze rol bij deze gebiedsontwikkeling met name faciliterend is verwachten we ook dat een vorm van cofinanciering tot stand wordt gebracht. Te denken valt aan recreatie- en natuurorganisaties die activiteiten en/of fysieke zaken in het gebied willen uitvoeren. Fietsknooppuntenstelsel. Binnen de Provincie wordt hard gewerkt aan het realiseren van een fietsknooppuntenstelsel. Iets wat in den lande al erg ingeburgerd is. De voorbereiding en uitvoering is in handen van de provincie. Van ons wordt kennis en een financiële bijdrage gevraagd voor de realisatie en instandhouding. In 2013 is de voorbereiding gestart in samenwerking met diverse betrokken partijen. Realisatie zal in het eerste kwartaal 2014 naar verwachting plaatsvinden. Bestaande ontwikkelingen 2013 : Gebiedsontwikkeling Drieslag - Wisentweg (Van Eiland naar WijLand 2012) Vanuit de vastgestelde gebiedsvisie voor de Drieslag en de Wisent met de titel 'Van Eiland naar WijLand’ zijn gebiedsbijeenkomst belegd. Met betrokkenen wordt gewerkt aan het uitvoeringsprogramma. Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Indicatoren bestaand beleid : Ontwikkeling van het aantal banen (basis 15.080 in 2009 en 14.870 in 2010 en 14.910 in 2011 Werkgelegenheidsgraad (provinciaal doel 75% in 2015) Dronten 2009 64% , 2010 61% en 2011 61% Aantal bedrijfsvestigingen (Bron: Provincie Flevoland: feiten en cijfers) Verkoop bedrijventerrein gemeentebreed Verkoop bloot eigendom erfpachtsgronden bedrijventerrein Jaarrekening 2013 40 Werkelijk 2013 14.923 15.474 15.166 62% 63% 61% In de top 3 in Flevoland 0,3 ha 4,0 ha 0.6 ha 0,0 ha 3.679 Wordt bekend in 2014 0,5 ha 0,7 ha 3.522 Plaats op de Landelijke en Flevolandse ranglijst MKB e vriendelijkste gemeente (2010 6 plaats van 6 in Flevoland) Begroot 2013 Wat heeft het gekost? Lasten Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten 458.846 58.071 307.064 823.981 495.049 57.766 507.373 1.060.188 618.173 283.134 443.795 1.345.102 543.306 282.689 380.742 1.206.737 74.86744563.053138.365- Baten - overig Totaal baten 182.665 182.665 118.021 118.021 139.289 139.289 178.228 178.228 38.93938.939- Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves 641.316 141.886 69.653 713.549 942.167 15.768 422.000 535.935 1.205.813 60.569 926.622 339.760 1.028.509 60.569 926.622 162.456 177.304177.304- Globale analyse verschillen begroting 2013 versus werkelijkheid 2013 Verschil Uitgaven: Apparaatskosten (€ 75.000 voordeel) - Lagere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie voor economische ontwikkelingen (€ 102.000 voordeel); - Hogere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie voor acquisitie en promotie (€ 39.000 nadeel); - Diversen € 12.000 voordeel); - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Overig (€ 63.000 voordeel) - Lagere kosten Sociaal Economische Agenda (€ 50.000 éénmalig voordeel); Aangezien dit een tijdelijk project is wordt bij de besluitvorming van de jaarrekening voorgesteld dit bedrag voor 2014 weer beschikbaar te stellen. - Lagere kosten Oostkantvisie (€ 20.000 éénmalig voordeel); Aangezien dit een tijdelijk project is wordt bij de besluitvorming van de jaarrekening voorgesteld dit bedrag voor 2014 weer beschikbaar te stellen. - Diversen (€ 7.000 éénmalig nadeel). Inkomsten: Overig (€ 39.000 voordeel) - Hogere inkomsten uit leges en pachten (€ 18.000 éénmalig voordeel); - Hogere inkomsten voor standplaatsen (€ 10.000 éénmalig voordeel); - Diverse kleine voordelen, per saldo (€ 11.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 41 Jaarrekening 2013 42 2.1.4 Programma: 4 Onderwijs Algemene omschrijving Onderwijs is belangrijk voor de hele samenleving, het biedt de mogelijkheid aan mensen om zich te ontwikkelen en daarnaast vormt het een belangrijke randvoorwaarde voor de kwaliteit en aantrekkelijkheid van Dronten als woon- en werkgemeente. De gemeente heeft voor verschillende thema’s binnen het onderwijsbeleid een wettelijke verplichting, voor andere onderwerpen, zoals bijvoorbeeld het passend onderwijs is het onderwijsveld zelf verantwoordelijk. De gemeente heeft op veel terreinen samen met schoolbesturen en andere partners jeugd een verantwoordelijkheid ten aanzien van de Dronter jeugd. De onderwerpen waar we gezamenlijk aan willen werken, worden besproken in het bestuurlijk overleg jeugd. In dit overleg maken gemeente en betrokken partijen op basis van gelijkwaardigheid afspraken met elkaar. Vastgestelde beleidsnota’s: - Verordening leerlingenvervoer (2009) - Visie brede school (2008) - Programma Jeugd (2009) - Beleidskader Voor- en Vroegschoolse Educatie 2012-2014 - Diverse notities CJG (zie progr 7) Algemene beschouwing Het beleidsveld onderwijs heeft in 2013 voornamelijk in het teken gestaan van het “onderwijs voor morgen”. De oplevering van het educatief centrum in Biddinghuizen maakt nieuwe samenwerkingsvormen van onderwijs met maatschappelijke organisaties mogelijk. Zo werken bijvoorbeeld leerlingen mee in de bibliotheek. Toekomstgericht bereiden het onderwijs en de gemeente zich samen voor op de invoering van passend onderwijs in 2014. Een ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid, maar wel handelend vanuit het belang voor het kind. We zoeken hierbij nadrukkelijk aansluiting met de transformatie van de jeugdhulp. Werken aan het onderwijs van morgen zien we ook terug in het project met “MEE op weg” waarbij kinderen leren gebruik te maken van het openbaar vervoer. Na de succesvolle pilotperiode is dit jaar besloten het project verder voort te zetten. Op het asielzoekerscentrum is weer een schoolgebouw gerealiseerd (De Vlieger) die de komende 15 jaar de kinderen die net Nederland zijn binnengekomen kan opvangen en kan onderwijzen. Almere College, Ichthus College en MBO Landstede hebben ons tekeningen laten zien van de VMBO school van morgen. De scholen hebben elkaar nu gevonden en zijn voortvarend aan de slag om de deadline van opening in 2015 te kunnen halen. In 2013 is een deel van de basis gelegd voor het onderwijs van morgen in Dronten, in 2014 gaan we daar verder mee. Jaarrekening 2013 43 Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Bestaande ontwikkelingen 2013; Passend onderwijs. 2013 is het jaar waarin het onderwijs zich heeft voorbereid op het passend onderwijs, dat vanaf 1 augustus 2014 wordt geïmplementeerd. Hoewel het passend onderwijs een taak van het onderwijs is, zijn we als gemeente hier nauw bij betrokken. In 2013 zijn we met het onderwijs en de partners jeugd in de gemeente Dronten in gesprek gegaan over een koppeling tussen het passend onderwijs en de transitie van de jeugdzorg. Hieruit is onze visie op de jeugdhulp voortgekomen. In de gemeente Dronten zien we een belangrijke rol weggelegd voor het onderwijs als toegangspoort tot het preventieve aanbod en de jeugdhulp. Daarnaast hebben we samen met het onderwijs aan een ondersteuningsplan passend onderwijs gewerkt. Dit plan wordt begin 2014 definitief uitgewerkt. Uitgangspunt hierbij is thuisnabij onderwijs. We hebben voor onderwijshuisvesting extra middelen vrijgemaakt, zodat de scholen indien nodig het gebouw kunnen aanpassen aan de behoeften van leerlingen. Deze middelen zijn in 2013 nog niet ingezet. Leerlingenvervoer. In het voorjaar van 2013 heeft de aanbesteding van het leerlingenvervoer voor de periode 1 augustus 2013 – 1 augustus 2017 plaatsgevonden. Vanaf het schooljaar 2013 – 2014 wordt het aangepast leerlingenvervoer uitgevoerd door de fa. Witteveen uit Lemmer. Daarnaast heeft het college besloten als aanvulling op de verordening leerlingenvervoer gemeente Dronten nadere beleidsregels vast te stellen. Deze beleidsregels verschaffen voor alle betrokkenen duidelijkheid en geven handvatten om strakker te sturen in de uitvoering van het leerlingenvervoer en de beheersing van de kosten hiervan. Vanaf het schooljaar 2013 – 2014 wordt het leerlingenvervoer gecoördineerd door het Ommer Vervoersbureau (OVB). Het in 2012 gestarte project MEE op Weg waarbij kinderen die met aangepast vervoer van huis naar school worden vervoerd, gebruik leren maken van het openbaar vervoer, heeft in 2013 een succesvol vervolg gekregen. Ruim 30 leerlingen hebben inmiddels de overstap naar het openbaar vervoer gemaakt. Dit is wel terug te zien in de aantallen bij openbaar vervoer maar niet één op één terug te zien in de aantallen bij het aangepast vervoer. Bij het aangepast vervoer was in 2013 sprake van een niet voorziene groei van het aantal deelnemers. Onderwijshuisvesting en onderwijsaanbod. In het begin van het jaar zijn de leerlingen van de Zevensprong die tijdelijk gehuisvest waren in het STOAS gebouw verhuisd naar de locatie Dronten West. Alle leerlingen van de Zevensprong zijn nu weer bij elkaar in een school gehuisvest. Na de schoolvakantie hebben de schoolgaande kinderen in Biddinghuizen hun intrek genomen in het Educatief Centrum. In oktober is op grootste wijze het Educatief Centrum geopend. De reacties over het gebouw en over de geboden mogelijkheden in het gebouw zijn zeer enthousiast. Op het asielzoekerscentrum is het nieuwe onderkomen van de Vlieger in gebruik genomen. Nu het gehele asielzoekerscentrum is opgeknapt en uitgebreid en er meer gezinnen worden geplaatst op het centrum dreigt de school eind 2013 al weer te klein te worden. Door de fluctuerende leerlingaantallen in de periode 2011/ 2012 (opknapbeurt van het centrum) wordt het voor Spilbasisscholen en Almere College steeds lastiger om de begroting rond te krijgen. Voor de periode 2012 is dan ook een extra bedrag aan beide scholen vastgesteld om aan deze frictiekosten te kunnen voldoen. Begin 2014 is er overleg gestart met het COA en de beide scholen over de enorme toename van leerlingen na de opknapbeurt van school en centrum en de daarmee gepaard gaande frictiekosten. Jaarrekening 2013 44 Met het Deltion College zijn gesprekken gestart om te kijken of er een stagebureau in Dronten opgestart kan worden. In dit bureau kunnen in eerste instantie de leerlingen van het Deltion College terecht met alle mogelijke vragen over de stage, voortgang e.d. In 2014 krijgen deze gesprekken een vervolg. Verbreding naar leerlingen van nadere onderwijsinstellingen is niet uitgesloten. Onderwijszone: Na de vertraging in 2012 zijn de scholen weer actief aan de slag gegaan. Dit heeft geresulteerd in een nieuw onderwijsconcept wat gedragen wordt door de 3 onderwijspartijen: Almere College, Ichthus College en Landstede MBO onderwijs. De locatie voor het VMBO gebouw is opnieuw binnen de onderwijszone vastgelegd en met het bestemmingsplan en beeldkwaliteitsplan is de architect aan de slag om te komen tot een nieuw gebouw, waar de binnensportvoorziening geïntegreerd is. De planning is erop gericht dat het gebouw eind 2015 in gebruik kan worden genomen. RMC/ leerplicht. De gemeente Dronten is er in 2013 in geslaagd om het aantal voortijdig schoolverlaters terug te dringen: van 92 in het schooljaar 2011/2012 naar 80 in 2012/2013. Met deze daling heeft de gemeente Dronten de ambitie behaald, die vanuit het ministerie van OCW is uitgesproken en is vastgelegd in het convenant VSV. In 2013 is er voor het eerst een straatactie georganiseerd i.s.m. het JIT. Jongeren die onder schooltijd op straat waren, zijn aangesproken. Jongeren worden zich door de straatactie bewust van het feit dat er controle is op hun schoolbezoek. Hier gaat een preventieve werking van uit. De straatactie wordt in 2014 herhaald. Verder is er vanuit de RMC-regio Flevoland in 2013 een RMC-consulent aangetrokken, die zitting heeft op de ROC’s buiten Flevoland, waar Flevolandse jongeren ingeschreven staan. Brede school. Met de komst van het Educatief Centrum is de brede school in 2013 actief in 3 wijken in onze gemeente: Dronten Centrum, Dronten West en Biddinghuizen. Door de uitbreiding van het brede school netwerk zijn meer scholen en partners uit het Centrum voor Jeugd en Gezin betrokken zijn bij de organisatie van naschoolse activiteiten. Binnen het samenwerkingsverband brede school zijn afspraken gemaakt over de uitvoering van activiteiten en de monitoring van de resultaten. Ook is er een enquête uitgevoerd onder ouders en kinderen van de deelnemende scholen. In 2014 worden naar aanleiding van de resultaten vervolgstappen gezet. Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Indicatoren bestaand beleid : Aantal basisscholen (incl SBO) Aantal leerlingen basisonderwijs gemeente Dronten incl. SBO (bron: DUO) Aantal leerlingen openbaar basisonderwijs (DUO) Aantal leerlingen katholiek basisonderwijs (DUO) Aantal leerlingen PC basisonderwijs (DUO) Aantal leerlingen gereformeerd basisonderwijs (DUO) Aantal leerlingen VO Almere College, waarvan aantal leerlingen PRO per 1 oktober (bron: DUO) Aantal leerlingen VO Ichthus College (bron: DUO) Aantal kindplaatsen voor- en vroegschoolse educatie Aantal deelnemers leerlingenvervoer; aangepast vervoer Aantal deelnemers leerlingenvervoer; eigen vervoer Jaarrekening 2013 45 Begroot 2013 Werkelijk 2013 20 20 20 3.937 1.224 924 1.636 153 1.326 107 1.159 67 289** 94** 4.019 1.180 936 1.717 190 1.381 110 1.122 67 255 103 3.985 1.173 894 1.692 136 1.233 90 1.203 67 282 102 Aantal deelnemers leerlingenvervoer; openbaar vervoer Aantal rmc zaken Aantal leerlingen dat overstap maakt van aangepast naar openbaar vervoer 62** 38 Nvt 70 40 10 94 47 30 ** Deze aantallen zijn gemiddelden en zijn berekend op basis van 7/12 x gemiddelde schooljaar 2011/2012 plus 5/12 x gemiddelde schooljaar 2012/2013. Wat heeft het gekost? Lasten Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten Baten - overig Totaal baten Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Verschil 1.499.619 2.823.342 3.545.290 7.868.251 1.776.797 2.510.679 2.821.463 7.108.939 1.717.637 2.974.139 3.149.562 7.841.338 1.185.840 2.814.261 3.100.648 7.100.749 531.797159.87848.914740.589- 871.032 871.032 690.055 690.055 690.055 690.055 699.927 699.927 9.8729.872- 6.997.219 316.169 1.048.077 6.265.311 6.418.884 4.357 237.376 6.185.865 7.151.283 124.357 1.212.450 6.063.190 6.400.822 124.357 1.212.450 5.312.729 750.461750.461- Globale analyse Uitgaven: verschillen Apparaatskosten (€ 532.000 voordeel) begroting 2013 - Lagere doorverdeling gebouwen Almere College (€ 214.000 éénmalig versus voordeel). Dit wordt veroorzaakt door vertraging in de realisatie van de werkelijkheid stationslocatie onderwijs. Hierdoor is er sprake van lagere kapitaallasten 2013 waardoor de doorverdeling gebouwen ook weer lager uitvalt (zie ook toelichting “Verdeeldienst”); - Lagere doorverdeling gebouwen Ichtus College (€ 214.000 éénmalig voordeel). Dit wordt veroorzaakt door vertraging in de realisatie van de stationslocatie onderwijs. Hierdoor is er sprake van lagere kapitaallasten waardoor de doorverdeling gebouwen ook weer lager uitvalt (zie ook toelichting “Verdeeldienst”); - Lagere doorverdeling gebouwen openbaar onderwijs door met name lagere huren en pachten in 2013. (€ 96.000 éénmalig voordeel). - Diversen (€ 8.000 éénmalig voordeel); - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 160.000 voordeel) - Lagere kapitaallasten op de realisatie van COA De Vlieger (€ 95.000 éénmalig voordeel); - Lagere kapitaallasten door vertraging in de nieuwbouw voor passend onderwijs (€ 58.000 éénmalig voordeel); - Diversen (€ 7.000 éénmalig voordeel). Overig (€ 49.000 voordeel) - Lagere kosten voor huren en OZB voor het Ichthus college (€ 31.000 éénmalig voordeel); - Lagere kosten voor diensten van derden op de post lokaal onderwijsbeleid (€ 33.000 éénmalig voordeel); - Hogere kosten leerplichtwet (€ 11.000 éénmalig nadeel). Hier staat een hogere doeluitkering tegenover (zie ook “inkomsten”) Jaarrekening 2013 46 - Diversen (€ 4.000 éénmalig nadeel). Inkomsten: Overig (€ 10.000 voordeel) - Hogere doeluitkering leerplichtwet (€ 10.000 éénmalig voordeel). Hier staan ook hogere uitgaven tegenover (zie ook “uitgaven”) Jaarrekening 2013 47 Jaarrekening 2013 48 2.1.5 Programma: 5 Cultuur, recreatie en welzijn Algemene omschrijving Het programma omvat het ontwikkelen en in stand houden van voorzieningen op de gebieden cultuur, recreatie, sport en welzijn en de aanleg en het beheer van het openbaar groen. Vastgestelde beleidsnota’s: - Beleidsplan Recreatie en Toerisme, 2008-2013 - Beheerplan Stranden en Voorlanden, 2008-2017 - Groenbeleids- en beheerplan 20102015 - Bosbeleidsplan gemeente Dronten 2006 - Algemene Subsidieverordening - Speelruimteplan 2007 - Erfgoedverordening 2010 - Beheerplan kunst in de openbare ruimte - Beheerplan buitensport (vastgesteld in 2013) Algemene beschouwing De term “voorzieningen” is een verzamelnaam voor een groot en divers aanbod van diensten, producten en activiteiten die inwoners kunnen helpen bij opgroeien, leren, vervoer, zorg, inkomen, participeren, kansen benutten, problemen oplossen et cetera. Voorzieningen zijn belangrijk voor de kwaliteit, aantrekkingskracht en leefbaarheid van de woonkernen in de gemeente. Wat de voorzieningen van programma 5 betreft is er, mede onder de druk van verminderde financiële armslag, een ontwikkeling op gang gekomen waarbij de overheid niet langer de partij is die alles regelt. De overheid is soms een partij die stimuleert en faciliteert en soms niet meer dan een deelnemer in een samenwerkingsverband. We willen het initiatief niet van anderen overnemen en we vragen burgers vaker wat zij zelf kunnen bijdragen. Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: Groot onderhoud buitensport Dronten bestaat 50 jaar en wordt steeds meer geconfronteerd met de beheersaspecten die bij oudere gemeenten vanzelfsprekend zijn. Op het terrein van het groot onderhoud buitensport Jaarrekening 2013 49 accommodaties was het gemeentelijk beleid om dit ad hoc en incidenteel op te lossen wanneer er onderhoud nodig was. Hierdoor is het beheer van de buitensportaccommodaties niet structureel geregeld in de gemeentebegroting. Doelstelling van de gemeente Dronten is om de buitensportaccommodaties duurzaam op niveau te houden, waarbij de normen van ISA-Sport als uitgangspunt worden genomen. Vanzelfsprekend moeten er dan structureel middelen beschikbaar zijn voor het planmatig onderhoud. In 2013 is het beheerplan Buitensport vastgesteld. Op basis van dit beheerplan is in 2013 uitvoering gegeven aan een aantal renovaties van velden bij de voetbalverenigingen Swift en BAS. Met Asv Dronten is nauw overleg gevoerd over de overdracht van het hoofdveld aan een door de vereniging ingestelde stichting, opdat kunstgras kan worden aangelegd. In 2013 is dit afgerond en de aanleg van kunstgras op het hoofdveld van Asv Dronten is gerealiseerd. Inventaris sportzalen Sport- en gymzalen in Dronten hebben een standaardinventaris nodig voor het bewegingsonderwijs. Gemeenten zijn verplicht het bewegingsonderwijs te faciliteren en op een acceptabel kwaliteitsniveau te onderhouden. Hiervoor is in de kadernota en programmabegroting extra geld aangevraagd en verkregen. Voorzieningenniveau Biddinghuizen en Swifterbant (Amendement kadernota 2013) Biddinghuizen In mei 2013 zijn de bibliotheek, peuterspeelzaal en kinderopvang als eerste gebruikers gestart in het Educatief Centrum (EC). De bibliotheek heeft de openingstijden fors uitgebreid (onder meer door samenwerking met de partners in het EC) en presenteert de collectie op een nieuwe manier. De 3 basisscholen zijn na de zomer in hun nieuwe locatie begonnen. Met de oplevering van het schoolplein en buitenterrein is fase 1 in Biddinghuizen afgerond. De kerken, De Meerpaal, de vereniging dorpsbelangen, de binnensportverenigingen en de gebruikers van het EC zijn met elkaar in gesprek over de realisatie van fase 2. Swifterbant Op 1 juli 2013 heeft de Stichting De Oeverwal i.o. een plan voor het MFC Swifterbant gepresenteerd. Deze stichting heeft de rol van initiatiefnemer overgenomen van de plaatselijke kerken. Het plan bestaat uit de bouw van een MFC, een kerkgebouw, 12 koopappartementen en 36 huurappartementen. Op 14 september 2013 heeft de stichting een concreet businessplan bij de gemeente ingediend. Op basis van het ingediende businessplan is, na een grondige analyse, geconstateerd dat niet op alle punten volledige helderheid is verschaft. De stichting heeft tot 1 november 2013 de tijd gekregen om onduidelijkheden weg te nemen. In december heeft dit geleid tot een collegebesluit gevolgd door een brief waarin het college de randvoorwaarden voor verdere medewerking heeft geformuleerd en waarmee het college instemming met de randvoorwaarden vraagt aan de initiatiefnemers. Eind 2013 waren de randvoorwaarden nog in overweging bij de stichting. Realisatie jongerencentrum USRA/Nirwana (Amendement kadernota 2013) In juni 2013 is de definitieve subsidiebeschikking (Leader-subsidie) van de Provincie ontvangen. Op 12 juni is de eerste paal geslagen en daarna het jongerencentrum in vlot tempo gebouwd. De opening van het nieuwe onderkomen voor USRA en Nirwana was op 20 december 2013. Maatschappelijk Fonds (Motie kadernota 2013) In de vergadering van 21 juni 2012 heeft de raad een motie aangenomen over het instellen van een ‘maatschappelijk fonds’ in de gemeente Dronten. De werkwijze en de criteria voor het toekennen van een subsidie zijn door het college opgenomen in de Subsidiebeleidsregels 2013. Bij de start (1 januari 2013) heeft het fonds een omvang van € 50.000 gekregen. Het maatschappelijk fonds zal bestaan tot het beschikbare budget is uitgeput. In 2013 is er subsidie verstrekt aan Stichting Reanimatie Flevoland, Woongroep 50+, De Wiekslag, Alzheimer Café Dronten en Voedselbank Dronten. Er resteert nog een bedrag van € 37.772. Jaarrekening 2013 50 Bestaande ontwikkelingen 2013; FlevoMeer Bibliotheek Op 15 november 2013 is het 50 jarig bestaan van de bibliotheek Dronten gevierd. In 1963 was er voor de eerste inwoners van Dronten nog niet zo veel. Zij hadden een woning, een noodwinkel, een kerk, een ijsbaan en een bibliotheek. Het bibliotheekwerk in Dronten is altijd meegegaan met nieuwe ontwikkelingen. In 2013 is de bibliotheek Biddinghuizen onderdeel geworden van het Educatief Centrum. FlevoMeer werkt voor alle vestigingen in de gemeente aan een nieuwe presentatie van de collectie, de zogenaamde winkelformule. In de toekomst zal de ‘digitale bibliotheek’ meer nadruk krijgen. Voor de bibliotheekvestigingen in de gemeente Dronten geldt dat het aantal leden licht is gedaald, waarbij het aantal betalende leden verhoudingsgewijs het meeste terugloopt. Het aantal inwoners met een lidmaatschap is wel hoger dan het landelijk gemiddelde. Het aantal uitleningen is gedaald, maar eveneens hoger dan het landelijk gemiddelde. De grafische collectie (boeken en tijdschriften) is afgenomen, de digitale collectie is gegroeid. De leden van de bibliotheek bezoeken de bibliotheek vaker dan het landelijk gemiddelde. Zelfredzaamheid buitenzwembaden. Door Optisport is, in overleg met de verenigingen voor dorpsbelangen, onderzocht in hoeverre het beheer van de buitenzwembaden door vrijwilligers kan worden uitgevoerd. De conclusie van dit onderzoek was, dat er door de regelgeving op het gebied van veiligheid en kwaliteit, slechts in zeer geringe mate ruimte is voor beheer door vrijwilligers. Deze maatregel is daarom niet verder uitgewerkt. Programma Sport en bewegen in de buurt / aanstellen buurtsportcoaches In mei 2013 is de gemeentelijk buurtsportcoach aangesteld. Deze functionaris vervult een coördinerende rol binnen het team buurtsportcoaches. Ook MEE IJsseloevers, De Meerpaal, ASV Dronten (voetbal), en gymvereniging Gyatu hebben een buurtsportcoach in dienst. Zij zorgen gezamenlijk voor een extra sport- en beweegaanbod voor de inwoners van Dronten. Kunst en cultuur Dronten is met haar 40 jarig bestaan een jonge gemeente. Bebouwing en ruimtelijke structuren zijn dan ook niet veel ouder dan 40 jaar. Toch is de vroegste geschiedenis van Dronten al aan het verdwijnen. Daarom is het belangrijk om te bepalen welk deel van de geschiedenis behouden moet blijven. In 2012 is gestart met het realiseren van een gemeentelijke monumentenlijst. De architectonische, stedenbouwkundige en cultuurhistorische waarde van de bebouwing is door erfgoedadviseurs van Het Oversticht onder de loep genomen. In 2013 zijn 70 gebouwen in de gemeente aangewezen als gemeentelijk monument. Door 10 eigenaren is een bezwaarschrift ingediend. Eén bezwaarprocedure loopt nog in 2014. Bij negen bezwaarschriften heeft de Commissie bezwaarschriften geadviseerd dat het aanwijzingsbesluit, onder uitbreiding van de motivering, in stand kan blijven. Hierop is één beroepsprocedure gevolgd, die in 2013 nog niet is afgesloten. De gemeentelijke monumentenlijst is gepubliceerd op de website van de gemeente. Wanneer alle juridische procedures zijn afgerond zal bekeken worden hoe de gemeente meer bekendheid kan geven aan het gemeentelijke erfgoed. In 2013 is binnen het subsidieplafond voor kunst en cultuur subsidie verstrekt aan Joy-4-All, Stichting XL Festival, Stichting klassiek leeft in Flevoland, Stichting internationaal zomerfestival Flevoland en Stichting Wende 2001. De Meerpaal Door de economische recessie, koopdrachtdaling bij burgers en vermindering van subsidies heeft De Meerpaal moeite om financieel overeind te blijven. De jaren 2011 en 2012 zijn Jaarrekening 2013 51 afgesloten met een negatief financieel resultaat. Deze verliezen zijn opgevangen met incidentele voordelen, maar De Meerpaal heeft de opdracht om de bedrijfsvoering aan te passen zodat structurele verliezen worden voorkomen. Het aantal theaterbezoekers en het aantal CKV-cursisten loopt terug. Daar staat tegenover dat het aantal deelnemers aan welzijnsactiviteiten toeneemt. Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Indicatoren bestaand beleid: Aantal ha dorpsbossen Kosten in stand houden dorpsbossen per inwoner van Dronten Kosten onderhoud dorpsbossen per m2 per jaar Aantal recreatiebedrijven in Dronten Aantal dorpshuizen Aantal speelplaatsen Gemiddelde kosten per speelplaats Gemiddeld aantal speeltoestellen per speelplaats Aantal bibliotheekvestigingen Aantal leden bibliotheek totaal Aantal leden bibliotheek 0-18 jaar Percentage bevolking lid bibliotheek Omvang collectie Aantal voorstellingen grote zaal de Meerpaal Bezettingsgraad grote zaal de Meerpaal Aantal voorstellingen kleine zaal de Meerpaal Bezettingsgraad kleine zaal de Meerpaal Aantal binnensportaccommodaties Aantal buitensportcomplexen Aantal zwembaden Aantal sportverenigingen gebruik makend van gem. binnensportaccommodaties Aantal ha openbaar groen Kosten instandhouden openbaar groen per inwoner van Dronten Kosten onderhoud openbaar groen per m2 per jaar Jaarrekening 2013 52 Begroot 2013 Werkelijk 2013 180 € 7,50 180 € 7,50 180 € 7,50 € 0,17 ± 55 2 120 € 2.000 5 3 14.630 7.925 36% 70.000 n.n.b. n.n.b. n.n.b. n.n.b. 11 4 3 20 € 0,17 ± 55 2 120 € 2.000 5 3 14.500 7.900 36% 81.000 70 60% 25 60% 11 4 3 20 € 0,17 ± 55 2 120 € 2000 5 3 13.880 8.860 34% 65.200 53 42% 21 54% 11 4 3 20 226 € 55 230,5 € 55 230,5 € 55 € 1,0 € 1,0 € 1,0 Wat heeft het gekost? Lasten Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten Baten - overig Totaal baten Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves Globale analyse verschillen begroting 2013 versus werkelijkheid 2013 Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Verschil 2.227.065 2.665.483 11.224.384 16.116.932 2.252.336 2.204.782 11.897.494 16.354.612 2.720.718 2.444.202 12.959.474 18.124.394 2.521.207 2.162.006 13.261.511 17.944.723 199.511282.196302.037 179.671- 3.320.741 3.320.741 2.080.440 2.080.440 3.720.962 3.720.962 4.825.647 4.825.647 1.104.6851.104.685- 12.796.191 3.543.318 3.694.367 12.645.141 14.274.172 1.969.505 4.178.030 12.065.647 14.403.432 2.206.901 4.335.002 12.275.331 13.119.077 2.206.901 4.238.875 11.087.103 1.284.35596.127 1.380.483- Uitgaven: Apparaatskosten: (€ 200.000 voordeel) - Lagere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie voor: - openbaar groen (€ 83.000 éénmalig voordeel); - MFG Biddinghuizen (€ 39.000 éénmalig voordeel); - exploitatie binnen- en buitensport (€ 13.000 éénmalig voordeel); - sportvelden (€ 13.000 éénmalig voordeel); - dorpsbossen (€ 19.000 éénmalig voordeel); - ontwikkelingsplannen recreatie en toerisme (€ 10.000 éénmalig voordeel); - Diversen kleine voordelen (€ 24.000 éénmalig voordeel); - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 282.000 voordeel) - Lagere kapitaallasten voor de sloop Kombuis (€ 63.000 éénmalig voordeel); - Lagere kapitaallasten MFG Biddinghuizen omdat de realisatie achter loopt op de planning (€ 129.000 éénmalig voordeel); - Lagere kapitaallasten voor het speelruimteplan (€ 90.000 éénmalig voordeel). Hier staat een lagere onttrekking (nadeel) aan de bestemmingsreserve speelruimteplan tegenover. (zie resultaat bij ‘onttrekking aan reserve’ in bovenstaand schema). Overig (€ 302.000 nadeel) - Kosten groot onderhoud voor zwembad De Alk te Biddinghuizen (€ 155.000 éénmalig nadeel). Hier staat ook een hogere onttrekking (voordeel) aan de voorziening groot onderhoud tegenover (zie ook toelichting “Inkomsten”); - Kosten groot onderhoud voor zwembad De Abelen te Swifterbant (€ 170.000 éénmalig nadeel). Hier staat ook een hogere onttrekking (voordeel) aan de voorziening groot onderhoud tegenover (zie ook toelichting “Inkomsten”); - Kosten groot onderhoud voor gymnastieklokalen/ sporthallen (€ 56.000 éénmalig nadeel). Hier staat ook een hogere onttrekking (voordeel) aan de voorziening groot onderhoud tegenover (zie ook toelichting “Inkomsten”); - Lagere kosten diensten van derden bij exploitatie binnen- en buitensport (€ 45.000 éénmalig voordeel); Jaarrekening 2013 53 - - Lagere subsidieverlening voor stimulering sport (€ 33.000 structureel voordeel) € 30.000 kan worden aangemerkt als structureel voordeel en zal in de 1e financiële rapportage 2014 worden meegenomen; Hogere kosten voor diensten van derden voor openbaar groen (€ 38.000 éénmalig nadeel); Hogere kosten schadegevallen door storm in 2013 (€ 37.000 éénmalig nadeel); Lagere kosten voor diensten van derden voor recreatie en toerisme (€ 18.000 éénmalig voordeel) Diversen (€ 21.000 éénmalig voordeel). Inkomsten: Overig (€ 1.105.000 voordeel) - Hogere onttrekking aan de voorziening onderhoud gebouwen in verband met de onderhoudskosten voor de zwembaden de Alk, De Abelen en gymnastieklokalen/ sporthallen (€ 381.000 éénmalig voordeel) (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Hogere liquidatiewinst OZD BV (€ 610.000 éénmalig voordeel). In afwijking van hetgeen gesteld is in de 4e firap 2013 is de liquidatiewinst € 610.000 hoger. Deze hogere liquidatiewinst hangt samen met de waardering van het zwembad. In samenspraak met PWC is nogmaals gekeken naar deze waardering en is de waarde van het zwembad vastgesteld op 1,7 mln. Het zwembad is een incourant object en de reële waarde ligt aanzienlijk lager dan de 1,7 mln. We stellen daarom bij de resultaatsbestemming van het rekeningsaldo voor het voordeel van € 610.000 te storten in de bij de 4e firap 2013 gevormde bestemmingsreserve renovatie zwembad Overboord. Met deze reservering kunnen we een mogelijke toekomstige waardevermindering opvangen. - Hogere huurinkomsten binnensport accommodaties (€ 28.000 structureel voordeel). De indexering voor 2013 was begrotingstechnisch niet vertaald, dit wordt meegenomen in de 1e financiële rapportage van 2014; - Hogere opbrengsten voor houtopstanden dorpsbossen (€ 18.000 éénmalig voordeel) - Hogere inkomsten ontvangen ten behoeve van het straathoekwerk bij de Meerpaal en rente (€ 23.000 éénmalig voordeel); - Diversen (€ 45.000 éénmalig voordeel). Deze post diversen is aan de hoge kant maar dit is een optelling van 41 begrotingsposten en bestaat uit diverse kleine voordelen. Onttrekking aan reserve (€ 96.000 nadeel) - Lagere onttrekking aan de bestemmingsreserve speelruimteplan door lagere uitgaven (zie ook toelichting uitgaven ‘kapitaallasten’) (€ 90.000 ééémalig nadeel); - Lagere onttrekking aan de bestemmingsreserve overhevelingen door lagere uitgaven (€ 6.000 éénmalig nadeel). Jaarrekening 2013 54 2.1.6 Programma: 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijk werk Algemene omschrijving Dit programma omvat activiteiten die gericht zijn op bijstandsverlening, activering & reintegratie, inkomensondersteuning voor minima, uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening, het programma jeugd, wijk- en buurtbeheer, inburgering, algemeen maatschappelijk werk, zorg, kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Daarnaast valt binnen dit programma twee van de drie transities (Participatie en AWBZ) en het programmabureau dat de transities aanstuurt en coördineert. Vastgestelde beleidsnota’s: - Besluit eigen bijdragen en financiële tegemoetkomingen 2013; - Debiteurenbeleid Dronten 2013; - Beleid Toezicht en Handhaving kinderopvang en peuterspeelzaalwerk (2013) - Beleidsplan sociale werkvoorziening (2008); - Beleidsregels voorzieningen inburgering (2007); - Boeteverordening Wet inburgering nieuwkomers (2010); - Kaderstelling Wet inburgering (2007); - Beleidsregels krediethypotheek (2010); - Beleidsregels ontheffing plicht tot arbeidsinschakeling alleenstaande ouders (2010); - Beleidsregels tegenprestatie (2012) - Beleidsregels langdurigheidstoeslag (2012) - Beleidsregels onderwijsmogelijkheden jongeren (2012) - Integraal beleidsplan Wmo 2012-2015; - Programma jeugdbeleid (2009); - Afstemmingsverordening Sociale Zaken 2013; - Visie Participatie 2012-2014; - Beleidskaders herstructurering sociale werkvoorziening (2012) - Ontwikkelingsvisie en aanpak wijk- en buurtbeheer 2011-2015; - Beleidsregels marginale zelfstandigen WWB/IOAW (2013) - Beleidsregels maatschappelijke participatie (2013) - Beleidsregels minimabeleid ouderen (2013) - Drieluik Sociale Visie (2013) - Diverse verordeningen. Algemene beschouwing Inleiding In 2013 is binnen programma 6 sociale voorzieningen en maatschappelijk werk veel aandacht geweest voor de 3 transities: Participatiewet, Jeugdzorg en AWBZ. Over welke stappen er zijn gezet, informeren wij u in onderstaande tekst. Verder wordt hieronder kort ingegaan op ontwikkelingen binnen de Wet werk en bijstand, de Wet sociale werkvoorziening, de Wet maatschappelijke ondersteuning, jeugdbeleid en schuldhulpverlening. Programmabureau Transities Sociaal Domein In juni 2013 heeft de raad budget beschikbaar gesteld voor de oprichting van het Programmabureau Transitie Sociaal Domein. In dit programmabureau worden de afzonderlijke Jaarrekening 2013 55 transitieprojecten (Participatiewet, Jeugdwet en overhevelingen taken AWBZ naar de Wmo) in samenhang aangestuurd en worden thema’s die de transitieprojecten overstijgen integraal opgepakt. Door meer samenhang te brengen in het sociale domein, kan er effectiever en efficiënter worden gewerkt en kan er beter worden gestuurd op de wettelijke, inhoudelijke en financiële kaders. Thema’s die de transitieprojecten overstijgen zijn onder meer: voorbereiden van de gemeentelijke organisatie op de nieuwe taken, inregelen van (financiële) administratie, informatievoorziening, communicatie en de coördinatie van regionale samenwerking. Het eerste concrete resultaat van het programmabureau was de visie op het sociaal domein. Deze visie is in september door het college vastgesteld en is een bouwsteen voor de toekomstvisie 2030 van Dronten. Daarnaast is het programmaplan opgesteld welke ingaat op het programmatisch werken. Tegelijkertijd is de werkgroep informatievoorziening in het leven geroepen en is een start gemaakt met het ontwikkelen van een communicatiestrategie. Ook is een start gemaakt met het verkennen van de inrichting van de toekomstige organisatie middels een structureel bedrijfsvoeringsoverleg met de betrokkenen vanuit het management en directie. Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Doelen 2013 programma 6 Nieuw beleid Werkgelegenheid algemeen. In 2013 zijn totaal 338 aanvragen gedaan ten opzichte van 260 in 2012. Totaal hebben zich 179 jongeren gemeld ten opzichte van 127 in 2012. Het totale bestand fluctueerde tussen de 565 en 590 uitkeringen. Een toename ten opzichte van 2012 waar dit beeld tussen de 546 en 559 lag. In 2013 zijn 457 mensen door Work Fast gesproken. De gemiddelde personele bezetting hiervoor was 2 fte. 2013 was het eerste jaar dat met 1 fte eigen personeel gedraaid werd, aangevuld met inhuur door Work Fast. Ten opzichte van 2012 zijn er ruim 100 mensen meer gesproken. Opvallend is dat er in 2013 meer instroom is van mensen met psychische problemen, dit waarschijnlijk door de strengere keuringen UWV, waardoor minder mensen direct naar werk konden doorstromen. Een ander opvallend gegeven is dat de uitstroom naar werk binnen Flevoland licht is toegenomen, terwijl uitstroom richting Zwolle ( 4%) is afgenomen (bron: UWV). De consulenten re-integratie (teamwerk) hebben 47 mensen met een afstand kleiner dan 1 jaar full-time weten te plaatsen. Ook is gestart met het werkgeverscontactteam, dat naast een succesvolle communicatiecampagne, ook een nauwere samenwerking tussen de accountmanagers en de consulenten beoogt. Door uitstel van de participatiewet is de verwachte grote instroom uitgebleven. Wel is door de verhoogde instroom, de werkdruk toegenomen. Formatie re-integratie WWB In 2013 is, met de inzet van extra handhavers, opnieuw de 10% norm voor dekking van personele kosten uit het Werkdeel losgelaten. Hoewel dit betekent dat er minder middelen direct inzetbaar zijn voor re-integratie, heeft dit ,door de inzet van middelen uit voorgaande jaren, zowel in het aanbod van activiteiten, als personeel niet geleid tot een tekort. Extra personele capaciteit op re-integratie is naast de inzet van een HBO-jaarstages gerealiseerd door de inzet van externen op het zorg bestand, jongeren en allochtonen. Laatste genoemde projecten zijn extra ingekocht met als doel uitstroom te bevorderen. In 2014 lopen een aantal trajecten door. Minimabeleid / Continuering pilot snelbalie. De aanpassingen in ons eigen gemeentelijk minimabeleid, maar vooral de wetswijzigingen van de afgelopen jaren hebben een rem gezet op het aantal af te handelen aanvragen bij de Jaarrekening 2013 56 snelbalie. Het volume van de snelbalie produkten zal met de aangekondigde wetswijzigingen voor zomer 2014 verder onder druk komen. De mogelijkheid tot verstrekken van categoriale bijstand vervalt, gemeentelijke regelingen moeten anders georganiseerd en aanvragen zullen meer als individuele bijzondere bijstand behandeld moeten worden. Dit vereist meer deskundigheid en meer tijd en daarmee komt het produkt snelbalie nog verder onder druk. Omdat het structureel benodigde budget van € 20.000 niet daalt, zal bij een te verwachten daling van af te handelen produkten snelbalie, de kostprijs per product stijgen. Dat is ongewenst. De (te) lage kosten-efficiency van deze werkwijze, maakt de keuze voor een andere aanpak per 2014 (2015) opportuun. Bestaande ontwikkelingen 2013 Herstructurering WSW 2012 heeft IMpact samen met de beide gemeenten een herstructureringsplan opgesteld in het kader van de Wet werken naar vermogen. Toen deze wet en de herstructureringsfaciliteit geen doorgang meer vonden heeft de gemeente Dronten de reservering van de co-financiering voor het herstructureringsplan gecontinueerd om hiermee te kunnen bijdragen aan de nog steeds noodzakelijke herstructurering. IMpact is voortvarend doorgegaan met het herstructureren van het bedrijf en heeft daarvoor projectplannen opgesteld. Beide gemeenten hebben in 2013 een eerste bijdrage gedaan hiervoor. Ter voorbereiding op de Participatiewet heeft IMpact het Ondernemingsplan 2013 – 2017 opgesteld. Dit plan bouwt verder aan het gekozen scenario door de beide gemeenten; arbeidstoeleidingsbedrijf dat allianties aangaat met bedrijven. In dit plan is een meerjarenbegroting opgenomen die in november door IMpact is herijkt. IMpact verwacht het jaar 2013 af te sluiten met een verlies van -399.000. In de begroting voor 2014 heeft IMpact een prognose opgenomen van een verlies van -399.000. Vanaf 2015 staan in onderstaande tabel de cijfers uit de meerjarenbegroting die IMpact in het Ondernemingsplan 2013 – 2017 heeft opgenomen. Voor 2014 is er nog geen noodzaak om een raming op te nemen in de gemeentelijke begroting. Voor tekorten van IMpact geldt dat Dronten 25% hiervan draagt. De cijfers laten zien dat herstructureren nog steeds nodig is. Jaarresultaat IMpact Verloop eigen vermogen 2012 -356.000 2013 -399.000 2014 -399.000 2015 -239.000 2016 -165.000 2017 -238.000 2018 -285.000 985.000 586.000 187.000 -52.000 -217.000 -455.000 -740.000 Bovenstaande tabel gaat uit van het gekozen scenario arbeidstoeleidingsbedrijf met allianties. Inmiddels is de gemeente in 2013 gestart met de ontwikkeling van de visie op de uitvoering van de Participatiewet, Dronten@work. Deze visie leidt tot een aantal vervolgtrajecten. Eén daarvan is een business case waarin o.a. gekeken zal worden hoe de gemeente de Wsw wil uitvoeren en wat de rol van IMpact hierin is. Daarbij wordt ook meegenomen of er een werkvorm voor IMpact mogelijk is waarbij de verliezen nihil zijn. In de business case zullen we samen optrekken met IMpact en de gemeente Kampen. Beleidskeuzes verdeling WWB budget Vanuit de beleidskeuzes Wwb die voor 2013 zijn gemaakt, is een aantal bijzondere activiteiten te benoemen. Allereerst zijn we gestart met een traject dat specifiek gericht is op allochtone Wwb-ers. In de afgelopen jaren is gebleken dat deze groep niet richting werk bemiddeld kon worden. Om er achter te komen wat de specifieke problematiek is van deze groep is WorkFast Grenzeloos ingezet om op individuele basis een diagnose op te stellen. Hieruit is gebleken dat van de groep van 42 mensen er 15 zouden kunnen werken maar dat de taalachterstand, ondanks diverse inzet op scholing, te groot is om zelfstandig een baan te kunnen zoeken. Deze groep van ongeveer 15 doorloopt bij IMpact een traject van drie maanden waarbij zij Jaarrekening 2013 57 intensief getraind worden op de werkvloer in taal, sociale vaardigheden, werknemersvaardigheden, sollicitatietraining op maat en wat verder nodig is. Voor deze mensen worden vervolgens werkplekken gezocht bij reguliere werkgevers al dan niet met behulp van loonkostensubsidie of ze gaan eerst aan het werk bij IMpact. Ten tweede heeft gedurende geheel 2013 de pilot Werk APK gelopen. Tijdens de pilot worden de belastbaarheid en de arbeidscapaciteiten van de klant gemeten terwijl de klant aan het werk is bij IMpact. Het tweede doel van de pilot is om de klant voor te bereiden en/of te begeleiden naar de reguliere arbeidsmarkt. De pilot levert aanvullende informatie op voor de klantmanager waarmee deze beter in staat is een vervolgtraject in te zetten voor de klant. Ten derde is gedurende 2013 een groep Wwb-ers onderzocht die geen arbeidsverplichtingen heeft. Het gaat om Wwb-ers die jonger zijn dan 60 jaar en niet (officieel) voor onbepaalde tijd zijn afgekeurd. Van deze groep is iedereen gekeurd of herkeurd; in totaal 67 mensen. Op basis van de uitkomsten wordt bepaald welke activiteit wordt ingezet voor deze klanten. Het gaat om een groep klanten die nauwelijks of geen mogelijkheden heeft op de arbeidsmarkt maar nog wel kan stijgen op de participatieladder naar bijv. vrijwilligerswerk. Schuldhulpverlening en subsidie MDF Over de periode 2013-2015 is aan MDF voor het terugdringen van wachtlijsten in de schuldhulpverlening een subsidie verleend van in totaal € 146.250. In 2013 werd daarvan € 48.750 betaalbaar gesteld. Verder is MDF in 2013 gecompenseerd met € 54.770 voor de wegvallende middelen uit de specifieke uitkering schuldhulpverlening 2009-2011. Daarnaast is MDF gecompenseerd voor het wegvallen van middelen in het kader van de uitvoering van de tweede tranche van de ombuigingen op AMW, SRW en SHV (€ 50.000) en in het kader van de verlaging van de inkoop uit het participatiebudget ten behoeve van mensen met een WWB uitkering (€ 25.000) De totale crisiscompensatie bedroeg in 2013 aldus € 178.520. De druk op de schuldhulpverlening blijft naar verwachting ook in 2014 groot. De gemeente verwacht van het MDF dat zij ook middelen vanuit de eigen bedrijfsvoering kunnen genereren om de wachttijden niet te laten oplopen, onder andere door efficiencymaatregelen. Transitie AWBZ/Wmo In 2013 is een aantal stappen gezet in de voorbereiding naar 1 januari 2015, wanneer de gemeente, in het kader van de nieuwe WMO, verantwoordelijk wordt voor de zorg aan inwoners met matige tot zware beperkingen. In de voorbereiding is intensief samengewerkt met inwoners, het Overlegorgaan Belangenbehartiging Dronten (OBD) en aanbieders van zorg en welzijn, georganiseerd in het Innovatienetwerk. Het Innovatienetwerk wordt ondersteund door drie werkgroepen: de werkgroep Maatwerk, de werkgroep Toegang en de werkgroep Werkwijze. Het Innovatienetwerk heeft in het najaar de visie en een projectplan ‘Samen een eigentijdse aanpak voor Dronten ontwikkelen’ opgesteld, welke ook in 2013 door het college is vastgesteld. Daarnaast heeft het Innovatienetwerk een werkplan vastgesteld. Participatiewet Per 1 januari 2015 wordt de Participatiewet ingevoerd; een bundeling van de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet op de sociale werkvoorziening (Wsw) en de Wajong. In 2013 is hard gewerkt aan de voorbereidingen. Er is onder andere gestart met het ontwikkelen van een visie op participatie. Voor het ontwikkelen van de visie op Participatiewet is een kanteling in denken en doen nodig. Dit is een beweging naar een meer actieve lokale en regionale werkgeversbenadering waarin werk voorop staat. Deze beweging hebben wij in Dronten in gang gezet met ons lokale werkgeverscontactteam. Noodzakelijk voor een succesvolle invoering van de participatiewet is de omvorming van de Wsw, hiervoor zijn de eerste stappen gezet in samenwerking met de gemeente Kampen en IMpact. Jeugdbeleid. In juni 2013 is de nieuwe nota jeugd “Opgroeien en Opbloeien in Dronten” (periode 2013 – 2016) door de raad vastgesteld. Het jeugdbeleid van de gemeente Dronten is gericht op een Jaarrekening 2013 58 gezonde ontwikkeling van alle kinderen en jongeren, waardoor zij verantwoordelijkheid leren nemen voor zichzelf en voor hun omgeving. Alle kinderen en jongeren moeten later in hun leven kunnen terugkijken op een goede en geborgen jeugd in de gemeente Dronten. De belangrijkste uitgangspunten die hierbij worden gehanteerd zijn: • de belangen van de Drontense kinderen en jongeren staan centraal; • het jeugdbeleid wordt in samenspraak met betrokken partners op een democratische en integrale wijze tot stand gebracht en uitgewerkt; • ouders zijn primair verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen, maar staan hierin niet alleen. Omdat gemeenten vanaf 2015 verantwoordelijk worden voor de jeugdzorg zal nog nadrukkelijker worden ingezet op preventief beleid. Door te investeren in relatief goedkope preventieve middelen, wordt de inzet van veel duurdere curatieve middelen voorkomen. Wmo Beleidsplan 2012-2015 1. Voorzieningen Een belangrijk kernaspect van het WMO-beleidsplan is het innoveren van individuele verstrekkingen. Daarbij wordt uitgegaan van de eigen kracht van mensen die om hulp vragen. ‘Wat kun je zelf en waar kan je omgeving bij helpen’ zijn belangrijke vragen, die beantwoord moeten worden voordat er professionele hulp en/of voorzieningen worden ingezet. Naast familie en vrienden wordt met ‘de omgeving’ ook de buurt en het lokale welzijnsaanbod bedoeld. Om de verwachte toenemende vraag naar hulp en voorzieningen, door de vergrijzing, op te kunnen vangen, zal er de komende jaren meer een beroep worden gedaan op de omgeving van de klant (vrijwilligers). Aan de gemeente de taak om de omgeving zo in te richten(vrijwilligersbeleid) dat de klant er goed gebruik van kan maken en daardoor op een acceptabele wijze zelfstandig kan blijven wonen. 2. Vrijwilligersbeleid In 2013 is een start gemaakt met het opzetten van het vrijwilligers- en mantelzorgbeleid. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen vrijwilligerswerk, zorgvrijwilligers, mantelzorgers en mensen waarvan in het kader van de Participatiewet sociale participatie wordt verwacht. Daarnaast is een nieuwe impuls gegeven aan de klankbordgroep vrijwilligers. De Klankbordgroep Vrijwilligers speelt een rol bij het adviseren van de gemeente over beleid op het gebied van vrijwilligers en mantelzorgers. Het doel is om het vrijwilligersbeleid te versterken en de vrijwilligersorganisaties hierbij te betrekken. Dit moet leiden tot een versterkte sociale infrastructuur waarin het motto ‘Vrijwillig wat kan, professioneel wat moet’ wordt gehanteerd. Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Indicatoren nieuw beleid : Afgehandelde aanvragen snelbalie Indicatoren bestaand beleid : Aantal uitkeringsgerechtigden IOAW Aantal uitkeringsgerechtigden IOAZ Aantal uitkeringsgerechtigden WWB/WIJ Aantal aanvragen toegankelijkheidsfonds minimabeleid Aantal aanvragen bijzondere bijstand Gemiddelde kosten per toekenning bijzondere bijstand Aantal aanvragen duurzame gebruiksgoederen ouderen Aantal kinderdagverblijven Jaarrekening 2013 59 Begroot 2013 Werkelijk 2013 Nvt 300 235 14 3 546 403 963 268 26 9 15 6 560 460 1000 345 42 10 16 4 570 565 1184 251 39 9* Totaal aantal kindplaatsen op de kinderdagverblijven Aantal locaties van buitenschoolse opvang Totaal aantal plaatsen op de buitenschoolse opvang Aantal gastouders Aantal kindplaatsen bij gastouders Aantal aanvragen WMO collectief vervoer Aantal aanvragen WMO vervoersvoorzieningen Aantal aanvragen WMO rolstoelen Aantal aanvragen WMO woonvoorzieningen Aantal aanvragen WMO huishoudelijke ondersteuning Aantal huishoudens die gebruik maken van huishoudelijke ondersteuning Gemiddelde kosten per huishouden aan huishoudelijke ondersteuning in euro’s per 4 weken Gemiddeld aantal uren per huishouden voor huishoudelijke ondersteuning per jaar Aantal rolstoelen die in omloop zijn per 1 januari Aantal scootmobielen die in omloop zijn per 1 januari Aantal contacten Dronten AMW Aantal deelnemers SRW Aantal deelnemers schuldhulpverlening regulier Aantal nieuwkomers en statushouders Aantal peuterspeelzalen Totaal aantal peuterplaatsen op de peuterspeelzalen Gemiddelde gemeentelijke subsidie/bijdrage per peuter 297 14 654 128 530 344* 211 163 173 671 305 14 640 140 570 160 200 200 230 530 294 15* 647 106* 472 373 127 130 144 542 825 830 880 269** 295 252 136 160 112 333 297 330 255 331 252 6.687 6.200 n.n.b. 1.803. 593 1.303 602 26 8 600 725 n.n.b. n.n.b. 29 8 602 n.n.b. 22 8* 602 404 * Aantallen geregistreerd op 31-12-2013, doorstroom gastouders erg groot, gemiddeld 117 gastouders afgelopen jaar ** Hiervan is uitgegaan van de totale uitgaven huishoudelijke ondersteuning gedeeld door 13 periodes. De uitkomst hiervan is gedeeld door het aantal huishoudens. De gemiddelde kosten zijn behoorlijk lager dan geschat. We hebben een vergelijk gemaakt met 2011, waarbij we uitgegaan zijn van begroot = werkelijk. De gemiddelde kosten komen in 2011 op € 335,- Wat heeft het gekost? Lasten Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten 4.751.479 39.144 19.148.434 23.939.056 4.757.699 30.185 19.418.688 24.206.572 4.727.134 30.185 20.484.770 25.242.089 4.778.174 32.079 19.080.456 23.890.710 51.040 1.894 1.404.3141.351.379- Baten - overig Totaal baten 13.292.711 13.292.711 12.963.746 12.963.746 15.159.021 15.159.021 14.640.186 14.640.186 518.835 518.835 Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves 10.646.345 1.784.062 720.322 11.710.086 11.242.826 472.377 259.417 11.455.786 10.083.068 2.193.842 1.181.606 11.095.304 9.250.524 2.193.842 1.145.906 10.298.460 832.54435.700 868.244- Jaarrekening 2013 60 Verschil Globale analyse Uitgaven: verschillen Apparaatskosten: (€ 51.000 nadeel) begroting 2013 - Hogere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie voor: versus - WWB inkomensdeel (€ 38.000 éénmalig nadeel); werkelijkheid - Programmabureau transities (€ 51.000 éénmalig nadeel); 2013 - Project transities participatiewet (€ 54.000 éénmalig nadeel); - Lagere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie voor: - Wijk- en buurtbeheer (€ 26.000 éénmalig voordeel); - Stimuleringsbudget integraal jeugdbeleid (€ 15.000 éénmalig voordeel); - Beleid participatie (€ 35.000 éénmalig voordeel); - Uitvoering inburgering (€ 15.000 éénmalig voordeel); - Diversen (€ 1.000 éénmalig voordeel); - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 2.000 nadeel) - Diversen (€ 2.000 éénmalig nadeel). Overig (€ 1.404.000 voordeel) - Lagere kosten voor het WWB inkomensdeel (€ 156.000 éénmalig voordeel). Het gemiddelde aantal klanten was begroot op 557 klanten, het werkelijke gemiddelde aantal klanten in 2013 was 550 klanten wat een voordeel van € 110.000 oplevert. Verder zijn er lagere uitgaven geweest voor het inkomensdeel IOAW van € 22.000 en lagere uitgaven in het kader van het inkomensdeel BBZ € 24.000. Voorgesteld wordt dit voordeel op het inkomensdeel, rekening houdend met de maximering zoals besloten in de 4e financiële rapportage 2013, te storten in bestemmingsreserve WWB inkomensdeel. Besloten is de bestemmingsreserve WWB inkomensdeel maximaal te laten oplopen tot € 1.500.000. De stand van de bestemmingsreserve WWB Inkomensdeel is per 31-12-2013 € 1.442.000. Dit betekent dat van het totale overschot van € 209.000, dit is inclusief het voordeel op de inkomsten (zie ook “inkomsten”) wordt bij bestemming van het rekeningsaldo voorgesteld €58.000 te storten in de bestemmingsreserve WWB inkomensdeel. Per saldo ontstaat er dan na bestemming van het rekeningsaldo een voordeel van (€ 209.000 - € 58.000) € 151.000 op het WWB inkomensdeel; - Lagere kosten voor de sociale werkvoorziening (€ 208.000 éénmalig voordeel). Dit voordeel is voor € 181.000 te verklaren door een lagere doeluitkering (zie ook toelichting “Inkomsten”), waardoor minder doorbetaling heeft plaatsgevonden naar de sociale werkvoorziening. De resterende € 27.000 betreft een éénmalig voordeel op de gemeentelijke bijdrage aan de sociale werkvoorziening(en) in 2013. - Lagere uitgaven WMO huishoudelijke verzorging (€ 285.000 éénmalig voordeel). Dit betreft voornamelijk lagere uitgaven voor zorg in natura categorie 1 en 2. In combinatie met een aantal andere posten binnen de WMO zal bij de resultaatsbestemming van deze jaarrekening voorgesteld worden het voordeel binnen de WMO van € 268.000 te storten in de bestemmingsreserve WMO. - Lagere kosten WWB werkdeel (€ 158.000 éénmalig voordeel). Dit betreft de hogere urendeclaratie bij het Rijk wat een voordeel oplevert. Bij de resultaatsbestemming van deze jaarrekening zal worden voorgesteld om dit voordeel weer beschikbaar te stellen voor het WWB werkdeel. - Lagere uitgaven projecten met betrekking tot de drie transities (€ 51.000 éénmalig voordeel). Bij de bestemming van het rekeningsaldo zal worden voorgesteld dit voordeel weer beschikbaar te stellen voor 2014. Jaarrekening 2013 61 - - - - Lagere kosten armoede en schuldenbeleid in 2013 (€ 18.000 éénmalig voordeel); Het betreft hier een voordeel op een éénmalig budget verkregen vanuit de septembercirculaire 2013. We willen dit budget beschikbaar houden voor deze doelgroep, vandaar dat bij de bestemming van het rekeningsaldo zal worden voorgesteld dit voordeel weer beschikbaar te stellen voor 2014; Hogere kosten voor minimabeleid (€ 30.000 éénmalig nadeel); Hogere uitgaven voor BBZ (niet inkomensdeel) (€ 119.000 éénmalig nadeel) hierdoor ook een hogere declaratie bij het Rijk (zie ook toelichting “Inkomsten”). Lagere inhuur derden voor de afbouw van inburgering (€ 36.000 éénmalig voordeel). Hier staat een lagere onttrekking (nadeel) aan de bestemmingsreserve knelpuntenbudget inburgering tegenover (zie resultaat bij ‘onttrekking aan reserve’ in bovenstaand schema); Lagere kosten inburgering (€ 287.000 éénmalig voordeel). Hier staat een lagere doeluitkering tegenover (zie ook toelichting “inkomsten”) Lagere kosten educatie (€ 230.000 éénmalig voordeel). Hier staat een lagere doeluitkering tegenover (zie ook toelichting “inkomsten”) Lagere uitgaven voor WMO hulpmiddelen zoals rolstoelen, woningaanpassingen en vervoer (€ 139.000 éénmalig voordeel) Diversen (€ 15.000 éénmalig nadeel). Inkomsten: Overig (€ 519.000 nadeel) - Hogere debiteuren inkomsten WWB inkomensdeel (€ 53.000 éénmalig voordeel, zie ook toelichting “Uitgaven”); - Lagere doeluitkering inburgering (€ 287.000 éénmalig nadeel). Hier staan lagere kosten tegenover (zie ook toelichting “uitgaven”); - Lagere doeluitkering educatie (€ 230.000 éénmalig nadeel). Hier staan lagere kosten tegenover (zie ook toelichting “uitgaven”); - Hogere inkomsten BBZ (niet inkomensdeel) (€ 83.000 éénmalig voordeel). De overschrijding op inkomsten is lager dan de overschrijding op de uitgaven omdat het overgrote deel van de uitgaven slechts voor 75% declarabel is. - Lagere doeluitkering sociale werkvoorziening (€ 181.000 éénmalig nadeel, zie ook toelichting “Uitgaven”); - Hogere inkomsten door verhaal op bijzondere bijstand (€ 25.000 éénmalig voordeel); - Diversen (€ 18.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 62 2.1.7 Programma: 7 Volksgezondheid Algemene omschrijving Dit programma omvat activiteiten die gericht zijn op jeugdhulp, gezondheidszorg, milieu, integrale handhaving & vergunningverlening, afvalverzameling en reiniging, water en riolering alsmede de gemeen-telijke begraafplaats. Een goed niveau van gezondheidszorg, zowel op lichamelijk als op geestelijk vlak, toegankelijk voor elke leeftijdscategorie, is van wezenlijk belang voor het welbevinden van mensen en het functioneren van de (lokale) samenleving. Vastgestelde beleidsnota’s: - Gemeenschappelijke regeling Gezondheidsdienst Flevoland - Wet Publieke Gezondheid - Toekomstvisie Begraafplaats Dronten (2006) - Nota lokaal gezondheidsbeleid (2004) - Notitie Vormgeving CJG (2010) - Notitie Doorontwikkeling CJG (2011) - Algemene Subsidieverordening 2010 - Handhavingsbeleidsplan - Uitvoeringsnota Handhaving - Windbeleid 2012 - Verbreed Gemeentelijk Riolering Plan 2011-2015 - Stedelijk Waterplan 2006 - Startdocument transformatie jeugdzorg ‘jeugd in beeld, opvoeding gedeeld” (2013) - Visie op de jeugdhulp in Dronten 20142017 “Handen uit de mouwen!” (2013) Algemene beschouwing De diversiteit in taken binnen het programma volksgezondheid is groot. De meest in het oog springende zijn de ontwikkelingen binnen de jeugdzorg, het CJG, de vorming van de omgevingsdienst Flevoland en Gooi- en vechtstreek, de handhaving en het verder ontwikkelen van het windmolenbeleid. Hieronder wordt kort ingegaan op de belangrijkste gebeurtenissen in 2013. Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: Handhaving drank- en horecawet. Voor de uitvoering van de 0.2 fte toezichts- en handhavingstaken in kader van de Drank en Horecawet (DHW) is gekozen voor een samenwerking tussen de gemeenten Dronten, Urk en Noordoostpolder. Na het opstellen van een plan van aanpak zijn in mei 2013 de daaruit voortkomende deelprojecten vastgesteld die leiden tot een eenduidige lijn in de intergemeentelijke samenwerking voor de uitvoering van de DHW. Voor de toezichtstaak zijn toezichthouders aangewezen die toezicht houden voor de 3 Jaarrekening 2013 63 gemeenten. Deze toezichthouders worden vanuit de gemeente Emmeloord gedetacheerd en hebben vanaf medio 2013 in de gemeente Dronten verschillende controles uitgevoerd. De beleidsregels voor de para commerciële drankverstrekkers zijn in de APV opgenomen. Daarnaast wordt zoveel mogelijk in samenwerking met de andere twee gemeenten uitvoering gegeven aan het actualiseren van bestaande DHW-vergunningen, het opstellen van uniform toezicht, handhaving- en sanctiebeleid en de communicatie. Stichting Hospice Dronten (Amendement Kadernota 2013) Aan de Stichting Hospice is in 2013 als bijdrage in de kosten van oprichting van een hospice een éénmalige subsidie verleend van € 75.000. In 2012 werd in dat verband al een lening verstrekt van € 50.000. De hospice is 3 oktober 2013 officieel geopend. Er werken inmiddels ruim 100 vrijwilligers die zich bezighouden met de verzorging van de gasten en hun naasten. Bestaande ontwikkelingen 2013: Gemeentelijk gezondheidsbeleid In december 2013 is de nota lokaal gezondheidsbeleid 2014-2017 aangeboden aan de Raad. Om agenda technische redenen zal de nota pas in de raadsvergadering van januari 2014 worden behandeld. Uitvoering van de nota wordt meegenomen in het Wmo uitvoeringsplan. Gaandeweg het jaar 2013 werd duidelijk dat een fusie tussen GGD Flevoland en GGD Gooi & Vechtstreek niet meer aan de orde is. Centrum voor Jeugd en Gezin Vooruitlopend op de transitie jeugdzorg is er in 2013 een aantal projecten binnen het CJG gerealiseerd die tot doel hebben om vragen en problemen zo vroeg mogelijk op te pakken. Op die manier zorgen we er samen voor dat problemen niet escaleren en uiteindelijk leiden tot dure vormen van Jeugdzorg. In de kadernota 2014 zijn diverse voorstellen neergelegd én goedgekeurd die alle tot doel hebben om de verschuiving van curatie naar preventie te maken. De voorbereidende werkzaamheden om deze voorstellen te implementeren hebben in 2013 plaatsgevonden, zodat we in 2014 snel tot uitvoering kunnen komen. Er is in Biddinghuizen gestart met een pilot waarin de drie basisscholen en kinderopvang samen met een aantal hulpverlenende organisaties op zoek zijn gegaan naar manieren om sneller en preventiever te handelen. Een onderdeel van de pilot was het plaatsen van een aantal medewerkers van Triade binnen de scholen, die aan de hand van concrete vragen snel aan de slag konden met zowel ouders, kinderen als leerkrachten. De pilot heeft positieve resultaten opgeleverd en wordt in 2014 gecontinueerd. Met het voortgezet onderwijs zijn flinke stappen gezet om de invoering van de jeugdzorg, de samenwerking met de CJG partners en de invoering van passend onderwijs integraal vorm te geven. Dit heeft geleid tot een aantal concrete voorstellen die begin 2014 geïmplementeerd zullen worden. Ook in 2013 hebben we op vele vindplaatsen ouders en jongeren bereikt en hebben ouders en jongeren gebruik gemaakt van diverse mogelijkheden om hun vragen te stellen. Het kernteam CJG, waar casuïstiek besproken wordt, is uitgebreid met verschillende disciplines (waaronder leerplicht en MEE IJsseloevers) en wordt voorgezeten door een deskundige medewerker vanuit Bureau Jeugdzorg. Dit zorgt voor een kwaliteitsimpuls bij het kernteam. Decentralisatie Jeugdzorg In 2013 is veel werk verzet om de transitie van de jeugdzorg voor te bereiden. Samen met het veld is een startnotitie en een visie op jeugdzorg opgesteld, die de Raad heeft vastgesteld. Er is een projectteam opgericht en er is een projectleider aangesteld met veel kennis vanuit de jeugdzorg. Er zijn diverse werkgroepen opgericht die grotendeels bemenst worden door partijen uit het veld. Er is een samenwerking op gang gekomen met aanbieders in Dronten die nog niet bekend waren bij de gemeente. Ook is er contact gelegd met de huisartsen, waarmee in 2014 verdere afspraken worden gemaakt. Verder is de regionale samenwerking in Flevoland stevig op de kaart gezet en samen met de Jaarrekening 2013 64 andere gemeenten en met een aantal aanbieders is het Regionale Transitiearrangement opgesteld. In dit transitiearrangement worden o.a. afspraken gemaakt over de procentuele verdeling van de toekomstige budgetten. Het voorlopige budget 2015 is 11,3 miljoen (definitieve budget wordt bekend gemaakt in de meicirculaire 2014). Binnen het programmabureau van de gemeente wordt bekeken op welke terreinen en op welke wijze we tot een integrale werkwijze kunnen komen voor het hele sociale domein. Naast de transitie van de jeugdzorg is er ook sprake van een transformatie die moet worden vormgegeven. Aan professionals, cliënten en andere betrokkenen wordt gevraagd om op een nieuwe manier te handelen. De transformatie is in volle gang en wordt praktisch gezien vooral uitgevoerd binnen het CJG verband (zie hierboven). Hiervoor konden we in 2013 beschikken over een deel van het (provinciale) jeugdzorg budget. Deze middelen worden in 2014 verder uitgebreid. Windmolens. Op 26 januari 2012 heeft uw Raad het windmolenbeleid "Dronten maakt ruimte voor Wind" vastgesteld. Het windmolenbeleid biedt duidelijkheid aan burgers en ontwikkelaars over de beschikbare ruimte voor windenergie in Dronten. Het beleid vormt tevens de input van onze gemeente in de regionale planvorming op het gebied van windenergie. Op 18 oktober 2012 heeft uw Raad de Bestuursopdracht Regioplan Windenergie Zuidelijk & Oostelijk Flevoland vastgesteld. De Bestuursopdracht beschrijft het integrale proces waarin overheden, marktpartijen en bewoners van het buitengebied samen werken aan een integraal Regioplan voor windenergie alsmede de gebiedsgerichte ontwikkeling van windparken via projectplannen. Hierbij staat het principe van 'opschalen en saneren' centraal. Het Regioplanproces is opgeknipt in zes fasen (zie processchema). Het Regioplan zal het planologische kader vormen voor zes windontwikkelgebieden en zal door alle overheden als structuurvisie worden vastgesteld. Als vertrekpunt voor de planvorming hebben de overheden een Programma van Eisen (PvE) op- en vastgesteld, waarin de publieke eisen aan de projectplannen zijn geborgd. In het PvE zijn de kaders uit het gemeentelijk windmolenbeleid opgenomen. Het PvE is op 12 februari 2013 door ons vastgesteld. Centraal in het bottom-up proces staat de oprichting van gebiedsverenigingen in het buitengebied, waarin molenaars en niet-molenaars gezamenlijk initiatiefnemer worden van de nieuwe grote windmolenparken. In 2013 zijn vijf gebiedsverenigingen opgericht, waarvan begin 2014 in gezamenlijkheid 700 à 800 van de 1200 adressen in het buitengebied zijn aangesloten. De verenigingen hebben zich verenigd in de Federatie Windverenigingen Flevoland (FWF), zodat er één aanspreekpunt is voor de overheden. De FWF is verantwoordelijk voor het opstellen van de projectplannen. Hiertoe hebben zij onderlinge afspraken gemaakt over saneren, vergoedingen en participatie. Overheden en FWF hebben de doelstellingen van fase 1 behaald. Op 1 oktober 2013 heeft het College dan ook ingestemd met het "GO-besluit" van de Stuurgroep Windenergie Regioplan Flevoland. In 2013 is een solide basis gelegd voor een breed gedragen ontwikkeling van de windparken. In 2014 vindt de ruimtelijke, financiële en planologische uitwerking van de nieuwe windparken (en de daaraan gekoppelde sanering) plaats. Voor de zomer zal de FWF een Federatieplan opstellen met daarin de projectplannen voor de windontwikkelgebieden (fase 2). Het Federatieplan zal – na toetsing door een onafhankelijke wegingscommissie en behandeling door Raden en Staten – de basis vormen voor de alternatieven in het plan-MER. Het plan-MER (fase 3) zal in het najaar van 2014 worden opgesteld en moeten resulteren in een gedragen, haalbaar en ruimtelijk aanvaardbaar voorkeursalternatief. Het voorkeursalternatief zal in 2015 uitgewerkt worden tot een Regioplan, dat als structuurvisie door de gemeenteraden en ProvincialeStaten zal worden vastgesteld (fase 4). De samenwerkende partijen (overheden en FWF) zullen hun unieke samenwerking formaliseren in een samenwerkingsovereenkomst, waarin zaken als ambities, taken en verantwoordelijkheden, organisatie en communicatie zijn vastgelegd. De afspraken zijn een operationalisering van het beleidskader uit de Bestuursopdracht. De overeenkomst zal in februari 2014 worden ondertekend. Jaarrekening 2013 65 Onderzoek naar mogelijkheden uitbesteden afvalinzameling Doel van het onderzoek is te bepalen of het uitbesteden voordelen / meerwaarde kan hebben (financieel, niveau van dienstverlening, continuïteit) en welke route het meest perspectiefrijk is. In 2013 heeft een verkennend onderzoek plaatsgevonden naar de mogelijkheden van het uitbesteden van afvalinzameling en reiniging c.a. Het is wenselijk gebleken dit onderzoek te verbreden. Met ondersteuning van een externe zal een nadere marktverkenning en –analyse worden uitgevoerd met aansluitend een gerichte benadering van (markt) partijen op basis van een opgesteld bestek. Hierbij worden ook nadrukkelijk de consequenties voor overige taken en gevolgen voor de achterblijvende organisatie in beeld gebracht. De uitwerking hiervan zal in 2014 plaatsvinden Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Indicatoren nieuw beleid: Aantal controles handhaving drank- en horecawet Aantal bestuurlijke strafbeschikkingen (handhaving dranken horecawet) Indicatoren bestaand beleid : Dekkingsgraad aansluitingen op de route gemeentelijke ophaaldienst Frequentie huis aan huis huisvuil en groenafval Frequentie huis aan huis kernen ophalen papier Frequentie huis aan huis ophalen papier buitengebied Frequentie huis aan huis kernen ophalen plastic Frequentie afvoer ingezameld glas en textiel via brengcontainers Ingezameld restafval (via container) in ton Ingezameld gft (via container) in ton Dekkingspercentage tarieven afvalstoffenheffing Dekkingsgraad aansluitingen woningen op gemeentelijke riolering Dekkingsgraad bedrijven op gemeentelijke riolering Aantal vergunningen milieubeheer Aantal bodemsaneringen Aantal uitrukken gemeente inzake ongediertebestrijding Gemiddeld aantal begraafactiviteiten per jaar (begrafenissen, urn bijzettingen en verstrooiingen) Gemiddelde kosten per inwoner GGD Jaarrekening 2013 66 Begroot 2013 Werkelijk 2013 Nvt Nvt 25 10 21 0 97% 97% 97% 2-w 5-w 10-w 2-w 1-w 2-w 5-w 10-w 2-w 1-w 2-w 5-w 10-w 2-w 1-w 8.230 4.710 100% 100% 8.800 4.950 100% 100% 8030 4350 100% 100% 100% 11 13 11 104 100% 15 15 50 100 100% 10 1 14 98 17,00 17,00 17,00 Wat heeft het gekost? Lasten Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 3.448.591 682.051 5.920.297 10.050.939 2.596.207 615.749 7.057.951 10.269.907 2.780.170 626.149 6.718.610 10.124.929 2.576.336 618.831 6.731.004 9.926.172 203.8347.31812.394 198.757- Baten - overig Totaal baten 7.659.489 7.659.489 7.840.076 7.840.076 7.613.877 7.613.877 7.300.445 7.300.445 313.432 313.432 Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves 2.391.450 191.419 355.125 2.227.744 2.429.831 825.125 325.000 2.929.956 2.511.052 952.885 497.125 2.966.812 2.625.727 752.885 297.125 3.081.487 114.675 200.000 200.000 114.675 Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Totaal lasten Globale analyse verschillen begroting 2013 versus werkelijkheid 2013 Verschil Uitgaven: Apparaatskosten (€ 204.000 voordeel) - Lagere doorverdeling tractie en uren gemeentelijke organisatie (€ 139.000 éénmalig voordeel) aan vuilophaal en -afvoer. Dit zorgt per saldo voor een hogere storting in de voorziening afvalstoffenheffing. - Lagere doorverdeling uren en tractietoerekening gemeentelijke organisatie (€ 36.000 éénmalig voordeel); - Diversen (€ 29.000 éénmalig voordeel); - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 7.000 voordeel) - Diversen (€ 7.000 éénmalig voordeel) Overig (€ 12.000 nadeel) - Hogere uitgaven jeugdgezondheidszorg voor diensten van instellingen (€ 76.000 éénmalig nadeel). Hier staan voor een groot deel hogere inkomsten tegenover (zie ook toelichting “inkomsten”); - Hogere uitgaven voor afvalstoffen(heffing) (€ 49.000 éénmalig nadeel). Dit zorgt voor een hogere onttrekking aan de voorziening afvalstoffenheffing. Het voordeel in de uren, het nadeel in de kapitaallasten van € 3.000 en het lagere BTW effect van € 5.000 zorgen per saldo voor een nadeel in de exploitatie van € 142.000 omdat we dit minder ten laste kunnen brengen van de voorziening afvalstoffenheffing. - Hogere uitgaven voor riolen en rioolgemalen (€ 42.000 éénmalig nadeel), dit nadeel wordt gecorrigeerd door de mutatie in de voorziening rioolbeheer. Het voordeel in de uren van € 8.000, het voordeel in de kapitaallasten van € 5.000 en het lagere BTW effect van € 109.000, zorgen per saldo voor een nadeel in de exploitatie van € 122.000 omdat we dit niet ten laste kunnen brengen van de voorziening rioolbeheer. - Lagere uitgaven door het realiseren van minder rioolaansluitingen (€ 89.000 éénmalig voordeel), hier staan ook lagere inkomsten tegenover (zie ook toelichting “Inkomsten”); - Lagere milieukosten door lagere diensten van derden (€ 24.000 éénmalig voordeel); - Lagere uitgaven voor de begraafplaats (€ 21.000 éénmalig voordeel); - Diversen (€ 21.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 67 Inkomsten: Overig (€ 313.000 nadeel) - Hogere inkomsten jeugdgezondheidszorg door incidentele bijdragen van derden (€ 43.000 éénmalig voordeel). Hier staan hogere uitgaven tegenover (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Lagere inkomsten afvalstoffen(heffing) (€ 93.000 éénmalig nadeel). Dit nadeel wordt gecorrigeerd door een mutatie binnen de voorziening afvalstoffenheffing (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Lagere inkomsten voor riool(heffing) (€ 82.000 éénmalig nadeel). Dit voordeel wordt gecorrigeerd door een mutatie in de voorziening rioolbeheer (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Lagere inkomsten door het aanleggen van minder rioolaansluitingen (€ 164.000 éénmalig nadeel). Hier staan lagere uitgaven tegenover (zie ook toelichting “Uitgaven”); - Lagere inkomsten begraafplaatsrechten (€ 26.000 éénmalig nadeel); - Diversen (€ 9.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 68 2.1.8 Programma: 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Algemene omschrijving Het programma omvat activiteiten die gericht zijn op de ruimtelijke ordening (ontwikkelingsvisie, bestemmingsplannen, welstandstoezicht en handhaving) en volkshuisvesting (woningbouw nieuw en bestaand, woonwagencentrum) en bouwgrondexploitaties Vastgestelde beleidsnota’s: - Vigerende bestemmingsplannen - Woonvisie 2009-2020 - Gemeentelijke Bouwverordening - Welstandsnota 2013 - Nota grondbeleid 2010 - GEO-visie Dronten 2011 - Structuurvisie Dronten 2030 (2012) - Afwijkingenbeleid (2013) Algemene beschouwing Ondanks enkele lichtpuntjes, heeft de woningmarkt zich in 2013 helaas nog niet daadwerkelijk hersteld. Begin 2013 zijn stimuleringsmaatregelen genomen in de vorm van prijskortingen op (nieuwbouw)koopwoningen/kavels en Startersleningen (40) voor de bestaande markt. De prijskortingen hebben een positief effect gehad op met name de verkoop in het prijssegment tot € 180.000. Hierdoor zijn meerdere plannen in aanbouw genomen. Er is veel belangstelling voor de Startersleningen; eind 2013 waren 32 aanvragen in procedure. Eind januari 2014 is besloten om de maatregelen te vervolgen voor 2014. Doordat OFW heeft aangekondigd de komende jaren geen investeringsruimte voor nieuwbouw te zien, is een gezamenlijke expertmeeting georganiseerd. Dit heeft nog niet geleid tot concrete oplossingen; een aantal vraagstukken wordt nog verder uitgewerkt. Met een vastgestelde structuurvisie kan Dronten de komende jaren verder uitvoering geven aan de toekomstvisie. Dorpsbelangen Swifterbant voert zelfstandig een locatieonderzoek woningbouw uit en wordt daarbij ondersteund door de gemeente. Het Mechanisch Erfgoed Centrum (MEC) is vastgesteld als bestemmingsplan en de initiatiefnemer is druk doende om diverse museale collecties aan te kopen. Het bestemmingsplan voor de IJsseldelta Zuid is vastgesteld. Hiermee kan zowel aan de 1e fase als de 2e fase (o.a. verbetering oeververbinding Roggebotsluis)van het project uitvoering worden gegeven. Thans wordt de optie van voorfinanciering van de 2de fase onderzocht. In november 2013 heeft de raad besloten mee te werken aan de ontbinding van het erfpacht en de sloop van de gebouwen van Agrifirm in het Hanzekwartier. Begin 2014 gaat het aanzien van het Hanzekwartier hierdoor drastisch veranderen. In 2012 was het aanzien al flink gewijzigd met het stationsplein en de ingebruikneming van de Hanzelijn. In de eerste maanden van 2013 zijn de laatste zaken (abri’s) van het stationsplein afgerond. Het plein heet vanaf de kroningsdag het Willem-Alexanderplein. Jaarrekening 2013 69 Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: Illegale permanente bewoning recreatiewoningen. Permanente bewoning van recreatiewoningen is niet toegestaan. In 2013 heeft een inventarisatie plaatsgevonden en is beleid ontwikkeld voor toezicht en handhaving van dit ongewenste gebruik. Dit betreft vooral administratief juridisch toezicht en handhaving. Deze taak is ondergebracht bij de afdeling VHV. Basisregistratie grootschalige Topografie. Het doel van de realisatie van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is dat de hele overheid gebruik maakt van dezelfde basisset grootschalige topografie van Nederland. Topografie is de beschrijving van de fysieke werkelijkheid, de dingen die in het terrein fysiek aanwezig zijn. De BGT is een weergave van deze werkelijkheid in een digitaal bestand. Vanuit dit bestand kan de werkelijkheid worden gepresenteerd in de vorm van kaarten. Voor de grootschalige topografie gaat het om kaarten met een schaal van 1:500 tot 1:5.000. Topografie op kleinere schaal is opgenomen in de basisregistratie Topografie, die al operationeel is. De huidige Grootschalige Basiskaart van Nederland (GBKN) vormt samen met een aantal andere bestaande registraties de basis voor de nieuwe BGT, maar de BGT voert ook een aantal verbeteringen door. De volgende maatschappelijke baten worden beoogd met het instellen van de BGT: - Betere dienstverlening aan burgers en bedrijven; - Administratieve lastenverlichting; - Betere samenwerking binnen de overheden; - Kostenbesparing in ketens. Vanaf 2015 moeten gemeenten de transitie gaan vormgeven en dus een BGT aan de landelijke voorziening gaan leveren. In 2013 is een aanzienlijke stap gezet in de voorbereiding van de BGT. De automatisering is op orde en in belangrijke mate is de BGT al gereed. Hiermee zijn we in Nederland redelijk koploper. Ook zijn er afspraken gemaakt op de gronden van het Ministerie van Economische Zaken, provincie Flevoland en Waterschap Zuiderzeeland te verwerken in de BGT. Daarmee zijn we gebiedsdekkend. Bestaande ontwikkelingen 2013: Ruimtelijke Ordening. Structuurvisie De structuurvisie Dronten 2030 is verankerd in verschillende projecten, waardoor begonnen is met de realisatie van de gestelde doelen. Zo is er van start gegaan met de gebiedsuitwerking van Dronten Centrum, door het opstarten van het actieplan Centrum. Voor Swifterbant zijn in 2013 in overleg met dorpsbelangen verschillende locatie aangemerkt als potentiele woningbouwlocatie. Deze worden momenteel nog geanalyseerd. Verwachting is dat in 2014 hier nadere besluitvorming over plaats kan vinden. De nota kostenverhaal is in de afrondende fase en wordt begin 2014 ter besluitvorming aangeboden. Bestemmingsplannen Op enkele reststroken en het bestemmingsplan Hanzekwartier na was de actualisatieslag zo goed als afgerond. Een aantal plannen worden nader genoemd: - Hanzekwartier: Voor het gehele plangebied van het Hanzekwartier is een conceptbestemmingsplan opgesteld waarin het huidige gebruik wordt inbestemd, maar waarin ook mogelijkheden zijn opgenomen voor het kunnen in spelen op zich voordoende initiatieven. Hiermee is een eerste aanzet gegeven voor een planologische basis voor de uitvoering van de structuurvisie Hanzekwartier. In 2014 zal de formele procedure van start gaan. Jaarrekening 2013 70 Gilden: Begin 2013 werd echter duidelijk dat ook het bestemmingsplan de Gilden nog valt onder verouderde bestemmingsplannen. Deze is versneld opgestart en aan het einde van het jaar is een eerste concept plan hiervoor opgesteld. - Bestemmingsplan Buitengebied: Het voorontwerp bestemmingsplan met ontwerp planMER lag in het tweede kwartaal van 2013 ter visie. De ontvangen inspraak- en vooroverlegreacties zijn in behandeling genomen en het college stemde half december 2013 in met de Inspraak- en vooroverlegrapportage. Het streven is om het ontwerp bestemmingsplan eind maart 2014 ter inzage te leggen. Hiermee start de formele procedure van het bestemmingsplan conform de Wet ruimtelijke ordening. Naast de bovengenoemde plannen zijn er nog meer plannen in 2013 aan de orde geweest. Noemenswaardige plannen welke zijn afgerond in 2013 zijn o.a. bestemmingsplan Mechanisch Erfgoed Centrum en het bestemmingsplan Randmeerzone. - Wonen November 2013 heeft de raad de actualisatie van het woningbouwprogramma cq. woonvisie vastgesteld. Daarin is de groeiambitie van Dronten gehandhaafd zij het dat programma voor de eerstkomende jaren in neerwaartse zin is bijgesteld; om flexibel te kunnen inspelen op de markt is de indeling naar prijssegmenten losgelaten; wel gehandhaafd is de doelstelling van 25-30% sociaal. In 2013 zijn 57 (reguliere) woningen opgeleverd (31 koop en 26 sociale huur). Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Begroot 2013 Werkelijk 2013 Indicatoren nieuw beleid Integrale kaart volgens Basisregistratie grootschalige Topografie Nvt 50% 75% Indicatoren bestaand beleid : Nieuwbouwproductie woningbouw Aantal vestigers uit andere gemeenten * Aantal vertrekkers naar ander gemeenten * Aantal afgegeven bouwvergunningen per jaar Dekkingspercentage tarieven bouwvergunningen 163 1.689 2.071 482 74% 50 2.000 2.000 460 100% 57 1.544 2.118 257 66 Gemiddelde opbrengst per bouwvergunning per jaar in € Aantal toetsingen welstand per jaar 1.375 482 2.145 255 2423 200 * deze cijfers zijn exclusief vestiging uit buitenland en vertrek naar buitenland Jaarrekening 2013 71 Wat heeft het gekost? Lasten Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig AD Grex AD Grex AD Grex Totaal lasten Baten - overig AD Grex Totaal baten Saldo AD Grex Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves Werkelijk 2012 Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Verschil 2.507.687 177.948 698 341.519 1.436.045 2.830.364 2.112.516 117.858 1.350.000 324.331 - 3.060.315 1.750.996 117.858 1.350.000 1.556.002 - 3.143.802 201.260 907.791 2.779.264 83.487 1.750.99683.402 1.350.000648.2112.779.264 4.463.896 6.735.069 7.835.171 7.032.118 803.053- 539.225562.797 1.241.615 3.462.516 477.025 3.100.996 382.295 2.745.435 94.730 355.561 23.573 4.704.131 3.578.021 3.127.730 450.291 3.566.378 873.946 2.030.938 - 4.257.150 - 3.870.559 33.829 386.59133.829 4.440.324 1.882.979 2.045.681 4.277.622 2.030.938 137.679 210.912 1.957.705 4.257.150 5.099.980 5.764.020 3.593.110 3.904.388 5.099.980 5.194.020 3.810.348 352.762570.000 922.762- Globale analyse Uitgaven: verschillen Apparaatskosten (€ 1.668.000 voordeel) begroting 2013 - Hogere doorverdeling uren gemeentelijke organisatie (€ 83.000 éénmalig versus nadeel), veroorzaakt door: werkelijkheid - hogere doorverdeling uren voor bestemmingsplannen 2013 (€ 118.000 éénmalig nadeel); - lagere doorverdeling uren voor bouw- en woningtoezicht (€ 41.000 éénmalig voordeel); - diverse kleine overschrijdingen door hogere urenverdeling op diverse posten (€ 6.000 éénmalig nadeel). - De uren van het grondbedrijf worden op een andere kostencategorie geboekt. Hierdoor is op de apparaatskosten in programma 8 een “fictief” voordeel ontstaan voor de uren van het grondbedrijf (€ 1.751.000 voordeel). Aan de grondexploitaties is in 2013 in werkelijkheid voor € 1.526.000 aan apparaatskosten doorbelast. Na de aframing van € 360.000 in de 4e firap 2013 betekent dit nog eens een lagere doorbelasting van € 225.000. Voor 2014 en verder is rekening gehouden met deze verminderde capaciteitsbehoefte door het creëren van de flexibele schil. Hiermee zijn wij in staat vlot te schakelen met capaciteit uit het grondbedrijf die kan worden ingezet in de algemene dienst. - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 1.273.000 voordeel) - De kapitaallasten van het grondbedrijf worden op een andere kostencategorie geboekt, hierdoor is op de kapitaallasten in programma 8 een “fictief” voordeel ontstaan voor de kapitaallasten van het grondbedrijf (€ 1.350.000 voordeel). In 2013 is aan de grondexploitaties voor € 1.350.000 aan kapitaallasten toegerekend conform begroting. - Extra afschrijving van boekwaarde van erfpachtsgronden in verband met Jaarrekening 2013 72 verkoop (€ 77.000 éénmalig nadeel). Hier staat een hogere verkoopopbrengst tegenover (zie ook toelichting “inkomsten”) Overig (€ 2.131.000 nadeel) - Lagere kosten diensten van derden voor vastgoed en landmeten (€ 73.000 éénmalig voordeel). Dit voordeel bestaat voor € 59.000 uit een voordeel door lagere kosten voor het project Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Dit project heeft een looptijd tot en met 2015. Voorgesteld wordt dit voordeel bij de bestemming van het rekeningsaldo 2013 weer beschikbaar te stellen voor 2014. - Lagere kosten voor startersleningen 2013 (€ 570.000 éénmalig voordeel). Hier staat een nadeel bij de mutaties in reserves tegenover omdat er ook geen onttrekking wordt gedaan aan de algemene reserve Nuon vrij aanwendbaar. Wij houden altijd een vordering op deze uitstaande gelden bij Svn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting) en dienen dit te activeren op de balans. Het deel wat is verstrekt als starterslening door Svn wordt geactiveerd onder financiële vaste activa en het deel wat nog in rekening courant staat bij Svn bij overige vorderingen. - Niet geraamde uitgaven voor grondexploitatie (€ 2.779.000 nadeel). Tegenover dit nadeel staan de voordelen in apparaatskosten en de kapitaallasten. Aan de inkomstenkant staat eveneens een nadeel door lagere inkomsten van € 356.000. Per saldo ontstaat er dan een nadeel in programma 8 van € 34.000 (bruto resultaat grondexploitatie). Dit negatieve verschil van € 34.000 min de mutaties in de reserves resulteren in het negatieve rekeningsaldo van de grondexploitatie van € 62.000 (netto resultaat grondexploitatie). De mutaties in de reserve is: - Een storting in de bestemmingsreserve bovenwijkse voorzieningen € 28.000 (nadeel). Voor een verdere inhoudelijke toelichting op de uitgaven van de grondexploitatie verwijzen wij u naar de paragraaf grondbeleid. - Diversen (€ 5.000 éénmalig voordeel). Inkomsten: Overig (€ 450.000 nadeel) - Hogere verkoopopbrengst oneigenlijk gebruik gemeentegrond (€ 37.000 éénmalig voordeel); - Hogere inkomsten door meer declaraties bij het kadaster (€ 18.000 éénmalig voordeel); - Niet geraamde inkomsten uit grondexploitatie (zie ook toelichting “Uitgaven”). Voor een inhoudelijke toelichting op de resultaten van de grondexploitatie verwijzen wij u naar de paragraaf grondbeleid (€ 356.000 nadeel); - Negatief resultaat GREX in verband met afwaardering VGHS (612.000 nadeel). In de 3e begrotingswijziging van 2014 hebben we voor de afwaardering van sloop van de panden in het Hanzekwartier in 2014 al € 319.000 gereserveerd. Door de regelgeving zijn we echter gedwongen deze afwaardering al in 2013 te verrichten. Bij de bestemming van het rekeningsaldo zal daarom verzocht worden het budget van € 319.000 wat voor 2014 geraamd staat alsnog voor 2013 beschikbaar te stellen. Het overige nadeel van € 293.000 betreft met name afwaardering van VGHS gronden wat wij ten tijde van de 4e firap 2013 niet konden inschatten; - Hogere opbrengsten leges bouwvergunningen (€ 101.000 éénmalig voordeel). Onze inschatting in de 4e financiële rapportage waarin voor 2013 nog € 150.000 werd afgeraamd is achteraf gezien aan de voorzichtige kant geweest; - Hogere verkoopopbrengst erfpachtsgronden (€ 350.000 éénmalig Jaarrekening 2013 73 - voordeel). Hier staan hogere kapitaallasten tegenover (zie ook toelichting “uitgaven”); Diversen (€ 12.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 74 2.1.9 Programma: 9 Algemeen (WOZ, kosten heffing en invordering belastingen, stelposten, saldi kostenplaatsen en saldo begroting/rekening) Algemene omschrijving Onder dit programma valt de uitvoering van de Wet Waardering Onroerende Zaken, de heffing en invordering van belastingen (exclusief de baten), niet aan andere programma’s, c.q. het overzicht algemene dekkingsmiddelen toe te rekenen lasten en baten Vastgestelde beleidsnota’s: - De uitvoering van de Wet WOZ is geregeld in de Wet Waardering Onroerende Zaken en de daarop gebaseerde uitvoeringsbesluiten - Diverse verordeningen op het gebied van belastingen en retributies Algemene beschouwing De gemeente is per 1 januari 2013 toegetreden tot een gemeenschappelijke regeling met het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus-Tricijn (GBLT) en de gemeenten Nijkerk en Leusden en acht waterschappen in de regio van GBLT. De inning van de belastingen verloopt in het eerste jaar redelijk. In 2013 is besloten dat de gemeente Zwolle per 2014 toetreedt tot de gemeenschappelijke regeling. Wat wilden we bereiken, wat gingen we ervoor doen en wat heeft het gekost? Wat wilden we bereiken in 2013 Nieuw beleid: Onderuitputting kapitaallasten. Jaarlijks wordt er bij de diverse rapportages en de jaarrekeningen geconstateerd dat er sprake is van onderuitputting bij de kapitaallasten als gevolg van een constante stroom van het niet realiseren van de planningen. Het niet realiseren moet gelezen worden als zijnde opgehouden door vaak diverse redenen, denk hierbij o.a. aan bestemmingsplannen, overleg met diverse partijen etc. Bij de begrotingsbehandeling 2013 is daarom vastgesteld een structurele onderuitputting te ramen van € 50.000. Dit bedrag is gebaseerd op een constante doorschuiving van een investeringbedrag van € 500.000 (afschrijving 20 jaar en 4,5% rente). Deze onderuitputting is in 2013 in de 3e financiële rapportage gerealiseerd. Jaarrekening 2013 75 Bestaande ontwikkelingen 2013: Ombuigingen. In de begroting 2012 zijn de ombuigingen voor de periode 2012-2015 door de raad vastgesteld. Voor 2013 zijn de ombuigingen grotendeels gerealiseerd. Een aantal ombuigingen wordt in tranches doorgevoerd. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Meerpaal en de bibliotheek. In de betreffende programma’s worden deze ontwikkelingen nader toegelicht. In het hoofdstuk bedrijfsvoering wordt nader ingegaan op de ombuigingen in de bedrijfsvoering. Bij een aantal ombuigingen is de realisatie afhankelijk van het volume, zoals bij de toeristenbelasting. De stuurgroep ombuigingen heeft in december 2013 besloten dit ombuigingsproject als afgerond te beschouwen. De raad is hierover in januari 2014 per brief geïnformeerd. Over de nog openstaande taakstelling personeel wordt de raad bij iedere financiële rapportage en bij de jaarrekening op de hoogte gehouden. Inzet stelpost “te verwachten kortingen van het Rijk”. Bij de kadernota 2012 zijn wij ervan uitgegaan dat de gemeente op termijn een nadelig effect zou moeten oplossen van € 3.500.000. Hiervoor is via de ombuigingen een stelpost gecreëerd om kortingen van het Rijk op te kunnen vangen. Deze stelpost is medio 2013 volledig ingezet om de kortingen die zijn doorgevoerd voor de jaren 2012, 2013 en 2014 op te vangen. Aangezien de stelpost volledig is ingezet is in 2013 besloten een nieuw bezuinigingsproject te starten. Naar aanleiding van de doorgevoerde kortingen in de meicirculaire 2013 ontstaat voor de jaren 2015 e.v. een begrotingstekort dat oploopt van ruim € 800.000 in 2015 naar ruim € 2,5 miljoen in 2018. Indicatoren / kengetallen bestaand beleid Werkelijk 2012 Indicatoren bestaand beleid : Gewogen gemiddeld rentepercentage leningen gemeente in % Aantal afdelingen binnen gemeente Aantal locaties waar gemeentepersoneel is gehuisvest Percentage rentetoerekening aan eigen financieringsmiddelen Basis rekenrente gemeente bij financiële vraagstukken Aantal formatieplaatsen bij gemeente, incl. ombuiging. Jaarrekening 2013 76 Begroot 2013 Werkelijk 2013 4,15% 4,13% 4,13% 9 2 4,5% 9 2 4,5% 9 2 4,5% 4,5% 277,1 4,5% 264,4 4,5% 269,4 Wat heeft het gekost? Lasten Werkelijk 2012 Lasten - Apparaatskosten - Kapitaallasten - Overig Begroting 2013 voor wijziging Begroting 2013 na wijziging Werkelijk 2013 Verschil 101.74525.709 1.759.860 522.024 656.8241.521.340 33.372 43.507 1.541.623 488.652700.331 20.283 1.334.243 1.683.824 1.386.540 1.618.503 231.963 Baten - overig 911.428 981.547 285.350 448.798 163.448- Totaal baten 911.428 981.547 285.350 448.798 163.448- Exploitatieresultaat Toevoeging aan reserve Onttrekking aan reserve Resultaat na mutaties in reserves 422.814 241.933 718.790 54.043- 702.277 130.218 341.090 491.405 1.101.190 367.391 505.295 963.286 1.169.705 367.391 492.877 1.044.219 586.393 61.007 686.844 Totaal lasten Globale analyse verschillen begroting 2013 versus werkelijkheid 2013 68.515 12.418 56.097 Opmerking: Saldo kostenplaatsen In de analyse van programma 9 komt voornamelijk de post “saldo kostenplaatsen” aan de orde. Om de verschillen tussen begroting en werkelijkheid op voorhand te verduidelijken, het volgende: Het saldo van de kostenplaatsen is een financiële verzameling van ramingen van de financiële gevolgen voortvloeiende uit de verdeeldienst. De tussentijdse wijzigingen worden om technische redenen tussentijds niet verdeeld over de diverse programma’s. De werkelijke verantwoording op het saldo van kostenplaatsen betreft het calculatieverschil na toerekening van de verdeeldienst over de diverse programma’s. De ramingen kunnen gezien bovenstaande eigenlijk niet met elkaar vergeleken worden (appels met peren vergelijken), maar door de voorschriften gedwongen volgt onderstaand toch een opsomming van de verschillen. Wij verwijzen u voor meer inzicht in de kostenontwikkeling van de verdeeldienst naar de toelichting op de verdeeldienst. Hierin wordt een aparte analyse gegeven over de kostenontwikkeling van de verdeeldienst in directe relatie met de ramingen van de verdeeldienst. Uitgaven: Apparaatskosten (€ 489.000 voordeel) - Lagere kosten op saldo kostenplaatsen door uit begrotingswijzigingen ontstane verschillen in de verdeeldienst (€ 489.000 éénmalig voordeel). - Een algemene toelichting op de tijd verantwoording in 2013 is te vinden in de ‘toelichting op de verdeeldienst’. Kapitaallasten (€ 700.000 nadeel) - Op de post saldo kostenplaatsen zijn door middel van begrotingswijzigingen diverse aframingen geboekt, de werkelijke boekingen (voordelen) van de bijbehorende kapitaallasten zijn echter functioneel geboekt waardoor op saldo kostenplaats een nadeel ontstaat (€ 697.000 éénmalig nadeel). Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere renteontwikkelingen als gevolg van vertraging in uitvoering van investeringen of het niet aanwenden van kredieten. Jaarrekening 2013 77 - Diversen (€ 3.000 éénmalig nadeel). Overig (€ 20.000 nadeel) - De kosten voor glasschade zijn op Hoofdstuk 9 Algemeen geraamd, omdat het moeilijk is in te schatten voor welk gebouw we kosten voor glasschade gaan maken. De kosten voor glasschade worden echter wel per gebouw geboekt waardoor er op Hoofdstuk 9 Algemeen een voordeel ontstaat (€ 60.000 éénmalig voordeel). In 2013 is er in totaal € 48.000 aan herstelkosten voor glasschade door de gemeente gemaakt. Deze kosten worden gedekt door een onttrekking van € 48.000 aan de bestemmingsreserve herstelkosten glasschade; De geraamde onttrekking aan de bestemmingsreserve glasschade was eveneens € 60.000, deze onttrekking wordt nu € 48.000 waardoor een nadeel ontstaat in de ‘onttrekking aan de reserve’ van € 12.000; - Hogere kosten door oninbaarverkaring van debiteuren in 2013 (€ 97.000 éénmalig nadeel). Dit nadeel wordt gedekt door een onttrekking aan de voorziening dubieuze debiteuren, zie inkomsten. De onttrekking aan de voorziening dubieuze debiteuren is € 4.000 lager dan het bedrag dat als oninbaar in 2013 is afgeboekt doordat er alsnog wat vorderingen zijn geïncasseerd die eerder wel als oninbaar waren afgeboekt. - Diversen (€ 17.000 éénmalig voordeel). Inkomsten: Overig (€ 163.000 voordeel) - Hogere onttrekking aan de voorziening dubieuze debiteuren (€ 93.000 éénmalig voordeel) in verband met oninbaar verklaring van debiteuren in 2013 (zie ook toelichting “Uitgaven”). - Fictieve rentetoerekening (€ 102.000 voordeel). Het technische voordeel wordt veroorzaakt door een fictieve rentetoerekening. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar de toelichting op de verdeeldienst op het onderdeel kapitaallasten. Het hier aangegeven voordeel, is een nadeel in de verdeeldienst in het onderdeel kapitaallasten. De kapitaallasten worden functioneel over alle programma’s verdeeld. Het betreft hier dus een “technisch” voordeel dat budgettair voor de gemeente geen effect heeft. - Lagere rente-inkomsten op hypotheken verstrekt aan gemeenteambtenaren door extra aflossingen (€ 46.000 éénmalig nadeel). - Diversen (€ 14.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 78 2.1.10 Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutaties reserves Onderstaand overzicht geeft inzicht in de algemene dekkingsmiddelen. Het betreft de onroerende zaakbelastingen, hondenbelasting, toeristenbelasting, forensenbelasting, de algemene uitkering uit het gemeentefonds, dividend, het saldo van de financieringsfunctie en de overige algemene dekkingsmiddelen. De genoemde heffingen kennen, in tegenstelling tot heffingen als het rioolrecht en de afvalstoffenheffing, geen vooraf bepaald bestedingsdoel. De niet vrij-aanwendbare heffingen worden, evenals de ontvangsten van de specifieke uitkeringen in de programma’s waar ze voor een deel de kosten dekken, onder de baten verantwoord. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de middelen die vrij besteedbaar zijn. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de post onvoorzien en de mutaties uit de reserves. a. Overzicht algemene dekkingsmiddelen Tot de algemene dekkingsmiddelen worden gerekend: (- = voordeel, + = nadeel) Rekening 2012 Algemene dekkingsmiddelen Lokale heffingen: Onroerende Zaak Belastingen Rijksbijdrage COA Hondenbelasting Toeristenbelasting Forensenbelasting Precariobelasting Algemene uitkering GF Overige financiële middelen Dividend: - dividend Vitens - dividend Alliander - dividend Nuon Energy Verkoopopbrengst NUON/Vrijval Escrow Rente achtergestelde lening Vitens (2007 - 2021) Bespaarde rente reserves Totaal Begroting Rekening Rekening 2013 2013 2013 in % -7.771.000 -133.000 -267.000 -858.000 -167.000 -613.000 -37.707.000 -140.000 -8.181.000 -132.000 -270.000 -872.000 -174.000 -613.000 -36.410.000 -126.000 -8.308.000 -139.000 -260.000 -872.000 -141.000 -604.000 -36.930.000 -126.000 16,01% 0,27% 0,50% 1,68% 0,27% 1,16% 71,15% 0,24% -264.000 -403.000 -306.000 -357.000 -135.000 -3.524.000 -256.000 -266.000 -148.000 0 -146.000 -3.720.000 -253.000 -266.000 -148.000 0 -113.000 -3.744.000 0,49% 0,51% 0,29% 0,00% 0,22% 7,21% -52.645.000 -51.314.000 -51.904.000 100% Toelichting: Lokale heffingen De werkelijke lokale heffingen 2013 zoals hiervoor genoemd worden nader toegelicht in de paragraaf lokale heffingen. Algemene uitkering uit het gemeentefonds De algemene uitkering 2013 is per saldo € 520.000 hoger dan geraamd. De opbrengst algemene uitkering is gebaseerd op de laatste gegevens (decembercirculaire 2013). De hogere uitkering wordt veroorzaakt door de bijstelling als gevolg van de decembercirculaire 2013 en bijstelling van de basisgegevens voor de berekening van de hoogte van de algemene uitkering over oudere jaren. In jaren is de afwijking ten opzichte van hetgeen geraamd is als volgt: Jaarrekening 2013 79 Effect algemene uitkering 2013 Bijstelling 2011 (decembercirculaire 2013) Bijstelling 2012 (meicirculaire 2013) Bijstelling 2012 (decembercirculaire 2013) Bijstelling 2013 (decembercirculaire 2013) -26.000 -16.000 -214.000 -264.000 Totaal effect algemene uitkering 2013 -520.000 Bovenstaand effect is het bruto effect van de algemene uitkering in 2013. Bij de bestemming van het rekeningsaldo wordt voorgesteld een tweetal bedragen beschikbaar te stellen voor het doel waarvoor deze beschikbaar zijn gesteld in de decembercirculaire. Dit betreffen: - een hogere uitkering inzake WMO van € 21.000; - een hogere uitkering inzake inburgering € 36.000. Overige financiële middelen Dit betreft de garantstellingsprovisie van de door ons afgegeven garanties voor de (Huisvuilcentrale N-H) HVC. Dividend Zoals uit de tabel valt te lezen bestaan deze baten uit dividenduitkeringen van Vitens, Alliander en Nuon. Bespaarde rente reserves Verwijzend naar de Staat van reserves en voorzieningen is op basis van het nieuwe BBV de bespaarde rente volledig toegerekend aan de exploitatie. Gedeeltelijke afroming vindt plaats via de resultaatbestemming in de vorm van toevoegingen van rente aan de reserves en stortingen van inflatiecorrectie aan voorzieningen. Voor een inhoudelijke toelichting ten aanzien van het beleid op reserves en voorzieningen verwijzen wij u naar de nota reserves en voorzieningen 2009. De herziening/ actualisatie van de nota reserves en voorzieningen is gepland voor 2014. Jaarrekening 2013 80 B. Raming onvoorzien Jaarlijks is binnen de begroting rekening gehouden met een raming voor onvoorziene uitgaven. De hoogte van de post wordt bepaald door een bedrag per inwoner. Voor Dronten bedraagt het bedrag per inwoner € 3,50. In 2013 is in twaalf gevallen gebruik gemaakt van deze stelpost, het restant van de raming onvoorzien is bij de 4e Financiële rapportage afgeboekt. Éénmalig onvoorzien -/- = voordeel, + = nadeel/onttrekking Stand post éénmalig onvoorzien per 1-1-2013 Inzet 2013: - Holland Ladies Tour 2013 - Holland Ladies Tour 2013 - Aanwijzing gemeentelijke monumenten - Plaatsing 3 koningsbomen - Reparatie kunstwerk 'Het gesprek' - kroningsdag - samenloop voor hoop/ leges voor eigen rekening - Subsidie vervanging PAM Rode Kruis - Onderzoek herindeling provincies - Actualisering Toekomstvisie en opstellen zienswijze Dronten in kader voorgenomen fusie provincies - NK marathon Schaatsen 2014 - Inhuur notulist raad en raadscommissies - BAG applicatie uitbreiding - Volkshuisvestingsaangelegenheden (Expertmeeting sociale woningbouw) - vrijval 4e firap 2013 -141.715 7.500 -7.500 7.500 6.000 6.620 10.000 244 15.000 15.000 15.000 5.000 7.000 5.500 9.500 39.351 141.715 Stand post éénmalig onvoorzien 2013 0 C. Mutaties in reserves De exploitatie van de gemeente Dronten wordt beïnvloed door stortingen in reserves en onttrekkingen uit reserves. Het BBV geeft aan dat het resultaat van de exploitatie onderverdeeld moet worden in een resultaat voor bestemming en in een resultaat na bestemming. Het verschil in beide is dat in het resultaat na bestemming de mutaties in de reserves is meegenomen. Veelal zijn de mutaties in reserves een gevolg van vastgesteld bestaand beleid. Om een zuiver beeld te geven hebben wij de beïnvloeding van het resultaat door reserves onderverdeeld in beïnvloeding op basis van bestaand vastgesteld structureel beleid en beïnvloeding op basis van éénmalig beleid. Toevoegingen aan en onttrekkingen uit de reserves worden als incidenteel beschouwd, tenzij het gaat om reguliere onttrekkingen aan financieringsreserves c.q. dekkingsreserves (kapitaallasten) of om onttrekkingen uit een daartoe toereikende (bestemmings)reserve gedurende een periode van minimaal 3 jaar met als doel het dekken van structurele lasten. Jaarrekening 2013 81 (- = voordeel, + = nadeel) Omschrijving Bedrag Resultaat exploitatie voor bestemming 1.140.683 - stortingen in reserves op basis van bestaand vastgesteld structureel beleid - onttrekking uit reserves op basis van bestaand vastgesteld structureel beleid - stortingen in reserves op basis van eenmalig beleid - onttrekkingen uit reserves op basis van eenmalig beleid - dotatie aan reserves voor rente (4,5 procent) Resultaat na bestemming - algemene dienst (€ 3.433.000 voordeel) - grondexploitatie (€ 34.000 nadeel) 60.000 -1.453.846 15.516.898 -20.792.161 2.128.880 -3.399.546 Per saldo hebben de mutaties in 2013 op basis van bestaand vastgesteld structureel beleid een positief effect op het resultaat in de exploitatie van € 1.394.000. Daarnaast hebben de mutaties in 2013 op basis van eenmalig beleid een positief effect op het resultaat in de exploitatie van € 5.275.000. Voor een overzicht van de mutaties in de reserves verwijzen wij u naar de toelichting op de balans. Dotaties aan reserves inzake rente Met de invoering van het nieuwe BBV moet het onderdeel rentetoevoeging aan reserves onderdeel zijn van het resultaat na bestemming. In het jaar 2013 is aan de diverse reserves een bedrag van € 2.129.000 aan rente toegevoegd. Er is in 2013 een rentepercentage aangehouden van 4,5 procent. Voor een nadere onderverdeling verwijzen wij u naar de staat van reserves en voorzieningen in het bijlagenboek bij de jaarrekening. Jaarrekening 2013 82 2.1.11 Toelichting verdeeldienst In het kader van de beheersing en de nadere toedeling van kosten werken wij binnen onze gemeente met een verdeeldienst. Op de verdeeldienst worden kosten verantwoord welke via een verdeelsystematiek (o.a. tijdschrijven) worden toegerekend aan de diverse programma’s. De kosten waarop wij doelen hebben betrekking op: - Kapitaallasten (rente en afschrijving); - Huisvesting gemeentelijk apparaat; - Automatisering; - Administratiekosten; - Tractiemiddelen; - Gereedschappen; - Personeelskosten algemeen; - Enkele gebouwen (onderwijsbestemming). In het onderstaande worden de verschillen ten opzichte van de begroting 2013 geanalyseerd. Door deze werkwijze geven wij per soort kosten een nadere toelichting op de afwijkingen die wij in algemene zin per programma hebben genoemd als afwijkingen in kapitaallasten en apparaatskosten. Bij de diverse programma’s verwijzen wij dan ook naar deze analyse die gericht is op de soort kosten. Kapitaallasten (€ 363.000 voordeel): Op deze kostenplaats wordt de rente van langlopende geldleningen, de rente toe te rekenen aan de eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen), de rente rekening-courant verhouding met het grondbedrijf, de kosten van het betalingsverkeer, de afschrijvingen op investeringen, de ontvangen invorderingsrente en de rente van het liquiditeitsoverschot van de gemeente (rente opbrengsten van kort geld) verantwoord. De hiervoor genoemde kosten en opbrengsten worden verdeeld over de diverse programma’s op basis van de gedane investeringen. Het totale voordelige verschil op kapitaallasten bedraagt € 363.000 en wordt veroorzaakt door: 1. Afschrijvingen (€ 352.000 voordeel) Het voordeel in de afschrijvingen ontstaat omdat geplande investeringen niet of niet volledig zijn gerealiseerd. Hieronder volgt een opsomming van de grootste oorzaken van dit voordeel: Omschrijving krediet Automatisering Bedrag € 142.000 voordeel Openbaar basisonderwijs € 68.000 voordeel MFG Biddinghuizen € 67.000 voordeel Woonservicegebied MFG Swifterbant (sloop Kombuis) € 62.000 voordeel Speelruimteplan € 90.000 voordeel Erfpachtsgronden € 77.000 nadeel Opmerking Diverse automatisering kredieten zijn nog niet aangewend. Diverse kredieten zijn nog niet volledig aangewend. In 2013 minder uitgegeven waardoor dit éénmalige voordeel ontstaat. De sloop is gerealiseerd in 2013. De kosten zijn lager dan geraamd waardoor een eenmalig voordeel van € 62.000 ontstaat. e In 2013 is bij de 4 FIRAP € 90.000 geraamd voor de verwachte kosten voor het speelruimteplan. Deze kosten komen uiteindelijk in 2014 waardoor nu een voordeel ontstaat, tegen dit voordeel staat een lagere onttrekking aan de bestemmingsreserve speelruimteplan. Er zijn in 2013 gronden verkocht (zie voordeel in programma 8) welke in erfpacht staan. Deze worden Jaarrekening 2013 83 afgeschreven in 2013. Hierdoor staat een eenmalig nadeel. Totaal voordeel - - - € 352.000 voordeel Rente (€ 11.000 voordeel) Dit rentevoordeel bestaat uit een drietal componenten: Fictieve rentetoerekening (€ 102.000 nadeel): Naast de vaste percentages rekenen wij jaarlijks met een “marktconform” percentage voor de toerekening van de kapitaallasten (rentecomponent) aan de diverse functies. De reden hiervoor is dat wij streven naar een functionele toerekening van de kapitaallasten op basis van een zoveel mogelijk marktconforme rente. In de exploitatie wordt het nadeel op programma 9 als voordeel met hetzelfde bedrag gecorrigeerd. Het betreft hier dus een ‘technisch’ nadeel dat budgettair voor de gemeente geen effect heeft. Rente kort geld (€ 137.000 voordeel): Dit éénmalige voordeel ontstaat door hogere rente inkomsten op de rekening courant verhouding met de GREX en op onze reguliere deposito’s. De hogere rente inkomsten van € 50.000 van de GREX komen voort uit het feit dat er in 2013 nagenoeg geen ontvangsten zijn geweest binnen de GREX waardoor de GREX een hogere rekening courant verhouding met de Algemene Dienst had en dus meer rente afdraagt aan de Algemene Dienst. Daarnaast hebben wij op onze reguliere deposito’s een voordeel behaald van € 87.000. Hier was vooraf geen rekening mee gehouden omdat wij begrotingstechnisch rekening hielden met een licht tekort aan financieringsmiddelen. Rente eigen financieringsmiddelen (€ 24.000 nadeel); Over de stand van de reserves en voorzieningen rekenen wij 4,5% rente toe. Bij de 3e Financiële rapportage 2013 is een te lage stand gehanteerd waardoor in de verdeeldienst dit nadeel ontstaat. In Programma 9 ontstaat hierdoor echter een voordeel van eenzelfde bedrag waardoor dit geen budgettair effect heeft in deze jaarrekening 2013. Huisvesting gemeentelijk apparaat (€ 13.000 nadeel): Ten opzichte van de begroting 2013 is per saldo € 13.000 meer uitgegeven dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: - Hogere kosten voor gas (€ 8.000 éénmalig nadeel) - Diversen kleine nadelen (€ 5.000 éénmalige nadelen). Automatisering (€ 14.000 voordeel): Ten opzichte van de begroting 2013 is per saldo € 14.000 minder uitgegeven dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: - Lagere kosten diensten van derden (€ 7.000 éénmalig voordeel) - Lagere communicatiekosten (€ 8.000 éénmalig voordeel). - Diversen (€ 1.000 éénmalige nadeel). Administratiekosten (€ 89.000 voordeel): Ten opzichte van de begroting 2012 is per saldo € 89.000 minder uitgegeven dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: - Lagere portokosten (€ 11.000 éénmalig voordeel). - Lagere communicatiekosten (€ 31.000 éénmalig voordeel). - Lagere kantoorkosten (papier/kopiekosten) (€ 51.000 éénmalig voordeel). - Diversen (€ 4.000 éénmalig nadeel). Jaarrekening 2013 84 Personeelskosten (€ 480.000 voordeel) Ten opzichte van de begroting 2013 is per saldo € 480.000 minder uitgegeven aan personeel- en organisatiekosten dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: - Lagere kosten inhuur derden (€ 96.000 éénmalig voordeel). Door diverse afdelingen zijn claims ingediend voor de inhuur van derden. Voor de toegekende claims hebben de afdelingen een budget verkregen, maar de inhuur bleek achteraf niet altijd noodzakelijk of bleek niet op de markt beschikbaar waardoor er per saldo éénmalig een bedrag resteert van € 96.000. - Lagere kosten loopbaan en mobiliteit (€ 93.000 éénmalig voordeel). Een groot deel van de afdelingen hebben een budget verkregen voor loopbaan en mobiliteit, dit budget is niet volledig besteed waardoor er een budget resteert van € 93.000. - Ontvangen bijdrage in verband met gebruik levensloopregeling door een medewerker (€ 15.000 éénmalig voordeel). - Lagere kosten verzekeringen (€ 15.000 éénmalig voordeel). - Lagere kosten abonnementen (€ 18.000 éénmalig voordeel) - Budget HRM-beleid is niet aangewend (€ 47.000 éénmalig voordeel). - Vrijval geraamde frictiekosten OFGV (€ 60.000 éénmalig voordeel). - Lagere overige personeelskosten (fuwa/cao a la carte/ reiskosten) (€ 65.000 éénmalig voordeel). - Lagere kosten voor voormalig personeel (€ 26.000 éénmalig voordeel). - Hogere inkomsten door detachering (23.000 éénmalig voordeel) - Diverse voordelen op personeels- en organisatiekosten (€ 22.000 éénmalig voordeel). Uit bovenstaande opsomming blijkt dat het resultaat op de personeelskosten éénmalig is. Gezien de voordelen op de personeelskosten in de afgelopen jaren is het aannemelijk dat een deel van bovenstaand voordeel als structureel aangemerkt kan worden. We hebben echter te maken met een aantal feitelijkheden waarom wij het komende jaar willen gebruiken het structurele voordeel nader te bepalen. Hierbij kunt u denken aan: - de aan onszelf opgelegde taakstellingen op het gebied van personeel/ bedrijfsvoering; - de invulling van de flexibele schil; - de invoering van de drie transities. Productieve uren/ tijd verantwoording In 2013 hebben wij op 165 taakvelden onze tijd verantwoord (excl. de overhead en improductieve uren). De algemene constatering is dat er slecht geringe afwijkingen zijn ten opzichte wat wij hebben geraamd. Er zijn 13 taakvelden waar de afwijking groter is dan 1 fte. Analyse leert dat deze afwijkingen veelal worden veroorzaakt door langdurige ziekte, vacatures en nieuwe ontwikkelingen c.q. besluitvorming waar op ingespeeld is. In een beperkt aantal gevallen is er sprake van inzet op een ander taakveld dan vooraf geraamd. In het geval van langdurige ziekte en vacatures is in veel gevallen externe capaciteit ingehuurd. Deze externen hebben geen uren geschreven. Dit betekent echter dat de op het taakveld geplande werkzaamheden wel zijn uitgevoerd, maar niet zichtbaar in de urenverantwoording. Dit voorjaar wordt de systematiek van het tijdschrijven geëvalueerd. Dan wordt ook bezien of meer nauwkeurige sturingsinformatie ten aanzien van de urenverantwoording opweegt tegen de administratieve lasten van een nog meer verfijnde systematiek, waarbij bijvoorbeeld lopende het jaar correcties worden gemaakt. Uren overhead In het jaar 2013 zijn er iets meer uren verantwoord onder de noemer overhead dan geraamd. De afwijkingen zijn met name te constateren in leidinggeven, eigen ontwikkeling (studie, cursus, coaching) en werkoverleg (niet toe te rekenen aan een taakveld). Bij de eerder genoemde evaluatie wordt nader geanalyseerd welke oorzaken hieraan ten grondslag liggen. Jaarrekening 2013 85 Improductieve uren De improductieve uren (verlof en ziekte) verlopen per saldo ongeveer zoals deze bij aanvang van het jaar geraamd zijn. Een algemene constatering is dat de uren verantwoord onder buitengewoon en bijzonder verlof lager waren dan geraamd. Daar tegenover staat dat de uren zwangerschaps- en ouderschapsverlof hoger zijn dan geraamd. Het ziektepercentage 2013 bedraagt 4,90 procent. In de onderstaande tabel treft u een overzicht van de verschillen tussen raming en werkelijkheid. Productief Overhead Improductief Vacature Totaal Geraamd 2013 Werkelijk 2013 in % in % 71 68 9 11 19 19 0 2 100 100 De afwijkingen in uren leiden in een aantal gevallen tot financiële mutaties ten aanzien van de personeelskosten op de programma. Deze afwijkingen zijn per programma onder het kopje ‘Globale analyse verschillen’ weergegeven. Per saldo zijn er echter niet meer uren gemaakt dan geraamd en wordt het totale loonkostenbudget niet overschreden. Tractiemiddelen (€ 24.000 voordeel) Ten opzichte van de begroting 2013 is per saldo € 24.000 minder uitgegeven dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: - Lagere herstelkosten schade (€ 6.000 éénmalig voordeel). - Hogere verkoopopbrengst diverse tractiemiddelen (€ 15.000 éénmalig voordeel). - Diversen (€ 3.000 éénmalig voordeel). Gereedschappen (€ 35.000 voordeel) Ten opzichte van de begroting 2013 is per saldo € 35.000 minder uitgegeven dan geraamd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: - Lagere uitgaven aan duurzame roerende goederen in 2013 (€ 27.000 éénmalig voordeel). - Diversen (€ 8.000 éénmalig voordeel). Analyse gebouwen (€ 110.000 voordeel) Per saldo wordt een bedrag van € 110.000 minder verdeeld naar de exploitatie. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: - Lagere kosten electra bij scholencomplex Dronten West (€ 16.000 éénmalig voordeel). - Lagere huurkosten 2e scholencomplex Dronten-West (€ 77.000 éénmalig voordeel). - Lagere kosten inhuur derden ten behoeve van de stationslocatie onderwijs (€ 12.000 éénmalig voordeel) - Diversen (€ 5.000 éénmalig voordeel). Jaarrekening 2013 86 2.2 Paragrafen Jaarrekening 2013 87 Jaarrekening 2013 88 2.2.1 Paragraaf lokale heffingen a. Algemeen Het totale pakket van gemeentelijke heffingen wordt gelegitimeerd door een door de gemeenteraad vastgestelde belastingverordening. Voor de hoogte van de tarieven en leges gelden de volgende uitgangspunten: a. Voortzetten van gemaakte keuzes vanuit het verleden. Voorwaarde is dat de keuzes moeten voldoen aan het wettelijk toegestane. b. Kostendekkendheid van tarieven en leges. c. De tarieven en leges, met uitzondering van enkele belastingen, stijgen niet meer dan de aanpassing voor de inflatiecorrectie. Uitgangspunt hierbij is dat voor 2013 uitgegaan wordt van een inflatiecijfer van 1,75 (gemiddeld gewogen percentage voor de gemeentelijke loonkostenontwikkeling en prijzen van derden (loonkosten 1,75% + prijzen derden 1,75%): 2)). d. Dit geldt uiteraard niet voor tarieven die wettelijk worden vastgelegd of waarbij via besluitvorming een ander afwijkend tarief is afgesproken. e. De verwerking van de kaders die door de raad zijn aangegeven in de kadernota 2013 inclusief aangenomen moties en amendementen en vastgestelde ombuigingsvoorstellen. Het hiervoor staande is verwerkt is de vastgestelde programmabegroting 2013. Het beleid over de lokale lasten is opgenomen in: • De diverse belastingverordeningen • De nota kwijtscheldingsbeleid b. De geraamde inkomsten In het onderstaande overzicht worden de geraamde en werkelijke inkomsten betreffende lokale heffingen gepresenteerd. In het vervolg van deze paragraaf wordt een korte toelichting gegeven op de afzonderlijke lokale heffingen. Soort heffing Onroerende zaakbelastingen Afvalstoffenheffing Rioolrechten Leges: - Burgerzaken - Bouwvergunningen (Water)toeristenbelasting Forensenbelasting Marktgelden Grafrechten Hondenbelasting Openbare orde en veiligheid Precariobelasting Raming Totaal lokale heffingen Jaarrekening 2013 89 Opbrengst 8.181.0004.174.0002.431.000- 8.308.0004.152.0002.361.000- 513.000597.000872.000174.00028.000306.000270.00025.000613.000- 577.000698.000872.000141.00032.000280.000260.00039.000604.000- 18.184.000- 18.324.000- c. Belastingbeleid en hoofdlijnen diverse heffingen Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen en het overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen wordt hieronder nader toegelicht. 1. Onroerende zaakbelastingen De bepaling van de verhoging van de onroerende zaakbelastingen is met ingang van het jaar 2008 weer terug in handen van de gemeente. Bij de kadernota 2013 is besloten in de tarieven voor 2013 trendmatig te verhogen met 1.75%. Naast de trendmatige verhoging is bij de kadernota 2012 besloten om in de jaren 2012 en 2013 een uitruil te doen tussen de ontroerende zaakbelastingen en de afvalstoffenheffing. De uitruil houdt in dat de gemeente vanaf 2013 een lagere opbrengst heeft van de afvalstoffenheffing en dit compenseert door een hogere OZB opbrengst. De belastingdruk voor de burgers bleef hierdoor gelijk. De OZB tarieven zijn in 2013 dan ook verhoogd vergeleken met 2012. (zie tabel). Omschrijving Gebruikersbelasting Eigenarenbelasting - dient in hoofdzaak tot woning - dient niet in hoofdzaak tot woning Tarief Totaal Tarief 2012 stijging 2013 0,1576% 7,79% 0,1699% 0,1299% 11,14% 0,1444% 0,1881% 7,95% 0,2030% 2. Afvalstoffenheffing Het uitgangspunt bij de afvalstoffenheffing is 100% kostendekkendheid. De toegepaste trendmatige belastingverhoging bedraagt 1,75%. De hoogte van de afvalstoffenheffing is bepaald met een tarief voor het binnen- en buitengebied. Deze bedroeg in 2013 voor het binnengebied € 270,48 (was in 2012 €277.80) en voor het buitengebied € 235,44 (was in 2012 €235.20). In 2012 vond echter een éénmalig korting plaats van €45 in verband met de afroming van de voorziening afvalstoffenheffing, waardoor het tarief lager uitviel. Dit betekent dat de tarieven in 2013 aanzienlijk zijn verlaagd ten aanzien van 2012 wanneer korting niet had plaatsgevonden. In 2013 is de voorziening afvalstoffenheffing met € 202.000 toegenomen. Deze toename bestaat voor € 32.000 uit de inflatiecorrectie van 1,75% en voor € 170.000 uit lagere kosten voor de afvalstoffenheffing wat gestort dient te worden in de voorziening afvalstoffenheffing. 3. Rioolrechten Het rioolrecht wordt vastgesteld in het kader van het gemeentelijk rioleringsplan. Uit het rioolbeheersplan blijkt dat het tarief 2013, naast de inflatiecorrectie, verhoogd moest worden met 2,25%. Naast de extra verhoging is het rioolrecht trendmatige aangepast met een percentage van 1,75% (gemiddeld gewogen percentage voor de gemeentelijke loonkostenontwikkeling en prijzen van derden (loonkosten 1,75% + prijzen derden 1.75%): 2)). Het tarief komt daarmee voor 2013 op € 141 (was €135,36 in 2012). 4. Leges Uitgangspunt voor de leges is een stijging met alleen de inflatiecorrectie welke op 1,75% is geraamd, afgezien van leges waarvoor een wettelijk tarief van kracht is. 5. (Water)Toeristenbelasting Het tarief voor toeristenbelasting is in 2013 € 0,95 per persoon per overnachting. Het tarief is bepaald ervan uitgaande dat er een meeropbrengst wordt gegenereerd ten opzichte van de opbrengst 2012. Deze verwachte meeropbrengst is in 2013 ook gerealiseerd en is veroorzaakt door een hoger aantal overnachtingen. Als de stijging van de totale opbrengst toeristenbelasting niet via een stijging van het aantal overnachtingen zou worden Jaarrekening 2013 90 gerealiseerd dan zou het tarief worden verhoogd ten einde toch de meerop-brengst te realiseren waarmee gerekend is. 6. Forensenbelasting Forensenbelasting wordt geheven over de waarde van de woning/stacaravan. De tarieven voor 2013 stegen met de inflatiecorrectie van 1,75%. Afhankelijk van de economische waarde van het object varieerden de tarieven in 2013 van € 123,00 tot € 580,00. 7. Marktgelden In 2013 is voor deze heffing rekening gehouden met een stijging van de tarieven met 1,75% ten opzichte van 2012. 8. Grafrechten Voor de begraafrechten is in 2013 uitgegaan van een trendmatige tariefstijging van 1,75% Voor 2013 betekende dit het volgende voor de meest voorkomende tarieven: begraafrecht werd € 783, begraafplaatsrecht werd € 1.292, grafrecht voor 20 jaar werd € 852, gedenktekenrecht werd € 322 (steen op het graf) en recht aanleg grafkelder € 944. 9. Hondenbelasting Voor de hondenbelasting is uitgegaan van een trendmatige stijging van de tarieven van 1,75%. De belasting voor de eerste hond kwam daarmee in 2013 op € 62,28 en voor iedere volgende hond op € 105,36. Kennels betaalden € 276,60. 10. Openbare Orde en Veiligheid Hier vallen de leges voor vergunningen openbare orde en veiligheid onder. 11. Precariobelasting Precariobelasting wordt geheven voor kabels en leidingen. d. Aanduiding lokale lastendruk Hiervoor is per belastingsoort aangegeven hoeveel de mutatie in het begrotingsjaar 2013 is. Uitgedrukt in tarieven leiden deze mutaties tot de onderstaande belastingdruk. Voor de onroerende zaakbelastingen is uitgegaan van een woning met een economische waarde van € 250.000. Belastingsoort Afvalstoffenheffing (excl. éénmalige korting in 2012 van € 45) Rioolrechten - in 2013 naast de trendmatige verhoging een extra verhoging van 2,25% conform het rioolbeheersplan Onroerende-zaakbelasting - Eigenaar woning (waarde € 250.000) - Eigenaar woning ( waarde € 241.450) = incl waardedaling van 3,42% 2012 322,80 135,36 2013 incl uitruil en extra verlaging afvalstoffenheffing 270,48 141,00 324,75 348,65 Totaal lastendruk (zonder eigen woning) 458,16 411,48 Totaal lastendruk (met eigen woning) 782,91 760,13 Uiteindelijke daling belastingdruk in 2013: (782,91 - 760,13) = 22,78/782,91) = 2,91% e. Beschrijving kwijtscheldingbeleid Indien een belastingplichtige niet of over te weinig financiële middelen beschikt om de belastingaanslag te voldoen, kan onder bepaalde voorwaarden aan deze belastingplichtige kwijt- Jaarrekening 2013 91 schelding worden verleend. Kwijtschelding is uitsluitend van toepassing op de volgende heffingen: onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing, rioolrechten en hondenbelasting (voor wat betreft de eerste hond). Jaarrekening 2013 92 2.2.2 Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing In 2009 is de nota risicomanagement vastgesteld waarin het beleid is vastgelegd. In 2010 is een organisatiebrede risico-inventarisatie gehouden. Vanaf 2010 worden de risico’s halfjaarlijks geactualiseerd. Voorzover de aangeleverde risico’s een financieel gevolg hebben en door de concerncontroller zijn beoordeeld zijn deze opgenomen in de risico-inventarisatie van deze paragraaf. In deze paragraaf worden de risico’s zoals voorzien in de begroting 2013 verantwoord. Deze zijn geactualiseerd op basis van de jaarrekening 2012 en de begroting 2014. Conform het vastgelegde beleid is in 2013 halfjaarlijks in de managementrapportage gerapporteerd over de aanpak van de belangrijkste risico’s. Het weerstandsvermogen kan worden gedefinieerd als “het vermogen van de gemeente Dronten om niet-reguliere kosten die, onverwacht en substantieel zijn, op te kunnen vangen teneinde de taken te kunnen voortzetten”. Het weerstandsvermogen bestaat enerzijds uit de relatie tussen weerstandscapaciteit en anderzijds uit risico’s waarvoor noch voorzieningen zijn getroffen noch verzekeringen zijn afgesloten. De paragraaf weerstandsvermogen delen wij op in de volgende elementen: - weerstandscapaciteit; - risico-inventarisatie; - relatie benodigde en beschikbare weerstandcapaciteit. Weerstandscapaciteit Bij weerstandscapaciteit kan een onderscheid worden gemaakt in: a. een incidentele component die als buffer dient voor het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en van onvoorzienbare externe ontwikkelingen; b. een structurele component die kan worden benut om structurele tegenvallers te compenseren, indien de financiële planning- en controlinstrumenten onvoldoende soelaas bieden om structurele tegenvallers op te lossen. Ad.a. Incidentele componenten Onder de incidentele componenten vallen: 1. het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve en de bestemmingsreserves; 2. de post onvoorzien eenmalig; 3. de stille reserves. 1. Vrij aanwendbare deel van de algemene reserve en de bestemmingsreserves In september 2009 is de notitie reserves en voorzieningen behandeld in de raad. In de notitie is de algemene reserve van de gemeente opgedeeld in een algemene reserve vrij aanwendbaar en een algemene reserve niet vrij aanwendbaar. Voor deze opdeling is gekozen om inzichtelijk te maken wanneer aanwending van de reserves budgettaire consequenties heeft. De totale stand van de algemene reserves (exclusief grondbedrijf) bedraagt per 31 december 2013: Stand van de algemene reserves per 31-12-2013 Omschrijving Algemene reserve vrij aanwendbaar Algemene reserve niet vrij aanwendbaar Algemene reserve niet vrij Nuon gelden Algemene reserve Nuon vrij aanwendbaar Reserve rekeningsaldo algemene dienst Saldo 10.172.000 5.272.000 23.544.000 7.621.000 3.433.000 Totale stand algemene reserves per 31-12-2013 50.042.000 Jaarrekening 2013 93 In de nota reserves en voorzieningen is gesteld dat de gemeente een buffer dient te hebben van 10 procent van de gemeentelijke exploitatie om de risico’s af te dekken. De gemeentelijke exploitatie bedraagt voor 2013 € 100 mln. De stand van de algemene reserves van de gemeente Dronten voldoet daarmee aan de ons zelf gestelde norm. 2. De post onvoorzien eenmalig In 2013 was er € 142.000 beschikbaar voor onvoorziene uitgaven. De hoogte van de post wordt bepaald door een bedrag per inwoner. Voor Dronten bedraagt het bedrag per inwoner € 3,50. In 2013 is in 12 gevallen gebruik gemaakt van deze stelpost. Het resterende deel van € 39.000 is bij de 4e financiële rapportage 2013 afgeraamd. 3. De stille reserves Stille reserves zijn activa die onder de opbrengstwaarde of tegen nul zijn gewaardeerd. In andere woorden: de boekhoudkundige waarde is lager dan de reële waarde. De activa moeten direct verkoopbaar zijn als men dat zou willen. De winst bij verkoop is eenmalig vrij inzetbaar. In de praktijk is gebleken dat er voor gemeenten slechts beperkte mogelijkheden zijn voor verkoop. De stille reserves van de gemeente Dronten worden daarom op voorhand niet meegenomen bij het bepalen van de weerstandscapaciteit. De totale weerstandscapaciteit voor het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en onvoorzienbare ontwikkelingen bedraagt € 28.647.000. De berekening hiervan is als volgt: Weerstandscapaciteit (éénmalig) Bedrag Vrij aanwendbare deel reserves: - Algemene reserves vrij (Algemene reserve vrij aanwendbaar + Algemene reserve Nuon vrij aanwendbaar) 17.793.000 - Bestemmingsreserves (excl. de bestemmingsreserves waaruit geheel of gedeeltelijk kapitaallasten worden gedekt, te weten de bestemmingsreserves uitbreidingsinvesteringen 19992005, Scholencomplex Dronten-West, Meerpaal gebouw, BTW-compensatiefonds en De Reest) 10.854.000 Onvoorzien (éénmalig) 0 Stille reserves PM Totaal weerstandscapaciteit excl. rekening saldo (éénmalig) 28.647.000 Ad. b. Structurele componenten Onder de structurele componenten vallen: a. de onbenutte belastingcapaciteit; b. de post onvoorzien structureel. a. Onbenutte belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit van de gemeente Dronten kan onderverdeeld worden in: 1. OZB; 2. rioolrechten; 3. afvalstoffenheffing; 4. leges en andere heffingen. Jaarrekening 2013 94 1. OZB Voor de OZB gelden geen maximumtarieven en maximumstijgingspercentages. Met ingang van 2008 is de macronorm geïntroduceerd. Deze norm stelt een grens aan de totale opbrengst van de OZB van alle gemeenten. Deze macronorm was voor 2013 3%. Dit betekent dat de totale opbrengst over 2013 ten opzichte van 2012 mag stijgen met 3%. Indien gemeenten deze norm gezamenlijk overschrijden wordt het gemeentefonds het volgende jaar met deze overschrijding gekort. Wij gebruiken deze macronorm om onze onbenutte belastingcapaciteit te bepalen. De onbenutte belastingcapaciteit in de OZB bedraagt voor 2013: Gebruikers Eigenaren % stijging Werkelijke opbrengst 2012 Maximum Opbrengst 2013 1.416.000 6.355.000 7.771.000 1.458.000 6.546.000 8.004.000 Werkelijke opbrengst 2013 (***) 1.483.000 6.620.000 8.103.000 3,0% Ruimte 25.00074.00099.000- 4,3% *** De werkelijke opbrengst 2013 is gecorrigeerd met de opbrengst van de uitwisseling tussen de OZB en de afvalstoffenheffing zijnde een opbrengst van € 250.000. 2. Rioolrechten In juni 2011 is in uw raad een verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (vGRP) behandeld. Dit plan is de basis voor het onderhoud aan de riolering voor de toekomstige jaren. Voor de gevolgen van het GRP is in het verleden een voorziening gevormd om de toekomstige lasten af te kunnen dekken. De voorziening Rioolbeheer heeft op 31 december 2013 een stand van € 14.912.000. De voorziening is ontstaan door een overdekking binnen de riolering in de afgelopen jaren. De overdekking was noodzakelijk om de toekomstige lasten van het GRP te kunnen afdekken. In het Gemeentelijk rioleringsplan is aangegeven hoe de tarieven rioolrechten de komende jaren zullen stijgen. Dit houdt in dat op dit moment geen rekening kan worden gehouden met een onbenutte belastingcapaciteit binnen de rioolrechten. 3. Afvalstoffenheffing Ten aanzien van de afvalstoffenheffing wordt rekening gehouden met een dekking van 100% van de kosten. Om dit uitgangspunt in stand te houden is een voorziening gevormd. De stand van de voorziening bedraagt op 31 december 2013 € 2.060.000. Aangezien van een 100% kostendekking wordt uitgegaan is er geen sprake van onbenutte belastingcapaciteit. Conform de besluitvorming bij de kadernota 2012 heeft er in 2013 een 2e uitruil plaatsgevonden tussen de verlaging van de afvalstoffenheffing en de verhoging van de onroerende zaakbelastingen. 4. Leges en andere heffingen Uitgangspunt van de leges en andere heffingen is dat er sprake is van maximale kostendekkendheid. Ook hier kan op basis van dit uitgangspunt gesteld worden dat er geen sprake is van onbenutte belastingcapaciteit. In augustus 2013 is het Rapport kostendekkendheidsonderzoek leges opgeleverd. Het rapport geeft concreet negen aanbevelingen. Deze aanbevelingen worden begin 2014 nader uitgewerkt waarna besluitvorming over de leges kan plaatsvinden. Eventuele effecten voor de tarieven zullen vanzelfsprekend ter besluitvorming aan u worden voorgelegd. Jaarrekening 2013 95 Ad. b. De post onvoorzien structureel De post structureel onvoorzien is bedoeld om onvoorziene structurele uitgaven te kunnen afdekken. De gemeente Dronten kent voor 2013 geen structurele stelpost voor onvoorzien. Wel had de gemeente in 2012 een stelpost kortingen van het Rijk ingesteld waarmee kortingen van het Rijk konden worden afgedekt. Het is op dit moment echter duidelijk dat de stelpost onvoldoende is om alle kortingen vanaf 2015 af te dekken. De stelpost is medio 2013 (na de septembercirculaire 2013) volledig benut. Conclusie Gezien het bovenstaande is er geen structurele weerstandscapaciteit in de exploitatie aanwezig. Risico-inventarisatie Tot de risico’s behoren alle zaken waarvoor geen voorzieningen zijn gevormd c.q. die niet zijn verzekerd of die niet tot afwaardering van activa hebben geleid en die van materiële betekenis zijn in relatie tot de financiële positie. Wij gaan uit van de risico-inventarisatie zoals in de begroting 2013 is opgenomen en de geactualiseerde risico’s zoals benoemd bij de jaarrekening 2012 en de begroting 2014. De daarna gewijzigde risico’s en de risico’s met een score van 8 en hoger worden onderstaand nader toegelicht, waarbij ook wordt aangegeven of het risico zich in 2013 heeft voorgedaan. De gemeentelijke risico’s zijn in twee hoofdgroepen in te delen: a. macro-economisch gebonden risico’s (exogene risico’s); b. organisatie gebonden risico’s (endogene risico’). In onderstaand schema zijn de risico’s inclusief risicoscore vermeld. De gewijzigde risico’s zijn cursief weergegeven, waarbij ↓ aangeeft dat de kans of impact is verlaagd en ↑ aangeeft dat de kans of impact van het risico is verhoogd. Omschrijving risico's Progr Afd Exogene risico's: Uitkeringen van het Rijk Sociale werkvoorziening Transities participatiewet, Jeugdzorg en AWBZ Inkomensdeel WWB Schuldhulpverlening Verstrekkingen WMO Leerlingenvervoer Bijstand zelfstandigen Bijzondere regelingen minima Bodemsaneringen Precariobelasting Renteontwikkelingen 9 6 CD MO 6 en 7 6 6 6 4 6 6 7 9 9 MO SZ MO MO/SZ MO MO/SZ SZ VHV CD CD Endogene risico's: Grondexploitatie (risico in alg.dienst)* Minder Wabo leges bouw Beheerkosten openbare ruimte Kosten ICT 8 8 2 en 5 BV REO VHV RRB IM Verwachte kans Jaarrekening 2013 96 Verwachte impact Eenmalig of Risico Structureel score 80% ↑ 2.500.000 80% 200.000 Structureel Structureel 20 16 50% 50% 70% 60% 50% 50% 50% 20% 10% 10% > 500.000 400.000 75.000 50.000 50.000 30.000 30.000 500.000 600.000 50.000 Structureel Structureel Structureel Structureel Structureel Structureel Structureel Eenmalig Structureel Structureel 15 12 12 9 9 6 6 5 5 3 70% 4.000.000 70% 200.000 50% ↑ 300.000 50% 100.000 Structureel Structureel Structureel Structureel 20 16 12 12 Project dienstverlening Inkomsten begraafplaats Procedures subsidies Garantstelling OFW Garantstelling HVC Garantstelling Impact Overige garantstellingen Eur. aanbestedingen Gladheidbestrijding Schade vandalisme Gebruik accommodaties Re-integratieprocedure Organisatie verkiezingen Kosten bestuursdwang Totaal 0 7 5 9 7 6 9 BV 7 4, 5, BV 10 BV 0 Div PZ RRB MO CD A&A MO CD CD RRB A&A A&A CD PZ VHV 50% 40% 40% 1% 10% 10% 5% 10% 20% 40% 5% 5% 10% 10% 100.000 60.000 50.000 ↓ 985.000 ↓ 980.000 ↓ 280.000 ↓ 140.000 150.000 100.000 30.000 50.000 40.000 25.000 15.000 12.590.000 Structureel Structureel Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig Eenmalig * risico’s van grondexploitatie in grondbedrijf worden apart berekend in de perspectiefnota. Toelichting op risico’s met een risicoscore van 8 of hoger Uitkeringen van het Rijk Risico: Lagere uitkeringen van het Rijk (via gemeentefonds en bij decentralisatie van taken) Toelichting: Vanaf 2012 hielden we begrotingstechnisch rekening met kortingen van het Rijk tot structureel 3,5 miljoen euro in 2015. De hiervoor opgenomen stelpost is bij de begroting 2014 volledig ingezet. Er is op dit moment nog geen zekerheid over de hoogte van de kortingen die op specifieke uitkeringen en bij het overhevelen van taken in de komende jaren worden toegepast. De gevolgen van deze kortingen zijn structureel van aard. Bij de mei- en septembercirculaire 2013 zijn kortingen op de algemene uitkering doorgevoerd die voor Dronten structurele gevolgen hebben. Daarnaast is nog geen duidelijkheid over de herijking van het gemeentefonds met mogelijke gevolgen voor de algemene uitkering vanaf 2014. Beheersmaatregel: De raad heeft bij de begroting 2012 ombuigingen vastgesteld voor de periode 2012-2015 waarbij een stelpost is ontstaan om de kortingen van het Rijk op te vangen. Aangezien deze stelpost bij de begroting 2014 volledig is ingezet en de kortingen vanaf 2015 niet meer kunnen worden afgedekt is in 2013 besloten een nieuw bezuinigingsproject te starten. Bij de kadernota 2015 zullen bezuinigingsvoorstellen aan de raad worden voorgesteld voor de periode 2015-2018 om het meerjarig tekort dat oploopt naar ruim 2,5 miljoen euro in 2018 te kunnen afdekken. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Ja, bij de mei- en septembercirculaire 2013 zijn flinke kortingen doorgevoerd. Deze konden voor de jaren 2013 en 2014 worden afgedekt uit de stelpost kortingen van het Rijk. Vanaf 2015 ontstaat een begrotingstekort waarvoor in 2013 een nieuw bezuinigingsproject is gestart. Sociale werkvoorziening Risico: Bijdragen in een eventueel exploitatietekort van IMpact Toelichting: De Wet sociale werkvoorziening (WSW) wordt voor de gemeenten Kampen en Dronten uitgevoerd door IMpact. Hiertoe is een gemeenschappelijke regeling opgericht. In deze regeling staat dat de gemeenten naar rato bijdragen in een eventueel exploitatietekort. Voor de geldleningen van IMpact bij de BNG waarvoor de gemeente medio 2011 garant staat heeft de gemeente een 1e hypotheek gevestigd op de bedrijfslocatie van IMpact in Dronten. Dit risico is onder de garantstellingen opgenomen. Ter voorbereiding op de Participatiewet heeft IMpact het Ondernemingsplan 2013 – 2017 opgesteld. Dit plan bouwt verder aan het gekozen scenario door de beide gemeenten; arbeidstoeleidingsbedrijf dat allianties aangaat met bedrijven. In dit plan is een Jaarrekening 2013 97 12 6 6 5 5 4 4 4 4 4 3 2 1 1 meerjarenbegroting opgenomen die in november door IMpact is herijkt. IMpact verwacht het jaar 2013 af te sluiten met een verlies van -399.000. In de begroting voor 2014 heeft IMpact een prognose opgenomen van een verlies van -399.000. Vanaf 2015 staan in onderstaande tabel de cijfers uit de meerjarenbegroting die IMpact in het Ondernemingsplan 2013 – 2017 heeft opgenomen. Vanaf 2015 kunnen de negatieve resultaten niet meer binnen het eigen vermogen van Impact worden opgevangen. Voor tekorten van IMpact geldt dat Dronten 25% hiervan draagt. Deze cijfers laten zien dat herstructureren nog steeds nodig is. Jaarresultaat IMpact Verloop eigen vermogen Risico op bijdrage in negatief resultaat (25%) 2012 -356.000 985.000 0 2013 -399.000 586.000 0 2014 -399.000 187.000 0 2015 -239.000 0 13.000 2016 -165.000 0 41.250 2017 -238.000 0 59.500 2018 -285.000 0 71.250 Beheersmaatregel: De gemeenten volgen en beoordelen de ontwikkelingen bij IMpact kritisch. Daarnaast houdt de gemeente zich aan de beleidskaders die ten grondslag liggen aan het gekozen ontwikkelscenario voor IMpact; arbeidstoeleidingsbedrijf met allianties. Dit houdt onder andere in dat de gemeente IMpact inzet voor de re-integratie van WWB-ers. Bovenstaande tabel gaat uit van het gekozen scenario arbeidstoeleidingsbedrijf met allianties. Inmiddels is de gemeente in 2013 gestart met de ontwikkeling van de visie op de uitvoering van de Participatiewet, Dronten@work. Deze visie leidt tot een aantal vervolgtrajecten. Eén daarvan is een business case waarin o.a. gekeken zal worden hoe de gemeente de Wsw wil uitvoeren en wat de rol van IMpact hierin is. Daarbij wordt ook meegenomen of er een werkvorm voor IMpact mogelijk is waarbij de verliezen nihil zijn. In de business case zullen we samen optrekken met IMpact en de gemeente Kampen. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, het negatieve exploitatieresultaat 2013 kan nog binnen het eigen vermogen van IMpact worden opgevangen. Met de prognoses binnen de huidige meerjarenbegroting van IMpact zou het risico zich vanaf 2015 gaan voordoen. Transities participatiewet, jeugdzorg en AWBZ Risico: De nieuwe taken kunnen niet binnen de door het Rijk beschikbaar gestelde budgetten worden uitgevoerd. Toelichting: De gemeente wordt bij invoering van de 3 transities in 2015 verantwoordelijk voor nieuwe doelgroepen. Het financiële risico is medio 2013 op groter dan 500.000 euro gesteld aangezien nog niet duidelijk is welke financiële middelen het rijk beschikbaar stelt en of de kortingen die het rijk toepast kunnen worden opgevangen. Het college heeft aangegeven de 3 transities binnen de door het rijk beschikbaar gestelde budgetten te willen uitvoeren. Voor een uitgebreide toelichting op de risico’s per transitie verwijzen wij u naar de paragraaf weerstandsvermogen in de begroting 2014 (pagina 94/95). Beheersmaatregel: In 2013 is een programmabureau Transities ingericht om tijdig te kunnen inspelen op de ontwikkelingen en te starten met het implementatietraject. Hiervoor heeft de raad eenmalige middelen beschikbaar gesteld. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, het risico kan zich vanaf 2015 voordoen bij de invoering van de 3 transities. Schuldhulpverlening Risico: Hogere uitgaven schuldhulpverlening Toelichting: Door het wegvallen van de rijksregeling schuldhulpverlening en armoedebestrijding en het doorvoeren van een structurele bezuiniging bij MDF kan een tekort aan financiële middelen ontstaan. Wanneer aanvragen niet tijdig in behandeling worden genomen ontstaat het risico van grote schulden en langdurige begeleiding van cliënten. Beheersmaatregel: In het 4e kwartaal 2012 is een beleidsplan SHV aan de raad aangeboden. Daarnaast is incidenteel budget toegekend voor 2012-2014 om de ontstane wachtlijsten terug te dringen. Voor de jaren 2011-2013 zijn de bezuinigingen Jaarrekening 2013 98 gecompenseerd. MDF heeft aangegeven de gemeentelijke bezuiniging met ingang van 2014 te kunnen realiseren. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: In 2013 zijn de bezuinigingen gecompenseerd. Inkomensdeel WWB Risico: Het overschrijden van het inkomensdeel WWB waardoor tekorten op de begroting ontstaan. Toelichting: In de jaren 2009-2011 is het inkomensdeel WWB fors overschreden. In 2012 was er geen sprake van een tekort op het inkomensdeel. In 2013 is een flink overschot BUIG ontstaan. Dit is enerzijds te danken aan de effecten van het ingezette beleid, waardoor het aantal uitkeringsgerechtigden in aantal stabiel is gebleven en anderzijds aan het vervallen van de afspraken in het bestuursakkoord, waardoor de “oude” berekeningssystematiek van voor het bestuursakkoord wordt toegepast. Het overschot 2013 is conform het raadsbesluit bij de 4e firap 2013 in de daarvoor bestemde reserve gestort. Met deze reserve is het financiële risico lager geworden. Beheersmaatregel: In de uitvoering optimaal inzetten op de poortwachtersfunctie, arbeidsbemiddeling en handhaving om instroom te beperken en uitstroom te bevorderen en daarmee de uitgaven op het inkomensdeel te beperken. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, zoals bovenstaand toegelicht hebben de beheersmaatregelen in 2013 goed gewerkt. Ook is de uitkering BUIG (inkomensdeel) in 2013 naar boven toe bijgesteld. Leerlingenvervoer Risico: Hogere kosten leerlingenvervoer Toelichting: De beschikkingen en vergoedingen voor het leerlingenvervoer worden afgegeven op basis van de verordening “ Verordening leerlingenvervoer gemeente Dronten 2010”. Het betreft hier een open eind financiering. De laatste jaren zijn de kosten toegenomen onder andere veroorzaakt door een toename van het aantal leerlingen dat recht heeft op aangepast individueel vervoer. In 2013 zijn de budgetten (bij de kadernota 2014) structureel verhoogd waardoor het risico lager is geworden. Beheersmaatregel: De afdeling MO heeft in het schooljaar 2012/2013 een pilot uitgevoerd om meer kinderen met het openbaar vervoer te laten reizen. Daarnaast heeft in 2013 een nieuwe aanbesteding plaatsgevonden waarbij een bureau het leerlingenvervoer voor meerdere buurgemeenten heeft aanbesteed en daarmee ritten uit verschillende gemeenten kunnen worden gecombineerd. Dit levert vanaf het schooljaar 2013/2014 een voordeel op waarmee stijgende kosten in de toekomst naar verwachting kunnen worden gecompenseerd. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Ja, bij de 2e firap 2013 zijn aanvullende middelen gevraagd om de hogere kosten in 2013 te dekken. Daarnaast zijn bij de kadernota 2014 structurele middelen toegekend. Door de nieuwe aanbesteding kon bij de begroting 2014 een deel van deze nieuwe middelen worden ingeleverd. Verstrekkingen WMO Risico: Hogere uitgaven voor individuele verstrekkingen in het kader van de WMO. Toelichting: Door de vergrijzing wordt elk jaar een groter beroep gedaan op de WMO. Vanwege de verplichting om de beperkingen te compenseren is sprake van een open eind regeling. Daarnaast zijn in 2012 een aantal bezuinigingen op de WMO doorgevoerd. Het financiële risico wordt op dit moment geschat op 50.000 euro. Beheersmaatregel: Beperking van hogere kosten en realisering van de bezuinigingen worden gerealiseerd met twee categorieën maatregelen die onderling verband houden: 1. Op clientniveau: “Gekantelde” oplossingen. Het gaat hierbij om meer maatwerk, eigen kracht en informele zorg. Niet langer staat het leveren van een individuele voorziening volgens een geprotocolleerd proces centraal. 2. Op beleidsniveau: Deels worden de kosten (iets) meer afgewenteld op clienten, zoals een verruiming van de eigen bijdragen en afschaffing van de 65+ vervoerspas. Deels worden Jaarrekening 2013 99 goedkopere alternatieven gevonden voor dure individuele voorzieningen, zoals het instellen van een poolsysteem voor scootmobielen en rolstoelen. Met deze maatregelen verwachten we het vergrijzingseffect op de middellange termijn op te kunnen vangen en de bezuinigingen op verstrekkingen WMO te effectueren. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, de bezuinigingen zijn gerealiseerd en er heeft zich geen tekort voorgedaan op het totaal van de WMO verstrekkingen. Grondexploitaties, risico in algemene dienst Risico: Wanneer tekorten en afwaarderingen in de grondexploitatie niet binnen de algemene reserves van de grondexploitatie kunnen worden opgevangen dient er vanuit de algemene reserve een aanvulling plaats te vinden op de algemene reserve grondexploitatie. Toelichting: Gezien de huidige stand van de algemene reserve grondexploitatie vrij aanwendbaar (€ 800.000 voor resultaatsbestemming), het negatieve resultaat van € 60.000 over 2013 en de huidige vertraging in afzet blijft de kans op aanvulling in komende jaren reëel. Beheersmaatregel: Grondexploitaties worden regelmatig geactualiseerd en er wordt strak gemonitord op de voortgang en financiële stand van zaken. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, in 2013 is bij de 4e financiële rapportage een aantal maatregelen genomen om een negatief resultaat op de grondexploitaties te beperken. Minder Wabo leges bouw Risico: Lagere inkomsten dan begroot op Wabo leges (activiteit bouw) Toelichting: Als gevolg van de tegenvallende resultaten bij de Wabo leges (activiteit bouw) is geconstateerd dat de verwachte inkomsten achterblijven. Zowel bij de begroting 2013 als de begroting 2014 zijn de inkomsten leges incidenteel afgeraamd voor de jaren 2013-2015. Beheersmaatregel: De Adviesgroep Nederlandse Gemeenten (ANG) heeft eind 2013 een onderzoek gedaan naar de algehele kostendekkendheid van leges. De uitkomsten van dit onderzoek worden in 2014 gebruikt om verder invulling te geven aan de mogelijkheden van een nadere tariefbepaling. Voor de jaren 2014 en 2015 zijn de leges met 300.000 euro per jaar afgeraamd. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Ja, de legesinkomsten 2013 zijn 200.000 euro lager dan in de primaire begroting 2013 opgenomen. Het begrote bedrag aan legesinkomsten was in de loop van 2013 al via financiële rapportages met 300.000 euro afgeraamd. Er hebben zich in de laatste maanden nog een aantal legesaanvragen voorgedaan waardoor dit begrote nadeel uiteindelijk is meegevallen. Beheerkosten openbare ruimte Risico: Extra beheerskosten openbare ruimte. Toelichting: Bij actualisering van beheerplannen wordt een reële aanname van toekomstige areaaluitbreidingen en een loon- en prijscompensatie meegenomen. Bij de kadernota 2013 is echter besloten de loon- en prijscompensatie uit het beheerplan wegen deels (50%) in de begroting mee te nemen. Hierdoor ontstaat een financieel risico. Daarnaast is in 2013 bekend geworden dat er in 2015 mogelijk een verbod komt op het toepassen van chemische middelen bij onkruidbestrijding op verhardingen. De uitwerking van deze nieuwe wetgeving is op dit moment nog niet helder maar dit kan een verdrievoudiging van kosten betekenen. Beheersmaatregel: Monitoren van kosten in relatie tot beschikbaar budget en prioriteren van noodzakelijk beheer voor wat betreft beheerplan wegen. Zodra er meer bekend is over de wetgeving met betrekking tot onkruidbestrijding worden de consequenties nader uitgewerkt. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, in 2013 is het beheer wegen binnen de budgetten uitgevoerd. Het risico van onkruidbestrijding geldt pas vanaf 2015 wanneer de wetgeving hierop wordt aangepast. Kosten ICT Risico: Hogere kosten ICT. Jaarrekening 2013 100 Toelichting: In 2013 is het ICT beheer aanbesteed. De nieuwe aanbesteding past binnen de budgetten die bij het informatiebeleidsplan 2013-2017 zijn toegekend. Op het gebied van ICT gaan de ontwikkelingen snel en worden steeds hogere eisen gesteld. Het risico blijft aanwezig dat er komende jaren zowel incidenteel als structureel hogere kosten ICT noodzakelijk zijn. Beheersmaatregel: De manager IM (informatiemanagement) is verantwoordelijk voor beheersing van de ICT budgetten. Er is in 2013 een ICT adviesgroep ingesteld die zich richt op ontwikkelingen en prioritering van ICT om hogere kosten te voorkomen. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, in 2013 zijn de ICT kosten binnen de beschikbare budgetten uitgevoerd. Project dienstverlening Risico: Hogere lasten als gevolg van ontwikkelingen in het “Nationaal Uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid (i-NUP) en aanvullende eisen van het Rijk. Toelichting: Een ontwikkeling waarvan de financiële impact op dit moment nog onduidelijk is betreft de modernisering GBA (Basisregistratie Personen). De gevolgen van dit risico zijn deels structureel en deels incidenteel. In de begroting 2014 is 50.000 euro eenmalige middelen opgenomen om dit project voor te bereiden. Beheersmaatregel: In 2011 is Egem-I en de uitvoering van NUP ondergebracht in het project dienstverlening. De projectleider is verantwoordelijk voor monitoring van het beschikbaar gestelde budget. Er wordt halfjaarlijks gerapporteerd over de voortgang van het project aan de raad. Heeft het risico zich in 2013 voorgedaan: Nee, de uitvoering van het project is binnen de beschikbare middelen in 2013 uitgevoerd. Een deel van het budget is overgeheveld naar 2014 aangezien een aantal maatregelen in 2013 nog niet konden worden uitgevoerd. Risicokaart: Impact < 25.000 K a n s 25.000 <x> 49.999 50.000 <x> 99.999 100.000 <x> 499.999 > 500.000 Zeer groot (81100%) Groot (61-80%) 1 2 2 3 2 4 4 Gemiddeld (4160%) 2 2 Klein (21-40%) 1 2 Zeer klein (1-20%) 3 2 Relatie benodigde en beschikbare weerstandcapaciteit Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, leggen we de relatie tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de daarbij gewenste weerstandscapaciteit enerzijds en de beschikbare weerstandcapaciteit anderzijds. De relatie tussen beide wordt in onderstaande figuur weergegeven. Jaarrekening 2013 101 Risico's gewenste weerstandscapaciteit beschikbare weerstandcapaciteit Weerstandsvermogen De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risico-inventarisatie voortvloeit, kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen. ratio weerstandsvermogen = beschikbare weerstandcapaciteit benodigde weerstandcapaciteit Op basis van de incidentele beschikbare weerstandscapaciteit is de ratio: € 28.647.000 / € 12.590.000 = 2,28 Beoordeling weerstandsvermogen Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen wordt gebruik gemaakt van onderstaande waarderingstabel die in samenwerking tussen het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement (NAR) en de Universiteit Twente is opgesteld. Op basis van bovenstaande berekening wordt het weerstandsvermogen van de gemeente Dronten gewaardeerd met 2,21. Dit betekent dat de gemeente Dronten over een vermogenspositie beschikt die uitstekend is en haar risico’s in financiële zin éénmalig af kan dekken. Ratio Weerstandsvermogen >2 1,4 < x < 2,0 1,0 < x < 1,4 0,8 < x < 1,0 0,6 < x < 0,8 < 0,6 Waardering Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim Onvoldoende Algemene conclusie omtrent het weerstandsvermogen van de gemeente Dronten. Uit bovenstaande kan men de volgende algemene conclusies trekken: - Het is moeilijk om risico’s te kwantificeren in realiteitszin, tijd en geld. Met de aanpak conform de nota risicomanagement is hier vanaf 2010 verbetering in aangebracht. - Er is een redelijke buffer aanwezig voor het opvangen van de financiële gevolgen van eenmalige tegenvallers. - Er is, evenals voorgaande jaren, geen buffer aanwezig voor het opvangen van tegenvallers welke structurele financiële gevolgen hebben. Bij structurele risico’s gaan we ervan uit dat binnen 3 jaar maatregelen worden getroffen om de gevolgen binnen de begroting op te vangen. Jaarrekening 2013 102 2.2.3 Paragraaf grondbeleid In deze paragraaf is opgenomen: I. Jaarverslag grondexploitatie 2013 II. Perspectiefnota grondexploitatie per 1-1-2014 I. Jaarverslag grondexploitatie 2013 1. Inleiding In dit onderdeel worden 3 invalshoeken van de grondexploitatie nader belicht. 1. Analyse resultaat grondexploitatie 2013 2. Algemene inhoudelijke activiteiten gedurende het jaar 2013 3. Ontwikkelingen per complex Voor inzicht in het verloop van de boekwaarden en de reserves en voorzieningen grondexploitaties wordt verwezen naar de toelichting op de balans. 2. Analyse resultaat grondexploitatie Het feitelijke resultaat van de grondexploitatie over 2013 bedraagt € 61.878 negatief. Dit resultaat zal op onderdelen in het hiernavolgende nader worden toegelicht. * na verwerking bestemmingsresultaat bovenwijkse voorzieningen Jaarrekening 2013 103 3. Algemene inhoudelijke activiteiten gedurende het jaar 2013 3.1 Activiteiten algemeen Ten aanzien van de planontwikkeling heeft de focus in 2013 gelegen op de verdere uitwerking van de plannen De Gilden (2e fase en het Palet), het Heuvelpark, de Havenkom, De Graafschap (afronding aanleg Park), Poort van Dronten, het Hanzekwartier, Ellerveld (108 ha. Spijkweg) en het nieuw vastgestelde plan Heuvelpark De Noord. De uitvoeringsactiviteiten zijn vooral gericht geweest op De Gilden hoofdstructuur (bruggen), 1e fase, 2e fase, Dronten-west centrumgebied, De Boeg, De Graafschap 1e fase, De Kaai Boulevard, Bloemenzoom, afronding stationsomgeving Hanzekwartier, Poort van Dronten en de aanleg van o.a. de waterpartij De Tarpan. Het verloop van alle uitgaven en opbrengsten is opgenomen in de “Staat van boekwaarden grondexploitatie”. Op basis van nieuwe BBV-voorschriften mogen de boekwaarden van gronden waarvoor nog geen stellig voornemen aanwezig is om deze binnen korte termijn in ontwikkeling te nemen niet meer binnen de post “Overige gronden grondexploitatie” (NIEGG) worden verantwoord. Deze zijn nu ondergebracht onder de post Voorraad grond- en hulpstoffen (VGHS). Dit betreft de plannen Hanzekwartier algemeen, Dronterringweg, Poort van Dronten algemeen en De Graafschap algemeen. De totale boekwaarde van deze plannen bedraagt per 31-12-2013 € 5,7 mln. Per saldo is de boekwaarde van alle gronden in 2013 toegenomen met € 2,2 mln. In onderstaande tabel is dit weergegeven. In 2013 zijn de complexen Delta hoofdstructuur (150) en Delta 4e fase (154) afgewikkeld. Binnen de complexen Oldebroekerweg en Tarpan heeft een tussentijdse winstneming van € 1,5 mln., respectievelijk € 0,6 mln. plaatsgevonden. Jaarrekening 2013 104 Het totale bedrag is ten gunste gebracht van de Poort van Dronten. Dit conform het raadsbesluit bij de vaststelling van de 4e firap 2013. In de nota grondbeleid “Grond als basis voor regie” uit 2010 wordt in hoofdstuk 5 paragraaf 5.2.3. de kaders gesteld voor het nemen van tussentijdse winsten. Uitgangspunt is dat 90% van de kosten en 95% van de opbrengsten dient te zijn gerealiseerd. In de notitie Grondexploitatie 2012 van het BBV als ook in de nota grondbeleid dient er sprake te zijn van voldoende zekerheid (voorzichtigheidsbeginsel). Als aanbeveling geeft de notitie aan dat tussentijdse winstneming ook getoetst dient te worden aan het realiteitsbeginsel. Aangezien het merendeel van de kosten zijn gerealiseerd, alsmede voldoende opbrengsten en de nog fors aanwezige negatief blijvende boekwaarden, is hier de afweging gemaakt om af te wijken van het 90/95% principe. Dit voldoet aan de aanbeveling van de notitie. Binnen de categorie NIEGG gronden is per saldo € 0,01 mln. afgewikkeld. Binnen de categorie VGHS gronden is door afwaardering tot de economische waarde of lagere historische boekwaarde, de boekwaarde verlaagd met € 1,0 mln. Dit conform de geformuleerde beleidsregels zoals opgenomen in de nota grondbeleid “Grond als basis voor regie” en de huidige BBV-voorschriften. Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar de Staat van boekwaarden 2013 en de toelichtingen, opgenomen onder hoofdstuk 3 “Ontwikkelingen per complex” . 3.2 Grondverwerving In 2013 zijn er geen gronden verworven. 3.3 Uitvoeringswerkzaamheden In 2013 waren een aantal noemenswaardige bestekken in uitvoering. Bestekken 2013 V-660 BRM de Poort van Dronten V-688 TAW de boulevard Biddinghuizen V-728 TAW MFG Biddinghuizen V-767 Aanleg w aterpartij Tarpan V-685 Bruggen de Gilden V-687 Korenmaaier w oon- w erklocatie V-689 TAW de Gilden 1e fase 2e en 3e deel (Reimert) V-705 TAW de Gilden 2e fase Smidshamer V-706 TAW Gildemeesterdreef V-717 Herinrichten schoolplein Dronten-w est V-719 TAW deel Bloemenzoom V-722 Aanleg park de Graafschap V-739 TAW de Gilden 2e fase Wijngaard V-745 TAW de Gilden 1e fase 2e deel (Bastiaan) V-746 TAW de Gilden 1e fase 3e deel (Bastiaan) doorlopend in 2014 V-750 REC busstation/parkeren V-756 BRM kantoorvilla’s V-768 Oversteek de Graafschap Deze uitvoeringsbestekken kunnen nagenoeg alle binnen de daarvoor bestemde onderdelen van de exploitatieopzetten / beschikbare kredieten worden uitgevoerd. Jaarrekening 2013 105 3.4 Grondprijzen De grondprijzen worden vastgesteld conform de systematiek en uitgangspunten genoemd in de door het college vastgestelde grondprijzennota. De gehele nota is in december 2013 geactualiseerd en vastgesteld door het college. 3.5 Grondverkoop Binnen de categorie woningbouw heeft in 2013 grondverkoop plaats gevonden in de plannen De Gilden 1e en 2e fase, Heuvelpark, De Graafschap 1e fase, Bloemenzoom. Voor de categorie winkel- en bijzondere bebouwing heeft er grondverkoop binnen de plannen ECU, Kantoorvilla’s De West en Bloemenzoom (1 woningbouwkavel) plaatsgevonden. In de categorie bedrijventerreinen geldt dit voor het plan Delta 5e fase 0,5 ha. De verkopen van de afgelopen 5 jaar inzake bedrijventerreinen laten het volgende beeld zien: Verkochte hoeveelheid Bedrijventerrein (inclusief woon-werk kavels) 2009 Hectares 1,4 Verkoopopbrengst € 824.245 Gem. prijs per m2 € 61,03 2010 2011 2012 ** 2,6 2,4 0,2 € 1.707.645 € 1.467.391 € 273.569 € 66,45 € 61,14 € 124,86 2013 0,5 € 362.112 € 66,05 ** dit betreft verkoop 2 woon werk-kavels (Korenmaaier) De in de tabel genoemde prijzen betreffen de gemiddelde verkoopprijzen. Voor de bedrijventerreinen gelegen in Biddinghuizen en Swifterbant liggen de prijzen lager dan voor de bedrijventerreinen in Dronten. 3.6 Exploitatieopzetten Jaarlijks wordt per 1 januari van het jaar alle grondexploitaties op uniforme wijze in beeld gebracht en wordt inzage gegeven in het weerstandsvermogen van de grondexploitaties. De voorliggende Perspectiefnota 2014 wordt aan de raad aangeboden in het kader van de jaarrekening 2013. 3.7 Overige gronden (NIEGG en VGHS) Vanaf 2012 is de categorie overige gronden conform de nieuwe BBV voorschriften (notitie Grondexploitatie BBV februari 2012) gesplitst in een categorie “nog niet in exploitatie genomen gronden” (NIEGG) en “Voorraad grond- en hulpstoffen” (VGHS). Het merendeel van de gronden die vallen binnen de NIEGG gronden zijn afgewikkeld. De locaties Flevomanege, Wisentweg en Oldebroekerweg 2e fase worden in deze categorie nog verantwoord. Op basis van de eerder genoemde notitie zijn de gronden binnen de categorie VGHS gewaardeerd tegen de economische waarde of de lagere historische boekwaarde. Dit betekent een afwaardering van de boekwaarde in 2013 voor het Hanzekwartier van € 0,8 mln., de Dronterringweg € 0,09 mln., Poort van Dronten van € 0,09 mln. en voor De Graafschap algemeen van € 0,05 mln. (inclusief planontwikkelingskosten en rente). II. Perspectief grondexploitatie per 1-1-2014 Met de Perspectiefnota 2014 wordt verantwoording afgelegd over de wijze waarop uitvoering is gegeven aan het grondbeleid en de doelstelling van de grondexploitaties. Jaarrekening 2013 106 Hiervoor is naast het verwachte resultaat van de gezamenlijke grondexploitaties, bepaald welke risico’s op deze complexen worden gelopen. Aan de hand van de stand van de algemene reserve, voorzieningen, claims, uitgaven op de overige gronden en de exploitatieresultaten van de gronden in exploitatie wordt de vermogenspositie (aanwezig weerstandvermogen) bepaald. Deze stand wordt afgezet tegen het gewenste weerstandvermogen om zodoende te kunnen bepalen hoe de grondexploitatie ervoor staat. Resultaat De gezamenlijke grondexploitaties geven een gecalculeerd positief resultaat te zien van ca. € 25,4 mln. Dit is een verslechtering van € 0,6 mln. ten opzichte van het opgerente resultaat van 2013 naar startwaarde 1-1-2014. Hierin zijn de in de 4e firap opgenomen mutaties verwerkt: - Winstneming Business Zone Delta hoofdstructuur (150) en 4e fase (154) - Laten vervallen aanleg fietspad De Gilden – Biddingweg (010 / 03x) - Winst-/verliesverevening Oldebroekerweg 1e fase / Tarpan / Poort van Dronten - Geen afdrachten fonds bovenwijkse voorzieningen meer in grondexploitaties met een exploitatietekort Hiermee zijn de negatieve gevolgen van stagnering in de grondverkopen en aanpassing van het woningbouwprogramma grotendeels opgevangen. Het behalen van dit verwachte resultaat is uiteraard afhankelijk van veel factoren zoals de verwachte economische ontwikkelingen. De exploitaties, welke door derden geëxploiteerd worden, zijn hierin niet inbegrepen. Voorbeelden zijn het woningbouwproject De Kaai en het bedrijventerrein Oldebroekerweg 2e fase in Biddinghuizen. Risico’s Om de risico’s die het exploiteren van gronden met zich meebrengen te kunnen opvangen, dient bij de huidige stand van de grondexploitaties een buffer aanwezig te zijn van € 13,5 mln., bestaande uit € 12,0 mln. algehele exploitatierisico’s en € 1,5 mln. projectgebonden risico’s. Voorzieningen en reserves Ten behoeve van de grondexploitaties welke een tekort vertonen, dient een voorziening getroffen te worden. Op basis van deze Perspectiefnota moeten de te treffen voorzieningen per 1-1-2014 verhoogd worden met € 0,6 mln. (inclusief € 0,07 mln. rente) ten opzichte van de Perspectiefnota 2013. De algemene reserve bedroeg per 1-1-2013 nihil. Door overheveling van de bestemmingsreserve Spijkweg van € 0,93 mln. , de op basis van de programmabegroting 2013 eenmalige compensatie van lagere toerekening organisatiekosten van € 0,14 mln. en dekking van het negatieve jaarresultaat van € 0,06 mln. bedraagt de algemene reserve per 31-12-2013 € 0,7 mln. Weerstandsvermogen De stand van de reserves, voorzieningen en claims gecorrigeerd met de exploitatieresultaten, de exploitatierisico’s en risico’s op overige gronden geeft het toekomstig weerstandvermogen van de grondexploitaties weer. Vorig jaar was de stand van het toekomstig weerstandsvermogen € 15,6 mln. Het huidig toekomstig weerstandsvermogen van € 16,2 mln. ligt, ondanks de aanhoudende recessie en de daarvoor opgenomen risico’s, ruim boven het gewenste Jaarrekening 2013 107 niveau van € 8,3 mln. (vorig jaar € 9,2 mln.). Wel moet worden geconstateerd dat de algemene reserve grondexploitaties laag is. Het opvangen van tegenvallers op korte termijn kent daardoor wel beperkingen. Het gewenste weerstandsvermogen is per ultimo 2013 becijferd op € 8,3 mln. Deze is opgebouwd uit 3 jaar rentelasten over de laatst bekende boekwaarde en een component herontwikkelingskosten zijnde 75% van de personeelslasten voor een periode van 3 jaar. Stand per 1-1-2014 Verwacht resultaat grondexploitaties (zie 3.3.2) woningbouw bedrijventerreinen bijzondere bebouwing resultaat exploitaties A Risico's algeheel expl. risico's bij 0,5% minder opbr.stijging afzetrisico stagnatie woningbouw (3 jaar -25%) risico geen opbrengststijging woningbouw 2018 t/m einde risico algehele korting van 5% op woningbouw afzetrisico stagnatie 1 ha. bedrijventerrein (tov 3,5 ha.) 2.100.98415.004.8708.268.99125.374.845- pos B1 2.400.000 1.500.000 3.400.000 3.100.000 1.600.000 12.000.000 1.450.000 13.450.000 neg B2 184.006 106.345 290.351 74.846215.506 neg projectgebonden risico's Totaal stand exploitaties Risico's op overige gronden - NIEGG boekwaarden overige gronden verplichtingen verkoopwaarde overige gronden Totaal stand, incl. Overige gronden 25.374.845- 13.450.000 11.924.845- 215.506 11.709.339- Reserves, voorzieningen en claims Algemene reserve grex 1-1-2013 (inclusief rente 2013) 0 Resultaat grondexploitatie 2013 61.878 Ontrekking: Eénmalige compensatie lagere urentoerrekening 140.912 Toevoeging: Vrijval bestemmingsreserve 932.259729.469dotatie / aanvulling algemene reserve grex 0 Stand algemene reserve per 31-12-2013 729.469bestemmingreserves voorzieningen bouwgrondexploitatie Aanwezige vermogen per 31-12-2013 1.814.5722.293.7494.837.790- claims op algemene reserve claims op bestemmingsreserve 0 314.572 4.523.218- C Toekomstig weerstandvermogen A+B1+B2+C 4.523.21816.232.557- Gewenst weerstandvermogen 8.256.000- Saldo (na resultaatbestemming) 7.976.557- Verschillenanalyse Doordat alle exploitaties in een zelfde uniform rekenschema zijn opgenomen kan eenvoudig een verschillenanalyse met de gegevens van 2012 worden gemaakt. Daarom is de Perspectiefnota in aanvulling op de jaarrekening een instrument waarmee jaarlijks de grondexploitaties nauwlettend kunnen worden geanalyseerd en aangestuurd. Jaarrekening 2013 108 Nadat afwaardering van de te hoge boekwaarden op Overige gronden - NIEGG ten opzichte van de taxatiewaarden van in totaal € 0,07 mln. ten laste van het jaarresultaat is afgeboekt bedraagt het resterende risico voor dit onderdeel € 0,2 mln. Zoals eerder genoemd in het onderdeel jaarverslag is de totale boekwaarde in 2013 toegenomen met € 2,9 mln. van € 23,2 mln. tot € 26,1 mln. Dit is exclusief het saldo boekwaarden van de VGHS’s gronden van € 5,7 mln (2012 € 6,3 mln.). Bij planvertraging blijft de rentefactor nog steeds een significante invloed hebben op de financiële positie van de grondexploitaties. Jaarrekening 2013 109 Jaarrekening 2013 110 2.2.4 Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen De gemeente Dronten heeft ongeveer 1.400 hectare aan openbare ruimte in beheer. Veel activiteiten vinden daarop plaats zoals wonen, werken en recreëren. Daarvoor zijn veel kapitaalgoederen in de vorm van wegen, riolering, kunstwerken, groen, verlichting en gebouwen nodig. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten. In Dronten vormen de lasten van het onderhoud van de kapitaalgoederen ca. 15-20% van de begroting. Het beleid van Dronten voor het onderhoud van kapitaalgoederen is ondermeer opgenomen in de nota’s: - Beleids- en beheerplan wegen 2012-2016; - Beleids- en beheerplan bruggen en kunstwerken 2012-2016 - Beleids- en beheerplan openbare verlichting 2013-2017 - Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan 2003 - Openbaar vervoer visie Dronten 2008 - Beleidsplan dorpsbossen gemeente Dronten 2006-2015; - Beheer- en onderhoudsplan halfverhardingen 2012-2016; - Beheer- en onderhoudsplan ruiterpaden 2008-2012; - Beheer- en onderhoudsplan dorpsbosvoorzieningen 2009-2013; - Beheer- en onderhoudsplan Stranden en voorlanden 2008-2017; - Groenbeleidsplan gemeente Dronten 2006-2015; - Groenbeheerplan gemeente Dronten 2010-2015; - Speelruimteplan gemeente Dronten 2007; - Gemeentelijk Riolerings Plan 2011; - Bomenbeleidsplan gemeente Dronten 2012-2022; - Bomenbeheerplan gemeente Dronten 2012-2016. Wegenbeheer en verhardingen De onderhoudstrategie voor wegen en andere verhardingen is beleidsmatig vastgesteld voor de komende jaren, waarbij tevens rekening is gehouden met de ombuigingstaakstelling voor dit programmaonderdeel. De norm waarop het onderhoud wordt gepleegd is de CROWnorm. Inspecties vinden eens per 2 jaar plaats. Door middel van periodieke rapportages is het bestuur geïnformeerd over de besteding van het onderhoud. Met ingang van 1 januari 2013 wordt het groot onderhoud wegen openbaar uitgevoerd door één aannemer voor de elementenverharding en één aannemer voor de asfaltverharding. Hieronder zijn de meest in het oog springende uitvoeringsprojecten die in 2013 zijn uitgevoerd, weergegeven: - rehabilitatie Vuursteenweg; - rehabilitatie Van de Plasschelaan; - rehabilitatie Knooplaan; - rehabilitatie fietspad Fazantendreef. - reconstructie Landmaten (drempels en asfaltvernieuwing Riolering In juni 2011 is het verbreed gemeentelijk rioleringsplan(vGRP) vastgesteld. Het verbrede GRP houdt naast de zorgplicht voor afvalwater, zoals huidig het geval is, tevens een zorgplicht voor hemel- en grondwater in. Voor de zorgplicht afvalwater gaat de hoofdtaak naar gedegen beheer. In het vGRP zijn de nieuwe maatregelen beschreven, deze maatregelen komen met name voort uit de wet gemeentelijke watertaken. In afstemming met omliggende gemeente binnen Flevoland zijn plannen ontwikkeld voor de instelling van een waterloket. Tevens zijn plannen gemaakt voor de monitoring van het grondwater. De uitvoering hiervan vindt in 2014 plaats. Jaarrekening 2013 111 Water In 2006 is het stedelijk Waterplan van de gemeente Dronten vastgesteld. Het doel van het plan is het verbeteren van de waterkwaliteit de ecologische waarden en het opwaarderen van de beleving- en recreatief gebruik van het water. Aan de onderstaande projecten is in 2013 gewerkt, te weten - Ontwerp van de natuurvriendelijke oevers Wisenttocht in samenwerking met Waterschap en het Rijk.. - De oplevering van de waterpartij Tarpan te Swifterbant. Openbaar Groen Ten behoeve van een goed groenbeheer is in 2006 een integraal groenbeleidsplan opgesteld voor de kernen Biddinghuizen, Dronten en Swifterbant en voor de industrieterreinen. Vervolgens is in 2012 een bomenbeleids- en bomenbeheerplan vastgesteld. Hiermee ligt het beleid voor de komende jaren ten aanzien van openbaar groen vast. Tevens is in 2012 een bezuiniging doorgevoerd op het onderhoudsniveau van de groenvoorzieningen. In 2013 is gestart met het werken op basis van 3 onderhoudsbestekken. De groenvoorziening van de kernen Swifterbant en Biddinghuizen wordt in zijn geheel uitbesteed aan een aannemer en voor het dorp Dronten geldt dat het gazon maaien en het groenonderhoud op de industrieterreinen wordt uitbesteed. Conform het afgesproken kwaliteitsbeeld is het openbaar groen in 2013 onderhouden. Dorpsbossen De beheer- en onderhoudsmaatregelen in de bossen worden uitgevoerd op basis van het geen is vastgelegd in het beleidsplan dorpsbossen en beheerplan dorpsbossen gemeente Dronten en het beheer- en onderhoudsplan Stranden en voorlanden. Daarnaast zijn er een beheer- en onderhoudsplan halfverhardingen, een beheer- en onderhoudsplan ruiterpaden en een beheer- en onderhoudsplan dorpsbosvoorzieningen. Met behulp van deze plannen zijn de beheer- en onderhoudstaken uitgevoerd in 2013. Speelvoorzieningen Alle speelvoorzieningen zijn in 2009 in een nieuw geautomatiseerd beheersysteem opgenomen, die aan de grafische kaart gekoppeld zijn. Met behulp van dit beheersysteem worden op basis van de jaarlijkse inspecties op eenvoudige wijze onderhoudsplannen gemaakt. Het speelruimtebeleidsplan is in de raad van november 2007 aangenomen. In 2009 heeft een Europese aanbesteding plaatsgevonden omtrent het leveren en aanbrengen van speeltoestellen en toehoren voor de uitvoering van het speelruimtebeleid. In 2013 is in nauw overleg met dorpsbelangen een multifunctioneel speelveld c.q. ijsbaantje op het evenemententerrein in Biddinghuizen gerealiseerd. Daarmee is het speelruimteplan nagenoeg uitgevoerd en gaan we over tot regulier beheer- en onderhoud binnen de gemeente Dronten. Alleen de planontwikkeling voor De Greente in Swifterbant betreffende de realisatie van een sport- en ontmoetingsplek is nog in volle gang. Hierbij is de bevolking (en jeugd) van Swifterbant nauw betrokken. Een andere belangrijke ontwikkeling die is gerealiseerd betreft het Noaberpark in Biddinghuizen en de inrichting van de schoolpleinen rondom het MFG in Biddinghuizen. Openbare verlichting In het eerste kwartaal 2013 is het geactualiseerde OV-beleids- en onderhoudsplan opgeleverd waarin de nieuwe beleids- en onderhoudskaders voor openbare verlichting worden aangegeven voor de komende jaren. Met het nieuwe plan is de lijn doorgezet om te komen tot minder diversiteit in mastconfiguraties, waardoor het beheer eenvoudiger wordt. Hierbij is gekozen voor LED-verlichting. In de 2de helft van 2013 is een keuze gemaakt welke LED-armaturen zullen worden toegepast.. Tevens heeft een aanbesteding plaatsgevonden van het beheer- en onderhoud van onze installaties. Deze nieuwe aannemer start met Jaarrekening 2013 112 ingang van 1 februari 2014 in Dronten. Door de keuze voor LED en de aanbesteding wordt de ombuigingstaakstelling die op dit taakveld rust nader ingevuld. In 2013 hebben we aan armatuurvervanging gedaan in de Kruidenbuurt en heeft kabelvervanging de West plaatsgevonden. Daarnaast is de doseerinstallatie aan de Wisentweg vervangen. Deze wordt in januari 2014 in bedrijf gesteld. Bruggen, steigers en vlonders Begin 2012 is het nieuwe beheerplan- en onderhoudsplan voor civieltechnische kunstwerken (waaronder bruggen) worden vastgesteld. Op basis van de beschikbare middelen vindt het groot onderhoud en het jaarlijks onderhoud plaats van de bij de gemeente in bezit zijnde voorzieningen. Projecten die voor 2013 zijn uitgevoerd zijn: - vervanging van een deel van de beschoeiing in de Bisontocht (voorbereiding in 2013, uitvoering in 2014); - Vervanging van een 3 tal wegduikers; - Klein onderhoud bij diverse bruggen. Daarnaast hebben we te maken met het onderhoud van de Stranden en Voorlanden. Vooral de eilanden Ral en Pierland vragen om aandacht. In 2012 heeft de ondernemer, die voorheen het contract had, nog de nodige onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Voor 2013 is dit ook op deze wijze ingevuld. Op Ral zijn diverse werkzaamheden verricht met betrekking tot de vervanging/verbetering van steigers. Verkeer en vervoer Voor het gehele beleidsterrein verkeer en vervoer is in 2003 een Gemeentelijke Verkeer- en Vervoersplan (GVVP) opgesteld. Het GVVP is allesomvattend beleidsplan voor verkeer en vervoer voor een periode van al snel 10 jaar. In 2013 is periode van 10 jaar om. Daarom wordt nagedacht over de verdere invulling van het beleid en de wijze waarop, zodat aansluiting wordt gevonden bij de toekomstvisie van de gemeente Dronten. Qua planvorming en realisatie is het volgende gerealiseerd in 2013: - Passage Dronten: In 2013 is door ondertekening van een convenant tussen provincie en gemeente een onderhandelingstraject afgesloten om de aanleg van passage Dronten naar voren in de tijd te halen met een maximale financiële bijdrage vanuit de gemeente. Passage Dronten moet in 2016 gerealiseerd zijn en in gebruik worden genomen. - OV-visie Flevoland: De provincie is gestart met opstellen van een nieuwe OV-visie waarbij een belangrijk uitgangspunt is dat er op het OV fors moet worden bezuinigd. In 2014 loopt de 2-jarige pilot stadslijn Dronten af en moet besloten worden of de lijn een vervolg krijgt. - BDU-bezuinigingen; hierover hebben gemeenten in Flevoland met de provincie voor 2014 afspraken gemaakt. Deze worden voor 2015 en verder herzien en herijkt. Ook de provincie moet bezuinigen. Doel van de gemeenten is om binnen de BDU eigen beleidsvrijheid te houden aangaande verkeer- en vervoerbeleid en de daarmee samenhangende budgetten. - In 2013 is het busstation omgebouwd tot parkeervoorziening als onderdeel van de parkeervisie Dronten in combinatie met de realisatie van 2 centrumhaltes voor het openbaar vervoer. Deze zijde van het centrum is nu in zijn geheel af. - In 2013 is verder uitvoering gegeven aan de uitwerking van de parkeervisie. Echter de vertragingen in de woningbouw (vooral Parkgebied) hebben ook gevolgen voor de uitvoering van de parkeervisie (De Noord tussen Kop van het Ruim en De Zate); - Het inrittenbeleid staat erop hoofdlijnen en wordt in 2014 vastgesteld en doorgevoerd - Het fietsparkeerbeleid stationsomgeving is zo goed als gereed, maar kan niet worden ingezet zonder voldoende stallingen bij station Dronten Jaarrekening 2013 113 - - - - Ten behoeve van de stadslijn 21/22 is de inrichting van De Landmaten aangepast door drempels te verwijderen en/of aan te passen en de aanleg van diverse bushaltes. Deze aanpassing was een wens van de provincie, Connexxion en de gemeente om de oppervlakte-ontsluiting van de kern Dronten te verbeteren. In 2013 zijn de maatregelen in de Kamperfoelielaan gerealiseerd om doorgaand verkeer als gevolg van de nieuwe N307 terug te dringen. Deze maatregelen zijn tot stand gekomen middels bewonersparticipatie. In nauw overleg met bewoners zijn de maatregelen tot stand gekomen. Het draagvlak voor de maatregelen is dan ook hoog in de straat. Na de zomervakantie zijn de scholen in Educatief centrum in BHZ in gebruik genomen zo ook de openbare ruimte die in de zomervakantie is opgeleverd. De scholen zijn zeer tevreden met hoe de openbare ruimte wordt gebruikt/is ingericht. Vanwege volle fietsenstallingen op station Dronten zijn gesprekken met ProRail opgestart om te komen tot uitbreiding van de fietsenstalling. Gemeentelijke gebouwen Om een eenduidig en integraal beeld op onderhoud en beheer én renovatie en vervanging te ontwikkelen is in 2013 een project opgestart. De resultaten voor onderhoud en beheer zijn verwerkt in de programmabegroting voor 2014. De beleidskaders voor vervanging en renovatie van gemeentelijk vastgoed worden uitgewerkt in een voorstel dat in 2014 aan de raad zal worden aangeboden. De kosten van periodiek en groot onderhoud van de gemeentelijke gebouwen zijn opgenomen in een Meerjaren Onderhouds Planning (MOP). De doelstelling van het meerjarenplan is het te verwachten groot onderhoud op korte, middellange en lange termijn (tot 25 jaar) te prognosticeren om: - De functionaliteit van het gebouw en zijn voorzieningen te waarborgen; - De besteding van beschikbare middelen beter te beheersen. In 2013 heeft een actualisatie plaatsgevonden van alle gemeentelijke gebouwen waarvoor de gemeente verantwoordelijk is qua onderhoud (zowel het dagelijks- en/of het gepland groot onderhoud) en zijn de financiële consequenties in beeld gebracht. De resultaten zijn geanalyseerd en verwerkt in de – daarmee bijgestelde - noodzakelijke jaarlijkse storting in het onderhoudsfonds van waaruit de onderhoudskosten worden betaald. Deze bijgestelde stortingen in het fonds zijn opgenomen in de begroting. Periodieke actualisatie van de benodigde gelden voor onderhoud in een frequentie van eens in de 3 jaar is voldoende tenzij er grote veranderingen in het bestand plaatsvinden. De eerstvolgende doorrekening zal al plaatsvinden voorafgaand aan de begroting van 2015 in verband met nieuw Rijksbeleid dat het groot gepland onderhoud van de basisscholen bij de schoolbesturen wordt ondergebracht. Jaarrekening 2013 114 2.2.5 Paragraaf bedrijfsvoering Ter realisatie van de programma’s is een goede bedrijfsvoering van groot belang. Deze paragraaf informeert de raad over de stand van zaken in de bedrijfsvoering en de beleidsvoornemens terzake. De bedrijfsvoering wordt zoveel mogelijk afgestemd op de bestuurlijke agenda’s. Concreet behaalde resultaten in 2013 zijn: • Het collegeprogramma 2010-2014 is nagenoeg geheel uitgevoerd. In januari 2014 is daarop inzicht gegeven in een brief van het college aan de raad. • Voor de decentralisaties is in 2013 een programma organisatie opgezet en ingericht van waaruit de eerste visiedocumenten zijn gepresenteerd en voorgelegd aan college en gemeenteraad. Ook zijn er diverse themabijeenkomsten gehouden met stakeholders en vertegenwoordigers van raad en college. • De ombuigingsvoornemens zijn nagenoeg alle gerealiseerd. Ook hierover is een informatiebrief aan de gemeenteraad gezonden. • Om de begroting meerjarig in evenwicht te houden is een nieuwe bezuinigingsoperatie gestart, van waaruit nieuwe bezuinigingsmogelijkheden worden voorgelegd aan de nieuwe gemeenteraad (na maart 2014). • Binnen de organisatie wordt gewerkt aan het zogenaamde duurzaam doelmatig werken. In 2013 hebben bijna alle medewerkers een training CieP (Change into excellent Performance) afgerond en is een aantal werkprocessen sterk vereenvoudigt met de Lean Ent methodiek. De doelmatigheidseffecten zijn nodig om de personele kortingen uit de ombuigingsoperatie op te vangen. Met behulp van eigen trainers worden de komende jaren steeds meer werkprocessen lean gemaakt en gehouden. • In 2013 is een aanzet gegeven om te komen tot certificering van de organisatie naar het keurmerk IiP (Investors in People). Dit systeem helpt ons om te schouwen of onze organisatie en de HRM doelstellingen nog goed aansluiten bij de doelen van de gemeente. Het systeem helpt ook de voor een goede organisatie dragende aandacht en activiteiten te borgen. Het systeem draagt ook bij aan kwalitatief goed werken en is aantrekkelijk voor werkzoekenden op de arbeidsmarkt. Wij doen daarmee ook ons best doen om de komende jaren goede mensen te houden en te krijgen. 1. Planning & control De ombuigingen die bij de kadernota 2012 door de raad zijn vastgesteld zijn in 2013 grotendeels gerealiseerd. De raad is bij iedere financiële rapportage geïnformeerd over de voortgang. Eind 2013 heeft het college besloten het ombuigingsproject af te sluiten. De raad is hierover in januari 2014 per brief geïnformeerd. In 2013 is een nieuw bezuinigingsproject gestart om het meerjarenbeeld 2015-2018 sluitend te krijgen. Hiervoor worden bij de kadernota 2015 bezuinigingsvoorstellen aan de raad gedaan. In 2013 is, mede na overleg met fractiespecialisten, besloten de P&C cyclus vanaf 2014 anders in te richten. In 2014 zal de nieuwe raad hierover een definitief besluit nemen en wordt de financiële verordening hierop aangepast. 2. Rechtmatigheid De rechtmatigheidscontroles zijn in 2013 door de afdelingen conform het interne controleplan uitgevoerd. Deze interne controles worden steekproefsgewijs door de coördinator rechtmatigheid gecontroleerd en er wordt per kwartaal gerapporteerd aan de directie en het management. Medio 2013 heeft de accountant geadviseerd om de interne controles voor 2014 verder uit te breiden. Dit is in het interne controleplan 2014 nader uitgewerkt. 3. Financiën Een structureel sluitende meerjarenbegroting is het uitgangspunt voor het financiële beleid van de gemeente. Bij de juni- en septembercirculaire 2013 is een flinke korting op de Jaarrekening 2013 115 algemene uitkering toegepast. Mede hierdoor is een volgende ronde van bezuinigingen vanaf 2015 noodzakelijk geworden. 4. Ombuigen op de bedrijfsvoering en de formatie Van de formatievermindering van 23,8 formatieplaatsen in de periode 2012-2015 is eind 2013 ruim 14 fte gerealiseerd. De geplande formatievermindering in 2014 en 2015 wordt deels gerealiseerd via natuurlijk verloop. Voor het resterende deel moet personeel gemobiliseerd worden om ander werk te gaan doen. Daartoe worden o.a. assessments en opleidingsfaciliteiten aangeboden. Via een van-werk-naar-werk traject krijgen deze personeelsleden 2 jaar de tijd om een andere functie te vinden binnen of buiten de gemeente. Het grootste deel van de formatieve ombuiging moet komen uit doelmatigheidsbevordering. Hiervoor zijn in 2012 en 2013 CIeP-trainingen (CieP = Change into excellent Performance) gevolgd door een groot deel van het personeel. Deze training bevordert persoonlijk doelmatig werken en levert een positieve bijdrage aan de werkdruk en werkdrukbeleving. Via de Lean-Ent methode vereenvoudigen we stelselmatig de werkprocessen. Hiervoor zijn in 2013 2 lean-practioners opgeleid die de afdelingen hierin ondersteunen. In 2012 is een nieuwe taakstelling voor overhead opgenomen naar aanleiding van de samenwerking OFGV en GBLT. Met de raad is afgesproken deze taakstelling op overhead in verband met vermindering van formatie te verrekenen met uitbreiding van formatie, o.a. door overheveling van taken van het Rijk. De verwachting was dat de overheveling van taken per 1 januari 2013 zou plaatsvinden. Echter door de val van het kabinet in 2012 zijn de decentralisaties uitgesteld tot 1 januari 2015. Voor 2013 is de resterende taakstelling bij de begroting 2013 afgedekt uit de stelpost kortingen van het rijk. 5. Dienstverlening/EGEM-i Het meerjarenplan dienstverlening is door de gemeenteraad in 2010 vastgesteld, met als doel om in 2015 het dienstverleningspeil te bereiken dat de gezamenlijke overheid voor ogen staat. De gemeente is in die visie de meest nabije overheid voor de burger. De burger moet in 2015 voor alle contactkanalen (balie, post, internet, e-mail en telefonie) bij een Klant Contact Centrum terecht kunnen met zijn/haar vraag. De meeste vragen worden daar dan direct afgehandeld of ingenomen voor verdere behandeling. In de overige gevallen wordt doorgeleid naar de desbetreffende specialist/vakafdeling of instantie. Met de EGEM-i (deel)projecten en i-NUP bouwstenen wordt gebouwd aan de informatiehuishouding die de huidige en toekomstige dienstverlening zo goed mogelijk kan ondersteunen. In programma 0, algemeen bestuur wordt uitvoeriger stil gestaan bij het onderwerp dienstverlening. Jaarlijks wordt de gemeenteraad geïnformeerd over de voortgang van de verbetering van de dienstverlening en de speerpunten voor het aankomende jaar. 6. Informatisering en automatisering Het vernieuwde informatiebeleidsplan voor de jaren 2013-2017 is in april 2013 vastgesteld. Hierbij is rekening gehouden met de aanbevelingen uit het 213a Gemeentewet onderzoek inzake de ICT functie. Wij verwijzen hier graag naar de paragraaf informatisering waar nader wordt ingegaan op de ontwikkelingen op het gebied van informatisering en automatisering in 2013. 7. Human Resource Management De vernieuwingen in de dienstverlening, de digitalisering van de maatschappij en de opkomst van nieuwe media vragen om andere werkwijzen en om een ander type ambtenaar. De ambtenaar 2.0 en het nieuwe werken zijn ontwikkelingen die wij uitdrukkelijk verkennen en waar mogelijk al vorm geven. Ook moeten wij het hoofd bieden aan vergrijzing op de arbeidsmarkt en (op langere termijn) aan toenemende concurrentie tussen werkgevers in het bedrijfsleven en de overheid. Het is Jaarrekening 2013 116 belangrijk een aantrekkelijk werkgever te blijven en om goed bekend te zijn bij de onderwijsinstellingen. HRM-beleid 2013 was het derde uitwerkingsjaar van ons vierjarig HRM-beleid. In 2011 zijn we gestart met dit beleid wat zich richt op een Toekomstgerichte en Veranderingsgezinde organisatie. De drie thema’s Vitaliteit, Ontwikkeling en Leiderschap, zijn de pijlers voor het vormgeven. We liggen op koers voor wat betreft het uitrollen van dit beleid. Alle in 2011, 2012 en 2013 geplande acties zijn uitgevoerd, of liggen in de planning voor de nabije toekomst. Wat hebben we gedaan in 2013? - Voorbereiding van de invoering van de werkkostenregeling (WKR). De WKR is door de overheid in het leven geroepen om uiteindelijk de administratieve verplichtingen van een werkgever richting de belastingdienst terug te dringen. Uitgangspunt is dat nog 1,5% van het fiscaalloon onbelast mag worden verstrekt. 2013 stond in het teken van inventarisatie van de cijfers, bekijken van de mogelijkheden binnen de WKR en het voorbereiden van de overstap. Samen met directie, OR, GO, managers en communicatie zijn wijzigingsvoorstellen gemaakt en ingediend. Eind 2013 is de WKR binnen de organisatie gecommuniceerd, zodat per 1 januari 2014 kon worden overgestapt. Resultaat is o.a. de aanpassing van ons Fietsplan en de vergoeding voor zakelijk reizen (bruto naar netto vergoeding). - De exitformulieren zijn ingevoerd. Medewerkers en stagiairs die onze organisatie verlaten wordt gevraagd naar hun ervaringen bij de gemeente Dronten. Op deze manier worden kennis, ideeën en gevoelens van de vertrekkende collega’s in kaart gebracht. Doel is om hiervan te leren, te ontwikkelen en te evalueren. - Het stimuleren en onder de aandacht brengen van onze cultuuraspecten AKTIV is een continue proces. Het wordt verwerkt binnen elke stap die wordt gezet binnen HRM. Ook in de inspiratieweek in november 2013 is AKTIV weer belicht, dit keer was het thema train je collega en draag je kennis over. Eigen medewerkers hebben collega’s getraind, een workshop gegeven of meegenomen in de eigen werkzaamheden. - Doorontwikkeling projectmatig werken. Projectmatig werken binnen onze organisatie kon beter en verdiende nadere invulling en verdieping, waarbij verantwoordelijkheden, rollen en werkafspraken beter moesten worden belegd. Het in 2012 ingezette traject heeft geleid tot een Drontens model voor projectmatig werken. De eerste trainingen hebben inmiddels plaatsgevonden. Via het concept train-je-collega’s worden ook andere groepen collega’s momenteel getraind. Het projectmatig werken wordt op deze manier steeds meer verankerd binnen de organisatie. - Het vernieuwde introductieprogramma is verder uitgerold. Nieuwe collega’s worden getraind op kennis van het openbaar bestuur en in 2013 vond de eerste tour-de-Dronten plaats. Hierdoor maken nieuwe medewerkers niet alleen kennis met Dronten als werkorganisatie, maar ook als leefomgeving. - De schrijftraining voor het schrijven van collegestukken is in gang gezet. De eerste groep heeft meegedacht met het nieuwe format en is aan de hand van dit format getraind op het schrijven van collegenota’s. Doel is uniformiteit in het aanbieden van informatie richting het college. Ook hier wordt het concept train-je-collega’s toegepast. In totaal worden ongeveer 100 medewerkers getraind. - Onderzoek naar de invoering van mentorschap. Doel van mentorschap is overdracht van kennis en om nieuwe medewerkers zich zo snel mogelijk thuis te laten voelen binnen onze organisatie. Onze stagiair HRM heeft in 2013 onderzocht hoe mentorschap binnen Dronten het beste kan worden vormgegeven. Daarbij is gekeken naar de verschillende vormen van mentorschap, scholing van mentoren en de verschillende rollen rondom mentorschap. Het beleid wordt in 2014 ingevoerd. - Doorontwikkeling E-HRM. Dronten loopt voorop binnen gemeenteland als het gaat om EHRM. Onze complete Personeels- en Salarisadministratie is inmiddels gedigitaliseerd. Jaarrekening 2013 117 - - - - - Daarnaast wordt met het systeem de koppeling gelegd met financiën als het gaat om de P-budgetten. De mogelijkheden van het systeem en de expertise van onze medewerkers maken het mogelijk dat alle E-formulieren Drontens zijn gemaakt. Hierdoor kunnen we onze cultuuraspecten AKTIV terug laten komen in de formulieren binnen E-HMR, zoals bijvoorbeeld het jaargesprekformulier. Het systeem wordt op die manier zeer doelmatig toegepast. Evaluatie preferentie kandidatuur. Op verzoek van de OR is het beleid voor werving geëvalueerd op dit onderdeel. Deze evaluatie heeft, samen met een eerdere afspraak met de OR geleid tot het aanpassen van het beleid voor werving op het onderdeel interne kandidatuur en preferente kandidatuur. Aanstelling in algemene dienst. Sinds 1 januari 2013 zijn alle medewerkers van onze organisatie aangesteld in algemene dienst. Hierover hebben ze in december 2012 allemaal een brief ontvangen. In 2013 is het beleid voor aanstelling en algemene dienst ontwikkeld en vastgesteld. We wijken af van de standaardregeling van het LOGA, omdat daarin medewerkers voor 5 jaar worden aangesteld in hun functie. In Dronten is het gebruikelijk dat meermalen per jaar door de leidinggevende en de medewerker wordt gesproken over de functie. Ontwikkelen Arbo beleid. In samenwerking met de coördinator Arbo-zaken is in 2013 de richtlijn voor Fysieke belasting ontwikkeld, met als titel het “(H)erkennen, voorkomen en beheersen”. Er is gekozen voor een overzichtelijke vorm waarin te zien is wat we in Dronten al doen en wat er in de planning staat. Opstellen nieuw sociaal statuut, in 2013 is samen met de gemeenten Noordoostpolder en Urk gewerkt aan het opstellen van een nieuw sociaal statuut. In 2014 vindt besluitvorming plaats. In het concernplan is voor het eerst een organisatiebreed opleidingsplan opgenomen. Aanpassing buitengewoon verlof. Jaarlijks neemt een klusteam van Dronten mee aan NLdoet. De directie heeft besloten dat dit deels mag onder werktijd. Het beleid voor buitengewoon verlof is hierop aangepast. Going Concern • Naast de jaarlijkse speerpunten blijft de HRM-winkel natuurlijk gewoon open. Het team HRM is niet alleen voor de nieuwe projecten inzetbaar, maar verricht ook haar basistaken. Ze heeft hiermee een (bouwende) voorbeeldfunctie. Zo krijgen bijvoorbeeld aandacht voor leiderschap/ resultaatgericht managen/ leren van elkaar/ CiEP/ denktank nieuwe medewerkers/ doorontwikkeling jaargesprekken/ e-hrm continue aandacht. Ook zijn we in 2013 uitgeroepen tot beste stagegemeente van het jaar! 8. Concerncontrol Vaste onderdelen van concerncontrol zijn advisering op de planning & control cyclus, coördinatie van risicomanagement en het uitvoeren van de 213a Gemeentewet onderzoeken. Naast advisering bij de financiële planning & control is in 2013 aandacht besteed aan HRM control gerelateerd aan het HRM beleidsplan. In 2013 is door CD een legal audit uitgevoerd waarbij de concerncontroller een adviserende rol had. Daarnaast is de concerncontroller als projectleider verantwoordelijk voor de monitoring van de ombuigingen en het nieuwe bezuinigingsproject 2014-2018. 9. Onderzoek 213a GW doelmatigheid en doeltreffendheid In de loop van 2013 is besloten geen 213a onderzoek uit te voeren. Dit in verband met het nieuwe project bezuinigingen dat in 2013 is gestart. Begin 2013 is het verbetervoorstel uitgewerkt van het onderzoek 2012 naar de doelmatigheid van grondexploitaties. 10 Legal Audit Na uitvoering van de legal audit eind 2012 is in januari 2013 begonnen met uitvoering te geven aan de aanbevelingen uit de rapportage legal audit. Juridische kwaliteitszorg is hiermee op de agenda gezet. Het gaat bij het uitvoeren van juridische kwaliteitszorg in de Jaarrekening 2013 118 kern om het waarborgen van de juridische kwaliteit en een verantwoord juridisch risicomanagement. Op basis van het hierop volgende plan van aanpak is in augustus een juridisch controller benoemt en is juridische capaciteitsuitbreiding gerealiseerd (twee van de aanbevelingen uit de rapportage) zodat de juridisch controller gefaciliteerd wordt om de benodigde tijd in het 'project juridische kwaliteitszorg' te steken. In het plan van aanpak worden alle aanbevelingen uit de rapportage in de vorm van deelprojecten weggezet in de tijd. Het project loopt in beginsel tot 1 januari 2015. In de loop van 2014 zal de raad beslissen over eventuele structurele verankering van de juridische kwaliteitszorg en de functie van juridisch controller binnen de organisatie. 11 Organisatieontwikkeling afdelingen O&A en CD In de organisatie van de bedrijfsvoering van de gemeente Dronten deed zich een aantal ontwikkelingen voor die het mogelijk en noodzakelijk maken ons te bezinnen op een aantal organisatievraagstukken binnen de algemene bedrijfsvoering / interne organisatie van de gemeente. De bezinning leidde tot een reorganisatie van de afdelingen O&A en CD. Die zijn hervormd in een nieuwe afdeling Informatiemanagement en een nieuw ingerichte afdeling Concerndiensten. Beide afdelingen kregen een nieuwe manager. Op de ICT functie zijn de beheerstaken opnieuw Europees aanbesteed. De implementatie krijgt in 2014 gestalte. 12. Professionalisering rampenbestrijding De zorg voor de bevolking is een belangrijk onderdeel van crisisbeheersing en rampenbestrijding. In opdracht van de beide besturen van de Veiligheidsregio’s Flevoland en Gooi en Vechtstreek is in 2013 hard gewerkt aan de totstandkoming van een nieuw organisatieplan bevolkingszorg dat moest voldoen aan o.a. de eisen van de Wet op de Veiligheidsregio, voldoen aan competentieprofielen en opleidingskaders voor gemeentelijke functionarissen in de rampenbestrijding en voldoen aan het vastgestelde regionaal crisisplan. Het Veiligheidsbestuur heeft inmiddels in zijn vergadering van 13 november 2013 het organisatieplan bevolkingszorg vastgesteld. Daarmee is een omvangrijk proces afgerond waaraan veel mensen uit de deelnemende gemeenten een bijdrage hebben geleverd. In 2014 zal het organisatieplan verder in de gemeentelijke organisatie worden geïmplementeerd. Met de vaststelling van het organisatieplan is nu duidelijk welke (inter) regionale crisisfuncties op piket worden gezet. De gemeente kan aanvullend hierop zelf nog een aantal functies op piket zetten indien zij dit noodzakelijk acht. Een van de functies waaraan gedacht wordt betreft de functie van Officier van Dienst (OVD) bevolkingszorg. Deze functie staat momenteel op lokaal piket, maar met de gemeente Lelystad vinden gesprekken plaats om te bezien of deze functionaris niet voor beide gemeenten kan opereren. Met de komst van het nieuwe organisatieplan is tevens een nieuw opleidings- en oefenplan opgesteld. In 2014 zal begonnen worden met het werven van piketfunctionarissen voor diverse piketfuncties. Deze functionarissen zullen in 2014 worden getraind en opgeleid waarmee ze voldoen aan de meest recente opleidingseisen. In afwachting van het nieuwe organisatieplan is in 2013 dus minder tijd besteed aan het opleidingsaspect. De jaarlijkse oefening voor het gemeentelijk beleidsteam is in 2013 gehouden en voor de voorbereiding op een aantal grote evenementen zijn zogenaamde tabletop-oefeningen gehouden waaraan de dienstdoende OVD-en hebben meegedaan. Samenwerking Hierna is een aantal actuele samenwerkingsonderwerpen opgenomen. 13. Intergemeentelijke samenwerkingen HR Onze organisatie draait mee in twee intergemeentelijke samenwerkingsverbanden: Jaarrekening 2013 119 - - Samenwerken in Flevoland (SWiF). Hier werken zes gemeenten, het waterschap en de provincie intensief samen op diverse HR thema’s met als doel de mobiliteit vergroten en het delen van kennis. In 2013 was er de succesvolle week van de nieuwsgierigheid waar zo’n 500 collega’s binnen Flevoland aan elkaar workshops gaven of bij elkaar een kijkje in de keuken namen. Ook huren we gezamenlijke extern personeel in middels gemeente-marktplaats.nl. Daarnaast werken inmiddels diverse collega’s vanuit de SWiF partners op basis van detacheringen in Dronten en heeft dit een besparing van ongeveer € 50.000 opgeleverd ten opzichte van inhuur via marktplaats. De Almere Academie wordt steeds meer gevonden als het gaat om gezamenlijk opleiden, in 2013 is hier door ongeveer 30 Drontense medewerkers gebruik gemaakt. De Talentenregio. Zestien gemeenten rondom Zwolle werken samen op het gebied van mobiliteit van medewerkers, het delen van kennis en de arbeidsmarktcommunicatie. In 2013 is de gemeente Deventer aangesloten. Het gezamenlijk traineeproject met 12 enthousiaste trainees is in 2013 met succes afgerond. Acht van hen vonden een baan bij één van de Talentenregio gemeenten. De vier overige trainees vonden een baan buiten de regio. In 2014 start er een nieuw traject. In 2013 is er een inspirerende management tweedaagse georganiseerd voor alle leidinggevenden binnen de talentenregio, bijna alle Drontense managers hebben hieraan meegedaan. In 2013 is er een week van de uitwisseling georganiseerd aangevuld met een week van het nieuwe werken. Het loopbaancentrum Zwolle wordt goed ingezet, de contacten met hogescholen in de regio zijn aangehaald en er is een pilot gedraaid met een gemeenschappelijk stage bureau van een aantal gemeenten binnen de Talentenregio. 14. Regionale uitvoeringsdienst (OFGV) Op 2 januari 2013 was de OFGV operationeel. De OFGV verzorgt de overgedragen milieutaken voor de gemeente Dronten. In nauw overleg is in 2013 uitvoering gegeven aan deze taken. De OFGV bleek hierbij zeer flexibel. In 2013 is veel aandacht gegeven om de interne processen bij de OFGV uit te werken. Daarnaast zijn er afzonderlijke gesprekken geweest over inrichting van frontoffice en backoffice. In algemene zin is de samenwerking goed en weten partijen elkaar snel te vinden. Echter er zullen nog meer procesbeschrijvingen worden gemaakt in 2014. Een afspraak was dat de milieudossiers in 2013 gedigitaliseerd zouden worden. Dit is uitgevoerd. Gezamenlijk met de opdrachtgevers zijn afspraken gemaakt over de uitvoeringsprogramma’s van de OFGV. In het uitvoeringsprogramma staat omschreven welke taken worden uitgevoerd en met welke prioriteit. Het programma behoeft een doorontwikkeling in 2014. 15. Samenwerking sociale zaken Sinds de start van het verkennen van de mogelijkheden tot samenwerking in een gezamenlijke backoffice is er veel veranderd. Zo is de financiële noodzaak verdwenen, evenals de verplichting tot samenwerking van gemeenten kleiner dan 100.000 inwoners. Ook heeft de discussie over een mogelijke opdeling van de provincie Flevoland geleid tot een heroriëntatie. Eind 2013 is de conclusie getrokken dat aard, belangen en diepgang van de beoogde samenwerking te veel uiteen zijn gelopen om tot een gezamenlijke backoffice te komen. Dit neemt niet weg dat de aanleiding voor samenwerking voor Dronten (het opheffen van de kwetsbaarheid van bepaalde functies) is weggenomen. Dronten zal zich verder oriënteren op mogelijke andere samenwerkingsverbanden, die deze kwetsbaarheid kunnen wegnemen. Jaarrekening 2013 120 2.2.6 Paragraaf verbonden partijen Een verbonden partij wordt gedefinieerd als een privaatrechtelijke- of publiekrechtelijke organisatie, waarmee de gemeente een bestuurlijke en een financiële band heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel (vertegenwoordiging) in het bestuur of het hebben van stemrecht. Van een financieel belang is sprake als de gemeente middelen ter beschikking stelt en deze in geval van faillissement van de verbonden partij kwijt is, of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Het aangaan van banden met (verbonden) derde partijen komt voort uit het publieke belang. Verbindingen met deze derde partijen is dus een manier om bepaalde publieke taken uit te voeren. De huidige verbonden partijen waaraan de gemeente is gelieerd, hebben veelal een historische bestaansgrond. Afhankelijk van onze mate van verbondenheid zijn wij in meer of mindere mate in staat om invloed op het beleid van desbetreffende verbonden partij uit te oefenen. Visie op verbonden partijen Het gemeentelijk beleid is er op gericht het aantal verbonden partijen beperkt te houden. Enerzijds uit het oogpunt van risicobeheersing en beperking, anderzijds uit het oogpunt van transparantie van bestuur. Er kunnen echter altijd goede redenen aanwezig zijn voor het aangaan van een verbonden partij constructie. Criteria die daarbij onder andere worden gehanteerd: - De taak kan niet of zeer moeilijk door de gemeente alleen worden uitgevoerd. - Gezamenlijke uitvoering van de taak levert voor de gemeente een concrete meerwaarde op de gekozen vorm van samenwerking en draagt bij aan een efficiëntere en effectievere mogelijkheid tot het uitvoeren van onze publieke taak. - Voordelen van de (beoogde) samenwerking wegen op tegen de nadelen. Overzicht van bestaande verbonden partijen De gemeente is deelnemer in de volgende verbonden partijen (vennootschappen, gemeenschappelijke regelingen, stichtingen, verenigingen). Overzicht Verbonden partijen Verbonden partij Type Bestuurlijk belang Financieel belang GGD Flevoland GR Lid algemeen bestuur Veiligheidsregio Flevoland Nuon Energy (productiebedrijf) GR Lid veiligheidsbestuur NV Ja / stemrecht / per 01-07-2012 zeggenschap op basis van 102.536 aandelen. Jaarlijkse bijdrage, bijdrage 2013 € 691.000. Jaarlijkse bijdrage, bijdrage 2013 € 1.367.000, 2014 € 1.351.000. In 2009 is besloten om Nuon in 4 tranches te verkopen aan Vattenfall: e - 1 tranche in 2009: 49%; e - 2 tranche in 2011: 15%; e - 3 tranche in 2012: 15%; e - 4 tranche in 2015: 21%. Alliander (netwerkbedrijf, voorheen Nuon) Vitens Werkvoorzieningschap Kampen – Dronten (IMpact) NV NV GR Ja / stemrecht / zeggenschap op basis van 0,357% aandelen. Ja / stemrecht / zeggenschap op basis van 98.457 aandelen. Bestuur GR Jaarrekening 2013 121 Dividendopbrengst in 2013, € 148.000 Dividendopbrengst in 2013, € 266.000 Dividendopbrengst in 2013, € 253.000 Jaarlijkse bijdrage, WSW bijdrage 2013 € 2.645.000. Verbonden partij Type Bestuurlijk belang Financieel belang Huisvuilcentrale Alkmaar NV Ja / stemrecht / zeggenschap op basis van 48 aandelen A. In totaal zijn er 2.914 aandelen A. Erfgoedcentrum Nieuw Land GR Bestuur GR Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Technofonds Flevoland Vereniging Lid VNG Via een garantiestelling voor de betaling van rente en aflossing van een geldlening waarborgt de gemeente dat de NV aan zijn verplichting kan voldoen. Voor deze garantiestelling heeft de gemeente in 2013 een provisie ontvangen van € 97.372. Jaarlijkse bijdrage o.b.v. inwoneraantal per 1 januari ± € 82.000. Jaarlijkse bijdrage o.b.v. inwoneraantal ± € 50.000. BV Lid algemeen bestuur Eventuele tekorten komen volgens een bepaalde verdeelsleutel t.l.v. de deelnemende gemeenten. Regionale Sociale recherche GR Lid bestuurlijk overleg Natuur- en recreatieschap Veluwerandmeren GR Lid algemeen bestuur Jaarlijkse bijdrage o.b.v. het aantal cliënten per 1 januari 2014 € 87.200. Jaarlijkse bijdrage € 20.000 Belastingkantoor Lococensus Tricijn (GBLT) en de deelnemende gemeenten Omgevingsdienst Flevoland en Gooi- en Vechtstreek (OFGV) Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn) GR (per 0101-2013) Lid algemeen bestuur Jaarlijkse bijdrage. 2013 € 664.000 2014 € 581.699 GR (per 0101-2013) Bestuur GR Jaarlijkse bijdrage. 2013 € 560.315,-, 2014 € 554.712,-. Stichting Niet van toepassing In 2013 € 570.00 in beheer gegeven tbv startersleningen en in 2013 € 200.000 in beheer gegeven voor duurzaamheidsleningen. Type: GR = Gemeenschappelijke regeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Flevoland (GGD) Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder J. de Graaf De Wet Publieke Gezondheid draagt de gemeenten op een GGD in stand te houden voor de uitvoering van de wettelijke taken. Met deze wet wordt de bescherming en bevordering van de gezondheid van de bevolking beoogd, daarnaast ook het voorkomen en het vroegtijdig opsporen van ziekten onder de bevolking. De gemeente Dronten neemt deel aan de gemeenschappelijke regeling “GGD Flevoland”. De gemeenschappelijke regeling GGD is een samenwerkingsverbandorganisatie van de zes gemeenten Almere, Dronten, Lelystad, Noordoostpolder, Urk en Zeewolde. Het doel van deze verbonden partij is een sterke en efficiënte gezondheidsdienst die belast is met de organisatie en de coördinatie van de uitvoering van de openbare gezondheidszorg. De GGD Flevoland heeft vestigingen in alle zes de gemeenten. Het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling wordt gevormd door de portefeuillehouders gezondheidszorg van de deelnemende gemeenten. De kosten van de GGD worden naar rato van inwonertal gedragen door de gemeenten. Voor Dronten komt de jaarlijkse bijdrage in 2013 uit op € 680.000. Het gewenste weerstandsvermogen is 4%. De algemene reserve van de GGD voldoet hieraan. Jaarrekening 2013 122 Veiligheidsregio Flevoland Vertegenwoordiger gemeente: Burgermeester A.B.L. de Jonge De gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Flevoland” is per 1 januari 2008 opgericht om de taken op het gebied van hulpverlening bij rampen en grootschalige calamiteiten over te nemen van de per die datum opgeheven gemeenschappelijke regeling “Hulpverleningsdienst Flevoland”. De oprichting was noodzakelijk door het in werking treden van de Wet op de Veiligheidsrisico’s per 1 januari. De Veiligheidsregio Flevoland is een samenwerkingsverband van alle gemeenten in Flevoland, Politie Flevoland, Brandweer Flevoland en de GHOR Flevoland (GGD). De veiligheidsregio heeft tot doel de veiligheid van haar inwoners tijdens rampen en crisissen te vergroten. Door eenduidige bestuurlijke aansturing en door adequate planning wordt de samenwerking tussen brandweer, gemeenten, Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR) en politie zowel tijdens de voorbereiding als bij de uitvoering verbeterd. De veiligheidsregio is namens de deelnemende gemeenten verantwoordelijk voor de taken op gebied van: - brandweerzorg; - geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen; - rampenbestrijding en crisisbeheersing; - beheer van de gemeenschappelijke meldkamer. Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Flevoland” bestaat uit de burgemeesters van de zes gemeenten in Flevoland. De jaarlijkse bijdrage voor de gemeente Dronten aan de Veiligheidsregio Flevoland komt in 2013 uit op € 1.367.000. Het jaarrekening resultaat 2012 was € 580.000. Het (verwacht) jaarrekening resultaat 2013 is: € -300.000,- en zal ten laste worden gebracht van de algemene reserve. De algemene reserve bedraagt per 1-1-2013 € 1.837.000 en zal, als aangegeven in de aangeboden begroting 2014, naar verwachting afnemen met € 100.000 tot € 1.737.000. Nuon Energy Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder A. van Amerongen Nuon is één van de grootste Nederlandse energie- en waterbedrijven en voorziet dagelijks bijna 5 miljoen klanten van diverse producten en diensten. Nuon is uit diverse fusies tot stand gekomen, de grote fusie was in 1999 tussen o.m. NV Nuon Energie- Onderneming voor Gelderland, Friesland en Flevoland en Energie Noord NV (ENW). In 2009 is Nuon gesplitst in het productie/leveringsbedrijf Nuon Energy en het netwerkbedrijf Alliander. De aandeelhouders van Nuon hebben in 2009 besloten om de aandelen in Nuon Energy in vier tranches te verkopen aan het Zweedse bedrijf Vattenfall. Van 2009 tot en met 2012 is al 79% van de aandelen verkocht. De gemeente Dronten heeft nu nog 102.536 van de aandelen. Deze aandelen worden in 2015 overgedaan aan Vattenfall. Met de verkoop van de aandelen Nuon Energy is een totaal bedrag van ca € 33 miljoen gemoeid. De totale opbrengst van de verkoop is overigens al verwerkt bij de verkoop van de 1e tranche in 2009 en hierbij is ook rekening gehouden met de structurele effecten. Gemeente Dronten blijft voor 0,357% aandeelhouder van Alliander. De hoofdpunten naar aanleiding van het financiële resultaat over 2013 zijn: - De netto-omzet, exclusief bijzondere posten, is gedaald met 4% tot € 3.720 miljoen (2012: € 3.879 miljoen); - Het onderliggende bedrijfsresultaat (uit voortgezette bedrijfsactiviteiten, exclusief bijzondere posten) daalde met 36% tot € 210 miljoen (2012: € 333 miljoen); - Als gevolg van de in de eerste helft van 2013 aangekondigde afwaardering van € 687 miljoen laat het gerapporteerde resultaat een nettoverlies zien van € -419 miljoen. In 2012 was het nettoverlies EUR -716 miljoen. - De vrije kasstroom is na een aantal jaar investeren in leveringszekerheid en duurzaamheid weer positief (2013: EUR 28 miljoen, 2012: EUR -743 miljoen); - Nuon heeft in 2013 EUR 86 miljoen geïnvesteerd in duurzame energieproductie zoals het Prinses Alexia Windpark. Jaarrekening 2013 123 Alliander Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder A. van Amerongen De Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) uit 2007 verplicht energiebedrijven tot een volledige splitsing. Netwerkbedrijf en productie- en leveringsbedrijf moeten worden gescheiden. Nuon doet dit op 1 juli 2009. Het productie- en leveringsbedrijf Nuon Energy wordt afgesplitst en verkocht aan het Zweedse Vattenfall. De naam N.V. Nuon wordt gewijzigd in Alliander N.V., dit is de holding van het nieuwe netwerkbedrijf. In deze holding zijn de netbeheerders Liander N.V. (voorheen Continuon), Liandon B.V. en Liandyn B.V. ondergebracht. Met ingang van 1 januari 2009 is het gemeentelijk belang van Dronten in Nuon omgezet in een in kapitaal van even groot belang in Alliander NV. Dronten heeft hierdoor een belang van 0,357% in Alliander, de overige aandelen zijn in handen van de diverse provincies en gemeenten. De primaire taak van Alliander is de ononderbroken levering van energie aan ca. 2,8 miljoen klanten. Daarnaast draagt het proactief en op innovatieve wijze bij aan het verduurzamen van de energievoorziening. Dit doet Alliander bijvoorbeeld door de distributie mogelijk te maken van energie uit duurzame energiebronnen als biogas, zon, wind, water en getijde. Bij Alliander werken zo’n 5.500 medewerkers. Het resultaat na belastingen is over het boekjaar 2013 uitgekomen op € 288 miljoen (2012: € 224 miljoen). Het resultaat na belastingen exclusief bijzondere posten en fair value mutaties bedraagt over het jaar 2013 € 287 miljoen (2012: € 228 miljoen). De stijging van € 59 miljoen wordt onder andere veroorzaakt door de combinatie van een hogere netto omzet (€ 70 miljoen) als gevolg van hogere gereguleerde tarieven, een nagenoeg stabiel kostenniveau, hogere afschrijvingen en lagere reguliere rentelasten. Vitens Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder A. van Amerongen Vitens is in 2002 ontstaan door een fusie van de drinkwaterbedrijven Nuon Water, Waterbedrijf Gelderland en Waterleiding Maatschappij Overijssel. In 2006 is Vitens verder gefuseerd met Hydron Flevoland en Hydron Midden-Nederland en is daarmee de grootste producent van kraanwater van Nederland geworden. De gemeente Dronten heeft stemrecht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en beschikt over 98.457 aandelen. De resultaten over 2013 zijn op het moment van schrijven nog niet beschikbaar vandaar dat wij de belangrijkste resultaten over 2012 presenteren: - daling van de omzet met 66 miljoen euro als gevolg van afschaffen grondwaterbelasting. Deze is aan de klant teruggegeven in de vorm van verlaging van het tarief - daling van het bedrijfsresultaat van 84 naar 74 miljoen door hogere kosten en lagere opbrengsten - solvabiliteit is gedaald van 23,7% naar 22,9%. Dit is het gevolg van de herwaardering van de derivaten - de investeringen over 2012 waren 106 miljoen euro (2011: 103 miljoen euro). Werkvoorzieningsschap Kampen–Dronten (IMpact) Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder J. de Graaf De gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningschap Kampen–Dronten is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Kampen en Dronten. De gemeenschappelijke regeling heeft ten doel het realiseren van werkgelegenheid voor mensen die vanwege beperkingen geen toegang hebben tot de reguliere arbeidsmarkt. De gemeente Dronten is samen met de gemeente Kampen bestuurlijk verantwoordelijk en heeft via de portefeuillehouders en raadsleden van de betreffende gemeente zowel invloed als verantwoordelijkheid. De uitvoering van de sociale werkvoorziening is door het bestuur Jaarrekening 2013 124 van het werkvoorzieningschap opgedragen aan de stichting IMpact. In zowel een 5 jaren sociaal-economisch contract als in een éénjarig sociaal-economisch contract en in de benoeming en ontslagmogelijkheid van de bestuurder van de stichting IMpact, heeft het bestuur van het schap invloed op de gang van zaken. Zowel praktisch als formeel is de gemeente samen met de gemeente Kampen risicodrager voor eventuele tekorten bij het werkvoorzieningschap. De gemeente heeft in ieder geval de taak om er voor te zorgen dat burgers met de Wet SW-indicatie (Wet Sociale Werkvoorziening) bij hen passende voorzieningen krijgen aangeboden. Het eigen vermogen per 31-12-2012 bedraagt € 988.000. Huisvuilcentrale Alkmaar Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder J.Ph. Engelvaart HVC is een afvalnutsbedrijf dat eigendom is van 55 gemeenten in Noord- en Zuid-Holland en Flevoland. Sinds de oprichting in de jaren negentig streeft HVC er naar te groeien van afvalverbrander naar regisseur van de afvalketen in haar verzorgingsgebied. Het bedrijf tekent voor inzameling van afval, logistiek, recycling en compostering, verbranding en de levering van energie en warmte. De gemeente Dronten is aandeelhouder en beschikt over 48 aandelen. Via een garantstelling voor de betaling van rente en aflossing van een geldlening waarborgt de gemeente dat de NV aan zijn verplichting kan voldoen. Het eigen vermogen per 1-1-2013 bedraagt € 68 miljoen. Het verwachte resultaat 2013 is € -4 miljoen. De verwachte stand van het eigenvermogen per 31-12-2013 is € 64 miljoen. De totale omvang van het vreemde vermogen per 1-1-2013 is € 890 miljoen. Het aandeel gegarandeerde leningen aandeelhouders A (waaronder Dronten) bedraagt € 591 miljoen. Dronten neemt deel met 48 aandelen A van in totaal 2914 aandelen A en kan derhalve aangesproken worden op gegarandeerde leningen voor € 9,7 miljoen. Erfgoedcentrum Nieuw Land Vertegenwoordiger gemeente: Burgemeester A.B.L. de Jonge Erfgoedcentrum Nieuw Land is per 1 februari 2004 ontstaan uit een fusie van vier erfgoedinstellingen: Provinciaal Archeologisch Depot, Nieuw Land Poldermuseum, Rijksarchief in Flevoland en Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland. De gemeenten Dronten, Lelystad, Urk en Zeewolde en het Waterschap Zuiderzeeland nemen deel aan het Openbaar Lichaam door hun statische archieven in beheer te geven. Het doel van het Erfgoedcentrum is de belangen van de partners bij alle aangelegenheden betreffende de archiefbescheiden en collecties die onderdeel uitmaken van het Erfgoedcentrum in gezamenlijkheid te behartigen. De bijdragen die de gemeente aan deze regeling betaalt, is gebaseerd op het inwoneraantal per 1 januari. Het eigen vermogen per 31-12-2012 bedraagt € 344.000. Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Vertegenwoordiger gemeente: Burgemeester A.B.L. de Jonge Samen met alle gemeenten stáát de VNG voor kracht en kwaliteit van het lokale bestuur. De VNG zet de trend in het binnenlandse bestuur en bereikt zichtbaar resultaat voor raad, college en ambtenaren. Taken: - Belangenbehartiging van alle gemeenten bij andere overheden. Tweede Kamer, Kabinet en maatschappelijke organisaties zijn belangrijke gesprekspartners. - Dienstverlening: advisering aan alle leden over actuele ontwikkelingen (pro actief) en advisering aan individuele leden (op verzoek). - De platformfunctie wordt uitgeoefend via de VNG-commissies, Provinciale Afdelingen, congressen, studiedagen en ledenraadplegingen. Management en medewerkers van de VNG overleggen regelmatig met besluitvoorbereiders van departementen en provincies. Zo vindt in een vroeg stadium beïnvloeding, in voor gemeenten gunstige zin, van wet- en regelgeving plaats. Deze belangenbehartiging zet zich voort in het gehele proces van besluitvorming bij de rijksoverheid en provincies. De VNG initieert bestuurlijk overleg waarbij een delegatie van VNG-bestuurders en directieleden Jaarrekening 2013 125 onderhandelt namens de gemeenten met ministers en staatssecretarissen. De VNGbelangenbehartiging richt zich ook op Tweede en Eerste Kamer en belangrijke maatschappelijke organisaties. In de veelvuldige contacten tussen de VNG en haar mede-overheden (Rijk, provincies en waterschappen) vervult het bestuurlijke overleg een belangrijke rol. De VNG had in 2012 een positief resultaat van € 548.000. Technofonds Flevoland Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder P. Gach Het Technofonds Flevoland B.V. is in 2000 opgericht met het doel om risicodragend kapitaal te vertrekken aan veelbelovende startende- en doorstartende MKB bedrijven in de regio Flevoland die moeilijkheden ondervinden bij het financieren van hun initiatief in de markt. Het gaat hierbij om investeringen in ondernemingen ter bevordering van technologische en innovatieve ontwikkelingen. De huidige aandeelhouders zijn de gemeenten Almere, Dronten, Lelystad, Noordoostpolder, Urk en Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland B.V. (OMFL). Iedere gemeente en de OMFL hebben zitting in de raad van commissarissen die uit 5 leden bestaat. Een exploitatietekort wordt in eerste instantie ten laste gebracht van de agioreserve van het Technofonds. Eventuele resterende tekorten komen volgens een bepaalde verdeelsleutel ten laste van de deelnemende gemeenten en de OMFL. In de periode van 2000 tot 2013 is er een positief resultaat geboekt, waardoor het aandelenkapitaal nog geheel in stand is. Het Technofonds bewijst zich als revolverend fonds. Vanaf 2000 t/m 2012 is ruim € 4 min. aan revolverende middelen ontvangen. Regionale Sociale recherche Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder J. de Graaf De gemeenschappelijke regeling “Regionale Sociale Recherche” is een samenwerkingsverband van 8 gemeenten (Dalfsen, Dronten, Hardenberg, Hattem, Kampen, Ommen, Zwartewaterland en Zwolle) die in 2004 is aangegaan voor onbepaalde tijd. Het doel van de gemeenschappelijke regeling is samenwerking op het terrein van het voorkomen en opsporen van fraude met de sociale zekerheidsregelingen, uitgevoerd door de gemeenten. Naast de opsporingsfunctie wordt door de gemeenten Dronten en Kampen de nadruk gelegd op de consultfunctie van de rechercheurs. De Regionale Sociale Recherche is gevestigd in Zwolle. De portefeuillehouder Sociale Zaken participeert in het Bestuurlijk Overleg. De Regionale Sociale Recherche wordt jaarlijks gefinancierd door de deelnemende gemeenten op basis van het aantal cliënten per 1 januari. Jaarlijks wordt een begroting en een rekening voorgelegd. Jaarlijks worden overschotten en tekorten verrekend met de deelnemers waardoor er geen sprake is van een reserve. Over het jaar 2012 was voor Dronten een bijdrage begroot van € 96.000. In de jaarrekening 2012 waren de werkelijke kosten voor Dronten € 87.000. In 2013 is het overschot van € 9.000 verrekend met de bijdrage 2013. De begroting 2013 gaf een bijdrage aan van € 99.000. De betaalde bijdrage in 2013 is derhalve € 90.000. Inmiddels is de afrekening 2013 opgemaakt en is gebleken dat de jaarbijdrage 2013 € 22.000 lager is. Dronten zal daarom in 2014 € 22.000 minder aan bijdrage betalen. De begroting voor 2014 geeft een bijdrage aan van € 87.000. De Regionale Sociale Recherche zal in 2014 Dronten voor € 65.000 belasten en op deze manier de teveel betaalde bijdrage over 2013 verrekenen. In de 1e firap 2014 wordt het eenmalige voordeel opgenomen. Natuur- en recreatieschap Veluwerandmeren Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder P.S.A. Gach Het afgelopen decennium heeft de gemeente Dronten deel uitgemaakt van de Integrale Inrichting VeluweRandmeren (IIVR). Tussen negentien betrokken overheden is in 2001 een convenant gesloten voor de uitvoering van een inrichtingsplan van de Veluwerandmeren. Aangezien er tegen het einde van de looptijd van de IIVR geconstateerd werd dat nog niet Jaarrekening 2013 126 alle maatregelen binnen deze periode gerealiseerd konden worden en er behoefte was aan o.a. beheer en onderhoud van (gerealiseerde) maatregelen, het ontbreken van een gebiedsverhaal en een behoefte aan een samenwerkingsvorm voor behoud door ontwikkeling is eind 2011 besloten een natuur- en recreatieschap op te richten waaraan aan al deze taken een invulling gegeven kan worden. Voor de vertaling van nieuwe inzichten naar concrete inspanningen blijkt een Natuur- en Recreatieschap Veluwerandmeren tekort te schieten. Er is onderzoek gedaan naar alle mogelijke samenwerkingsvormen. In het licht van de nieuwe realiteit is een coöperatie als meest aantrekkelijk uit de bus gekomen. Overgang van het Natuur- en Recreatieschap Veluwerandmeren naar de Coöperatie Randmeren geeft de tien gemeenten betrokken bij de Veluwerandmeren de mogelijkheid om te blijven doen wat zij doen. Ook kunnen de andere bij de Randmeren betrokken gemeenten en de watersportsector zich aansluiten voor beheer en onderhoud en kan de gebiedspromotie van het gezamenlijke Randmerengebied op de kaart worden gezet. Dit als groeimodel, zonder financiële consequenties en met volledig behoud van zeggenschap over de nog resterende investeringsmiddelen voor realisatie van IIVR-maatregelen. De ingangsdatum van de nieuwe organisatievorm is 1 januari 2014 Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus – Tricijn (GBLT) en de deelnemende gemeenten Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder T. van Amerongen Met ingang van 1 januari 2013 treedt Dronten toe tot de gemeenschappelijke regeling GBLT en de deelnemende gemeenten. De deelnemers aan de gemeenschappelijke regeling zijn het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus – Tricijn, bestaande uit de waterschappen Zuiderzeeland, Reest en Wieden, Groot Salland, Velt en Vecht, Regge en Dinkel, Vallei & Eem, Veluwe en Rijn en IJssel, en de gemeenten Leusden, Dronten en Nijkerk. De taken voor de gemeenten zijn gericht op het uitvoeren van de belastingheffing, inning en de WOZ-taken. (verwacht) jaarrekening resultaat 2013: € 873.000 positief. Het aandeel van de gemeente Dronten hierin is € 65.000. Omgevingsdienst Flevoland en Gooi- en Vechtstreek (OFGV) Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder P.S.A. Gach Met ingang van 1 januari 2013 is Dronten toegetreden tot de gemeenschappelijke regeling OFGV. Deze heeft als doel een robuuste uitvoeringsorganisatie te vormen ten behoeve van een adequate uitvoering van omgevingstaken op het gebied van ( milieu- ) vergunningverlening, toezicht en handhaving voor het gehele gebied: Flevoland en Gooi en Vechtstreek. De deelnemers kiezen voor een verbetering van de kwaliteit en de integraliteit van milieutaken door de uitvoering van deze taken onder te brengen in de OFGV. De uitvoering wordt bij deze dienst belegd met het behoud van eigen bevoegdheden van alle deelnemers. De verantwoording over 2012 betrof de opstartbegroting. Omdat voor de opstart minder nodig is geweest is het overschot van € 324.000 aan de Algemene Reserve toegevoegd. Dit is tevens de stand van de Algemene Reserve per 1-1-2013. De eerste volledige jaarrekening (2013) van de OFGV is nog niet beschikbaar. Het verwachte resultaat 2013 is conform de begroting € 0. De bijdrage 2013 van de gemeente Dronten bedroeg € 560.000. De bijdrage van de deelnemers is het financiële kader waarbinnen de OFGV haar taken uitvoert. Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn) Vertegenwoordiger gemeente: Wethouder T. van Amerongen De stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) is een financiële partner van gemeenten, andere overheden en marktpartijen in volkshuisvesting. SVn beheert revolverende fondsen voor haar partners met als oogmerk het leveren van een waardevolle, gewaarborgde bijdrage aan de betaalbaarheid van de stedelijke vernieuwing. Jaarrekening 2013 127 2.2.7 Paragraaf financiering Algemeen De financiering van gemeenten wordt gereglementeerd door de Wet financiering decentrale overheden. Deze wet beoogt het bevorderen van een professionele en verantwoorde financiering bij gemeenten, met als direct uitgangspunt het beheersen van renterisico’s. De beheersing van de risico’s uit zich concreet in de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Beiden beogen de renterisico’s te begrenzen, die verbonden zijn aan de uitstaande schuld. Beleidsvoornemens ten aanzien van risicobeheer van de financieringsportefeuille De doelstellingen met betrekking tot het financieringsbeleid zijn: - Het verkrijgen en behouden van een duurzame toegang tot financiële markten tegen acceptabele condities. - Het tegengaan van ongewenste financiële risico’s zoals renterisico’s (van vaste en vlottende schuld), kredietrisico’s, liquiditeiten risico’s en koersrisico’s. - Het optimaliseren van het rendement van beschikbare liquiditeiten. - Het minimaliseren van de rentekosten van de financiering. Zoals hiervoor aangegeven wordt de beheersing van de financieringsportefeuille vooral via de instrumenten kasgeldlimiet en renterisiconorm uitgevoerd. Kasgeldlimiet Via de kasgeldlimiet is aangegeven welk bedrag gemeenten mogen financieren met kortlopende geldleningen. De limiet is bepaald als een percentage (8,5%) van het totaal van de begroting. De kasgeldlimiet 2013 bedroeg voor de gemeente Dronten 8,5% van € 100.000.000= € 8.500.000. Renterisico norm. De gemeente loopt renterisico op het moment dat nieuwe leningen moeten worden aangetrokken (herfinanciering) of als een renteherziening van toepassing is. Om het renterisico te beheersen is in de Wet fido de renterisiconorm geformuleerd. Het doel van deze norm is om overmatige afhankelijkheid van het renteniveau in één bepaald jaar te voorkomen, één en ander ter bescherming van de gemeentelijke financiële positie. Met deze norm bevordert de Wet fido een solide financieringswijze bij openbare lichamen. De renterisiconorm wordt berekend door een percentage, dat bij ministeriële beschikking wordt vastgesteld, te vermenigvuldigen met de totale vaste schuld per 1 januari van enig jaar. Het percentage is vastgesteld op 20%. Het totaal van de schuld waarvoor een renteherziening plaats kan vinden en van de herfinanciering van geldleningen moet onder deze norm blijven. De renterisiconorm 2013 was voor de gemeente Dronten te berekenen op 20% van € 100.000.000 = € 20.000.000. Saldo en liquiditeitenbeheer Voor het liquiditeitenbeheer is een overeenkomst (geïntegreerde dienstverlening) met de Bank voor Nederlandse Gemeenten (BNG) gesloten. Door middel van deze overeenkomst worden tijdelijke overtollige middelen door de BNG belegd en kan een tekort aan kortlopende financieringsmiddelen op een voordelige wijze worden geleend. Op deze wijze kan snel over voldoende middelen tegen gunstige condities worden beschikt. Jaarrekening 2013 128 2.2.8 Subsidieparagraaf Algemeen De gemeente verleent subsidies om bepaalde doelen te bereiken. De doelen zijn geformuleerd in de programma’s van de programmabegroting en in specifieke beleidsnota’s. De subsidieverlening moet voldoen aan de regels van de Algemene wet bestuursrecht, de Algemene subsidieverordening en de subsidiebeleidsregels. Met een subsidie kunnen de kosten van een activiteit geheel of gedeeltelijk worden betaald. Bestaand beleid Voor het jaar 2013 is de lokale regelgeving vastgelegd in de volgende documenten: • Algemene subsidieverordening; • Subsidiebeleidsregels 2013. Per afzonderlijke subsidie worden de voorwaarden waaronder de subsidie wordt verleend, de verplichtingen waaraan de subsidieontvanger moet voldoen en de wijze van betaling vastgelegd in een subsidiebesluit (beschikking). Waar mogelijk worden prestatieafspraken geformuleerd. De gemeente Dronten kent drie verschillende vormen van subsidie: 1. Basissubsidie; 2. Incidentele activiteitensubsidie; 3. Structurele activiteitensubsidie. In de tabel hieronder zijn de subsidies weergegeven die in 2013 zijn verstrekt. Taakveld Promotie, representatie, communicatie Overige verkeersmaatregelen te land Niet vergoede voorzieningen, logopedie Onderwijsbegeleiding Subsidie verstrekt aan: Subsidie 2013 € 2.500 Dorpsbelangen Biddinghuizen € 5.000 Stad Dronten € 2.500 Vereniging Dorpsbelangen Swifterbant Organiseren extra activiteiten Kroningsdag Organiseren extra activiteiten Kroningsdag Organisatie Koninginnedag/kroningsdag € 13.000 Veilig Verkeer Nederland Uitvoering verkeersveiligheidsprojecten € 25.000 GGD / Hulpverleningsdienst Flevoland Uitvoeren logopedie € 31.000 Stichting samenwerkingsverband Dronten Onderwijsbegeleiding WSNS Activiteiten t.b.v. toeleiding van doelgroepkinderen naar VVE-voorzieningen Uitvoeren voor-en vroegschoolse educatie (VVE) beleid bij kinderopvang Uitvoeren voor-en vroegschoolse educatie (VVE) beleid bij kinderopvang € € 9.722 St.Thuiszorg Icare 455.787 Stichting Peuterspeelzaalwerk Dronten Voor- en vroegschoolse educatie € € Openbare bibliotheken Openbare bibliotheek gebouw Biddinghuizen Beleidsontwikkeling welzijn, sport en cultuur 51.250 Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland Schoolmaatschappelijk werk € 1.515.680 Stichting FlevoMeer Bibliotheek € 15.000 Stichting Flevomeer Bibliotheek € € 5.000 Voedselbank Dronten 3.648 Woongroep 50 + Wiekslag € 1.280 Alzheimer Café Dronten € € € 2.300 Stichting reanimatie Flevoland Stichting Senioren Belangenbehartiging en Advisering, AV Flevo, Swift omni 5.000 Stichting Promotie Dronten 23.506 Diverse verenigingen € 15.379 Bureau Gelijke Behandeling Flevoland € Stimuleringsbudget overige maatschappelijke doelen 38.248 Stichting Kinderopvang Dronten Besteding subsidie 2013 4.350 Jaarrekening 2013 129 Bibliotheekwerk Inventaris vestiging Biddinghuizen Aanschaf gekoelde bestelauto Inrichting gemeenschappelijke ruimte ''de Wiekslag'' Aanschaf mobiele PA met draadloze microfoons en Ipad Aanschaf Ambuman torso en AED Organisatie diverse activiteiten Organisatie Meerpaaldagen 73 beschikkingen van €322 Uitvoeren en registreren klachten Taakveld Stimulering sport Subsidie verstrekt aan: Subsidie 2013 € 39.000 Zuiderzeezwemmers SWIFT'64 Omni, Bas Judo, St Shoganai, Ver. Dorpsbelangen Swifterband, Flevostar, € 8.600 Vrijbuiters, Zuiderzeeronde, Leasure World Cycling Team, Fun Diving, St Onder Dak, St. Dronterland Survivalrun € 2.500 Nationaal ambtenaren voetbaltoernooi € 4.000 Stichting Sportpromotie Dronten Brede impuls combinatiefuncties buurtsportcoach € 47.949 Stimuleringsbudget Kunstprojecten € € Kunst in openbare ruimte € 20.004 St.Lokale Omroep Dronten 1.000 St.Programmaraad Z.O.Flevoland Reynaert, Aan de Amstel Inlijsterij, & Kunstuitleen, Joy4all, St. XL Festival, St. 8.110 Klassiek leeft, ST int. Zomerfestival, St.Wende Bevordering recreatie en toerisme € Stimuleringsbudget Ver. Van Dorpsbelangen € € € 4 mei herdenking Multifunctioneel centrum Dronten (Nieuwe Meerpaal) € € € Minimabeleid € Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland € Besteding subsidie 2013 Huisvestingslasten zwembad Overboord Organisatie diverse sportactiviteiten Organiseren nationaal ambtenaren voetbaltoernooi 2013 Organisatie Sportontmoeting ASV Dronten, Meerpaal B.V. Gyjatu, MEE Salariskosten buurtsportcoach Ijsseloevers 50.600 Stichting FlevoMeer Bibliotheek 5.000 Dorpsbelangen Biddinghuizen 5.000 Alg. Ver. voor Dorpsbelang Swifterbant 5.000 Stad Dronten 9.793 Stichting 4 mei Herdenking Dronten 4.810.300 De Meerpaal B.V. 48.700 De Meerpaal B.V. Activiteiten lokale publieke omroepsorganisatie Activiteiten programmaraad Organisatie div. concerten/festivals VVV activiteiten Structurele activiteiten Structurele activiteiten Structurele activiteiten 4 mei herdenking Structurele activiteiten herstelwerkzaamheden liftschacht 8.245 Overlegorgaan Belangenbehartiging Dronten Structurele activiteitensubsidie 584.900 Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland Activiteiten in het kader van uitvoeringsovereenkomst € 48.750 Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland Terugdringen wachtlijsten schuldhulpverlening Wijk- en buurtbeheer € 40.000 Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland Uitvoeren van buurtbemiddeling Stimuleringsbudget Ontwikkelingssamenwerking € 15.591 Wereldwinkel Dronten Huursubsidie € € € € € € € € € € € € 1.500 2.545 314 413 881 5.330 3.165 28.000 7.000 745 22.435 23.766 Subsidie vluchtelingenwerk € 10.000 Vluchtelingenwerk midden Nederland Vergoeding electra, verwarming schoonmaakkosten Leerstraf Flevoland Bijeenkomst bestuurlijk overleg jeugdbeleid Arbeid geleverd jongerenwerk Inzet m.b.t. overlastgevende groep Swifterbant Project Opvang Tienersouders JCC wijkactiviteit Subsidievaststelling 2009 t/m 2011 Leveren slachtofferhulp Organiseren activiteiten Huursubsidie Begeleiding zwaar ontregelde huishoudens Maatschappelijke en juridische begeleiding vluchtelingen Beleidsontwikkeling en advisering Kinderopvang € 285.648 Stichting Peuterspeelzaalwerk Dronten Stimuleringsbudget integraal Jeugdbeleid Stimuleringsbudget zorg Subsidiering kinderopvang GGD voor Flevoland Jeugdzorg Dronten Centrum Jeugd en gezin (onderdeel wmo) Totaal uitbetaalde subsidies St. Onder Dak Tactus verslavingszorg St. Warmonderhof Klusbedrijf Zaki Nummer 13, buro voor straathoekwerk Stichting Free-XS Jeugdopvang De Meerpaal B.V. Icare Thuiszorg verpleging en verzorging Slachtofferhulp Nederland Vereniging de Zonnebloem St. Onder Dak Icare Thuiszorg verpleging en verzorging Uitvoeren peuterspeelzaalwerk € € € 28.677 "Werkzoekende" ouders 75.000 Stichting Hospice 15.000 Rode Kruis Tegemoetkoming kinderopvang Oprichten van een hospice in Dronten Aanschaf van een nieuwe PAM € 48.878 TriAde Uitvoeren pilot 'sterk in de Klas' Biddinghuizen Behandelen 400 zuigelingen en 1350 peuters Leveren prenatale ondersteuning Leveren maatwerkdeel JGZ Uitvoeren project 'home start' Uitvoeren plustakenpakket Subsidievaststelling electronisch kinddossier 20092011 Snijvlakexperiment 12+ Nabetaling 2012 subsidieproject 'home start' Activiteitencoördinator Training 'Werken vanuit de visie eigen kracht' € 615.312 St.Thuiszorg Icare € € 58.410 Humanitas district Noordwest 105.607 GGD / Hulpverleningsdienst Flevoland € € € € € € 61.128 St.Thuiszorg Icare 3.000 28.352 6.500 2.085 9.427.883 Almere college/ Ichtus college Humanitas district Noordwest De Meerpaal B.V. St. Eigen Kracht Centrale N.B.: Verschillende van de bovengenoemde subsidies, in het bijzonder de structurele activiteitensubsidies worden jaarlijks geïndexeerd. Indexering is geen automatisme. Een index wordt pas toegepast wanneer de gesubsidieerde instelling kan aantonen dat sprake is van loon- en prijsstijgingen die het toepassen van een index noodzakelijk maken. De hoogte van de index is maximaal de hoogte van het percentage van de loon- en prijsstijgingen van de subsidieontvanger. Het jaar na het toepassen van de index wordt het bedrag van de indexering toegevoegd aan de reguliere begrotingspost. Jaarrekening 2013 130 2.2.9 Paragraaf informatisering Er wordt een steeds groter beroep gedaan op onze informatievoorzieningen, vooral de digitale gegevensuitwisseling door decentralisaties van het Rijk naar de gemeente en de samenwerking en gegevensuitwisseling met andere organisaties en overheden. Dit maakt het voor de gemeente noodzakelijk dat de diverse ontwikkelingen en de onderlinge samenhang duidelijk meerjarig verwoord staan in één integraal document: Het informatiebeleidsplan. In april 2013 stelde de raad het informatiebeleidsplan 2013-2017 vast. Dit plan geeft integraal aan op welke punten onze informatievoorziening en daarmee ons informatiebeleid de komende jaren aandacht behoeft. Informatiebeleidsplan 2013-2017 Het informatiebeleidsplan is ons stuurinstrument, dat antwoord geeft op de vragen hoe het informatiemanagement is gericht (doelen/ambities), is ingericht (structuur) en wordt verricht (taken/projecten). De coördinatie van het informatiebeleidsplan 2013-2017 is belegd bij de afdeling Informatiemanagement (IM). Deze afdeling is opgericht per 1 juli 2013, maar opereerde informeel al een jaar. Het informatiebeleidsplan geeft vanuit een gezonde basis vorm en inhoud aan toekomstige ontwikkelingen. Het sluit aan op de visie en doelstellingen van de organisatie en is onderverdeeld in een zestal thema’s. Deze thema’s zorgen voor een scherpere sturing op de ambities en de prioritering van de verschillende projecten. A. Dienstverlening B. Zaakgericht werken C. Gegevensmanagement D. Het Nieuwe Werken E. Vakspecifieke ontwikkelingen F. Professionalisering ICT Hieronder volgt een korte uitleg per thema en worden de resultaten uit 2013 benoemd. Thema A: Dienstverlening Het thema Dienstverlening is gericht op het verbeteren van de dienstverlening van de gemeente Dronten organisatie breed. Binnen het thema worden alle activiteiten opgepakt die nodig zijn om de verschillende contactkanalen goed aan te laten sluiten op het Klant Contact Centrum (KCC) en daarbij te voldoen aan de hierbij gestelde landelijke kaders. Voor het resultaat in 2013 verwijzen we hier graag naar Programma 0 ‘Verbetering dienstverlening’. Thema B: Zaakgericht werken Met de implementatie van zaakgericht werken wordt het mogelijk om via alle kanalen de burgers en bedrijven te kunnen informeren over de status van hun aanvraag, maar biedt ook de interne bedrijfsvoering de mogelijkheid om een zaak te kunnen volgen. In 2013 zijn processen geoptimaliseerd, zodat met de komst van een zaaksysteem in 2014 deze processen ook goed ondersteund kunnen worden. Thema C: Gegevensmanagement Gegevensmanagement staat prominent op de agenda om de doorontwikkeling van de basisregistraties en andere kernregistraties meer te stroomlijnen. De komende jaren zal de gemeente moeten blijven werken aan de implementatie van de basisregistraties als bouwstenen, maar ook zorgen voor het daadwerkelijk in gebruik nemen van deze bouwstenen c.q. het verplicht afnemen van gegevens uit het stelsel van landelijke basisregistraties. Het stelsel is opgebouwd uit administratieve data en geografische data. De Jaarrekening 2013 131 integratie krijgt expliciete aandacht in dit thema net als het bewaken van de kwaliteit en het beheer van de gegevens. Cognos als ‘business intelligence’ tool is ingevoerd in 2013. Hiermee kan data uit verschillende systemen met elkaar in verband worden gebracht voor analyse. Het aansluiten op het Nieuw HandelsRegister (NHR) is gestart in 2013. De ontwikkeling van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) loopt en daarin is de gemeente Dronten koploper in Nederland. Thema D: Het Nieuwe Werken Een nieuw onderwerp in het informatieplan is Het Nieuwe Werken. Het Nieuwe Werken staat voor de ontwikkelingen die het werken binnen de gemeente prettiger en efficiënter maakt, bijvoorbeeld door plaats en tijdonafhankelijk werken mogelijk te maken. Dit vraagt een andere manier van werken in de organisatie, nieuwe manier van leiding geven en stelt eisen aan de hierbij noodzakelijk vaak digitale voorzieningen. In 2013 is een wifi netwerk ingevoerd, waarbij ook burgers op internet kunnen als zij op bezoek zijn. Bovendien is er een apart wifi netwerk voor de raadsleden. Thema E: Vakspecifieke ontwikkelingen Naast de gemeentebrede thema’s is er natuurlijk ruimte voor ontwikkeling van de vakspecifieke afdelingen voor zover deze niet onder de gemeentebrede thema’s vallen. Het beste werkt het aanbrengen van relaties tussen de gemeentebrede thema’s en de behoefte van de vakafdelingen. Vernieuwingen kunnen dan meelopen in de gemeentebrede actieprogramma’s en daarbinnen worden geprioriteerd. In 2013 is het beroep- en bezwaarproces verbeterd. Thema F: Op orde brengen ICT Het laatste thema is het op orde brengen van ICT. Het gaat hier om twee belangrijke onderdelen. Enerzijds het op orde brengen van de fysieke ICT voorzieningen (hardware, software en netwerk) en anderzijds om de professionalisering van de ICT organisatie. Dit laatste is het uitvoering geven aan de vereisten uit het artikel 213a ICT onderzoek en het verder professionaliseren van informatiemanagement in de gemeente. Het gaat daarbij ook om het verbeteren van de positie, processen en werkwijze binnen het werkgebied van informatiemanagement, de herpositionering van de i-functies en overlegorganen als het ontwikkelen van de kennis- en vaardigheden binnen de informatiemanagement functies. Het beheer van de ICT omgeving is in 2013 gegund aan Inter Access. Daarmee wordt de samenwerking vanaf 2014 geactualiseerd en verbeterd. De overgang wordt projectmatig opgepakt. Overige accenten in 2013 Om voorbereid te zijn op de komende ontwikkelingen moet de gemeente haar basis op orde hebben. Mede hiervoor is het Nationaal uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid (NUP) ontwikkeld en geactualiseerd in het i-NUP. In het i-NUP zijn werkafspraken opgenomen over de ontwikkeling van de e-overheid. Met 23 bouwstenen en 19 resultaatverplichtingen wordt toegewerkt naar een generieke basisinfrastructuur (landelijk en lokaal). Deze moet de gemeente Dronten net als alle andere gemeenten implementeren voor 2016. Informatiebeveiliging en bescherming persoonsgegevens wordt steeds belangrijker in de digitale wereld. Het rijk gaat strakker normeren. Binnen afzienbare tijd worden internationale beveiligingsnormen verplicht gesteld (bijv. ISO 27001 en 27002). In 2013 hebben we het beveiligingsbeleid aangepast aan de landelijke ontwikkelingen. Dit zal in 2014 worden vastgesteld. Voor de ontwikkelingen op het gebied van informatiebeveiliging is structureel budget beschikbaar gesteld door de gemeenteraad. Vanaf 2013 is er een jaarlijkse DigiD beveiligingsaudit landelijk verplicht gesteld en hebben we deze voor de eerste maal doorlopen. We wachten nog op de uitslag. Jaarrekening 2013 132 Voor 2013 is de ontwikkeling voortgezet van een op automatisering gerichte afdeling naar een op informatisering gerichte afdeling. Daarvoor moet er geïnvesteerd (blijven) worden in de professionalisering van de informatievoorziening en bijbehorende automatisering. Dit geldt ook voor het ontwikkelen en toerusten van medewerkers, professionalisering processen rondom de informatisering. In 2013 zijn de functioneel beheerders getraind in de kennis van het uitwisselen van gegevens tussen applicaties/systemen. Jaarrekening 2013 133 Jaarrekening 2013 134 3. Jaarrekening Jaarrekening 2013 135 Jaarrekening 2013 136 3.1 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording (BBV) provincies en gemeenten daarvoor geeft. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening Bij het opstellen van de balans hebben wij de volgende uitgangspunten gehanteerd: De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Alle uitgaven en inkomsten die in een jaar gedaan zijn en die voor activering in aanmerking komen, worden ook daadwerkelijk geactiveerd. De totale uitgaven en inkomsten die in de Staat van investeringen onder vermeerderingen en verminderingen staat, komt overeen met de werkelijke uitgaven en inkomsten die geboekt zijn in het financiële systeem. Aan elk investeringskrediet is een activumnummer gekoppeld. Vaste activa Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de historische verkrijgingprijs, zonodig vermindert met de overheidsbijdragen en beschikkingen over de reserves. De afschrijvingstermijnen zijn in beginsel 5 jaren (zie artikel 10 van de financiële verordening vastgesteld in de raad van mei 2004). Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de historische verkrijgingprijs, zonodig vermindert met de overheidsbijdragen. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. Materiele vaste activa met economisch nut De materiele vaste activa met economisch nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, worden lineair afgeschreven conform de aangegeven afschrijvingstermijnen in artikel 10 van de financiële verordening (vastgesteld in de raad van mei 2004). Op de waarde van activa met economisch nut mogen vanaf 01-012004 reserves niet meer in mindering worden gebracht. Investeringssubsidies en andere bijdragen van derden mogen wel in mindering worden gebracht. Op gronden en terreinen, met uitzondering van sport- of speelterreinen, wordt niet afgeschreven. Activa met een verkrijgingprijs van meer dan € 20.000 worden geactiveerd. Activa met een verkrijgingprijs kleiner dan € 20.000 kunnen worden geactiveerd. Gronden en terreinen worden altijd geactiveerd. In afwijking op het bovenstaande worden vaste activa, die op 31 december 2003 op een andere wijze zijn gewaardeerd en afgeschreven dan gesteld in dit artikel, volgens de op dat moment aanwezige boekwaarde voor de rest van de periode afgeschreven, volgens de gehanteerde afschrijvingsmethodiek. Jaarrekening 2013 137 Materiele vaste activa in openbare ruimte met maatschappelijk nut Onder activa met een meerjarig maatschappelijk nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, worden verstaan investeringen in aanleg en onderhoud van: (inrichting) wegen, waterwegen; civiele kunstwerken, groen en kunstwerken. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden en bestemmingsreserves ten laste van de exploitatie gebracht. Hiervan kan bij raadsbesluit worden afgeweken. In geval van activering bij raadsbesluit wordt het actief lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere, door de raad aan te geven tijdsduur. In afwijking op het bovenstaande worden vaste activa, die op 31 december 2003 op een andere wijze zijn gewaardeerd en afgeschreven dan gesteld in dit artikel, volgens de op dat moment aanwezige boekwaarde voor de rest van de periode afgeschreven, volgens de gehanteerde afschrijvingsmethodiek. Erfpachtsgronden De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen. Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden in beginsel gewaardeerd tegen de nominale waarde. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht, met uitzondering van de deelnemingen. De deelnemingen worden met ingang van 2000 gewaardeerd tegen verkrijgingprijs, eventueel onder aftrek van een naar verwachting duurzame waardevermindering. Vlottende activa Voorraad gronden De voorraad gronden is gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs/ vervaardigingprijs minus de opbrengst verkopen en ontvangen bedragen dan wel lagere marktwaarde. Als gevolg van de bijstelling van de notitie grondexploitatie van de commissie BBV heeft er een verbijzondering plaats gevonden van de NIEGG en VGHS gronden. De waarderingsgrondslag voor de VGHS (voorraad overige grond- en hulpstoffen) worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde. Methode van resultaatbepaling is als volgt: verlies wordt direct gecompenseerd middels een voorziening. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voorzover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Bij omvangrijke en langlopende complexen wordt het systeem van tussentijdse winstneming toegepast onder de volgende voorwaarden: - Geen grote onzekerheden in nog te realiseren opbrengsten. - Aanwezigheid van actuele exploitatiebegrotingen. - Resultaat per deelplan bepalen indien actuele deelplancalculaties aanwezig zijn en indien tevens inzicht bestaat in het totaal van alle deelplannen. - Er een helder criterium aanwezig is om de voortgang te kwantificeren (aantal verkochte m2, gerealiseerde kosten in relatie met begrote kosten). In alle andere gevallen zal winst, in principe, pas bij gereedkomen van het complex worden verantwoord. Onder het gereedkomen van het complex wordt verstaan: minimaal 95 % van de kavels zijn uitgegeven en 90 % van de kosten zijn uitgegeven. Uitzettingen De debiteuren en overige vorderingen zijn tegen de nominale waarde opgenomen, vermindert met de voorziening getroffen voor dubieuze debiteuren. Jaarrekening 2013 138 Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Vaste passiva Eigen vermogen Aan de reserves wordt jaarlijkse rente toegevoegd op basis van het bij de begroting vastgestelde percentage. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. Aan voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. Aan de voorziening wordt jaarlijks een toevoeging gedaan voor inflatiecorrectie (vastgesteld bij de begroting). De voorzieningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Ten gevolge van de invoering van de BBV worden er geen voorzieningen meer getroffen voor langdurige wachtgeldverplichtingen van jaarlijks vergelijkbaar volume. Vaste schulden De langlopende verplichtingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva Vlottende schulden De vlottende schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen. Beleidsregels toepassing WNT De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semi-publieke sector (WNT) is met ingang van 1 januari 2013 van kracht. Jaarrekening 2013 139 3.2 Balans per 31 december 2013n ACTIVA Gem eente 31-12-2012 Gem eente 31-12-2013 Vaste activa Immateriële vaste activa : - kosten van onderzoek en ontw ikkeling Materiële vaste activa : - investeringen met economisch nut - invest in openb. ruimte met maatschappelijk nut - erfpachtsgronden Financiële vaste activa : - kapitaalverstrekkingen 30.790 21.921 45.365.683 3.775.748 614.330 44.860.689 4.289.187 537.687 38.028 38.027 3.112.000 19.988.659 7.402.197 17.989.880 2.271.704 2.766.500 17.910.441 7.402.197 19.032.521 2.027.711 100.589.019 98.886.881 214.073 6.308.675 21.390.830 184.006 5.674.478 23.608.424 4.981.764 4.732.804 9.928.601 0 11.158.455 0 Liguide middelen : - kas - bank - giro 0 6.195.409 34.250 0 4.124.774 69.314 Overlopende activa 1.496.301 941.724 50.549.903 50.493.979 151.138.920 149.380.858 - leningen w bv / deelnemingen / verbonden partijen - overige langlopende geldleningen - langlopende vordering Nuon - overige uitzettingen (looptijd langer dan 1 jaar) - bijdrage aan activa in eigendom van derden Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden : - niet in exploitatie genomen bouw gronden NIEGG - grond- en hulpstoffen VGHS - onderhanden w erk (bouw gronden in exploitatie) - gereed product en handelsgoederen - overige vlottende activa Uitzettingen (looptijd korter dan 1 jaar) : - vorderingen op openbare lichamen* - verstrekte kasgeldleningen - rekening courant met niet-financiële instellingen - overige vorderingen - overige uitzettingen Totaal vlottende activa Totaal-generaal De comptabele T. Stroo Dronten juni-14 Jaarrekening 2013 140 PASSIVA Gem eente 31-12-2012 Gem eente 31-12-2013 Vaste passiva Eigen vermogen : Algemene dienst - algemene reserves - tariefsegalisatiereserves - bestemmingsreserves - resultaat exploitatie na bestemming AD - egalisatierekening Grondexploitatie - algemene reserve 50.314.609 0 27.228.207 1.841.840 0 46.608.832 26.096.913 3.433.375 0 1.775.455 791.436 - bestemmingsreserve - resultaat exploitatie na bestemming GB 1.284.076 -2.592.313 1.814.572 -33.829 Voorzieningen - voorzieningen AD - voorzieningen GB 23.702.846 32.716 27.329.481 18.010 Vaste schulden (looptijd langer dan 1 jaar) : - obligatieleningen - onderhandse leningen - door derden belegde gelden - w aarborgsommen 0 36.389.900 0 0 0 33.954.608 0 0 139.977.336 140.013.399 0 0 0 6.137.994 0 0 0 4.291.058 2.958.026 3.563.285 2.065.564 1.513.115 11.161.584 9.367.459 Totaal-generaal 151.138.920 149.380.858 Gew aarborgde geldleningen c.a. 116.754.659 114.240.224 Totaal vaste passiva Vlottende passiva Vlottende schulden (looptijd korter dan 1 jaar) : - kasgeldleningen - bank - giro - overige schulden Overlopende passiva Overlopende passiva (vooruitontvangsten rijksregelingen) Totaal vlottende passiva Jaarrekening 2013 141 s per 31 3.3 Toelichting op de balans Vaste activa Immateriële activa De immateriële activa is onder te verdelen in kosten van sluiten van geldleningen / saldo (dis)agio en de kosten van onderzoek en ontwikkeling. De gemeente heeft alleen kosten van onderzoek en ontwikkeling geactiveerd op de balans. Het totale balansbedrag per 31 december 2013 bedraagt € 21.921 en bestaat hoofdzakelijk uit kosten voor onderzoek en ontwikkeling zoals: - Recreatieproject Bremerberg € 15.731 - Voorbereidingskrediet 2e school Dronten West ad. € 6.190 Het verloop van de immateriële activa is in onderstaande tabel weergegeven: Verloop immateriële vaste activa Nr. Omschrijving Boekw aarde Investeringen 1-1-2013 Des- Afschrij- Afw aar- Boekw aarde investeringen vingen/ dering 31-12-2013 Aflossing 14 kosten onderzoek en ontw ikkeling 30.790 107.982 106.869 9.982 0 21.921 30.790 107.982 106.869 9.982 0 21.921 De investeringen/desinvesteringen in 2013 zijn: Immateriële vaste activa kosten onderzoek en ontw ikkeling Nr. Soort activa Omschrijving 14 IVA kosten onderzoek en ontwikkeling Recreatieproject Bremerberg Investerin Desgen investeringen 107.982 106.868 107.982 106.868 Materiële vaste activa De vaste materiële activa wordt onderverdeeld in vaste activa met een economisch nut en in vaste activa met een maatschappelijk nut. Vaste activa met een economisch nut Het verloop van de vaste activa met een economisch nut is in onderstaande tabel weergegeven: Verloop materiële activa met een economisch nut Nr 22 30 34 38 42 46 Omschrijving Boekw aarde Investeringen Des1-1-2013 investeringen Afschrijvingen/ Aflossing Afw aardering Boekw aarde 31-12-2013 Gronden en terreinen Bedrijfsgebouw en Grond-, w eg- en w aterbouw k.w erken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige 4.259.459 30.886.727 5.488.397 1.075.622 2.091.026 1.564.452 0 2.777.482 72.616 29.128 771.961 434.335 0 23.500 0 0 0 75.000 172.344 2.319.601 381.861 207.549 877.740 532.922 0 0 0 0 0 0 4.087.115 31.321.108 5.179.152 897.201 1.985.247 1.390.866 Totaal 45.365.683 4.085.522 98.500 4.492.017 0 44.860.689 Jaarrekening 2013 142 De belangrijkste investeringen/ desinvesteringen in 2013 zijn: Materiële activa met een economisch nut Nr. Soort activa Omschrijving 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 34 34 34 38 38 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 42 46 46 46 46 46 46 46 Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Bedrijfsgebouwen Grond-,weg- en waterbouwk.werken Grond-,weg- en waterbouwk.werken Grond-,weg- en waterbouwk.werken Vervoermiddelen Vervoermiddelen Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Machines, apparaten en install. Overige Overige Overige Overige Overige Overige Overige Het Zuiderlicht Schakel tijdelijke huisvesting IHP 2010 Almere huisvesting IHP 2013 Nieuwgebouw passend onderwijs Gebouw zwembad overboord Aankoop en sloop de Kombuis MFG B'huizen bibliotheek BWN 33/2009 MFG B'huizen peuterspeelzaal BWN 33/2009 MFG B'huizen sloopkosten BWN 33/2009 Verbouwing gemeentehuis kadernota 2010 2e school Dronten West bouw sportzaal 2e school Dronten West aanpassing beursgebouw Sportpark S'bant vervanging 30 jr Kunstgrasvelden amendement begr.2010 Sportpark burg dekker vvi 2007 Autonr. 19 Leen VVI 2012 Autonr. 13 vervanging Isuzi 4-VZV-40 Sneeuwploeg VVI 2009 BWN 1/WB Sneeuwploeg VVI 2010 sneeuwploeg groot (2e set) VVI 2011 Veegborstel NIDO VVI 2012 Verplaatsing NIRWANA BWN 25/2008 Telefooncentrantrale VVI 2010 Upgrading telefooncentrale gemeentehuis VVI 2010 Koffieautomaten VVI 2013 Vervanging smartphones 2013 (2e FIRAP) Software gevonden en verloren voorwerpen ICT-plan 2013 - 2017 hardware 3 jaar 2013 ICT-plan 2013 - 2017 hardware 5 jaar 2013 ICT-plan 2013 - 2017 software 5 jaar 2013 Infoplan 2011 software 5jr. Infoplan 2011 hardware 5jr. Infoplan 2011 hardware 3jr. Vervanging apparatuur raadzaal (2e FIRAP 2013) houtsnipper container TR-05-04 Bladblazer Trilo VVI 2011 Uitbereiding, upgrading en verbouwing de Vlieger MFG B'huizen eenmalige investeringen BWN 33/2009 Archiefdepot gemeentehuis KN 2012 Meubiliair VVI 2013 Investeringen nieuwe medewerkers (VVI 2013) Luchtfoto's VVI 2009 BWN 1/CD Luchtfoto's VVI 2013 Investeringen 20.710 1.119 25.000 4.217 1.700.000 52.229 525.000 220.000 60.194 -6 61.744 107.275 25.775 46.204 637 6.771 22.357 16.320 16.320 13.936 12.469 224.924 18.965 5.993 14.684 40.375 8.906 32.436 33.389 145.919 51.528 14.686 2.516 76.147 18.500 23.950 363.983 1.725 6.052 17.189 17.203 12.584 15.600 4.085.522 Desinves teringen 23.500 75.000 98.500 Voor een verdere specificatie verwijzen wij u naar de staat van activa in het bijlagenboek. Jaarrekening 2013 143 Vaste activa in openbare ruimte met een maatschappelijk nut Het verloop van de vaste activa in openbare ruimte met een maatschappelijk nut is in onderstaande tabel weergegeven. Verloop materiële activa met een maatschappelijk nut Nr 20 28 32 40 44 Omschrijving Boekw aarde Investeringen Des1-1-2013 investeringen Afschrijvingen/ Aflossing Afw aardering Boekw aarde 31-12-2013 Gronden en terreinen Bedrijfsgebouw en Grond-, w eg- en w aterbouw k.w erken Machines, apparaten en installaties Overig 58.830 0 3.617.281 4.048 95.589 0 0 927.163 0 23.167 0 0 93.456 0 0 6.848 0 298.272 570 37.744 0 0 0 0 0 51.982 0 4.152.716 3.478 81.011 Totaal 3.775.748 950.330 93.456 343.434 0 4.289.187 De belangrijkste investeringen/ desinvesteringen in 2013 zijn: Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut Nr. Soort activa Omschrijving 32 32 32 32 32 32 32 32 32 44 44 Grond-,weg Grond-,weg Grond-,weg Grond-,weg Grond-,weg Grond-,weg Grond-,weg Grond-,weg Grond-,weg Overige Overige en en en en en en en en en waterbouwk.werken waterbouwk.werken waterbouwk.werken waterbouwk.werken waterbouwk.werken waterbouwk.werken waterbouwk.werken waterbouwk.werken waterbouwk.werken Fietspad Drontermeer Rehabiliatie De Noord (fundering) 4e FIRAP 2011 Fietspad Energieweg Rehabilitatie vuursteenweg Rehabilitatie van der Plasselaan Rehabilitatie fietspad Fazantendreef MFG B'huizen verlichting BWN 33/2009 MFG B'huizen infrastructuur BWN 33/2009 MFG B'huizen herinr.Kopakker BWN 33/2009 1e fase speelruimteplan 2008 Colombarium v.a. 2011 Investeringen Desinvesteringen 4.216 -2.544 71.289 6.590 98.970 167.058 53.549 42.913 454.722 96.000 27.856 105 23.062 950.330 93.456 Voor een verdere specificatie verwijzen wij u naar de staat van activa in het bijlagenboek. Jaarrekening 2013 144 Overheveling van kredieten De openstaande kredieten bedragen per 31-12-2013 € 13.498.920. Van dit bedrag wordt € 13.475.420 overgeboekt naar 2014. De overgeboekte kredieten boven de € 50.000 zijn: Overheveling kredieten 2013 boven de € 50.000 FCL Omschrijving 700274 701237 701242 701243 701433 701436 701910 712040 721036 732041 742103 744401 744402 744404 758013 758014 758016 758017 758029 758084 772411 Implementatie Midoffice inhuur infoplan 2011. software 5 jr ICT-plan 2013-2017 hardware 5 jaar 2013 ICT-plan 2013-2017 software 5 jaar 2013 Kipper VVI 2009 BWN 1/WB/AA Autonr.23 VVI 2009 BWN 1/WB/AA 2e School Dronten West, bouw sportzaal Was-sirenes 2 stuks 1e FIRAP 2008 Rehabilitatie De Noord (4e FIRAP 2011) Verplaatsing NIRWANA BWN 15/2008 Verbouwing de Vlieger Nieuwbouw schoolgebouw stationszone Aankoop grond stationszone Nieuwbouw sporthal stationszone MFG B'huizen Infrastructuur MFG B'huizen verlichting MFG B'huizen bibliotheek MFG B'huizen peuterspeelzaal Aankoop en sloopkosten de Kombuis 1e fase speelruimteplan 2008 Colombarium - diversen Totaal Bedrag Uitgaven begroot/ restant 2013 64.005 184.726 0 150.000 57.700 133.319 80.000 138.480 222.065 264.244 6.992.783 1.159.961 1.683.241 612.855 105.401 525.000 220.000 114.667 136.035 100.000 Uitgaven 2013 0 51.528 33.389 145.919 0 0 61.744 0 562.393 107.275 13.506.875 399.855 Correctie dmv begrotings wijzigingen 2013 0 0 265.000 334.600 -150.000 -57.700 0 0 Bedrag Inkomsten begroot/ restant 2013 Inkomsten 2013 23.500 391.900 0 OverOvergeboekt geboekt Uitgaven Inkomsten naar naar 2014 2014 64.005 133.198 231.611 188.681 0 0 71.575 80.000 138.480 222.065 264.244 6.992.783 1.159.961 1.683.241 612.855 105.401 525.000 220.000 114.667 136.035 100.000 0 431.618 23.500 13.475.420 0 Voor een verdere specificatie verwijzen wij u naar de Investerings- en financieringsstaat in het bijlagenboek. Erfpachtsgronden Het verloop van de erfpachtsgronden is: Erfpachtsgronden Nr Omschrijving 85 Woonbebouw ing 85 Industrie- en w inkelbebouw ing 85 Bijzondere bebouw ing Totaal erfpachtsgronden Boekw aarde Investeringen Des1-1-2013 investeringen Afschrijvingen/ Aflossing Afw aar- Boekw aarde dering / 31-12-2013 Winstneming 33.513 497.617 83.202 0 0 0 349.000 0 0 0 0 -272.357 0 33.513 420.973 83.202 614.330 0 349.000 0 -272.357 537.688 Jaarrekening 2013 145 Financiële vaste activa De financiële vaste activa wordt onderverdeeld in kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen, leningen aan deelnemingen en overige verbonden partijen, overige langlopende geldleningen, overige uitzettingen (looptijd langer dan 1 jaar) en bijdragen aan activa in eigendom van derden. Het verloop van de financiële vaste activa is in onderstaande tabel weergegeven: Verloop financiële vaste activa Nr. Omschrijving Boekw aarde Investeringen Des1-1-2013 investeringen Kapitaalverstrekking aan: - deelnemingen - gemeenschappelijke regeling - overige verbonden partijen Leningen aan: - w oningbouw corporaties - deelnemingen (Vitens) - overige verbonden partijen Overige langlopende leningen - overige langlopende leningen - langlopende vordering NUON Overige uitzettingen met een looptijd >1jaar Bijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal Afschrijvingen/ Aflossing Afw aar- Boekw aarde dering 31-12-2013 38.027 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 38.027 0 0 0 3.112.000 0 0 0 0 0 0 0 0 345.500 0 0 0 0 0 2.766.500 0 19.988.659 7.402.197 17.989.880 2.271.705 0 0 1.042.641 0 1.211.487 0 0 0 866.731 0 0 243.994 0 0 0 0 17.910.441 7.402.197 19.032.521 2.027.711 50.802.469 1.042.641 1.211.487 1.456.226 0 49.177.397 Vlottende activa Voorraden De voorraden worden onderverdeeld in niet in exploitatie genomen bouwgronden, grond- en hulpstoffen, onderhandenwerken (bouwgronden in exploitatie), gereed product en handelsgoederen en vooruitbetalingen. Niet in exploitatie genomen bouwgronden De boekwaarde van de gronden niet in exploitatie is onderverdeeld in; - Nog niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) - Voorraad grond en hulpstoffen (VGHS) Complexen niet in exploitatie NIEGG Boekw aarde Mutatie op Boekw aarde 31-12-2012 boekw aarde 01-01-2013 01-01-2013 Mutaties 2013 VermeerVerminderingen deringen Afw ikkeling Boekw aarde Correctie Boekw aarde complexen 31-12-2013 voorzieningen balans 4.0 De Zuid-Flevomanege 11.0 Bijzonder bebouwing Dronten 12.2 Hanzekwartier-Stationsomgeving 19.0 Overige gronden Dronten 19.1 Wisentweg 19.4 Groenvoerdrogerij 19.5 Fazantendreef 27.0 Bijzondere bebouwing Biddingh. 28.6 Oldebroekerweg 2e fase 29.0 Overige gronden B'hzn. 39.0 Overige gronden Sw'bant 193.737 193.737 21.768 0 215.505 0 0 2.966 -55.461 -52.495 -52.495 -85.296 -85.296 318.408 -286.961 -53.850 -53.850 Totaal complexen niet in exploitatie NIEGG 214.073 -5.000 -5.000 2.201 -7.150 71.270 71.270 3.576 0 9.949 215.505 0 0 74.846 74.846 0 0 300 0 -300 0 0 -4.771 -4.771 3.783 0 988 0 0 0 0 1.673 0 -1.673 0 0 44.132 44.132 -22.782 0 -21.351 0 0 0 0 216 0 -216 0 0 0 0 0 -2.778 2.778 0 0 214.073 332.108 -352.350 -9.824 184.006 0 -20.242 Jaarrekening 2013 146 0 184.006 Complexen niet in exploitatie VGHS Boekw aarde Mutatie op Boekw aarde 31-12-2012 boekw aarde 01-01-2013 01-01-2013 Afw ikkeling Boekw aarde Correctie Boekw aarde complexen 31-12-2013 voorzieningen balans Mutaties 2013 VermeerVerminderingen deringen 12.1 Hanzekwartier-algemeen 14.0 Dronterringweg 16.0 Poort van Dronten 23.0 De Graafschap - algemeen 4.055.956 4.055.956 134.824 0 -759.824 3.430.956 3.430.956 1.075.500 1.075.500 58.509 0 -88.509 1.045.500 1.045.500 -20.802 -20.802 105.756 0 -84.954 0 0 1.198.022 1.198.022 47.576 0 -47.576 1.198.022 1.198.022 Totaal complexen niet in exploitatie VGHS 6.308.676 6.308.676 346.665 0 -980.862 5.674.478 0 0 5.674.478 346.665 Overige gronden - NIEGG Oppervlakte Boekw aarde prijs per 31-12-2013 per m2 19.1 Wisentw eg Overige gronden - VGHS 48.910 Oppervlakte 74.846 Boekw aarde 1,53 prijs per 31-12-2013 per m2 12.1 Hanzekw artier-algemeen 96.599 3.430.956 14.0 Dronterringw eg (erfpacht) 35,52 292.220 1.045.500 3,58 16.0 Poort van Dronten algemeen 15.865 0 0,00 23.0 De Graafschap - algemeen 171.146 1.198.022 7,00 Grond- en hulpstoffen De gronden waarvoor nog geen stellig voornemen (raadsbesluit) aanwezig is om deze gronden binnen een aanvaardbare periode (4-5 jaar) te ontwikkelen worden onder deze categorie verantwoord. Onderhanden werken (bouwgronden in exploitatie) Door uitgaven en ontvangsten is de boekwaarden van de in exploitatie zijnde complexen in 2013 toegenomen met € 2,4 mln. De afwikkeling van twee complexen en enkele geringe afboekingen van boekwaarden van plannen binnen de overige gronden levert een verdere toename van de boekwaarde op van € 0,5 mln. tot totaal € 25,9 mln. De getroffen voorzieningen zijn in 2013 met € 0,6 verhoogd tot € 2,3 mln. Naast rente- en organisatiekosten zijn de belangrijkste mutaties in de boekwaarde: 1. Woningbouw - Het woonrijpmaken en verkoop van bouwkavels in De Gilden 1e en 2e fase - Verkoop grond Parkgebied centrum Dronten - Aanleg park De Graafschap 2. Winkel- en bijzondere bebouwing - Verkoop grond ECU - Verkoop grond kantoorvilla’s De West - Verkoop grond en woonrijpmaken Dronten-west centrumgebied en Bloemenzoom 3. Industrieterreinen - Afwerking waterpartijen Poort van Dronten en Tarpan - Verkoop bedrijventerreinen Business Zone Delta Jaarrekening 2013 147 Complexen in exploitatie Omschrijving Boekw aarde Correctie Boekw aarde voor voorz. voorzieningen na voorz. 31-12-2012 31-12-2012 Mutatie op boekw aarde 1-1-2013 Boekw aarde balans 1-1-2013 Mutaties 2013 VermeerVerminderingen deringen Afw ikkeling Boekw aarde Correctie Boekw aarde complexen voor voorz. voorzieningen na voorz. 31-12-2013 31-12-2013 Woningbebouw ing 1.0 Dronten-west hoofdstructuur 3.0 Dronten West De Gilden 3.1 De Gilden 1e fase 3.2 De Gilden 2e fase 3.3 De Gilden - Wisentzone 3.4 De Gilden 4e fase 4.5 De Boeg 12.5 Heuvelpark - De Noord 17.1 Deelgebied Park 17.3 Locatie Havenkom-zuid 19.2 De Morinel/ de Grutto (de Reeve) 19.3 De Ark - woonzorgzone 20.0 De Kaai - Masterplan 20.1 De Kaai 1e fase (RWZI - lokatie) 20.2 De Kaai - 2e fase 20.3 De Kaai - 3e fase 20.5 De Kaai - Boulevard 23.1 De Graafschap 1e fase 24.0 De Voor -3.837.762 -3.837.762 -3.837.762 -474.550 0 -4.312.312 -4.312.312 2.426.929 2.426.929 2.426.929 393.592 0 2.820.521 2.820.521 -2.983.719 -2.983.719 -2.983.719 2.023.151 283.997 -676.570 -676.570 6.143.495 6.143.495 6.143.495 1.293.443 -2.437.798 4.999.140 4.999.140 -459.426 -459.426 -459.426 -20.518 0 -479.944 -479.944 8.844.716 8.844.716 8.844.716 579.439 0 9.424.155 9.424.155 0 0 0 4.586 0 11.515 sub totaal 0 -4.586 0 0 0 11.515 11.515 -2.531.260 -2.531.260 -2.531.260 -92.208 -455.358 -3.078.825 -3.078.825 -569.883 -569.883 -569.883 -10.717 0 -580.600 -580.600 0 0 0 0 0 0 0 0 12.008 0 129.733 117.725 117.725 0 126.242 3.491 454.324 454.324 454.324 23.861 0 478.185 478.185 -579.324 -579.324 -579.324 -26.070 0 -605.393 -605.393 -266.643 -266.643 0 -272.044 -266.643 110.826 -5.401 -272.044 110.826 110.826 79.889 0 190.715 506.916 114.663 392.253 392.253 30.857 -48.434 489.340 145.872 343.468 5.962.749 1.201.274 4.761.475 4.761.475 1.713.154 -264.143 7.411.761 1.908.547 5.503.214 88.031 88.031 0 0 7.047 0 95.078 95.078 0 13.427.695 1.521.693 11.906.002 11.906.002 5.543.079 -2.921.735 16.044.453 2.275.739 13.768.714 0 -4.586 190.715 Winkel- en bijzondere bebouw ing 1.2 ECU - wonen / werken 1.5 Dronten-west Centrumgebied 11.5 Kantoorvilla's De West 12.3 H'kwartier-Scholenzone 17.8 Parkeerbos/ Rotonde 27.1 Driehoek Baan wonen / werken 37.1 Bloemenzoom wonen / werken 508 Ellerveld - Recreatiewoningen 509 Ellerveld - Evenemententerrein 823.507 823.507 823.507 49.273 0 872.780 872.780 3.091.923 3.091.923 3.091.923 -31.522 0 3.060.401 3.060.401 sub totaal 5.801.261 5.801.261 461.503 -1.059.500 0 266.343 781.762 781.762 781.762 93.055 -238.267 636.550 636.550 893.957 893.957 893.957 111.905 0 1.005.862 1.005.862 126.831 126.831 126.831 51.407 -720.433 -542.196 -542.196 667.640 667.640 667.640 80.116 0 747.756 747.756 0 0 0 0 0 0 222.507 222.507 222.507 10.536 0 233.043 233.043 -806.867 -806.867 -806.867 96.734 -100.800 -810.933 -810.933 0 5.801.261 0 0 5.203.264 0 5.203.264 Industriete rreinen 15.0 Business-zone Delta hoofdstr. 15.1 Business-zone Delta 1e fase 15.2 Business-zone Delta 2e fase 15.3 Business-zone Delta 3e fase 15.4 Business-zone Delta 4e fase 15.5 Business-zone Delta 5e fase 16.0 Poort van Dronten 16.1 Poort van Dronten 1e fase 28.5 Oldebroekerweg 38.2 Tarpan sub totaal Totaal gronde n in exploitatie -255.053 -255.053 -255.053 -11.291 0 -705.945 -705.945 -705.945 -24.190 0 0 0 -730.135 -730.135 0 0 0 0 0 0 0 -440.498 -440.498 -440.498 -11.799 0 -452.297 -452.297 -233.363 -233.363 -233.363 -3.791 -2.591 0 0 -1.227.269 -1.227.269 -1.227.269 -5.321 -362.112 -1.594.702 -1.594.702 0 0 0 0 0 0 0 10.541.349 10.541.349 861.137 -3.387 -2.100.000 9.409.946 9.409.946 -2.650.341 -2.650.341 -2.650.341 -57.107 0 1.500.000 -1.207.447 -1.207.447 -1.342.820 -1.342.820 -1.342.820 50.370 -96.469 600.000 -788.918 -788.918 10.652.196 110.847 239.745 3.796.907 110.847 3.686.060 0 3.686.060 798.009 -464.558 506.088 4.636.446 0 4.636.446 23.025.864 1.632.540 21.393.324 0 21.393.324 6.802.590 -4.445.793 501.502 25.884.163 2.275.739 23.608.424 2.356.797 Gereed product en handelsgoederen De gemeente Dronten heeft geen gereed product en handelsgoederen geactiveerd. Uitzettingen (looptijd korter dan 1 jaar) De uitzettingen worden onderverdeeld in vorderingen op openbare lichamen, verstrekte kasgeldleningen, rekening courant met niet financiële instellingen, overige vorderingen en overige uitzettingen. Vorderingen op openbare lichamen Per 31 december 2013 bedraagt het saldo van de vorderingen op openbare lichamen € 4.732.804. Verstrekte kasgeldleningen Per 31 december 2013 zijn er geen kasgeldleningen verstrekt aan derden. Rekening courant met niet-financiële instellingen De gemeente Dronten heeft per 31 december 2013 geen rekening courantverhouding met een niet financiële instelling. Jaarrekening 2013 148 Overige vorderingen Per 31 december 2013 bedraagt het saldo van de vorderingen € 11.158.455. De vorderingen zijn in de balans gecorrigeerd met de voorzieningen voor dubieuze debiteuren groot € 1.490.392. Overige uitzettingen De gemeente heeft geen overige uitzettingen. Liquide middelen Het totaalbedrag aan vrij beschikbare liquide middelen van de gemeente Dronten bedraagt per 31 december 2013 € 4.194.088. Voor een specificatie daarvan verwijzen wij u naar de cijfermatige opstelling van de balans. Overlopende activa De stand van de overlopende activa bedraagt per 31 december 2013 € 941.724. Onder de post “overlopende activa” is voor 2013 geen vordering opgenomen op het CAK inzake de verschuldigde eigen bijdragen op grond van de WMO met betrekking tot aanvragen voorzieningen (voorheen WVG), hulp in de huishouding of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget). De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. Het CAK verstrekt aan de gemeenten een totaaloverzicht waarbij maandelijks afstorting plaatsvindt van de geïncasseerde bijdragen. Gemeenten kunnen op deze overzichten van het CAK wel de aantallen personen, soort en omvang van de zorgverlening beoordelen met de eigen WMO-administratie. Probleempunt is dat door het ontbreken van inkomensgegevens op deze overzichten de informatie over de eigen bijdrage ontoereikend is om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dat betekent dat door de gemeenten geen zekerheden over omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen als gevolg van het niet kunnen vaststellen van de juistheid op persoonsniveau, zoals hiervoor is toegelicht. Jaarrekening 2013 149 Vaste passiva Eigen vermogen Algemeen Het eigen vermogen van de gemeente Dronten wordt onderverdeeld in eigen vermogen algemene dienst en eigen vermogen bouwgrondexploitatie. Eigen vermogen Naam reserve Saldo per Bestemming Overige Verminderingen Saldo per 01-01-2013 rekeningsaldo vermeerderingen 31-12-2013 2012 Algemene dienst: - Algemene reserves - Bestemmingsreserves - Resultaat exploitatie 50.314.608 27.228.207 1.841.840 2.275.000 -871.000 -1.841.840 2.436.387 6.587.351 3.433.375 8.417.163 46.608.832 6.847.644 26.096.914 0 3.433.375 Bouw grondexploitatie: - Algemene reserves - Bestemmingsreserves - Resultaat exploitatie 1.775.455 1.284.076 -2.592.313 -1.775.455 0 2.592.313 932.258 2.707.784 0 140.912 2.177.288 33.829 79.851.873 379.018 16.097.155 791.346 1.814.572 -33.829 17.616.836 78.711.210 Het eigen vermogen algemene dienst en het eigen vermogen bouwgrondexploitatie zijn gespecificeerd naar algemene reserves, bestemmingsreserves, resultaat exploitatie na bestemming AD en resultaat na bestemming GREX. In de nota reserves en voorzieningen 2009 wordt individueel ingegaan op het doel, de stortingen, onttrekkingen, eventuele opmerkingen en de stand van de reserve of voorziening. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar de nota reserves en voorzieningen 2009 en naar de staat van reserves en voorzieningen in het bijlagenboek van deze rekening. Tekstuele toelichting op reserves algemene dienst: Toelichting op de verantw oorde reserves en voorzieningen Naam / Aard reserve/voorziening Reden/ Doel van de reserve/ voorziening Reserves/ Voorzieningen Algem ene Dienst Algem ene reserves algem ene dienst Algemene reserve vrij aanw endbaar Algemene reserve niet vrij aanw endbaar Algemene reserve niet vrij aandw endbaar (NUON gelden) Algemene resreve Nuon vrij aanw endbaar De reserve dient als bufferfunctie voor het opvangen van eventuele onvoorziene uitgaven (incidenteel) w aarmee in de planning geen rekening is gehouden en die noodzakelijkerw ijs dienen plaats te vinden. Dit is een algemene reserve die niet gereserveerd is voor een bepaald doel en dient als laatste buffer functie van de gemeente voor het afdekken van algemene risico's. De reserve is gevormd uit de gelden w elke de gemeente heeft ontvangen uit de verkoop van de aandelen NUON. De reserve is gevormd naar aanleiding van de zogenaamde 'motie Nuon' uit de gelden w elke de gemeente heeft ontvangen uit de verkoop van de aandelen NUON. Door het instellen van deze algemene reserve vrij aanw endbaar heeft de raad de beschikking over éénmalige middelen die ingezet kunnen w orden voor recessiemaatregelen. Jaarrekening 2013 150 Reserves/ Voorzieningen Algem ene Dienst Bestem m ingsreserves algem ene dienst Bestemmingsreserve asbestsanering gem. gebouw en Bestemmingsreserve co-financiering Bestemmingsreserve Meerpaal gebouw Bestemmingsreserve kapitaallasten scholencomplex Dronten - West Bestemmingsreserve uitbreidingsinvesteringen 1999-2005 excl. Meerpaal Bestemmingsreserve BTW-compensatiefonds Bestemmingsreserve de Reest Bestemmingsreserve herstelkosten glasschade Bestemmingsreserve w erkgevers- / w erknemersactiviteiten Bestemmingsreserve Onderw ijsstation Bestemmingsreserve WMO Bestemmingsreserve startbijdrage Bovenbouw VWO Bestemmingsreserve speelruimteplan Bestemmingsreserve WWB inkomensdeel Bestemmingsreserve flankerend beleid EGEM-I Bestemmingsreserve stimulering arbeidsplaatsen Bestemmingsreserve renovatie OZD Bestemmingsreserve Bermversteviging Bestemmingsreserve Bijdrage N23 Bestemmingsreserve Wet Inburgering Nieuw komers (WIN) Bestemmingsreserve bedrijfsvoering Bestemmingsreserve MFG Sw ifterbant Bestemmingsreserve duurzaamheidsprojecten Bestemmingsreserve recessiemaatregelen Bestemmingsreserve zw are beschroeiingen Bestemmingsreserve COA de Vlieger Bestemmingsreserve overhevelingen Bestemmingsreserve ICT Bestemmingsreserve Nationaal Uitvoeringsprogramma Bestemmingsreserve participatiebudget Bestemmingsreserve knelpunten inburgering Bestemmingsreserve duurzaamheidsfonds Deze reserve heeft als doel om de gemeentelijke kosten voor asbestsanering aan gemeentlijke gebouw en financieel te kunnen afdekken. Deze reserve dient als éénmalig dekkingsmiddel voor projecten w aar ook een derde partij in participeert en een deel van de kosten op zich neemt. Het dekken van structurele kapitaallasten voortvloeiend uit de door de gemeente verstrekte geldleningen aan de Meerpaal voor de aankoop van het gebouw en de inventaris. Deze reserve is gevormd ter dekking van de structurele lasten kapitaallsten voorvloeiend uit de herstelw erkzaamheden aan het scholencomplex Dronten-West. De bestemmingsreserve is gevormd om 2/3 deel van de jaarlijkse kapitaallasten te dekken van de investeringen die gedaan zijn in het kader van het investeringsplan 2020. Het investeringsplan 2020 is hiermee afgerond. De reserve dient om de effecten van de invoering van het BTW-compensatiefonds deels te neutraliseren. Deze reserve is gevormd ter dekking van de structurele lasten kapitaallsten voorvloeiend uit de bouw van de Reest (gemeentew erken) Deze bestemmingsreserve is gevormd om de kosten voor glasschade w aarvoor de gemeente niet is verzekerd te kunnen afdekken. De bestemmingsreserve dient om eventuele overschrijdingen voor w erkgevers- en w erknemersactiviteiten te egaliseren. De bestemmingsreserve is gevormd om de eenmalige lasten in het kader van het realiseren van een onderw ijsstation te kunnen afdekken. De bestemmingsreserve is gevormd om eventuele tegenvallers met betrekking tot de WMO op te vangen. De bestemmingsreserve is gevormd om scholen ruimte of een startbijdrage te geven om in het schooljaar 2008/2009 te starten met de bovenbouw VWO. De bestemmingsreserve is gevormd om het huidige voorzieningenniveau in stand te houden en het speelruimteplan uit te voeren. De bestemmingsreserve is gevormd om mogelijke nadelige effecten in het inkomensdeel WWB op te kunnen vangen. De reserve is gevormd om de kosten te dekken voor noodzakelijk verandering en ontw ikkeling medew erkers op diensverlening. De reserve is gevormd ter financiering van een subsidieregeling voor het stimuleren van arbeidsplaatsen. Het dekken van kosten voortvloeiend uit de toekomstige renovatie van het zw embad. De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de kosten voor het aanbrengen van bermbeton conform het uitvoeringsprogramma bermversteviging. De reserve is gevormd ter dekking van de gemeentebijdrage aan de provincie voor de realisatie van de N23 De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van eventuele kosten voortvloeiende vanuit het reeds ingezette beleid vanuit de "oude" regeling inburgering nieuw komers. Het dekken van de kosten van het meerjarenprogramma ‘koersen op dienstverlening 2010-2015. De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van incidentele kosten voor het MFG Sw ifterbant. De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de kosten voor de diverse projecten in het kader van Regeling Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven. De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de terkorten in de jaren 2011, 2012 en 2013 met betrekking tot besluit zelfstandigen en kw ijtscheldingen. De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de kosten voor het vervangen van zw are beschroeiingen in de toekomst. De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van de kosten voor het realiseren basisschool Opvang Centrum Dronten. (AZC) De bestemmingsreserve is gevormd ter dekking van kredieten w elke overgeheveld zijn van het ene naar het andere boekjaar. Deze bestemmingsreserve is gevormd om de fluctuaties op te vangen in de uitgaven van het informatieplan 2012 - 2015. De bestemmingsreserve is tijdelijk gevormd tot 2015. De jaren 2011 - 2014 zullen w e gebruiken om deze reserve vol te storten met het gevolg dat het gehele bedrag in 2015 nodig is voor de uitvoering van dit programma . De bestemmingsreserve is gevormd om eventuele incidentele tekorten in het participatiebudget op te kunnen vangen. De bestemmingsreserve is gevormd om eventuele incidentele knelpunten naar aanleiding van toekomstige w etsw ijzigingen binnen inburgering op te kunnen vangen. De bestemmingsreserve is gevormd om de kosten van de duurzaamheidslening te kunnen opvangen. Jaarrekening 2013 151 Toelichting op de verantw oorde reserves en voorzieningen Naam / Aard reserve/voorziening Reden/ Doel van de reserve/ voorziening Resultaat exploitatie na bestem m ing algem ene dienst Reserve rekeningsaldi algemene dienst De reserve w ordt gevormd uit mogelijke rekeningoverschotten algemene dienst. Reserves algemene dienst De mutaties in de reserves algemene dienst in 2013 zijn: Mutaties reserves algemene dienst Bestemming rekeningsaldo 2012 Omschrijving Storting Onttrekking Mutatie reserve Algem ene reserves Algemene reserve vrij aanw endbaar Storting rekeningsaldo 2013 2.275.000 2.275.000 EGEM I P0 108.000 -108.000 Digitalisering archieven P0 200.000 -200.000 150.000 -150.000 Oostkantvisie P3 95.000 -95.000 Fietsknooppuntenstelsel P3 52.000 -52.000 1.150.000 -1.150.000 Creëren maatschappelijk fonds P5 50.000 -50.000 Bijdrage aan Stichting Hospice P7 75.000 -75.000 Amendement lening Hospice P7 50.000 -50.000 Basisregistratie grootschalige topografie P8 70.000 -70.000 HRM Beleid P9 32.500 -32.500 GBLT Transitiekosten P9 50.000 Komborden en Bruggen P2 15.000 Sociaal economische agenda P3 MFG (verschuiving van 2012 naar 2013) P5 Precariobelasting P9 613.000 Storting resultaat 1e Firap 2013 P AD 181303 Onttrekken resultaat 2e Firap 2013 P AD Onttrekken resultaat 3e Firap 2013 P AD Storting resultaat 4e Firap 2013 P AD 15.000 181.303 508.800 -508.800 782.383 -782.383 492.110 -492.110 919.000 -919.000 194.950 Informatiebeleidsplan 2013-2017 P AD Aanzuiveren w eerstandsvermogen GREX P AD (n.a.v. Jaarrekening GREX 2012) Extra ontvangen gelden transities P AD Rentetoevoeging -50.000 613.000 194.950 63.000 63.000 558.556 558.556 Algemene reserve niet vrij aanw endbaar Algemene reserve niet vrij NUON gelden Storting vervallen project DEON P0 50.000 Onttrekking project DEON P0 50.000 50.000 -50.000 Algemene reserve NUON vrij aanw endbaar Overheveling naar bestemmingsreserve N23 P2 438.000 -438.000 Beleidsplan schuldhulpverlening P6 48.750 -48.750 MDF recessiecompensatie P6 (compensatie tw eede tranche ombuigingen) 50.000 -50.000 MDF recessiecompensatie P6 (compensatie w egvallende rijksmiddelen) 54.770 -54.770 115.000 -115.000 Regioplan w indenergie P7 Stimuleringsmaatregelen De Gilden P8 41.066 -41.066 Stimuleringsmaatregelen Bloemenzoom P8 170.320 -170.320 Stimuleringsmaatregelen Graafschap P8 338.614 -338.614 Communicatie stimuleringsmaatregelen P8 15.000 -15.000 Egalisatie startersleningen P8 10.850 -10.850 200.000 -200.000 600.000 -600.000 1.500.000 -1.500.000 Lagere opbrengst leges bouw vergunningen Stelpost NUON algm res. Vrij (4e Firap) P9 290.671 Creëren bestemmingsreserve Duurzaamheidsfonds P AD (amendement begroting 2013) Creeeren buffer Grex Rente toevoeging 290.671 469.906 Totaal algemene reserves 2.275.000 Jaarrekening 2013 152 2.436.386 469.906 8.417.163 -3.705.777 Mutaties reserves algemene dienst Bestemming rekeningsaldo 2012 Omschrijving Storting Onttrekking Mutatie reserve Bestem m ingsreserves Bestemmingsreserve asbestsanering gem. gebouw en Dekking Gemeentelijke uren asbestsanering 2012 -22.000 -22.000 Bestemmingsreserve co-financiering Restant bijdrage St. Scharrelberg -123.000 -123.000 Inzet Co- Financiering MJUN 139.022 -139.022 1.072.578 -1.072.578 10.789 -10.789 113.953 -113.953 Bestemmingsreserve Meerpaal gebouw Onttrekking bestemmingsreserve Meerpaal Bestemmingsreserve kap.lasten scholencomplex Dronten-West Dekking kapitaallasten Bestemmingsreserve uitbreidingsinvesteringen 1995-2005 excl .Meerpaal Brandw eerkazerne Dronten P1 Dekking 2/3 deel kapitaalslasten diverse investering vanuit programma 2 Dekking 2/3 deel kapitaalslasten investeringen vanuit programma 5 36.104 -36.104 120.213 -120.213 198.590 -198.590 40.209 -40.209 47.582 -47.582 226.587 -226.587 Bestemmingsreserve BTW- compensatiefonds Ontrekking bestemmingsreserve BTW-compensatiefonds conform begroting Bestemmingsreserve De Reest Huisvesting .De Reest Bestemmingsreserve herstelkosten glasschade Storting best.reserve herst.kosten glasschade -11.000 60.000 Onttrekking w erkelijke kosten glasschade 49.000 Bestemmingsreserve onderw ijsstation Onderw ijsstation Bestemmingsreserve WMO Ontrekking tekort WMO 2012 -18.000 Storting WMO -18.000 407.965 Onttrekking bestemmingsreserve WMO 2013 407.965 141.108 -141.108 Bestemmingsreserve speelruimteplan Onttrekking speelruimteplan 2012 -274.000 -274.000 Ontrekking speelruimteplan 2013 105 -105 Bestemmingsreserve WWB inkomensdeel Storting WWB ink. deel 2103 1.151.514 Onttrekking WWB inkomensdeel 2013 1.151.514 145.283 -145.283 20.000 -20.000 37.232 -37.232 Bestemmingsreserve stimulering arbeidsplaatsen Onttrekking stimulering arbeidsplaatsen Bestemmingsreserve renovatie OZD Vrijval OZD Bestemmingsreserve bijdrage N23 Bijdrage grondexploitatie t.b.v. N23 102.000 Storting N23 102.000 438.000 Jaarrekening 2013 153 438.000 Mutaties reserves algemene dienst Bestemming rekeningsaldo 2012 Omschrijving Storting Onttrekking Mutatie reserve Bestemmingsreserve Wet inburgering Nieuw komers Vrijval bestemmingsreserve WIN 219.311 -219.311 74.000 -74.000 Bestemmingsreserve bedrijfsvoering Project verbetering dienstverlening 2013 Bestemmingsreserve MFG Sw ifterbant Storting MFG Sw ifterband 20.000 20.000 Bestemmingsreserve recessiemaatregelen Dekking recessiemaatregelen 2013 166.968 -166.968 40.000 -40.000 518.823 -651.823 Bestemmingsreserve zw are beschoeiingen Storting zw are beschoeiiengen 20.000 Onttrekking Ral en Pierland 20.000 Bestemmingsreserve COA De Vlieger Onttrekking COA de Vlieger -133.000 Bestemmingsreserve overhevelingen niet vrij aanw endbaar storting div. overhevelingen 2.608.467 Vrijval gereserveerd bedrag renovatie gemeentehuis 2.608.467 -465.000 -465.000 onttrekking div overhevelingen 3.208.075 -3.208.075 Bestemmingsreserve ICT Storting bestemmingsreserve ICT 160.000 Onttrekking bestemmingsreserve ICT 160.000 97.000 -97.000 Bestemmingsreserve Nationaal Uitvoeringsprogramma Storting bestemmingsreserve Nationaal Uitvoeringsprogramma 78.770 78.770 600.000 600.000 Bestemmingsreserve Duurzaamheidsfonds Creeren bestemmingsreserve duurzaamheidsfonds Bestemmingsreserve participatiebudget Storting voordeel WWB w erkdeel 73.000 73.000 Onttrekking handhaving Workfast 60.000 -60.000 Onttrekking schuldhulp ondernemers 50.000 -50.000 64.111 -64.111 Bestemmingsreserve knelpunten inburgering Onttrekkingen knelpunten inburgering rentetoevoeging 1.042.634 Totaal mutaties bestemmingsreserves -871.000 Jaarrekening 2013 154 6.587.350 1.042.634 6.847.643 -1.131.293 Tekstuele toelichting op reserves bouwgrondexploitatie Reserves/ voorzieningen Bouw grondexploitatie Algem ene reserves bouw grondexploitatie Alg. reserve grondexploitatie (vrij) De algemene reserve is met name gevormd door de in het verleden afgesloten complexen, w aarbij het uiteindelijke exploitatieresultaat (w insten of verlies) ten gunste dan w el ten laste van de algemene reserve zijn gebracht. De algemene reserve is met name gevormd door de in het verleden afgesloten complexen, w aarbij het uiteindelijke exploitatieresultaat (w insten of verlies) ten gunste dan w el ten laste van de algemene reserve zijn gebracht. Aan het niet vrije deel van de algemene reserve vindt geen rentetoevoeging plaats. Alg. reserve grondexploitatie (niet vrij) Bestem m ingsreserves bouw grondexploitatie Spijkw eg (1999-1998) Bestemmingsreserve kerkplein Biddinghuizen Bestemmingsreserve voorz.en accomodaties Biddinghuizen en Sw ifterbant Bestemmingsreserve financiële buffer GREX Deze reserve heeft als doel om de renteverliezen, van het grondexploitatiecomplex Spijkw eg, in geval deze daadw erkelijk gerealiseerd moeten w orden beschouw d, op te vangen. Deze reserve is in 2013 vrij gevallen ten gunste van het algemeen w eerstandsvermogen grondexploitatie. Het doel is om in algemene zin projecten te (co-) financieren in Biddinghuizen en Sw ifterbant. Deze reserve is gevormd om te w orden ingezet voor de realisatie en exploitatie van voorzieningen en accommodaties in Biddinghuizen en Sw ifterbant. Deze bestemmingsreserve zal bij de vaststelling van de nota reserves en voorzieningen 2014 overgeheveld w orden naar de algemene dienst. De reserve is gevormd om een financiële buffer te creëren voor het opvangen van tegenvallers binnen de grondexploitatie voor de Gilden Resultaat exploitatie na bestem m ing bouw grondexploitatie Reserve rekeningsaldi grondexploitatie De reserve w ordt gevormd uit mogelijke rekeningoverschotten van de grondexploitatie De belangrijkste mutaties in de reserves bouwgrondexploitatie in 2013 zijn: Mutaties reserves grondbedrijf Bestemming rekening saldo 2012 Omschrijving Storting Onttrekking Mutatie reserve Algemeen w eerstandsvermogen grondexploitatie - Storten resultaat GREX 2012 -1.775.455 - Vrijval bestemmingsreserve Spijkw eg -1.775.455 932.258 - Onttrekking eenmalige compensatie lagere organisatiekosten 932.258 140.912 -140.912 Resultaat reserve rekeningsaldi grondexploitatie - resultaat GREX 2012 2.592.313 2.592.313 - resultaat GREX 2013 Totaal algemene reserves 816.858 932.258 33.829 -33.829 174.741 1.574.375 932.258 -932.258 1.245.030 -1.245.030 Bestemmingsreserve Spijkw eg 108 - Vrijval bestemmingsreserve Spijkw eg Bestemmingsreserve MFG Biddinghuizen - Storting MFG Biddinghuizen 1.150.000 - Onttrekking MFG Biddinghuizen 1.150.000 Bestemmingsreserve financiele buffer GREX - Creëren buffer GREX 1.500.000 1.500.000 - rentetoevoeging 2013 57.784 57.784 Totaal bestemmingsreserves Totaal reserves GREX 0 2.707.784 2.177.288 530.496 816.858 3.640.042 2.352.029 2.104.871 Jaarrekening 2013 155 Voorzieningen De voorzieningen behoren tot het vreemde vermogen van de gemeente en worden onderverdeeld in voorzieningen algemene dienst en voorzieningen bouwgrondexploitatie. De stand van de voorzieningen algemene dienst per 31 december 2013 (conform voorschriften excl. de saldi van de voorzieningen dubieuze debiteuren ad € 1.490.392) bedraagt € 27.329.481. De stand van de voorzieningen bouwgrondexploitatie per 31 december 2013 bedraagt € 18.010. In de nota reserves en voorzieningen 2009 wordt individueel ingegaan op het doel, de stortingen, onttrekkingen, eventuele opmerkingen en de stand van de reserve of voorziening. Voor verdere informatie verwijzen wij u naar de nota reserves en voorzieningen 2009 en naar de staat van reserves en voorzieningen in het bijlagenboek van deze rekening. In onderstaande tabel zijn de begin- en eindsaldi van de voorzieningen AD en GREX (incl. de voorzieningen voor dubieuze debiteuren) Voorzieningen Naam voorziening Saldo per 1-1-2013 Bestemming Overige Verminderingen Correctie Saldo per rekeningsaldo vermeerderingen boekw aarde 31-12-2013 Algemene dienst: Bouw grondexploitatie: - correctie boekwaarde 23.702.846 1.665.256 -1.632.540 0 0 6.210.417 754.201 2.583.782 125.708 0 27.329.481 2.275.739 18.010 23.735.562 0 6.964.618 2.709.490 2.275.739 27.347.491 Tekstuele toelichting op voorzieningen algemene dienst Voorzieningen algem ene dienst Naam / Aard reserve/voorziening Reden/ Doel van de reserve/ voorziening Voorziening onderhoud w egen De voorziening dient ter dekking van uitgaven voor onderhoud van w egen. De voorziening dient ter dekking van de uitgaven groot onderhoud en dagelijks onderhoud van de gemeentelijke gebouw en (niet zijnde onderw ijsgebouw en). De voorziening dient om de kosten voorvloeiende uit de renovatie van de openbare verlichting te kunnen dekken. Deze voorziening heeft tot doel het dekken van investeringen in rioleringen. De reserve w ordt gevoed met een (deel) van de inkomsten uit het rioolrecht en dient op lange termijn voldoende te zijn om onderhoud aan en investeringen in vervanging en renovatie van het rioleringstelsel te dekken. Voorziening algemeen onderhoud gem. gebouw en Voorziening renovatie openbare verlichting Voorziening rioolbeheer Voorziening afvalstoffenheffing Uitgangspunt bij de afvalstoffenheffing is dat de kosten voor afvalverw ijdering en verw erking volledig afgedekt w orden door de opbrengsten van de afvalstoffenheffing. Het uitgavenpatroon bij de afvalverw ijdering en verw erking kan door de jaren heen een onregelmatig verloop hebben. Dit zou ook een onregelmatig verloop van de afvalstoffenheffing tot gevolg hebben. Om een onregelmatig verloop in de tarieven afvalstoffenheffing te ondervangen is deze voorziening gevormd. Voorziening onderhoud bruggen Voorziening verzelfstandiging onderw ijs Voorziening inventaris gemeenschappelijke binnensportaccomodaties Voorziening APPA De voorziening dient ter dekking van uitgaven voor onderhoud van bruggen. Deze voorziening is gevormd om de garantstelling voor een gezonde start en perspectief op de toekomst voor de oprichting van de Stichting voor Openbaar Basisonderw ijs te w aarborgen. Deze voorziening is gevormd om de lasten van de vervanging van inventaris in gemeentelijke gym-, sportzalen en sporthallen te dekken. Deze voorziening is gevormd om pensioenskosten van voormalige politieke ambtdragers te dekken. Jaarrekening 2013 156 Mutaties in voorzieningen algemene dienst De voorzieningen algemene dienst zijn in 2013 met een bedrag van € 3.626.635 (dit is exclusief de voorzieningen dubieuze debiteuren) toegenomen. De mutaties in de voorzieningen algemene dienst in 2013 zijn: Mutaties voorzieningen algem ene dienst Om schrijving Storting Onttrekking Mutatie voorziening Voorzieningen Voorziening onderhoud w egen Storting voorziening onderhoud w egen 2013 2.349.088 Onttrekking voorziening onderhoud w egen 2013 2.349.088 1.400.543 -1.400.543 697.191 -697.191 270.764 -270.764 Voorziening algemeen onderhoud gem.gebouw en Storting voorziening onderhoud gebouw en 2013 817.787 Onttrekking voorziening onderhoud gebouw en 2013 817.787 Voorziening renovatie openbare verlichting Storting voorziening OV 2013 455.309 Onttrekking w erkelijke lasten OV 2013 455.309 Voorziening rioolbeheer Storting rioolbeheer 2013 1.232.290 1.232.290 169.783 169.783 Voorziening afvalstoffenheffing Onttrekking voorziening afvalstoffenheffing 2013 Voorziening onderhoud bruggen Storting voorziening onderhoud bruggen 2013 223.000 Onttrekking w erkelijke kosten onderhoud bruggen 2013 223.000 165.284 -165.284 50.000 -50.000 Voorziening inventaris gemeentelijke binnensportaccommodatie Storting voorziening inventaris gemeentelijke binnensportaccommodatie 2013 50.000 Onttrekking voorz inventaris gemeentelijke binnensportaccommodatie 2013 50.000 Voorziening APPA Vorming voorziening APPA Toevoeging voorziening APPA 454.410 454.410 43.950 43.950 414.800 414.800 Diverse voorzieningen - Inflatiecorrectie Totaal 6.210.417 Jaarrekening 2013 157 2.583.782 3.626.635 Tekstuele toelichting op voorzieningen bouwgrondexploitatie Toelichting op de verantw oorde reserves en voorzieningen Naam / Aard reserve/voorziening Reden/ Doel van de reserve/ voorziening Voorzieningen bouw grondexploitatie dekking investeringen Voorziening De Ark Deze voorziening dient ter dekking van het huidige tekort op de exploitatie. Voorziening complex De Voor Deze voorziening dient ter dekking van het huidige tekort op de exploitatie. Voorziening De Graafschap 231 Deze voorziening dient ter dekking van het huidige tekort op de exploitatie. Voorziening Poort van Dronten 161 Deze voorziening dient ter dekking van het huidige tekort op de exploitatie. Voorziening De Kaai Deze voorziening dient ter dekking van het huidige tekort op de exploitatie. Mutaties in voorzieningen bouwgrondexploitatie De voorzieningen bouwgrondexploitatie zijn in 2013 met een bedrag van € 1.647.246 afgenomen. Hierbij is rekening gehouden met een correctie op de voorzieningen op complexen per 31-12-2013 van € 2.275.739. Zonder de correctie zijn de voorzieningen toegenomen met een bedrag van € 628.493. De toename van de voorzieningen worden grotendeels veroorzaakt door: a. Afname voorzieningen ten gunste van de exploitatie: - Vrijval van de voorziening De Poort van Dronten € 115.835; - Onttrekking aan voorziening De Ark € 9.608; - Onttrekking aan voorziening complex De Voor € 268. b. Toename van voorzieningen ten laste van de exploitatie: - Storting in voorziening De Graafschap € 653.216; - Storting in voorziening De Kaai € 26.048. c. Toevoeging aan voorzieningen voor inflatiecorrectie: In 2013 is een bedrag van € 74.936 toegevoegd aan de diverse voorzieningen voor inflatiecorrectie. De inflatiecorrectie bedroeg 4,5 procent. Vaste schulden (looptijd langer dan 1 jaar) De vaste schulden van de gemeente bestaan uit onderhandse geldleningen afgesloten bij de B.N.G. De stand van de onderhandse geldleningen per 31 december 2013 bedraagt € 33.954.608. In 2013 is in totaal € 1.503.000 aan rente betaald voor deze onderhandse geldleningen. De rentepercentages voor de onderhandse geldleningen fluctueert tussen de 3,46 en 5,13 procent. Voor een specificatie van de onderhandse geldleningen verwijzen wij u naar de bijlage staat van geldleningen in het bijlagenboek behorende bij deze jaarrekening. Vlottende passiva Vlottende schulden (looptijd korter dan 1 jaar) De vlottende schulden van de gemeente bestaan uit kasgeldleningen, bank, giro en overige schulden (crediteuren). In onderstaande tabel is stand van de vlottende schuld aangegeven. Jaarrekening 2013 158 Vlottende schulden (looptijd korter dan 1 jaar) Omschrijving Stand 31-12-2012 Stand 31-12-2013 Kasgeldleningen Bank Giro Overige schulden : - crediteuren algemene dienst - w aarborgsommen - overige schulden bouw grondexploitatie 0 0 0 0 0 0 5.508.752 629.242 0 3.929.966 361.092 0 Totaal 6.137.994 4.291.058 Overlopende passiva De overlopende passiva van de gemeente bedraagt per 31 december 2013 € 3.563.285. Dit saldo bestaat uit, transitoria te betalen (€ 2.630.253, saldo van de tussenrekeningen van sociale zaken (€ 856.306) en enkele overige posten (€ 76.726) Vooruit ontvangen rijksgelden Het totaal aan vooruit ontvangen rijksgelden per 31 december 2013 bedraagt € 1.513.115 De vooruit ontvangen rijksgelden bestaan uit de volgende regelingen: Vooruitontvangen rijksregelingen Omschrijving Saldo per 1-1-2013 Saldo per Vermeerderingen Verminderingen 31-12-2013 Vooruitontvangen RMC gelden 199.749 91.325 133.408 Vooruitontvangen Wet inburgering 582.214 87.370 575.223 94.361 Vooruitontvangen Verkeersmaatregelingen 337.994 136.193 108.496 365.691 Vooruitontvangen WWB w erkdeel 321.940 224.022 321.940 224.022 55.354 608.744 528.157 135.941 Vooruitontvangen Centra jeugd en gezin 433.643 0 0 433.643 Vooruitontvangen Haltetoegankelijkheid 84.898 11.049 35.657 60.289 Vooruitontvangen Schuldhulpverlening 4.650 0 4.650 0 24.000 Vooruitontvangen VVE 157.666 Vooruitontvangen Natuurvriendelijke Oevers 24.000 0 0 Vooruitontvangen Verkeersveiligheidsgelden 3.621 0 3.621 0 Vooruitontvangen Excessieve kstn archelogie 9.000 0 0 9.000 Vooruitontvangen El&I nat. en milieu educatie 8.502 0 0 8.502 2.065.565 1.158.704 1.711.152 1.513.115 Totaal Gewaarborgde geldleningen c.a. De stand van de gewaarborgde leningen van de gemeente bedraagt per 31 december 2013 € 114.240.224. Voor een overzicht van de gewaarborgde leningen verwijzen wij u naar de Staat van gewaarborgde geldleningen in het bijlagenboek van de jaarrekening 2013. Jaarrekening 2013 159 Jaarrekening 2013 160 3.4 Publicatie Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector Met ingang van 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) in werking getreden. Deze nieuwe wet vervangt de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT). Binnen de WNT wordt de bezoldiging van topfunctionarissen genormeerd. Onder het begrip topfunctionarissen vallen bij een gemeente de gemeentesecretaris en de griffier. Een overschrijding van het beloningsmaximum, voor 2013 € 228.599, op fulltime jaarbasis, inclusief loon in natura (zoals de auto van de zaak) en inclusief het werkgeversdeel in de pensioenpremie, is voor dat deel onverschuldigd betaald en moet door de betrokkene worden terugbetaald. Niet terugbetaalde overschrijdingen moeten door ons bij de minister worden gemeld. Voor de topfunctionarissen zijn tevens grenzen gesteld aan de contractuele ontslagvergoeding (€ 75.000). Onafhankelijk van de bezoldiging geldt voor topfunctionarissen een openbaarmakingsverplichting van de bezoldiging in de jaarrekening, opgesplitst in vier elementen: beloning, sociale verzekeringspremies, belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen en voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn. Voor medewerkers, niet zijnde topfunctionarissen, geldt tevens een publicatieverplichting, indien de bezoldiging boven het maximum uitkomt. Onder medewerkers wordt in dit kader ook verstaan inhuur van personeel, waarbij de bezoldiging gelijk staat aan het factuurbedrag. Voor deeltijdmedewerkers, of tijdelijke inhuur, geldt dat een analyse moet worden gemaakt van de bezoldiging over het hele jaar door de deeltijdfactor naar rato om te rekenen tot een jaarsalaris. Indien het op deze wijze berekende jaarsalaris boven het bezoldigingsmaximum uitkomt, geldt ook hier een publicatieverplichting. De volgende gegevens moeten in de jaarrekening openbaar worden gemaakt en elektronisch worden opgegeven bij de vakminister: Omschrijving de naam de functie of functies de beloning de belastbare vast en variabele onkostenvergoedingen de voorziening tbv beloningen betaalbaar op termijn e (werkgeversdeel van de pensioenpremie) f Totale bezoldiging g de duur van het dienstverband in het boekjaar in dagen h omvang van het dienstverband in het boekjaar de in het boekjaar verrichte uitkeringen wegens beeindiging van het i dienstverband j het jaar waarin het dienstverband is geeindigd a. b. c d R. Kool D. Petrusma Gemeentesecretaris Griffier 95.951 3.931 17.472 117.354 365 93.349 365 1 fte 1 fte n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Bij de samenstelling van de in deze paragraaf opgenomen verantwoording uit hoofde van de WNT zijn de Beleidsregels toepassing WNT d.d. 27 februari 2014, inclusief de wijziging van 12 maart 2014, van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koningkrijksrelaties als uitgangspunt gehanteerd. Jaarrekening 2013 161 76.939 2.722 13.688 Jaarrekening 2013 162 3.5 Single Information Single Audit (SISA) Deze bijlage wordt sinds 2006 verplicht opgenomen in de jaarrekening, op basis van de gelijknamige Algemene Maatregel van Bestuur. Hierin wordt verantwoording afgelegd over de besteding van door het Rijk verstrekte specifieke uitkeringen. Voorheen werd daarover per uitkering afzonderlijk verantwoording afgelegd. Met het opnemen van deze bijlage in de jaarstukken wordt beoogd de verantwoording te vereenvoudigen, ondermeer doordat een afzonderlijke controleverklaring achterwege kan blijven; deze wordt opgenomen in de accountantsverklaring over de jaarrekening. De specifieke uitkeringen waarvoor in dit overzicht in 2013 verantwoording wordt afgelegd zijn: - Verzameluitkering V&J - Investering stedelijke vernieuwing (ISV) - Onderwijsachterstandenbeleid 2011 - 2014 (OAB) - Brede doeluitkering verkeer en vervoer - Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water - Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) - Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) Totaal 2012 - Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB gemeentedeel 2013 - Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) - Wet participatiebudget (WPB) Voor de wijze waarop de SISA-informatie in het jaarverslag moet worden opgenomen, heeft het rijk een format en indicatoren vastgesteld. Op de volgende pagina’s treft u dit overzicht aan. Jaarrekening 2013 163 Ontvanger Juridische grondslag Nummer A1 Specifieke uitkering Departement V&J SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa Verzameluitkering Veiligheid & Justitie I N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) Regeling verzameluitkering Gemeenten BZK C7C Aard controle R Indicatornummer:A1 / 01 € 139.467 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de Provinciale beschikking verantwoordingsinformatie en/of verordening Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen Overige bestedingen (jaar T) Project-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 01 1 ROV/05.031062/A Kopie beschikkingsnummer Aard controle R Indicatornummer: C7C / 02 €0 Eindverantwoording Ja/Nee Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 07 Indicatornummer: C7C / 08 1 ROV/05.031062/A Nee Aard controle R Indicatornummer: C7C / 03 Cumulatieve bestedingen ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T) Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 04 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 05 €0 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) € 510.131 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) € 677.475 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) Afspraak Realisatie Toelichting afwijking Alleen in te vullen na afloop project Alleen in te vullen na afloop project Alleen in te vullen na afloop project Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 09 Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 10 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 11 Toelichting afwijking Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 06 Ontvanger Juridische grondslag Nummer D9 Specifieke uitkering Departement OCW SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa Onderwijsachterstanden Besteding (jaar T) aan beleid 2011-2014 (OAB) voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) Gemeenten Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01 I&M E27B € 503.757 Hieronder per regel één Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa beschikkingsnummer en in de tussen medeoverheden kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Provinciale beschikking en/of verordening I Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO) Aard controle R Indicatornummer: D9 / 02 €0 Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) aan Opgebouwde reserve ultimo afspraken over voor- en (jaar T-1) vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO) Aard controle R Indicatornummer: D9 / 03 € 24.400 Overige bestedingen (jaar T) Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 01 1 2 3 4 5 1325696 1143327 1380041 1502526 1453105 Aard controle R Indicatornummer: E27B / 02 €0 € 18.730 € 6.727 € 108.496 € 10.200 Aard controle R Indicatornummer: E27B / 03 €0 € 18.730 € 6.727 € 108.496 €0 Aard controle R Indicatornummer: D9 / 04 € 55.354 Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde bestedingen ten laste van provinciale middelen Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde overige bestedingen Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Aard controle R Indicatornummer: E27B / 04 Aard controle R Indicatornummer: E27B / 05 Ontvanger Juridische grondslag Specifieke uitkering Nummer Departement SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa Kopie beschikkingsnummer 1 2 3 4 5 I&M E29 Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 06 1325696 1143327 1380041 1502526 1453105 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie I N D I C A T O R E N Cumulatieve besteding ten Cumulatieve overige Toelichting laste van provinciale middelen bestedingen tot en met (jaar T) tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 07 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 08 € 325.500 € 982.165 € 88.235 € 108.496 € 10.200 Besteding (jaar T) € 325.500 € 1.754.679 € 62.227 € 108.496 €0 Eindverantwoording Ja/Nee Als u kiest voor ‘ja’, betekent dit dat het project is afgerond en u voor de komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 09 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E29 / 01 1 STE090000071U 2 STE090000073U Aard controle R Indicatornummer: E29 / 02 € 95.692 €0 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E29 / 03 Ja Nee Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 10 Ja Ja Nee Nee Ja Cumulatieve bestedingen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water Gemeenten Eindverantwoording Ja/Nee Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E29 / 04 € 452.334 € 60.722 Ontvanger Juridische grondslag Nummer G1 Specifieke uitkering Departement SZW Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_gemeente 2013 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) SZW G1A SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam waren bij een Openbaar lichaam o.g.v. de Wgr. Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_totaal 2012 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (jaar T) I Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren Aard controle R Indicatornummer: G1 / 01 0,00 Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente. N D I C A T O R E N Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze Aard controle R Indicatornummer: G1 / 02 0,00 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T-1); Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 03 Nee Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01 1 0303 (Dronten) Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02 122,00 Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03 9,66 Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; Aard controle R Indicatornummer: G1A / 04 91,97 Aard controle R Indicatornummer: G1A / 05 5,85 Ontvanger Juridische grondslag Nummer G2 Specifieke uitkering Departement SZW SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB_gemeente 2013 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. I N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) IOAW Baten (jaar T) IOAW (exclusief Besteding (jaar T) IOAZ Rijk) Besteding (jaar T) algemene bijstand Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk) Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.1 Wet werk en bijstand (WWB) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 01 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 02 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 03 € 8.106.597 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen € 162.959 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen € 237.384 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk) Gemeente Gemeente Gemeente I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07 € 22.236 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08 € 5.197 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 04 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09 €0 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 05 € 2.746 € 71.790 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10 Ja Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06 €0 Ontvanger Juridische grondslag Nummer G3 Specifieke uitkering Departement SZW SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa Besteding (jaar T) Besluit levensonderhoud gevestigde bijstandverlening zelfstandigen (exclusief Bob) zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeent e 2013 Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. I N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 € 211.319 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04 € 18.000 € 7.779 € 101.057 Besteding (jaar T) aan Volledig zelfstandige uitvoering uitvoeringskosten Bob als Ja/Nee bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze. Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07 €0 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08 €0 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09 Ja Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob) Besteding (jaar T) Bob Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05 € 126.031 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06 €0 Ontvanger Juridische grondslag Nummer G5 Specifieke uitkering Departement SZW SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa I N D I C A T O R E N Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2013 Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen Wet participatiebudget (WPB) Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/02 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01 504 Volledig zelfstandige uitvoering Besteding (jaar T) Ja/Nee participatiebudget Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s Dit onderdeel is uitsluitend van toepassing op gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/03 tot en met G5/07 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 02 Ja Besteding (jaar T) Regelluw Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03 € 1.603.620 Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04 € 80.620 Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05 € 12.157 Aard controle R Indicatornummer: G5 / 06 €0 Aard controle R Indicatornummer: G5 / 07 Jaarrekening 2013 172 3.6 Het overzicht van baten en lasten in de rekening. Voor het overzicht van baten en lasten verwijzen wij naar de programmaverantwoording In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is opgenomen dat voor alle onderdelen van de programmarekening een analyse van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de programmarekening moet worden opgenomen. Strikt formeel behoort de analyse van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de programmarekening tot de jaarrekening en niet tot het jaarverslag. Wij zouden dus op deze plek, net als de afgelopen jaren, dezelfde tabellen met de cijfers per programma en de daarbij behorende toelichting op moeten nemen. De commissie BBV heeft deze dubbeling erkent en heeft aangegeven dat indien de jaarstukken bestaande uit het jaarverslag en de jaarrekening gezamenlijk in één document wordt aangeboden het is toegestaan te volstaan met een verwijzing in de programmarekening. Vandaar op deze plek de verwijzing dat de analyse van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de programmarekening is opgenomen in de programmaverantwoording aan het einde van ieder programma en deze analyse maakt onderdeel uit van de jaarrekening. Jaarrekening 2013 173 Jaarrekening 2013 174 3.7 Recapitulatie per programma en rekeningsaldi 2013 Prog. Om schrijving nr. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Begroting 2013 voor w ijziging 5.918.237 3.017.147 8.379.526 1.060.188 7.108.939 16.354.612 24.206.572 10.269.907 6.735.069 1.683.824 Uitgaven Begroting 2013 na w ijziging 6.034.343 2.816.142 9.251.989 1.345.102 7.841.338 18.124.394 25.242.089 10.124.929 7.835.171 1.386.540 607.233 141.715 Subtotaal uitgaven Subtotaal inkomsten Begrotings-/rekeningsresultaat voor bestemming Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en w aterstaat Economische zaken Onderw ijs Cultuur en recreatie Soc. voorzieningen en maatschappelijk w erk Volksgezondheid Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Algemeen 5.934.038 2.810.179 9.219.341 1.206.737 7.100.749 17.944.723 23.890.710 9.926.172 7.032.118 1.618.503 Begroting 2013 voor w ijziging 812.500 102.000 2.117.831 118.021 690.055 2.080.440 12.963.746 7.840.076 4.704.131 981.547 Inkom sten Begroting 2013 na w ijziging 672.500 102.000 1.943.595 139.289 690.055 3.720.962 15.159.021 7.613.877 3.578.021 285.350 668.948 0 650.217 0 51.740.358 0 51.311.843 0 51.903.586 0 85.482.969 84.150.705 90.670.985 85.216.513 87.333.487 86.192.804 84.150.705 85.216.513 86.192.804 -1.332.264 -5.454.472 -1.140.683 173.784 0 103.597 15.768 4.357 1.969.505 472.377 825.125 137.679 130.218 2.335.396 851.056 15.000 1.237.043 60.569 124.357 2.206.901 2.193.842 952.885 5.099.980 367.391 4.796.754 851.056 15.000 1.237.043 60.569 124.357 2.206.901 2.193.842 752.885 5.099.980 367.391 4.796.754 455.000 128.953 36.104 422.000 237.376 4.178.030 259.417 325.000 210.912 341.090 906.189 1.115.323 138.953 1.225.604 926.622 1.212.450 4.335.002 1.181.606 497.125 5.764.020 505.295 6.458.252 1.115.323 138.953 1.225.604 926.622 1.212.450 4.238.875 1.145.906 297.125 5.194.020 492.877 6.258.252 6.167.806 17.905.778 17.705.778 7.500.071 23.360.252 22.246.007 Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Mutaties in reserves per program m a: Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en w aterstaat Economische zaken Onderw ijs Cultuur en recreatie Soc. voorzieningen en maatschappelijk w erk Volksgezondheid Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Algemeen Algemene dekkingsmiddelen - stortingen in reserves - bijdragen uit reserves Begrotings-/ rekeningsresultaat na bestem m ing 1 2 Rekening 2013 3.399.546 (Algem ene dienst en Grondbedrijf) Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Dronten, in zijn openbare vergadering van juni 2014 Voorzitter, Griffier, _______________ _______________ Jaarrekening 2013 175 Rekening 2013 766.839 137.651 2.163.768 178.228 699.927 4.825.647 14.640.186 7.300.445 3.127.730 448.798 Jaarrekening 2013 176 4. Controleverklaring Jaarrekening 2013 177 Jaarrekening 2013 178 4. Controleverklaring Op het moment van het drukken van deze jaarrekening zijn de controlewerkzaamheden door PWC nog gaande, daarom ontvangt u hierbij een jaarrekening 2013 zonder controleverklaring. In het definitieve boekwerk, wat digitaal beschikbaar komt, zal de getekende controleverklaring worden opgenomen. Jaarrekening 2013 179
© Copyright 2024 ExpyDoc