ppt - Ontknoop

ZORGNETWERKEN :
wat
wie
hoe
voor wie ?
Inspiratiemoment zorgnetwerken 14.03.2014
1
Wie we zijn …
Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen
Het leven is geen spelletje.
GEEF ARMOEDE GEEN KANS !
 Maatschappelijk kwetsbare groepen
 Grondrechten: wonen, arbeid, maatschappelijke
dienstverlening
 Leefbaarheid van aandachtswijken, -dorpen
 Participatief en in samenwerking met relevante
actoren
Rol i.k.v. zorgnetwerken: sinds 2005 - projectontwikkeling,
projectondersteuning en beleidswerk
2
Wie we zijn …
Dorpsdienst NESTOR
 NESTOR: NEtwerk voor STeun aan Ouderen
in Ruraal gebied
 Intergemeentelijke samenwerking tussen 5
OCMW’s
 Pioneer zorgnetwerk, meer dan 10 jaar
werking (opgestart nov. 2002) en
ondertussen meer dan 30 zorgnetwerken in
Vlaanderen
3
Aanleiding tot ontstaan van zorgnetwerken:
Platteland en maatschappelijke evoluties
 Centralisatie dienstverlening en verdwijnend
voorzieningen- netwerk dorpen
 Versnipperd en gespecialiseerd dienstenaanbod
 Afbrokkelen sociale netwerken
 Mobiliteitsproblematiek
 Kwetsbare mensen
vallen door de mazen
van het net
4
Wat is een zorgnetwerk?
Een zorgnetwerk is een lokale voorziening
die een aanvullend dienstenaanbod brengt
bij kwetsbare mensen. Dat gebeurt via
nauwe samenwerking tussen de
netwerkcoördinator, vrijwilligers en lokale
actoren.
De netwerkcoördinator stuurt de werking en
bouwt bruggen tussen de verschillende
partijen.
Vrijwilligers ondersteunen kwetsbare
mensen. Door het uitvoeren van bezoekjes
of allerlei kleine zorgtaken worden eventuele
verborgen noden opgemerkt door
vrijwilligers. Deze verwijzen, waar mogelijk,
door naar de passende dienst en signaleren
nieuwe niet-beantwoorde noden.
5
Dorpsdienst NESTOR
 Ontstaan: aanleiding tot opstart: resultaten
leefbaarheidsonderzoek Westhoek (1997).
Uitbreiding van 3 naar 4 naar 5 gemeenten.
 Doel: aanvullende dienstverleningen aanbieden,
via het inzetten van vrijwilligers, zodat mensen
kwaliteitsvol en zelfredzaam thuis kunnen blijven
wonen.
 Aanbod aanvullende hulp: vervoer,
boodschappen, klusjes, gezelschap,
verjaardagsbezoekjes.
 Versterken van sociale contacten en tegengaan
van isolement/eenzaamheid.
6
Netwerkcoördinator: centrale figuur
 Schakelaar / matching tussen hulpvragers en
vrijwilligers
 Vrijwilligers zoeken en begeleiden,
administratieve opvolging - vrijwilligersbeleid…
 Schakelaar tussen lokale overheden,
professionele diensten, verenigingen,
sleutelfiguren, enz…
…
7
Netwerkcoördinator NESTOR
 Organisatie en coördinatie dienstverleningen
 Huisbezoeken, adviseren, informeren op maat
 Vrijwilligerswerking: rekruteren, begeleiden,
coachen, organiseren vrijw.bijeenkomsten,
vorming, uitstap, opmaak vrijwilligerskrant
 Contacten leggen/onderhouden met
thuiszorgdiensten, verenigingen, organisaties,
sleutelfiguren,…
8
De vrijwilligers: de onmisbare kracht
 Worden lokaal ingezet om concrete hulpvragen
op te volgen en (verjaardags)bezoeken te
brengen
 Uiteenlopende dienstverlening, naargelang de
lokale noden
 Nieuwe netwerkvorming rond hulpvragers en
signaalfunctie
9
Aanvullende zorgtaken en (verjaardag)bezoekjes NESTOR
10
Vrijwilligers NESTOR
 Aantal: +- 225 vrijwilligers (2/3 vrouwen, 1/3 mannen)
 Leeftijd: meesten 50+,60+, 70+
 Inzet: voorkeur verjaardagsbezoekjes en vervoer, minder
vrijwilligers voor de andere taken
 Goede spreiding in gans werkgebied
 Ondersteuning op verschillende niveau’s: individueel,
dorpsniveau, gemeentelijk niveau en gans werkgebied
 Betrokkenheid bij Nestorwerking: vrijwilligerskrant,
kerngroep, aansluiting stuurgroep
11
Vrijwilligerswerking NESTOR
 Afsprakennota en verzekering
 Engagement kies je zelf
 Aandacht hebben voor:
1) persoonlijke contacten met je
vrijwilligers (babbel over kleinkinderen,
gezondheid, ‘koetjes en kalfjes’,…)
2) waardering/bedanking (kaartje,
telefoontje, mailtje,…)
12
Vrijwilligersgroep NESTOR
13
ZORGNETWERKEN OOK
INSTRUMENT IKV
ARMOEDEBESTRIJDING?
 Onderzoek: naast senioren ook andere groepen op
platteland met verhoogd armoederisico → ook daar veel
eenzaamheid en noden
Vraag: kunnen zorgnetwerken ook daar geen oplossing
voor zijn?
 Uitdaging!
 Nieuw project zorgnetwerken en armoedebestrijding
(2011-2013)
14
Zorgnetwerken en armoedebestrijding
Aanpak project:
Projectontwikkeling ism 3 bestaande zorgnetwerken
 Zohra Avelgem (huiswerkbegeleiding, voorlezen aan huis
bij kleuters, ontmoeting, kookactiviteiten)
 Dorpsdienst NESTOR (Poperinge) (bestaande aanbod
opstellen voor kwetsbare gezinnen, ontmoeting met info
en vorming, huiswerkbegeleiding, administratieve
ondersteuning-buddysysteem)
 Netwerk Dorpen Ieper (dorpsmoment Vlamertinge)
15
Zorgnetwerken en armoedebestrijding
 Uitwisselingstafel zorgnetwerken (ervaringsuitwisseling en
vorming coördinatoren zorgnetwerken, beleidswerk)
 Met ondersteuning van opbouwwerker en ervaringsdeskundige in armoede
 Wetenschappelijk onderzoek door HOWEST
 Adviesgroep op Vlaams niveau (met oa VVSG, VLM,
steunpunt armoedebestrijding,…)
16
SIGNAALFUNCTIE
binnen zorgnetwerken
 Doelstelling: mensen bereiken die door
professionele diensten nauwelijks of
niet worden bereikt
 Opsporen van verborgen noden
 Vrijwilligers als de voelsprieten van het
zorgnetwerk
 Via ondersteunende taken, via
verjaardagsbezoekjes/huisbezoeken
17
SIGNAALFUNCTIE
binnen zorgnetwerken
 Zorgzaamheid geboden!
 Wat en hoe communiceren,
wanneer en naar wie?
Belang van goede afspraken
 Belang van een goede ondersteuning: door de netwerkcoördinator, door vorming,…
 Belang van een goede procedure back-office
 Signaalfunctie ook ruimer toepasbaar dan vrijwilligers
zorgnetwerken bv. Poetsvrouwen OCMW, mensen die
maaltijdbedeling aan huis doen, …
18
SIGNAALFUNCTIE
binnen dorpsdienst NESTOR
 Enkele voorbeelden van signalen: aanbod
poetshulp, aanvraag parkeerkaart mindervalide, pedicure aan huis zoeken,
mobiliteitsproblemen,…
 Signaalfunctie kun je niet van elke
vrijwilliger verwachten/vrijwilligers vinden
het moeilijk om iets door te geven (vooral
in de ‘persoonlijke sfeer’ bv. hygiëne)
 Stimuleren via vorming: vrijwilligers op
verschillende manieren en momenten
attent maken van het belang hiervan.
19
ONDERSTEUNING voor wie met
zorgnetwerken aan de slag wil
Uitwisselingstafel
zorgnetwerken
20
ONDERSTEUNING voor wie met zorgnetwerken
aan de slag wil
www.ontknoop.be
In opmaak :
 geactualiseerd draaiboek
zorgnetwerken
 vormingsmodule deontologie
en signaalfunctie voor vrijwilligers
21
Leerpunten en aandachtspunten voor
wie met zorgnetwerken aan de slag wil
 Geen structurele middelen – tot op
heden lokale beleidskeuze
 Coördinatietijd
 Aanvullendheid tav bestaande aanbod
van hulp- en dienstverlening
 Vrijwilligers vinden, ondersteunen,
behouden  beleid!
 Geef het tijd!
 …
22
Zorgnetwerk: opmerkelijke resultaten,
relatief kleine investering
23
Dorpsdienst NESTOR: resultaten en
investering
 Aantal vrijwilligers: +- 225
 Aantal gebruikers:
‘vaste klanten’: +- 330
‘verjaardagsklanten’: +- 1.500
24
 Totaal aantal prestaties (5.840)
 Boodschappen: 246
 Gezelschap: 1.040
 Klusjes: 842
 Verjaardagsbezoekjes: 1.582
 Vervoer: 2.128
 5 gemeenten - samen +27.000 inwoners
(zonder Poperinge centrum)
25
Dorpsdienst NESTOR: resultaten en
investering
Totale kost op jaarbasis: +- 175.000 euro
 Personeelskost: +- 100.000 euro
2,25 VTE: 65% (2 coördinators) - 35% (2
administratieve medewerkers)
 Vrijwilligersvergoedingen: +- 40.000 euro
 Werkingskosten: +-10.000 euro
 Vrijwilligerswerking: +- 10.000 euro
 Andere: +- 10.000 euro
26
Dorpsdienst NESTOR: resultaten en
investering
Opbrengsten:
 Subsidies: +- 40.000 euro (erkenning autonoom
vrijw.werk + personeelssubsidie soc. maribel)
 Betaling klanten: +-40.000 euro (recup
vrijwilligersvergoedingen)
 Inbreng 5 OCMW’s: +- 100.000 euro
27
Zorgnetwerk: opmerkelijke resultaten,
relatief kleine investering
 Mobiliseren sociaal kapitaal in dorpen, buurten
 Zijn een instrument om senioren en
zorgbehoevenden langer kwaliteitsvol te laten thuis wonen via aanvullende kanalen
 Werken ondersteunend naar maatschappelijke
kwetsbare gezinnen, kinderen, jongeren
(armoedebestrijding)
 Pro-actieve functie ikv onderbescherming en
detectie verborgen noden (signaalfunctie)
28
MEER INFO
SAMENLEVINGSOPBOUW WEST-VLAANDEREN VZW
Programmaverantwoordelijke maatschappelijke dienstverlening en arbeid
[email protected]
GSM: 0474/91.97.01
TEL: 050/39.37.71
DORPSDIENST NESTOR
Coördinator : Rebecca Vandemaele
[email protected]
GSM: 0473/33.34.33
TEL: 057/46.96.02
www.ontknoop.be
www.samenlevingsopbouwwvl.be
29
www.dorpsdienstnestor.be
30