Werkbaar werk – kwaliteit van de organisatie

21/10/2014
Werkbaar werk – kwaliteit van de organisatie
Veerle Herst
Sr. Consultant innovatieve arbeidsorganisatie Flanders Synergy
1
Werk maken van werkbaar werk.
Waarom zouden we?
1
21/10/2014
Gewijzigde verwachtingen op de afzetmarkt
Productiviteit
Kwaliteit
Flexibiliteit
Innovatie
Duurzaamheid
3
Wendbaar kunnen inspelen op een steeds wijzigende omgeving
4
2
21/10/2014
En toch organiseren we arbeid nog steeds zoals toen…
Basis gelegd door A. Smith, F. Taylor, H. Ford en vele anderen
• Organiseren door bewerkingen/functies te isoleren en te
groeperen
• – Scheiding tussen DENKEN/DOEN
• – Scheiding tussen D/O/E/N & D/E/N/K/E/N
3
21/10/2014
Gevolgen:
Kwaliteit van de organisatie
• Hiërarchisch
• Zware overhead en stafafdelingen
• Gericht op goedkope standaardproductie
• Weinig wendbaar
Kwaliteit van de arbeid
• Beperkte betrokkenheid op “geknipte taak”
• Stress – ziekmakende jobs
• Afwezigheid van leermogelijkheden
• Verlies van talenten
Van complexe organisaties met eenvoudige jobs
Naar eenvoudige organisaties met complexe jobs
4
21/10/2014
In een krimpende arbeidsmarkt
9
Uitdagingen op de arbeidsmarkt:
verloop van de bevolking
Twee periodes
– voor 2010
– 2010-2050
• 2003-2010
– Groei populatie op
arbeidsleeftijd
(+ 160.000)
– Met sterk aandeel
ouderen (+ 213.000 of
van 16 % in 2003 naar
19 % in 2010)
5
21/10/2014
2003-2010
- Groei populatie op arbeidsleeftijd ( + 160.000)
- Met sterk aandeel ouderen
(+ 213.000 of van 16 % in 2003 naar 19 % in 2010)
2010-2050
– Afname bevolking op arbeidsleeftijd
– Toename totale bevolking
– Afhankelijkheidsgraad ook sterk verschillend
• Griekenland, Spanje en Italië: 60% in 2050
• Luxemburg, Denemarken, Ierland: 40%
– Zelfs binnen België
• Brussel 33 %
• Wallonië 43 %
• Vlaanderen
49 %
Made in Belgium:
• België lage activiteitsgraad in jongste en oudste
leeftijdscategorieën op de arbeidsmarkt
• Werkgelegenheidsgraad 54+’ers is laagste in Europa: 28, 1%
tegenover 41,5 % EU15
• Gemiddelde uitstroom:
– Mannen 58,6 jaar versus 61 jaar
– Vrouwen 58,4 jaar versus 60,5 jaar
HET PROBLEEM
• Indien activiteitsgraad en productiviteit constant gehouden
worden, dan …
- Betaalbaarheid pensioenen?
- Betaalbaarheid gezondheidszorg?
6
21/10/2014
13
Een steeds grotere diversiteit aan competenties
en talenten
7
21/10/2014
2
Werk maken van werkbaar werk
Hoezo?
Kwaliteit van de arbeid
Karasek
Kwaliteit van de organisatie
16
8
21/10/2014
Kwaliteit van de arbeid
17
KARASEK : kwaliteit van ‘arbeidsorganisatie’
Leermogelijkheden
Hoog
Zinloos werk
(low strain)
Regelmogelijkheden
(controle)
Balansmodel:
Regelmogelijkheden en
regelproblemen in balans?
Passief werk
Laag Laag
Actief werk
Slopend werk
(high strain)
Werkdruk
Hoog
Stress risico's
18
9
21/10/2014
19
19
Quality of work and absenteism
4,5
7
1,5
Low
1
Job demands
boring work
Under-loaded
work
20
high
high
Over-loaded
work
challenging
work
20
10
21/10/2014
WE HEBBEN DUS EEN KEUZE !
Motivatie en
leermogelijkheden
Hoog
Zinloos werk
Actief werk
Impact en
controle
Passief werk
Laag
• Niet efficiënt en
ziekmakend werk
• Ondermaatse
prestaties
Slopend
werk
Taakeisen
• Verhoogde
betrokkenheid en
prestatievermogen
• Verhoogde
kwaliteit van de
arbeid
• De meeste jobs
kunnen “actiever”
gemaakt worden
Hoog
Stress risico's
3
21
Werk maken van werkbaar werk.
Jij bent de architect van jouw
organisatie
11
21/10/2014
Ontwerpcriteria voor bedrijven van de toekomst:
• “Werkbaarheid”
• “Effectiviteit” ”
Hefbomen:
kwaliteit van de arbeid én kwaliteit van de organisatie
Hefbomen om de kwaliteit van jouw organisatie
te verbeteren
Structuur
Kwaliteit van de arbeid
Resultaat
Vaardigheid
Attitude
Visie
Strategie
Persoonlijkheid
Kennis
Processen
Gedrag
Leiderschap
Systemen
Cultuur
12
21/10/2014
Want wij geloven …
25
13